نمونه قرارداد رهن مغازه چیست؟ چه نکات قراردادی در آن باید رعایت شود؟

یک از انواع قراردادهایی که ممکن است در طول زندگی، هرکسی با آن مواجه شود،عقد رهن است و از رایج‌ترین آن‌ها قرارداد رهن مغازه است که به دلیل کثرت آن در جامعه دانستن قواعد و نکات آن ضروری می‌­باشد.

گاهی افراد صاحب ملک برای آن که از طریق مال غیرمنقول خود پولی یک جا و زیاد به دست بیاورند ، به جای این­که آن را اجاره دهند، آن را به رهن می دهند. از لحاظ لغوی رهن به معنی ثبات و دوام است و قرارداد رهن این امکان را به صاحب آن می دهد که بدون فروش مال مورد نظر، پول مورد نیاز خود به دست بیاورد که البته پس از اتمام مدت قرارداد فیمابین طرفین،مبلغ نزد رهن دهنده به رهن گیرنده عودت داده می­شود و ملکیت مال مزبور همچنان بقا و ثبات دارد.

قرارداد رهن مغازه

در قرارداد رهن مغازه، صاحب مغازه به جای فروش یا اجاره آن تمایل به رهن دادن مغازه خود دارد. در این حالت دیگر نیازی نیست که رهن گیرنده به صاحب ملک اجاره بپردازد بلکه می تواند از ملک تا پایان مدت قرارداد استفاده کند و بعد از آن ملک را به صاحب ملک پس بدهد و پول را پس­گیرد.

مندرجات قرارداد

• طرفین قرارداد

راهن و مرتهن در ماده یک قرارداد، مشخصات خود اعم از نام،کدملی،شماره ثابت و شماره همراه و همچنین اقامتگاه قانونی که می­تواند آدرس مسکونی باشد را ثبت می­کنند.فردی که می­خواهد مال را رهن بگیرد باید توجه داشته باشد که ملک مورد معامله برای خود طرف قرارداد باشد. در صورت ممکن سند ملک را رویت کند. اگر صاحب مغازه شخص دیگری بود طرف قرارداد حتما باید وکالت‌نامه‌ای از صاحب ملک، هنگام عقد قرارداد داشته ‌باشد.

• مورد رهن و مشخصات مال مورد رهن

مال الرهانه یا همان مال مورد رهن با جزئیات آن در قرارداد به امضای طرفین می­رسد .مشخصات مغازه به صورت مشخصات سندی آن درج می­شود که دارای شماره ثبتی است.مشخصات و منافع ملک مورد رهن حتما با سند مالکیتی بررسی شود. در مورد صحت و سلامت تمامی امکانات نوشته ‌شده در عقد باید اطمینان حاصل شود که می­تواند سیستم گرمایشی_سرمایشی و … باشد.

• مدت رهن

این مدت به صورت عرفی یک ساله دانسته می­شود که طرفین خودشان می­توانند بر سر آن توافق کنند .تاریخ شروع عقد به تاریخ شمسی نوشته می­شود و در تبصره این ماده امکان تمدید قرارداد را پیش­بینی می­کنند.

سرقفلی در قرارداد رهن مغازه چه معنایی دارد؟

سرقفلی یکی از مواردی است که باید در انعقاد قرارداد رهن مغازه به آن توجه نمود. مبلغ سرقفلی توسط دادگاه و بر اساس موقعیت جغرافیایی ملک و کیفیت مورد رهن تعیین می‌شود. طرفین تنها می‌توانند در خصوص وجود یا عدم وجود سرقفلی در قرارداد اجاره مغازه با یکدیگر توافق نمایند.در صورتی­که توافق طرفین مبنی بر وجود حق سرقفلی بود،در ذیل قرارداد درج می­شود که رهن گیرنده مبلغی رابه عنوان سرقفلی به رهن دهنده پرداخت‌ کرده است. در این خصوص باید به چند نکته توجه داشت:

اولا این وجه متعلق به رهن دهنده است و در قبال پرداخت آن با رهن کامل ملک به طرف قرارداد موافقت کرده‌است و برای این سرقفلی هیچ ما‌به‌ازاء و عوض دیگری در نظر گرفته نشده و در انقضاء مدت،رهن گیرنده مکلف به تخلیه است و چیزی بابت سرقفلی یا عوض آن دریافت نخواهدکرد.

ثانیا در پایان مدت و زمان تخلیه معادل همین مبلغ به رهن گیرنده پرداخت خواهد شد. افزایش نرخ تورم و تغییر قیمت سرقفلی تأثیری در این امر نخواهد داشت.

شروط قرارداد رهن مغازه

طرفین اختیار دارند تا در حدودی که به موجب قانون آزادند بر سر شروطی با یکدیگر توافق کنند . از سری شروط مهمی که درج آن­ها به حفظ حقوق طرفین الزامی است را با هم مرور می­کنیم.

• طرف رهن دهنده مغازه می­تواند الزامی برای رهن گیرنده داشته باشد مبنی بر اینکه مال مورد رهن صرفا به یک منظور استفاده شود و رهن گیرنده نمی­تواند خلاف آن عمل کند.در غیر این صورت برای رهن دهنده حق فسخ قائل می­شوند.
• مورد دیگر اینکه رهن گیرنده حق واگذاری و انتقال مورد رهن را به صورت مشاعی ،مفروزی،جزئی و کلی به دیگری را نخواهد داشت.
• پرداخت هزینه های مصرفی آب , برق , گاز شهری و تلفن اختصاصی مربوط به مورد رهن در طی مدت قرارداد به عهده رهن گیرنده است .همچنین پرداخت هزینه نگهداری ( شارژ ـ هزینه های مشترک ) به عهده وی است در صورت تغییر و افزایش احتمالی آن از طرف هیأت مدیره مرکز تجاری نیز مبلغ جدید مورد قبول و ملاک پرداخت برای رهن گیرنده خواهد بود .معمولا به این صورت است که هزینه تعمیرات در طول مدت قرارداد نیز بر عهده رهن گیرنده است مگر آن­که طرفین خلاف آن توافق کنند.
• رهن گیرنده متعهد است در زمان تخلیه مورد رهن به همان وضعی که از هر حیث صحیح و سالم تحویل گرفته بطور صحیح و سالم تحویل رهن دهنده داده و رسید دریافت نماید . در غیر این صورت مسئول خسارات وارده می باشد.
• رهن دهنده و رهن گیرنده متعهد خواهند بود که دوماه قبل از انقضاء نسبت به تخلیه یا تمدید عقد ،یکدیگر را مطلع سازند و در صورت عدم توافق این رهن در انقضاء مدت فسخ شده و کان لم یکن تلقی می گردد .

• مالیات مستغلات و عوارض شهرداری با رهن دهنده است و مالیات بردرآمد و مشاغل بر عهده رهن گیرنده می­باشد. تخلف رهن گیرنده از هریک از مفاد و شروط این قرارداد، حق فسخ و تخلیه را برای رهن دهنده ایجاد خواهد کرد.

حل اختلاف

در صورت بروز اختلاف مابین طرفین قرارداد ابتدائاً سعی بر آن باشد که از طریق مذاکره فیمابین حل و فصل گردد و در صورت حل نشدن اختلاف موضوع به داوری و در پایان به مراجع صالح قانونی مراجعه گردد .

نسخ و تصدیق قرارداد

در قسمت انتهایی متن، طرفین به تعداد نسخه های قرارداد مزبور اشاره می­کنند و امضای خود را در زیر قرارداد که به معنای تایید مفاد مواد آن است،درج می­کنند.

سخن پایانی

قرارداد رهن مغازه برای دو طرف قرارداد ویژگی ها و نکات حائز اهمیتی دارد که نیازمند آشنایی بیش­تر با ساز و کارهای این نوع از قرارداد است. سعی کردیم بخشی از نکات قرارداد رهن مغازه را پوشش دهیم. شما در رابطه با این زمینه می­توانید با مشاوران وینداد در تماس باشید و پیشنهاد ما به شما استفاده از نمونه قراردادهای وینداد است.