سناریوی مسابقه لایحه‌نویسی کیفری موضوع: دفاع از متهم به قتل عمدی با ادعای دفاع مشروع در تاریخ ۲۸ اسفند ۱۴۰۳، حوالی ساعت ۲۲، در نزدیکی پارک‌ ۱۱۸ گلسار رشت، درگیری میان سه نفر منجر به مرگ مردی به نام «حمید ن.» می‌شود. مأمورین کلانتری ۱۴ رشت، پس از تماس شهروندان به محل مراجعه کرده و جسد حمید را با آثار...

سناریوی مسابقه لایحه‌نویسی کیفری
موضوع: دفاع از متهم به قتل عمدی با ادعای دفاع مشروع
در تاریخ ۲۸ اسفند ۱۴۰۳، حوالی ساعت ۲۲، در نزدیکی پارک‌ ۱۱۸ گلسار رشت، درگیری میان سه نفر منجر به مرگ مردی به نام «حمید ن.» می‌شود. مأمورین کلانتری ۱۴ رشت، پس از تماس شهروندان به محل مراجعه کرده و جسد حمید را با آثار جراحت چاقو در ناحیه قفسه سینه کشف می‌کنند. دو نفر به نام‌های «میلاد ر.» و «امیر ح.» در صحنه حاضر بوده و توسط پلیس بازداشت می‌شوند.
اظهارات میلاد ر. (متهم):
«مدتی بود حمید مزاحم خواهر من می شد و او را تهدید می‌کرد. اون شب، من و دوستم امیر رفتیم که باهاش صحبت کنیم. وقتی ازش خواستم مزاحمت‌ها و تهدیدها رو تمام کنه، فحاشی کرد و یک‌دفعه چاقو از جیبش درآورد. بهم حمله کرد. ما با هم گلاویز شدیم و وسط درگیری، نفهمیدم چطور شد که همون چاقو به خودش خورد. قصدی در کار نبود. فقط می‌خواستم جلوی ضربه‌ش رو بگیرم.»
اظهارات امیر ح.:
«حمید عصبی بود. ناگهان چاقو رو درآورد و به سمت میلاد حمله کرد. درگیری خیلی سریع پیش رفت. دو نفر درگیر شدن، بعد دیدم حمید روی زمین افتاده. نفهمیدم چطور چاقو بهش خورد. میلاد فقط دفاع می‌کرد.»

اظهارات اولیای دم مقتول:
«میلاد بارها حمید رو تهدید کرده بود. پیامک‌های تهدید هم هست. این قتل از قبل طراحی‌شده بود. حمید اهل درگیری فیزیکی نبود، و همیشه تنها تردد می‌کرد. چاقو کشیدن از طرف اون بعیده.»
مستندات پرونده:
گواهی پزشکی قانونی: علت فوت، پارگی شریان قلبی در اثر اصابت جسم تیز
فیلم دوربین خیابان: صحنه‌ای از ایستادن سه نفر، آغاز درگیری و سپس افتادن ناگهانی حمید روی زمین. لحظه برخورد چاقو مشخص نیست
پیامک‌هایی از میلاد به مقتول با لحن تهدیدآمیز
چاقویی که در صحنه کنار دست مقتول افتاده، با اثر انگشت هر دو طرف
دو شاهد که مشاجره را شنیده، ولی درگیری فیزیکی را به‌وضوح ندیده‌اند
کیفرخواست صادره:
دادستان عمومی و انقلاب شهرستان رشت، با استناد به مواد ۶۶۸،۲۵۶،۲۵۵ و ۳۸۱ قانون مجازات اسلامی و قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات، میلاد ر. را به اتهام قتل عمدی با استفاده از سلاح سرد تحت تعقیب قرار داده و درخواست صدور حکم قصاص کرده است. به استناد وجود انگیزه قبلی، تهدیدها، و فقدان دلایل کافی برای اثبات دفاع مشروع، ادعای متهم را غیرموجه دانسته است.

• وظیفه شرکت‌کننده در مسابقه لایحه‌نویسی کیفری

کارآموزان در مقام وکیل میلاد ر.، موظف به نگارش لایحه دفاعیه در پاسخ به کیفرخواست هستند، با تمرکز بر:
• تحلیل شرایط دفاع مشروع طبق ماده ۱۵۶ قانون مجازات اسلامی
• ابهام در نحوه اصابت چاقو و بررسی رابطه علیت
• بررسی فقدان قصد قتل و ردّ سوءنیت عمدی
• ارزیابی اعتبار ادله‌ی دادسرا و نقد مستندات کیفرخواست بلحاظ استنادی و …
• استفاده از متون قانونی، رویه قضایی، نظریات دکترین و دفاع شکلی و ماهوی
• بررسی اتهامات وارده و ارتباط آن با موضوع