راه‌اندازی یک استارتاپ یا کسبوکار جوان مبتنی بر فناوری، ایده‌ای جذاب و وسوسه‌برانگیز است. اما چشیدن طعم موفقیت برای بسیاری از استارتاپها اتفاق نمی‌افتد. به بیان دیگر برای تبدیل شدن به یک استارتاپ موفق، نیاز است اصول متعددی به دقت رعایت شوند.
در این مطلب از مجله حقوقی وینداد راهکارهایی برای موفقیت استارتاپ ها و تبدیل شدن به استارتاپ موفق و بدون شکست ارائه می‌کنیم.
۱. هدف‌گذاری واقعی داشته باشید!
یکی از مهم‌ترین اصول برای موفقیت استارتاپ، داشتن هدفی واقع‌گرایانه است. شاید بتوان گفت عمده علت شکست استارتاپها، نداشتن هدف مطابق با واقعیت بازار و نیازهای جامعه است.
نیازسنجی برای عملی کردن ایده استارتاپی، یک گام بسیار ضروری در جهت توسعه یک استارتاپ موفق است. مجموع اقدامات اولیه لازم برای شروع یک استارتاپ، تحت عنوان راستی‌آزمایی استارتاپ نیز شناخته می‌شود.
۲. عاشق کار خود باشید!
درخشان بودن یک ایده استارتاپی اگر چه شرط مهمی برای موفقیت استارتاپ است، اما باید به یاد داشت که یک استارتاپ موفق، استارتاپی است که موسسان و مدیران آن عاشق حیطه و زمینه فعالیت خود باشند.
به طور مثال اگر مدیران و موسسان یک استارتاپ همگی در حوزه علوم انسانی تحصیل کرده و تجربه و تخصص و علاقه داشته باشند، اما به سراغ ایده‌ای در حوزه مهندسی پلیمر بروند، احتمال شکست استارتاپ وجود دارد چرا که این اشخاص نمی‌توانند با عشق و علاقه لازم فشارهای تجاری و حرفه‌ای را پشت سر بگذارند.
۳. قاطعیت داشته باشید!
هیچ چیز بیشتر از تردید در آغاز یا میانه کار یک استارتاپ، نمی‌تواند سبب دلسردی و نتیجتا عدم موفقیت استارتاپ شود. زمانی که ایده استارتاپی خود را با تحقیق و بررسی کافی عملی کردید، دیگر نباید به شک و تردیدها بها بدهید. قاطعیت، از صفات مهم موسسان یک استارتاپ موفق در سراسر جهان به حساب می‌آید.
۴. محیط خود را دلگرم‌کننده کنید!
تصور کنید نیازسنجی استارتاپ شما به خوبی انجام شده است و با قاطعیت پای در مسیر راه‌اندازی استارتاپ خود گذاشته‌اید. اما اشخاص اطراف شما، مدام جنبه‌های منفی احتمالی استارتاپ شما را مطرح می‌کنند. اگر چه داشتن دیدی انتقادی برای کلید زدن استارتاپ لازم است اما، پس از آنکه شروع به کار کردید، سعی کنید محیط کاری خود را از اشخاص پشتیبان و حامی و دلسوز مملو کنید.
۵. از نقد شدن نترسید!
انتقاد‌پذیری، می‌تواند یکی ویژگی مهم در راستای موفقیت استارتاپ باشد. اگر چه همانطور که در مورد قبل گفته شد، یک تیم حامی اثرات مثبتی بر موفقیت استارتاپ دارد، اما نباید از نقد شدن هم واهمه داشت.
گاهی ممکن است نقدها از سوی موسسان و همکاران و تیم استارتاپ شما روانه شوند و گاهی ممکن است مخاطبان و مشتریان استارتاپ آنها را مطرح کنند. در هر صورت باید از انتقادات، پلی برای پیشرفت و رشد یک استارتاپ موفق ساخت.
۶. از تغییر هراس نداشته باشید!
یک استارتاپ موفق، از تغییر و تحول نمی‌ترسد. بسیاری از استارتاپ‌های یونیکورن و موفق در جهان، برای ادامه مسیر رشد و پیشرفت خود، دست به تغییراتی بزرگ و بنیادین زده‌اند. به همین خاطر، توصیه می‌شود به تغییرات عقلانی و اثربخش روی خوش نشان دهید.
۷. پیوسته یاد بگیرید!
تفاوتی ندارد، یک استارتاپ نوپا و کوچک باشید یا کسب‌وکاری پرسابقه و توسعه‌یافته. هیچ گاه نباید فرآیند یادگیری پیوسته را از یاد ببرید. به بیان دیگر، نباید در هیچ برهه‌ای از فعالیت اقتصادی، تصور کرد همه دانستنی‌ها را فراگرفته‌اید و به اطلاعات جدید نیازی ندارید.
فراموش نکنید که فضای فناوری به سرعت در حال رشد و توسعه است و باید مطابق با آخرین پیشرفت‌ها استارتاپ خود را بروز نگه دارید. البته اگر تلاش دارید تا به یک استارتاپ موفق تبدیل شوید!
۸. نام و علامت تجاری مناسب انتخاب کنید!
بنا به حوزه فعالیت، هدف استارتاپ، جامعه مشتریان و مخاطبان کسبوکار و… بایدو لوگو نام تجاری دقیقی انتخاب کرد.
مشاهدات نشان می‌دهد که موسسان یک استارتاپ موفق، غالبا نام و لوگویی خاص و به یادماندنی انتخاب می‌کنند و از آن طریق، به نوعی در تلاش برای برندسازی کسبوکار خود هستند.
پیشنهاد می‌شود برای موفقیت استارتاپ خود، به ویژه در زمینه طراحی لوگو و علامت تجاری، از متخصصان گرافیک و دیجیتال مارکتینگ بهره بگیرید.
۹. مشتری‌مدار باشید!
یک استارتاپ موفق، به خدمات‌رسانی توجه ویژه‌ای دارد. توجه به مشتریان و بروزرسانی خدمات و محصولات مطابق با نیازهای جدید مشتریان، یکی از رازهای مهم موفقیت استارتاپ به حساب می‌آید. اگرچه نفع مالی و مادی از اهداف اولیه راه‌اندازی استارتاپ است، اما نباید سوددهی تجارت، سبب شود موسسان استارتاپ از مشتری‌‌مداری غافل شوند.
۱۰. عکس‌العمل مشتریان را دنبال کنید!
شروع خدمات‌رسانی گام نهایی برای تبدیل شدن به یک استارتاپ موفق نیست، بلکه آغاز راهی برای پاسخ‌گویی بیشتر به نیازهای مشتریان است. یک استارتاپ موفق با هر خدمت‌رسانی، فرآیند رفع نیاز مشتری را دنبال می‌کند و از نتایج آن برای بهبود عملکرد خود استفاده می‌کند.
ارسال فرم‌های نظرسنجی ایمیلی و پیامکی و… راهکاری موثر برای دنبال کردن نیازها و عکس‌العمل‌های مشتریان به حساب می‌آید.
۱۱. سرمایه لازم را تامین کنید!
مشکلات مالی و کمبود سرمایه، در زمره رایج‌ترین علل شکست استارتاپها هستند. به همین خاطر، آشنایی با روش‌های تامین مالی، از ویژگی‌های مهم یک استارتاپ موفق است.
گردآوری سرمایه اولیه معمولا مشکل چندان بزرگی نیست و شرکای استارتاپ می‌توانند آن را تامین کنند. اما برای توسعه و ادامه کار استارتاپ نیاز است فرآیند جذب سرمایه مستمرا ادامه یابد.
۱۲. بیزینس پلن جامع تنظیم کنید!
یک استارتاپ موفق، به احتمال فراوان از ظرفیت تنظیم طرح کسبوکار یا همان بیزینس پلن استفاده می‌کند. با تدوین طرح کسبوکار، می‌توان دیدی جامع و جزئی‌نگر به استارتاپ داشت. تدوین استراتژی‌ها، فرصت‌ها، تهدیدات، منابع مالی، چارت سازمانی و… به استارتاپ کمک مسیر موفقیت و جذب سرمایه و… را به خوبی طی کند.
۱۳. زمان را غنیمت بشمارید!
گاهی موسسان استارتاپها تصور می‌کنند برای آنکه به یک استارتاپ موفق تبدیل شوند، نیاز دارند تا مدت زمان زیادی را صرف آمادگی و برنامه‌ریزی کنند. اگر چه نمی‌توان به هیچ عنوان، نقش برنامه‌ریزی و آمادگی قبلی را برای کلید زدن استارتاپ انکار کرد، اما صرف زمان بیش از حد و افراطی برای شروع کار، ممکن است سبب دلسردی هم‌بنیان‌گذاران و یا از دست رفتن فرصت‌های مختلف اقتصادی شود.
۱۴. پیوسته برنامه‌ریزی کنید!
هرگز نباید تصور کرد که با یک‌بار برنامه‌ریزی می‌توان موفقیت استارتاپ را تضمین کرد. در واقع شرکای یک استارتاپ موفق، برنامه‌ریزی منظم و دوره‌ای را سرلوحه کار خود قرار می‌دهند و اهداف کوتاه‌مدت و میان‌مدت را در کنار اهداف بلندپروازانه خود محقق می‌کنند.
برنامه‌ریزی پیوسته کمک می‌کند استارتاپ مسیر موفقیت خود را از یاد نبرد و بتواند با تغییرات مختلف اقتصادی، حقوقی، فنی و… خود را سازگار کند.
۱۵. آینده‌نگر باشید!
تردیدی نیست که پیشبینی آینده برای هیچ شخصی به طور کامل ممکن نیست. اما ویژگی یک استارتاپ موفق، آینده‌نگری است. منظور از آینده نگری این است که یک استارتاپ تنها نگاه به حال حاضر خود نداشته باشد و برای برنامه‌ریزی و موفقیت استارتاپ خود، تحلیل‌های معطوف به آینده نیز داشته باشد.
۱۶. سازگاری را تمرین کنید!
در برخی کشورها، به خصوص در کشورهایی با نظام اقتصادی متزلزل، مطرح شدن به عنوان یک استارتاپ موفق اصلا کار آسانی نیست.
شرکای استارتاپ باید توجه داشته باشند که هر لحظه ممکن است با نوسانات اقتصادی و یا تغییر قوانین و مقررات در حوزه کسب‌وکارها، مالیات، واردات و صادرات و… توسعه تجاری دشوار شود.
گاهی حتی ممکن است تغییرات اقتصادی و حقوقی و… سبب شود ادامه حیات استارتاپ غیرممکن شود. به همین دلیل، لازم است کسبوکارهای استارتاپی سازگار شدن با تغییرات را همواره تمرین کنند.
فراموش نکنید که در فضای کسب‌وکارها، غالبا بازماندگان، سازگارترین‌ها هستند!
۱۷. فضای مجازی را دست‌کم نگیرید!
امروزه یک استارتاپ موفق، به احتمال زیاد، با فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، رابطه خوبی دارد. ظرفیت فضای مجازی برای تبلیغات آنلاین، ایمیل مارکتینگ، افزایش سئو، استخدام نیروی انسانی، توسعه شبکه مشتریان، توسعه شبکه حرفه‌ای و… ظرفیتی عظیم است که در جهت موفقیت استارتاپ به خوبی نقش‌آفرینی می‌کند.
۱۸. جامعه را تحت‌نظر داشته باشید!
هر چند فواید فضای مجازی برای تبدیل شدن به یک استارتاپ موفق پرشمار هستند، اما نباید مدیران استارتاپ، از فضای واقعی جامعه نیز غافل شوند.
تبلیغات محیطی، استفاده از مصاحبه‌های میدانی و تهیه گزارش از نظرات مشتریان و… موارد مفیدی هستند که به واسطه مشاهده جامعه از نزدیک امکان‌پذیر می‌شوند.
۱۹. شبکه ارتباطی قوی داشته باشید!
یک استارتاپ موفق، علاوه بر ویژگی‌های مهمی که ذکر شد، یک شبکه ارتباطی قوی نیز در کنار خود دارد. منظور از این شبکه ارتباطی، اشخاصی جدای از اعضای تیم استارتاپ هستند. به این معنا که یک استارتاپ باید با اشخاص تاثیرگذار و مهمی آشنایی داشته باشد که در مواقع حساس و مورد نیاز روی کمک و تخصص آنها حساب باز کند.
شبکه ارتباطی قوی می‌تواند شامل اشخاص حقیقی و حقوقی دولتی، خصوصی و… باشد و موفقیت استارتاپ را بزنگاه‌های حیاتی تضمین کند.
مثلا فارغ از موضوع فعالیت استارتاپ، همکاری با یک مشاور حقوقی خبره یا وکیل دادگستری مجرب و پرنفوذ، می‌تواند استارتاپ را در بسیاری از مواقع نجات دهد.
۲۰. تجارت خود را اولویت قرار دهید!
موفقیت استارتاپ تا حد زیادی به توجه و اختصاص دادن وقت موسسان و شرکای آن بستگی دارد. مدیران یک استارتاپ موفق همواره رشد و توسعه روزافزون استارتاپ خود را اولویت قرار می‌دهند و با صرف وقت، انرژی و سرمایه کافی، نهال استارتاپ خود را به درختی تنومند تبدیل می‌کنند.
۲۱. از استراحت غافل نشوید!
تعجب نکنید. یک استارتاپ موفق اگر چه باید همواره در حال توسعه و رشد باشد، اما گاهی تعطیل کردن کار و ایجاد یک وقفه، به نفع تیم استارتاپ شما خواهد بود.
در واقع ایجاد تعادل و توازن میان کار و استراحت، از نکات کلیدی موفقیت استارتاپها به حساب می‌آید و به آنها کمک می‌کند تا خلاقیت و اشتیاق خود را هر چه بیشتر حفظ کنند.
۲۲. قابل مذاکره باشید!
داشتن برنامه و خط‌مشی و اصول ثابت، قطعا به رشد استارتاپ کمک می‌کند. اما این موضوع نباید سبب شود که استارتاپها، غیرقابل‌مذاکره و خشک به نظر برسند. قابل مذاکره بودن برای اموری مانند همکاری‌های تجاری و فنی، دریافت تخفیف در محصولات و خدمات و… به محبوب کردن تصویر استارتاپ کمک بسیار زیادی می‌کند.
۲۳. سرعت عمل داشته باشید!
در دنیای کسبوکارهای امروز، داشتن سرعت عمل اهمیت بسیار زیادی دارد. این سرعت عمل در جلب توجه مشتریان، خدمات‌رسانی و پشتیبانی پس از فروش، جلب اعتماد سرمایه‌گذاران و… می‌تواند موفقیت استارتاپ را تا حد زیادی تضمین کند.
۲۴. بازاریابی را جدی بگیرید!
بازاریابی برای شناساندن استارتاپ شما به اقشار مختلف جامعه اهمیتی حیاتی دارد. بازاریابی و مارکتینگ امروزه در جهان، دانشی متنوع به حساب می‌آید که با تلفیق علوم فناوری، مدیریت، آمار، رسانه و… می‌تواند شهرت تجاری یک استارتاپ را بالا ببرد.
۲۵. تسلیم نشوید!
در نهایت، ممکن است با رعایت تمام موارد بالا، استارتاپ شما گاهی با شکست‌ها و نوسانات کوچک و بزرگ روبرو شود اما این واقعیت نباید سبب شود به آسانی از میدان به در شوید.
به بیان بهتر، یک استارتاپ موفق، استارتاپی نیست که هیچ گاه شکست و ناکامی را تجربه نکرده است، بلکه استارتاپی است که به راحتی تسلیم نشده است!
درباره حقوق استارتاپها نیاز به مشاوره دارید؟
در این مطلب، ۲۵ نکته مهم که یک استارتاپ موفق آنها را به یاد دارد، مرور شد. راه‌اندازی یک کسبوکار استارتاپی اگرچه ایده‌ای لذت‌بخش و احتمالا سودمند است، اما بی‌گدار به آب زدن، می‌تواند تمام آرزوها را نقش بر آب کند.
استارتاپ وینداد، با داشتن تیم حقوقی خبره و بروز، قادر است خدمات مرتبط با حقوق استارتاپها را در قالب مشاوره حقوقی، پیگیری دعاوی تخصصی، تنظیم قرارداد و… به کسبوکارهای کوچک و بزرگ ارائه کند.
