با افزایش استقبال مردم از سینما، گسترش این حوزه از هنر و تبدیل آن به صنعت، شاهد سیرصعودی ساخت و تولید فیلمهای سینمایی و غیر سینمایی، صدور آن ها به خارج از کشور و همینطور همکاری افراد و موسسات در قالب مشارکت در ساخت فیلم هستیم.
صنعت سینما مانند دیگر صنایع در صورتی که به شکل حرفهای و مدیریت شده به آن پرداخت شود میتواند منبع خوبی برای درآمدزایی و سودآوری باشد؛ تجربه سودآوری تهیه کنندگان سینما بر این امر صحه میگذارد. بسیاری از افراد تمایل زیادی به فعالیت در این حوزه دارند که برای تسریع فرایند سو دهی، استفاده از تجربه یا سرمایه دیگران، تسهیل مراحل ساخت فیلم و غیره، دست به مشارکت در این حوزه میزنند و فرایند ساخت فیلم را به شکل مشارکت مدنی دنبال میکنند.
اما ساخت فیلم نیز مانند بسیاری از صنایع و فعالیت های سودآور پیچیدگی های خاص خودش را دارد که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.
چنانچه پس از مطالعه این مطلب نیاز به نمونه قرارداد مشارکت در ساخت فیلم داشتید میتوانید برای اطلاع از جزئیات آن با کارشناسان حقوقی ما مشورت کنید.
قراردادهای هنری-سینمایی چگونه قراردادهایی هستند؟
طبق ماده ۱۰ قانون مدنی “قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آن را منعقد نمودهاند، در صورتی که مخالف صريح قانون نباشد، نافذ است.” این ماده نشان میدهد برای بستن قرارداد خصوصی که قراردادهای هنری نیز زیرشاخهای از آن است باید به قانون مراجعه کرد، در حوزه قراردادهای هنری سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی اقدام به نشر قوانین و آییننامههایی کرده اند؛ از جمله این قوانین میتوان به قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸ و اصلاحی ۱۳۸۲ اشاره کرد. طبق ماده ۲ این قانون” اثر سمعی و بصری به منظور اجرا در صحنههای نمایش یا پردة سینما یا پخش از رادیو یا تلویزیون که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد…” مورد حمایت این قانون است.
پس قراردادهای هنری و سینمایی قراردادهایی هستند که زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی کشور امضا میشوند و مورد حمایت قوانین مصوب این وزارت هستند.
از جمله قراردادهای هنری سینمایی میتوان به قرارداد بازیگری، قرارداد ساخت فیلم، قرارداد تهیهکنندگی، قرارداد مشارکت موسسه سینمایی و تهیهکننده فیلم اشاره کرد.
پس اگر شرکایی دارید که میخواهید با کمک یکدیگر شروع به مشارکت در ساخت فیلم کنید، حتما قرارداد مشارکت مدنی را دریافت کنید.
صفر تا صد اخذ مجوزهای لازم برای ساخت فیلم
از ابتدای ساخت یک فیلم شما ملزم به اخذ سه پروانه هستید که عبارتند از: پروانه ساخت فیلم، پروانه مالکیت فیلم و پروانه نمایش فیلم. البته مجوزهای دیگری نیز وجود دارند که زیرشاخه همین سه مجوز محسوب میشوند مثل مجوز پخش فیلمهای کوتاهی که برای معرفی فیلمهای پروانهدار در سالنهای سینما به نمایش در میآیند.
پروانه ساخت فیلم (فیلم سازی): طبق ماده ۲ آییننامه بررسی فیلمنامه و صدور پروانه فیلم سازی “برای صدور پروانه فیلم سازی شورای صدور پروانه فیلم سازی مرکب از پنج نفر افراد خبره در امور فرهنگی، سینمایی و صنعت فیلم سازی با حکم معاون امور سینمایی و سمعی و بصری تشکیل میشود:
الف) دو نفر به پیشنهاد اداره کل نظارت و ارزشیابی
ب)د و نفر به پیشنهاد خانه سینما
ج) مدیر کل نظارت و ارزشیابی یا نماینده او ”
پس از بررسی فیلمنامه توسط این شورا و تایید آن، موافقت اصولی با ساخت فیلم صادر میشود و طبق ماده۲ آییننامه صدور پروانه فیلم سازی، تهیهکننده با اعلام نام کارگردان، نویسنده فیلمنامه و موافقت مکتوب آن ها و ارائه فیلمنامه و خلاصه آن میتواند متقاضی صدور پروانه ساخت فیلم باشد و طبق ماده ۶ همین آییننامه تهیهکننده فیلم سه ماه فرصت دارد که سرمایهگذار فیلم را معرفی کند و به محض تکمیل پرونده دبیرخانه اداره کل سینمایی اقدام به صدور پروانه فیلم سازی خواهد کرد.
اعتبار پروانه فیلم سازی برای شروع فیلم برداری پنج ماه است که تا سه ماه دیگر نیز قابل تمدید است.
پس از دریافت پروانه فیلم سازی شما برای اکران فیلم ملزم به دریافت پروانه نمایش و پروانه مالکیت فیلم هستید.
پروانه نمایش فیلم: فیلم تا به نمایش در نیاید نمیتواند سودی برای سازندگان و عوامل فیلم در پی داشته باشد.
پس از ساخت فیلم برای اکران آن در سینما، باید اقدام به اخذ پروانه نمایش فیلم کرد. طبق آییننامه نظارت بر نمایش فیلم مصوب ۱۳۸۲ فیلم جهت بررسی و اظهار نظر در مورد نمایش آن و صدور پروانه به شورای بازبینی متشکل از ۵ نفر ارسال میگردد. شورای بازبینی شامل یک روحانی آشنا به مسائل هنری، سه نفر دارای بینش سیاسی اجتماعی اسلامی و آشنا به مسائل فیلم و سینما و یک نفر کارشناس امور فیلم و سینمای داخلی و خارجی است.
در صورتی که فیلم طبق آییننامه موفق به اخذ پروانه نمایش نگردد متقاضی میتواند به رای صادره اعتراض کند تا فیلم در شورای عالی نظارت مورد بازبینی قرار گیرد.
فیلم پس از دریافت پروانه نمایش میتواند در سینماهای شهرستان به نمایش درآید. اعتبار این پروانه ۲ سال است و پس از آن نیز بدون بازبینی قابل تمدید است.
پروانه مالکیت فیلم: پس از ساخت فیلم، تهیه کننده با در دست داشتن مدارک مورد نظر مثل پروانه ساخت، قرارداد کارگردان، مدارک سرمایهگذاران و غیره باید برای دریافت پروانه مالکیت فیلم اقدام کند و درصد مشارکت هر یک از سرمایهگذاران و تولیدکنندگان فیلم را در آن ذکر کند.
قرارداد مشارکت در ساخت فیلم چیست؟
قرارداد مشارکت در ساخت فیلم با عنوان قرارداد مشارکت مدنی شناخته میشود و از جمله نمونههای قرارداد شراکت بین دو نفر است. طبق تعریف ارائه شده در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، مشارکت مدنی به معنای درآمیختن سرمایه و داراییهای نقدی یا غیر نقدی متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی متعدد به منظور انتفاع و تقسیم سود میباشد. بهعبارتی تعهدی است که دو یا چند نفر در ارتباط با یک موضوع کاری، تجاری، خرید و فروش و… با یکدیگر دارند و مشخصکننده میزان سهم هر فرد در مشارکت مربوطه است.
یک فیلم برای ساخته شدن و سپس به نمایش در آمدن ملزم به طی کردن مراحلی ست که هم نیاز به سرمایه نقدی و هم دانش هنری دارد؛ و اغلب سرمایهگذارانی که به کار هنری علاقه مندند یا هنرمندانی که سرمایه کافی برای ارائه هنر خود ندارند دست به مشارکت در این زمینه میزنند. موسسات مختلف سینمایی و انجمنهای هنری از مهمترین نهادهای مشارکت و سرمایهگذاری در حوزه سینما هستند.
مشارکت در ساخت فیلم میتواند به شکلهای مختلفی از جمله مشارکت تهیه کننده، کارگردان و فیلمنامه نویس یا مشارکت سرمایهگذاران با تهیه کننده باشد.
طبق ماده ۷ آییننامه فیلم سازی ذکر درصد مشارکت سرمایهگذاران در قرارداد مشارکت آنها الزامی ست.
اگر به نمونه قرارداد مشارکت در ساخت فیلم نیاز دارید، میتوانید همین الان آن را از وینداد دریافت کنید.
نیاز به قرارداد مشارکت در ساخت فیلم دارید؟
برای جلوگیری از هرگونه اشتباه و ضرر در بستن قرارداد سینمایی نیازمند قراردادی استاندارد هستید که حاوی همه نکات حقوقی و ظرافتهای لازم باشد به همین منظور میتوانید به بانک قرارداد وینداد سری بزنید.
اگر هنوز سوال دارید میتوانید برای اطلاع از جزئیات این مراحل و تنظیم نمونه قرارداد مشارکت در ساخت فیلم با کارشناسان حقوقی ما تماس بگیرید. در قراردادهای مشارکت نمیتوان از یک مدل قراردادی واحد برای تمام موارد موجود استفاده کرد و حتی اگر چنین نمونه قراردادی نیز تهیه شود به موازات عام بودن قرارداد، کارکرد آن زیر سوال میرود. پس بهتر است تنظیم نمونه قرارداد مشارکت در ساخت فیلم را بهطور خاص حتما زیرنظر کارشناس حقوقی انجام دهید.
باسلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات
بنده دانشجوی سینما هستم، چون در حوزه انیمیشن فعالیت دارم، قراره یه گروه انیمیشن سازی تشکیل بدیم و میخواستم بدونم برای اینکه محصولات مون رو به اسم گروهمون ارائه کنیم باید شرکت و یا موسسه ثبت کنیم و یا نیازی نیست؟ و اینکه نحوه اخذ مجوز برای تولید محصولات در قالب انیمیشن برای پخش در صدا و سیما و اکران در سینماهای کشور با فیلم های سینمایی(سینما تو گرافی) متفاوته؟ اگه متفاوتند باید به چه نحوی اقدام کنیم؟
ممنون میشم اگه راهنمایی کنید
از وقتیکه گذاشتید ممنون
سلام
تصمیم گیری در رابطه با تشکیل شرکت یعنی فعالیت به صورت شخص حقوقی یا انجام فعالیت به صورت شخص حقیقی، به عوامل مختلفی بستگی دارد. در صورتی که تمایل دارید با ارگان های دولتی و عمومی قرارداد منعقد کنید یا در مناقصات دولتی شرکت نمایید، در غالب موارد بایستی به صورت شخص حقوقی فعالیت نمایید، در مواردی هم که تشکیل شرکت ضروری دانسته نشده است، عموما برای شخص حقوقی اعتبار بیشتری قائل هستند. ضمن اینکه اشخاص حقیقی و حقوقی از لحاظ مالیاتی نیز با یکدیگر تفاوت دارند و مقررات مالیاتی اشخاص حقیقی به طور کلی ( نه در همه ی موارد) سهل گیرانه تر است. در صورتی که تمایلی به تشکیل شرکت ندارید، می توانید با انعقاد قرارداد مشارکت و بدون نیاز به ثبت شرکت فعالیت نمایید. تصمیم گیری در این خصوص به اهداف و گستره ی حوزه ی کاری شما بستگی دارد. در هر صورت شما می توانید با انتخاب یک برند و ثبت آن در اداره ثبت شرکت ها، محصول خود را با نام مخصوص و دلبخواه ارائه نمایید.
جهت دریافت مجوز اکران در سینما بایستی پروانه ساخت از شورای پروانه ساخت دریافت کنید، پس از آماده شدن مسئول بایستی از وزارت ارشاد مجوز دریافت نمایید، در نهایت نیز پروانه نمایش و حواله اکران دریافت کنید. آنگاه با یکی از سرگروه های سینما قرارداد منعقد نمایید.
جهت نمایش انیمیشن در صدا وسیما و دریافت مجوز بایستی به سازمان صدا و سما مراجعه نمایید.
با احترام
تیم حقوقی وینداد
با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات
بنده دانشجوی سینما هستم، چون در حوزه انیمیشن فعالیت دارم قراره یه گروه انیمیشن تشکیل بدیم، و فیلم های سینمایی در قالب انیمیشن ارائه کنیم، میخواستم بدونم برای اینکه محصولات مون رو به اسم گروهمون پخش کنیم باید حتما موسسه و یا شرکت ثبت کنیم یا نیازی نیست؟ و اینکه مراحل اخذ مجوز برای فیلم های انیمیشنی با فیلم های سینمایی(سینما تو گرافی) متفاوته؟
ممنون میشم اگه بنده رو راهنمایی کنید.
از وقتیکه گذاشتید ممنون
سلام
جهت انتشار آثار خود الزامی به تاسیس شرکت یا موسسه نیست اما بایستی به این نکته توجه داشته باشید که اسم گروه شما می تواند به عنوان برند مورد استفاده قرار گیرد، مالکیت برند مزبور بهتر است معین و مشخص باشد. نحوه ی دریافت مجوز تفاوتی نمی کند.
با احترام
تیم حقوقی وینداد