قرارداد مشارکت در ساخت فیلم + نمونه قرارداد فیلم کوتاه

با افزایش استقبال مردم از سینما، گسترش این حوزه از هنر و تبدیل آن به صنعت، شاهد سیرصعودی ساخت و تولید فیلم‌های سینمایی و غیر سینمایی، صدور آن‌ها به خارج از کشور و همین­طور همکاری افراد و موسسات در قالب قرارداد مشارکت در ساخت فیلم هستیم.

صنعت سینما می­‌تواند منبع خوبی برای درآمدزایی و سودآوری باشد؛ تجربه سودآوری تهیه کنندگان سینما شاهد این ماجرا است. بسیاری از افراد تمایل زیادی به فعالیت در این حوزه دارند که برای سود بیشتر، استفاده از تجربه یا سرمایه دیگران، تسهیل مراحل ساخت فیلم و غیره، با استفاده از نمونه قرارداد فیلم کوتاه یا سایر انواع فیلم با دیگر افراد در این حوزه مشارکت می‌کنند.

چرا که ساخت فیلم نیز مانند بسیاری از صنایع و فعالیت‌های سودآور پیچیدگی‌های خاصی دارد که بهتر است در نمونه قراردادهای مرتبط شایط آن به‌خوبی منعکس شود. در این مقاله با معرفی انواع نمونه قرارداد مشاکت در ساخت فیلم با نکات حقوقی آن بیشتر آشنا خواهیم شد.

نمونه قرارداد مشارکت در ساخت فیلم

برای تنظیم قرارداد مهم‌ترین اقدام مراجعه به قانون است. در حوزه قراردادهای هنری سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی اقدام به نشر قوانین و آیین‌نامه‌هایی کرده‌اند؛ از جمله این قوانین می­‌توان به قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸ و اصلاحی ۱۳۸۲ اشاره کرد.

طبق ماده ۲ این قانون” اثر سمعی و بصری به منظور اجرا در صحنه‌های نمایش یا پرده سینما یا پخش از رادیو یا تلویزیون که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد…” مورد حمایت این قانون است.

پس قراردادهای هنری و سینمایی مثل نمونه قرارداد فیلم کوتاه، نمونه فرم قرارداد عوامل فیلم، نمونه قرارداد فیلمنامه نویسی و نمونه قرارداد عوامل فیلم از جمله قراردادهایی هستند که زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی کشور امضا می‌­شوند و مورد حمایت قوانین مصوب این وزارت هستند.

از دیگر قراردادهای هنری سینمایی می­‌توان به قرارداد بازیگری، قرارداد ساخت فیلم، قرارداد تهیه‌­کنندگی، قرارداد مشارکت موسسه سینمایی و تهیه‌­کننده فیلم اشاره کرد.

از این ‌رو اگر قصد ساخت فیلم دارید بدون شک برای تامین مالی و همکاری با عوامل مختلف آن نیاز به قرارداد مشارکت در ساخت فیلم خواهید داشت.

صفر تا صد اخذ مجوزهای لازم برای ساخت فیلم

از ابتدای ساخت یک فیلم شما ملزم به اخذ سه پروانه هستید که عبارتند از:

مجوز ساخت فیلم

پروانه مالکیت فیلم

پروانه نمایش فیلم

البته مجوزهای دیگری نیز وجود دارند که زیرشاخه همین سه مجوز محسوب می‌شوند مثل مجوز پخش فیلم‌های کوتاهی که برای معرفی فیلم‌های پروانه‌دار در سالن‌های سینما به نمایش در می‌­آیند.

پروانه ساخت فیلم (فیلم سازی)

طبق ماده ۲ آیین‌­نامه بررسی فیلم­نامه و صدور پروانه فیلم سازی “برای صدور پروانه فیلم سازی شورای صدور پروانه فیلم سازی مرکب از پنج نفر افراد خبره در امور فرهنگی، سینمایی و صنعت فیلم سازی با حکم معاون امور سینمایی و سمعی و بصری تشکیل می­‌شود:

الف) دو نفر به پیشنهاد اداره کل نظارت و ارزشیابی

ب)دو نفر به پیشنهاد خانه سینما

ج) مدیر کل نظارت و ارزشیابی یا نماینده او ”

پس از بررسی فیلم­نامه توسط این شورا و تایید آن، موافقت اصولی با ساخت فیلم صادر می‌شود و طبق ماده ۲ آیین‌­نامه صدور پروانه فیلم سازی، تهیه­‌کننده با اعلام نام کارگردان، نویسنده فیلم­نامه و موافقت مکتوب آن ها و ارائه فیلم­نامه و خلاصه آن می­‌تواند متقاضی صدور پروانه ساخت فیلم باشد.

طبق ماده ۶ همین آیین‌­نامه تهیه‌­کننده فیلم سه ماه فرصت دارد که سرمایه­‌گذار فیلم را معرفی کند و به محض تکمیل پرونده دبیرخانه اداره کل سینمایی اقدام به صدور پروانه فیلم سازی خواهد کرد.

اعتبار پروانه فیلم سازی برای شروع فیلم ­برداری پنج ماه است که تا سه ماه دیگر نیز قابل تمدید است.

پس از دریافت پروانه فیلم­ سازی شما برای اکران فیلم ملزم به دریافت پروانه نمایش و پروانه مالکیت فیلم هستید.

پروانه نمایش فیلم

فیلم تا به نمایش در نیاید نمی‌­تواند سودی برای سازندگان و عوامل فیلم در پی داشته باشد.

پس از ساخت فیلم برای اکران آن در سینما، باید اقدام به اخذ پروانه نمایش فیلم کرد. طبق آیین­‌نامه نظارت بر نمایش فیلم مصوب ۱۳۸۲ فیلم جهت بررسی و اظهار نظر در مورد نمایش آن و صدور پروانه به شورای بازبینی متشکل از ۵ نفر ارسال می‌­گردد. شورای باز­بینی شامل یک روحانی آشنا به مسائل هنری، سه نفر دارای بینش سیاسی اجتماعی اسلامی و آشنا به مسائل فیلم و سینما و یک نفر کارشناس امور فیلم و سینمای داخلی و خارجی است.

در صورتی که فیلم طبق آیین‌­نامه موفق به اخذ پروانه نمایش نگردد متقاضی می­‌تواند به رای صادره اعتراض کند تا فیلم در شورای عالی نظارت مورد بازبینی قرار گیرد.

فیلم پس از دریافت پروانه نمایش می‌­تواند در سینماهای شهرستان به نمایش درآید. اعتبار این پروانه ۲ سال است و پس از آن نیز بدون بازبینی قابل تمدید است.

پروانه مالکیت فیلم

پس از ساخت فیلم، تهیه کننده با در دست داشتن مدارک مورد نظر مثل پروانه ساخت، قرارداد کارگردان، مدارک سرمایه­‌گذاران و غیره باید برای دریافت پروانه مالکیت فیلم اقدام کند و درصد مشارکت هر یک از سرمایه‌­گذاران و تولیدکنندگان فیلم را در آن ذکر کند.

قرارداد مشارکت در ساخت فیلم چیست؟

قرارداد مشارکت در ساخت فیلم با عنوان قرارداد مشارکت مدنی شناخته می‌شود و از جمله نمونه‌های قرارداد شراکت بین دو نفر است.

طبق این قرارداد طرفین آن در ارتباط با یک موضوع کاری، تجاری، خرید و فروش و غیره با یکدیگر شراکت می‌کنند و میزان سهم و نحوه مشارکت آن‌ها به‌طور کامل در قرارداد مشخص می‌شود.

یک فیلم برای ساخته شدن و به نمایش در آمدن ملزم به طی کردن مراحلی ست که هم نیاز به سرمایه نقدی و هم دانش هنری دارد. اغلب سرمایه‌­گذارانی که به کار هنری علاقه‌مند هستند یا هنرمندانی که سرمایه کافی برای ارائه هنر خود ندارند دست به مشارکت در این زمینه می‌زنند.

موسسات مختلف سینمایی و انجمن‌های هنری از مهم‌ترین نهادهای مشارکت و سرمایه‌­گذاری در حوزه سینما هستند که برای همکاری از نمونه قرارداد فیلمنامه نویسی، نمونه قرارداد عوامل فیلم یا سایر نمونه قراردادهای مرتبط استفاده می‌کنند.

مشارکت در ساخت فیلم می‌تواند به شکل‌های مختلفی از جمله مشارکت تهیه کننده، کارگردان و فیلمنامه نویس یا مشارکت سرمایه‌­گذاران با تهیه کننده باشد.

طبق ماده ۷ آیین‌­نامه فیلم سازی ذکر درصد مشارکت سرمایه­‌گذاران در قرارداد مشارکت آن‌ها الزامی ست.

جمع بندی

در ساخت یک فیلم عوامل مختلفی حضور دارند. از این‌رو تهیه‌کنندگانی که قصد ساخت فیلم دارند با استفاده از قراردادهای مختلف مثل نمونه قرارداد نمونه قرارداد فیلم کوتاه ، نمونه فرم قرارداد عوامل فیلم و غیره اقدام به همکاری با سایر افراد می‌کنند.

در این قراردادها ضوابط و شرایط به‌طور کامل تعیین می‌شود و یکی از بهترین راه‌های موجود برای همکاری دو طرف به‌شمار می‌رود.

سوالات متداول

برای ساخت فیلم چه قراردادهایی مناسب هستند؟

از جمله قراردادهای کاربردی می‌توان به نمونه قرارداد فیلم کوتاه، نمونه فرم قرارداد عوامل فیلم و نمونه قرارداد فیلمنامه نویسی اشاره کرد.

قرارداد مشارکت در ساخت فیلم مناسب چه کسانی است؟

این قرارداد برای تهیه‌کنندگان سینما و اشخاصی که قصد ساخت انواع فیلم کوتاه یا سینمایی را دارند،‌ کاربردی است.