قرارداد پیمانکاری خدمات و کاربرد آن در موقعیت‌های کاری مختلف

در دنیای امروز کسب‌وکارها نیاز به قرارداد پیمانکاری بیش از هر زمان دیگری ملموس‌تر شده است. با آنکه این قرارداد ممکن است بیشتر در زمینه‌های ساخت و ساز به کار گرفته شود، اما از آن می­‌توان در هر موضوعی که دارای نوع رابطه پیمانکاری است استفاده کرد. گاهی این سوال پیش می‌­آید که نیاز به قرارداد پیمانکاری خدمات یا قرارداد ارائه خدمات در چه زمینه‌­ها و چه موقعیت‌­هایی به جز ساخت و ساز و امور ساختمانی احساس می شود؟ در پاسخ باید بین طبیعت امور کاری تفکیک قائل شد. برخی امور به دلیل دارا بودن ویژگی استمرار، نیازمند ادامه رابطه کاری بین طرفین قرارداد است.

به طور مثال ممکن است کارفرمایی برای توزیع کالا نیازمند خدمات حمل و نقل جاده­‌ای باشد. در این مورد وی می‌­تواند از قرارداد پیمانکاری حمل و نقل برای پروژه توزیع کالایش بهره­‌مند شود یا مثلا زمانی که یک کسب و کار کوچک یا بزرگ نیازمند طراحی وبسایت یا توسعه اپلیکیشن خود باشد می­‌تواند با یک برنامه­‌نویس یا طراح وبسایت، بوسیله قرارداد پیمانکاری ارتباط برقرار کند.

اما در این مطلب می‌­خواهیم بیان کنیم که قرارداد پیمانکاری برخلاف تصور عموم، می­‌تواند انواع مختلفی داشته باشد و طیف وسیعی از موقعیت­‌های کاری را در بر بگیرد و در امور غیرساختمانی هم بکار گرفته شود.

نگاهی به قرارداد پیمانکاری خدمات و کاربردهای آن

نیاز به قرارداد پیمانکاری در بسیاری از موارد می‌­تواند برای اشخاص حقیقی و حقوقی پیش بیاید. گستردگی دامنه استفاده از این قرارداد سبب می‌شود تا در موضوعات تخصصی و فنی گوناگونی بتوان از آن استفاده کرد. همین موضوع موجب می­‌شود تا قراردادهای پیمانکاری در عین شباهت به یکدیگر دارای تفاوت‌­های عمده و متعددی باشند. به همین جهت بهره­‌مندی از تخصص یک مشاور حقوقی یا وکیل دادگستری می‌­تواند قرارداد پیمانکاری شما را تا حد زیادی در برابر مشکلات حقوقی و فنی بیمه کند. رعایت اصول تنظیم قرارداد پیمانکاری خدمات اهمیت زیادی در اعتبار قرارداد دارد.

گاهی باید بین طبیعت امور کاری تفکیک قائل شد. برخی امور به دلیل دارا بودن ویژگی استمرار، نیازمند ادامه رابطه کاری بین طرفین قرارداد است. در این مواقع استفاده از قراردادهای استخدام یا سایر قراردادهای خاص بنا به موضوع مستمر قرارداد پیشنهاد می‌­شود.
در مقابل به دلیل طبیعت موقت یا غیرمستمر بعضی امور، لازم است تا رابطه کاری به شکلی موردی یا معین باشد که در این موارد می‌­توان از قرارداد پیمانکاری استفاده کرد. پس به طور مختصر می­‌توان گفت قرارداد پیمانکاری مختص امور پروژه‌ای و غیرمستمر است که مثال بارز آن قراردادهای ساخت و ساز است.اما در این مطلب می‌­خواهیم نشان دهیم که قرارداد پیمانکاری برخلاف تصور عموم، می­‌تواند انواع مختلفی داشته باشد و طیف وسیعی از موقعیت­‌های کاری را در بر بگیرد و در امور غیرساختمانی هم بکار گرفته شود.

مزایای قرارداد پیمانکاری خدمات در روابط میان کارگر و کارفرما

امروزه فعالیت‌های بسیاری در بستر و قالب نوع خاصی از قرارداد ها مدیریت و اجرا می‌شود. لذا به نظر می‌رسد که با کمک گرفتن از یک پیمانکار حرفه‌ای در زمینه فعالیت مورد نظرتان بسیار موفق‌تر خواهید بود. مزایای قرارداد پیمانکاری خدمات تاثیر مهم و قابل توجهی بر سرنوشت رابطه کاری میان کارگر و کارفرما دارد:

دریافت نمونه قرارداد پیمانکاری به صورت word (قابل ویرایش) و pdf (قابل چاپ)

دانلود قرارداد

1. قرارداد پیمانکاری به گونه‌ای است که با توجه به تنوع بالایی که دارد در مورد موضوعات و نیازهای متفاوت یک کارفرما کاربرد دارد. از جمله نمونه‌های مختلف قرارداد پیمانکاری شامل قراردادهای پرداخت کلی، قراردادهای دائمی، قرارداد‌های سنجشی، قراردادهای مدیریتی، قراردادهای مدیریت پروژه، قراردادهای طراحی و ساخت، قراردادهای ساخت و توسعه و قرارداد پیمانکاری تک نفره است.
2. این قرارداد به گونه‌ای است که در بردارنده مجموعه اسناد و مدارکی است که از آن به عنوان شرایط عمومی و شرایط اختصاصی یاد می‌شود. در واقع این شرایط یک چارچوب کلی برای پیمان و قرارداد شما را میان کارفرما و پیمانکار تعیین می‌کند.
3. با استفاده از قرارداد پیمانکاری و استخدام پیمانکار می‌توان به بسیاری از اهداف مهم که مقصود کارفرما از تنظیم این قرارداد است، رسید.

اما آنچه مهم به نظر می رسد آن است که برای تجربه تنظیم یک قرارداد معتبر و مطمئن باید اصول و قواعدی را رعایت کنید چرا که هرگونه بی‌توجهی شما به این موضوع سبب متضرر شدن شما خواهد شد.

شرایط عمومی پیمان

موضوع قرارداد

در بند موضوع قرارداد این دسته قراردادها، باید نکات دقیق خدمات موردنیاز ذکر شود. اغلب در پروژه­‌های خدماتی بزرگ‌تر، شرح خدمات موردنظر و مشخصات فنی دقیق آن، در قالب پیوستی جداگانه به قرارداد ملحق می­‌شود. مثلا در فرض ما، می‌تواند موضوع قرارداد شامل طراحی وبسایت، وبلاگ یا مجله وبسایت، اتصال به درگاه بانکی و همچنین پشتیبانی فنی سه ماهه باشد. جزئیات این خدمات باید به روشنی در قسمت موضوع قرارداد یا پیوست آن ذکر شود.

مبلغ قرارداد

با فرض آنکه بند مبلغ قرارداد، با هزینه ده میلیون تومان مورد توافق طرفین است، باید چگونگی روند پرداخت‌­ها هم تصریح شود. به طور مثال ممکن است کارفرما شرط کند که با پیش پرداخت مبلغ سه میلیون تومان (سی درصد مبلغ کل قرارداد) کار آغاز شود و درصورت پیشرفت روند طراحی وبسایت براساس گزارش‌­های پیمانکار، پرداخت­‌های بعدی متعاقباً انجام شود. گاهی جدول پرداخت­‌های دستمزد هم مانند مشخصات فنی موضوع قرارداد، در پیوستی جداگانه به نمونه قرارداد پیمانکاری خدماتی ضمیمه می‌­شود. همچنین بایستی سازوکار گزارش­‌دهی و نظارت کارفرما بر فرایند پروژه مشخص شود، چراکه بیشترین اختلافات در قراردادهای پیمانکاری خدمات، ناشی از ابهام در تعهدات طرفین است.

در مواقع لازم ممکن است ضمانت حسن انجام کار هم در بندی جداگانه مثلا در قالب تسلیم سفته توسط پیمانکار، تعیین تکلیف شود. در این صورت تعداد سفته‌­ها، تاریخ و مبلغ دقیق آن‌ها و شرایط عودت یا ضبط آن باید به روشنی تصریح شود.

محرمانگی اطلاعات

برخی امور خدماتی در قالب پیمانکاری حاوی اسرار تجاری خاصی هستند. مثلا در فرض ما، ممکن است طراح وبسایت که به حکم قرارداد، پشتیبانی فنی سه ماهه وبسایت را برعهده دارد، به اسناد و اطلاعاتی دسترسی داشته باشد که حفظ آن‌ها برای تجارت کارفرما ضروری است؛ این اطلاعات می­‌تواند شامل اطلاعات شخصی مانند ایمیل یا رسید پرداخت‌­های کاربران و مشتریان وبسایت باشد. در این صورت توصیه می­‌شود یک بند اختصاصی تحت عنوان محرمانگی یا عدم افشا تدوین شود و به صراحت موارد موردنظر کارفرما ذکر شود. برخی اوقات در پروژه­‌های پیمانکاری بزرگ و حساس، ممکن است موضوع محرمانگی در قالب قراردادی جداگانه تحت عنوان قرارداد عدم افشا یا محرمانگی اطلاعات تعیین تکلیف شود.

بخش فنی قرارداد

در مجموع مهم‌ترین نکته در اصول قرارداد پیمانکاری خدمات، توجه به جزئیات خاص فنی خدمات موردنظر است. به همین خاطر ممکن است خارج از فرض مطرح شده در این مطلب (تاسیس وبسایت فروشگاه اینترنتی) نکات متعددی وجود داشته باشد. مثلا ممکن است در قراردادهای حمل و نقل، شروط خاص دیگری مدنظر کارفرما باشد که تدوین دقیق آن‌ها نیازمند اشراف کامل بر موضوع قرارداد است.

اما آنچه مسلم است، این است که نمونه قرارداد پیمانکاری خدماتی در امور پروژه‌­ای غیرساختمانی یک گزینه بسیار مطلوب برای تحقق اهداف کارفرمایان است و گاهی می­‌تواند جایگزین بهتری برای قراردادهای استخدامی مانند قرارداد کار موقت باشد.

دو نکته مهم در تنظیم قرارداد پیمانکاری خدمات

یکی از مهم‌ترین نکات در تنظیم قرارداد پیمانکاری، مشخص کردن دقیق محدوده عملیات یا پروژه است که می­‌تواند تحت بند تعهدات طرفین یا موضوع قرارداد قرار بگیرد. در این قسمت اغلب باید با درنظر داشتن یک جدول زمانی دقیق و از لحاظ فنی حساب شده، فازها و مقاطع مختلف پروژه را در قرارداد تفهیم و پای‌بندی پیمانکار را به زمان­بندی مذکور تضمین کرد. این تقسیم‌­بندی فنی مراحل پروژه، هم می­‌تواند ضامن صحت انجام به موقع عملیات باشد و هم در پرداخت­‌های مالی مختلف به کارفرما آزادی عمل دهد تا اگر در مقطعی از پروژه، پیمانکار خلاف زمان­بندی عمل کرد، پرداخت­‌های آتی خود را متوقف کند.

دریافت نمونه قرارداد پیمانکاری به صورت word (قابل ویرایش) و pdf (قابل چاپ)

دانلود قرارداد

مثلا اگر در قرارداد پیمانکاری طراحی وبسایت، پیمانکار برخی از قسمت­‌های سایت را مطابق قرارداد تحویل نداد، کارفرما بتواند برای عدم پرداخت کامل مبلغ قرارداد دلیل خود را مستند کند.

توصیه می‌­شود جدول زمان­بندی را پیوست قرارداد خود قرار دهید و از توافق طرفین بر آن اطمینان حاصل کنید.

همچنین در قرارداد پیمانکاری خدمات سازوکار اعمال نظارت کارفرما یا نماینده او بر پیمانکار و محدوده وظایف و اختیارات او را به روشنی مشخص کنید. این موضوع سبب می­‌شود تا محدوده نظارت ناظر از قبل مورد توافق پیمانکار بوده و از این جهت در ادامه اختلاف خاصی پیش نیاید.

پس حتما در تدوین دو بند تعریف پروژه (تعهدات پیمانکار) و سازوکار نظارت نهایت دقت را داشته باید چون تجربه ثابت کرده است اکثر اختلافات پیمانکاری در خصوص دو موضوع مذکور بروز می­‌کنند.

حق بیمه در قراردادهای پیمانکاری خدمات چگونه است؟

گفتیم که در بسیاری از فعالیت‌ها و کسب و کارها شاهد استفاده از قراردادهای پیمانکاری هستیم. آنچه در این میان اهمیت دارد تنها خود قرارداد پیمانکاری نیست چرا که در قرارداد پیمانکاری مسائلی مانند بیمه و مالیات در پیمانکاری خدمات نیز بسیار چالش برانگیز و مهم است.

در این باره به این موارد توجه کنید:

۱_ ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی برای پوشش امور بیمه‌ای کارگران و شاغلانی ‌که تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی می باشند تدوین و وضع شده است.

۲_ در واقع آن دسته از کارفرمایان و پیمانکارهایی که تحت پوششی سازمان تامین اجتماعی هستند موظف به رعایت ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی هستند.

۳_ حق بیمه در قرارداد های پیمانکاری به صورت درصدی از مبلغ قرارداد است.

۴_ در واقع طبق مستفاد از ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی در حالاتی که انجام اموری به شکل مقاطعه به اشخاص حقیقی یا حقوقی سپرده می‌شود کارفرما موظف است در قراردادی که منعقد می‌کند مقاطعه کار را موظف به پرداخت کل حق بیمه کند.

۵_ در واقع ماده ۳۸ تمامی پیمانکارها و کارفرمایان را مکلف کرده است که علاوه بر بیمه کردن کارکنان خود برای بیمه کردن نیروهای پروژه‌های مناقصه‌ای و قراردادی نیز اقدام کند‌.

۶_ توجه به چگونگی انجام پیمان در پیمانکاری خدمات نیز مهم است و ممکن است به دو شکل انجام شود:
_ حالتی که پیمانکار خود کار را به عهده بگیرد.
_ حالتی که پیمانکار کار را به یک مقاطعه کار بسپارد.
در این حالت بخش قابل توجهی از مسئولیت های قانونی مربوط و متوجه به شخص پیمانکار دوم است.

۷_ در زمانی که پیمانکار خود انجام کار را به عهده بگیرد دو شکل متصور است:
یا آن که پیمانکار کار را به تنهایی و بدون داشتن کارگر انجام دهد،لذا در این حالت که پیمانکار کارگری را به کار نگرفته است در نتیجه تکلیف به پرداخت حق بیمه نیز نخواهد داشت. یا آن که پیمانکار از کارگر استفاده کند.

مالیات در قراردادهای پیمانکاری خدمات چگونه است؟

آنچه در مورد قوانین و مقررات فعلی در قراردادهای پیمانکاری خدمات موجود است در بردارنده تشریح و توصیف خاص و متمایزی از مالیات پیمانکاری نیست اما به طور  کلی این دیدگاه وجود دارد که مالیات بر درآمد قراردادی های پیمانکاری عمرانی و غیر عمرانی چندان تفاوت چشمگیری ندارد.
در واقع در پیمانکاری خدمات یک پروژه عمرانی هزینه های اجرایی و اداری و بیمه از تمام درآمد کسرشده و سودی که حاصل می شود از محل آن باید ۲۵ درصد مالیات پرداخت شود. (این وضعیت در مورد شخص حقوقی است.)

اما در مورد مالیات اشخاص حقیقی معافیت موجود در قانون هر ساله اعلام می شود که بعد از آن از سود ناخالص کم می‌شود.

قرارداد پیمانکاری خدمات تک نفره چیست؟

قرارداد پیمانکاری تک نفره قراردادی است که کارفرما پروژه‌ای را به پیمانکار (شخص حقیقی) در ازای پرداخت مبلغی می‌سپارد. قراردادهای مشاوره‌ای را می‌توان به جای قراردادهایی که بر اساس میزان ساعت کار، مزد پرداخت می‌شود، به قراردادهای پیمانکاری که پروژه محور هستند تبدیل نمود. به عبارت دیگر قراردادهای پیمانکاری تک نفره، با ماهیت پیمانکاری و انجام قسمتی از امور بین کارفرما و شخص مقابل منعقد می‌گردد، بدین نحو که به طور مثال کارفرما طراحی سایت خود را به شخصی واگذار می‌کند.

در بسیاری از موارد و حتی در مورد کسب‌وکارهای نوپا و استارتاپ‌ها، افرادی وارد شرکت یا کارگاه می‌شوند که در واقع رابطه آن‌ها با کارفرما خارج از چارچوب قانون کار بوده و اصولاً توافقات بین آن‌ها به‌صورت پروژه‌ای است. در این موارد و مخصوصاً زمان بروز اختلافات فی‌مابین، طرف دوم اقدام به طرح شکایت مطالبه حقوق کارگری و بیمه خواهد کرد و ممکن است که در بسیاری از موارد کارفرما محکوم شود.

دریافت نمونه قرارداد پیمانکاری به صورت word (قابل ویرایش) و pdf (قابل چاپ)

دانلود قرارداد

نکته حائز اهمیتان است که برای حل این مشکل و کمک به مدیران شرکت‌ها بایستی موضوع تعهد را در قالب خاص حقوقی که عبارت است از قراردادهای تک نفره پیمانکاری طرح و منعقد نمود. قراردادها از آنجایی که در صورت بروز اختلاف فی مابین طرفین حکمیت دارند دارای ارزش و اعتبار هستند. چنانچه شروطی در این قرارداد ذکر شود تا جایی که مخالف صریح قوانین آمره نباشد برای طرفین الزامی است. در صورت عدم تبعیت می‌توان الزام آن‌ها را از دادگاه درخواست نمود.

در قرارداد پیمانکاری تک‌ نفره شما انجام یک فعالیت خاص را به یک نفر می‌سپارید که ایشان شخصاً آن را به اتمام می‌رسانند. در واقع وجه‌ تسمیه این قرارداد به  این دلیل است که ایشان در قالب یک تیم این کار را انجام نمی‌دهند و به‌بیان دیگر خودشان کارفرمای تعدادی کارگر نخواهند بود چون در این صورت مفاد قرارداد تا حدودی متفاوت خواهد بود.

پیمانکار مستقل کیست؟ چه ویژگی‌هایی دارد؟

پیمانکار مستقل عبارت است از آنکه یک شخص حقیقی یا حقوقی جهت انجام کار یا ارائه خدمات به یک نهاد دیگر به کار گرفته شود. به عبارت دیگر پیمانکار مستقل شخصی است که کالا یا خدمات را به وسیله یک قرارداد کتبی تحویل می‌دهد و بر خلاف کارمندان، پیمانکاران مستقل به طور منظم برای کارفرما کار نمی‌کنند بلکه مطابق آنچه که لازم است و به آن‌ها سپرده شده است کار می‌کنند.

۱- به عنوان یک پیمانکار مستقل، شما مجبور نیستید برای دیگری کار کنید. هر زمان که انتخاب ‌کنید، بسته به نوع شغل، می‌توانید ساعت‌ها و تکالیف خود را مشخص کنید. شما باید توافق بر سر نحوه پرداخت را حتما در نظر بگیرید.

۲- یک پیمانکار مستقل همیشه می‌تواند با کارفرما یک قرارداد تنظیم کند. این ایده خوبی است که حقوق هر دو طرف حفظ شود.

۳- تمام هزینه‌هایی که باید برای انجام کسب و کار پیمانکار مستقل خود بپردازید، به عنوان هزینه های کسب و کار شما محاسبه می‌شود. این شامل سفرهایی که ممکن است پیمانکار داشته باشد نیز می‌شود.

۴- مستقل نیز به این معنی است که شما به طور منظم شاید پرداختی دریافت نکنید.

۵- به عنوان یک پیمانکار مستقل، باید تمام درآمد خود را از کار اعلام کنید و مالیات بر این درآمد را پرداخت کنید.

لزوم تنظیم قرارداد محرمانگی با پیمانکار در نمونه قرارداد پیمانکاری خدماتی

گروهی از دانشجویان حقوق ایده یک پلتفرم اینترنتی برای انجام خدمات حقوقی دارند و برای طراحی سایتشان با یک طراح سایت قرارداد پیمانکاری منعقد کرده‌اند که در زمان مشخصی سایت مورد نظر آن‌ها را طراحی کند. اما از آنجا که این طراح سایت با بسیاری از شرکت‌های دیگر هم کار می‌کند این گروه نگرانند که پیمانکار آن‌ها، اطلاعات یا ایده‌هایشان در اختیار سایر رقبای آن‌ها قرار دهد یا اینکه خود او چنین کسب و کاری را شروع کند. آیا این گروه می‌توانند پیمانکار خود را از همکاری با سایر پلتفرم‌های مشابه یا شروع کسب و کاری مانند آن‌ها منع کنند؟

دغدغه بسیاری از کارآفرینانی که قصد عملیاتی کردن ایده‌های جدید خود را دارند فاش نشدن اطلاعات محرمانه‌شان است.

به خصوص درمورد کارفرمایانی که اطلاعات خود را با شخصی که در قالب پیمانکار می‌خواهد برای آن‌ها کار کند در میان می‌گذارند. اما این افراد می‌توانند با انعقاد قرارداد محرمانگی با پیمانکار خود از اطلاعات محرمانه خود محافظت کنند که به تبع آن پیمانکار نمی‌تواند کسب‌وکاری مشابه کارفرما و با استفاده از ایده‌های او راه اندازی کند یا با کسب وکار مشابه دیگری همکاری کند.

تنظیم قرارداد محرمانگی اطلاعات

قرارداد محرمانگی قراردادی است که مطابق آن یک طرف یا طرفین تعهد می‌دهند که اطلاعات محرمانه را که در همان قرارداد باید مصداق‌های دقیق آن هارا تعیین کنند در اختیار شخص دیگری قرار نمی دهند.

اگر پیمانکار به تعهد خود در قبال عدم افشای اطلاعات کارفرمای خود عمل نکرد ضمانت اجراهایی در قرارداد محرمانگی برای او در نظر گرفته شود مثلا جبران خسارت از طریق پرداخت مالی. در این موارد کارفرما می‌تواند قرارداد محرمانگی یک جانبه‌ با پیمانکار منعقد نموده و ضمن آن پیمان کار را ملزم کند که اطلاعات محرمانه کارفرما را برای دیگران فاش نکند. کارفرمایان برای منع پیمانکار از راه اندازی کسب و کار خود نیز می‌توانند در ضمن همان قرارداد محرمانگی یا به صورت جداگانه توافق عدم رقابت کنند.

فورس ماژور در نمونه قرارداد پیمانکاری خدماتی

فورس ماژور (قوه قاهره یا قوه قهریه) واژه‌­ای اصالتاً فرانسوی است که اصطلاحاً به معنای وقوع حادثه یا حوادثی است که به دلیل غیرقابل پیش­بینی بودن و غیرقابل اجتناب بودن سبب می­‌شوند برخی یا تمام تعهدات قراردادی افراد غیرقابل اجرا شوند. ویژگی مهم فورس ماژور این است که در صورت تحقق آن در یک قرارداد، هر دو طرف قرارداد بدون نیاز به جبران خسارت از انجام تعهدات متقابل خود معاف می­‌شوند.

برای فهم بهتر این موضوع، موقعیتی را تصور کنید که یک کارفرما برای تاسیس وبسایت کسب‌­وکار خود، به یک طراح وبسایت (پیمانکار) رجوع می­‌کند و با او قرارداد پیمانکاری طراحی وب‌سایت منعقد می‌کند و طرفین توافق می‌­کنند تا در قالب یک قرارداد پیمانکاری خدمات، وبسایت مذکور ظرف مدت یک ماه طراحی شده و در اختیار کارفرما قرار بگیرد. همچنین در قرارداد ذکر می­‌شود که اگر پیمانکار در تحویل وبسایت در تاریخ مقرر تاخیر بوجود آورد بایستی به ازای هر روز تاخیر مبلغی معین را بعنوان خسارت به کارفرما پرداخت کند.
زمانی که پیمانکار وارد مرحله ساخت وبسایت می‌­شود، وقوع یک طوفان شدید و ویرانگر سبب می­‌شود تمام زیرساخت­‌های ارتباطاتی شهر مانند دکل­‌های مخابراتی و تجهیزات خدمات اینترنتی از کار بی­‌افتد و پیمانکار نتواند عملیات ساخت وبسایت را ظرف مهلت مقرر در قرارداد به اتمام برساند. در چنین حالتی پیمانکار می‌تواند برای آنکه نتوانسته است تعهد خود را انجام دهد به فورس ماژور استناد کند چراکه عدم تحقق تعهد او، به دلیل وقوع طوفان و قطعی اینترنت بوده است که به وضوح حادثه‌­ای غیرقابل پیشبینی، غیرقابل اجتناب و دارای علت خارجی بوده است.

این مثالی برای امکان استناد به فورس ماژور در قرارداد پیمانکاری خدمات محسوب می­‌شد که دارای شرایط ذکر شده برای تحقق فورس ماژور بود. از زاویه‌­ای دیگر، اگر دلیل امکان تحقق تعهد قراردادی مثلاً ضعف سیستم کامپیوتر یا اشتباه پیمانکار در نگهداری از کامپیوتر خود بود، او هرگز نمی‌­توانست از این ضعف تحت عنوان فورس ماژور استفاده کند چرا که پیمانکار با علم به ضعف موجود و امکان اصلاح آن پروژه ساخت وبسایت را پذیرفته بوده است و بایستی خسارت قراردادی را پرداخت می­‌کرد.

آیا خدمات مشاوره نوعی پیمانکاری است؟

اکنون که با شکل پیمانکاری و قوانین مربوط به آن آشنا شدید موقع آن است که بررسی کنیم که آیا خدمات مشاوره نوعی پیمانکاری ست؟

قرارداد مشاوره قراردادی ست که موضوعات متنوعی را در حیطه‌های مختلف می‌تواند در برگیرد. اما به طور کلی طبق آیین نامه خرید خدمات مشاوره مصوب ۱۳۸۸ مشاوره شامل هر نوع خدمات مدیریتی، کارشناسی، مشاوره‎ای یا خدمات مهندسی مشاوره می‌شود که کارفرما مطابق با نیاز خود در هر حوزه فردی متخصص را به صورت ساعتی یا روزانه به خدمت میگیرد. رابطه ای که بین مشاور و کارفرما ایجاد می‌شود رابطه قرارداد کار یا استخدامی نیست بلکه رابطه مشاوره‌ای‌ست و آثار مختص به خود را به دنبال دارد.

پس مشاور فردی‌ست که برای در اختیار گذاشتن دانش و تجربه‌های مورد نظر کارفرما در حیطه‌ای مشخص با کارفرما قرارداد می‌بندد و پس از به پایان رسیدن خدمت مشاوره قرارداد نیز خاتمه می یابد. طبق آیین نامه خدمات مشاوره، شخص مشاور کارگر کارفرما محسوب نمی‌شود پس به نوعی می‌توان این نوع قرارداد را قرارداد پیمانکاری محسوب کرد.

کارفرما موظف به مشخص کردن حیطه مشاوره و موضوع قرارداد است و مشاور نیز موظف است تا به پایان رساندن ارائه مشاوره خود که در قرارداد به طور ساعتی یا پروژه ای در نظر گرفته می‌شود، کارفرما را همراهی کند. در این مورد مشاور ممکن است افراد دیگری زیردست خود به عنوان همکاران و مشاوران پایین دست در اختیار داشته باشد که دستمزد آنان را از دیونی که کارفرما به او دارد پرداخت می‌کند. پس قرارداد مشاوره از بسیاری جهات شبیه به قرارداد پیمانکاری است و بیشتر ویژگی‌های آن را دارد البته به دلیل پیچیدگی خدمات مشاوره آیین نامه ای جداگانه در این مورد وجود دارد که کارفرما و مشاور برای تنظیم قرارداد بهتر است آن را مطالعه کنند.

دریافت نمونه قرارداد مشاوره کسب‌وکار به صورت doc (قابل ویرایش) و pdf (قابل چاپ)

دانلود قرارداد

قابل ذکر است که بعضی کارفرمایان یا شرکت‌ها کارمندی تحت عنوان مشاور دارند که در زمینه‌های مختلف اقدام به همکاری و ارائه خدمات به شرکت می‌کند، این فرد در واقع مانند کارمندان دیگر شرکت است و معمولا حوزه تخصصی آن حقوقی است اما در صورتی که کارفرما بخواهد فردی متخصص را برای پروژه و حوزه مشخصی در نظر بگیرد باید با او قرارداد پیمانکاری ببندد.

شیوه حل و فصل اختلاف با پیمانکار در قرارداد ارائه خدمات

در تمامی بخش‌های اقتصادی که فعالیت جاری و مستمر داشته باشند، همواره با امور مربوط به واگذاری کار، فعالیت و یا خدماتی از مجموعه خود به سایر شرکت‌ها، اشخاص حقیقی و حقوقی روبرو هستیم. رسیدگی به اختلافات ناشی از قراردادها و یا فعالیت‌های واگذارشده در کلیه بخش‌های اقتصادی در حوزه رسیدگی کارشناسان رسمی دادگستری باصلاحیت مربوطه قرار می‌گیرد. تعداد بالا در پرونده‌های موضوع این مبحث را به‌طور مشخص در رسیدگی به اختلافات مربوط به قراردادهای پیمانکاری در حوزه خدماتی می‌توان برشمرد.

بررسی موضوع اختلاف بین کارفرما و پیمانکار را می‌توان در دو حوزه قراردادهای خارجی و بین‌المللی و قراردادهای داخلی موردبررسی قرارداد. بنا به تعریفی قراردادی که طرفین آن دارای دو تابعیت متفاوت باشند را قراردادهای بین‌المللی می‌نامند، لذا کلیه قراردادهای خصوصی و دولتی و بخش‌های عمومی که یک‌طرف آن شرکت ثبت‌شده در خارج از کشور یا افراد حقیقی با تابعیت خارجی باشند در زمره قراردادهای بین‌المللی قرار می‌گیرند و رسیدگی به اختلافات منتج از این قراردادها نیز متناسب با نوع قرارداد روش بررسی و اعلام نظر خاص خود را دارد.

لازم به ذکر است که تنظیم قراردادهای پیمانکاری، از قراردادهای حساس و پر چالش در نظام حقوقی ایران محسوب می‌شود و باید در نهایت دقت تنظیم شوند.

قراردادهای پیمانکاری با بخش دولتی

در قراردادهای داخلی پیمانکاری که کارفرما را بخش دولتی تشکیل می‌دهد، عموماً قراردادها منطبق با شرایط عمومی پیمان فی‌مابین بخش دولتی و خصوصی منعقد می‌گردد. در ماده ۵۳ شرایط عمومی پیمان به‌طور شفاف موضوع حل اختلاف را بیان نموده است:

الف ) هرگاه در اجرا یا تفسیر مفاد پیمان بین دو طرف اختلاف‌نظر پیش آید، دو طرف می‌توانند برای حل سریع آن، قبل از درخواست ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به داوری طبق بند (ج) برحسب مورد، به روش تعیین‌شده دربندهای ۱ و ۲ عمل نماید.

ب) درصورتی‌که دو طرف در انتخاب کارشناس یا هیئت کارشناسی موضوع‌بند ۲، به توافق نرسد یا نظر اعلام‌شده طبق بندهای ۱ و ۲، مورد قبول هر یک از دو طرف نباشد، برای حل اختلاف، طبق بند (ج) اقدام می‌گردد.

ج) هرگاه در اجرا یا تفسیر مفاد پیمان دو طرف اختلاف‌نظر پیش آید، هریک از طرف‌ها می‌تواند درخواست ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به داوری را به رئیس سازمان برنامه و بودجه ارائه نماید.

د) ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به شورای عالی فنی، تغییری در تعهدات قراردادی دو طرف نمی‌دهد و موجب آن نمی‌شود که یکی از دو طرف به تعهدات قراردادی خویش عمل نکند. همچنین در قراردادهای پیمانکاری فی‌مابین بخش‌های غیردولتی که به‌عنوان کارفرما و پیمانکار منعقد می‌گردد، توصیه می‌شود در بند مربوط به حل اختلاف و داوری، به‌طور مشخص داور رسیدگی را تعیین نمایند، چراکه در صورت بروز اختلاف فی‌مابین رسیدگی از طریق محاکم و دستگاه قضایی به جهت طی تشریفات آئین رسیدگی سال‌ها به طول خواهد کشید که دراین‌بین هردو طرف قرارداد متضرر خواهند شد.

کاربرد قرارداد پیمانکاری در استارتاپ‌ها

استارتاپ‌ها با هر زمینه فعالیت و عنوان و موضوعی که باشند، قطعا بی‌نیاز از تنظیم قرارداد نیستند. چرا که لااقل نیاز به عقد قرارداد استخدامی و کار برای همکاری با کارمندان فعال در استارتاپ، برای همه کسب و کارهای نوپا وجود دارد. قراردادهای کار از ظرافت‌ها و پیچیدگی‌های خاص خود برخوردارند و بسیار دیده شده است که غفلت در تنظیم مفاد یک قرارداد استخدامی، چالش‌های کوچک و بزرگی در رابطه مابین کارفرما و کارمندان خود ایجاد کرده است.

اکثر استارتاپ‌ها به انعقاد قراردادهای پیمانکاری برای استفاده از ظرفیت اشخاص متخصص روی می‌آورند.

تصور کنید یک استارتاپ بخواهد برای تامین شبکه و اینترنت با یک شرکت اینترنتی قرارداد ببندد، یا به دنبال اسناد حقوقی برای اپلیکیشن موبابل می‌گردد. در چنین حالتی می‌تواند با استفاده از قرارداد پیمانکاری صفر تا صد کار را به آن شرکت سپرده و با تعیین بازه‌های زمانی معین، میزان تعهدات شرکت اینترنتی مذکور و نحوه پرداخت خود به او را مشخص نماید.

در موارد دیگر مثل طراحی و بهینه‌سازی سایت یا قرارداد پیمانکاری برای ساخت اپلیکیشن موبایل، قرارداد سئو،‌ قرارداد طراحی لوگو و آرم، قرارداد برنامه‌نویسی اندروید و ios قرارداد مناسبی است.

قراردادهایی مثل قرارداد توسعه نرم افزار و طراحی سایت در صورتی که در برابر مبلغ مقطوع صورت گیرد، قرارداد پیمانکاری محسوب می‌شوند.

به عنوان یک طراح وب‌سایت فایده انعقاد قرارداد پیمانکاری چیست؟

به طور کلی انعقاد قرارداد بهترین راه شروع همکاری بین طرفین است شما می‌توانید با بستن قراردادی استاندارد و مشخص کردن جزئیات مختلف مورد نظرتان حقوق و تکالیف دو طرف را معین کنید. همچنین در صورت بروز اختلاف بهترین سند و مدرک برای رجوع کردن به آن، قرارداد است.

با توجه به اینکه طراحی وب سایت در قالب یک پروژه انجام می‌شود و فعالیت مستمری نیست، بهترین قالب قراردادی برای همکاری قرارداد پیمانکاری طراحی وب سایت است. از جمله مزایای این قرارداد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

مزایای تنظیم قرارداد پیمانکاری خدمات

۱. جلوگیری از بروز اختلاف

۲. جلوگیری از طولانی شدن دعوا و هزینه های اضافی

۳. اجرای به موقع و دقیق تعهدات و به پایان رساندن کار

۴. کاهش ریسک‌هایی مثل تورم‌های ناگهانی یا بیماری

۵. جلوگیری از ایجاد اختلاف نظر در مراجع قضایی

نمونه قرارداد طراحی وب سایت

برای آشنایی بیشتر شما با قرارداد پیمانکاری طراحی وب‌سایت مهمترین مواد آن را در اینجا می‌آوریم.

• موضوع قرارداد
• مدارک و اسناد پیوست
• موارد فنی
• مبلغ قرارداد
• تضمینات
• تأیید فازهای نهایی پروژه
• تعهدات طرفین
• حسن نیت و رفتار عادلانه
• محرمانگی
• منع انتقال به غیر
• روش حاکم و حل وفصل اختلاف
• فسخ قرارداد
• خاتمه قرارداد
• نسخ قرارداد

قرارداد پیمانکاری تک‌نفره توسعه نرم‌افزار چیست؟

تغییر سبک زندگی مردم و تمایل آن‌ها به استفاده از وبسایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارها باعث به‌وجود آمدن و رشد مشاغل بسیاری شده است. برنامه‌نویسی کامپیوتر به عنوان تولیدکننده این ابزارها، از جمله این شغل‌هاست. با روند گسترده استفاده مردم از اپلیکیشن‌ها، سایت‌ها و نرم‌افزارهایی که توسط برنامه‌نویس‌ها طراحی شده ‌است. بسیاری از صاحبان کسب‌وکارها به فکر تعامل و همکاری با برنامه‌نویسان افتادند.

این همکاری برای معرفی هر چه بیشتر و بهتر کسب‌وکارها بسیار کارآمد بوده است. اما با گسترده شدن و پیشرفت کسب‌وکارها، سوءاستفاده از برنامه‌نویس‌ها بیشتر شده و آن‌ها علی‌رغم داشتن دانش کافی در زمینه حرفه خود، اغلب در تعامل با کارفرمایان دچار مشکل شده‌اند. به این دلیل که به صورت مشخص قرارداد پیمانکاری برنامه‌نویسی و طراحی سایت دقیقی در دست نداشتند تا بتوانند حقوق خود را حفظ کنند.

بنابراین علاوه بر اینکه طرح‌ها و برنامه‌هایشان را از دست دادند، مجبور به پرداخت غرامت‌های قراردادی بسیاری به کارفرمایان شدند. بعد از چالش‌های پیش آمده بین کارفرمایان و پیمانکاران (برنامه‌نویسان)، دو طرف قرارداد پیمانکاری برنامه‌نویسی لزوم تنظیم قراردادی جامع و کامل را جدی گرفتند و از این رو قراردادی تحت عنوان قرارداد پیمانکاری تک‌نفره توسعه نرم‌افزار به‌وجود آمد.

به قراردادی که میان برنامه نویس و مشتری به منظور طراحی، اجرا و توسعه یک نرم افزار منعقد می‌شود، قرارداد برنامه نویسی یا طراحی وبسایت گفته می‌شود.

این قرارداد که که با هدف انجام یک پروژه مشخص میان طرفین امضا می‌شود، در واقع نوعی قرارداد پیمانکاری است. قراردادهای پیمانکاری به منظور تبیین روابط میان کارفرما و پیمانکار (مجری) در کارهای پروژه‌ای نوشته می‌شوند. از آنجایی که قرارداد پیمانکاری تک‌نفره توسعه نرم‌افزار هم یک قرارداد پروژه‌ای محور است پس در زیرگروه قراردادهای پیمانکاری جای می‌گیرد.

چگونه قرارداد پیمانکاری برنامه‌نویسی تنظیم کنیم؟

تنظیم قراردادی کتبی و دقیق که به صورت جامع و مانع تنظیم شده‌ باشد در همه روابط حقوقی لازم است. در این میان قرارداد پیمانکاری برنامه‌نویسی نیز مستثنی نیست .تجربه نشان داده غفلت نسبت به یک نکته جزئی یا نادیده گرفتن یکی از بندهای این قرارداد، می‌تواند ضررها و خسارات زیادی برای طرفین داشته باشد. از آنجایی که قرارداد پیمانکاری نقطه اتصال کارفرما و پیمانکار است. در صورت بروز اختلاف طرفین به قرارداد رجوع می‌کنند. پس مهم است که این قرارداد به طور دقیق تنظیم شود و حقوق و تکالیف هریک ازطرفین معین شود. در صورت بروز اختلاف وجود قراردادی صحیح و دقیق از طولانی شدن دعوا جلوگیری می‌کند. طرفین زمان کمتری صرف این دعوا می‌کنند.

تنظیم قرارداد شخصی‌سازی‌شده برنامه نویسی به‌همراه نسخه پیش‌نویس قرارداد به‌صورت word (قابل ویرایش)

درخواست تنظیم قرارداد

به عنوان یک برنامه‌نویس احتمالا شما از نکات جزئی قراردادها و قوانین مطلع نیستید. بنابراین تیم ما در وینداد، برای شما نمونه قراردادی کامل و جامع را با همه نکات و بندهای لازم آماده کرده اند. پس بهتر است برای این که دچار دردسرهای ناشی از عدم نوشتن قرارداد یا نوشتن قراردادی نامناسب نشوید، با یک مشاور حقوقی در زمینه قراردادها مشورت کنید.

جمع‌بندی

استفاده از ظرفیت قرارداد پیمانکاری خدمات در مواقع خاصی می­‌تواند به طرفین پروژه کمک کند. اما اینکه در کدام خدمات و با چه شرایطی این قرارداد توصیه می­‌شود، نیازمند بررسی موردی هر پروژه است. چرا که گاهی بهتر است برای دریافت یکسری از خدمات خاص، از قراردادهای مخصوص به آن خدمت یا قراردادهای عمومی استخدامی حقوق کار استفاده شود. همچنین زمانی که قرارداد پیمانکاری خدمات را برای هدف خود انتخاب کردید، مهم است بدانید با توجه به شرایط خاص هر پروژه، چه موضوعاتی باید مورد توافق طرفین قرار بگیرند و چه بندهای اختصاصی یا پیوست‌­هایی در قرارداد لحاظ شوند. به‌خصوص زمانی که موضوع قرارداد پیمانکاری خدمات دارای پیچیدگی­‌های فنی و حقوقی باشد.

ما در وینداد با تیمی مجرب از مشاوران و متخصصان امور قراردادهای پیمانکاری با اشراف کامل به شرایط عمومی و اختصاصی قراردادهای پیمانکاری خدمات ، آماده ارائه مشاوره و خدمات­‌رسانی در این حوزه یا بررسی قرارداد شما هستیم.

سوالات متداول

از قرارداد پیمانکاری خدمات در چه مواردی می‌توان استفاده کرد؟

شما می‌توانید قراردادهای پیمانکاری خدمات در حوزه استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای آنلاین را در این موارد تنظیم کنید: قراردادهای برنامه نویسی (سایت و اپلیکیشن ) ، قراردادهای مارکتینگ (حوزه آنلاین) و قراردادهای تولید محتوا.

من یک برنامه‌نویسم و می‌خواهم در یک استارتاپ استخدام شوم. چه قراردادی باید امضا کنم؟

به عنوان یک برنامه‌نویس احتمالا قرارداد پیمانکاری برای شما قرارداد مناسبی باشد اما فراموش نکنید که شما از نکات جزئی قراردادها و قوانین مطلع نیستید.  تیم ما در وینداد، برای شما نمونه قرارداد پیمانکاری کامل و جامع را با همه نکات و بندهای لازم آماده کرده‌اند.