پروژه در واقع اعمال و فعالیت‌هایی را شامل می‌شود که با هدف دستیابی یا تحقق موضوع مشخصی انجام می‌گیرد. به صورت کلی پروژه‌ها بر مبنای زمان‌بندی، هزینه و کیفیت مشخص در قالب قراردادهای مختلف تعریف می‌شوند. یکی از قراردادهای مهم جهت انجام پروژه، قرارداد پیمانکاری پروژه است.
در این مقاله با بررسی نمونه قرارداد پیمانکاری، نکات نمونه تفاهم نامه پیمانکاری را بیان می‌کنیم و به مواردی که در پروژه پیمانکاری اهمیت دارند، می‌پردازیم.
منظور از پروژه چیست؟
برای تعریف دقیق پروژه استانداردهای متفاوتی وجود دارد.
بر مبنای یکی از استانداردها که دو تعریف برای پروژه ارائه شده است. بر اساس این پروژه تعریف اول ناظر بر اهداف پروژه و تعریف دیگر ناظر بر ویژگی‌های پروژه است.
پروژه عبارتست از یک تلاش موقت که با هدف تولید محصول، خدمت یا نتیجه‌ای منحصربه‌فرد صورت می‌گیرد.
همچنین تعریف دیگری که از اصطلاح پروژه ارائه شده است عبارت است از آن که پروژه متضمن عملکردی محدود شده توسط زمان و هزینه برای دستیابی به کالا یا محصول یا خدمت مشخصی است.
در این راستا لازم به ذکر است که در ایران اصطلاح پروژه، صرفاً اختصاص به پروژه‌های پیمانکاری، ساختمانی و تأسیساتی ندارد. از این رو میتوان در مشاغل مختلفی آن را تعریف کرد. در پروژه‌های ساختمانی نیز موضوع به موضوعات تحقیقاتی، ساختمانی، مهندسی مجدد، تدارکات، پیاده‌سازی فرایندهای کسب و کار و غیره تقسیم می‌شوند.
مهم‌ترین ارکان قرارداد پیمانکاری پروژه
در یک قرارداد پیمانکاری پروژه که از جمله قراردادهای پیمانکاری خدمات به شمار می‌رود، مواردی به عنوان بندهای قراردادی ذکر می‌شوند که شامل موارد زیر است.
- مشخصات طرفین قرارداد (مشخصات کارفرما و پیمانکار)
- موضوع قرارداد پیمانکاری پروژه و محل انجام آن
- محاسبات و مشخصات فنی پروژه
- هزینه قرارداد (به تفکیک و کلی)
- شرایط پرداخت
- اسناد و مدارک پیمان
- مدت انجام موضوع قرارداد
- ضمانت اجرای دیرکرد طرفین در انجام پروژه
- ترتیبات نظارت بر عملکرد پیمانکار
- تجهیز و برچیدن کارگاه محل پروژه
- نگهداری از درصد پیشرفت پروژه و مصالح کار
- تعهدات پیمانکار
- تعهدات کارفرما
- ضمانت حسن اجرای تعهدات از سوی پیمانکار
- دستگاه نظارت
- مالیات پروژه
- موارد فسخ قرارداد
- اختلافات ناشی از قرارداد
- موارد متفرقه
- تعداد نسخه‌های قرارداد
چهار نکته مهم قراردادی از قرارداد پیمانکاری پروژه
در این قراردادها، نکات مهمی وجود دارد که به شما کمک می‌کند قرارداد دقیق‌تر و اصولی‌تری را تنظیم کنید. برخی از این نکات را میتوان این گونه بیان کرد.
۱- اولین نکته‌ای که توجه به آن در قرارداد پیمانکاری پروژه ضرورت دارد، درج ماده یا شرطی با این مفهوم است که پیمانکار مراتب پیشرفت پروژه را در قالب گزارشی جامع به کارفرما ارائه نماید. به عنوان نمونه میتوان در قرارداد درج نمود که پیمانکار/مجری متعهد می‌گردد گزارش نوبه‌ای پیشرفت پروژه را در فواصل مشخص و به طور متوالی به کارفرما تسلیم کند.
۲- توصیه می‌شود در زمان تنظیم قرارداد پیمانکاری پروژه بخشی را به ترتیبات پرداخت اختصاص دهید. با این توضیح که پروژه را به چند مرحله تقسیم نموده و پس از انجانم هر مرحله مبلغی را تعیین نمایید. بدیهی است پیمانکار پس از انجام و اتمام هر مرحله ضمن ارائه گزارش مستحق دریافت مبلغ مقرر مورد توافق است.
۳- در این قرارداد که کارفرما در حدود مقدورات متعهد می‌گردد اطلاعات مورد نیاز پروژه را تا آنجا که جنبه امنیتی و محرمانه نداشته باشد در اختیار مجری قرار دهد.
۴- در برابر نکته اول کارفرما نیز موظف است که حسب تراضی حداکثر پس از سه روز از گزارش نوبه‌ای و مرحله‌ای پیشرفت پروژه نظرات خود را به مجری اعلام نموده تا نسبت به رفع نواقص به هزینه خود اقدام نماید. در غیر این صورت گزارش تائید شده تلقی می‌گردد.
جمع‌بندی
پروژه ممکن است نسبت به موضوعات مختلفی اعم از موضوعات تحقیقاتی، ساختمانی، مهندسی مجدد، تدارکات، پیاده‌سازی فرایندهای کسب و کار و اجتماعی تعریف شود.
یکی از طرق اجرای صحیح پروژه، تنظیم قرارداد پیمانکاری پروژه مانند سایر انواع قراردادهای کاربردی مثل قرارداد مدیریت پیمان است. این قرارداد دارای نکات مهم و ظریفی است که توجه به آن‌ها شما را معضلات حقوقی در امان نگه می‌دارد.
سوالات متداول
قرارداد پیمانکاری پروژه چه کاربردی دارد؟
با استفاده از این قرارداد میتوانید تمامی شرایط انجام پروژه را بهصورت کامل تعیین کنید.
آیا امکان پیشبینی تضمین در این قراردادها وجود دارد؟
بله، از جمله ضمانتهای این قرارداد میتوان به ضمانت اجرای دیرکرد طرفین در انجام پروژه و ضمانت حسن اجرای تعهدات از سوی پیمانکار اشاره کرد.
