انتخاب وکیل خوب ؛ چه وکیلی برای کسب و کار من مناسب است؟

انتخاب وکیل خوب از مهم‌ترین دغدغه‌های افراد در مواجهه با یک مشکل حقوقی است. از آن جایی که نظیر تمامی اصناف تعداد وکلا نیز در جامعه بسیار زیاد است، هنگام درخواست از افراد برای معرفی وکیل مجرب باید بدانیم که برای انتخاب وکیل خوب اصولی وجود دارد. آگاهی از آن‌ها ما را در انتخاب وکیل خوب یاری می‌نماید تا منجر به یک انتخاب غلط و تبعات سنگین آن در پرونده حقوقی نشود. در ابتدا به تعریف وکالت و وکیل می‌پردازیم و می‌بینیم وکیل خوب چه خصوصیاتی دارد، با وینداد همراه باشید:

وکالت به چه معناست؟

وکالت در معنی لغوی به معنی واگذار نمودن است و در اصطلاح حقوقی، وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین، طرف دیگر را برای انجام کاری نایب یا وکیل خود می‌نماید. همچنین وی می‌تواند در سمت مشاوره حقوقی به شما کمک کند با این نکته که تفاوت وکیل و مشاور حقوقی کم نیست و حیطه وظایف و صلاحیت‌های وکیل از مشاور حقوقی بیشتر است. قانون مدنی وکالت را چنین تعریف کرده است:

«وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را بر انجام امری نایب خود قرار می‌دهد. با انعقاد عقد وکالت، وکیل و موکل در برابر یکدیگر حق و تکلیف یافته، دارای روابط حقوقی، وظایف و مسئولیت‌های متقابلی می شوند».

به چه کسی وکیل گویند؟

وکیل یا نماینده یا جانشین کسی است که از طرف شخص دیگری – حقوقی یا حقیقی – به موجب عقد وکالت برای انجام کاری مأمور می‌شود.
وکیل دادگستری چنانچه واجد شرایط لازم باشد، نه تنها از طرح شکایت و دعوای بی‌مبنا خودداری می کند، بلکه در سیر قانونی با دادگاه همکاری می‌کند و سرعت جریان دادرسی و روشن شدن موضوع و ماهیت امر افزایش می‌دهد. یک وکیل متبحر پیدا نمودن حکم منطبق با دادخواست خود و صدور رأی منطبق بر موضوع و موافق قانون را امکان پذیر می‌نماید. به این دلیل با اعتماد به وکیل مجرب قطع به یقین احتمال موفقیت در پرونده نیز بیشتر خواهد بود.

وکیل خوب چه خصوصیاتی دارد؟

از خصوصیات وکیل خوب و از جمله وظایف او این است که پیش از جلسه رسیدگی و قبل از دفاع از موکل خود با مطالعه پرونده و گفتگو با متهم پرونده ضمن اطلاع کامل از موضوع اتهامات و نیز آشنایی کامل با متهم با توفیق در صحت و سقم اظهارات موکل بتواند به نحو شایسته‌ای از موکل خویش دفاع کند.

با اینکه وکالت تعهد به وسیله است یعنی وکیل موظف است تمام تلاش خود را برای دفاع مناسب از موکل خود به کار بندد و قانوناً مسؤلیتی در رسیدن به نتیجه ندارد و تضمینی جهت دستیابی به نتیجه نمی‌دهد؛ اما از خصوصیات وکیل خوب این است که در مقابل موکل خود پاسخگو باشد. احساس مسؤلیت مهم‌ترین خصوصیت شخصیتی او است.

۶ ویژگی انتخاب وکیل خوب و مناسب با امور حقوقی ما

استفاده و گرفتن مشاوره حقوقی از یک وکیل خوب، هزینه نیست بلکه یک سرمایه‌گذاری واقعی است تا شما را از بحران‌های حقوقی و کیفری نجات دهد. می‌توان برای وکیل انتخابی‌مان حد و مرزی مشخص کرد که در چه زمینه‌ای اجازه وکالت از طرف ما را دارد و در چه زمینه‌ای خود شخص باید برای آن کار حضور داشته باشد. اما همیشه این سوال پیش می‌آید که چگونه به وکیل اعتماد کنیم؟ ویژگی های یک وکیل خوب در مواردی خلاصه می‌شود از جمله:

۱. از ویژگی های شخصیتی یک وکیل ، امانت‌داری است. در واقع وکیل محرم اسرار موکل و امین وی است.

یک وکیل مانند یک پزشک ممکن است به سبب ماهیت شغلی خود با واقعیت‌ها و اسرار زیادی از سوی موکلین خود روبه‌رو شود که اخلاق حرفه‌ای ایجاب می‌نماید که اسرار را تحت هیچ شرایطی فاش نکند. از چالش‌های کار با وکیل امکان اعتماد به او است که می‌توان این رابطه را با دریافت نمونه قرارداد وکالت محکمتر کرد.

 ۲. وکیل این تعهد اخلاقی حرفه‌ای را بر عهده دارد که از گفتن مطالب غلوآمیز و غیرممکن اجتناب نماید.

اصولاً دادن وعده‌های دروغین به موکلین و بی‌جهت امیدوار نمودن آن‌ها خارج از اخلاق حرفه‌ای است. تعهد وکیل دادگستری، تعهد به نتیجه نیست بلکه تعهد وی تعهد به وسیله است بنابراین لازم است که وکیل همانند یک جراح مسائلی را که ممکن است در حین دادرسی پیش آید، از قبل به اطلاع موکل برساند تا موکل او را با چشم باز انتخاب کند. وکیل هیچگاه نباید به موکل اعلام کند که وی صددرصد برنده است. بنابراین از خصوصیات یک وکیل خوب آن است که واقعیات امر و فرایند رسیدگی را به موکل اعلام نماید.

 ۳. هنگام انتخاب وکیل خوب وی باید موکل را از انتخاب بیراهه باز دارد

از دیگر وظایف وکیل در قبال موکل آن است که موکل را از انتخاب بیراهه باز دارد نه آنکه به طمع حق الوکاله، موکل را وارد پروسه‌های رسیدگی غیر ضروری نماید. به عبارت دیگر مهم‌ترین ویژگی یک وکیل صداقت و راستگویی او در برخورد با موضوعاتی است که موکل به آنها دچار شده و چاره کار را از وکیل خود می‌خواهد. توضیح بیشتر آنکه یک وکیل مجرب به جهت احاطه بیشتر روی مسائل حقوقی طبیعتاً بهتر از موکل خود قادر است مسیر درست را انتخاب کند. بنابراین به هیچ وجه به جهت دریافت حق الوکاله نباید راهی را که نتیجه‌ای در بر ندارد به موکل خود پیشنهاد دهد. در این صورت اعتبار خود را خدشه دار خواهد کرد.

۴. از وظایف وکیل در قبال موکل ساده سازی مسائل حقوقی برای موکل خود می‌باشد

یک وکیل خوب باید تا حد تلاش از پیچیده کردن دادرسی اجتناب نماید. بنابراین حتی وکیل موظف است از فنون و مهارت هایی که آموخته است برای راهنمایی قاضی نیز استفاده کند و خیلی از مواقع قضات از این راهنمایی ها بهره ببرد. وکیل خوب و مجرب می تواند از این را بر روی سیستم قضایی و قاضی تاثیر مثبتی در جهت احقاق حق به جا بگذارد ولی این شیوه از تاثیرگذاری نباید جنبه های غیر عادلانه و غرض ورزانه به خود بگیرد.

۵. یک وکیل خوب باید شأن و مقام قاضی را رعایت نموده و به وی کمال احترام را بگذارد

این امر بدین معنا است که وکیل دادگستری نباید با چاپلوسی و تملق و تحقیر نمودن با قاضی رفتار نماید. مضافاً اینکه نباید به واسطه درجه علمی و اطلاعاتی که دارد، نسبت به قاضی و مقام دادگاه تفاخر نماید؛ بلکه وکیل خوب باید با رفتار و شأن خود احترام دادگاه و جامعه را برانگیزد. بنابراین هر قدر متواضع تر و افتاده تر باشد، احترام بیشتری را جذب خواهد نمود. در برخی موارد ممکن است بروز چنین رفتارهایی از قبیل برخی رفتارهای زننده و خارج از شان  قضایی بر روند پرونده موکل تاثیر گذاشته و نظر قاضی پرونده را عوض کند.

۶. یک وکیل خوب باید از اطلاعات و معلومات و دانش حقوقی لازم برخوردار باشد

از ویژگی های یک وکیل خوب دانش حقوقی بالا در امور تخصصی وکالت است تا بتواند بهترین راهکار را در بهترین فرصت ممکن شناخته و در انتخاب نوع دادخواست، شکوائیه و اقدامات قانونی لازم نهایت هوش و کیاست را به کار برد. در انتخاب هر متخصصی نکته مهم در نظر گرفتن قدرت تخصص و فن وی در ادای وظایف است.

تعهدات وکیل و موکل نسبت به هم چیست؟

مانند هر قرارداد دیگری که وظایف و تعهدات طرفین در قرارداد ذکر می‌شود در قرارداد وکالت هم وکیل و موکل نست به هم تعهداتی دارند از جمله:

تعهدات وکیل

۱. اگر از اقدامات یا سهل‌انگاری وکیل خسارتی به موکل وارد آید او مسئول خواهد بود.
۲.رعایت مصلحت موکل در اقدامات و قعالیت‌های خویش.
۳. استرداد اموال تحویلی زیرا وکیل امین است و آنجه را که در اثر وکالت به‌دست می‌اورد باید به موکل تحویل دهد.
۴. تسلیم صورت‌حساب وکالت

تعهدات موکل

۱. التزام عملی به تعهدات وکیل در قبال افراد ثالث، چرا که وکیل از طرف او انجام وظیفه نموده است.
۲. پرداخت اجرت وکیل، که طبق قرارداد یا عرف یا اجرت‌المثل پرداخت می‌شود.
۳. پرداخت هزینه وکالت، مثل کرایه و عوارض و مالیاتی که وکیل پرداخته است.

نکات مهمی که باید قبل از انتخاب وکیل خوب به آنها دقت کنید عبارت اند از:

بهتر است قبل از استخدام وکیل در خصوص حیطه تخصصی وکیل مورد نظر، میزان حق الوکاله‌های دریافتی وی و توانایی علمی و عملی او در دفاع از حقوق موکلین تحقیق کنید تا بتوانید که پرونده‌ای که گاه سرنوشت زندگی شم ارا رقم خواهد زد، به او بسپارید.

در بسیاری از موارد تبلیغات بیش از اندازه در خصوص برخی از وکلا به تنهایی قابل اعتماد برای انتخاب وکیل نمی‌باشد. بنابراین بهتر است انتخاب خود را صرفاً براساس چنین تبلیغاتی متمرکز نکنید. در مقابل راهکار بهتری وجود دارد و آن این است که شما می‌توانید به کانون وکلای دادگستری مراجعه کنید و در مورد سابقه وکیلی که قصد انتخاب آن را دارید مطلع شوید.

سن و جنس وکیل (زن یا مرد بودن) ملاک و معیار مناسبی برای خوب بودن یا بد بودن وکیل نیست همانطور که در انتخاب یک پزشک نیز چنین معیاری مد نظر قرار نمی‌گیرد. گاهی اوقات یک وکیل تحصیل کرده جوان بسیار می‌تواند از یک وکیل سالخورده و به ظاهر با تجربه به کار شما بیاید. پس بهتر است در انتخاب وکیل مجرب نگاه غرض ورزانه را از خود دور نماییم.

حال بعد از آگاهی پیدا کردن از این که خصوصیات یک وکیل خوب چیست و نیز اطلاع یافتن از نکاتی که باید در هنگام انتخاب یک وکیل به آن دقت نماییم، نکته ای ممکن است ذهن ما را به خود مشغول کرده باشد که آن این است که انواع مختلف وکلا کدام هستند؟

انواع وکیل با حیطه های تخصصی مختلف کدام هستند؟

ممکن است به تناسب میزان درگیری با پرونده های حقوقی و مسائل مرتبط با این رشته، بارها عبارات وکیل اداری، وکیل کاری، وکیل دادگستری، وکیل پایه یک، وکیل پایه دو، وکیل قضایی، وکیل معاضدتی، وکیل تسخیری و غیره را شنیده‌ باشید. مهم‌ترین این دسته بندی ها عبارتند از:

وکیل قضایی کیست؟

وکیل قضایی به وکیلی گفته می‌شود که پروانه وکالت داشته و به همین علت حق وکالت از اشخاص را در دادگاه‌ها و سایر مراجع قضایی دارد. برای اینکه شخصی بتواند وکیل قضایی شود، باید در رشته حقوق تحصیل کرده و پس آن با قبولی در آزمون وکالت، از کانون وکلای دادگستری یا مرکز امور وکلا و کارشناسان قوه قضائیه، پروانه وکالت دادگستری دریافت کند.

وکیل قضایی برای رسیدن به این درجه از مراحلی می‌بایست عبور کند که شامل امتحانات کتبی و شفاهی بوده و در این راستا فرد می‌تواند وکیل پایه یک دادگستری شود. وکلای پایه یک مجرب‌ترین وکلا محسوب می‌شوند که در تمامی امور حقوقی حق مداخله و پیگیری امور را دارند در حالی که وکلای پایه دو دادگستری از اختیارات محدودتری برخوردار هستند.

وکیل اداری چیست؟

وکیل اداری شخصی است که به موجب یک قرارداد وکالت اداری وکیل کاری شخصی شده است تا در ادارات مختلف، کارهای اداری شخص دیگری را انجام دهد. نکته مهم این است که برای اینکه کسی بتواند وکیل اداری شخصی بشود، نیازی به داشتن سواد حرفه ای حقوقی ندارد و به عبارتی هر کس می تواند وکیل اداری شخص دیگری بشود.

ملاحظه می‌کنید که این اصطلاح در عموم جامعه وجود داشته و اختصاصی به رشته حقوق ندارد. همچنین وکیل اداری صرفا حق مراجعه به ادارات را دارد و به هیچ وجه حق وکالت در مراجع قضایی، ارائه مشاوره حقوقی، مداخله در کارهای قضایی و دفاع از موکل در دادگاه را ندارد و نمی تواند وظایف مشاور حقوقی و یا وکیل را برعهده بگیرد.

وکیل معاضدتی چیست؟

از جمله حقوق اولیه و اساسی هر فرد حق داشتن وکیل است. همان طور که در اصل ۳۵ قانون اساسی آمده:

«در همه دادگاه‌ها طرفین دعوا حق دارند برای خود وکیل انتخاب نمایند و اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند، باید برای آنها امکانات تعیین وکیل فراهم گردد.»

قسمت اخیر اصل مذکور در خصوص استفاده از این حق برای کسانی است که توانایی تعیین وکیل را ندارند و در آن تصریح شده است که باید برای آن ها امکانات تعیین وکیل فراهم شود. ملاحظه می‌شود قانون اساسی به‌عنوان میثاق ملی ما پذیرفته است که از جمله معیارهای اساسی دادرسی عادلانه برخورداری اصحاب دعوا از دانش و تخصص وکیل دادگستری است. عدالت قضایی ایجاب می‌کند که اقشار کم‌درآمد و بی‌بضاعت در برخورداری از وکیل در عسر و حرج قرار نگیرند. این دسته از افراد می‌توانند از مقامات قضایی برای احیای حقوق از دست رفته خود و یا برای دفاع در مقابل ادعاهای طرف مقابل خود تقاضای وکیل معاضدتی نمایند.

وکیل تسخیری به چه کسی گویند؟

وکالت تسخیری وکالتی است که از طرف دادگاه در امور کیفری برای دفاع از متهم به وکلای دادگستری ارجاع می‌شود. در دعاوی کیفری شاکی و متهم حق دارند که از وکیل استفاده کنند. حال اگر متهم توانایی مالی برای انتخاب و معرفی وکیل خوب نداشته باشد، می‌تواند از دادگاه درخواست کند تا برای او وکیلی تعیین کند. اگر دادگاه تشخیص دهد که متهم قادر به انتخاب وکیل نیست با استفاده از بودجه دادگستری برای متهم وکیل تسخیری تعیین می‌کند.

قانونگذار حق داشتن وکیل تسخیری را برای دفاع از متهم در برخی جرائم و اتهامات کیفری که مجازات قانونی آنها سنگین و مهم پیش‌بینی شده است، لازم و حضور وکیل را دفاع از متهم و اجباری می‌داند. به طوری که چنانچه وکیلی به عنوان وکیل تسخیری برای متهمی انتخاب شود و با وجود تعهد در جلسه حاضر نشود ضمن در نظر گرفتن مجازات برای وکیل مورد نظر مجدداً برای متهم وکیل تسخیری دیگری تعیین خواهد شد.

در نظر گرفتن امکان تعیین وکیل تسخیری از سوی مقامات قضایی برای افراد این نتیجه را در پی دارد که در طبقات ضعیف جامعه که امکان پرداخت حق الوکاله های سنگین را ندارند حمایتی ایجاد می شود که می تواند از نظر حقوقی آن ها را تحت پوشش قرار دهد تا به جهت عدم پیگیری امور آن ها مورد ظلم و ستم قرار نگیرند. این اقدام حمایتی قانون گذار برای یکسان بودن افراد در مقابل قانون و حمایت از حق دفاع تمامی افراد می‌باشد.

تفاوت وکیل پایه یک و پایه دو چیست؟

وکلای دادگستری برای اینکه بتوانند در کلیه امور حقوقی، به جهت مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست و لایحه برای موکل خود اعلام وکالت نمایند، باید دارای پروانه وکالت دادگستری از مراجع ذی صلاح و قانونی باشند. این پروانه با دو عنوان متفاوت، به متقاضی پروانه وکالت، اعطا می‌شود: پروانه وکالت دادگستری پایه یک و پایه دو.

وکیل پایه یک و پایه دو دادگستری هر دو این اجازه را دارند که در زمینه انجام وکالت در امور حقوقی فعالیت نمایند؛ ولی در  بعضی امور با یکدیگر تفاوت دارند. از جمله اینکه وکیل پایه یک دادگستری این اجازه را دارد که بدون هیچ محدودیتی در تمامی محاکم حقوقی یا کیفری کل کشور فعالیت حقوقی کنند. اما وکیل پایه دو فقط حق شرکت در آن دسته محاکم کیفری را دارد که به جرایم تعزیری حبس کمتر از ۱۰ سال، شلاق و جزای نقدی و همچنین در محاکم حقوقی پرونده های مالی کمتر از ۵۰ میلیون تومان و خواسته‌های غیر مالی به جز اصل نکاح و طلاق و اثبات نسب و نفی نسب، را دارد.

آن دسته از وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه اخذ می‌کنند بدواً به‌صورت ۲ سال کار آموزی دوره را طی می‌کنند و می‌توانند زیر نظر وکیل سرپرست نسبت به دفاع از حقوق موکل اقدام کنند و پس از طی ۲ سال و همچنین تأیید صلاحیت علمی و گزینش‌های مربوطه موفق به اخذ پروانه وکالت پایه یک شوند.

سخن آخر

در این مطلب ویژگی های یک وکیل خوب را بررسی کردیم و با ارزیابی ویژگی های شخصیتی وکیل ، دانستیم که خصوصیات یک وکیل خوب چیست. ممکن است با مطالعه مطالب بالا فرایند انتخاب وکیل خوب و مجرب برای پرونده حقوقی شما به نظر سخت بیاید. در حالی که اگر دغدغه‌های حقوقی‌تان را حقوقدانان وینداد بسپارید، این کار برای شما ساده خواهد شد. اشتراک حقوقی وینداد به شما دسترسی نامحدود برای انجام کلیه فعالیت‌های حقوقی و ثبتی را می‌دهد.

در این راستا می‌توانید با خیالی آسوده پیگیری مسائل حقوقی خود را به آن ها بسپارید. وینداد تمامی فاکتورهای ذکر شده در این متن را از قبل در نظر گرفته و بهترین وکلا را از تمامی حیطه ها انتخاب نموده است. همچنبن اگر وکیل خود را انتخاب کرده‌اید و نیازمند عقد قرارداد با وی هستید می‌توانید با مراجعه به بانک نمونه قرارداد وینداد ، اقدام به دانلود قرارداد وکالت نمایید.

سوالات متداول

مهم‌ترین تعهدات وکیل نسبت به موکل خود چیست؟

وکیل در برابر سهل انگاری خود نسبت به موکل مسئول است. باید به مصلحت موکل خود بیندیشد. امانتدار باشد و اموال موکل را مسترد کند.

تاثیر سن و جنسیت وکیل در روند پرونده به چه صورت است؟

سن و جنسیت وکیل، همچون تبلیغات نباید در تصمیم شما در انتخاب وکیل عامل موثری باشد؛ چرا که وکیل جوان و تحصیل کرده در مواردی می‌تواند در پرونده شما از یک وکیل سالخورده و به ظاهر با تجربه موفق‌تر عمل کند.