عطش ورود به دنیای هنر، به ویژه دنیای موسیقی، همواره در میان قشر بسیار زیادی از افراد، به خصوص جوانان وجود داشته است. شروع به فعالیت به عنوان یک خواننده می‌تواند برای عده‌ای از مردم، یک رویای شیرین باشد اما دشوار باشد. ورود به عرصه خوانندگی، علاوه بر نیاز به داشتن دانش و مهارت در حیطه موسیقی، نیازمند استفاده از خدمات سایر متخصصین موسیقی مانند آهنگساز، نوازنده و تنظیم‌کننده موسیقی نیز است.
برای استفاده از همکاری متخصصان آهنگسازی و تنظیم موسیقی و تولید اثر، وجود یک قرارداد حقوقی مناسب، می‌تواند امور را تا حد زیادی تسهیل کند. به همین خاطر در این مطلب مجله حقوقی وینداد به سراغ قرارداد آهنگسازی و تنظیم موسیقی رفته‌ایم و نکات حقوقی آن را بررسی کرده‌ایم. با ما همراه باشید.
منظور از قرارداد آهنگسازی و تنظیم موسیقی چیست؟
برای ساخت یک پروژه موسیقی چه در قالب تک آهنگ و چه در قالب یک آلبوم، افراد مختلفی با مهارت‌های گوناگون دست به همکاری می‌زنند. همکاری با ترانه‌سرایان، هماهنگی با استدیوهای ضبط موسیقی، آهنگساز، نوازنده، تنظیم‌کننده، انجام امور میکس و مسترینگ، طراحی کاور و… از جمله مهم‌ترین مراحلی است که برای ساخت یک قطع موسیقی طی می‌شود.
یکی از کلیدی‌ترین مراحل برای آنکه یک پروژه موسیقی به موفقیت نزدیک‌تر شود، همکاری با آهنگسازان و تنظیم‌کنندگان موسیقی است.
برای آنکه آهنگسازی و تنظیم موسیقی به خوبی انجام شود، استفاده از یک قرارداد آهنگسازی و تنظیم موسیقی گزینه بسیار مناسبی است. در ادامه به نکات این قرارداد می‌پردازیم.
قرارداد آهنگسازی و تنظیم موسیقی چه نکاتی دارد؟
قرارداد آهنگسازی و تنظیم موسیقی، ما بین شخصی که تمایل به خوانندگی دارد (سفارش‌دهنده) و آهنگساز و تنظیم‌کننده (مجری) منعقد می‌شود که جزئیات نسبتا زیادی نیز دارد. مهم‌ترین بندهای این قرارداد به شرح زیر هستند:
مشخصات طرفین قرارداد
مشخصات سفارش‌دهنده و مجری باید به دقت نوشته شود. اطلاعات لازم در این بند، نام و نشانی طرفین، شماره ملی و… هستند که اغلب به صورت کامل درج می‌شوند.
موضوع قرارداد
در این بند باید تصریح شود که سفارش‌دهنده دقیقا چه خدماتی را مد نظر دارد. اطلاعت مهم موضوع قرارداد، شامل تعداد قطعات موسیقی، درخواست آهنگسازی و تنظیم، اشاره به نام و مدت قطعات هستند.
مدت قرارداد
تعیین تاریخ دقیق امضا و شروع همکاری و پایان آن اهمیت زیادی دارد. به دلیل آنکه پخش موسیقی در تاریخ و ساعت معین غالبا با تشریفات خاصی صورت می‌گیرد، بهتر است تا زمان اتمام قرارداد و دریافت محصول نهایی، به دقت مشخص شود.
مبلغ قرارداد
دستمزد آهنگساز و تنظیم‌کننده باید به روشنی در این بند تصریح شود. همچنین نحوه پرداخت آن، به صورت کامل یا در قالب اقساط باید معین شود.
محل انجام موضوع قرارداد
در خصوص قرارداد آهنگسازی و تنظیم موسیقی، نکته‌ای که وجود دارد این است که ممکن است عملیات آهنگسازی و تنظیم در محلی خاص انجام شود که آن محل برای طرفین اهمیت دارد. مثلا اگر برای سفارش‌دهنده اهمیت دارد که انجام ضبط و آهنگسازی در استدیوی شخصی خود او و با امکانات مورد نظر وی انجام شود، باید این موضوع در قرارداد تصریح شود. لازم به ذکر است که در قرارداد آهنگسازی و تنظیم موسیقی، غالبا انجام موضوع قرارداد، در استدیوی شخص مجری انجام می‌شود.
تعهدات سفارش‌دهنده
مهم‌ترین تعهد سفارش‌دهنده پرداخت به موقع مبلغ قرارداد و مطابق با مواعد مندرج در قرارداد است. همچنین اگر سفارش‌دهنده مایل باشد تا در دریافت خدمات آهنگسازی و تنظیم موسیقی، تغییری ایجاد کند، مثلا تعداد قطعات را تغییر دهد، تعهد دارد تا این موضوع را به مجری قرارداد در طول مدت قرارداد اعلام کند و هزینه‌های اضافی این خدمات را نیز بپردازد.
تعهدات مجری
مجری باید مطابق با انتظارات سفارش‌دهنده قطعات مورد نظر را آهنگسازی و تنظیم کند. اگر سفارش‌دهنده به استفاده از ساز زنده نیز اشاره کرده باشد، مجری تعهد به استفاده از نوازنده نیز دارد. البته می‌توان توافق کرذ که مجری در صورت استفاده از ساز زنده، باید نام نوازنده‌ها را برای تایید سفارش‌دهنده به او اعلام کند.
در صورت وجود نوازنده‌ها، پرداخت دستمزد آنها به عهده سفارش‌دهنده است که غالبا در مبلغ قرارداد محاسبه شده است.
همچنین تعهد مجری به اعلام مراحل پیشرفت پروژه در مواعد خاص نیز می‌تواند در قرارداد آهنگسازی و تنظیم موسیقی قید شود. تعهد مجری به زمان تحویل قطعات هم از تعهدات اساسی وی در این قرارداد محسوب می‌شود که تخلف مجری از آن می‌تواند مشمول پرداخت خسارت‌های مورد توافق باشد.
محرمانگی اطلاعات
باید به این نکته توجه داشت که مجری موظف است تا زمان عرضه رسمی موسیقی، از محتوای موسیقی حفاظت کند و اطلاعات آن را به هر شکلی فاش نکند چرا که لو رفتن قطعه مورد نظر پیش از فرا رسیدن زمان رسمی عرضه آن می‌تواند صدمات مالی به هنرمند وارد کند. پس مسئله محرمانگی اطلاعات در قرارداد را نادیده نگیرید.
مالکیت مادی و معنوی قطعات موسیقی
در این بند توصیه می‌شود تا به روشنی تعیین کنید که مالکیت قطعه موسیقی این قرارداد پس از تحویل آن به سفارش‌دهنده، به وی منتقل می‌شود. همچنین می‌توان مجری را متعهد دانست که نسبت به مالکیت مادی قطعات موسیقی ادعایی نداشته باشد.
البته حقوق معنوی آهنگساز و تنظیم‌کننده بایستی تامین شوند و نام آنها در کاور قطعه موسیقی درج شود.
حل‌وفصل اختلافات
در این بند می‌توان به سازوکارهای حل اختلافات سفارش‌دهنده و مجری اشاره کرد. رجوع به مذاکره و توسل به داوری موردی یا سازمانی روش‌های معمول در حل‌وفصل اختلافات چنین قراردادهایی محسوب می‌شوند.
نسخه‌های قرارداد
به طور معمول باید حداقل دو نسخه از قرارداد به طرفین قرارداد، یعنی سفارش‌دهنده و مجری تحویل داده شود. گاهی نیز نسخه سومی نزد شخصی که طرفین به عنوان داور اختلافات خود تعیین کرده‌اند، نگهداری می‌شود.
درباره قرارداد آهنگسازی و تنظیم موسیقی سوالی دارید؟
از زمانی که یک هنرمند قصد دارد یک قطعه موسیقی تولید کند، تا زمانی که آن قطعه به مرحله انتشار برسد، مراحل مختلفی وجود دارد. یکی از مهم‌ترین این مراحل انجام امور آهنگسازی و تنظیم موسیقی است.
در این مطلب به قرارداد مخصوص این موضوع پرداختیم و نکات قرارداد آهنگسازی و تنظیم موسیقی را تا حدی بررسی کردیم. با این وجود اگر همچنان نیاز به دریافت خدمات حقوقی نظیر مشاوره یا تنظیم و بررسی قرارداد آهنگسازی و تنظیم موسیقی دارد، پیشنهاد می‌شود به تیم حقوقی وینداد، متشکل از کارشناسان حقوق قراردادها، اعتماد کنید.
