ثبت شرکت، مقررات و تشریفات قانونی مخصوصی را دارد و اشخاصی که قصد ثبت شرکت تجاری دارند، باید این تشریفات قانونی را رعایت نمایند. قانونگذار در قانون تجارت به‌تفصیل در ارتباط با قوانین ثبت شرکت اشاره داشته است. ازجمله مواردی که پیش از ثبت شرکت باید به آن توجه داشت، این است که سرمایه برای ثبت شرکت چه مقدار است، حداقل شرکا باید چند نفر باشند؟ شرکت تجاری در قالب چه شرکتی تأسیس می‌گردد و سایر موارد. نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که قوانین ثبت شرکت در موارد مختلف، با یکدیگر متفاوت است و اشخاص باید پس از انتخاب نوع شرکت، قوانین ثبت همان شرکت را به‌صورت دقیق مطالعه نموده و مطابق با آن پیش بروند. در همین راستا، در این مقاله قصد داریم تا به بیان نکات لازم در ارتباط با حداقل سرمایه برای ثبت شرکت بپردازیم؛ پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
ثبت شرکت چیست؟
هرگاه دو یا چند نفر تصمیم بگیرند سرمایه خود را با یکدیگر درآمیخته و اقدام به انجام فعالیت‌های تجاری نمایند، یک شرکت تجاری تأسیس شده است که سرمایه ثبت شرکت مشخصی دارد. به‌عبارتی دیگر، هر گاه دو یا چند نفر اقدام به انجام عملیات تجاری از طریق تودیع سرمایه و تقسیم سود و زیان ناشی از این عملیات نمایند، این عملیات مشمول عملیات تجاری شرکت‌های تجاری خواهد بود. انواع شرکت تجاری عبارت‌اند از:
- شرکت سهامی
- شرکت با مسئولیت محدود
- شرکت تضامنی
- شرکت مختلط غیرسهامی
- شرکت مختلط سهامی
- شرکت نسبی
- شرکت تعاونی.
هر یک از این شرکت‌ها قوانین مختص به خود را دارند، از مزایا و معایب ثبت شرکت مربوط به خود برخوردارند و البته تمام این شرکت‌ها باید در مرجع ثبت شرکت‌ها به ثبت برسند.
شرایط ثبت شرکت
اشخاصی که قصد تأسیس یک شرکت تجاری و انجام فعالیت تجاری در قالب این شرکت را دارند، باید شرکت خود را به ثبت برسانند. ثبت شرکت در مرجع قانونی سبب می‌شود تا فعالیت شرکت قانونی باشد و شرکت بتواند به فعالیت خود ادامه بدهد. مرجع ثبت شرکت‌های تجاری در ایران، اداره ثبت شرکت‌ها است. زمانی که شرکت تجاری به ثبت می‌رسد، پس از آن تمام فعالیت‌های شرکت و هر تغییری که در شرکت به وجود بیاید، در روزنامه رسمی شرکت و روزنامه‌های کثیرالانتشار کشور به ثبت خواهد رسید و اشخاص ثالث از این طریق با شرکت در ارتباط خواهند بود.
همانطور که در مقدمه مقاله نیز بیان شد، ثبت شرکت شرایطی دارد که برخی از این شرایط عبارت‌اند از: تعیین نام برای شرکت، تعیین نوع شرکت، تعیین شرکای شرکت، تعیین مرکز اصلی شرکت، تعیین حداقل سرمایه برای ثبت شرکت، تنظیم اساسنامه شرکت و ثبت شرکت در مرجع ثبت شرکت‌ها.
نکات سرمایه ثبت شرکت تجاری
راه‌اندازی هر کسب‌وکاری، چه کوچک و چه بزرگ، نیاز به سرمایه دارد. اقدام به انجام فعالیت‌های تجاری نیز، نیاز به سرمایه داشته و بدون داشتن سرمایه لازم، غیرممکن است. هر شرکت تجاری برای طی کردن مراحل ثبت شرکت، نیاز به تأمین سرمایه اولیه قانونی دارد و سرمایه شرکت باید در هنگام ثبت شرکت در مرجع ثبت شرکت‌ها، مشخص باشد.
توجه داشته باشید برای سرمایه شرکت، حداکثری تعیین نشده است و تنها حداقل سرمایه برای ثبت شرکت در قانون مورد اشاره قرار گرفته است.
از جمله قوانین ثبت شرکت این است که سرمایه شرکت باید ثابت باشد. به این معنا که میزان سرمایه‌ای که در اساسنامه شرکت مشخص شده است، باید ثابت باشد و شرکای شرکت حق برداشت از این سرمایه را ندارند؛ زیرا، این سرمایه تضمین طلب طلبکاران است. امکان افزایش این سرمایه وجود دارد اما، برداشت از این سرمایه ممکن نیست.
حداقل سرمایه برای ثبت شرکت چه میزان است؟
حداقل سرمایه ثبت شرکت در شرکت‌های مختلف متفاوت است. در ادامه به بررسی میزان سرمایه اولیه لازم برای ثبت انواع شرکت ها خواهیم پرداخت.
شرکت سهامی عام
شرکت سهامی عام شرکتی است که مؤسسین این شرکت، بخشی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام شرکت به مردم، تأمین می‌نمایند. برای تأسیس شرکت سهامی عام، مؤسسین شرکت باید حداقل ۲۰ درصد از سرمایه شرکت را تعهد کنند و حداقل ۳۵ درصد سرمایه تعهدشده را در ابتدای کار بپردازند. سرمایه اولیه در شرکت‌های سهامی عام، ۵ میلیون ریال یا ۵۰۰ هزار تومان است. توجه داشته باشید این مبلغ حداقل سرمایه است و بیشتر بودن این مبلغ مانعی ندارد اما، سرمایه شرکت در هنگام تأسیس و ثبت، نباید از این رقم کمتر باشد و در طول فعالیت شرکت نیز، این سرمایه باید حداقل همین مقدار ثابت بماند. اگر سرمایه شرکت به هر دلیلی از میزان سرمایه اولیه برای ثبت شرکت کمتر شود، شرکای شرکت باید در عرض یک سال این سرمایه را جبران کنند و یا شرکت باید به نوع دیگری از شرکت‌های تجاری تبدیل شود.
شرکت سهامی خاص
شرکت سهامی خاص شرکتی است که تمام سرمایه آن توسط مؤسسین تأمین شده است. حداقل سرمایه برای ثبت شرکت سهامی خاص، باید یک میلیون ریال یا ۱۰۰ هزار تومان باشد. در صورتیکه سرمایه شرکت در طول مدت فعالیت شرکت به هر دلیل تقلیل پیدا کند و از مبلغ مذکور کمتر شود، شرکای شرکت باید در عرض یک سال سرمایه مربوطه را جبران نمایند و یا این شرکت باید به انواع دیگر شرکت‌های تجاری تبدیل شود. در غیر این صورت، هر ذی‌نفعی می‌تواند انحلال این شرکت را از مراجع قانونی درخواست نماید.
شرکت با مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود، یکی از انواع شرکت‌های تجاری است که برای انجام امور تجاری تشکیل شده است. موضوعی که باید در ارتباط با سرمایه شرکت با مسئولیت محدود در نظر داشت، این است که سرمایه در این شرکت به قطعات سهام تقسیم نخواهد شد و مسئولیت هر یک از شرکا، به میزان آورده او می‌باشد. در شرکت با مسئولیت محدود، حداقل شرکا دو نفر می‌باشند و حداقل سرمایه برای ثبت شرکت مسئولیت محدود نیز یک میلیون ریال یا ۱۰۰ هزار تومان می‌باشد.
شرکت تضامنی
شرکت تضامنی قالب دیگری از انواع شرکت تجاری است که با حداقل دو شریک تشکیل می‌شود. در شرکت‌های تضامنی، میزان مسئولیت هر یک از شرکا نامحدود است و هر شریک مسئولیت کامل در برابر شرکت دارد. در شرکت‌های تضامنی، حداقل سرمایه برای ثبت شرکت وجود ندارد و محدودیتی برای سرمایه شرکت در زمان ثبت، مشخص نشده است.
شرکت نسبی
شرکت نسبی نیز با حداقل دو شریک تشکیل می‌شود و حداقل سرمایه برای ثبت شرکت در ایران مشخص نشده است. در شرکت‌های نسبی، هر شریک به‌نسبت سهم‌الشرکه خود در مقابل شرکت مسئولیت خواهد داشت. شرکت‌های نسبی از منظر قوانین و تشریفات تأسیس و ثبت شرکت، شباهت‌های زیادی با شرکت‌های تجاری تضامنی دارند.
شرکت مختلط سهامی
شرکت مختلط سهامی نیز مانند سایر شرکت‌های تجاری، با حداقل دو نفر تشکیل می‌شود. قانونگذار در قانون تجارت، اشاره‌ای به سرمایه ثبت شرکت مختلط سهامی نداشته است و محدودیتی برای سرمایه این شرکت در نظر گرفته نشده است.
شرکت مختلط غیرسهامی
سرمایه ثبت شرکت مختلط غیرسهامی نیز، همچون سرمایه شرکت مختلط سهامی محدودیتی ندارد.
شرکت تعاونی
مطابق با ماده ۱۰۹ قانون تجارت،
«شرکت تعاونی تولید، شرکتی است که بین عده‌ای از ارباب حرف تشکیل می‌شود و شرکاء مشاغل خود را برای تولید و فروش اشیاء یا اجناس بکار می‌برند.»
در ارتباط با سرمایه اولیه تشکیل شرکت تعاونی نیز باید ذکر گردد که قانون محدودیتی برای سرمایه تأسیس این شرکت در نظر نگرفته است.
موسسه غیرتجاری
اگرچه موسسه‌های غیر تجاری از نظر موضوع از شرکت‌ها جدا میشوند اما حداقل سرمایه برای ثبت موسسه غیر تجاری را باید در نظر بگیرید.
جمع‌بندی
در این مقاله، در ارتباط با میزان سرمایه اولیه‌ای که برای تشکیل شرکت‌های تجاری مورد نیاز است، صحبت شد. تأمین سرمایه اویه لازم، یکی از اصلی‌ترین الزامات تأسیس و ثبت هر شرکت تجاری است. در این مقاله میزان سرمایه اولیه برای ثبت هر شرکت تجاری بیان شد و همچنین، به این موضوع نیز اشاره شد که مقررات ثبت هر شرکت، با هر شرکت دیگر متفاوت است و اشخاص باید در ارتباط با تأسیس هر یک از انواع شرکت‌های تجاری، به مقررات و تشریفات تأسیس همان شرکت توجه داشته باشند. در صورتی که سوالات بیشتری دارید می توانید با کارشناسان حقوقی وینداد تماس بگیرید تا آن‌ها شما را در فرایند ثبت شرکت یاری نمایند.
سوالات متداول
چنانچه سرمایه شرکت تقلیل یابد و کمتر از حداقل سرمایه ثبت شرکت شود، چه اتفاقی می‌افتد؟
سرمایه شرکت تجاری در طول فعالیت شرکت نباید به کمتر از میزان مذکور در قانون تجارت که حداقل سرمایه اولیه برای ثبت شرکت است، تقلیل یابد. در صورتیکه سرمایه شرکت از میزان مذکور کمتر شود، در این صورت شرکا مؤظف به جبران سرمایه هستند و در غیر این صورت، شرکت باید به یکی دیگر از انواع شرکت‌های تجاری که سرمایه کمتری برای تأسیس و ثبت نیاز دارد.
آیا اشخاص ذینفع میتوانند به میزان سرمایه شرکت شکایت نمایند؟
اشخاص ذینفع در شرکت تجاری اشخاصی هستند که با شرکت در معامله بود و سود و ضرری در شرکت دارند. برای مثال، مشتریان شرکت ازجمله افراد ذینفع محسوب میشوند. طلبکاران شرکت نیز ازجمله دیگر اشخاص ذینفع در شرکت هستند. اگر سرمایه اولیه شرکت از حداقل مذکور در قانون کمتر شود، هر یک از این اشخاص حق دارند تا نزد مراجع قانونی شکایت کنند و خواستار انحلال شرکت تجاری شوند.
