انواع قرارداد سرمایه گذاری و نکات حقوقی مربوط به تنظیم آن

قرارداد سرمایه گذاری یکی از انواع قراردادها است به منظور جذب سرمایه‌گذار برای مشارکت در انجام پروژه‌ای خاص و یا امور تجاری تنظیم می‌شود و این نوع از قرارداد انواع مختلفی دارد. در یک دسته‌بندی کلی می‌توان قراردادهای سرمایه گذاری را در دو دسته قراردادهای سرمایه گذاری داخلی و قراردادهای سرمایه گذاری خارجی تقسیم نمود که هر دسته نیز خود به انواع مختلفی تقسیم می‌شود و بر هر دو دسته داخلی و خارجی و انواع آنها ضوابط و مقررات خاصی اعمال می‌گردد که باید توسط طرفین رعایت گردد.
ما در این نوشتار مطالبی را در مورد چگونگی نوشتن و نحوه تنظیم قرارداد سرمایه گذاری بیان می‌کنیم و انواع این قراردادها را معرفی و مورد بررسی قرار می‌دهیم.

قرارداد سرمایه گذاری چیست؟

در قرارداد سرمایه گذاری شرکا در خصوص مشارکت و همکاری در یک زمینه تجاری یا اقتصادی سودآور به توافق می‌رسند. این قرارداد وسیله‌ای است که در آن به صراحت و به‌طور دقیق میزان آورده و سرمایه اولیه هر یک از شرکا را مشخص می‌کنند و همچنین حق و حقوق شرکا را در رابطه با سود قرارداد سرمایه گذاری معین می‌کنند.

از طرفی دیگر در نظام اقتصادی کشورها برای بسیاری از فعالیت‌ها که معمولا هزینه‌های هنگفتی در بر خواهد داشت از مشارکت دیگر کشورها برای سرمایه گذاری دعوت و استفاده می‌شود. انجام این پروژه‌ها و نوع قرارداد آنها به نظام حاکم بر اقتصاد کشورهای طرفین بستگی دارد و نوع و میزان سود نیز طبق توافق طرفین خواهد بود اما آن‌ها هم از همین قرارداد استفاده می‌کنند.

انواع قرارداد سرمایه گذاری کدامند؟

بسته به نوع سرمایه گذاری که در داخل باشد یا خارج از کشور و با توجه به هر یک از طرفین سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر، چند مدل قرارداد سرمایه گذاری وجود دارد که هر کدام از این قرارداد‌ها، ضوابط و شرایط خاص خودش را شامل می‌شود.

تنظیم قرارداد شخصی‌سازی‌شده سرمایه‌گذاری به‌همراه نسخه پیش‌نویس قرارداد به‌صورت word (قابل ویرایش)

درخواست تنظیم قرارداد

قرارداد سرمایه گذاری در کسب و کارها

یکی از پرکاربردترین قراردادها در کسب و کارها، قراردادهای سرمایه گذاری در حوزه‌های مختلف کسب و کارهای نو پا است.

گسترش کسب و کارهای نوین با بروز مفاهیمی جدید در حوزه‌های مختلف سرمایه گذاری همراه بوده است. مهم‌ترین این موضوع‌ها مربوط به مدل‌های خاص سرمایه گذاری در کسب و کارهای نوپا هستند. راه‌اندازی هر کسب و کاری از ایده تا مرحله رشد و در ادامه آن مرحله بلوغ، همواره با چالش‌های مختلفی روبرو است. یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که بنیانگذاران با آن روبرو هستند، عدم آشنایی با مباحث حقوقی و رویه‌های قانونی است که لازمه هر کسب و کاری به حساب می‌آید.

قرارداد سرمایه گذاری در استارتاپ‌ها

سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها از سرمایه‌گذاری‌های جدید و با راندمان بالا محسوب شده و می‌توان شرایط این سرمایه‌گذاری را تا حدی توافقی دانست. غالبا کارآفرینان خود دارای سرمایه نیستند و سرمایه آنان فکر، ایده و تخصص آنهاست. اگرچه ایده‌ها سرمایه اصلی یک استارتاپ است اما یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین نیازهای تمامی استارتاپ‌ها برای شروع و توسعه فعالیت‌های خود و تجاری‌سازی ایده‌ها و جذب سرمایه‌گذار و منابع مالی است. در همین راستا می‌بایست جهت جذب سرمایه و تقویت استارتاپ از منظر مالی مبادرت به جذب سرمایه نمود. این امر بدون انعقاد قراردادهای متناسب با وضعیت استارتاپ امکان پذیر نمی‌باشد.

انواع قراردادهای سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها

شایع‌ترین نوع از انواع قراردادهای سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها عبارتند از:

• قراردادهای سرمایه‌گذاری سهامی (Equity) (دریافت قرارداد سرمایه‌گذاری در ازای سهام)
• قرارداد وام قابل تبدیل به سهام (Convertible) (دریافت قرارداد وام قابل تبدیل به سهام)
• قرارداد سرمایه‌گذاری (Royalty) (بانک قرارداد سرمایه‌گذاری)

قرارداد وام قابل تبدیل به سهام

یکی از رایج‌ترین راه‌های سرمایه‌گذاری در مراحل اولیه یک کسب و کار یا استارتاپ‌ها استفاده از وام قابل تبدیل به سهام است.
وام قابل تبدیل به سهام یک بدهی کوتاه مدت است که به سهام تبدیل می‌شود. در سرمایه‌گذاری اولیه بر روی کسب و کارهای نوپا این بدهی به طور معمول و اتوماتیک به سهام ممتاز تبدیل می‌شود. در واقع سرمایه‌گذار مبلغی را به صورت وام به آن‌ها واگذار می‌کند و در مقابل به جای پس گرفتن این پول به همراه سود آن، بخشی از سهام آن کسب و کار را بسته به شرایط موجود در این قرارداد در قالب سهام ممتاز در اختیار می گیرد.
از آنجایی که ارزش‌گذاری و ارزیابی مراحل اولیه کسب‌وکار تا حدودی مشکل است، همچنین مذاکره با سرمایه‌گذاران در جهت ارزش‌گذاری نیز امری زمان‌بر و معمولا بی نتیجه است، سهام را از طریق این قرارداد وارد کسب‌وکار می‌کنند. وارد کردن سرمایه از طریق قرارداد وام قابل تبدیل به سهام می‌تواند این ارزش‌گذاری را تا زمانی که داده‌های بیشتری در اختیار ما قرار گیرد و  به روشن شدن ابهامات کمک کند، به تاخیر بیندازد.

با دریافت قرارداد وام قابل تبدیل به سهام وام‌دهنده تبدیل به سهامدار شرکت می‌شود.

چرا لازم است برای سرمایه گذاری در کسب و کارها قرارداد تنظیم کنیم؟

قراردادهای مکتوب برای محافظت از شما و کسب و کارتان اهمیت دارند. قراردادها و توافق‌ها سند جدایی‌ناپذیر همکاری‌ها و شراکت‌های مختلف شما است. بنابراین هم شما و هم طرف دیگر را از بحث بر سر بندهای قرارداد باز خواهد داشت.

شاید بستن قرارداد زحمت داشته باشد، اما بسیار راحت‌تر از دعواهای حقوقی گران‌قیمت و کشداری است که در نبودش رخ می‌دهد. مهم نیست با چه کسانی کار می‌کنید، چند وقت است آنها را می‌شناسید، یا چه نقشی برای سرمایه‌گذاری‌تان ایفا می‌کنند، قراردادها تضمینی در برابر بروز هر گونه مسئله‌ای در آینده هستند.

قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر چیست؟

سرمایه گذاری خطرپذیر یکی از راه‌های دریافت پول برای شروع و یا رشد کسب و کارهای کوچک می‌باشد. بیشتر سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر همانطور که از عنوان آن‌ها پیداست، در معرض خطر بالایی قرار دارند. سرمایه‌گذار ریسک‌پذیر با مدیریت فعالانه و برنامه‌ریزی در توسعه مدل‌های راهبردی، در کسب‌وکار هدف و ارزش افزوده و افزایش قیمت سهام این شرکت‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند.

سرمایه گذاری خطرپذیر VC یا Venture capital یکی از انواع قراردادهای مشارکت در سرمایه گذاری است و در واقع سرمایه‌ای است که از برخی گروه‌های سرمایه‌گذاری دریافت می‌کنید که با استارتاپ‌ها و کسب و کارهای کوچک کار می‌کنند. این گروه‌ها بر سرمایه سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند در شرکت‌هایی با پتانسیل رشد قوی در ازای دریافت سهام سرمایه‌گذاری کنند، نظارت می‌کنند.

به همین دلیل برای دریافت سرمایه یا سرمایه‌گذاری لازم است که قراردادی با مضامین روشن و واضح میان طرفین منعقد شود تا از هر گونه اختلافات بعدی در روند کار جلوگیری به عمل بیاید.

نمونه قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر چیست؟

نمونه قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر به منظور تأمین مالی برای کسب و کارهای جدید منعقد می‌شود. در این نوع قرارداد سرمایه‌گذاری با استفاده از پول نقد و اختصاص سرمایه به شرکت‌های نوپا و کوچک با پتانسیل رشد بلندمدت، ارتباطی شکل می‌گیرد. این مورد، منبع بسیار مهمی از تأمین مالی برای افراد و بنگاه‌هایی است که دسترسی به سرمایه‌های دیگر ندارند و معمولا نیز به جذب سرمایه منجر می‌شود.

قرارداد سرمایه گذاری مشترک به چه مفهومی است؟

به آن قرارداد مشارکت مدنی و یا قرارداد مشارکت انتفاعی گفته می‌شود. قرارداد سرمایه‌‌گذاری مشترک یکی از انواع قرارداد سرمایه‌گذاری است که بین دو یا چند شخص یا شرکت، برای هم‌افزایی و دستیابی به اهداف تجاری، مالی و یا فنی منعقد می‌شود. فرقی نمی‌کند تصمیم به ساخت یک آپارتمان داشته باشید یا مجوز تاسیس یک مهدکودک را گرفته باشید؛ اگر به تنهایی قادر به انجام آن پروژه نیستید و نیاز دارید افراد دیگری در تأمین سرمایه یا انجام بخشی از کار با شما همکاری کنند، با قرارداد سرمایه گذاری مشترک می‌توانید با مشارکت دیگران، ایده خود را عملی کنید و به موفقیت برسید.

قرارداد سرمایه‌‌گذاری مشترک قراردادی بین دو یا چند شخص حقیقی یا حقوقی است که هر یک از طرفین، تعهد انجام عملی را در یک پروژه برعهده می‌گیرند و به طور مشترک از منافع پروژه بهره‌مند می‌شوند، اما هیچ‌‌ کدام مالک قطعی پروژه یا شرکت نیستند.

از این نوع قرارداد در موارد مختلفی مانند امور تولیدی، بازرگانی، تحقیق و توسعه، ساخت‌و‌ساز، خدماتی و غیره می‌توان استفاده نمود. از آنجایی که سهم آورده نقدی یا غیرنقدی طرفین و نحوه تقسیم سود در این قرارداد کاملا مشخص می‌شود، هر یک از شرکا در سود یا زیان پروژه، به اندازه سهم مشارکت خود سهیم خواهند بود.

برای تعیین سهم مشارکت خود و شرکایتان می‌توانید از ابزار تعیین سهام مشارکت وینداد استفاده کنید تا به صورت خودکار و به سرعت آن را  برای شما محاسبه کند.

در قرارداد سرمایه‌‌گذاری مشترک ، علاوه بر تعیین سهم آورده هر یک از طرفین، حدود وظایف و اختیارات شرکا نیز تعیین می‌شود.‌

قرارداد سرمایه گذاری خارجی چیست؟

قرارداد سرمایه‌گذاری خارجی به قرارداد دولتی یا قرارداد توسعۀ اقتصادی نیز معروف است. متداول‌ترین روش برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگ خارجی خصوصاً در کشورهای در حال توسعه است. این نوع قراردادها از نظر موضوعی طیف وسیعی از مراودات اقتصادی را شامل می‌شوند و مصداق‌های متنوع و گوناگونی دارد.

ماهیت سرمایه گذاری خارجی به گونه‌ای است که قراردادهای مربوط به آن برای مدت زمان بسیار طولانی (حداقل ۱۵سال) تداوم خواهند داشت.

حتماً برای شما هم مهم است که بدانید چطور می‌توان تسلط خود را بر کسب و کار در زمینه سرمایه گذاری‌های خارجی بیشتر کنید و یا چطور می‌توان کسب و کاری معتبر در این زمینه داشته باشید.

انواع قراردادهای سرمایه گذاری خارجی کدامند؟

قراردادهای سرمایه گذاری در هر کشور معمولا منعکس‌کننده قدرت داد و ستد طرفین قرارداد تحت شرایط پروژه هستند. با توجه به اینکه تاکنون هیچ‌گونه الگوی لازم الاجرایی درباره کلیه مقررات حاکم بر قراردادهای سرمایه گذاری نگاشته نشده است، سرمایه‌گذاران و کشورهای میزبان غالبا در هر مورد به مذاکره در این خصوص می‌پردازند.

قراردادهای سرمایه گذاری خارجی، منافع سرمایه‌گذاران و همینطور منافع عمومی کشور میزبان را به دنبال خواهند داشت. بدیهی است که مقررات کلی و عمومی کشور میزبان نمی‌تواند حاوی قواعد کامل درباره ماهیت پروژه‌های سرمایه گذاری و منافع مورد نظر باشد بلکه ماهیت حقوقی هر سرمایه گذاری و قوانین حاکم بر آن، باید با شرایط و پیچیدگی منحصر به فرد هر پروژه سنجیده شود.

سرمایه‌گذاری‌های خارجی که بر اساس مفاد قانون تشویق و حمایت سرمایه گذاری خارجی ۱۳۸۱ پذیرفته می‌شوند و از تسهیلات و حمایت‌های این قانون برخوردارند، به دو طریق قابل پذیرش هستند:

۱- سرمایه گذاری مستقیم خارجی در زمینه‌هایی که فعالیت بخش خصوصی در آن مجاز است.

۲- سرمایه گذاری‌های خارجی در کلیه بخش‌ها در چارچوب روش‌های مشارکت مدنی، بیع متقابل و ساخت، بهره‌برداری و واگذاری که برگشت سرمایه و منافع حاصله صرفا از عملکرد اقتصادی طرح مورد سرمایه گذاری ناشی می‌شود و متکی به تضمین دولت یا بانک‌ها یا شرکت‌های دولتی نباشد.

سرمایه گذاری خارجی طبق مدل بیع متقابل (Buy Back )

طبق قرارداد بیع متقابل، شرکت سرمایه گذار خارجی کلیه هزینه‌های انجام طرح مورد سرمایه گذاری همچون نصب تجهیزات، اکتشاف و توسعه، نوسازی و بازسازی میادین، راه اندازی و انتقال تکنولوژی را بر عهده می‌گیرد و پس از اتمام و راه اندازی پروژه، آن را به کشور میزبان واگذار می‌کند. در این نوع قرارداد سرمایه گذار خارجی، اصل سرمایه و همچنین سود ناشی از سرمایه گذاری خود را صرفا از طریق دریافت محصولات تولیدی آن پروژه طی مدت مشخصی برداشت می‌کند.

در قرارداد سرمایه گذاری بیع متقابل سرمایه گذار پس از پایان دوره پرداخت اصل سرمایه و سود سرمایه گذاری ها، دارای هیچگونه حقی نسبت به پروژه نخواهد بود.

در این قراردادها به حاکمیت و مالکیت کامل کشور میزبان بر منابع طبیعی تصریح شده و اصولا قوانین کشور میزبان بر قرارداد حاکم خواهد بود. مفاد این قرارداد بر اساس قوانین ایران، تعبیر و تفسیر می‌شود. بازپرداخت سرمایه گذاری اولیه و سود سرمایه گذار، پرداخت‌ها به صورت اقساط و با قیمت روز بین‌المللی انجام می‌شود.

قرارداد سرمایه گذاری طبق مدل بی. او. تی (B. O. T)

از آنجا که سلطه بر طرح‌های زیربنایی با منافع ملی و امنیت داخلی کشورها مرتبط است، دولت ها همواره مایل به حفظ کنترل و تسلط خود بر منابع مذکور و در عین حال توسعه و پیشرفت منابع از طریق سرمایه گذاری خارجی هستند. با توجه به مراتب فوق، یکی از بهترین روش‌های سرمایه گذاری خارجی که هم مطلوب کشور میزبان و هم سرمایه گذار خارجی است، سرمایه گذاری به روش بی. او. تی است.

قراردادهای بی. او. تی (B.O.T) یا ساخت، بهره برداری و انتقال (واگذاری) به قراردادهایی گفته می‌شود که پروژه‌ای با مجوز دولت توسط یک شرکت خصوصی خارجی ساخته می‌شود. این پروژه پس از ساخت، برای مدتی، مورد بهره‌برداری آن شرکت قرار می‌گیرد و پس از انقضای مدت قرارداد، پروژه به دولت طرف قرارداد منتقل می‌شود.

به بیان دیگر، دولت به یک کنسرسیوم خصوصی متشکل از شرکت های خصوصی امتیاز می‌دهد تا کنسرسیوم مطابق قرارداد، تامین مالی یک طرح زیربنایی را عهده‌دار شده، آن را بسازد و در ازای مخارجی که تقبل کرده برای مدتی از پروژه ساخته شده بهره‌برداری کند و پس از سپری شدن مدت قرارداد، پروژه و حق استفاده از آن را بدون دریافت هزینه به دولت منتقل کند. شایان ذکر است که قراردادهای ساخت بهره برداری و واگذاری (BOT) و امثال آن (نظیر BOOT و BOO و…) معمولا می‌توانند از طریق ثبت شعبه سرمایه گذار خارجی در ایران یا تشکیل یک شرکت ایرانی (شرکت پروژه) تحقق یابد.

قرارداد سرمایه گذاری طبق مدل مشارکت انتفاعی (جوینت ونچر)

قرارداد جوینت ونچر قراردادی است بین دو یا چند شخص که بطور مشترک تعهد به انجام عملی را بر عهده می‌گیرند. برای این منظور چنین اشخاصی باید مال، پول یا دانش و هنر خود را به طور مشترک به کار گیرند. با این توضیح که این اشخاص نمی‌توانند سهامدار شرکت سرمایه یا جزو شرکای شخص باشند. انعقاد چنین قراردادی، اشتراک منفعت، حق کنترل برابر و وکالت متقابل را برای انجام امور جوینت ونچر را به دنبال دارد. به عبارت دیگر، مفهوم سرمایه گذاری مشترک را می‌توان شرکت به مفهوم مدنی آن دانست که برای کسب انتفاع آتی محقق می‌شود. در این رابطه شکل خاص شرکت عقدی منظور نظر قرار می‌گیرد و نه سایر اشکال شرکت.

مشارکت انتفاعی به دو بخش قابل تقسیم است:

۱- مشارکت انتفاعی شرکتی
۲- مشارکت انتفاعی قراردادی

مشارکت انتفاعی شرکتی

فعالیت‌های تجاری و سرمایه گذاری شرکت‌های خارجی در ایران غالبا از طریق ایجاد شرکت جوینت ونچر به همراه شرکت‌های ایرانی صورت می‌گیرد. در این نوع از مشارکت انتفاعی، توافق بین طرفین منجر به تشکیل شرکتی می‌شود که واجد شخصیت حقوقی است و به آن شرکت مشترک (Joint venture) گفته می‌شود. این توضیح لازم است که مفهومی که معمولا از اصطلاح جوینت ونچر به ذهن متبادر می‌شود همین شرکت مشترک است حال آنکه این اصطلاح شکل دیگری را هم در بر می‌گیرد که نوع قراردادی جوینت ونچر است. شرکت‌های جوینت ونچر با توافق متقابل شرکت‌ها و پس از تحصیل مجوزهای لازم می‌توانند به صورت شرکت‌هایی کاملا مستقل به فعالیت پرداخته و مستقلا اقدام به انعقاد قرارداد کنند.

به موجب مقررات و قوانین حاضر، میزان آورده طرف خارجی در شرکت جوینت ونچر مشمول محدودیتی نیست و حتی تا میزان ۱۰۰ درصد نیز قابل حصول است.

مشارکت انتفاعی قراردادی

در این نوع از مشارکت انتفاعی نیز شرکایی به دور هم گرد می‌آیند و قراردادی را به امضا می‌رسانند که می‌توان آن را نوعی مشارکت (به مفهوم بانکی آن) دانست. انعقاد این قرارداد برای انجام کار یا فعالیتی تجاری است که شرکای قرارداد، خواهان مشارکت در منافع حاصل از آن هستند. با توجه به اینکه نوع فعالیت چندان مهم نیست که ماهیت قرارداد را تغییر دهد، بنابراین می‌توان هر نوع فعالیت تجاری را موضوع آن درنظر گرفت.

تمام اعمالی که در مشارکت انتفاعی شرکتی باید از سوی شرکت مشترک انجام شود، در مشارکت انتفاعی قراردادی بین اشخاصی تقسیم می‌شود که هریک بطور جداگانه انجام آنها را برعهده می‌گیرند. مهم‌ترین این وظایف، انجام کارهایی است که قرارداد اصلی به خاطر انجام آنها منعقد می‌شود. در این رابطه، بسته به مهارت‌ها و توانایی‌های فنی- اقتصادی، هر یک از شرکای مشارکت انتفاعی انجام قسمتی از کارها را بر عهده می‌گیرند. بنابراین هر یک مسئول هزینه‌هایی هستند که در حین انجام کارها و ناشی از آن پرداخت می‌شود.

قرارداد سرمایه گذاری در راه اندازی پروژه

در مدل قرارداد سرمایه گذاری در راه‌اندازی یک پروژه، فرد یا شرکت سرمایه گذار تمامی هزینه‌های مربوط به طرح ریزی، ساخت و راه‌اندازی پروژه را برعهده می‌گیرد. درقبال آن، تا مدت مشخصی که اصل سرمایه و سود آن به سرمایه‌گذار برگردد، از محصولات و یا تولیدات پروژه استفاده خواهد برد.

پس از اتمام مدت قرارداد، سرمایه گذار اجازه هیچ دخل و تصرفی در موضوع اصلی پروژه نداشته و باید آن را تمام و کمال به مالک پروژه تحویل دهد.

قرارداد سرمایه گذاری در مشارکت مدنی

مشارکت مدنی که به آن مشارکت انتفاعی نیز گفته می‌شود قراردادی است که بین دو یا چند نفر و یا شرکت نوشته می‌شود. در آن هر کدام از طرفین موظف به انجام وظایفی خاص هستند و به صورت مشترک از منافع پروژه بهره‌مند می‌شوند. هیچ یک از آن‌ها به طور قطع مالک شرکت نیستند.

قرارداد سرمایه گذاری در ساخت، بهره برداری و واگذاری

در این مدل سرمایه گذاری، سرمایه گذار متعهد می‌شود که با هزینه شخصی، مسئولیت ساخت و راه اندازی تمام یا بخشی از یک پروژه را بر عهده گرفته و در مقابل برای تامین هزینه‌های سرمایه گذاری خود، برای مدت زمانی مشخص، از آن پروژه بهره‌برداری نماید.
تفاوت این روش سرمایه گذاری با مدل اول در این است که در روش اول، فقط تا زمانی شرکت سرمایه گذار حق استفاده از منافع پروژه را دارد که اصل سرمایه و سود آن به او برگشته باشد.

قرارداد سرمایه گذاری در ساخت، تملک، بهره برداری و انتقال

تفاوت این قرارداد با قرارداد قبلی در تملک اموال مادی موجود در پروژه می‌باشد در این مدت سرمایه‌گذار می‌تواند تملک بر اموال را به شرکت دیگری انتقال دهد اما باز بعد از پایان بهره‌برداری توسط سرمایه‌گذار باید به دولت تحویل داده شود.

قرارداد سرمایه گذاری در ساخت، تملک و بهره برداری

در این نوع قرارداد، سرمایه‌گذار دیگر مجبور به تحویل پروژه به دولت نخواهد بود و مدت معینی برای تحویل به دولت تعیین نشده است. این روش بیشتر در کشورهایی انجام می‌گیرد که تجربه کافی در این قراردادها را داشته باشند و حساسیت کمتری نسبت به عقد قراردادها نشان می‌دهند.

سرمایه گذاری پورتفولیو چیست؟

یکی از شیوه‌های سرمایه گذاری به ویژه در بازارهای بین المللی، سرمایه گذاری پورتفولیو (سبد سهام) یا سرمایه‌گذاری غیرمستقیم سهامی است. سرمایه گذاری پورتفولیو (خرید اوراق بهادار) بر اساس قانون تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی، به انواع سهام شرکت، اوراق قرضه، جریان سرمایه بانکی، اوراق تجاری، و اسناد خزانه دولتی تقسیم می‌شود.

پورتفولیو یکی از انواع سرمایه گذاری خارجی در سهام می‌باشد که صرفا با هدف کسب سود و بدون ایجاد منافع بلندمدت و مدیریت ناشر اوراق بهادار صورت می‌پذیرد.

سرمایه‌گذاری پورتفولیو یک تصمیم حساس و حیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی به شمار می‌رود. در دو دهه اخیر با جهانی شدن اقتصاد، جریانی از نوآوری‌های مالی، به کمک نهادهای مالی شتافته و برای پوشش ریسک و بهبود رقابت پذیری آنها در بازارهای مالی بسیار کارآمد است. سرمایه گذاران به طور گسترده از آن استفاده می‌کنند.

پر طرفدارترین قراردادهای سرمایه‌ گذاری‌ در ایران کدامند؟

روش های مشارکت در سرمایه گذاری بسیار متنوع هستند.

قرارداد سرمایه گذاری در تولید

انعقاد قرارداد سرمایه‌گذاری در تولید به نوعی حکم پیروزی در جذب سرمایه‌گذاری را دارد. اصولاً وقتی طرفین قراردادی را امضا می‌کنند، به این معنا است که همه‌‌شان به اصول و حرف‌هایی که در آن قرارداد نوشته شده است باور دارند. بنابراین اجرای هر یک از بندهای قرارداد حائز اهمیت است. عملی نشدن حتی یکی از آن‌ها می‌تواند به برهم خورد شراکت یا اخراج مسئول مرتبط منجر شود. با این تفاسیر نحوه‌ عقد قرارداد سرمایه‌گذاری در تولید بسیار بااهمیت است. این قراردادها نکات حقوقی خاصی دارند که بهتر است قبل از هرگونه اقدامی از آن‌ها مطلع باشید.

قرارداد سرمایه گذاری در بازار گردشگری

فرصت‌های سرمایه گذاری در بازار گردشگری (توریسم) از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است به طوری که برخی کشورها از آن به عنوان منبع اصلی درآمد کشور خود نام می‌برند.
گردشگری یک فعالیت اقتصادی وابسته به فرآیند سرمایه و اقتصاد بازار است و نقش سرمایه گذاری در بازار گردشگری یک نقش حیاتی، اصلی و بنیادی است. به همین دلیل توسعه گردشگری وابستگی کامل به سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی در هر کشور دارد و بدون این سرمایه‌گذاری‌ها، حتی شکل‌گیری جریان گردشگری با تاثیرگذاری اقتصادی غیر ممکن است.
از آنجایی که انواع خدمات و تسهیلات در صنعت گردشگری مشارکت دارند ورود و گردش سرمایه در این حوزه همیشه در جریان است. خدمات و تسهیلاتی مانند هتل‌ها و تسهیلات اسکان و پذیرایی، رستوران‌ها و خدمات تغذیه، استراحتگاه‌ها، پارک‌ها، خدمات اطلاع‌رسانی، تورهای داخلی و سفرهای کوتاه تفریحی، جاذبه‌های فرهنگی،‌ مغازه‌ها، تسهیلات تفریحی و ورزشی.

قرارداد سرمایه گذاری در فروشگاه‌های زنجیره‌ای

تاسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای یکی از انواع سرمایه‌گذاری‌ها است که فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاری افراد و واحدهای صنفی است. سرمایه گذارانی که می‌خواهند فروشگاه‌های زنجیره‌ای را برای خود ایجاد کنند و صنوف مختلف می‌توانند در این موضوع مشارکت داشته باشند. به ‌انجام رسیدن چنین کاری زمینه‌های اشتغال بسیاری را فراهم می‌کند. در این راستا چهار رویکرد تشویق سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، اصلاح و دانش‌بنیان کردن شبکه‌های توزیع، حمایت از تولید داخلی و توسعه صادرات و بهبود فضای کسب‌وکار باید مدنظر قرار گیرد.
سرمایه‌گذاری در تأسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای با توجه به احساس نیازی که در سطح جامعه وجود دارد و رشد روزافزون تمایل افراد و خانواده‌ها به خرید و تأمین مایحتاج خود از این فروشگاه‌ها از توجیه اقتصادی برخوردار است. ظاهراً علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در زمینه تأسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای هم راه کوتاه و آسانی را پیش‌رو دارند و می‌توانند به آسانی مجوزهای لازم را دریافت کنند.

با دریافت قرارداد شراکت در راه اندازی مغازه و فروشگاه سرمایه‌گذاری خود را معتبر کنید.

قرارداد سرمایه‌ گذاری در کارخانه

می‌توان گفت که شراکت و سرمایه‌گذاری در کارخانه یکی از امن‌ترین و پرطرفدارترین سرمایه‌گذاری‌هاست که به طور معمول انجام می‌گیرد. اما در این نوع سرمایه‌گذاری هم مثل دیگر انواع شراکت‌ها باید قراردادی بین دو طرف بسته شود. تمام شرکا یا به قولی سهام‌داران بسته به نوع قراردادی که دارند در سود و زیان کار شریک هستند. بنابراین قبل از اقدام برای هرگونه سرمایه‌گذاری در کارخانه باید از نوع شراکت و تمام جزئیات قرارداد اطلاع داشته باشید تا از وقوع سوتفاهمات احتمالی جلوگیری شود. سرمایه گذاری در این راه شکل‌های مختلفی دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از مشارکت عمومی و مشارکت محدود.

قرارداد سرمایه گذاری در کشاورزی

سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی همیشه از سودآورترین کارها در حوزه اقتصاد بوده و هست و در این میان صنعت کشاورزی جایگاه ویژه‌ای دارد. توسعه کشاورزی از اهمیّت بالایی برخوردار است، به صورتی که امنیّت غذایی را در جامعه داخلی تأمین می‌کند، صادرات را توسعه می‌بخشد، باعث کارآفرینی و درآمدزایی در جوامع روستایی می‌شود، موجب حفظ منابع طبیعی و محیط زیست می‌شود و همچنین در از بین بردن فقر و کم‌رنگ کردن اختلاف طبقاتی نقش مهمّی ایفا می‌کند.

قرارداد سرمایه گذاری کشاورزی را می‌توان یکی از انواع قراردادهای سرمایه‌گذاری نامید که برای یک مدت معین بین یک کشاورز و یک شرکت بصورت شفاهی یا کتبی پیش از آغاز فرآیند تولید منعقد می‌گردد. در این قرارداد پشتیبان (سرمایه‌گذار) و کشاورز در قالب شروطی در زمینه تامین نهاده‌های تولید (نظیر کود، سم، بذر و … ) ، مشاوره، تولید، بازاریابی و فروش محصول و …  نسبت به تولید محصولات کشاورزی اقدام می‌کنند.

نحوه تنظیم قرارداد سرمایه گذاری چگونه است؟

مطابق تمامی قراردادهای معتبر و صحیح دیگر، متن قرارداد سرمایه گذاری نیز باید شامل ارکان عمومی قراردادها باشد. این ارکان عمومی مواردی مانند تعیین طرفین قرارداد، موضوع قرارداد، مدت قرارداد و مبلغ قرارداد را در برمی‌گیرد.

از مهم‌ترین و حرفه‌ای‌ترین اقداماتی که باید قبل از شروع سرمایه‌گذاری انجام دهید این است که قراردادی اصولی و منطبق با تمام شرایط طرفین میان خود منعقد کنید. همین الان درخواست تنظیم قرارداد آنلاین خود را ثبت کنید تا قرارداد سرمایه گذاری مختص به خود را دریافت کنید و  یک سرمایه گذاری بی‌دردسر و بی‌دغدغه داشته باشی.

موضوع قرارداد سرمایه گذاری

موضوع در قراردادهای سرمایه گذاری همان سرمایه است. منظور از سرمایه، میزان آورده نقدی و غیر نقدی هر از طرفین قرارداد است.  در قرارداد باید دقیقا مقدار، نحوه پرداخت و جزییات سرمایه درج گردد.

مدت قرارداد

تعیین مدت در قرارداد سرمایه گذاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا تاریخ شروع سرمایه‌گذاری و شرایط آن را مقرر می‌دارد. به‌طور مثال:‌ از تاریخ انعقاد این قرارداد شرکت، فعالیت خود را آغاز می‌کند.

نحوه تقسیم سود

در یک قرارداد سرمایه گذاری لازم است نحوه تقسیم سود، زمان تقسیم سود و روش پرداخت آن حتما پیش‌بینی شود. به عنوان مثال:

“در پایان … ماه هر سال، سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌های شرکت در طول همان سال، محاسبه و به نسبت سهم الشرکه شرکا به آنها پرداخت می‌شود. یا به حساب شخصی معرفی‌شده از سوی هر یک از شرکاء واریز خواهد شد.”

تقسیم سود در قرارداد سرمایه گذاری می‌تواند با تصمیم شرکا صورت بگیرد. ممکن است در مواردی طبق تصمیم اکثریت شرکا یا شرکایی که بیش از نصف سرمایه را در اختیار دارند یا پیش‌بینی قرارداد سرمایه گذاری، شرکاء تصمیم بگیرند که سود تقسیم نشود و انباشته شود تا در فواصل گوناگون طبق تصمیم شرکا بین آنها تقسیم شود.

نحوه ورود و خروج شرکا در سرمایه گذاری

مطابق قانون مدنی، در صورت فوت احدی از شرکاء،‌ وراث او به عنوان نماینده قانونی وی، جانشین او در شرکت می‌شوند. در موارد ورود شخص جدید به شرکت، شرکا می‌توانند در خصوص نحوه حضور او در قرارداد سرمایه گذاری پیش‌بینی نمایند.

برای تسویه با شریکی که قصد خروج دارد باید آورده او به شرکت و سود احتمالی متعلق به او که هنوز پرداخت نشده است، پرداخت شود.

از دیگر مواردی که باید حین تنظیم قرارداد سرمایه گذاری به آن توجه کرد می‌توان موارد زیر را نام برد:

– تاریخ و محل انعقاد قرارداد

– نحوه مدیریت شرکت

– شرایط و توافقات شرکا

– تعداد نسخ تهیه شده از قرارداد.

در تمام انواع قراردادهای سرمایه گذاری که اشاره شد، مشخصات طرفین ، موضوع قرارداد ، میزان و نوع تعهدات ، سود ، تارخ شروع و پایان قرارداد الزاما باید در قرارداد ذکر و مورد توافق قرار گیرد و مدیریت نیز مشخص گردد و طرفین با شفافیت در طرح خواسته‌های خود بتوانند به اهداف خود دست پیدا کنند.

سخن پایانی

پیدا کردن بهترین قرارداد سرمایه‌گذاری تصمیمی مبتنی بر اهداف کسب‌وکار و میزان پذیرش خطر از سوی کارآفرینان است. در این راستا مشورت کردن با کارشناسان حقوقی کسب و کار که تجربه بالایی در زمینه تنظیم آنلاین قرارداد سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها را داشته و با آن‌ها کار کرده‌اند می‌تواند برای صاحبان کسب و کار اطمینان خاطر زیادی را پدید آورد تا بهتر متوجه شوند که چه مدل سرمایه‌گذاری برای آن‌ها با توجه به شرایطشان مناسب‌تر است
اگر تجربه‌ای در زمینه هرکدام از انواع سرمایه‌گذاری‌ها دارید نظرات خود را با ما و دیگر کاربران درمیان بگذارید.