دستورالعمل تشکیل و فعالیت کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس
به استناد بند (۱۳) ماده (۷) قانون بازار اوراق بهادار و همچنین تشکیلات مصوب ۸/۹/۸۵ هیئت محترم وزیران در خصوص تشکیل کمیته های تخصصی هیات مدیره، دستورالعمل تشکیل و فعالیت کمیته تخصصی فقهی به شرح زیر به تصویب رسید.
الف – تعاریف
ماده ۱
اصطلاحات به کار رفته در این دستورالعمل دارای معانی زیر است:
۱٫ سازمان بورس و اوراق بهادار: سازمانی که به موجب ماده (۵) قانون بازار اوراق بهادار تشکیل شده است و بعد از این “سازمان” نامیده می‌شود.
۲٫ کمیته تخصصی فقهی: کمیته‌ای است که به‌موجب تشکیلات مصوب سازمان و براساس ماده ۴ این دستورالعمل تشکیل می‌گردد و در این دستورالعمل کمیته نامیده می‌شود.
ب – موضوع فعالیت
ماده ۲
مأموریت کمیته عبارت است از بررسی و ارائه نظر شرعی راجع به ابزارها، بازارها و نهادهای مالی در بازارهای مالی کشور و ارائه پیشنهادات اصلاحی لازم؛
ج – تشکیلات
ماده ۳
کمیته زیرنظر سازمان فعالیت می‌کند و دبیرخانه آن در مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان تشکیل می‌شود.
تبصره: دبیر کمیته که مسئولیت دبیرخانه را برعهده دارد زیرنظر رئیس کمیته فعالیت می‌کند و دبیرخانه مسئول پیگیری مصوبات کمیته می‌باشد.
ماده ۴
اعضای کمیته هشت عضو می‌باشد که به‌شرح زیر انتخاب می‌شوند:
۱- پنج نفر فقیه (مجتهد متجزی) صاحبنظر در مسائل بازار سرمایه به تصویب هیات مدیره
۲- یک نفر متخصص مالی با تعیین رئیس سازمان
۳- یک نفر حقوقدان آشنا با بازار سرمایه با تعیین رئیس سازمان
۴- یک نفر اقتصاددان آشنا با بازار سرمایه با تعیین رئیس سازمان
تبصره ۱: تصمیم‌گیری در مسائل فقهی با افراد مذکور در بند (۱) این ماده خواهد بود. صورتجلسات کمیته به امضاء کلیه اعضای حاضر کمیته می‌رسد.
تبصره ۲: رئیس سازمان می‌تواند حسب صلاحدید در جلسات کمیته حضور پیدا کند.
ماده ۵
برای رسمیت جلسه حضور حداقل سه نفر از اعضای بند (۱) و حداقل ۲ نفر از سایر اعضای موضوع ماده (۴) ضروری است. در جلساتی که منتهی به اتخاذ تصمیم می‌شود حضور حداقل (۳) نفر از اعضای بند (۱) ماده (۴) ضروری بوده و در هرحال برای اتخاذ تصمیم در جلسات موافقت حداقل (۳) نفر از اشخاص موضوع بند (۱) ماده (۴) الزامی است.
ماده ۶
رئیس کمیته به انتخاب هیات مدیره و یکی از پنج فقیه مذکور در ماده (۴) خواهد بود.
ماده ۷
مدت مأموریت هر یک از اعضای کمیته سه سال می‌باشد. تعویض و جایگزینی اعضاء و یا انتخاب مجدد آنها پس از پایان دوره مأموریت بلامانع است.
ماده ۸
سازمان موظف است در صورت احراز عدم صلاحیت یا فوت و یا استعفای هر یک از اعضای کمیته جانشین وی را ظرف پانزده روز معرفی نماید. جانشین وی برای مدت باقیمانده به همان ترتیب مقرر در ماده (۴) منصوب خواهد شد.
ماده ۹
حق‌الزحمه اعضای کمیته توسط رئیس سازمان تعیین می‌شود.
د – وظایف و اختیارات
ماده ۱۰
وظایف و اختیارات کمیته به شرح زیر است:
۱٫ ارزیابی ابزارهای مالی جدید پیشنهادی برای استفاده در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس از دیدگاه فقهی
۲٫ بررسی شبهات فقهی در مورد ابزارهای مالی و ارائه راه‌حلهای مناسب
۳٫ ارزیابی ابزارهای مالی در مقام عمل به‌منظور اطمینان از حسن اجرای آنها
۴٫ طراحی ابزارهای مالی اسلامی برای بازار سرمایه کشور و پیشنهاد آن به هیئت‌مدیره سازمان
۵٫ همکاری با کمیته‌ها و شوراهای مشابه در سایر سازمان‌های داخلی و خارجی
۶٫ همکاری در توسعه و گسترش برنامه‌های آموزشی و انتشارات علمی در زمینه مالی اسلامی
۷٫ همکاری در برگزاری نشست‌های علمی در زمینه مالی اسلامی
۸٫ بررسی ابعاد فقهی مسائل بازار سرمایه
۹٫ انجام سایر موارد ارجاعی سازمان در راستای مأموریت کمیته
ماده ۱۱
این دستورالعمل در ۱۱ ماده و ۳ تبصره در جلسه پنجاه‌و سه هیئت‌مدیره سازمان مورخ ۲۳/۲/۱۳۸۶ به تصویب رسید و در تاریخ ۲۸/۰۹/۸۸ در یکصدوشصت‌وسومین جلسه هیئت مدیره اصلاح شد.
