هيئت وزيران در جلسه مورخ 5/9/1385 بنا به پيشنهاد شماره 92252 مورخ 6/8/1385 نهاد رياست جمهوري و به استناد تبصره (13) قانون بودجه سال 1385 كل كشور تصويب نمود:
دستورالعمل واگذاري اتوبوس و بهره برداري از خطوط اتوبوسراني شهري و حومه شهري به بخش غيردولتي و دستورالعمل نحوه تأمين و واگذاري ميني بوس توسط وزارت كشور به بخش غيردولتي به انضمام دستورالعمل نحوه واگذاري اتوبوس از وزارت كشور به اتوبوسراني شهرها و بهره برداري آن به شرح پيوست كه تأييد شده به مهر دفتر هيئت دولت مي باشند، تعيين مي گردد.
پرويز داودي – معاون اول رئيس جمهور
در راستاي تحقق اهداف برنامه پنجساله چهارم توسعه اقتصادي ، اجتماعي وفرهنگي جمهوري اسلامي ايران و پيرو سياست واگذاري امور اجرائي به بخش غيردولتي و كاهش تصدي گري دولت و به منظور افزايش كارايي، بهره وري وبهبود وضع اتوبوسراني ونقل وانتقال مسافر داخل وحومه شهرها موضوع تبصره 13 الحاقيه مورخ 14 / 9 / 1351 به ماده واحده قانون تاسيس شركت واحد اتوبوسراني در شهرها مصوب 16/11/1331 و به استناد مواد 9و10 آيين نامه اجرايي بند الف تبصره 27 قانون بودجه سالهاي 1379 و1380 و با توجه به بندهاي ب و ج تبصره 19 قانون بودجه سالهاي 1379 و1380 و1381 وجزء 3-4 بند الف تبصره 13 قانون بودجه سال 1385 كل كشور ، سه آيين نامه پيوست براساس دستور العمل ابلاغي شماره 37 / 3 / 1 / 241091مورخ 10/9/1380 وزارت كشور ، پس از تحصيل نظرات اتوبوسراني هاي شهري كشور توسط وزارت كشور و با همكاري سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور و وزارت تعاون در جهت ايجاد وحدت رويه ، تسهيل امكان مشاركت مردم در اجراي طرح و بهبود ارائه خدمات حمل ونقل عمومي مسافر درون شهري توسط ناوگان اتوبوسراني به شرح زير تنظيم گرديد:
الف- دستورالعمل نحوه واگذاري وبهره برداي اتوبوس از وزارت كشور به اتوبوسراني شهرها و بهره برداري از آن.
ب- دستورالعمل واگذاري اتوبوس و بهره برداري از خطوط اتوبوسراني شهري وحومه اي به بخش غير دولتي
ج- دستورالعمل نحوه تامين و واگذاري ميني بوس توسط سازمان شهرداريها ودهياريهاي كشور به بخش غير دولتي.
دستورالعمل واگذاري اتوبوس وبهره برداري از خطوط اتوبوسراني شهري وحومه شهري به بخش غيردولتي مصوب 1385,09,05
فصل اول – تعاريف:
ماده 1
برخي عبارات كه دراين دستورالعمل به اختصار به كار مي روند در ذيل تعريف شده است:
شورايعالي : شوراي عالي هماهنگي ترافيك شهرهاي كشور.
سازمان : سازمان شهرداريها و دهياريهاي كشور .
اتوبوسراني: سازمان اتوبوسراني يا شركت واحد اتوبوسراني شهري و حومه اي با اساسنامه مصوب، زيرنظر شهرداري شهرها است و مسئوليت هدايت ، نظارت وكنترل ارائه خدمات حمل ونقل عمومي توسط ناوگان اتوبوسراني در شهرها را بر عهده دارد.
اتحاديه : اتحاديه اتوبوسراني هاي شهري كشور.
-بخش غير دولتي: اشخاص حقوقي يا حقيقي مي باشد كه براساس دستورالعمل مربوط و نيز شرايط مندرج در فصل دوم اين دستورالعمل، زير نظر اتوبوسراني نسبت به ارائه خدمات حمل ونقل عمومي مسافر در شهرها و حومه آنها اقدام مي نمايند كه به نام هاي متقاضي ( قبل از واگذاري اتوبوس و خط ) وبهره بردار ( بعد از واگذاري اتوبوس وخط ) خوانده مي شود.
كميته هاي فني: كميته هاي فني در سازمان تشكيل شده و وظايف سه گانه زير را برعهده دارند:
الف) سفارش دهي (كميته سفارش)
ب) تحويل گيري (كميته تحويل)
ج) نظارت و پايش عمليات بهره برداري (كميته عمليات).
وظايف كميته ها در «دستورالعمل نحوه واگذاري اتوبوس از وزارت كشور به اتوبوسراني ها و بهره برداري آن » آمده است.
فصل دوم – شرايط متقاضيان غير دولتي
ماده 2
متقاضي حقوقي ( خصوصي و تعاوني ) بايستي داراي شركت با شماره ثبت شده دراداره ثبت شركتها با موضوع فعاليت ارائه خدمات حمل ونقل مسافر باشد.
ماده 3
هرگونه سرمايه گذاري ، بهره برداري واشتغال به كاركنان دولت وهمچنين شركاء و سهامداران شركتهاي وابسته به دولت، شهرداريها وشركتها يا سازمانهاي اتوبوسراني مادام كه به خدمت در دستگاههاي مربوط اشتغال دارند ممنوع مي باشد.
ماده 4
واگذاري اتوبوس وبهره برداري از اتوبوس وخطوط اتوبوسراني توسط اشخاص حقيقي وحقوقي مستلزم رعايت شرايط ذيل براي كاركنان ورانندگان بخش غيردولتي مي باشد:
– داشتن حداقل 23 سال سن
– داشتن گواهي كارداني يا ديپلم فني و حرفه اي يا كاردانش مرتبط و حداقل ديپلم
– داشتن برگ پايان خدمت يا معافيت از خدمت وظيفه عمومي
– دارا بودن گواهينامه معتبر رانندگي براي رانندگان كه حتي الامكان دو سال و در شرايط استثنايي و كمبود راننده حداقل 1 سال ازتاريخ دريافت آن گذشته و موفق به اخذ گواهي صلاحيت رانندگي با اتوبوس از اتوبوسراني گرديده اند.
– داشتن تاهل
– تابعيت جمهوري اسلامي ايران
– نداشتن سوء پيشينه
– عدم اشتهار به فساد اخلاقي
– ارائه گواهي صحت بدني وفكري و عدم اعتياد به مواد مخدر ومشروبات الكلي
– لتزام به رعايت شئونات اسلامي
– نداشتن شغل ديگر
تبصره 1: بازاي هر 2سال تجربه رانندگي اتوبوس شهري، يك سال و حداكثر 10 سال از ميزان حداقل تحصيلات مطلوب(كارداني فني مرتبط) مي توان كاست مشروط بر آنكه از سواد پنجم دبستان يا گواهي پايان دوره نهضت سواد آموزي كمتر نشود.
تبصره 2– براي اشخاص حقوقي متقاضي ، ارائه گواهي عدم سوء پيشينه كيفري موثر ، عدم سوء شهرت و عدم اعتياد به مواد مخدر ومشروبات الكلي از مراجع ذيصلاح براي اعضاي هيئت مديره و مديرعامل ضروري مي باشد.
فصل سوم – مقررات وشرايط عمومي واگذاري اتوبوس وبهره برداري از اتوبوس و خطوط اتوبوسراني شهر وحومه توسط بخش غيردولتي .
الف ) واگذاري اتوبوس به بخش غير دولتي
ماده 5
تعداد ونوع اتوبوسهاي جديد واگذاري به اتوبوسراني ها توسط وزارت كشور اعلام مي شود، اتوبوسراني ها موظف هستند حداقل 60 % از اتوبوسهاي تحويلي و 30 % خطوط را با رعايت شرايط مندرج در قوانين و مقررات مرتبط، به متقاضيان غيردولتي واگذار نمايند.
ماده 6
در واگذاري اتوبوسهاي نو به متقاضيان غيردولتي ، در تعيين ميزان سهم متقاضي از قيمت اتوبوس ملاك تصويب نامه ابلاغي مربوطه به وزارت كشور مي باشد. (ميزان آن در سال 1385 بر اساس مصوبه مربوطه .5/17% قيمت اتوبوس تعيين گرديده است ) كه در وجه سازمان پرداخت مي گردد.
ماده 7
چگونگي واگذاري اتوبوسهاي ملكي اتوبوسرانيها به متقاضيان غيردولتي ، براساس شرايط مندرج در اين آيين نامه مي باشد.
تبصره 1: تعداد، قيمت ونوع اتوبوسهاي ملكي موجود و قابل واگذاري اتوبوسراني ها ونحوه واگذاري براساس تصويب هئيت مديره ،مجمع و شوراي شركت يا سازمان تعيين مي گردد.
تبصره 2: در واگذاري اتوبوسهاي ملكي اتوبوسرانيها رعايت آئين نامه مالي ومعاملاتي اتوبوسراني مربوط، الزامي مي باشد و تا زماني كه آيين نامه مالي ومعاملاتي خاصي براي اتوبوسراني به تصويب نرسيده است ، آيين نامه مالي ومعاملاتي شهرداري ملاك عمل خواهد بود.اتوبوسراني موظف است در راستاي رعايت ماده 6 اين دستورالعمل براي اتوبوسهاي ملكي مورد واگذاري به بخش خصوصي ، سهم مقرر كه در ماده 6 اين دستورالعمل تعيين مي گردد را از متقاضي اخذ و مابقي از بابت يارانه تسهيلات دولت براي دوران تعهد كسر مي گردد.
تبصره 3– اتوبوسراني ها در واگذاري اتوبوسهاي ملكي به بخش غير دولتي ،مجاز به واگذاري اتوبوسهاي ملكي بالاي 7 سال عمر مفيد به متقاضيان بخش غيردولتي نمي باشند.
تبصره 4 – درخصوص واگذاري اتوبوسهاي ملكي زير 7 سال عمر مفيد به متقاضيان بخش غيردولتي ، امكان بهره برداري اتوبوسهاي فوق پس از 10 سال فعاليت اتوبوس از تاريخ توليد منوط به تائيد كميته فني عملياتي درامكان بهره برداري از اتوبوسهاي ياد شده مي باشد.
ماده 8
واگذاري اتوبوس و بهره برداري خطوط اتوبوسراني به بخش غير دولتي براساس اين آئين نامه به متقاضيان صورت مي گيرد. اتوبوسراني در شرايط يكسان اولويت هاي ذيل را در واگذاري اتوبوس وخطوط رعايت مي نمايد:
1- در واگذاري اتوبوس وخطوط اتوبوسراني ، متقاضيان حقوقي در اولويت واگذاري نسبت به متقاضيان حقيقي مي باشند.
2- در واگذاري به متقاضيان حقوقي اولويت با بخش تعاوني مي باشد.
3- براي متقاضيان حقيقي ، كاركنان و رانندگان واجد شرايط اتوبوسراني وشهرداري كه تعديل مي شوند در اولويت مي باشند. بديهي است تعاوني هاي متشكل از نيروهاي تعديل شده، بالاترين اولويت را دارند.
4- خانواده هاي معظم شهدا، جانبازان، آزادگان وايثارگران كه در زمان تقاضا داراي شغل نباشند.
تبصره – در واگذاري خطوط به متقاضيان ، اولويت با متقاضياني است كه تقاضاي بهره برداري ازكل تعداد سقف اتوبوس تعيين شده در آن خط را دارند . درصورتي كه تعداد متقاضيان اتوبوس توسط بخش غيردولتي كمتر باشد ، بهره برداري از آن خط بتدريج واگذار خواهد شد.
ماده 9
واگذاري اتوبوس به متقاضيان مستلزم معرفي رانندگان واجد شرايط مندرج در ماده 4 مي باشد. براي تحويل هريك دستگاه اتوبوس بايد حداقل يك راننده و حتي الامكان دو راننده معرفي گردد. بديهي است براي تحويل هر اتوبوس رانندگان آموزش ديده براي همان اتوبوس بايد معرفي و اعزام شوند.
تبصره 1: اتوبوسهايي كه بوسيله متقاضيان بخش خصوصي در خطوط واگذار شده مورد استفاده قرار مي گيرد بايد بوسيله رنگ بدنه ويا علائم ويژه اي از اتوبوسهاي ملكي سازمان متمايز ومشخص گردد.
تبصره 2: اتوبوسهاي واگذاري بايد توسط متقاضي به تجهيزات ايمني ، اطفاء حريق و جعبه كمكهاي اوليه مجهز باشند . استفاده بدون تجهيزات مذكور ممنوع است.
تبصره 3: هر گونه اقدام تبليغاتي بوسيله اتوبوسهاي واگذاري بايستي براساس ضوابط و مقررات جاري كه از طرف اتوبوسراني محل اعلام مي شود صورت گيرد.
ب ) بهره برداري از اتوبوس و خطوط اتوبوسراني توسط بخش غيردولتي .
ماده 10
متقاضيان بخش غير دولتي كه اتوبوس نو از اتوبوسراني ها تحويل گرفته اند از محل استهلاك يارانه هاي اختصاصي دولت براي هر دستگاه اتوبوس مكلف به ارائه خدمات حمل ونقل عمومي مسافر درون شهري به مدت 10 سال در خطوطي كه اتوبوسراني اعلام مي نمايد مي باشند.
تبصره 1– درخصوص متقاضيان بخش غيردولتي كه از اتوبوسهاي ملكي اتوبوسرانيها تحويل گرفته اند با توجه به عمر مفيد 10 سال بهره برداري از اتوبوسها، دوران تعهد متقاضيان بخش غيردولتي براي ارائه خدمات حمل ونقل عمومي مسافر درون شهري در خطوط ابلاغي توسط اتوبوسراني با رعايت تبصره 4 ماده 7 اين دستورالعمل به تناسب عمرناوگان واگذاري و توافق بين متقاضي واتوبوسراني تعيين مي گردد.
تبصره 2– چنانچه بهره بردار و يا بعد از فوت ، وراث قانوني وي به هرعلتي نخواهند و يا نتوانند به تعهدات تعيين شده در طول زمان مذكور عمل نمايند، اتوبوسراني مي تواند به تناسب زمان خدمات انجام شده و مدت باقيمانده تعهدات بهره بردار ، از مبلغ كمك اعطايي دولت از بابت واگذاري اتوبوس رقمي را تعيين واز بهره بردار و يا وراث قانوني وي اخذ و اسناد مالكيت اتوبوس به آنها منتقل گردد ويا با تحصيل نظر كارشناس رسمي دادگستري نسبت به تعيين ارزش روز اتوبوس واگذاري اقدام وبا تاديه حداكثر 20% قيمت تعيين شده روز توسط كميته فني عملياتي به بهره بردار و يا وراث قانوني وي به عنوان سهم پرداختي متقاضي ، اتوبوس موصوف را از تصرف آنان خارج نمايد.
تبصره 3– درصورتي كه ارائه خدمات كمي وكيفي مناسب توسط بهره برداران به هر علتي مانند وقوع تصادف و يا تعميرات اساسي از اختيار راننده خارج گردد.حداكثر زمان توقف خدمات تا مدت دوماه پذيرفته خواهد بود در صورت توقف بيش از 2ماه و نيز در صورتيكه در طول مدت تعهدات ، توقف خدمات بيش از يك بار در سال تكرارشود اتوبوسراني براساس مفاد تبصره 2 اين ماده اقدام مي نمايد.
ماده 11
مسير، خط ، تعداد ومحل ايستگاه ها ، زمانبندي حركت ، شروع وخاتمه ساعات كاري خدمات رساني توسط اتوبوس در خطوط واگذار شده به بخش خصوصي منطبق با برنامه هاي اتوبوسراني مي باشد وكتباً توسط اتوبوسراني به بهره بردار ابلاغ مي گردد.هرگونه تغيير در موارد فوق وبرنامه هاي تعيين شده با ابلاغ اتوبوسراني خواهد بود. اتوبوسراني مي تواند عندالزوم با اعلام قبلي به بهره بردار ،برنامه جديدي رابا توجه به توان وتعهدات بهره بردار براي اجرا ابلاغ نمايد.
تبصره 1: تعداد اتوبوسهاي هر خط براساس نياز ومبتني بر بررسيهاي كارشناسي ، با پيشنهاد اتوبوسراني وتاييد هيات مديره تعيين مي گردد.اتوبوسراني جهت ايجاد انگيزه ورقابت در ارائه خدمات بهينه براي جابجايي مسافر مي تواند در هر خط و در حد سقف تعيين شده اتوبوس ، با متقاضيان متعدد بطور همزمان عقد قرارداد نمايد.
تبصره 2– درصورتي كه به هر علتي تعداد اتوبوسهاي فعال در طول خطوط واگذاري ازتعداد تعيين شده درتبصره 1 اين ماده كاسته شود ويا در اثر عدم رعايت مفاد مندرج دراين ماده خدمات رساني دچار اختلال گردد،اتوبوسراني با اعلام قبلي به بهره بردار يا بهره برداران مي تواند موقتاً بطور مشترك با ساير متقاضيان به بهره برداري از خطوط واگذار شده اقدام نمايد. درصورتي كه بهره بردار به اين امر اعتراض نمايد موضوع در كميته رسيدگي به تخلفات و حل اختلاف موضوع ماده 17 اين آيين نامه مطرح وبرابر تصميمات متخذه اقدام خواهد شد.
ماده 12
خطوط واگذاري به بخش غيردولتي توسط اتوبوسراني ها اعلام مي گردد.
در واگذاري بهره برداري از خطوط به متقاضيان ، خطوطي كه داراي حجم مسافر ونرخ كرايه سفر بيشتري در زمان تقاضا باشند در اولويت مي باشد. متقاضي با توجه به شرايط زمان واگذاري مي تواند مناسب ترين خط / خطوط اعلام شده فوق را انتخاب وپس از پيشنهاد به اتوبوسراني و تائيد آن در هيئت مديره نسبت به عقد قرارداد اقدام نمايد.
ماده 13
نرخ كرايه حمل مسافر در خطوط واگذاري در زمان عقد قرارداد تعيين مي شود ، نرخ مزبور بر اساس ابلاغيه وزارت كشور محاسبه و قبل از عقد قرارداد بايد به تصويب شوراي اسلامي شهر برسد. نحوه پرداخت كرايه تعيين شده توسط مسافرين بصورت نقدي مي باشد. هرگونه افزايش در نرخ كرايه جابجايي مسافر براي سال بعد منوط به ارائه پيشنهاد بهره بردار تا پايان بهمن ماه به اتوبوسراني و ارائه پيشنهاد توسط اتوبوسراني به شوراي شهر وتصويب وابلاغ نرخ كرايه توسط شوراي اسلامي شهر قبل از پايان سال مي باشد.نرخ كرايه مصوب براي بهره برداران لازم الاجرا مي باشد.
تبصره 1– براي ايجاد انگيزه و تشويق بخشي غيردولتي در فعاليت در ارائه خدمات حمل و نقل عمومي مسافر درون شهري شوراي اسلامي شهرها مي تواند براي بهره برداران بخش خصوصي نرخ جابجايي مسافر در شهرها را حداكثر به ميزان 20% نسبت به نرخ جابجايي مسافر توسط ناوگان ملكي اتوبوسراني شهرها افزايش دهد.
تبصره 2– استفاده از بليط يا هر مكانيزم قابل قبول ديگر براي اخذ كرايه منوط به پيشنهاد بهره بردار وتائيد اتوبوسراني مي باشد.
ماده 14
اتوبوسراني ها مكلف هستند اعتبارات اختصاصي براي بخش خصوصي در بودجه سنواتي كشور از محل اعتبار خريد قطعات ولوازم يدكي ، يارانه اتوبوسرانيها و اجراي خطوط شبانه اتوبوسراني ابلاغي وزارت كشور( سازمان شهرداريها ودهياريهاي كشور) را متناسب با تعداد ناوگان و خط واگذاري شده، درون شهري يا حومه اي بودن خط، طول خط و حجم مسافر روزانه، بين بهره برداران بخش خصوصي توزيع نمايد.
ماده 15
اتوبوسراني موظف است بعداز خاتمه تعهد بهره بردار كه درماده 10 تعيين شده در صورت درخواست بهره بردار، مشروط بر رضايت از عملكرد وي ترتيبي اتخاذ نمايد كه بهره بردار همچنان ارائه خدمات خود را براساس روند گذشته يا با تغييرات لازم و مصوب، در مسير تعيين شده ارائه نمايد.
تبصره 1 :چنانچه براي بهره بردار پس از پايان مدت تعهد به لحاظ فرسوده بودن اتوبوس واگذارس شده ، بر اساس تأييد كميته فني عملياتي امكان ارائه خدمات حمل ونقل عمومي مسافر با اتوبوس مسير نباشد ، بهره بردار با از رده خارج نمودن اتوبوس فرسوده مطابق آيين نامه مربوطه مي تواند نسبت به دريافت اتوبوس جديد مطابق شرايط اين آيين نامه اقدام نمايد.
تبصره 2: كميته فني تحويل وتحول بايد سالانه در طول دوران قرارداد با بخش خصوصي، اتوبوسها را بازرسي فني كامل نمايد و در طول دوره نيز بازديد سرزده انجام شود.
ماده 16
متقاضي غير دولتي فعاليت در امور حمل ونقل عمومي مسافر با اتوبوس مكلف به سپردن تعهد رسمي مبني بر عدم انجام تخلفات موضوع اين آيين نامه و قبول تصميم هاي كميته انضباطي و رسيدگي به تخلفات و رعايت دستورالعمل هاي صادره مي باشد.
تبصره– امور زير از تخلفات بهره برداران محسوب مي شود ومرتكبين تابع تصميم هاي كميته هاي انظباطي و رسيدگي به تخلفات خواهد بود:
1- امتناع از حمل مسافر و يا حمل مسافر با شرايطي خارج از مقررات
2- جابجايي مسافر با اتوبوس در غير از ساعت، مسير وخطوطي كه اتوبوسراني تعيين نمايد.
3- عدم رعايت شئونات اسلامي واجتماعي
4- عدم انجام كشيك هاي محوله و رعايت مقررات آن
5- ارتكاب به جرم در هنگام اتوبوسراني يا با استفاده از اتوبوس
6- عدم رعايت نرخ هاي مصوب
7- عدم رعايت آيين نامه ها ودستور العمل هاي ابلاغي وزارت كشور، سازمان و اتوبوسراني
8- تكرار تخلفات راهنمايي و رانندگي .
9- نصب و استفاده از وسايل غير مجاز كه مخالف ضوابط ومقررات اتوبوسراني باشد.
10- استفاده از رانندگان غيرمجاز و فاقد كارت شناسايي دراتوبوس ها.
11- كار با اتوبوس بدون گواهي معاينه فني و گواهي مراقبت وضعيت(CM) معتبر.
ماده 17
درمواردي كه مفاد آيين نامه صريح نبوده و يا تفاسير متفاوتي از آن وجود داشته باشد ، موضوع با عنايت به روح حاكم در توافقنامه فيمابين ( اتوبوسراني وبخش خصوصي ) وقواعد مسلم حقوقي ودر چارچوب قوانين ومقررات جاري در كميته رسيدگي به تخلفات و حل اختلافات بررسي و اتخاذ تصميم خواهد شد.
تبصره – كميته انضباطي و رسيدگي به تخلفات متشكل از 5 نفر به شرح ذيل مي باشد:
نماينده تام الاختيار بهره بردار
نماينده تام الاختيار اتوبوسراني با حفظ سمت ،دبيرجلسات كميته
نماينده شوراي اسلامي شهر
نماينده سازمان
نماينده مرضي الطرفين بهره بردار واتوبوسراني (درصورت توافق كارشناس رسمي دادگستري).
راي كميته با اكثريت آراء براي طرفين معتبر خواهد بود.
ماده 18
هزينه هاي بهره برداري اعم از ماليات ، بيمه و عوارض ساليانه و هزينه هاي مربوط به ثبت اسناد براي متقاضيان دريافت اتوبوس و يا بهره برداري از خطوط بر عهده متقاضي يا بهره بردار است.
تبصره 1– چنانچه دولت در بودجه هاي سنواتي و يا وزارت كشور ، سازمان و يا اتحاديه اتوبوسراني هاي شهري كشور تمهيداتي براي ماليات ، بيمه شخص ثالث ، عوارض و ساير هزينه هاي بهره برداري پيش بيني وعملياتي نمايند، اتوبوسراني ها مكلف هستند تمهيدات مربوطه را براي ناوگان بخش خصوص اتوبوسراني فراهم و ارائه نمايند.
تبصره 2– اتوبوسراني جز موارد مندرج در مواد 6و7 و تبصره 3 ماده 9 وماده 19 اين آيين نامه، تحت هر عنوان، نمي تواند مبلغي مازاد بر قيمت تعيين شده از بهره بردار اخذ نموده يا دراين مورد براي اشخاص تعهد مالي ايجاد نمايد.
ج ) تعمير ونگهداري اتوبوس توسط بخش غيردولتي
ماده 19
بهره برداران بخش غير دولتي موظفند تعمير ونگهداري اتوبوسهاي واگذاري شده را به گونه اي انجام دهند كه امكان بهره برداري كامل از ناوگان واگذاري شده در طول دوران بهره برداري تحت نظارت اتوبوسراني ها فراهم گردد.
تبصره 1: كليه هزنيه هاي تعميرات ، نگهداري ، تامين قطعات مورد نياز براي تعمير ونگهداري اتوبوسهاي متقاضيان بخش خصوصي برعهده خريدار اتوبوس مي باشد.
تبصره 2: چنانچه دولت، وزارت كشور، سازمان واتحاديه، شرايط، تسهيلات و يا تمهيداتي براي ضمانت ،تامين قطعات ويا تامين اعتبار براي هزينه هاي تعمير ونگهداري اتوبوسها براي اتوبوسراني هاي شهري كشورنمايند. اتوبوسراني ها موظفند شرايط ، تسهيلات وتمهيدات ياد شده را همانند اتوبوسهاي ملكي براي اتوبوسهاي بخش غيردولتي نيز تأمين وتخصيص نمايند.
تبصره 3: چنانچه بهره برداران بخش خصوصي درخواست استفاده از امكانات تعميرگاهي اتوبوسراني براي اتوبوسهاي خود نمايند ، اتوبوسرانيها در صورت دارا بودن امكانات مورد نياز مي توانند خدمات لازم را براي —-بخش خصوصي در قبال اخذ وجه متناسب ( با لحاظ تخفيف) براي بهره برداران بخش خصوصي ارائه نمايند.
تبصره 4– درصورت درخواست بهره برداران بخش خصوصي به منظور كاهش هزينه ها ، اتوبوسراني مي تواند در قبال اخذ وجه نسبت به خريد متمركز لوازم و قطعات پر مصرف اتوبوسها ومواردي نظير لاستيك و روغن براي اتوبوسهاي ملكي وخصوصي اقدام نمايد.
تبصره 5: بهره برداران بخش خصوصي موظفند اتوبوسها را در ساعات غير فعال در طول شبانه روز ، در نزديكترين توقفگاه مجاز به خط واگذاري شده نگهداري نمايند.
تبصره 6– به منظور كمك و حمايت از بخش غير دولتي، اتوبوسرانيها مي توانند با تصويب هئيت مديره ، تخفيفات ويژه در ارائه خدمات تعمير و نگهداري و ساير خدمات احتمالي و يا تسهيلات پرداخت اقساطي هزينه هاي تعمير و نگهداري پيش بيني شده دراين ماده لحاظ نمايند.
تبصره 7– بهره برداران بخش خصوصي بر اساس اعلام اتوبوسرانيها به منظور نگهداري بهينه اتوبوسها، موظف به اجراي طرح مراقبت وضعيت ماشين آلات(CM) از طريق آناليز روغن هستند.
تبصره 8– اتوبوسرانيها موظف به همكاري كامل با بازرسان مراقبت وضعيت و كنترل و سرويس و نگهداري و عملكرد دستگاه و مديريت CM هستند.
ماده 20
چنانچه براساس سياستهاي دولت موضوع تغيير سوخت اتوبوسهاي واگذاري به بخش خصوصي از ديزل به گاز طبيعي فشرده (CNG) الزامي گردد ، اتوبوسراني از محل اعتباراتي كه در اختيارش قرار مي گيرد بدون دريافت هرگونه وجهي از بهره بردار بايد نسبت به تغيير سوخت مصرفي اتوبوسهاي واگذاري اقدام نمايد.
درغيرمواقع الزام و در صورت درخواست تغيير اختياري تغيير سوخت اتوبوس توسط بهره بردار ، مي تواند با اخذ موافقت اتوبوسراني به اين امر مبادرت ورزد در اين صورت كليه هزينه هاي مربوط به عهده بهره بردار مي باشد.
فصل چهارم – مقررات وشرايط عمومي اسقاط و منع تردد اتوبوس مورد استفاده بخش غيردولتي
ماده 21
تردد اتوبوس با سن بيش از 10 سال در شهرها تنها در صورت دريافت گواهي هر شش ماه يكبار معاينه فني و گواهينامه با اعتبار شش ماهه مراقبت وضعيت (CM) ممكن بوده و در غير اين صورت ممنوع خواهد بود.
ماده 22
از ابتداي سال 1386 تردد اتوبوس فرسوده، بر اساس تعريف قانوني آن، به هر شكلي و از هر نوعي در شهرها ممنوع خواهد بود.
ماده 23
ارائه هرگونه خدمات با اتوبوس، ميدي باس و ميني بوس در شهرها بايد تحت نظارت اتوبوسراني و پس از ارائه گواهي معاينه فني معتبر ممكن خواهد بود.
ماده 24
اتوبوسهاي تحويل شده از سوي كميته فني تحويل در هر بار بازرسي كميته فني عملياتي بايد علاوه بر كاركرد منظم موتور و اجزاي انتقال قدرت، سلامت كاركرد تجهيزات جانبي شامل سامانه موقعيت مكاني (GPS)، دو چرخه بر (Rack)، كولر، بخاري، تابلوي متغير (LED)، بلندگو و اعلام مسير توسط آن (و سامانه ويژه معلولان و سامانه جمع آوري الكترونيكي بليت و در صورت وجود)، كنترل شود و گواهي سلامت اتوبوس به علاوه گواهي مراقبت وضعيت و گواهي معاينه فني هر شش ماه صادر گردد.
ماده 25
اتوبوسراني ها در صورت اختصاص ميدي باس و ميني بوس از وزارت كشور براي آنها ملزم به رعايت مفاد اين دستورالعمل در واگذاري ناوگان به متقاضيان بخش غير دولتي مي باشند.
ماده 26
قراردادهاي تيپ واگذاري اتوبوس وميدي باس و بهره برداري از خطوط از ضمائم لاينفك اين دستورالعمل مي باشد.
