هیئت وزیران در جلسه مورخ ۵/۹/۱۳۸۵ بنا به پیشنهاد شماره ۹۲۲۵۲ مورخ ۶/۸/۱۳۸۵ نهاد ریاست جمهوری و به استناد تبصره (۱۳) قانون بودجه سال ۱۳۸۵ کل کشور تصویب نمود:
دستورالعمل واگذاری اتوبوس و بهره برداری از خطوط اتوبوسرانی شهری و حومه شهری به بخش غیردولتی و دستورالعمل نحوه تأمین و واگذاری مینی بوس توسط وزارت کشور به بخش غیردولتی به انضمام دستورالعمل نحوه واگذاری اتوبوس از وزارت کشور به اتوبوسرانی شهرها و بهره برداری آن به شرح پیوست که تأیید شده به مهر دفتر هیئت دولت می باشند، تعیین می گردد.
پرویز داودی – معاون اول رئیس جمهور
در راستای تحقق اهداف برنامه پنجساله چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی وفرهنگی جمهوری اسلامی ایران و پیرو سیاست واگذاری امور اجرائی به بخش غیردولتی و کاهش تصدی گری دولت و به منظور افزایش کارایی، بهره وری وبهبود وضع اتوبوسرانی ونقل وانتقال مسافر داخل وحومه شهرها موضوع تبصره ۱۳ الحاقیه مورخ ۱۴ / ۹ / ۱۳۵۱ به ماده واحده قانون تاسیس شرکت واحد اتوبوسرانی در شهرها مصوب ۱۶/۱۱/۱۳۳۱ و به استناد مواد ۹و۱۰ آیین نامه اجرایی بند الف تبصره ۲۷ قانون بودجه سالهای ۱۳۷۹ و۱۳۸۰ و با توجه به بندهای ب و ج تبصره ۱۹ قانون بودجه سالهای ۱۳۷۹ و۱۳۸۰ و۱۳۸۱ وجزء ۳-۴ بند الف تبصره ۱۳ قانون بودجه سال ۱۳۸۵ کل کشور ، سه آیین نامه پیوست براساس دستور العمل ابلاغی شماره ۳۷ / ۳ / ۱ / ۲۴۱۰۹۱مورخ ۱۰/۹/۱۳۸۰ وزارت کشور ، پس از تحصیل نظرات اتوبوسرانی های شهری کشور توسط وزارت کشور و با همکاری سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و وزارت تعاون در جهت ایجاد وحدت رویه ، تسهیل امکان مشارکت مردم در اجرای طرح و بهبود ارائه خدمات حمل ونقل عمومی مسافر درون شهری توسط ناوگان اتوبوسرانی به شرح زیر تنظیم گردید:
الف- دستورالعمل نحوه واگذاری وبهره بردای اتوبوس از وزارت کشور به اتوبوسرانی شهرها و بهره برداری از آن.
ب- دستورالعمل واگذاری اتوبوس و بهره برداری از خطوط اتوبوسرانی شهری وحومه ای به بخش غیر دولتی
ج- دستورالعمل نحوه تامین و واگذاری مینی بوس توسط سازمان شهرداریها ودهیاریهای کشور به بخش غیر دولتی.
دستورالعمل واگذاری اتوبوس وبهره برداری از خطوط اتوبوسرانی شهری وحومه شهری به بخش غیردولتی مصوب ۱۳۸۵,۰۹,۰۵
فصل اول – تعاریف:
ماده ۱
برخی عبارات که دراین دستورالعمل به اختصار به کار می روند در ذیل تعریف شده است:
شورایعالی : شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور.
سازمان : سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور .
اتوبوسرانی: سازمان اتوبوسرانی یا شرکت واحد اتوبوسرانی شهری و حومه ای با اساسنامه مصوب، زیرنظر شهرداری شهرها است و مسئولیت هدایت ، نظارت وکنترل ارائه خدمات حمل ونقل عمومی توسط ناوگان اتوبوسرانی در شهرها را بر عهده دارد.
اتحادیه : اتحادیه اتوبوسرانی های شهری کشور.
-بخش غیر دولتی: اشخاص حقوقی یا حقیقی می باشد که براساس دستورالعمل مربوط و نیز شرایط مندرج در فصل دوم این دستورالعمل، زیر نظر اتوبوسرانی نسبت به ارائه خدمات حمل ونقل عمومی مسافر در شهرها و حومه آنها اقدام می نمایند که به نام های متقاضی ( قبل از واگذاری اتوبوس و خط ) وبهره بردار ( بعد از واگذاری اتوبوس وخط ) خوانده می شود.
کمیته های فنی: کمیته های فنی در سازمان تشکیل شده و وظایف سه گانه زیر را برعهده دارند:
الف) سفارش دهی (کمیته سفارش)
ب) تحویل گیری (کمیته تحویل)
ج) نظارت و پایش عملیات بهره برداری (کمیته عملیات).
وظایف کمیته ها در «دستورالعمل نحوه واگذاری اتوبوس از وزارت کشور به اتوبوسرانی ها و بهره برداری آن » آمده است.
فصل دوم – شرایط متقاضیان غیر دولتی
ماده ۲
متقاضی حقوقی ( خصوصی و تعاونی ) بایستی دارای شرکت با شماره ثبت شده دراداره ثبت شرکتها با موضوع فعالیت ارائه خدمات حمل ونقل مسافر باشد.
ماده ۳
هرگونه سرمایه گذاری ، بهره برداری واشتغال به کارکنان دولت وهمچنین شرکاء و سهامداران شرکتهای وابسته به دولت، شهرداریها وشرکتها یا سازمانهای اتوبوسرانی مادام که به خدمت در دستگاههای مربوط اشتغال دارند ممنوع می باشد.
ماده ۴
واگذاری اتوبوس وبهره برداری از اتوبوس وخطوط اتوبوسرانی توسط اشخاص حقیقی وحقوقی مستلزم رعایت شرایط ذیل برای کارکنان ورانندگان بخش غیردولتی می باشد:
– داشتن حداقل ۲۳ سال سن
– داشتن گواهی کاردانی یا دیپلم فنی و حرفه ای یا کاردانش مرتبط و حداقل دیپلم
– داشتن برگ پایان خدمت یا معافیت از خدمت وظیفه عمومی
– دارا بودن گواهینامه معتبر رانندگی برای رانندگان که حتی الامکان دو سال و در شرایط استثنایی و کمبود راننده حداقل ۱ سال ازتاریخ دریافت آن گذشته و موفق به اخذ گواهی صلاحیت رانندگی با اتوبوس از اتوبوسرانی گردیده اند.
– داشتن تاهل
– تابعیت جمهوری اسلامی ایران
– نداشتن سوء پیشینه
– عدم اشتهار به فساد اخلاقی
– ارائه گواهی صحت بدنی وفکری و عدم اعتیاد به مواد مخدر ومشروبات الکلی
– لتزام به رعایت شئونات اسلامی
– نداشتن شغل دیگر
تبصره ۱: بازای هر ۲سال تجربه رانندگی اتوبوس شهری، یک سال و حداکثر ۱۰ سال از میزان حداقل تحصیلات مطلوب(کاردانی فنی مرتبط) می توان کاست مشروط بر آنکه از سواد پنجم دبستان یا گواهی پایان دوره نهضت سواد آموزی کمتر نشود.
تبصره ۲– برای اشخاص حقوقی متقاضی ، ارائه گواهی عدم سوء پیشینه کیفری موثر ، عدم سوء شهرت و عدم اعتیاد به مواد مخدر ومشروبات الکلی از مراجع ذیصلاح برای اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل ضروری می باشد.
فصل سوم – مقررات وشرایط عمومی واگذاری اتوبوس وبهره برداری از اتوبوس و خطوط اتوبوسرانی شهر وحومه توسط بخش غیردولتی .
الف ) واگذاری اتوبوس به بخش غیر دولتی
ماده ۵
تعداد ونوع اتوبوسهای جدید واگذاری به اتوبوسرانی ها توسط وزارت کشور اعلام می شود، اتوبوسرانی ها موظف هستند حداقل ۶۰ % از اتوبوسهای تحویلی و ۳۰ % خطوط را با رعایت شرایط مندرج در قوانین و مقررات مرتبط، به متقاضیان غیردولتی واگذار نمایند.
ماده ۶
در واگذاری اتوبوسهای نو به متقاضیان غیردولتی ، در تعیین میزان سهم متقاضی از قیمت اتوبوس ملاک تصویب نامه ابلاغی مربوطه به وزارت کشور می باشد. (میزان آن در سال ۱۳۸۵ بر اساس مصوبه مربوطه .۵/۱۷% قیمت اتوبوس تعیین گردیده است ) که در وجه سازمان پرداخت می گردد.
ماده ۷
چگونگی واگذاری اتوبوسهای ملکی اتوبوسرانیها به متقاضیان غیردولتی ، براساس شرایط مندرج در این آیین نامه می باشد.
تبصره ۱: تعداد، قیمت ونوع اتوبوسهای ملکی موجود و قابل واگذاری اتوبوسرانی ها ونحوه واگذاری براساس تصویب هئیت مدیره ،مجمع و شورای شرکت یا سازمان تعیین می گردد.
تبصره ۲: در واگذاری اتوبوسهای ملکی اتوبوسرانیها رعایت آئین نامه مالی ومعاملاتی اتوبوسرانی مربوط، الزامی می باشد و تا زمانی که آیین نامه مالی ومعاملاتی خاصی برای اتوبوسرانی به تصویب نرسیده است ، آیین نامه مالی ومعاملاتی شهرداری ملاک عمل خواهد بود.اتوبوسرانی موظف است در راستای رعایت ماده ۶ این دستورالعمل برای اتوبوسهای ملکی مورد واگذاری به بخش خصوصی ، سهم مقرر که در ماده ۶ این دستورالعمل تعیین می گردد را از متقاضی اخذ و مابقی از بابت یارانه تسهیلات دولت برای دوران تعهد کسر می گردد.
تبصره ۳– اتوبوسرانی ها در واگذاری اتوبوسهای ملکی به بخش غیر دولتی ،مجاز به واگذاری اتوبوسهای ملکی بالای ۷ سال عمر مفید به متقاضیان بخش غیردولتی نمی باشند.
تبصره ۴ – درخصوص واگذاری اتوبوسهای ملکی زیر ۷ سال عمر مفید به متقاضیان بخش غیردولتی ، امکان بهره برداری اتوبوسهای فوق پس از ۱۰ سال فعالیت اتوبوس از تاریخ تولید منوط به تائید کمیته فنی عملیاتی درامکان بهره برداری از اتوبوسهای یاد شده می باشد.
ماده ۸
واگذاری اتوبوس و بهره برداری خطوط اتوبوسرانی به بخش غیر دولتی براساس این آئین نامه به متقاضیان صورت می گیرد. اتوبوسرانی در شرایط یکسان اولویت های ذیل را در واگذاری اتوبوس وخطوط رعایت می نماید:
1- در واگذاری اتوبوس وخطوط اتوبوسرانی ، متقاضیان حقوقی در اولویت واگذاری نسبت به متقاضیان حقیقی می باشند.
2- در واگذاری به متقاضیان حقوقی اولویت با بخش تعاونی می باشد.
3- برای متقاضیان حقیقی ، کارکنان و رانندگان واجد شرایط اتوبوسرانی وشهرداری که تعدیل می شوند در اولویت می باشند. بدیهی است تعاونی های متشکل از نیروهای تعدیل شده، بالاترین اولویت را دارند.
4- خانواده های معظم شهدا، جانبازان، آزادگان وایثارگران که در زمان تقاضا دارای شغل نباشند.
تبصره – در واگذاری خطوط به متقاضیان ، اولویت با متقاضیانی است که تقاضای بهره برداری ازکل تعداد سقف اتوبوس تعیین شده در آن خط را دارند . درصورتی که تعداد متقاضیان اتوبوس توسط بخش غیردولتی کمتر باشد ، بهره برداری از آن خط بتدریج واگذار خواهد شد.
ماده ۹
واگذاری اتوبوس به متقاضیان مستلزم معرفی رانندگان واجد شرایط مندرج در ماده ۴ می باشد. برای تحویل هریک دستگاه اتوبوس باید حداقل یک راننده و حتی الامکان دو راننده معرفی گردد. بدیهی است برای تحویل هر اتوبوس رانندگان آموزش دیده برای همان اتوبوس باید معرفی و اعزام شوند.
تبصره ۱: اتوبوسهایی که بوسیله متقاضیان بخش خصوصی در خطوط واگذار شده مورد استفاده قرار می گیرد باید بوسیله رنگ بدنه ویا علائم ویژه ای از اتوبوسهای ملکی سازمان متمایز ومشخص گردد.
تبصره ۲: اتوبوسهای واگذاری باید توسط متقاضی به تجهیزات ایمنی ، اطفاء حریق و جعبه کمکهای اولیه مجهز باشند . استفاده بدون تجهیزات مذکور ممنوع است.
تبصره ۳: هر گونه اقدام تبلیغاتی بوسیله اتوبوسهای واگذاری بایستی براساس ضوابط و مقررات جاری که از طرف اتوبوسرانی محل اعلام می شود صورت گیرد.
ب ) بهره برداری از اتوبوس و خطوط اتوبوسرانی توسط بخش غیردولتی .
ماده ۱۰
متقاضیان بخش غیر دولتی که اتوبوس نو از اتوبوسرانی ها تحویل گرفته اند از محل استهلاک یارانه های اختصاصی دولت برای هر دستگاه اتوبوس مکلف به ارائه خدمات حمل ونقل عمومی مسافر درون شهری به مدت ۱۰ سال در خطوطی که اتوبوسرانی اعلام می نماید می باشند.
تبصره ۱– درخصوص متقاضیان بخش غیردولتی که از اتوبوسهای ملکی اتوبوسرانیها تحویل گرفته اند با توجه به عمر مفید ۱۰ سال بهره برداری از اتوبوسها، دوران تعهد متقاضیان بخش غیردولتی برای ارائه خدمات حمل ونقل عمومی مسافر درون شهری در خطوط ابلاغی توسط اتوبوسرانی با رعایت تبصره ۴ ماده ۷ این دستورالعمل به تناسب عمرناوگان واگذاری و توافق بین متقاضی واتوبوسرانی تعیین می گردد.
تبصره ۲– چنانچه بهره بردار و یا بعد از فوت ، وراث قانونی وی به هرعلتی نخواهند و یا نتوانند به تعهدات تعیین شده در طول زمان مذکور عمل نمایند، اتوبوسرانی می تواند به تناسب زمان خدمات انجام شده و مدت باقیمانده تعهدات بهره بردار ، از مبلغ کمک اعطایی دولت از بابت واگذاری اتوبوس رقمی را تعیین واز بهره بردار و یا وراث قانونی وی اخذ و اسناد مالکیت اتوبوس به آنها منتقل گردد ویا با تحصیل نظر کارشناس رسمی دادگستری نسبت به تعیین ارزش روز اتوبوس واگذاری اقدام وبا تادیه حداکثر ۲۰% قیمت تعیین شده روز توسط کمیته فنی عملیاتی به بهره بردار و یا وراث قانونی وی به عنوان سهم پرداختی متقاضی ، اتوبوس موصوف را از تصرف آنان خارج نماید.
تبصره ۳– درصورتی که ارائه خدمات کمی وکیفی مناسب توسط بهره برداران به هر علتی مانند وقوع تصادف و یا تعمیرات اساسی از اختیار راننده خارج گردد.حداکثر زمان توقف خدمات تا مدت دوماه پذیرفته خواهد بود در صورت توقف بیش از ۲ماه و نیز در صورتیکه در طول مدت تعهدات ، توقف خدمات بیش از یک بار در سال تکرارشود اتوبوسرانی براساس مفاد تبصره ۲ این ماده اقدام می نماید.
ماده ۱۱
مسیر، خط ، تعداد ومحل ایستگاه ها ، زمانبندی حرکت ، شروع وخاتمه ساعات کاری خدمات رسانی توسط اتوبوس در خطوط واگذار شده به بخش خصوصی منطبق با برنامه های اتوبوسرانی می باشد وکتباً توسط اتوبوسرانی به بهره بردار ابلاغ می گردد.هرگونه تغییر در موارد فوق وبرنامه های تعیین شده با ابلاغ اتوبوسرانی خواهد بود. اتوبوسرانی می تواند عندالزوم با اعلام قبلی به بهره بردار ،برنامه جدیدی رابا توجه به توان وتعهدات بهره بردار برای اجرا ابلاغ نماید.
تبصره ۱: تعداد اتوبوسهای هر خط براساس نیاز ومبتنی بر بررسیهای کارشناسی ، با پیشنهاد اتوبوسرانی وتایید هیات مدیره تعیین می گردد.اتوبوسرانی جهت ایجاد انگیزه ورقابت در ارائه خدمات بهینه برای جابجایی مسافر می تواند در هر خط و در حد سقف تعیین شده اتوبوس ، با متقاضیان متعدد بطور همزمان عقد قرارداد نماید.
تبصره ۲– درصورتی که به هر علتی تعداد اتوبوسهای فعال در طول خطوط واگذاری ازتعداد تعیین شده درتبصره ۱ این ماده کاسته شود ویا در اثر عدم رعایت مفاد مندرج دراین ماده خدمات رسانی دچار اختلال گردد،اتوبوسرانی با اعلام قبلی به بهره بردار یا بهره برداران می تواند موقتاً بطور مشترک با سایر متقاضیان به بهره برداری از خطوط واگذار شده اقدام نماید. درصورتی که بهره بردار به این امر اعتراض نماید موضوع در کمیته رسیدگی به تخلفات و حل اختلاف موضوع ماده ۱۷ این آیین نامه مطرح وبرابر تصمیمات متخذه اقدام خواهد شد.
ماده ۱۲
خطوط واگذاری به بخش غیردولتی توسط اتوبوسرانی ها اعلام می گردد.
در واگذاری بهره برداری از خطوط به متقاضیان ، خطوطی که دارای حجم مسافر ونرخ کرایه سفر بیشتری در زمان تقاضا باشند در اولویت می باشد. متقاضی با توجه به شرایط زمان واگذاری می تواند مناسب ترین خط / خطوط اعلام شده فوق را انتخاب وپس از پیشنهاد به اتوبوسرانی و تائید آن در هیئت مدیره نسبت به عقد قرارداد اقدام نماید.
ماده ۱۳
نرخ کرایه حمل مسافر در خطوط واگذاری در زمان عقد قرارداد تعیین می شود ، نرخ مزبور بر اساس ابلاغیه وزارت کشور محاسبه و قبل از عقد قرارداد باید به تصویب شورای اسلامی شهر برسد. نحوه پرداخت کرایه تعیین شده توسط مسافرین بصورت نقدی می باشد. هرگونه افزایش در نرخ کرایه جابجایی مسافر برای سال بعد منوط به ارائه پیشنهاد بهره بردار تا پایان بهمن ماه به اتوبوسرانی و ارائه پیشنهاد توسط اتوبوسرانی به شورای شهر وتصویب وابلاغ نرخ کرایه توسط شورای اسلامی شهر قبل از پایان سال می باشد.نرخ کرایه مصوب برای بهره برداران لازم الاجرا می باشد.
تبصره ۱– برای ایجاد انگیزه و تشویق بخشی غیردولتی در فعالیت در ارائه خدمات حمل و نقل عمومی مسافر درون شهری شورای اسلامی شهرها می تواند برای بهره برداران بخش خصوصی نرخ جابجایی مسافر در شهرها را حداکثر به میزان ۲۰% نسبت به نرخ جابجایی مسافر توسط ناوگان ملکی اتوبوسرانی شهرها افزایش دهد.
تبصره ۲– استفاده از بلیط یا هر مکانیزم قابل قبول دیگر برای اخذ کرایه منوط به پیشنهاد بهره بردار وتائید اتوبوسرانی می باشد.
ماده ۱۴
اتوبوسرانی ها مکلف هستند اعتبارات اختصاصی برای بخش خصوصی در بودجه سنواتی کشور از محل اعتبار خرید قطعات ولوازم یدکی ، یارانه اتوبوسرانیها و اجرای خطوط شبانه اتوبوسرانی ابلاغی وزارت کشور( سازمان شهرداریها ودهیاریهای کشور) را متناسب با تعداد ناوگان و خط واگذاری شده، درون شهری یا حومه ای بودن خط، طول خط و حجم مسافر روزانه، بین بهره برداران بخش خصوصی توزیع نماید.
ماده ۱۵
اتوبوسرانی موظف است بعداز خاتمه تعهد بهره بردار که درماده ۱۰ تعیین شده در صورت درخواست بهره بردار، مشروط بر رضایت از عملکرد وی ترتیبی اتخاذ نماید که بهره بردار همچنان ارائه خدمات خود را براساس روند گذشته یا با تغییرات لازم و مصوب، در مسیر تعیین شده ارائه نماید.
تبصره ۱ :چنانچه برای بهره بردار پس از پایان مدت تعهد به لحاظ فرسوده بودن اتوبوس واگذارس شده ، بر اساس تأیید کمیته فنی عملیاتی امکان ارائه خدمات حمل ونقل عمومی مسافر با اتوبوس مسیر نباشد ، بهره بردار با از رده خارج نمودن اتوبوس فرسوده مطابق آیین نامه مربوطه می تواند نسبت به دریافت اتوبوس جدید مطابق شرایط این آیین نامه اقدام نماید.
تبصره ۲: کمیته فنی تحویل وتحول باید سالانه در طول دوران قرارداد با بخش خصوصی، اتوبوسها را بازرسی فنی کامل نماید و در طول دوره نیز بازدید سرزده انجام شود.
ماده ۱۶
متقاضی غیر دولتی فعالیت در امور حمل ونقل عمومی مسافر با اتوبوس مکلف به سپردن تعهد رسمی مبنی بر عدم انجام تخلفات موضوع این آیین نامه و قبول تصمیم های کمیته انضباطی و رسیدگی به تخلفات و رعایت دستورالعمل های صادره می باشد.
تبصره– امور زیر از تخلفات بهره برداران محسوب می شود ومرتکبین تابع تصمیم های کمیته های انظباطی و رسیدگی به تخلفات خواهد بود:
1- امتناع از حمل مسافر و یا حمل مسافر با شرایطی خارج از مقررات
2- جابجایی مسافر با اتوبوس در غیر از ساعت، مسیر وخطوطی که اتوبوسرانی تعیین نماید.
3- عدم رعایت شئونات اسلامی واجتماعی
4- عدم انجام کشیک های محوله و رعایت مقررات آن
5- ارتکاب به جرم در هنگام اتوبوسرانی یا با استفاده از اتوبوس
6- عدم رعایت نرخ های مصوب
7- عدم رعایت آیین نامه ها ودستور العمل های ابلاغی وزارت کشور، سازمان و اتوبوسرانی
8- تکرار تخلفات راهنمایی و رانندگی .
9- نصب و استفاده از وسایل غیر مجاز که مخالف ضوابط ومقررات اتوبوسرانی باشد.
10- استفاده از رانندگان غیرمجاز و فاقد کارت شناسایی دراتوبوس ها.
11- کار با اتوبوس بدون گواهی معاینه فنی و گواهی مراقبت وضعیت(CM) معتبر.
ماده ۱۷
درمواردی که مفاد آیین نامه صریح نبوده و یا تفاسیر متفاوتی از آن وجود داشته باشد ، موضوع با عنایت به روح حاکم در توافقنامه فیمابین ( اتوبوسرانی وبخش خصوصی ) وقواعد مسلم حقوقی ودر چارچوب قوانین ومقررات جاری در کمیته رسیدگی به تخلفات و حل اختلافات بررسی و اتخاذ تصمیم خواهد شد.
تبصره – کمیته انضباطی و رسیدگی به تخلفات متشکل از ۵ نفر به شرح ذیل می باشد:
نماینده تام الاختیار بهره بردار
نماینده تام الاختیار اتوبوسرانی با حفظ سمت ،دبیرجلسات کمیته
نماینده شورای اسلامی شهر
نماینده سازمان
نماینده مرضی الطرفین بهره بردار واتوبوسرانی (درصورت توافق کارشناس رسمی دادگستری).
رای کمیته با اکثریت آراء برای طرفین معتبر خواهد بود.
ماده ۱۸
هزینه های بهره برداری اعم از مالیات ، بیمه و عوارض سالیانه و هزینه های مربوط به ثبت اسناد برای متقاضیان دریافت اتوبوس و یا بهره برداری از خطوط بر عهده متقاضی یا بهره بردار است.
تبصره ۱– چنانچه دولت در بودجه های سنواتی و یا وزارت کشور ، سازمان و یا اتحادیه اتوبوسرانی های شهری کشور تمهیداتی برای مالیات ، بیمه شخص ثالث ، عوارض و سایر هزینه های بهره برداری پیش بینی وعملیاتی نمایند، اتوبوسرانی ها مکلف هستند تمهیدات مربوطه را برای ناوگان بخش خصوص اتوبوسرانی فراهم و ارائه نمایند.
تبصره ۲– اتوبوسرانی جز موارد مندرج در مواد ۶و۷ و تبصره ۳ ماده ۹ وماده ۱۹ این آیین نامه، تحت هر عنوان، نمی تواند مبلغی مازاد بر قیمت تعیین شده از بهره بردار اخذ نموده یا دراین مورد برای اشخاص تعهد مالی ایجاد نماید.
ج ) تعمیر ونگهداری اتوبوس توسط بخش غیردولتی
ماده ۱۹
بهره برداران بخش غیر دولتی موظفند تعمیر ونگهداری اتوبوسهای واگذاری شده را به گونه ای انجام دهند که امکان بهره برداری کامل از ناوگان واگذاری شده در طول دوران بهره برداری تحت نظارت اتوبوسرانی ها فراهم گردد.
تبصره ۱: کلیه هزنیه های تعمیرات ، نگهداری ، تامین قطعات مورد نیاز برای تعمیر ونگهداری اتوبوسهای متقاضیان بخش خصوصی برعهده خریدار اتوبوس می باشد.
تبصره ۲: چنانچه دولت، وزارت کشور، سازمان واتحادیه، شرایط، تسهیلات و یا تمهیداتی برای ضمانت ،تامین قطعات ویا تامین اعتبار برای هزینه های تعمیر ونگهداری اتوبوسها برای اتوبوسرانی های شهری کشورنمایند. اتوبوسرانی ها موظفند شرایط ، تسهیلات وتمهیدات یاد شده را همانند اتوبوسهای ملکی برای اتوبوسهای بخش غیردولتی نیز تأمین وتخصیص نمایند.
تبصره ۳: چنانچه بهره برداران بخش خصوصی درخواست استفاده از امکانات تعمیرگاهی اتوبوسرانی برای اتوبوسهای خود نمایند ، اتوبوسرانیها در صورت دارا بودن امکانات مورد نیاز می توانند خدمات لازم را برای —-بخش خصوصی در قبال اخذ وجه متناسب ( با لحاظ تخفیف) برای بهره برداران بخش خصوصی ارائه نمایند.
تبصره ۴– درصورت درخواست بهره برداران بخش خصوصی به منظور کاهش هزینه ها ، اتوبوسرانی می تواند در قبال اخذ وجه نسبت به خرید متمرکز لوازم و قطعات پر مصرف اتوبوسها ومواردی نظیر لاستیک و روغن برای اتوبوسهای ملکی وخصوصی اقدام نماید.
تبصره ۵: بهره برداران بخش خصوصی موظفند اتوبوسها را در ساعات غیر فعال در طول شبانه روز ، در نزدیکترین توقفگاه مجاز به خط واگذاری شده نگهداری نمایند.
تبصره ۶– به منظور کمک و حمایت از بخش غیر دولتی، اتوبوسرانیها می توانند با تصویب هئیت مدیره ، تخفیفات ویژه در ارائه خدمات تعمیر و نگهداری و سایر خدمات احتمالی و یا تسهیلات پرداخت اقساطی هزینه های تعمیر و نگهداری پیش بینی شده دراین ماده لحاظ نمایند.
تبصره ۷– بهره برداران بخش خصوصی بر اساس اعلام اتوبوسرانیها به منظور نگهداری بهینه اتوبوسها، موظف به اجرای طرح مراقبت وضعیت ماشین آلات(CM) از طریق آنالیز روغن هستند.
تبصره ۸– اتوبوسرانیها موظف به همکاری کامل با بازرسان مراقبت وضعیت و کنترل و سرویس و نگهداری و عملکرد دستگاه و مدیریت CM هستند.
ماده ۲۰
چنانچه براساس سیاستهای دولت موضوع تغییر سوخت اتوبوسهای واگذاری به بخش خصوصی از دیزل به گاز طبیعی فشرده (CNG) الزامی گردد ، اتوبوسرانی از محل اعتباراتی که در اختیارش قرار می گیرد بدون دریافت هرگونه وجهی از بهره بردار باید نسبت به تغییر سوخت مصرفی اتوبوسهای واگذاری اقدام نماید.
درغیرمواقع الزام و در صورت درخواست تغییر اختیاری تغییر سوخت اتوبوس توسط بهره بردار ، می تواند با اخذ موافقت اتوبوسرانی به این امر مبادرت ورزد در این صورت کلیه هزینه های مربوط به عهده بهره بردار می باشد.
فصل چهارم – مقررات وشرایط عمومی اسقاط و منع تردد اتوبوس مورد استفاده بخش غیردولتی
ماده ۲۱
تردد اتوبوس با سن بیش از ۱۰ سال در شهرها تنها در صورت دریافت گواهی هر شش ماه یکبار معاینه فنی و گواهینامه با اعتبار شش ماهه مراقبت وضعیت (CM) ممکن بوده و در غیر این صورت ممنوع خواهد بود.
ماده ۲۲
از ابتدای سال ۱۳۸۶ تردد اتوبوس فرسوده، بر اساس تعریف قانونی آن، به هر شکلی و از هر نوعی در شهرها ممنوع خواهد بود.
ماده ۲۳
ارائه هرگونه خدمات با اتوبوس، میدی باس و مینی بوس در شهرها باید تحت نظارت اتوبوسرانی و پس از ارائه گواهی معاینه فنی معتبر ممکن خواهد بود.
ماده ۲۴
اتوبوسهای تحویل شده از سوی کمیته فنی تحویل در هر بار بازرسی کمیته فنی عملیاتی باید علاوه بر کارکرد منظم موتور و اجزای انتقال قدرت، سلامت کارکرد تجهیزات جانبی شامل سامانه موقعیت مکانی (GPS)، دو چرخه بر (Rack)، کولر، بخاری، تابلوی متغیر (LED)، بلندگو و اعلام مسیر توسط آن (و سامانه ویژه معلولان و سامانه جمع آوری الکترونیکی بلیت و در صورت وجود)، کنترل شود و گواهی سلامت اتوبوس به علاوه گواهی مراقبت وضعیت و گواهی معاینه فنی هر شش ماه صادر گردد.
ماده ۲۵
اتوبوسرانی ها در صورت اختصاص میدی باس و مینی بوس از وزارت کشور برای آنها ملزم به رعایت مفاد این دستورالعمل در واگذاری ناوگان به متقاضیان بخش غیر دولتی می باشند.
ماده ۲۶
قراردادهای تیپ واگذاری اتوبوس ومیدی باس و بهره برداری از خطوط از ضمائم لاینفک این دستورالعمل می باشد.
