‌قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی مصوب 1374

‌قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی مصوب 1374,03,31با اصلاحات و الحاقات بعدی

 

‌ماده 1 

اهداف:

الف تأمین شرایط لازم برای حفظ و گسترش حضور معنوی و مستمر جانبازان در محیط‌ های اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی.

ب حمایت از آرمان و استمرار حركت اعتقادی و فرهنگی جانبازان و بهبود شرایط فردی، خانوادگی و اجتماعی آنان.

ج ایجاد قابلیت تطبیق و هماهنگی در مقررات اداری و استخدامی كشور با شرایط خاص جسمی جانبازان.

‌ماده 2 

تعاریف:

الف بنیاد:
‌بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی است كه در زمره نهادهای انقلاب اسلامی می‌ باشد.

ب جانباز:
‌عنوان ایثارگرانی است كه در جریان تكوین و شكوفایی انقلاب اسلامی و حفظ و حراست از دستاوردهای ارزشمند آن از تعرض و تجاوز عوامل داخلی‌ و خارجی و یا هر گونه حوادث مستقیم ناشی از آنها و طول جنگ تحمیلی به اختلالات و نقصانهای عارضی جسمی و روانی دچار شده یا بشوند و در‌ نتیجه در روند زندگی فردی و اجتماعی با محدودیتهائی مواجه می‌ باشند.

تبصره 1 بنیاد موظف است به منظور حمایت از استمرار حركت حماسی فرهنگی و عقیدتی جانبازان و جبران محدودیتهای ناشی از نقصانها و‌ اختلالات عارضی آنان را، تحت پوشش قرار داده یا بدهد.

تبصره 2 در موارد اختلاف نظر در تشخیص و تطبیق جانباز كمیسیون موضوع ماده 16 این قانون تعیین تكلیف می‌ نماید.

ج درصد جانبازی:
‌عبارت است از میزان آسیب دیدگی جسمی و روانی كه توسط كمیسیون پزشكی تخصصی تعیین درصد بنیاد مشخص و حسب مورد تجدید نظر‌ خواهد شد.

تبصره آئین‌ نامه اجرایی درصد جانبازی توسط بنیاد و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تهیه و به تصویب هیئت ‌وزیران می‌ رسد.

د پست هم‌ طراز:
‌پست سازمانی با نامی است كه با علامت اختصاری (×) مشخص می‌ شود و در مجموعه تشكیلاتی دستگاههای موضوع ماده 3 این قانون ایجاد می‌ گردد‌ و تا رسیدن خدمت مستخدمین جانباز به شرایط عمومی خروج از خدمت برای آنان در مجموعه مزبور حفظ می‌ شود.

هـ – جانباز از كار افتاده كلی:
‌كسانی كه به تشخیص مراجع صالحه (‌بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی و یا مراجع ذی‌ صلاح نیروهای مسلح) از كار افتاده كلی شناخته شده‌ و قادر به كار نباشند.

تبصره تصویب از كار افتادگی كلی كاركنان جانباز دولت به منظور برقراری حقوق وظیفه یا مستمری و یا حقوق حالت اشتغال با مرجع ذیصلاح‌ مربوط و مطابق قوانین و مقررات ذیربط می‌ باشد و معیار برای تصمیم‌گیری نظر كمیسیون پزشكی فوق خواهد بود.

ماده 3 

كلیه وزارتخانه‌ ها، سازمانها، مؤسسات دولتی، دستگاههای قضایی، مجلس شورای اسلامی، نهاد ریاست جمهوری، سازمان صدا و‌ سیمای جمهوری اسلامی ایران، سازمانها و واحدهای تابعه، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اعم از نیروی نظامی و انتظامی، نهادهای انقلاب‌ اسلامی و شركتهای تحت پوشش و وابسته و یا تابعه كلیه مؤسسات و شركتهای مستقل دولتی یا ملی شده و یا مصادره شده و یا دارای مدیریت ‌دولتی كه به نحوی تحت پوشش یكی از وزارتخانه‌ ها و یا سازمانهای دولتی اداره می‌ شوند، بانكها، شركتهای بیمه، جمعیت هلال احمر، شهرداریها، شركتهای تحت پوشش آنان و نیز كلیه سازمانها و شركتهایی كه به نحوی از انحاء از بودجه عمومی دولت استفاده می‌ كنند و یا قسمتی‌ از بودجه آنان توسط دولت تأمین می‌ گردد و همچنین مؤسسات و شركتهایی كه شمول قانون بر آنها مستلزم ذكر نام است (‌از قبیل شركت ملی نفت ‌ایران، شركت ملی گاز ایران، شركت ملی صنایع پتروشیمی، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، سازمان صنایع ملی ایران) مشمول این قانون‌ هستند.

نظر مجلس :
از آنجایی كه نام دستگاههای قضائی در ماده (23) قانون حمایت از آزادگان (اسرای آزاد شده) بعد از ورود به كشور و ماده (3) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی قید شده است بنابراین قضات جانباز و آزاده نیز میتوانند از مزایای مقرر در قوانین مذكور استفاده نمایند. همچنین مزایای مقرر در قانون الحاق یك تبصره به ماده (14) قانون نظام هماهنگ پرداخت كاركنان دولت مصوب 29 /1 /1380 به قضات یاد شده تسری دارد.

ماده 4 

دستگاه‌ های مشمول این قانون مكلفند حسب درخواست جانبازانی كه تا تصویب این قانون در خدمت دستگاه بوده‌اند فقط برای یك بار‌ نسبت به اعاده به خدمت آنان اقدام نمایند.

تبصره – جانبازانی كه به دلیل محكومیت یا رأی مراجع قضائی یا هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری و یا سایر مراجع قانونی مشابه از كار بر كنار‌ شده‌ اند مشمول این ماده نخواهند شد.

ماده 5 

با جانبازانی كه به دلیل آسیب‌ ها و یا عوارض جانبازیشان طبق مقررات، از كار افتاده كلی شناخته شده و قادر به كار نباشند بر اساس قانون ‌حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز از كار افتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی مصوب 30 /6 /1372 و اصلاحیه بعدی آن رفتار ‌خواهد شد.

ماده 6 

دستگاههای مشمول این قانون مكلفند ضمن افزودن مدت خدمت در جبهه و مدت معالجه جانباز (‌بر اساس استعلام از مراجع ذیربط) به‌ حداكثر شرایط سنی مجاز جهت ورود به دستگاه، مدت مزبور را بدون پرداخت كسور بازنشستگی از هر نظر جزو سنوات خدمت قابل قبول‌ بازنشستگی محسوب نمایند.

تبصره پرداخت كسور بازنشستگی سهم مستخدم و كارفرما برای طی دوره فوق در دستگاههای دولتی مشمول این قانون، بعهده دستگاه مربوط‌ و در دستگاههای غیر دولتی از جمله واحدهای تحت پوشش قانون كار بعهده دولت می‌ باشد كه اعتبار مربوط طی ردیف جداگانه همه ساله در بودجه‌ كل كشور پیش‌ بینی تا به صندوقهای ذیربط واریز شود.

ماده 7 

بمنظور بهره‌ برداری مناسب از نیروی كار و حفظ شئون جانبازان، دستگاههای مشمول این قانون مكلفند از خدمات ایشان در مشاغلی كه‌ متناسب با وضعیت جسمی و روانی آنان بوده و بیانگر توجه معنوی دستگاه ذیربط نسبت به ارزشهای والای این عزیزان باشد استفاده نمایند.

‌ماده 8 

دستگاههای مشمول این قانون مكلفند حداكثر ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ قانون نسبت به تبدیل وضعیت استخدامی جانبازان غیر‌رسمی خود حسب درخواست آنان و پس از احراز شرایط گزینش به استخدام رسمی، ثابت یا عناوین مشابه اقدام نمایند.

تبصره سازمان امور اداری و استخدامی كشور موظف است حسب درخواست دستگاههای یاد شده، در صورت فقدان پست سازمانی متناسب با‌ شرایط عمومی جانبازان، نسبت به ایجاد پست مورد نظر از محل حذف پستهای بلامتصدی و در صورت فقدان پست سازمانی بلامتصدی، نسبت به‌ ایجاد پست سازمانی جدید اقدام نماید.

ماده 9 

میزان ساعات كار كلیه جانبازان با توجه به نوع و درصد جانبازی و كاهش توانائی آنان به موجب آئین‌ نامه‌ ای است كه به پیشنهاد كمیته‌ ای به ‌سرپرستی نماینده بنیاد با موافقت ولی فقیه یا نماینده ماذون از طرف ایشان و عضویت نمایندگان تام‌ الاختیار سازمان امور اداری و استخدامی كشور، ‌وزارت كار و امور اجتماعی تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

تبصره 1 بخشهای غیر دولتی نیز مشمول مصوبات موضوع این ماده می‌ باشند.

تبصره 2 – جانبازانی كه به هر دلیل نتوانند از كسر ساعات كار استفاده نمایند، از اضافه كار ساعتی، مرخصی سالانه و كسر سنوات خدمت ‌بازنشستگی به نحوی كه در آئین‌ نامه آن پیش‌ بینی می‌ گردد برخوردار خواهند شد.

تبصره 3 دستگاههای مشمول این قانون موظفند نسبت به ایجاد پست (‌شغل) سازمانی همطراز جانباز جهت اشتغال جانبازانی كه توانایی انجام‌ كار تمام وقت را ندارند یا به خدمت اعاده یا به استخدام پذیرفته می‌ شوند با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی كشور یا مراجع ذیصلاح مربوط‌ اقدام نمایند.

پاسخ:
بلی، باید پست سازمانی ستاره دار همطراز همان شغلی كه خدمت نموده ایجاد شود و ایجاد پست همطراز برای مأموران، با دستگاه متبوع اصلی مستخدم است.

ماده 10 

واحدهای غیر دولتی مشمول قانون كار در صورت استفاده مستخدم از كسر ساعت كار از پرداخت حداقل پنجاه درصد (50 %) حق بیمه ‌كارفرمایی شاغلین خود و در صورت عدم استفاده از كسر ساعت كار، از حداقل پنجاه درصد (50 %) سهم مزبور معاف هستند و دولت مكلف به ‌پرداخت حق بیمه فوق به صندوق مربوط خواهد بود. اعتبار این ماده هر ساله در ردیف جداگانه‌ ای در بودجه كل كشور منظور می‌ شود.

‌ماده 11 

میزان ساعات كار افراد شاغل در دستگاههای مشمول این قانون كه عهده‌ دار پرستاری و مراقبتهای ویژه جانبازان می‌ گردند (‌بنابر رأی‌ كمیسیون پزشكی تخصصی تعیین درصد جانبازی) تا حداكثر نصف ساعات كار هفتگی مقرر با استفاده از مزایای كامل قانونی تقلیل خواهد یافت. نحوه ‌و ترتیب اجرای این ماده طی آئین‌ نامه موضوع ماده 9 مشخص می‌ گردد.

تبصره افراد غیر شاغلی كه بنابر رأی كمیسیون در مورد مراقبت و نگهداری جانبازان ‌اقدام نمایند تحت پوشش بنیاد قرار گرفته و بنیاد موظف است با اذن ولی فقیه یا نماینده ماذون از طرف ایشان تا زمانی كه آنان عهده‌دار این امر می‌ باشند ‌حق‌ الزحمه ماهیانه مشخصی به ایشان پرداخت نماید.

تبصره 2 دولت موظف است به منظور حمایت از سلامت جانبازان پنجاه درصد (50 %) و بالاتر و جانبازان اعصاب و روان و شیمیایی به تشخیص كمیسیون پزشكی سازمان امور جانبازان و بر اساس شدت و نوع ضایعات ناشی از مجروحیت و میزان ساعت كاری كه از جانبازان مراقبت می شود، نسبت به برقراری و پرداخت حق پرستاری به مبنای حداقل دستمزد ماهانه كارگران اقدام و اعتبار مورد نیاز را در لوایح بودجه سنواتی منظور نماید.

ماده 12 

به منظور ارتقای سطح دانش و آمادگی جانبازان جهت تصدی مشاغل مناسب، كلیه دستگاههای مشمول این قانون مكلفند ضمن فراهم ‌آوردن امكانات لازم برای آموزشهای كوتاه مدت، با ادامه تحصیل جانبازانی كه در استخدام دارند تا پایان تحصیلات دانشگاهی به صورت مأموریت ‌آموزشی تمام وقت یا نیمه وقت موافقت نمایندجانبازان یاد شده از كلیه حقوق و مزایای مربوط بهره‌ مند خواهند شد. نحوه اجرای این ماده به موجب‌ آئین‌ نامه‌ ای خواهد بود كه بنا به پیشنهاد مشترك بنیاد با موافقت ولی فقیه یا نماینده ماذون از طرف ایشان سازمان امور اداری و استخدامی كشور، ‌وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و وزارت كار و امور اجتماعی به تصویب هیئت وزیران می‌ رسد.

ماده 13 

دستگاههای مشمول این قانون مكلفند در اعطای تسهیلات رفاهی، اجتماعی و اقتصادی كه واگذار می‌ نمایند یا می‌ توانند زمینه اعطای آن‌ را از سوی دستگاههای دیگر فراهم آورند جانبازان را در اولویت قرار دهند. چگونگی اعطای تسهیلات مذكور بر اساس آئین‌ نامه‌ ای خواهد بود كه بنا به ‌پیشنهاد بنیاد با موافقت ولی فقیه یا نماینده ماذون از طرف ایشان به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

ماده 14 

كلیه دستگاههای مشمول این قانون مكلفند به منظور رسیدگی هر چه شایسته‌ تر و تسریع در ارائه خدمات به جانبازان انقلاب اسلامی، ‌یكی از واحدهای تحت نظارت مستقیم بالاترین مقام اجرائی دستگاه را موظف به رسیدگی و حل و فصل مسائل جانبازان نمایند و با نمایندگان بنیاد ‌همكاری لازم را معمول دارند.

‌تبصره مشاور یا مدیریت واحد مذكور از بین ایثارگران با اولویت جانبازان منصوب خواهد گردید.

ماده 15 

آندسته از جانبازان انقلاب اسلامی كه بنا به تشخیص كمیته تخصصی متشكل از نمایندگان بنیاد و بنیاد شهید انقلاب اسلامی به دلیل ‌ضایعات ناشی از جانبازی فوت می‌ نمایند «‌شهید» محسوب شده و خانواده و افراد تحت تكفل آنان طبق ضوابط مورد عمل در بنیاد شهید انقلاب‌ اسلامی تحت پوشش بنیاد مزبور قرار می‌ گیرند.

ماده 16 

بنیاد مجاز است با موافقت ولی فقیه یا نماینده وی كمیسیونی را بنام كمیسیون رسیدگی به شكایات جانبازان با عضویت دو نفر از بنیاد،‌ یك نفر از سازمان امور اداری و استخدامی كشور، یك نفر از وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، یك نفر از وزارت كار و‌ امور اجتماعی و یك نفر از دستگاه ذیربط تشكیل و حسب مورد نسبت به رسیدگی به شكایات جانبازان از عدم اجرای صحیح این قانون در دستگاه‌ مربوط اقدام نماید.
‌تصمیمات كمیسیون مزبور قطعی و لازم‌ الاجرا بوده و عدم اجرای بموقع آن خلاف قانون محسوب و قابل تعقیب در مراجع ذیصلاح می‌ باشد.

ماده 17 

آن دسته از جانبازانی كه قبل از تصویب این قانون اشتغال به كار یافته یا اعاده به خدمت شده یا در سازمان دیگری به نحوی از انواع ‌استخدام مشغول بكار شده یا خواهند شد نیز مشمول این قانون خواهند بود و دستگاههای مشمول این قانون موظفند نسبت به تطبیق وضعیت آنان با‌ موارد پیش‌ بینی شده در این قانون و پرداخت كلیه حقوق و مزایای مربوط اقدام نمایند.

ماده 18 

كلیه دستگاههای مشمول این قانون مكلفند نسبت به احتساب یك مقطع تحصیلی بالاتر از نظر امتیازات شغلی و سایر امتیازات مقرر در‌ قوانین و مقررات مربوط برای جانبازان اقدام و حقوق و مزایای آنان را مطابقت نمایند.

تبصره اعطای امتیازات معادل موضوع این ماده در واحدهای مشمول قانون كار كه فاقد طرح طبقه‌ بندی مشاغل كارگری می‌ باشند، طبق‌ دستورالعملی خواهد بود كه توسط وزیر كار و امور اجتماعی ابلاغ می‌ شود.

ماده 19 

كلیه دستگاههای مشمول این قانون موظفند با مرخصی استعلاجی جانبازانی كه به تأیید كمیسیون پزشكی بنیاد رسیده باشد موافقت ‌نموده و نسبت به پرداخت حقوق و مزایای كامل آن‌ ها اقدام نمایند.

‌تبصره در واحدهای مشمول قانون كار و قانون تأمین اجتماعی چنانچه مرخصی استعلاجی جانبازان بالاتر از سقف قانونی آن باشد پرداخت ‌حقوق و مزایای كامل آنان بر عهده دولت خواهد بود كه از طریق سازمان تأمین اجتماعی اقدام میگردد.

‌ماده 20 

از تاریخ اجرای این قانون كلیه قوانین مغایر با آن لغو می‌ گردد.

تبصره كلیه آئین‌ نامه‌ های اجرائی قانون آزمایشی قبلی، تا تصویب آئین‌ نامه‌ های اجرائی این قانون قابل اجراء می‌ باشند.

قانون فوق مشتمل بر بیست ماده و پانزده تبصره در جلسه روز چهارشنبه مورخ سی و یكم خرداد ماه یكهزار و سیصد و هفتاد چهار مجلس شورای ‌اسلامی تصویب و در تاریخ 7 /4 /1374 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

رئیس مجلس شورای اسلامی – علی‌ اكبر ناطق نوری