آیین نامه مالی شركت ملی انبارهای عمومی و خدمات گمركی ایران مصوب 1377

هیأت وزیران در جلسه مورخ 3/8/1377 بنا به پیشنهاد شماره 16591/2311/61 مورخ 8/7/1376 وزارت امور اقتصادی و دارایی و در اجرای بند «ب» ‌ماده (22) قانون اساسنامه شركت ملی انبارهای عمومی و خدمات گمركی ایران- مصوب 1359- آیین نامه مالی شركت مذكور را به شرح زیر تصویب نمودند:

آیین نامه مالی شركت ملی انبارهای عمومی و خدمات گمركی ایران مصوب 1377,08,03

فصل اول – تعاریف

ماده 1

بودجه شركت ملی انبارهای عمومی و خدمات گمركی ایران كه از این پس در این آیین نامه به اختصار شركت نامیده می‌شود، برنامه مالی شركت است‌كه برای یكسال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمدهای حاصل از انجام كلیه عملیات تخلیه، بارگیری انبارداری و حفاظت كالاهای وارده به اماكن گمركی و غیر‌گمركی و یا سایر درآمدهای خدماتی كه در چارچوب اساسنامه به نحوی عاید شركت می‌ شود و یا سایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینه‌ها برای انجام عملیاتو فعالیتها و اجرای طرحها كه در برنامه شركت پیش بینی می ‌شود و نیل به هدفهای شركت را در ظرف سال مالی امكان‌ پذیر می ‌سازد. بودجه با رعایت طبقه ‌بندیهای متداول برای تنظیم بودجه شركتهای دولتی تهیه و پس از تصویب توسط مراجع ذی صلاح به مرحله اجرا گذارده می‌ شود.

ماده 2سال مالی شركت یك سال هجری شمسی است كه از اول فروردین ماه آغاز و به پایان اسفند ماه ختم می‌ شود.

ماده 3

اعتبار عبارت است از مبلغی ك برای مصرف یا مصارف معین به منظور نیل به اهداف و اجرای برنامه‌ها در بودجه شركت به تصویب می ‌رسد.

ماده 4

درآمد عبارت از وجوهی است كه شركت در ازای انجام عملیات تخلیه، بارگیری، انبارداری و حفاظت كالاهای وارده به اماكن انبارهای عمومی و ‌خدمات گمركی تحصیل می‌نماید و همچنین از منابعی كه به نحوی از سایر فعالیتهایی كه به موجب اساسنامه و قوانین و مقررات مجاز به انجام آنها می ‌باشد عاید ‌شركت می ‌گردد.

ماده 5

تشخیص: عبارت است از تعیین و انتخاب كالا و خدمات و سایر پرداختهایی كه تحصیل یا انجام آنها برای نیل به هدفها و اجرای برنامه‌های شركت‌ ضروری است.

ماده 6

تأمین اعتبار عبارت است از اختصاص تمام و یا قسمتی از اعتبار مصوب برای هزینه معین.

ماده 7

تعهد عبارت است از ایجاد دین بر ذمه شركتی ناشی از:
الف – تحویل كالا یا انجام دادن خدمت.
ب – اجرای قراردادهایی كه با رعایت قوانین و مقررات منعقد شده باشد.
ج- احكام صادره از مراجع قانونی و ذی صلاح .

ماده 8

تسجیل عبارت است از تعیین میزان بدهی قابل پرداخت به موجب اسناد و مدارك اثبات كننده بدهی.

ماده 9

دستور پرداخت سندی است كه به وسیله مدیر عامل یا مقام مجاز از طرف ایشان برای پرداخت تعهدات و بدهیهای قابل پرداخت از محل اعتبارات‌مربوط عهده ذی حساب و مدیر امور مالی شركت در وجه ذی نفع صادر می‌ شود.

ماده 10 

درخواست وجه سندی است كه ذی حساب و مدیر امور مالی شركت برای دریافت وجه به منظور پرداخت حواله‌های صادره و سایر پرداختهایی كه‌ شركت به موجب مقررات مجاز می‌باشد عهده خزانه صادر می‌كند تا خزانه وجه لازم را از حساب تمركز درآمد شركت در وجه حساب بانكی مربوط به‌ پرداختهای شركت واریز نماید.

ماده 11

هزینه عبارت از پرداختهایی است كه بطور قطعی به ذی نفع در قبال انجام تعهد یا تحت عنوان كمك یا عناوین مشابه با رعایت قوانین و مقررات‌مربوط صورت می ‌گیرد.

ماده 12

تنخواه گردان پرداخت عبارت از وجهی است كه از طرف ذی حساب و مدیر امور مالی شركت با تأیید مدیر عامل یا مقام مجاز از طرف وی برای انجام‌ پاره‌ای هزینه‌های شركت در اختیار واحدهای تابعه یا مأمورینی كه مجاز به دریافت تنخواه گردان هستند قرار می‌گیرد تا بتدریج كه هزینه‌های مربوط انجام‌ می‌شود اسناد هزینه را تحویل و مجدداً وجه دریافت دارند. میزان تنخواه گردان پرداخت مطابق دستورالعملی خواهد بود كه توسط هیأت عامل با رعایت‌ مقررات مربوط تصویب و به واحدهای ذی ربط ابلاغ می ‌گردد.

ماده 13

پیش پرداخت: عبارت است از پرداختی كه از محل اعتبارات مربوط بر اساس احكام و قراردادها طبق مقررات پیش از انجام تعهد صورت می‌گیرد.

ماده 14

علی‌الحساب عبارت از پرداختی است كه به منظور ادای قسمتی از تعهد با رعایت مقررات صورت می‌گیرد.

ماده 15

سپرده، عبارت است از وجوهی كه طبق قوانین و مقررات به منظور تأمین و یا جلوگیری از تضییع حقوق شركت دریافت می‌گردد و استرداد و یا ضبط آن ‌تابع شرایط مقرر در قوانین و مقررات و قراردادهای مربوطه می‌باشد.

ماده 16

داراییهای ثابت به مجموعه اموال منقول و غیر منقول اطلاق می‌گردد كه با هدف استفاده مستمر از آنها در طول فعالیت شركت خریداری، احداث و یا‌ تحصیل گردیده و عمر مفید آنها بیش از یكسال باشد.

ماده 17

ذی حساب و مدیر امور مالی شركت مأموری است كه به موجب حكم وزارت امور اقتصادی و دارایی به منظور اعمال نظارت و تأمین هماهنگی لازم‌ در اجرای مقررات مالی و محاسباتی از بین مستخدمین رسمی واجد صلاحیت به این سمت منصوب می‌شود و ضمن انجام وظایف مدیر امور مالی وظایف‌ مشروحه زیر را نیز عهده دار خواهد بود:
1-
نظارت بر امور مالی و محاسباتی و نگاهداری و تنظیم حسابها بر طبق قانون و ضوابط و مقررات مربوط.
2-
نگاهداری و تحویل و تحول وجوه و نقدینه‌ها و سپرده‌ها و اوراق بهادار.
3-
نظارت بر حفظ اسناد و دفاتر مالی.
4-
نگاهداری حساب اموال شركت و نظارت بر اموال مذكور.
5-
سایر وظایف كه به موجب این آیین نامه و سایر قوانین و مقررات مربوط به عهده ذی حساب شركت واگذار می‌ گردد.

تبصره ذی حساب و مدیر امور مالی زیر نظر مدیر عامل شركت وظایف خود را انجام می‌دهد.

ماده 18

معاون ذی حساب و مدیر امور مالی شركت مأموری است كه با حكم وزارت امور اقتصادی و دارایی از بین كاركنان رسمی واجد صلاحیت به این ‌سمت منصوب می‌ شود.

ماده 19

عامل ذی حساب و مدیر امور مالی شركت مأموری است كه با موافقت ذی حساب و به موجب حكم مدیر عامل شركت از بین مستخدمین رسمی‌ واجد صلاحیت شركت به این سمت منصوب و انجام قسمتی از وظایف و مسوولیتهای ذی حساب، توسط ذی حساب به او محول می‌ شود.

ماده 20

امین اموال، مأموری است كه از بین مستخدمین رسمی واجد صلاحیت و امانتدار با موافقت ذی حساب و مدیر امور مالی و به موجب حكم مدیر‌عامل به این سمت منصوب و مسؤولیت نگهداری اموال و كالاها و تحویل و تحول و تنظیم حسابهای اموال و اوراقی كه در حكم وجه نقد است و كالاهای ‌تحت ابوابجمعی به عهده او واگذار می‌ شود.

تبصره امین اموال زیر نظر ذی حساب و مدیر امور مالی شركت انجام وظیفه می‌نماید.

ماده 21

كارپرداز مأموری است كه از بین مستخدمین رسمی واجد صلاحیت شركت به این سمت منصوب می ‌شود و نسبت به خرید و تدارك كالاها و خدمات‌ مورد نیاز طبق دستور مقامات مجاز به رعایت مقررات اقدام می ‌نماید.

ماده 22

كار پردازان و واحدهای تداركاتی و سایر كاركنان شركت مادام كه به اقتضای طبع و ماهیت وظایف قانونی خود و یا مأموریتهای محوله مجاز به دریافت ‌تنخواه گردان پرداخت از ذی حساب و مدیر امور مالی می ‌باشند از لحاظ مقررات مربوط به واریز تنخواه گردان دریافتی در حكم عامل ذی حساب و مدیر امور‌مالی محسوب می ‌شوند.

فصل دوم – دریافتها

ماده 23

وجوهی كه شركت به عنوان درآمد دریافت می ‌دارد به حساب خزانه كه در بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران بنام تمركز وجوه در آمد شركت افتتاح ‌گردیده است واریز می ‌شود.

ماده 24

وجوهی كه وسیله شركت به عنوان سپرده به عنوان سپرده وجه‌الضمان یا وثیقه و یا نظایر آنها دریافت می ‌گردد باید به حساب مخصوصی كه از طرف‌ خزانه در بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران و یا شعبه سایر بانكهای دولتی كه از طریق بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران نمایندگی داشته باشند افتتاح‌می‌گردد واریز شود وجوه واریز شده به حسابهای مذكور كه بدون حق برداشت خواهد بود باید در آخر هر ماه به حساب مخصوص تمركز وجوه سپرده در خزانه ‌منتقل شود، رد این وجوه طبق مقررات مربوط به خود صورت خواهد گرفت.

ماده 25

وجوهی كه مازاد بر میزان مقررات وصول شود، اعم از اینكه منشأ این دریافت اضافی، اشتباه پرداخت كننده یا واحد وصول كننده و یا عدم انطباق ‌مبلغ وصولی با مورد باشد یا اینكه تحقق اضافه دریافتی بر اثر رسیدگی شركت یا واحد ذی ربط یا مقامات قضایی حاصل شود، باید در حسابهای شركت‌ نگهداری و یا اجازه كتبی مدیر عامل یا مقام مجاز از طرف او از درآمد شركت به ذی نفع مسترد گردد.

فصل سوم – هزینه و سایر پرداختها

ماده 26

وجود اعتبار در بودجه شركت بخودی خود برای اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی ایجاد حق نمی ‌كند و استفاده از اعتبارات باید با رعایت مقررات ‌مربوطه به عمل آید.

ماده 27

هزینه‌ها و سایر پرداختهای شركت پس از طی مراحل تشخیص، تأمین اعتبار، تعهد و تسجیل با صدور دستور پرداخت و اعمال نظارت مالی وفق‌ مقررات تأدیه خواهد شد.

ماده 28

اختیار و مسوولیت تشخیص، تعهد و تسجیل و حواله به عهده مدیر عامل و مسوولیت تأمین اعتبار و تطبیق پرداخت با قوانین و مقررات به عهده ذی‌ حساب و مدیر امور مالی شركت می‌باشد.

تبصره 1اختیار و مسوولیتهای موضوع این ماده حسب مورد مستقیماً و بدون واسطه از طرف مدیر عامل و ذی حساب و مدیر امور مالی كلاً یا بعضاً قابل‌ تفویض می‌ باشد، لیكن در هیچ مورد تفویض اختیار مسوولیت سلب اختیار و مسوولیت از تفویض كننده نخواهد كرد.

تبصره 2در اجرای این ماده تفویض اختیار و مسوولیتهای مربوط به مدیر عامل و ذی حساب و مدیر امور مالی به شخص واحد و نیز تفویض اختیار و ‌مسوولیتهای مدیر عامل به ذی حساب و مدیر امور مالی یا كاركنان تحت نظر او مجاز نخواهد بود.

ماده 29

اعتبار منظور شده در بودجه هر سال تا آخر اسفند ماه همان سال قابل تعهد و پرداخت است و آن مقدار از هزینه‌هایی كه تا پایان سال مالی تعهد شدهولی پرداخت نشده‌اند در حساب تعهدات پرداختنی منظور و از آن محل پرداخت می‌ گردد.

ماده 30

در مواردی كه لازم است قبل از انجام تعهد وجهی پرداخت شود و یا در مواردی كه تهیه اسناد مثبته قبل از پرداخت میسر نباشد با دستور كتبی مدیر‌عامل یا مقام مجاز از طرف او مبالغ لازم به عنوان پیش پرداخت یا علی‌الحساب در حدود اعتبارات مصوب با دریافت تضمین‌های لازم تأدیه می ‌گردد تا پس از‌تهیه یا تكمیل اسناد مثبته به حساب قطعی منظور و واریز گردد. نوع اینگونه هزینه‌ها و نحوه عمل و شرایط آن به شرح زیر است:
الفوجوه مربوط به هزینه مأموریت موقت بر طبق احكام صادره و برای مدتی كه در احكام ذكر شده است در مورد مأموریتهای بیش از یك ماه در مواردی كه‌در حكم تصریح شده باشد فوق‌العاده مأموریت برای یك ماه پرداخت می شود.
بوجوهی كه بر طبق قراردادهای منعقد شده به عنوان پیش پرداخت باید تأدیه گردد.
جوجوهی كه بابت افتتاح اعتبار اسنادی و هزینه‌های متعلقه پرداخت می‌شود.
دوجوهی كه برای خرید كالا یا انجام خدمت یا كار قبل از تحویل مورد معامله، بایستی در وجه وزارتخانه یا مؤسسه یا شركت دولتی پرداخت شود.
هـ: سایر وجوهی كه بر طبق مقررات خاص بطور پیش پرداخت در حد ضوابط مقرر باید تأدیه شود.
و: مساعده حقوق و مزایای مستخدمین .

ماده 31

پیش پرداختهای موضوع ماده (30) باید به شرح ذیل واریز یا تسویه گردد:
1-
پیش پرداختهای موضوع بند (‌الف) حداكثر تا پانزده روز پس از خاتمه مأموریت.
2-
پیش پرداخت موضوع بند (ب) به ترتیبی كه در قرارداد ذكر شده است.
3-
پیش پرداختهای موضوع بندهای (ج،‌ د وهـ) پس از تحویل كالا یا انجام كار.
4-
پیش پرداختهای موضوع بند (‌و) در موقع پرداخت قطعی .

ماده 32

در صورتی كه پیش پرداختها در موعد مقرر در ماده (31) از طرف گیرنده وجه واریز نشود یا آنكه با ارایه مدارك مثبته تسویه حساب به عمل نیاید، ذی ‌حساب و مدیر امور مالی مكلف است علاوه بر كلیه اقدامات لازم برای واریز یا تسویه آن، از محل هر گونه وجهی كه باید به گیرنده وجه پرداخت كند تا معادل ‌پیش پرداخت كسر و به حساب بدهی وی منظور نماید.

ماده 33

نحوه تهیه و تنظیم حسابها و دفاتر مالی و نگاهداری حسابهای شركت طبق مقررات مندرج در این آیین نامه و سایر مقررات مربوط براساس اصول ورویه‌های حسابداری و سایر دستورالعملهای صادره از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی خواهد بود.

ماده 34

كلیه پرداختهای شركت از طریق صدور چك انجام می‌ شود به استثنای آن قسمت از پرداختهایی كه توسط مأموران مجاز از محل تنخواه گردان انجام ‌می‌ شود و انجام آن بوسیله چك مقدور نمی‌ باشد.

ماده 35

در متن سند پرداخت اعم از پرداخت بابت كلیه هزینه‌ها، خرید دارایی ثابت یا پیش پرداخت و علی‌الحساب باید مشخصات و هویت گیرنده وجه و‌موضوع پرداخت بطور مشروح قید گردد.

فصل چهارم سایر مقررات

ماده 36

كلیه عملیات مربوط به دریافتها و پرداختها و سایر عملیات حسابداری كه طبق اصول و رویه‌های حسابداری در پایان دوره مالی برای تنظیم حساب‌ سود و زیان و ترازنامه لازم است و همچنین محاسبات شركت براساس مدارك و اسناد مربوط و با صدور سند حسابداری انجام می ‌شود.

ماده 37

داراییهای ثابت به هنگام خرید یا انتقال به شركت به بهای تمام شده و یا به قیمت ارزیابی در حسابهای داراییهای ثابت ثبت شده و در پایان هر سال براساس جدول استهلاك منضم به قانون مالیاتهای مستقسم محاسبه و در حسابهای شركت منظور می ‌گردد.

ماده 38

كاهش یا افزایش اعتبار هر یك از مواد هزینه‌های یا فعالیتها یا برنامه‌های كلی بودجه مصوب شركت تا میزان 20% با موافقت هیأت عامل مجاز است ‌مشروط بر اینكه در جمع اعتبارات بودجه مصوب تغییری حاصل نشود.

ماده 39

بودجه هریك از مجتمع های شركت پس از تصویب بودجه شركت به تفكیك فصول و مواد هزینه به واحدهای مربوطه ابلاغ می‌ شود و مدیران یا رؤسای‌ مجتمع ها و عامل ذی حساب و مدیر امور مالی مسوول اجرای آن می‌ باشند.

ماده 40

حقوقی كه بر اثر تخلف از شرایط مندرج در قراردادها برای شركت ایجاد می‌شود جز در مورد احكام قطعی دادگستری كه لازم‌الاجراء خواهد بود، كلاًو بعضاً قابل بخشودن نیست مگر اینكه به موجب پیشنهاد مدیر عامل و تصویب هیأت عامل محرز شود كه تخلف از شرایط ناشی از حوادث و یا علل و جهاتی‌ بوده كه از اختیار طرف قرارداد خارج بوده است.

ماده 41

حسابهای بانكی لازم برای اداره مركزی و مجتمع های شركت بنا به تشخیص هیأت عامل شركت و درخواست ذی حساب مدیر امور مالی از طریق ‌خزانه نزد بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران و یا نزد بانكهایی كه از طرف بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران نمایندگی داشته باشند افتتاح خواهد شد.‌استفاده از حسابهای بانكی شركت با امضای مشترك مقامات مذكور در اساسنامه و ذی حساب و مدیر امور مالی یا مقام مجاز طرف او ممكن خواهد بود.

ماده 42

مواردی كه در این آیین نامه پیش بینی نشده است، تابع مقررات قانونی محاسبات عمومی كشور، اساسنامه شركت و سایر قوانین و مقررات مورد عمل ‌شركتهای دولتی خواهد بود.

معاون اول رییس ‌جمهورـ حسن حبیبی