دستورالعمل اجرایی سامانه كارپوشه ملی ایرانیان مصوب 1396

دستورالعمل اجرایی سامانه كارپوشه ملی ایرانیان مصوب 1396,01,28 با اصلاحات و الحاقات بعدی

در اجرای آیین نامه اجرایی ماده (۸) قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، مصوب ۱۳۹۴ هیأت محترم وزیران و مفاد بند (ث) ماده (۶۷) قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه ج.ا. ایران، موارد زیر بانضمام اسناد پیوست (ممهور به مهر دبیرخانه شورای اجرایی فناوری اطلاعات) در یازدهمین جلسه شورا در تاریخ ۲۸ /۱ /۱۳۹۶ به تصویب رسید. شایان ذكر است اجرای مصوبات مذكور با رعایت قوانین و مقررات و در چارچوب قانون بودجه سالیانه انجام می گیرد.

۱. كلیه دستگاه های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات كشوری موظف اند ظرف مدت شش ماه نسبت به ارائه خدمات به مردم از طریق كارپوشه ملی ایرانیان به موازات روش های ارائه خدمات موجود، اقدام نمایند.

۲. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات سامانه كارپوشه ملی ایرانیان را به گونه ای توسعه و تكمیل نماید كه امكان ارائه خدمات استعلامی دستگاه های اجرایی به مردم و یا ارائه اسناد و مدارك احراز اصالت شده اشخاص به دستگاه های اجرایی را فراهم نماید.

۳.  دستورالعمل اجرایی سامانه كارپوشه ملی ایرانیان به شرح پیوست.

نصرا… جهانگرد دبیر شورا
محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات
حسن روحانی رئیس جمهور و رئیس شورا

دستورالعمل اجرایی سامانه كارپوشه ملی ایرانیان

مقدمه
در اجرای آیین نامه اجرایی ماده (۸) قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، مصوب ۱۳۹۴ هیأت محترم وزیران و مفاد بند (ث) ماده (۶۷) قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب ۱۳۹۵ـ ، دستورالعمل اجرایی سامانه كارپوشه ملی ایرانیان را در تاریخ ۲۸ /۱ /۱۳۹۶ در شورای اجرایی فناوری اطلاعات تصویب شد. متن مصوبه به قرار زیر است:

بخش اول : اهداف و ویژگی های سامانه

ماده 1

سامانه كارپوشه ملی ایرانیان، سامانه ای است كه طی آن كاربران شامل تمام اشخاص حقیقی و حقوقی در كشور دارای امكانات زیر هستند:
1- كارپوشه ای اختصاصی (ایران پوشه) جهت ارسال و دریافت مكاتبات و دریافت خروجی و پاسخ خدمات الكترونیكی
2ـ حفظ اسناد ارسالی از سوی دستگاه ها جهت ارائه به متقاضیان وفق ماده (25) این دستورالعمل
3ـ احراز هویت یگانه جهت دسترسی به تمام خدمات دولت الكترونیكی بر روی تمام بسترهای ارتباطی اعم از ثابت و همراه

ماده ۲

اهداف و ویژگی های سامانه:
۱ـ ایجاد بستری یكتا، امن، یكپارچه و استنادپذیر بین دستگاه ها و كاربران
۲ـ ایجاد فضایی جهت حفظ و ارائه اسناد ارسالی از سوی دستگاه ها به كاربران
۳ـ ایجاد ساز و كاری جهت احراز هویت یگانه كاربران برای دریافت تمام خدمات دولت الكترونیكی
۴ـ حذف هزینه های سربار دستگاه ها جهت احراز هویت و ارسال پاسخ خدمات درخواستی، اعلان ها و ابلاغیه ها به كاربران
۵ ـ كاهش مراجعات حضوری به دستگاه ها و امكان رصد وصول مكاتبات و اعلانات به كاربران توسط دستگاه ها
۶ ـ مدیریت زمان و تسریع در روند اجرای امور اداری
۷ـ كاهش ترافیك تبادل و گردش اطلاعات مورد نیاز از شبكه داخلی دستگاه ها
۸ ـ ایجاد بستر استنادپذیری اسناد كاربران، سامانه مدیریت اسناد و فراهم نمودن دسترسی دستگاه های اجرایی به این اسناد حسب اعلام كاربران

بخش دوم : مفاهیم و دامنه شمول مصوبه

ماده ۳

مفاهیم و اختصارهای این مصوبه در معانی برشمرده زیر بكار رفته اند:

۱. دستگاه: دستگاه های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات كشوری و سازمان ها یا مؤسسات وابسته به آنها و موسسات عمومی مشمول قانون دسترسی آزاد به اطلاعات كه از صلاحیت قانونی برای مكاتبه اداری مستقل با كاربران برخوردارند.

2– كارگزار: كلیه دفاتر پیشخوان رسمی دولت و قوه قضائیه و ارائه دهندگان خدمات یكپارچه دولت هوشمند

۳. سازمان: سازمان فناوری اطلاعات ایران.

۴. كاربر: اشخاص حقیقی بالای ۱۸ سال و مؤسسات خصوصی ایرانی موضوع بند «هـ» ماده (۱) قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات و همچنین اتباع خارجی مقیم حاضر در ایران.

۵. ایران پوشه: فضای اختصاصی كاربران بر روی سامانه جهت تبادل اعلانات و اسناد با دستگاه ها است كه برای هر شخص حقیقی به صورت iran@ (كد ملی) و برای هر شخص حقوقی به صورت iran@ (شناسه ملی)

۶. مركز ملی تبادل اطلاعات: بستر تبادل اطلاعات ناهمگون دولت، شامل شبكه تبادل داده بین دستگاه ها و بستر نرم افزاری تبادل داده ها و اطلاعات الكترونیكی دولت به صورت امن، پایدار و یكپارچه موضوع تبصره ۲ بند ث ماده (۶۷) قانون برنامه ششم توسعه

بخش سوم : تكالیف دستگاه های اجرایی

ماده 4

دستگاه هایی كه خدماتی را به مردم یا كسب و كارها ارائه می كنند ملزم هستند از طریق مركز ملی تبادل اطلاعات به سامانه متصل شوند.

ماده ۵ 

دستگاه ها می بایستی درخواست رسمی خود را كه حاوی موارد ذیل است، به سازمان ارائه ‌كنند:
الف) گستره، پراكندگی، فراوانی و نوع اعلان ها و اسناد ارسالی به كاربران مربوطه؛
ب) معرفی نماینده دستگاه برای راهبری بخش اختصاصی در سامانه
ت) امكانات و همچنین نیازمندی های فناورانه اختصاص یافته از سوی دستگاه به سامانه اعم از اتصال از طریق مركز ملی تبادل اطلاعات یا از طریق واسط كاربری؛

ماده ۶

در صورت تأیید سازمان، دستگاه ظرف ۲۰ روز شرایط و نیازمندی های ابلاغی آن را فراهم می آورد. در صورت زمان بر بودن كار، جدول زمانی امور به تأیید سازمان می رسد.

ماده ۷

دستگاه ها متعهد هستند احراز هویت و همه مكاتبات خود با كاربران را از سامانه انجام داده و چنانچه بر حسب ضرورت از سایر درگاه ها یا سامانه های الكترونیكی یا به شكل حضوری تعامل اداری مربوط را به انجام رسانند، می بایستی سوابق آن را در ایران پوشه كاربران بارگذاری ‌كنند.

ماده ۸ 

انحلال دستگاه یا منتفی شدن خدمات آن، دلیلی برای پایان خدمات سامانه نیست و كاربران آن همچنان می توانند به اسناد و سوابق مربوط دسترسی داشته باشند.

ماده ۹

دستگاه ها موظف اند امكان معرفی سامانه به كاربران را به عنوان كانال دریافت نتیجه خدمات درخواستی، در پرتال و كلیه ابزارهای عرضه خدمات معرفی كنند.

بخش چهارم : تكالیف سازمان

ماده ۱۰

سازمان برای شناسایی كارگزاران آماده خدمت به تفكیك استان ها، كلان شهرها، مراكز استان، شهرها، بخش ها و روستاهای سراسر كشور و همچنین نمایندگی های كنسولی ایران در سایر كشورها، پیمایش و آمایش لازم را انجام می دهد.

ماده ۱۱

سازمان ویژگی ها، شرایط و كاركردهای سامانه را از طریق فراخوان و اطلاع رسانی به دستگاه ها معرفی می كند.

ماده ۱۲

حجم و نوع فایل الصاقی قابل ارسال از طریق سامانه توسط سازمان تعیین و اعلام می شود.

ماده ۱۳

سازمان موظف است ظرف ده روز درخواست اتصال دستگاه ها به سامانه را بررسی‌ و پاسخ دستگاه درخواست دهنده را بدهد. در صورت عدم پاسخ، فرض بر تأیید درخواست دستگاه است.

ماده ۱۴

با احراز فراهم بودن همه شرایط، سازمان از طریق مركز ملی تبادل اطلاعات ضمن تأمین سرویس احراز هویت كاربران، خروجی خدمات الكترونیكی دستگاه را به سامانه فراهم می آورد. در غیر صورت غیرالكترونیكی بودن خدمات دستگاه ها دسترسی دستگاه از طریق واسط كاربری به سامانه فراهم می شود.

ماده ۱۵ـ سازمان موظف است ساز و كار استعلام صحت سنجی اسناد چاپ شده را از طریق ایران پوشه كاربران را تا سه ماه فراهم كند.

ماده ۱۶

اتصال بر اساس پیوست امنیتی كه باید ظرف سه ماه از سوی سازمان در دسترس دستگاه های متقاضی قرار گیرد، انجام می شود.

ماده ۱۷

سازمان مكلف است ظرف شش ماه مركز تماس و ارائه خدمت از راه دور این سامانه را ایجاد كند.

بخش پنجم : نحوه اخذ و فعال سازی ایران پوشه

ماده ۱۸

سامانه دارای سه سطح دسترسی است.

۱ـ سطح اول: برای عرضه خدمات عمومی دستگاه ها كه ارائه آنها نیازمند اطلاع از هویت گیرنده خدمت است. برای این سطح از خدمات كد كاربری كاربران با ارسال شماره تلفن همراه مربوط به خود شخص، كد ملی و شماره سریال شناسنامه كاربر فعال می شود.

۲ـ سطح دو: برای عرضه آن دسته از خدمات دستگاه ها كه ارائه آنها نیازمند احراز هویت كاربران است، احراز هویت با مراجعه حضوری كاربران به یكی از دفاتر كارگزاری و ارائه مدارك مطابق موارد مندرج در مواد (۱۸) و (۱۹) انجام می شود.

۳ـ سطح سوم: برای عرضه آن دسته از خدمات دستگاه ها كه ارائه آنها نیازمند اخذ امضای دیجیتالی یا سایر ابزارهای هوشمند دارای كد امنیتی است.

ماده ۱۹

كاربر سطح دو و سه در گزینش هریك از انواع كارگزاری ها جهت فعال نمودن ایران پوشه خود آزاد است.

ماده ۲۰

برای فعال شدن كد كاربری درخواست دهندگان حقیقی در سطح دو لازم است متقاضی شخصاً با در دست داشتن اطلاعات و مدارك زیر به یكی از كارگزاری های عرضه كننده خدمت به صورت حضوری مراجعه كند:
الف) كارت هوشمند ملی؛
ب) كد پستی محل اقامت؛
پ) شماره تلفن همراه كه باید به‌ نام خود كاربر باشد. بدیهی است در صورت درخواست كاربر اعلام وصول سند جدید از طریق پیامك به شماره تماس همراه ارسال می شود.
ت) در صورتیكه كاربر خواستار دریافت اعلام وصول سند جدید از طریق رایانامه شخصی خود ‌باشد لازم است نشانی رایانامه خود با دامنه .ir را ارائه كند.

تبصره – در صورت فقدان كارت هوشمند ملی، اصل كارت ملی و شماره سریال شناسنامه باید ارائه شود.

ماده ۲۱ـ برای فعال شدن كد كاربری درخواست دهندگان حقوقی در سطح دو و سه لازم است صاحب مجاز امضا وفق آخرین روزنامه رسمی معتبر، با در دست داشتن اطلاعات و مدارك زیر به صورت حضوری به یكی از كارگزاری های عرضه كننده خدمت مراجعه كند.
الف) اصل شناسنامه و كارت ملی صاحب مجاز امضا مؤسسه به عنوان كاربر حقوقی خدمت؛
ب) شماره ثبت مؤسسه؛
پ) شناسه ملی موسسه
ت) كد پستی محل موسسه
ث)  شماره تلفن همراه كه باید به‌ نام صاحب مجاز امضا موسسه یا خود موسسه باشد. بدیهی است در صورت درخواست كاربر اعلام وصول سند جدید از طریق پیامك به شماره تماس همراه ارسال می شود.
ج) در صورتیكه كاربر خواستار دریافت اعلام وصول سند جدید از طریق رایانامه شخصی صاحب مجاز امضای موسسه می باشد لازم است نشانی رایانامه خود را ارائه كند.

تبصره – در صورت تغییر صاحب مجاز امضا در یك موسسه، صاحب امضا جدید موظف است شخصاً جهت تغییر مشخصات حساب كاربری موسسه به یكی از دفاتر كارگزاری مراجعه كند.

ماده ۲۲

كاربر كارپوشه می تواند دسترسی به كارپوشه خود را با حضور در دفاتر كارگزاری و ارائه فرم تعهد به كاربر دیگری نیز تفویض كند. در این صورت اطلاعات كارپوشه كاربر برای نماینده معرفی شده نیز ارسال می شود. در اینصورت اطلاعات هویتی نماینده نیز برپایه مواد (۱۸) یا (۱۹) حسب مورد ثبت می شود.

تبصره ـ پذیرش نمایندگی كاربران در صورت درخواست خود كاربر، از سوی دفاتر كارگزاری مجاز بلامانع  است.

ماده ۲۳

اطلاعات هویتی درخواست دهنده به صورت برخط راستی آزمایی می شود و در صورت مغایرت، فعال سازی ایران پوشه كاربر درخواست دهنده تا زمان رفع مغایرت به تعویق می افتد.

ماده ۲۴

پس از تأیید نهایی اطلاعات هویتی درخواست دهنده، نام كاربری به همراه گذرواژه ایران پوشه كاربر از سوی متصدی كارگزاری (غیر از سطح اول موضوع بند یك ماده (۱۷)) صرفاً به شخص كاربر تحویل داده می شود.

ماده ۲۵

مسئولیت حفاظت از نام كاربری و گذرواژه دسترسی به سامانه بر عهده كاربر است و كاربر باید در اولین استفاده رمز عبور خود را تغییر دهد.

ماده ۲۶

سامانه نمی تواند برای مبادله اطلاعات بین كاربران بكار گرفته شود.

بخش ششم : نحوه ارائه خدمات سامانه

ماده ۲۷

اسناد ارسالی از سوی دستگاه ها در ایران پوشه كاربران حفظ می شود و با مجوز كاربر اسناد مذكور یا كلیه اسنادی كه توسط كاربر ذخیره شده و حسب نیاز توسط دستگاه های ذیربط احراز اصالت شده می تواند در اختیار سایر دستگاه ها قرار گیرد.

ماده ۲۸

در صورت لزوم بازیابی رمز عبور ایران پوشه، كاربران سطح دو و سه باید به یكی از كارگزاری ها به صورت حضوری مراجعه و با ارائه اصل كارت هوشمند ملی یا كارت ملی، رمز عبور جدید را دریافت كنند. بازیابی رمز عبور كاربران سطح یك به صورت غیرحضوری و از طریق ساز و كار تعیین شده در سامانه انجام می شود.

ماده ۲۹

وصول سند جدید در سامانه باید بوسیله پیامك و یا سامانه پیام رسان داخلی و یا رایانامه برای سه بار در بازه های زمانی متناسب به آگاهی كاربر برسد. در صورت دریافت دو بار تأیید پیام از سوی كاربر، مكاتبه مزبور به منزله ابلاغ واقعی خواهد بود.

ماده ۳۰

كاربر می تواند بدون محدودیت جغرافیایی به سامانه دسترسی داشته و نسبت به چاپ و ذخیره اسناد ارسالی در ایران پوشه خود اقدام كند. تغییر اطلاعات هویتی موضوع مواد (۱۸)، (۱۹) و (۲۰) تنها پس از راستی آزمایی ثبت می شود.

ماده ۳۱

در صورت فوت یا حجر كاربر حقیقی دسترسی به ایران پوشه كاربر تابع قوانین انحصار وراثت است.

ماده ۳۲

در صورت انحلال كاربر حقوقی، می بایستی كاربر بلافاصله موضوع انحلال شركت را به یكی از كارگزاری ها اعلام كند. هرگونه دسترسی به سامانه كاربران حقوقی پس از درج پیام از سوی سازمان های ذی ربط، منوط به رعایت تشریفات برشمرده در ماده (۲۰) است. پیامدهای اطلاع ندادن یا اطلاع رسانی دیرهنگام به عهده نماینده كاربر خواهد بود.

ماده ۳۳

اسناد و مستندات ایران پوشه كاربران و همچنین داده های حاصل از تبادل (داده ترافیك) آنها، تا زمان انقضای اعتبار تعیین شده از سوی دستگاه فرستنده نزد سامانه نگاهداری می شوند.

بخش هفتم : سایر مقررات

ماده ۳۴

كارگزاران موظف هستند بر پایه شاخص های ابلاغی سازمان نسبت به فراهم آوردن نیازمندی های سازه ای، سامانه ای، اداری و یا دفتری كاربران اقدام نمایند.

ماده ۳۵

هرگونه دسترسی غیرمجاز به ایران پوشه كاربران و داده ها و اطلاعات آنها خارج از قوانین مربوط ممنوع است.

ماده ۳۶

تعرفه یا كارمزد خدمات سامانه مذكور از سوی كارگزاران یا دستگاه ها در ازای ارائه خدمت به كاربران، با پیشنهاد سازمان منوط به تصویب كمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات است.

ماده ۳۷

دستگاه ها یا كارگزاران می توانند با تأیید سازمان خدمات ویژه ای را برای كاربران خود پیش بینی كنند به نحویكه كاربران در استفاده از آنها مختار باشند؛ مشروط به آنكه در ارائه مطلوب خدمات پایه و الزامی شان خدشه ای وارد نشود.

ماده ۳۸

سازمان فناوری اطلاعات ایران موظف است بر اساس بازخورد نیازمندی ها سامانه كارپوشه ملی ایرانیان را توسعه دهد.