قانون موافقتنامه حمل و نقل هوائی دوجانبه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه مصوب 1379

قانون موافقتنامه حمل و نقل هوائی دوجانبه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه مصوب 1379,08,02

ماده واحده موافقتنامه حمل و نقل هوائی دوجانبه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه مشتمل بر یك مقدمه و (18) ماده و یك پیوست به شرح ضمیمه تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.

بسم الله الرحمن الرحیم
‌موافقتنامه حمل و نقل هوائی دوجانبه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه

مقدمه
‌دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه كه عضو كنوانسیون هواپیمائی كشوری بین‌المللی مورخ 16 آذر ماه 1323 هجری‌ شمسی برابر با 7 دسامبر 1944 میلادی می‌باشند و از این پس طرفهای متعاهد نامیده می‌شوند، به منظور تأسیس و بهره برداری از سرویسهای هوائی‌ منظم فی‌مابین و ماورای سرزمینهای خود به شرح زیر موافقت كردند:

ماده 1 تعاریف:
‌از نظر این موافقتنامه:
‌الف – اصطلاح «‌كنوانسیون» به كنوانسیون هواپیمائی كشوری بین‌المللی كه در تاریخ 16 آذرماه 1323 هجری شمسی برابر با 7 دسامبر 1944 میلادی ‌در شیكاگو برای امضاء مفتوح گردید، اطلاق می‌شود و شامل اصلاحات كنوانسیون كه به موجب ماده (94) آن تصویب شده و برای طرفهای متعاهد ‌لازم‌الاجراء گردیده و نیز ضمائم كنوانسیون و اصلاحات آنها به موجب ماده (90) آن به تصویب رسیده و برای طرفهای متعاهد لازم‌الاجراء شده است،‌ خواهد بود.
ب – اصطلاح «‌مقامهای هواپیمائی» در مورد جمهوری اسلامی ایران به «‌سازمان هواپیمائی كشوری» و هر شخص یا سازمانی كه مجاز به انجام وظایف ‌فعلی آن سازمان باشد اطلاق می‌گردد، و در مورد دولت جمهوری عربی سوریه هر شخص یا سازمانی كه مجاز به انجام وظایف آن دولت باشد، اطلاق‌می‌گردد.
پ – اصطلاح «شركت هواپیمائی تعیین شده» به یك یا چند شركت هواپیمائی اطلاق می‌شود كه به موجب مفاد ماده (3) موافقتنامه حاضر تعیین شوند ‌و اجازه فعالیت بیابند.
ت – اصطلاح «‌ظرفیت» در مورد یك هواپیما به میزان بارگیری مؤثر آن هواپیما در یك مسیر یا قسمتی از مسیر و اصطلاح «‌ظرفیت» در مورد «سرویس‌توافق شده» به حاصل ضرب ظرفیت هواپیما در چنین سرویسی در دفعات پرواز هواپیمای مزبور طی زمان معین در تمام یا قسمتی از مسیر، اطلاق ‌می‌شود.
ث – اصطلاح «‌سرزمین» در مورد هر یك از طرفهای متعاهد به مناطق خشكی و آبی كه تحت حاكمیت آن قرار دارد، اطلاق و شامل فضای محاذی آنها ‌نیز می‌شود.
ج – اصطلاحات «‌سرویس هوائی»، «‌سرویس هوائی بین‌المللی» ، «‌شركت هواپیمائی» و «‌توقف به منظورهای غیر حمل و نقل» دارای همان معانی ‌است كه در ماده (96) كنوانسیون برای آنها ذكر شده است.
چ – اصطلاح «‌نرخ» به قیمتی اطلاق می‌شود كه برای حمل مسافر، بار همراه و غیر همراه پرداخت گردد و شامل شرایطی كه به موجب آن قیمتهای‌ مزبور اعمال می‌شود از جمله قیمتها و شرایط مقرر برای نمایندگیها و سایر خدمات جنبی به استثنای دستمزدها و شرایط حمل پست، می‌باشد.
ح – «‌مسیرهای مشخص شده» به مسیرهای مشخص شده در ضمیمه موافقتنامه حاضر كه در سرویسهای هوائی بین‌المللی منظم توسط شركت(‌شركتهای) هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت، اطلاق می‌شود.
خ – «‌سرویسهای توافق شده» به سرویسهائی كه در مسیرهای مشخص شده در ضمیمه موافقتنامه حاضر برقرار شده یا برقرار خواهد شد، اطلاق ‌می‌شود.
‌د – «‌موافقتنامه» به موافقتنامه حاضر یا اصلاحات آن طبق مفاد ماده (13) موافقتنامه حاضر اطلاق می‌شود، و
‌ذ – «ضمیمه» به ضمیمه موافقتنامه حاضر یا اصلاحات آن طبق مفاد ماده (13) موافقتنامه حاضر اطلاق می‌شود. ضمیمه جزء لاینفكی از این موافقتنامه ‌را تشكیل می‌دهد و كلیه ارجاعات به موافقتنامه شامل ارجاعات به ضمیمه نیز خواهد بود بجز در مواردی كه به طور صریح به گونه دیگری پیش‌بینی شده باشد.
‌هر كدام از عناوین مواد موافقتنامه حاضر، برای ارجاع و تسهیل كار بوده و به هیچ وجه هدف یا مقصود موافقتنامه حاضر را، تعریف، تحدید یا تشریح‌ نمی‌كند.

ماده 2 اعطای حقوق:
1 –
هر طرف متعاهد جهت انجام سرویسهای هوائی بین‌المللی منظم به وسیله شركت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر حقوق زیر را به طرف متعاهد دیگر اعطاء می‌نماید:
‌الف – پرواز بدون فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر؛
ب – توقف در سرزمین مذكور به منظورهای غیر حمل و نقل ؛ و
پ – توقف در سرزمین مذكور به منظور سوار و پیاده كردن مسافر، بارگیری و تخلیه بار و پست در حمل و نقل بین‌المللی در نقاط مشخص شده در‌جدول مسیر پیوست این موافقتنامه.
2 –
استفاده از حقوق حمل و نقل در نقاط واسط و ماورای مندرج در جدول مسیر پیوست این موافقتنامه مشروط به مذاكره و موافقت شركتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد و تصویب مقامهای هواپیمائی آنها خواهد بود.
3 –
هیچ یك از مقررات این موافقتنامه نباید به نحوی تفسیر شود كه به شركت هواپیمائی یك طرف متعاهد، این حق را اعطاء كند كه در داخل سرزمین طرف متعاهد دیگر از نقطه‌ای به نقطه دیگر مبادرت به حمل مسافر ، بار و پست در قبال مزد یا كرایه نماید.
4 –
در مناطقی كه در آن مخاصمات مسلحانه جریان دارد و یا در اشغال نظامی است و نیز در مناطقی كه تحت تأثیر مخاصمات مسلحانه یا اشغال نظامی قرار گرفته انجام سرویسهای موضوع این ماده منوط به تصویب مقامهای صلاحیتدار مربوط خواهد بود.

ماده 3 تعیین و اجازه:
1 –
هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلامیه كتبی به طرف متعاهد دیگر یك یا چند شركت هواپیمائی را برای انجام سرویسهای مورد توافق در مسیرهای مشخص شده تعیین، و هر شركت هواپیمائی تعیین شده را حذف كند یا تغییر دهد.
2 –
پس از دریافت اعلامیه مذكور در بند (1) مقامهای صلاحیتدار طرف متعاهد دیگر باید با رعایت مفاد بندهای (3) و (4) این ماده اجازه مقتضی را بدون تأخیر به شركت هواپیمائی تعیین شده مزبور اعطاء كند.
3 –
مقامهای هواپیمائی یك طرف متعاهد می‌توانند از شركت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر بخواهند كه آنان را مجاب سازد كه شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی را كه معمولاً به موجب مفاد كنوانسیون توسط آن مقامها در مورد سرویسهای هوائی بین‌المللی اعمال می‌گردد، دارا می‌باشد.
4 –
هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد كه مجاب نشده باشد مالكیت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپیمائی تعیین شده متعلق و در اختیار طرف متعاهد دیگر یا اتباع آن است از اعطای اجازه بهره برداری موضوع بند (2) این ماده امتناع ورزد و یا هر شرطی را كه برای اعمال حقوق مذكور در ماده(2) این موافقتنامه توسط آن شركت هواپیمائی تعیین شده لازم بداند، وضع نماید.
5 –
شركت هواپیمائی تعیین شده می‌تواند در هر زمان پس از دریافت اجازه مندرج در بند (2) فوق، بهره برداری از سرویسهای مورد توافق را آغاز كند مشروط بر آنكه نرخی مطابق ضوابط ماده (10) این موافقتنامه در مورد سرویسهای مزبور وضع شده و مجری باشد.

ماده 4 تعلیق و لغو:
1 –
هر طرف متعاهد می‌تواند در موارد مشروح زیر مجوز بهره برداری را لغو یا استفاده از حقوق مندرج در ماده (2) این موافقتنامه را در مورد شركت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر معلق، یا هر شرطی را كه برای استفاده از این حقوق لازم می‌داند وضع كند :
‌الف – چنانچه قانع نشود كه مالكیت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپیمائی مذكور متعلق و در اختیار طرف متعاهد دیگر یا اتباع وی می‌باشد؛
ب – چنانچه شركت هواپیمائی مذكور قوانین و یا مقررات طرف متعاهدی كه این حقوق را اعطاء نموده است رعایت نكند؛
پ – چنانچه شركت هواپیمائی مذكور در انجام عملیات بهره برداری از مفاد این موافقتنامه تخطی كند.
2 –
لغو یا تعلیق یا وضع شرایط مذكور در بند (1) این ماده جز در مواردی كه برای جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و یا مقررات و یا مفاد این موافقتنامه فوریت داشته باشد، فقط پس از مشورت با طرف متعاهد دیگر صورت خواهد گرفت.
‌این مشورت بین مقامهای هواپیمائی پس از دریافت درخواست انجام آن در اسرع وقت شروع خواهد شد.

ماده 5 شمول قوانین و مقررات:
1 –
قوانین و مقررات هر طرف متعاهد در مورد ورود یا خروج هواپیماهائی كه به امر هوانوردی بین‌المللی اشتغال دارند و نیز قوانین و مقررات مربوط‌ به بهره‌برداری و هوانوردی این قبیل هواپیماها مادام كه بر فراز یا داخل سرزمین آن طرف متعاهد می‌باشند، در مورد هواپیماهای شركت هواپیمائی‌ تعیین شده طرف متعاهد دیگر اعمال خواهد شد.
2 –
قوانین و مقررات هر طرف متعاهد كه ناظر به ورود، اقامت موقت و خروج مسافران، خدمه، بار یا پست از سرزمین آن می‌باشد از قبیل تشریفات ‌ورود و خروج، مهاجرت و همچنین مقررات گمركی و بهداشتی در مورد مسافران، خدمه، بار یا محمولات پستی هواپیمای شركت هواپیمائی تعیین‌ شده طرف متعاهد دیگر مادام كه در سرزمین مذكور باشند اعمال خواهد شد.
3 –
هر طرف متعاهد بنا به تقاضای طرف متعاهد دیگر نسخه‌ای از قوانین و مقررات مذكور در این ماده را در اختیار آن قرار خواهد داد.
4 –
شركت هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد حق دارد دفتر خود را در سرزمین طرف متعاهد دیگر دایر نماید و یا اینكه برای خود یك عامل‌ فروش یا عامل فروش كل یا عامل كل تعیین كند. نصب عامل كل یا عامل فروش كل براساس قوانین و مقررات طرف متعاهد دیگر صورت خواهد گرفت.
5 –
انتقال درآمدهای حاصله توسط شركت هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد طبق مقررات تسعیر ارزهای خارجی طرف متعاهد دیگر و پس از ‌كسر هزینه‌ها صورت خواهد گرفت.
‌طرفهای متعاهد بیشترین تلاش خود را برای تسهیل انتقال درآمدهای حاصله توسط شركت هواپیمائی تعیین شده از سرویسهای موضوع این موافقتنامه ‌به عمل خواهند آورد.

ماده 6 معافیت از حقوق گمركی و سود بازرگانی و سایر عوارض:
1 –
هواپیماهای شركت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهدی كه سرویسهای بین‌المللی را انجام می‌دهد و مواد سوختی، روغن موتور، سایر مواد ‌مصرفی فنی، وسایل یدكی، لوازم مورد نیاز جاری و خواربار موجود در هواپیماهای شركت هواپیمائی یك طرف متعاهد كه مجاز به استفاده از مسیرها ‌و سرویسهای موضوع موافقتنامه می‌باشند به هنگام ورود یا خروج از سرزمین طرف متعاهد دیگر بر اساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمركی و‌سود بازرگانی و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های مشابه ملی و محلی معاف خواهند بود حتی اگر مواد مذكور زمانی مورد استفاده قرار ‌گیرد یا به مصرف برسد كه هواپیماهای مزبور بر فراز آن سرزمین در پرواز باشند.
2 –
سوخت ، روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی، وسایل یدكی، لوازم مورد نیاز جاری و خواربار كه توسط یك طرف متعاهد یا اتباع آن كه به‌سرزمین طرف متعاهد دیگر وارد شود و صرفاً به منظور استفاده در هواپیماهای شركت هواپیمائی تعیین شده آن طرف متعاهد باشد براساس عمل ‌متقابل از پرداخت حقوق گمركی و سود بازرگانی و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های ملی و محلی معاف خواهد بود.
3 –
سوخت، روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی، لوازم یدكی، تجهیزات مورد نیاز جاری و خواربار كه در سرزمین یك طرف متعاهد بار هواپیماهای ‌شركت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر می‌شود و در سرویسهای بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق‌گمركی و سود بازرگانی، مالیاتها و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های ملی و محلی معاف خواهد بود.
4 –
تجهیزات هوانوردی مورد نیاز جاری، و همچنین مواد و كالاهای نگاهداری شده در هواپیماهای شركت هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد تنها ‌با موافقت مقامهای گمركی طرف متعاهد دیگر در آن سرزمین قابل تخلیه است.
‌در این صورت می‌توان آنها را تا زمانی كه طبق مقررات گمركی مجدداً صادر می‌شوند و یا ترتیب دیگری در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامهای ‌نامبرده قرار داد.
5 –
مسافران، اثاثیه مسافران و باری كه از سرزمین یك طرف متعاهد در ترانزیت مستقیم قرار دارند و از حریمی كه در فرودگاه بدین منظور اختصاص‌ یافته خارج نمی‌شوند، فقط مشمول كنترل ساده‌ای خواهند بود. اثاثیه مسافر و بار تا زمانی كه در ترانزیت مستقیم است از حقوق گمركی و سود بازرگانی و هرگونه مالیات معاف خواهد بود.
6 –
اسناد رسمی حاوی نشانه رسمی شركت هواپیمائی مانند برچسب چمدان، بلیت هواپیما، بارنامه، كارت اجازه ورود به هواپیما و جدول زمان بندی كه به داخل سرزمین هر طرف متعاهد برای استفاده اختصاصی شركت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر وارد می‌شود، از كلیه حقوق گمركی و‌سود بازرگانی و یا مالیاتها براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.

ماده 7 تسهیلات و هزینه‌های فرودگاهی:
1 –
هر یك از طرفهای متعاهد در سرزمین خود فرودگاه یا فرودگاههائی را جهت استفاده شركت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر در مسیر‌مشخص شده تعیین خواهد كرد، و تسهیلات ارتباطی، هوانوردی، هواشناسی و سایر خدماتی را كه برای بهره برداری سرویسهای مورد توافق لازم‌ است در اختیار شركت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر قرار خواهد داد.
2 –
هر یك از طرفهای متعاهد می‌تواند در قبال استفاده هواپیماهای شركت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر از فرودگاهها و سایر تأسیسات آن‌ هزینه‌های عادلانه و معقولی دریافت دارد، مشروط بر آنكه میزان این هزینه‌ها از آنچه شركتهای حمل و نقل هوائی آن كه در سرویسهای مشابه ‌بین‌المللی تردد می‌كنند، برای استفاده از چنین فرودگاه و تأسیساتی می‌پردازند، تجاوز نكند.

ماده 8 مقررات ظرفیت و تصویب برنامه‌های پرواز:
1 –
شركتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار خواهند بود تا بتوانند برای انجام سرویسهای مورد توافق در‌مسیرهای مشخص شده از فرصتهای متساوی بهره‌مند باشند.
2 –
در انجام سرویسهای مورد توافق، شركتهای هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد، منافع شركت هواپیمائی طرف دیگر را مورد نظر قرار خواهد ‌داد تا من غیر حق در سرویسهای طرف دیگر در تمام یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.
3 –
هدف اصلی از برقراری سرویسهای مورد توافق توسط شركتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد، تأمین ظرفیت كافی با ضریب بار مناسب ‌جهت رفع نیازمندیهای جاری و پیش‌بینی شده معقول برای حمل مسافر و بار و پست بین سرزمین طرف متعاهد تعیین كننده شركت هواپیمائی و‌سرزمین طرف متعاهد دیگر می‌باشد.
4 –
ظرفیتی كه عرضه می‌شود شامل تعداد سرویسها و نوع هواپیماهای مورد استفاده شركتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد در سرویسهای‌ مورد توافق می‌تواند از سوی شركتهای هواپیمائی تعیین شده پیشنهاد شود. پیشنهاد فوق پس از مذاكره و تبادل نظر بین شركتهای هواپیمائی تعیین شده‌ با رعایت اصول مندرج در بندهای (1) ، (2) و (3) این ماده ارائه خواهد شد. ظرفیت مذكور با تصویب مقامهای هواپیمائی طرفهای متعاهد تعیین و‌اجراء خواهد شد.
5 –
در صورت عدم توافق بین شركتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد، مسائل مندرج در بند (4) از طریق توافق بین مقامهای هواپیمائی دو‌طرف متعاهد حل و فصل خواهد گردید. تا زمانی كه این توافق حاصل نگردیده، ظرفیت عرضه شده توسط شركتهای هواپیمائی تعیین شده بدون تغییر‌باقی خواهد ماند.
6 –
شركتهای هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد، حداكثر (60) روز قبل از شروع سرویسها در مسیرهای مشخص شده، برنامه‌های پرواز را برای‌ تصویب به مقامهای هواپیمائی طرف متعاهد دیگر تسلیم خواهد نمود. در مورد تغییرات بعدی نیز به همین ترتیب عمل خواهد شد. در موارد خاص ‌می‌توان این محدوده زمانی را با تصویب مقامهای نامبرده تغییر داد.

ماده 9 شناسائی گواهینامه‌ها و پروانه‌ها:
‌گواهینامه‌های قابلیت پرواز و گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هائی كه توسط یك طرف متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی ‌باشد، برای بهره برداری از مسیرها و سرویسهای موضوع این موافقتنامه، توسط طرف متعاهد دیگر معتبر شناخته خواهد شد، مشروط بر اینكه شرایط ‌صدور یا اعتبار گواهینامه‌ها و پروانه‌های مزبور مساوی یا بیش از حداقل استانداردهائی باشد كه به موجب كنوانسیون وضع شده یا خواهد شد. در هر‌حال هر طرف متعاهد این حق را برای خود محفوظ می‌دارد كه در مورد پرواز از فراز سرزمین خود از شناسائی گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هائی كه ‌برای اتباع آن توسط طرف متعاهد دیگر یا هر دولت دیگری صادر شده یا معتبر شناخته شده خودداری نماید.

ماده 10 نرخهای حمل و نقل هوائی:
1 –
نرخهای مورد اجراء توسط شركتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد در سرویسهای مورد توافق در سطح معقولی خواهد بود كه با توجه به‌ كلیه عوامل مربوط از جمله هزینه بهره برداری و سود معقول و خصوصیات سرویس و نرخهای شركتهای هواپیمائی دیگر كه در تمام یا قسمتی از همان ‌مسیرها سرویسهای منظم انجام می‌دهند وضع می‌گردد.
2 –
نرخهای موضوع بند (1) این ماده براساس قواعد زیر تعیین می‌گردد:
‌الف – در صورتی كه شركتهای هواپیمائی تعیین شده دو طرف متعاهد عضو یك اتحادیه بین‌المللی شركتهای هواپیمائی با مكانیسم تعیین نرخ باشند و‌یك قطعنامه نرخ، راجع به سرویسهای مورد توافق از قبل وجود داشته باشد، نرخها براساس این قطعنامه بین شركتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای‌ متعاهد توافق خواهد شد.
ب – در صورتی كه هیچ كدام از شركتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد یا یكی از آنها عضو اتحادیه شركتهای هواپیمائی نباشند و یا قطعنامه‌ نرخ مندرج در جزء (‌الف) فوق وجود نداشته باشد شركتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد در مورد نرخهائی كه برای سرویسهای مورد توافق ‌اعمال می‌گردد بین خود توافق خواهند نمود.
پ – نرخهائی كه به ترتیب مندرج در جزء (‌الف) و (ب) مورد توافق قرار می‌گیرد لااقل سی (30) روز قبل از تاریخ پیشنهادی اجرا برای تصویب به ‌مقامهای هواپیمائی طرفهای متعاهد تسلیم خواهد گردید. این محدوده زمانی به موافقت مقامهای مذكور قابل تغییر است.
ت – در صورتی كه شركتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد نتوانند درباره نرخهای قابل اجرا به توافق برسند یا در صورتی یك طرف متعاهد‌ شركت هواپیمائی خود را به منظور انجام سرویسهای مورد توافق تعیین ننموده باشد و یا چنانچه در فاصله پانزده (15) روز اول از دوره سی (30) روزه‌ موضوع جزء (پ) این ماده، مقامهای هواپیمائی یك طرف متعاهد عدم رضایت خود را از هر یك از نرخهای توافق شده بین شركتهای هواپیمائی‌ طرفهای متعاهد طبق بندهای (‌الف) و (ب) این ماده به مقامهای هواپیمائی طرف متعاهد دیگر اعلام دارد، مقامهای هواپیمائی طرفهای متعاهد اهتمام‌ خواهند نمود در مورد نرخهای مناسب به توافق برسند. به طور كلی هیچ نرخی قبل از تصویب مقامهای هواپیمائی طرفهای متعاهد به مورد اجراء گذارده‌ نخواهد شد. باوجود این در صورتی كه ظرف مدت پانزده (15) روز یاد شده، هیچ كدام از مقامهای هواپیمائی طرفهای متعاهد عدم رضایت خود را ‌نسبت به نرخهای توافق شده بین شركتهای هواپیمائی تعیین شده اعلام ندارند، نرخهای مزبور تصویب شده تلقی خواهد شد.
3 –
نرخهای تعیین شده به موجب این ماده تا زمانی كه نرخهای جدید تعیین نشده باشد، به قوت خود باقی خواهد ماند.

ماده 11 امنیت هوانوردی:
1 –
طرفهای متعاهد حقوق و تعهداتی را كه به موجب حقوق بین‌الملل در قبال یكدیگر در خصوص حفظ امنیت هواپیمائی كشوری در برابر اعمال‌ مداخله گرایانه غیرقانونی دارند، مورد تأكید قرار می‌دهند.
‌طرفهای متعاهد بدون تحدید كلیت حقوق و تعهداتی كه به موجب حقوق بین‌الملل به عهده دارند، به ویژه طبق مفاد كنوانسیون راجع به جرائم و برخی‌اعمال ارتكابی دیگر در هواپیما امضاء شده در توكیو به تاریخ 23/6/1342 هجری شمسی مطابق با 14 سپتامبر 1963 میلادی، كنوانسیون راجع به‌جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیما امضاء شده در لاهه به تاریخ 25/9/1349 هجری شمسی مطابق با 16 دسامبر 1970 میلادی و كنوانسیون راجع‌به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمائی كشوری امضاء شده در مونترال به تاریخ 1/7/1350 هجری شمسی مطابق با 23 سپتامبر 1971‌میلادی عمل خواهند كرد.
2 –
طرفهای متعاهد حسب تقاضا، كلیه مساعدتهای لازم را به یكدیگر جهت جلوگیری از اعمال تصرف غیرقانونی هواپیماهای كشوری و سایر اعمال‌ غیرقانونی علیه امنیت این هواپیماها، مسافران و خدمه آنها، فرودگاهها و تأسیسات هوانوردی و هر نوع تهدید دیگر علیه امنیت هواپیمائی كشوری ارائه‌ خواهند كرد.
3 –
طرفهای متعاهد باید در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی مصوب سازمان بین‌المللی هواپیمائی كشوری كه به عنوان ضمائم‌ كنوانسیون هواپیمائی كشوری بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی كه مقررات امنیتی مزبور در مورد طرفهای متعاهد قابل اجراست عمل نمایند. آنها‌ باید از متصدیان هواپیماهائی كه محل ثبت هواپیماهای آنها یا محل اصلی كار و یا اقامت دائمی متصدیان آنها در سرزمین وی واقع شده و نیز از‌متصدیان فرودگاههای واقع در سرزمین خود بخواهد كه مطابق مقررات هوانوردی مزبور عمل كنند.
4 –
هر طرف متعاهد می‌تواند از متصدیان هواپیماها بخواهد كه مقررات امنیت هوانوردی مورد اشاره در بند (3) فوق را كه طرف متعاهد دیگر برای‌ ورود به سرزمین خود، خروج از آن یا در مدت توقف در آنجا مقرر كرده است، رعایت كنند. هر طرف متعاهد باید اطمینان حاصل كند كه در سرزمین آن ‌اقدامات كافی برای حفاظت از هواپیماها و بازرسی مسافران، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثیه مسافر، بار و خواربار هواپیما پیش از سوار شدن مسافران ‌یا بارگیری و به هنگام آن به نحو مؤثر انجام می‌شود. همچنین هر طرف متعاهد باید هر درخواستی را كه طرف متعاهد دیگر برای انجام اقدامات امنیتی ‌ویژه معقول جهت مقابله با تهدیدی خاص به عمل آورد، با نظر مساعد مورد توجه قرار دهد.
5 –
هرگاه حادثه تصرف غیرقانونی هواپیمائی كشوری و یا اعمال غیرقانونی دیگری علیه امنیت این هواپیماها، مسافران و خدمه آنها، فرودگاهها یا‌ تأسیسات هوانوردی صورت پذیرد، و یا تهدیدی در این مورد انجام گیرد، طرفهای متعاهد باید از طریق تسهیل ارتباطات و اتخاذ تدابیر مناسب دیگر به ‌منظور ختم سریع و بی‌خطر حادثه و یا خنثی كردن تهدید مزبور به یكدیگر یاری رسانند.
6 –
هر طرف متعاهد باید تا آنجا كه ممكن است اقدامات عملی را برای اطمینان از اینكه هواپیمائی كه در سرزمین دولت مربوط فرود آمده و مورد‌تصرف غیرقانونی یا سایر اعمال مداخله‌گرایانه غیرقانونی قرار گرفته در روی زمین توقیف می‌شود اتخاذ نماید، مگر اینكه خروج آن به خاطر وظیفه‌ خطیر حفظ جان انسانها ضروری باشد در صورت امكان اتخاذ چنین اقداماتی باید بر مبنای مشورت دوجانبه صورت گیرد.
7 –
چنانچه یك طرف متعاهد مشكلاتی در مورد مقررات امنیت هوانوردی این ماده داشته باشد مقامهای هواپیمائی هر طرف متعاهد می‌توانند به ‌فوریت درخواست مشاوره با مقامهای هواپیمائی طرف متعاهد دیگر را نمایند.

ماده 12 تسلیم آمار:
‌مقامهای هواپیمائی هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام شده در سرویسهای مورد توافق توسط شركت هواپیمائی تعیین شده ‌خود به سرزمین طرف متعاهد دیگر یا از آن سرزمین را كه معمولاً توسط شركت هواپیمائی تعیین شده برای مقامهای هواپیمائی ملی خود تهیه و به آنها‌ ارائه می‌گردد، بنا بر تقاضا در اختیار مقامهای هواپیمائی طرف متعاهد دیگر قرار خواهند داد. ارائه هرگونه اطلاعات اضافی آماری حمل و نقل مورد‌ درخواست مقامهای هواپیمائی یك طرف متعاهد از مقامهای هواپیمائی طرف متعاهد دیگر منوط به مذاكره و توافق طرفهای متعاهد خواهد بود.

ماده 13 مشاوره، تغییر و اصلاح:
1 –
طرفهای متعاهد جهت حسن اجرای این موافقتنامه از طریق مقامهای هواپیمائی خود با یكدیگر همكاری لازم معمول خواهند داشت و به این ‌منظور مقامهای هواپیمائی یك طرف متعاهد می‌توانند در هر زمان از مقامهای هواپیمائی طرف متعاهد دیگر تقاضای مشاوره كنند.
2 –
مشاوره مورد تقاضای مقامهای هواپیمائی هر طرف متعاهد ظرف شصت (60) روز از تاریخ دریافت تقاضا آغاز خواهد شد.
3 –
هر یك از طرفهای متعاهد می‌تواند در هر زمان كه لازم بداند خواستار تغییر یا اصلاح مفاد این موافقتنامه شود و در این صورت طرفهای متعاهد باید ‌ظرف شصت (60) روز از تاریخ دریافت تقاضای مذاكره توسط طرف متعاهد دیگر در این خصوص به مذاكره بپردازند.
4 –
هرگونه تغییر یا اصلاح این موافقتنامه با رعایت مفاد ماده (18) این موافقتنامه، به مورد اجراء نهاده خواهد شد.
5 –
علی رغم مفاد بند (4) اصلاحات جدول مسیر پیوست این موافقتنامه می‌تواند، به طور مستقیم بین مقامهای هواپیمائی طرفهای متعاهد مورد توافق ‌قرار گیرد. این اصلاحات با مبادله یادداشت از طریق سیاسی لازم‌الاجراء خواهد گردید.

ماده 14 حل اختلافات:
1 –
هرگاه در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه و پیوست (‌پیوستهای) آن بین طرفهای متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفهای متعاهد در مرحله نخست ‌اهتمام خواهند كرد كه اختلاف را از طریق مذاكره حل و فصل نمایند.

2 – هرگاه طرفهای متعاهد نتوانند اختلاف را از طریق مذاكره حل و فصل كنند، می‌توانند با توافق موضوع را جهت كسب نظر مشورتی به هر شخص یا‌هیأتی ارجاع كنند.
3 –
چنانچه طرفهای متعاهد به موجب بندهای (1) و (2) فوق در مورد حل اختلاف به نتیجه نرسند هر یك از طرفهای متعاهد می‌تواند با رعایت ‌قوانین و مقررات مربوط خود، ضمن ارسال اطلاعیه‌ای برای هر طرف متعاهد دیگر موضوع را به یك هیأت داوری سه نفره مركب از دو داور منتخب ‌طرفهای متعاهد و یك سر داور ارجاع نماید.
‌در صورت ارجاع امر به داوری، هریك از طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت (60) روز از تاریخ دریافت اطلاعیه ارجاع اختلاف به داوری، نسبت به‌معرفی یك داور اقدام می‌كند و داوران منتخب طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت (60) روز از تاریخ آخرین انتخاب، سر داور را تعیین خواهند كرد.‌چنانچه هر یك از طرفهای متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعیین نكند، و یا داوران منتخب ظرف مدت مذكور، در مورد انتخاب سر داور به توافق‌نرسند، هر یك از طرفهای متعاهد می‌تواند از رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی كشوری بخواهد كه حسب مورد داور طرف ممتنع یا سر داور‌را تعیین نماید.
‌سر داور باید در هر صورت تابعیت كشوری را دارا باشد كه در زمان انتخاب با طرفهای متعاهد روابط سیاسی دارد.
4 –
در مواردی كه سر داور باید توسط رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی كشوری تعیین شود چنانچه رئیس شورای سازمان بین‌المللی ‌هواپیمائی كشوری از انجام وظیفه معذور یا تبعه یكی از طرفهای متعاهد باشد، انتصاب توسط معاون رئیس انجام خواهد شد، و چنانچه معاون رئیس ‌نیز از انجام وظیفه مذكور معذور یا تبعه یكی از طرفهای متعاهد باشد، این انتصاب توسط عضو ارشد شورا كه تابعیت هیچ یك از طرفهای متعاهد را‌نداشته باشد، انجام خواهد شد.
5 –
هیأت داوری با توجه به سایر مواردی كه طرفهای متعاهد توافق نموده‌اند آیین و محل داوری را تعیین خواهد نمود.
6 –
تصمیمات هیأت داوری برای طرفهای متعاهد لازم‌الاتباع است.
7 –
مخارج داوری، شامل هزینه‌ها و دستمزدهای داوران به نسبت مساوی توسط طرفهای متعاهد پرداخت خواهد گردید.
‌هرگونه مخارجی كه توسط شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی كشوری در رابطه با نصب سر داور و یا داور طرف ممتنع به شرح مندرج در بند (3)‌ این ماده به وجود آید به عنوان بخشی از هزینه‌های داوری محسوب خواهد گردید.

ماده 15 فسخ :
‌هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمان قصد خود را مبنی بر فسخ این موافقتنامه طی اطلاعیه كتبی به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید. این اطلاعیه‌ همزمان به آگاهی سازمان بین‌المللی هواپیمائی كشوری نیز خواهد رسید و در این صورت موافقتنامه دوازده(12) ماه پس از اعلام دریافت اطلاعیه فسخ ‌توسط طرف متعاهد دیگر فسخ شده تلقی خواهد شد، مگر آنكه اطلاعیه فسخ قبل از انقضای این مدت با تراضی طرفهای متعاهد مسترد شود.
‌هرگاه طرف متعاهد دیگر دریافت اطلاعیه فسخ را اعلام نكند، اطلاعیه مزبور چهارده (14) روز پس از وصول آن به سازمان بین‌المللی هواپیمائی ‌كشوری دریافت شده تلقی خواهد شد.

ماده 16 مطابقت با كنوانسیونها یا موافقتنامه‌های چند جانبه :
‌چنانچه كنوانسیون یا موافقتنامه چندجانبه حمل و نقل هوائی در مورد هر دو طرف متعاهد لازم‌الاجراء گردد، این موافقتنامه و پیوست (‌پیوستهای) آن‌ باید از طریق مذاكره به شرح مندرج در ماده (13) به نحوی اصلاح شود كه مفاد آن با مقررات كنوانسیون یا موافقتنامه مزبور انطباق یابد.

ماده 17 ثبت :
‌این موافقتنامه و پیوست (‌پیوستهای) آن و هرگونه اصلاحیه آن نزد سازمان بین‌المللی هواپیمائی كشوری به ثبت خواهد رسید.

ماده 18 لازم‌الاجراء شدن :
‌این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد دیگر مبنی بر اینكه اقدامات لازم را طبق قوانین و مقررات خود برای ‌لازم‌الاجراء شدن این موافقتنامه به عمل آورده، به مورد اجراء گذارده خواهد شد.
‌با تأیید مفاد این موافقتنامه، نمایندگان تام‌الاختیار امضاء كننده زیر كه از طرف دولتهای متبوع خود مجاز می‌باشند، این موافقتنامه را در یك مقدمه، (18) ماده و یك ضمیمه امضاء نمودند.
‌این موافقتنامه در تاریخ 6 مرداد 1376 برابر با 28 جولای 1997 میلادی در دو نسخه اصلی به زبانهای فارسی، عربی و انگلیسی كه هر سه متن دارای ‌اعتبار یكسان می‌باشد، تنظیم گردید. در صورت اختلاف در تفسیر متون، متن انگلیسی ملاك خواهد بود.
‌از طرف ‌از طرف
‌دولت جمهوری اسلامی ایران‌ دولت جمهوری عربی سوریه

جدول مسیر
1 –
مسیرهائی كه شركت (‌شركتهای) هواپیمائی تعیین شده جمهوری اسلامی ایران می‌تواند مورد بهره برداری قرار دهد.
نقاط مبدأ ‌ نقاط واسط ‌نقطه مقصد ‌نقاط ماورا
————————————————————————————————————
‌نقاطی در ایران ‌ هر نقطه یك نقطه در سوریه ‌ هر نقطه

2 – مسیرهائی كه توسط شركت (‌شركتهای) هواپیمائی تعیین شده جمهوری عربی سوریه می‌تواند مورد بهره برداری قرار گیرد.
نقاط مبدأ ‌ نقاط واسط ‌نقطه مقصد ‌نقاط ماورا
————————————————————————————————————
‌نقاطی در سوریه ‌ هر نقطه یك نقطه در ایران ‌ هر نقطه

یادداشت:
1 –
هر شركت هواپیمائی تعیین شده می‌تواند نقاط واسط و نقاط ماورای مندرج در ضمیمه موافقتنامه حاضر را مورد بهره برداری قرار دهد مشروط بر‌اینكه بین این نقاط و سرزمین طرف متعاهد دیگر آزادی پنجم و ششم حقوق حمل و نقل اعمال نشود مگر اینكه بدین منظور براساس توصیه شركتهای‌ هواپیمائی تعیین شده موافقتنامه‌ای بین دو طرف متعاهد منعقد شود.
2 –
نقاط واسط و نقاط ماورا در هر یك از مسیرهای مشخص شده به انتخاب شركتهای هواپیمائی در هر یا كلیه پروازها قابل حذف است.
3 –
تعداد و انواع هواپیماهای شركتهای هواپیمائی تعیین شده در صورت تصویب مقامهای هواپیمائی طرفهای متعاهد بین شركتهای هواپیمائی تعیین‌شده مورد موافقت قرار خواهد گرفت.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و هجده ماده و یك پیوست در جلسه علنی روز دوشنبه مورخ دوم آبان ماه ‌یكهزار و سیصد و هفتاد و نه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 11/8/1379 به تایید شورای نگهبان رسیده است.

رئیس مجلس شورای اسلامی – مهدی كروبی