آيين‌نامه معاملات در شركت بورس اوراق بهادار تهران و لواحق آن مصوب 1385 شوراي عالي بورس
ماده ۱
تعاريف
۱ – منظور از “سازمان،” در اين آيين‌نامه، سازمان بورس واوراق بهادارومنظور از “بورس”شركت بورس اوراق بهادارتهران سهامي عام است.
۲ – “معاملات،” خريد يا فروش اوراق بهاداري است كه در بورس پذيرفته شده است.هرمعامله درصورتي قطعيت مي يابد كه به تاييد “بورس” برسد.
۳ – “تابلوي بورس” تابلويي است كه براي ارائه اطلاعات طبقه بندي شده اوراق بهادار به كار مي رود از قبيل تابلوي اصلي و فرعي، تابلو اوراق مشاركت دولتي و تابلوي اوراق مشاركت شركت ها.
۴ – “عرضه،” عبارت است از اعلام آمادگي براي فروش اوراق بهادار از طرف كارگزار فروشنده.
۵ – “تقاضا،” عبارت است از اعلام آمادگي براي خريد اوراق بهادار از طرف كارگزار خريدار.
۶ – “مشتري،” شخصي است كه متقاضي خريد (يا فروش) اوراق بهادار است. “مشتري” مي تواند نماينده قانوني خريدار يا فروشنده باشد.
۷ – “سفارش،” درخواست خريد و يا فروش اوراق بهادار است كه توسط “مشتري” به كارگزار ارائه مي شود.
۸ – “قيمت پيشنهادي،” نرخي است كه براي هر واحد اوراق بهادار از طرف كارگزار وارد سامانه معاملات مي شود.
۹ – “قيمت باز،” نرخي است كه اختيار تعيين آن از طرف “مشتري” به كارگزار واگذار مي شود.
۱۰ – “قيمت محدود،” نرخي است كه حداكثر يا حداقل آن از طرف “مشتري” به كارگزار اعلام مي شود.
۱۱ – “قيمت معين،” نرخ ثابتي است كه توسط “مشتري” براي انجام معامله به كارگزار اعلام مي شود.
۱۲ – “واحد پايه معاملاتي متعارف،” حداقل ميزان اوراق بهادار در هر معامله است كه توسط “بورس”تعيين مي شود.
۱۳ – “واحد پايه معاملاتي نامتعارف،” ميزان اوراق بهاداري كه از واحد پايه معاملاتي متعارف كمتر است.
۱۴ – “قيمت آغازين،” قيمتي است كه در شروع جلسه رسمي معاملاتي براي هر ورقه بهادار در تابلو بورس اعلام مي شود.
۱۵ – “قيمت پاياني،” قيمت هر ورقه بهادار در پايان هر جلسه رسمي معاملاتي بورس است كه محاسبه و توسط “بورس” اعلام مي شود.
۱۶ – “حجم مبنا،” تعداد اوراق بهادار از يك نوع است كه هر روز بايد مورد دادوستد قرار گيرد تا كل درصد تغيير آن روز، در تعيين قيمت روز بعد ملاك باشد.
۱۷ – “سهم شناور آزاد” هر شركت، بخشي از سهام آن شركت است كه دارندگان آن آماده عرضه و فروش آن سهام مي باشند، و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مديريت شركت مشاركت نمايند.
۱۸ – “دامنه نوسان قيمت،” پايين ترين تا بالاترين قيمتي است كه در آن دامنه، طي يك يا چند جلسه رسمي معاملاتي بورس، قيمت مي تواند نوسان داشته باشد.
۱۹ – “بستن نماد،” توقف معاملات هر يك از انواع اوراق بهادار طي دوره معين طبق دستورالعمل مربوطه مي باشد.
۲۰ – “محدوديت حجمي،” حداكثر تعداد اوراق بهاداري است كه در هر نماد معاملاتي طي هر سفارش در سامانه معاملات وارد مي شود. اين رقم مضرب صحيحي از “واحد پايه معاملاتي متعارف” است.
۲۱ – “سپرده گذاري،” عملياتي است كه طي آن اوراق بهاداري كه در سامانه معاملات به ثبت رسيده است، قابليت معامله پيدا مي كند.
۲۲ – “تسويه و پاياپاي،” مرحله پاياني انجام معامله است كه طي آن مالكيت اوراق بهادار به خريدار و وجوه حاصل از معامله به فروشنده منتقل مي شود.
۲۳ – “نماد معاملاتي،” شناسه اي است كه براي هريك از اوراق بهادار به صورت منحصر به فرد در سامانه معاملات تعريف شده است. اين شناسه مي تواند به صورت حروف، عدد و يا تركيبي از هر دو باشد.
۲۴ – “كد معاملاتي،” شناسه “مشتري” جهت انجام معامله اوراق بهادار در سامانه معاملات است. اين شناسه به صورت حروف، عدد، و يا تركيبي از هر دو مي باشد.
۲۵ – “كد معاملاتي گروهي،” شناسه اي است كه براي ورود سفارش هاي خريد و يا فروش گروهي براي هر شركت كارگزاري در سامانه معاملات تعريف شده است. اين شناسه به صورت حروف، عدد، و يا تركيبي از هر دو مي باشد.
۲۶ – “سامانه معاملاتي،” سيستم رايانه اي است كه دريافت سفارش هاي خريد و فروش، تطبيق سفارش ها و در نهايت انجام معاملات از طريق آن انجام مي شود.
۲۷ – “ايستگاه معاملاتي،” پايانه معاملاتي كارگزار است كه با سامانه معاملاتي بورس در ارتباط مي باشد. هر “ايستگاه معاملاتي” با كدي مشخص مي شود كه به آن “كد ايستگاه معاملاتي” گويند. ايستگاه هاي معاملاتي هر كارگزار با كدهاي جداگانه تعريف مي شود.
۲۸ – “معامله بلوك،” معاملاتي است كه در آن قواعد مربوط به محدوديت حجمي و محدوديت قيمتي رعايت نمي شود.
۲۹ – “معامله ترجيحي،” انتقال سهام شركت هاي دولتي به كاركنان واحدها به منظور اجراي برنامه هاي خصوصي سازي است كه به نرخ معيني انجام مي شود.
۳۰ – “معاملات اشخاص خارجي،” خريدوفروش اوراق بهادار اشخاص خارجي است كه حسب مورد، پس از اخذ مجوز از مراجع ذي ربط، اقدام به معامله اوراق بهادار مي كنند.
۳۱ – “معاملات دوطرفه،” معاملاتي است كه كارگزار هم زمان نقش كارگزار خريدار و فروشنده را برعهده دارد.
۳۲ – “معاملات خوشه اي،” خريد يا فروش مجموعه اي از اوراق بهادار است كه به طور يك جا معامله مي شود.
۳۳ – “معاملات چرخشي،” معاملاتي است كه با تكميل چرخه آن ظرف يك جلسه معاملاتي، وضعيت مالكيت طرفين معامله تغييري نمي كند.
۳۴ – “معاملات مشروط،” معاملاتي است كه براي انجام و يا نحوه تسويه آن، شرايطي برابر مقررات “بورس”تعيين شده باشد.
۳۵ – “معاملات با اقربا،” خريدوفروش اوراق بهادار با همسر و اقرباي درجه يك (طبقه اول نسبي طبق تعريف قانون مدني) است.
۳۶ – “معاملات اعتباري،” معاملاتي است كه درصدي از ثمن معامله از طريق بانك و يا مؤسسه مالي يا اعتباري تأمين مالي شده باشد.
۳۷ – “معاملات تجديد ساختار،” انتقال اوراق بهادار از طرف شركت مادر به شركت هاي تابعه با هدف تجديد ساختار است.
۳۸ – “معاملات عمده،” معاملاتي است كه تعداد سهام مورد معامله از درصد معيني از كل سهام آن شركت، يا حجم معاملات آن طي دوره معين، و يا حجم معاملات كل بازار طي مدت معين، بيشتر باشد.
۳۹ – “خريد گروهي،” خريد اوراق بهادار توسط كارگزار با كد معين، و تخصيص آن به مشتريان است.
۴۰ – “فروش گروهي،” فروش اوراق بهادار تجميع شده تعدادي از مشتريان با كد معين كارگزار مي باشد.
۴۱ – “انتقال قهري،” انتقال اوراق بهاداري است كه با فوت دارنده آن به وراث قانوني وي صورت مي گيرد.
۴۲ – “انتقال قانوني،” انتقال اوراق بهاداري است كه به موجب قوانين خاص و يا با حكم دادگاه صالحه به شخص ديگري صورت مي گيرد.
۴۳ – “شاخص،” نماگري است كه تغييرات قيمت يا بازده يك يا مجموعه اي از اوراق بهادار را طي دوره زماني مشخص نشان مي دهد.
۴۴ – “پذيرش مضاعف،” پذيرش اوراق بهاداري است كه علاوه بر “بورس”در بورس ديگري نيز پذيرفته شده باشد.
۴۵ – “بازارگردان،” كارگزار/ معامله گري است كه با اخذ مجوز لازم با تعهدبه افزايش نقد شوندگي وتنظيم عرضه وتقاضاي اوراق بهادارمعين وتحديد دامنه نوسان قيمت آن،به داد وستد آن اوراق مي پردازد.
۴۶ – “عرضه اوليه،” منظور نخستين عرضه اوراق بهادار شركت، پس از پذيرش آن در بورس است.
۴۷ – “كارگزار معرف،” كارگزاري كه در پذيرش اوراق بهادار نقش مشاور و كارشناس را براي عرضه اوليه برعهده داشته باشد.
۴۸ – “كارگزار متعهد پذيره نويسي،” كارگزاري است كه در عرضه اوليه اوراق بهادار به بورس، هماهنگي براي تأمين مالي خريد بخشي از اوراق را كه به فروش نمي رسد، به عمل آورده باشد.
۴۹ – “حراج،” سازوكاري براي دادوستد اوراق بهادار برپايه انطباق سفارش هاي خريدوفروش مشتريان با درنظرگرفتن اولويت قيمت و زمان است.
۵۰ – “جلسه رسمي معاملاتي،” ساعاتي پيوسته از يك نشست كاري است كه معاملات اوراق بهادار در اين ساعات انجام مي پذيرد. “بورس” مي تواند در يك شبانه روز بيش از يك نشست رسمي معاملاتي داشته باشد.
تبصره تعاريف و اصطلاحات ديگري كه برحسب ضرورت‌هاي كار با سامانه كامپيوترو يا پياده سازي نرم افزارهاي جديدمورد نياز باشد،توسط هيئت مديره“بورس” تعيين واعلام مي شود.
ماده ۲
ساعت و روزهاي انجام معامله انواع اوراق بهادار در بورس، به استثناي روزهاي تعطيل رسمي توسط هيئت مديره”بورس” تعيين و اعلام مي شود.
تبصره تغييرات ساعت و روزهاي انجام معامله حداقل 15 روز قبل از انجام بايستي به اطلاع عموم برسد.
ماده ۳
معاملات بورس، مگر در مواردي كه در اين آيين نامه آمده است، به طريقه حراج انجام مي شود. كارگزاران پيشنهادهاي خريدوفروش خود را با توجه به سفارش هاي خريداران و فروشندگان، تعداد اوراق بهادار و قيمت آن ها را در سامانه معاملاتي وارد خواهند نمود.
ماده ۴
معاملات بورس با رعايت اولويت قيمت و زمان ورود سفارش به سامانه معاملاتي انجام مي شود. جزييات نحوه انجام معاملات در “دستورالعمل نحوه انجام معاملات” خواهد آمد.
ماده ۵
حدود و شيوه عمليات كارگزاران در خريدوفروش اوراق بهادار تابع “دستورالعمل نحوه انجام معاملات” خواهد بود.
ماده ۶
هيئت مديره “بورس” مي تواند در مواردي كه نوسان غيرعادي در قيمت پيشنهادي يا معاملاتي اوراق بهادار در هر جلسه مشاهده كند، از انجام معامله جلوگري نمايد. چگونگي انجام كار در دستورالعمل “توقف معاملات” خواهد آمد. هيئت مديره بورس مي تواند اختيارات موضوع اين ماده را به مديرعامل تفويض نمايد.
تبصره در صورتي كه كارگزار خريدار يا فروشنده نسبت به تصميم جلوگيري از انجام معامله براساس اين ماده معترض باشد، بايد اعتراض خود را با ذكر دلايل، براي رسيدگي و تعيين تكليف، به “سازمان” تسليم نمايد. رسيدگي به اين اعتراض ظرف 48ساعت، به عمل مي آيد.
ماده ۷
شرايط و چگونگي عرضه اوليه اوراق بهادار تابع دستورالعمل “عرضه اوليه اوراق بهادار” خواهد بود.
ماده ۸
انواع معاملات اوراق بهادار، شرايط معامله، ميزان اطلاعاتي كه در زمان معامله مي بايد انتشار يابد، مراحل انجام سفارش خريدوفروش، و ساير شرايط انجام معامله در “دستورالعمل نحوه انجام معاملات” خواهد آمد. تسويه وجوه و پاياپاي اوراق بهادار و شرايط تسويه خارج از اتاق پاياپاي، بر طبق “دستورالعمل سپرده گذاري، تسويه، و پاياپاي” انجام خواهد شد.
ماده ۹
معاملات بورس بايد در شرايط رقابتي و همواره به صورت حراج انجام شود. در صورتي كه انجام معامله اي به صورت حراج ممكن نباشد، اين معاملات با مصوبه شوراي بورس خارج از جلسه رسمي معاملات قابل انجام است.
ماده ۱۰
در مواردي كه كارگزاري براي اوراق بهادار خاصي به عنوان “كارگزار معرف” يا “كارگزار متعهد پذيره نويسي،” عمل كند، برطبق دستورالعمل “عرضه اوليه اوراق بهادار” حق تقدمي براي وي در نظر گرفته مي شود.
ماده ۱۱
وجوه مربوط به سهام معامله شده در بورس همراه با وكالتنامه فروش سهام و اصل سهام بايد حداكثر تا ۷۲ساعت از تاريخ معامله بين كارگزاران خريدار و فروشنده ردوبدل گردد. كارگزار فروشنده، موظف است تشريفات مربوط به انتقال سهام معامله شده را ظرف ۷۲ ساعت (سه جلسه معاملاتي) از تاريخ معامله انجام داده و سهام را تحويل خريدار نمايد. در صورتي كه علل يا توافقي ديگر در مورد تحويل بعد از مهلتهاي تعيين شده، وجود داشته باشد، مراتب بايد حداكثر تا پايان نشست رسمي معاملاتي مربوط كتباً به اطلاع مديرعامل “بورس” برسد. در هر صورت، معامله انجام شده، قطعي به شمار مي رود. ساعات تسويه و يا مدت زمان مربوط به انتقال سهام، براساس “دستورالعمل سپرده گذاري، تسويه و پاياپاي” انجام خواهد شد.
ماده ۱۱ مكرر (۱)
كليه معاملات عمده اي كه فروشنده براي انجام معامله با شرايط اعلام آمادگي نمايد، صرفاً با موافقت مديرعامل انجام مي شود. بورس تسهيلات لازم را با رعايت موارد زير توسط كارگزاران براي انتقال سهام فراهم مي آورد:
۱ – كارگزار فروشنده مكلف است شرايط فروشنده را منطبق با مقررات بورس و براساس دستورالعمل معاملات عمده دريافت و بورس اعلام نمايد.
۲ – كارگزار فروشنده، پس از احراز تحقق شرايط معامله بين خريدار و فروشنده، مكلف است سند تسويه خارج از پاياپاي حصه غيرنقدي را به بورس تسليم نمايد. مهلت قطعي شدن معامله حداكثر ۹ روز كاري بعد خواهد بود.
۳ – كارگزار خريدار مي تواند وجه نقد يا تضمين هاي ديگر را براي واريز و تأديه حصه نقدي معامله و يا خسارتهاي ناشي از انصراف خريدار از ايفاي تعهدات خود، از وي دريافت كند.
۴ – كارگزار خريدار مكلف است حداكثر تا ۹ روز كاري پس از روز عرضه نسبت به تسويه حصه نقدي معامله از طريق پاياپاي بورس اقدام نمايد.
۵ – در صورتي كه كارگزار فروشنده زماني را طولاني تر از مدت مقرر در بند ۴ براي تأديه حصه نقدي معامله تعيين كند، از نظر اين آئين نامه حصه مزبور نيز غيرنقدي تلقي خواهد شد.
۶ – چنانچه كارگزاران فروشنده و خريدار حسب مورد و ظرف مهلت مقرر از امضاء و تسليم سند خارج از پاياپاي و تسويه حصه نقدي معامله خودداري نمايند، از نظر بورس معامله قعطي نمي باشد. در اين صورت پرونده به هيئت مديره بورس ارجاع و براساس مقررات رسيدگي به تخلفات كارگزاران اقدام خواهد شد.
ماده 11 مكرر (2)
كارگزار خريدار براي توزيع گسترده اوراق بهادار با موافقت مديرعامل مي تواند از مهلت حداكثر30 روز كاري براي تخصيص و ارائه فهرست نهايي خريداران استفاده نمايد.
درصورت عرضه سهام جهت انجام معامله عمده از سوي سازمان خصوصي سازي افزايش مهلت تسويه حصه نقدي وارائه سند تسويه خارج از پاياپاي از 9 روز به 30 روزبه درخواست آن سازمان وموافقت وزيرمحترم اموراقتصادي و دارايي به عنوان رئيس شوراي عالي بورس و اوراق بهادار امكان پذير مي باشد1.
خاتمه مهلت 9 روز مقرر در بند 2 ماده 11 مكرر (1) آيين نامه معاملات پس از سپري شدن 9 روز كاري پس از روز انجام معامله، آخرين ساعت كاري روز نهم خواهد بود. ساعت كاري در ايام ماه مبارك رمضان از ساعت 8 صبح تا 3 بعدازظهر و ساير ايام از ساعت 8 صبح تا 4 بعدازظهر مي باشد2.
ماده 12
وجوه مربوط به معاملههاي اوراق مشاركت بايد حداكثر ظرف 24ساعت از تاريخ معامله، واريز شود. در صورتي كه وجوه اوراق مشاركت پس از 24ساعت پرداخت نشود، كارگزار فروشنده مي تواند درخواست ابطال معامله يا اخذ جريمه هر روزي كه وجه ديرتر پرداخته مي شود، اقدام نمايد. در هر صورت، كارگزار خريدار نمي تواند تقاضاي ابطال معامله انجام شده را نمايد و موظف به پرداخت خسارت به كارگزار فروشنده، است. جزييات پاياپاي و تسويه اوراق مشاركت براساس مفاد “دستورالعمل سپرده گذاري، تسويه، و پاياپاي” خواهد بود.
ماده 13
نحوه تكميل اسناد مربوط به معاملات و تحويل آن ها به “بورس” و نيز نحوه تسويه وجه طبق دو دستورالعمل “نحوه انجام معاملات” و “سپرده گذاري، تسويه و پاياپاي” انجام مي شود.
ماده 14
دستورهاي خريد يا فروش اوراق مشاركت بانك مركزي و دولت بدون توجه به محدوديت هاي مقرر در آيين نامه ها و دستورالعمل هاي بورس در “بورس” قابل معامله خواهد بود.
ماده 15
انجام معاملات قهري، قانوني، اشخاص خارجي، گروهي، خوشه اي، مشروط، با اقربا، اعتباري، تجديد ساختار و ترجيحي طبق دستورالعمل هاي “نحوه انجام معاملات” و “سپرده گذاري، تسويه، و پاياپاي” انجام خواهد شد.
ماده 16
كارگزاران موظف اند از انجام معاملات چرخشي اجتناب كنند، و در صورتي كه سهواً اين نوع معاملات را انجام داده، و بعداً به ماهيت معامله پي بردند، مراتب را بلافاصله به مديرعامل “بورس” اطلاع دهند. جزييات مربوطه در “دستورالعمل نحوه انجام معاملات” خواهد آمد.
ماده 17
در مواقعي كه اعلام خريد كارگزاران يا قطعيت معامله مورد ترديد باشد، رأي مديرعامل “بورس” يا نماينده وي قطعي و لازم الاتباع مي باشد.
ماده 18
معاملات عمده براساس “دستورالعمل معاملات عمده” انجام مي شود.
ماده 19
نحوه و چگونگي وثيقه گذاري اوراق بهادار بر طبق “دستورالعمل توثيق اوراق بهادار” انجام مي شود.
ماده 20
“بورس” موظف به رعايت قوانين پولي وبانكي، مصوبات بانك مركزي و شوراي پول واعتبار در مورد “معاملات اعتباري” و ابلاغ اين مصوبات و مصوبات “شورا”، “سازمان ” و هيئت مديره بورس به كارگزاران است.
ماده 21
پذيرش اشتباهات سهوي كارگزاران درمورد معاملات تاحدي مجاز است كه در دستورالعمل “توقف معاملات” تعيين شده است.
ماده 22
كارگزاران موظف اند ضمن رعايت سفارش مشتريان از فرم هايي براي پذيرش سفارش هاي خريدوفروش مشتريان استفاده كنند كه از طرف “بورس” طراحي شده است.
سفارشي كه به صورت غيرحضوري از طريق تلفن، فاكس، و يا به شكل الكترونيك به كارگزار داده مي شود، بايد به نحوي انجام شود كه در دستورالعمل “نحوه انجام معاملات” تصريح شده است.
ماده 23
نحوه ادامه معاملات ناتمام اوراق بهادار در نشست معاملاتي بعدي، بر طبق “دستورالعمل نحوه انجام معاملات” انجام مي شود.
ماده 24
بازكردن و بستن نمادهاي معاملاتي و صدور مجوز توقف نماد براساس “دستورالعمل توقف نمادها” انجام خواهد شد.
ماده 25
“بورس” موظف است اطلاعات لازم از جمله قيمت آغازين و پاياني، شاخص و ميزان سهم شناور آزاد را براي تحليل بازار و انجام معاملات عادلانه و مبتني بر عرضه وتقاضا به نحو مقتضي در اختيار بازار قرار دهد.
ماده 26
نحوه انجام معاملات اوراق بهادار مختلف از جمله سهام، حق تقدم سهام، اوراق مشاركت، سبد سهام، و هر نوع اوراق بهاداري كه در بورس پذيرش مي شوند، براساس “دستورالعمل نحوه انجام معاملات” خواهد بود.
ماده ۲۷
ميزان كارمزد دريافتي كارگزاران از هر طرف معامله به شرح زير محاسبه مي گردد:
در معاملات سهام هر يك از طرفين معامله كارمزدي از قرار ۴ در هزار مبلغ معامله به كارگزاري كه معامله را از طرف آنها انجام داده پرداخت خواهد كرد. در معاملات اوراق مشاركت هر يك از طرفين كارمزدي از قرار ۷۵/۰در هزار مبلغ معامله به كارگزار مربوط پرداخت خواهد كرد.
تبصره حداقل كارمزد معاملات 15.000 ريال است. حداكثر كارمزد كارگزاران در يك معامله 100ميليون ريال است. در معاملات اوراق مشاركت حداقل مبلغ كارمزد كارگزاران 20000 ريال و حداكثر آن 30 ميليون ريال است3.
ماده ۲۸
به منظور انجام پروژههاي گسترش بورس به ميزان ۳/۰ درصد از ارزش معامله سهام كه ۱۵/۰ درصد آن را خريدار و ۱۵/۰ درصد آن را فروشنده پرداخت مي كند، توسط سازمان وصول و مستقيماً به حساب بانكي خاصي به نام سازمان كارگزاران بورس واريز مي شود. اين وجوه منحصراً با تصويب شوراي بورس به مصرف طرحها و پروژههاي توسعه بورس خواهد رسيد. هرگونه دخل وتصرف در موجودي حساب بانكي مذكور توسط سازمان، بدون تصويب شوراي بورس ممنوع مي باشد. درصد يادشده از معاملات اوراق مشاركت دريافت نخواهد شد. درمورد ساير ابزارهاي موردمعامله در بورس، درهر مورد موضوع در آيين نامه اوراق بهادار يادشده خواهد آمد.
تبصره حداكثر كارمزد موضوع اين ماده در هر معامله 500 ميليون ريال مي باشد كه از هريك از طرفين معامله دريافت مي شود.
ماده 29
كارگزاران مكلف اند دفاتر سفارش هاي دريافتي خود را مطابق دستورالعمل هاي مربوطه ثبت و از فرمهايي كه سازمان مقرر مي دارد استفاده كنند. مسؤوليت حفظ فرم هاي سفارش مكتوب و الكترونيك و اطمينان از صحت سفارش هاي انجام شده با كارگزاران است.
ماده 30
كارگزاران مكلف اند تمام وجوهي را كه از مشتريان خود براي انجام معامله دريافت مي دارند، در پايان هر روز در حساب جاري مخصوصي كه نزد يكي از بانك ها و تحت عنوان “حساب جاري معاملاتي كارگزاري” به نام خود باز مي كنند، منظور نمايند. در برگه مخصوصي كه سازمان براي منظورنمودن وجه تهيه مي كند، بايد ذكر شود كه وجوه مزبور بابت فروش يا خريد چه تعداد سهام يا اوراق مشاركت متعلق به فروشنده يا خريدار (با ذكر نام و مشخصات فروشنده يا خريدار) مي باشد. كارگزاران مجاز نيستند به هيچ وجه وجوه مشتري را براي مدتي خارج از زمان تعيين شده در دستورالعمل نزد خود نگاه دارند، و يا هرگز از محل وجوه آن ها، براي ساير مشتريان و يا كارگزاري خود، معامله اي انجام دهند. جزييات امر در آيين نامه “نحوه نگهداري وجوه مشتريان” خواهد آمد.
ماده ۳۱
كارگزاران و نمايندگان آن ها كه در امور مربوط به خريدوفروش سهام فعاليت دارند ميتوانند تا ميزان نصاب هاي مندرج در زير براي خود و افراد تحت تكفل خود، سهام به قيمت تابلو خريداري نمايند:
الف ) اعضاي حقيقي و نمايندگان اشخاص حقوقي عضو هيئت مديره و مديرعامل و كاركنان شركت هاي كارگزاري جمعاً تا سقف ۲۵۰ ميليون ريال (به قيمت خريد).
ب ) شركت هاي كارگزاري تا سقف صددرصد سرمايه ثبت و پرداخت شده و يا هفتاد درصد ارزش ويژه حقوق صاحبان سهام شركت كارگزاري هركدام كه كمتر باشد.
تبصره كارگزاران عبارت اند از مديران عامل و اعضاي هيئت مديره شركتهاي كارگزاري و نمايندگان كارگزاران عبارت اند از دارندگان گواهي هاي حرفه اي كه در بورس فعاليت مي كنند.
ماده 32
درمورد انتقال سهام به مديران و كاركنان واحدها، انتقال براساس مصوبه ” انتقال سهام به كاركنان شركت هاي پذيرفته شده در بورس” انجام خواهد شد.
ماده 33
تسويه معاملات در خارج از اتاق پاياپاي و سيستم تسويه بورس فقط محدود به مواردي است كه در “دستورالعمل سپرده گذاري، تسويه، و پاياپاي” مي آيد.
ماده 34
كارگزاران موظف اند مفاد اين آيين‌نامه را رعايت و اجرا نمايند. درصورت عدم رعايت آن مشمول مقررات پيش بيني شده مربوطه خواهند شد.
ماده 35. دستورالعمل هاي اجرايي اين آيين نامه پس از تصويب هيئت مديره “سازمان ” و ابلاغ آن معتبر و لازم الاجراست.
توضيح مواد۲۷ و۲۸ تا تصويب كارمزدهاي جديد به قوت خود باقي خواهد بود.
الحاقي
(مصوبه 30/6/83 شوراي بورس)
با انجام برخي از معاملات در خارج از وقت قانوني به شرح ذيل موافقت مي نمايد:
۱ – سهامي كه به موجب قرادادهاي منعقده مابين ارگانهاي دولتي (مانند سازمان صنايع ملي ايران) و اشخاص حقوقي و حقيقي كه بنابر راي حكم تعيين شده توسط رياست جمهوري يا هيئت وزيران و تنفيذ رياست جمهوري مي بايد انتقال يابد، به قيمت توافق شده انجام شود.
۲ – سهامي كه به موجب مقررات قانوني به منظور تأديه ديون دولت به سازمان تامين اجتماعي، سازمان بازنشستگي و غيره منتقل مي شود، به قيمت تعيين شده يا قيمت تابلوي بورس انتقال يابد.
۳ – سهامي كه به سرمايه گذاري مربوط است كه به تصويب سازمان سرمايه گذاري خارجي رسيده است و از طريق آن مصوبه سهامداران خارجي اجازه يافته اند به قيمت تعيين شده در مصوبه آن سازمان سهام را خريداري نمايند.
الحاقي مصوبه ۱/۵/۱۳۸۷)
ضوابط نقل و انتقال سهام خارج از ساعت معاملات
ماده ۱
سازمان تأمين اجتماعي، سازمان بازنشستگي كشوري يا ساير اشخاص، نهادها و سازمانهاي مشابه كه سهامي را بابت طلب خود از دولت دريافت مي كنند مي توانند با رعايت مقررات بورس آن را به شركت هاي تحت مالكيت و كنترل خود كه حداقل ۹۵ درصد از سهام آنها را بصورت مستقيم يا غيرمستقيم در اختيار دارند، خارج از جلسه رسمي معاملات انتقال دهند.
ماده ۲
درخصوص معاملاتي كه قبلاً انجام شده است، سازمان ها يا نهادهاي مذكور حداكثر ۳۰ روز پس از تاريخ ابلاغ اين مصوبه مي توانند نسبت به انتقال فوق الذكر و با قيمت پاياني روزانه سهم در تاريخ انتقال، اقدام نمايند.
ماده ۳
درخصوص معاملاتي كه پس از تاريخ اين مصوبه انجام شود، انجام معامله انتقالي فوق الذكر حداكثر ۳۰ روز پس از انجام معامله انتقالي از دولت و با قيمت انتقال اوليه، امكان پذير مي باشد.
ماده ۴
اين معاملات در نماد معاملاتي اصلي سهم با پرداخت كليه هزينه ها و كارمزدهاي معاملاتي مانند معاملات عادي انجام مي شود.
ماده ۵
اين ضوابط در ۵ ماده در مورخ ۱/۵/۱۳۸۷ به تصويب شوراي عالي بورس رسيد.
۱ – مصوبه ۲۴/۷/۸۵ شوراي عالي بورس
۲ – مصوبه ۱۰/۷/۸۵ شوراي عالي بورس
۳ – كارمزد معاملات اوراق مشاركت مصوب ۱/۵/۱۳۸۴ شوراي بورس