قانون موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری گرجستان و پروتكل الحاقی به آن مصوب 1385

قانون موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری گرجستان و پروتكل الحاقی به آن مصوب 1385,08,30

ماده واحدهموافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری گرجستان مشتمل بر یك مقدمه، هجده ماده و یك ضمیمه و پروتكل الحاقی به آن مشتمل بر پنج ماده به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.

تبصره رعایت اصل یكصد و سی و نهم (139) قانون اساسی در بخش ارجاع به داوری توسط دولت جمهوری اسلامی ایران الزامی است.

بسم‌الله الرحمن‌الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت
جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری گرجستان

مقدمه
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری گرجستان با تمایل یكسان به انعقاد موافقتنامه‌ای به منظور تأسیس و بهره‌برداری از سرویسهای هوایی منظم بین سرزمینهای خود و ماوراء این سرزمینها، نسبت به موارد زیر موافقت نمودند:

ماده 1 تعاریف به جز در مواردی كه فحوای عبارت معنی دیگری را ایجاب نماید، ازلحاظ این موافقتنامه:

الف اصطلاح «كنوانسیون» به كنوانسیون هواپیمایی كشوری بین‌المللی كه در تاریخ 16/9/1323 هجری شمسی مطابق با هفتم دسامبر 1944 میلادی در شیكاگو برای امضاء مفتوح گردید، اطلاق می‌شود و شامل هر الحاقیه‌ای كه به موجب ماده(90) كنوانسیون مزبور و هر اصلاحیه والحاقیه یا كنوانسیونی كه به موجب مواد(90) و(94) آن تصویب شده است، تا جایی كه این موارد برای هر دو طرف متعاهد نافذ باشد، خواهد بود.

ب اصطلاح «مقامات هواپیمایی» در مورد جمهوری اسلامی ایران اطلاق می‌شود به «رئیس سازمان هواپیمایی كشوری» و هر شخص یا مقامی كه مجاز به انجام وظایف فعلی آن سازمان یا وظایف مشابه آن باشد و در مورد دولت جمهوری گرجستان اداره هواپیمایی كشوری جمهوری گرجستان و هر شخص یا مقامی كه مجاز به انجام وظایف فعلی آن اداره و یا وظایف مشابه آن باشد.

ج اصطلاح «شركت هواپیمایی تعیین‌شده» اطلاق می‌شود به یك شركت هواپیمایی كه به موجب مفاد ماده(3) این موافقتنامه تعیین شده و اجازه فعالیت یافته باشد.

د اصطلاح «ظرفیت» درمورد یك هواپیما اطلاق می‌شود به میزان بارگیری مؤثر آن هواپیما در یك مسیر یا قسمتی از مسیر و اصطلاح «ظرفیت» درمورد «سرویس موردتوافق» اطلاق می‌شود به ظرفیت هواپیما درچنین سرویسی ضرب ‌‌در دفعات پرواز هواپیمای مزبور طی زمان معین در تمام یا قسمتی از مسیر.

هـ – اصطلاح «سرزمین» درمورد یك كشور اطلاق می‌شود به مناطق خاكی و آبهای سرزمینی مجاور آن كه تحت حاكمیت و سلطه آن كشور است.

و اصطلاحات «سرویس هوایی»، «سرویس هوایی بین‌المللی»،«شركت هواپیمایی» و «توقف به منظورهای غیرحمل و نقل» به ترتیب دارای همان معانی است كه در ماده(96) كنوانسیون به آنها داده شده است.
بدیهی است كه عناوین مواد این موافقتنامه معانی هیچ یك از مقررات آن را به‌نحوی از انحاء محدود نمی‌كند یا توسعه نمی‌دهد.

ماده 2 اعطای حقوق

هر طرف متعاهد حقوق مشخص شده در این موافقتنامه را جهت انجام سرویسهای هوایی بین‌المللی منظم به وسیله شركت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر به شرح زیر به طرف متعاهد دیگر اعطاء می‌نماید:
الف – پرواز بدون فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر.
ب – توقف در سرزمین مذكور به منظورهای غیرحمل و نقل، و
ج – توقف در سرزمین مذكور در نقاطی كه برای آن مسیر در جدول مسیر پیوست این موافقتنامه مشخص گردیده است به منظور سوار و پیاده كردن مسافر، بار و پست در حمل و نقل بین‌المللی.

استفاده از آزادی پنجم حقوق حمل و نقل مشروط به موافقت شركتهای هواپیمایی تعیین شده كشور اعطاء كننده می‌باشد.

هیچ‌یك از مفاد این موافقتنامه به نحوی تلقی نخواهد شد كه شركت هواپیمایی یك طرف متعاهد محق باشد در سرزمین طرف متعاهد دیگر در قبال مزد یا كرایه مسافر، بار و پست به مقصد نقطه دیگری در سرزمین طرف متعاهد دیگر حمل كند.

در مناطق جنگی یا تحت اشغال نظامی یا در مناطقی كه بدین طریق تحت تأثیر قرار گرفته‌اند انجام این قبیل سرویسها منوط به تصویب مقامات ذی ‌صلاح خواهد بود.

ماده 3 تعیین و اجازه

هر طرف متعاهد حق دارد یك شركت هواپیمایی را برای انجام سرویسهای مورد توافق در مسیرهای مشخص شده تعیین و مراتب را كتباً به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید.

پس از دریافت اعلامیه تعیین، مقامات ذی‌صلاح طرف متعاهد دیگر با رعایت مفاد بندهای(3) و (4) این ماده به شركت هواپیمایی تعیین شده بدون تأخیر اجازه مربوط را اعطاء خواهند كرد.

مقامات هواپیمایی یك طرف متعاهد می‌توانند از شركتی كه توسط طرف متعاهد دیگر تعیین شده بخواهند كه مقامات مزبور را قانع سازند كه شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی را كه معمولاً برای سرویسهای هوایی بین‌المللی طبق مفاد كنوانسیون توسط مقامات مزبور اعمال می‌گردد، حائز می‌باشد.

هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد كه طرف متعاهد مزبور قانع نشده باشد كه مالكیت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپیمایی مزبور در دست اتباع طرف متعاهد مربوط است از اعطای اجازه بهره‌برداری موضوع بند(2) این ماده امتناع ورزد و یا هر شرطی را كه برای اعمال حقوق مشخص شده در ماده(2) این موافقتنامه توسط آن شركت هواپیمایی تعیین شده لازم بداند، وضع نماید.

در هر زمان پس از آن كه مفاد بندهای(1) و (2) این ماده به مرحله عمل درآمده باشد شركت هواپیمایی كه بدین نحو تعیین شده و اجازه كسب نموده است می‌تواند بهره‌برداری از سرویسهای مورد توافق را آغاز كند مشروط بر آن كه بهره‌برداری از این سرویسها مادامی كه نرخی مطابق مفاد ماده(10) این موافقتنامه درمورد سرویسهای مزبور وضع و لازم‌الاجراء نگردیده، انجام نپذیرد.

ماده 4 تعلیق و لغو

هر طرف متعاهد حق دارد در موارد مشروحه ذیل اجازه بهره‌برداری صادره را لغو یا استفاده از حقوق مشخص شده در ماده(2) این موافقتنامه را در مورد شركت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر معلق نماید یا هر شرطی را كه ممكن است برای استفاده از این حقوق لازم باشد، وضع نماید.
الف – در هر موردی كه قانع نشده باشد مالكیت عمده و كنترل مؤثر آن شركت هواپیمایی در دست طرف متعاهدی كه شركت هواپیمایی را تعیین نموده یا اتباع طرف متعاهد مزبور است.
ب – درموردی كه شركت هواپیمایی مذكور قوانین و یا مقررات طرف متعاهدی كه این حقوق را اعطاء نموده است رعایت نكند.
ج – در موردی كه شركت هواپیمایی مذكور به هر نحوی از انحاء عملیات بهره‌برداری را مطابق مقررات این موافقتنامه انجام ندهد.

جز درمواردی كه لغو یا تعلیق یا وضع شرایط مذكور در بند(1) این ماده به‌صورت فوری برای جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و یا مقررات لازم باشد اعمال این حق فقط پس از مشورت با طرف متعاهد دیگر انجام خواهد گرفت.

ماده 5 شمول قوانین و مقررات

قوانین و مقررات یك طرف متعاهد كه ناظر به ورود یا خروج هواپیماهایی كه به امر هوانوردی بین‌المللی اشتغال دارند یا ناظر به بهره‌برداری و هوانوردی چنین هواپیماهایی حین پرواز برفراز یا در داخل سرزمین طرف متعاهد مذكور می‌باشند نسبت به هواپیماهای شركت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر مجری خواهد بود.

قوانین و مقررات یك طرف متعاهد كه در سرزمین خود ناظر به ورود و خروج و اقامت موقت مسافرین و كاركنان و بار یا پست از قبیل تشریفات ورود و خروج و مهاجرت است و همچنین مقررات گمركی و بهداشتی درمورد مسافرین و كاركنان و بار یا پست حمل شده توسط هواپیمای شركت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر در زمانی كه در سرزمین مذكور باشد، اعمال خواهد شد.

هر طرف متعاهد نسخه‌هایی از قوانین و مقررات مربوط مندرج در این ماده را بنابر تقاضا دراختیار طرف متعاهد دیگر خواهد گذاشت.

شركت هواپیمایی تعیین شده یك طرف متعاهد مجاز خواهد بود نمایندگی خود را در سرزمین طرف متعاهد دیگر دایر نماید. درصورت تعیین یك نمایندگی كل یا نمایندگی فروش كل این نماینده طبق قوانین و مقررات مربوط جاری هر یك از طرفها منصوب خواهد شد.

5انتقال درآمدهای حاصله توسط شركتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد طبق مقررات تسعیر ارزهای خارجی قابل اجراء در دو كشور صورت خواهد گرفت. طرفها همه امكانات خود را برای تسهیل در انتقال چنین درآمدهایی پس از كسر مخارج به كار خواهند گرفت.

ماده 6 معافیت از حقوق گمركی، سود بازرگانی و سایر عوارض

هر طرف متعاهد براساس عمل متقابل شركت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر را تاحد ممكن به موجب قانون ملی خود از محدودیتهای ورود، حقوق گمركی و سود بازرگانی هزینه‌های مواد، وسایل یدكی ازجمله موتور، لوازم جاری هواپیما، خواربار هواپیما و غذا (ازجمله دخانیات و سایر محصولات اختصاص یافته برای فروش به مسافران به مقدار محدود درطول پرواز) و سایر اقلام به منظور استفاده انحصاری در ارتباط با بهره‌برداری یا خدمات‌رسانی هواپیمای شركت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهدی كه سرویسهای مورد توافق را انجام می‌دهد و نیز برچسب چاپی بلیطها، بارنامه و هرگونه موارد چاپی آن و نشریه‌های تبلیغاتی متعارف رایگان را كه توسط شركت هواپیمایی تعیین شده توزیع می‌گردد معاف خواهد نمود.

سوخت و روغن موتور ومواد مصرفی فنی و وسایل یدكی و لوازم مورد نیاز جاری و خواربار وارد شده به سرزمین یك طرف متعاهد توسط طرف متعاهد دیگر یا اتباع آن كه صرفاً به منظور استفاده در هواپیماهای طرف متعاهد اخیرالذكر می‌باشند براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمركی و سود بازرگانی هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های ملی معاف خواهند بود.

سوخت و روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی و وسایل یدكی و لوازم مورد نیاز جاری و خواربار كه در سرزمین یك طرف متعاهد بار هواپیماهای شركت هواپیمایی طرف متعاهد دیگر می‌شوند و در سرویسهای بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمركی، سود بازرگانی و مالیاتها و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های ملی معاف خواهد بود.

لوازم جاری هوانوردی و همچنین مواد و لوازم نگاهداری شده در هواپیماهای شركت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد تنها با موافقت مقامات گمركی سرزمین طرف متعاهد دیگر در آن سرزمین قابل تخلیه است. دراین صورت می‌توان این مواد را تا زمانی كه طبق مقررات گمركی مجدداً صادر شود و یا ترتیب دیگری درمورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.

5مسافرین، اثاثیه مسافر و باری كه از سرزمین یك طرف متعاهد در ترانزیت مستقیم می‌باشند و از حریمی كه در فرودگاه آن طرف بدین منظور اختصاص یافته خارج نمی‌شوند، فقط مشمول كنترل ساده‌ای خواهند بود. اثاثیه مسافر و باری كه در ترانزیت مستقیم است از حقوق گمركی، سود بازرگانی و سایر مالیاتهای مشابه معاف خواهد بود.

6اسناد رسمی حاوی آرم رسمی شركت هواپیمایی مانند برچسب چمدان، بلیط هواپیما، بارنامه، كارت اجازه ورود به هواپیما و جدول زمانبندی كه به داخل سرزمین هرطرف متعاهد برای استفاده اختصاصی شركت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر وارد شده باشد از كلیه حقوق گمركی، سود بازرگانی و یا مالیاتها براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.

ماده 7 هزینه‌های فرودگاهی
هر یك از طرفهای متعاهد می‌تواند برای استفاده از فرودگاهها و سایر تأسیسات تحت كنترل خود هزینه‌های عادلانه و مناسبی را وضع نموده یا اجازه وضع آن را بدهد. مع‌هذا هر یك از طرفهای متعاهد موافقت دارد كه این هزینه‌ها از آنچه هواپیماهای ملی آن طرف متعاهد كه در سرویسهای مشابه بین‌المللی تردد می‌نمایند و برای استفاده از این فرودگاهها و تأسیسات می‌پردازند تجاوز نكند.

ماده 8 مقررات ظرفیت و تصویب برنامه‌های پرواز

شركتهای هواپیمایی تعیین شده دو طرف متعاهد از رفتار عادلانه و مساوی برخوردار خواهند بود تا بتوانند برای انجام سرویسهای مورد توافق در مسیرهای مشخص شده از فرصتهای مساوی بهره‌مند باشند.

در انجام سرویسهای مورد توافق، شركتهای هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد منافع شركت هواپیمایی طرف دیگر را منظورنظر خواهد داشت تا من ‌غیر حق در سرویسهای طرف دیگر در تمامی یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.

هدف اصلی سرویسهای مورد توافق كه توسط شركتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد انجام می‌شود تأمین ظرفیت كافی با ضریب بار مناسب برای رفع نیازمندیهای جاری و پیش‌بینی شده معقول حمل مسافر و بار و پست بین سرزمین طرف متعاهد تعیین كننده شركت هواپیمایی و سرزمین طرف متعاهد دیگر است. ظرفیت اصولاً بین شركتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد تقریباً به نسبت مساوی تقسیم خواهد شد مگر آن‌كه توافق دیگری حاصل شده باشد.

با درنظر گرفتن اصول مندرج در بندهای (1)،(2)و (3) این ماده، شركت هواپیمایی تعیین شده یك طرف متعاهد همچنین می‌‌تواند ظرفیتی را برای برآورده كردن نیازمندیهای حمل و نقل بین سرزمینهای كشورهای ثالث مندرج در جدول مسیرهای ضمیمه این موافقتنامه و سرزمین طرف متعاهد دیگر تأمین نماید.

5ظرفیتی كه عرضه می‌شود ازجمله تعداد سرویسها و نوع هواپیمای مورد استفاده شركتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد در سرویسهای مورد توافق براساس توصیه شركتهای هواپیمایی تعیین شده مورد موافقت مقامات هواپیمایی قرار خواهد گرفت. شركتهای هواپیمایی تعیین شده چنین توصیه‌ای را پس از شور لازم بین خود و رعایت اصول مندرج در بندهای (1)، (2) و (3) این ماده به عمل خواهند آورد.

درصورت عدم توافق بین شركتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد، مسائل موضوع بند(5) فوق از طریق توافق بین مقامات هواپیمایی دوطرف متعاهد حل و فصل خواهد گردید. تا زمانی كه این توافق حاصل نگردیده، ظرفیت عرضه شده توسط شركتهای هواپیمایی تعیین شده بدون تغییر باقی خواهند ماند.

7شركت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد، حداكثر سی روز قبل از شروع سرویسها در مسیرهای مشخص شده، برنامه‌های پرواز را به مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر برای تصویب تسلیم خواهد نمود. در مورد تغییرات بعدی نیز به همین قرار عمل خواهد شد. این محدودیت زمانی را می‌توان در موارد خاص با تصویب مقامات نامبرده كاهش داد.

8موافقتنامه بازرگانی بین دوشركت هواپیمایی تعیین شده در زمان اجرای سرویسهای مورد توافق ضروری خواهد بود. موافقتنامه بازرگانی مذكور بایستی جهت تأیید و تصویب به مقامات هواپیمایی طرفها تسلیم گردد.

ماده 9 شناسایی گواهینامه‌ها و پروانه‌ها
گواهینامه‌های قابلیت پرواز و گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی كه توسط یك طرف متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی باشد توسط طرف متعاهد دیگر برای بهره‌برداری از مسیرها و سرویسهای موضوع این موافقتنامه معتبر شناخته خواهد شد، مشروط بر این كه شرایط صدور یا اعتبار این گواهینامه‌ها و پروانه‌ها مساوی یا بیش از حداقل استانداردهایی باشد كه به موجب كنوانسیون وضع شده یا خواهد شد. درهرحال هر طرف متعاهد این حق را برای خود محفوظ می‌دارد كه درمورد پرواز از فراز سرزمین خود از شناسایی گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی كه جهت اتباع آن توسط طرف متعاهد دیگر یا هر دولت دیگری صادر شده یا اعتباریافته خودداری نماید.

ماده 10 نرخهای حمل و نقل هوایی

نرخهای مورد اجراء توسط شركتهای هواپیمایی طرفهای متعاهد در سرویسهای مورد توافق در سطح معقولی خواهد بود كه با توجه به كلیه عوامل مربوط ازجمله هزینه بهره‌برداری و سود معقول و خصوصیات سرویس و نرخهای شركتهای هواپیمایی دیگر كه در تمام یا قسمتی از همان مسیرها سرویسهای منظم انجام می‌دهند، وضع می‌گردد.

نرخهای موضوع بند (1) این ماده براساس قواعد زیر تعیین می‌گردد:

الف هرگاه شركتهای هواپیمایی تعیین شده دو طرف متعاهد عضو یك اتحادیه بین‌المللی شركتهای هواپیمایی با مكانیسم تعیین نرخ باشند و یك قطعنامه نرخ ناظر بر سرویسهای مورد توافق ازقبل وجود داشته باشد، نرخها براساس این قطعنامه بین شركتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد توافق خواهد شد.

ب هرگاه قطعنامه‌ای درباره نرخ ناظر بر سرویسهای مورد توافق وجود نداشته باشد یا یك یا هیچ‌یك از شركتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد عضو اتحادیه شركتهای هواپیمایی موضوع بند (الف) فوق نباشد، شركتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد درمورد نرخهایی كه برای سرویسهای مورد توافق اعمال می‌گردد بین خود توافق خواهند نمود.

ج نرخهایی كه بدین ترتیب مورد توافق قرار می‌گیرد لااقل سی روز قبل از تاریخ پیشنهادی اجراء برای تصویب به مقامات هواپیمایی طرفها تسلیم خواهد گردید. این محدودیت زمانی به شرط موافقت مقامات مذكور قابل كاهش است.

د درصورتی كه شركتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد نتوانند درباره نرخهای قابل اجراء به توافق برسند یا در صورتی كه یك طرف متعاهد شركت هواپیمایی خود را به منظور انجام سرویسهای مورد توافق تعیین ننموده باشد یا چنانچه در فاصله پانزده روز اول از دوره سی روزه موضوع جزء (ج) این بند، مقامات هواپیمایی یك طرف متعاهد عدم رضایت خود را از هریك از نرخهای توافق شده بین شركتهای هواپیمایی طرفهای متعاهد طبق جزءهای (الف) و (ب) این بند به مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر اعلام دارد، مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد اهتمام خواهند نمود در مورد نرخهای مناسب به‌توافق برسند لیكن هیچ نرخی قبل ازتصویب مقامات هواپیمایی هر طرف متعاهد به‌موقع اجراء در نخواهد آمد.

هـ – چنانچه مقامات هواپیمایی نتوانند درمورد نرخ تسلیم شده به آنها به موجب جزء (د) این بند یا درمورد تعیین نرخ مشخص شده در جزء (د) این بند به توافق برسند، اختلاف به موجب مفاد ماده (14) این موافقتنامه حل و فصل خواهد گردید.

نرخهای تعیین شده به موجب مفاد این ماده تا زمانی كه نرخهای جدید تعیین نشده باشد، به قوت خود باقی خواهد ماند.

ماده 11 امنیت هوانوردی

طرفهای متعاهد در راستای حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بین‌الملل تأكید می‌نمایند كه تعهد آنان درقبال یكدیگر برای حفظ امنیت هواپیمایی كشوری در برابر اعمال مداخله غیرقانونی جزء لاینفكی از این موافقتنامه را تشكیل می‌دهد.
طرفهای متعاهد بدون تحدید كلیت حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بین‌الملل، به ویژه مطابق با مفاد كنوانسیون راجع به جرایم و برخی اعمال ارتكابی دیگر در هواپیما امضاء شده در توكیو به تاریخ 23/6/1342 هجری شمسی مطابق با چهاردهم سپتامبر 1963 میلادی كنوانسیون راجع به جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیما امضاء شده در لاهه به تاریخ 25/9/1349 هجری شمسی مطابق با شانزدهم دسامبر 1970 میلادی و كنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی كشوری امضاء شده در مونترال به تاریخ 1/7/1350 هجری شمسی مطابق با بیست و سوم سپتامبر 1971 میلادی عمل خواهند كرد.

طرفهای متعاهد كلیه مساعدتهای لازم را جهت جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیماهای كشوری و سایر اعمال غیرقانونی علیه امنیت این هواپیماها، مسافرین و خدمه آنها، فرودگاهها و تأسیسات هوانوردی و هرنوع تهدید دیگر علیه امنیت هواپیمایی كشوری را بنابر تقاضا درمورد یكدیگر به‌عمل خواهند آورد.

طرفها باید در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی تعیین شده از سوی سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشوری كه به عنوان ضمائم كنوانسیون هواپیمایی كشوری بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی كه این مقررات امنیتی در مورد طرفها قابل اجراء است عمل نمایند. آنها می‌باید از گردانندگان هواپیماهایی كه محل ثبت آن هواپیماها یا محل اصلی كار و یا اقامت دائم آنها در سرزمین طرفها می‌باشد و نیز گردانندگان فرودگاههای واقع در سرزمینهای خود بخواهند كه طبق مقررات امنیت هوانوردی مزبور عمل نمایند.

هر طرف متعاهد موافقت دارد كه می‌توان از این گردانندگان هواپیماها درخواست نمود تا مقررات امنیت هوانوردی مورد اشاره در بند (3) فوق را كه طرف متعاهد دیگر از لحاظ ورود به سرزمین خود، خروج از آن یا درمدت توقف در آنجا مقرر كرده رعایت كنند. هر طرف متعاهد باید اطمینان حاصل كند كه در سرزمین او اقدامات كافی برای حفاظت از هواپیماها و بازرسی مسافرین، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثیه، بار و خواربار هواپیما قبل و در زمان سوار شدن مسافرین یا بارگیری به نحو مؤثر معمول می‌شود. هر طرف متعاهد همچنین باید با هر درخواست طرف متعاهد دیگر برای انجام اقدامات امنیتی ویژه معقول جهت مقابله با یك تهدید خاص برخورد مثبت داشته باشد.

هنگامی كه حادثه یا خطر بروز حادثه تصرف غیرقانونی هواپیماهای كشوری یا دیگر اعمال غیرقانونی علیه امنیت این هواپیماها، مسافرین و خدمه آن فرودگاهها یا تأسیسات هوانوردی رخ دهد، طرفهای متعاهد باید با تسهیل ارتباطات و دیگر اقدامات مناسب به منظور پایان سریع و امن حادثه مزبور یا خطر وابسته به آن یكدیگر را یاری نمایند.

هنگامی كه یك طرف متعاهد دلیل معقولی را برای اعتقاد به تخطی طرف متعاهد دیگر از مقررات امنیت هوانوردی این ماده داشته باشد مقامات هواپیمایی طرف متعاهد مزبور می‌توانند مشاوره فوری با مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر را درخواست نمایند.

ماده 12 تسلیم آمار
مقامات هواپیمایی هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام شده در سرویسهای مورد توافق توسط شركت هواپیمایی تعیین شده خود را به سرزمین طرف متعاهد دیگر یا از آن سرزمین را به قسمی كه معمولاً توسط شركت هواپیمایی تعیین شده برای مقامات هواپیمایی ملی خود تهیه و به آنها ارائه می‌گردد بنابر تقاضا در اختیار مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر قرار خواهند داد. كلیه اطلاعات اضافی آماری حمل و نقل مورد درخواست مقامات هواپیمایی یك طرف متعاهد از مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر درصورت تقاضا مورد شور و توافق بین دو طرف متعاهد قرار خواهد گرفت.

ماده 13 مشاوره و اصلاحات
1 –
هر طرف متعاهد یا مقامات هواپیمایی آن می‌توانند در هرزمان از طرف متعاهد دیگر یا مقامات هواپیمایی آن تقاضای مشاوره نمایند.
2 –
مشاوره مورد تقاضای یك طرف متعاهد یا مقامات هواپیمایی آن در فاصله شصت روز از تاریخ دریافت تقاضا آغاز خواهد شد.
3 –
هرنوع اصلاح این موافقتنامه، پس از آن كه دو طرف متعاهد انجام تشریفات قانون اساسی خود مربوط به انعقاد و لازم‌الاجراء شدن موافقتنامه‌های بین‌المللی را به یكدیگر اطلاع داده باشند، لازم‌الاجراء خواهد شد.
4 –
علی‌رغم مفاد بند(3)، اصلاحات جداول مسیر ضمیمه این موافقتنامه ممكن است مستقیماً بین مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد مورد توافق قرار گیرد. این اصلاحات پس از تأیید ازطریق تبادل یادداشت دیپلماتیك لازم‌الاجراء خواهد گردید.

ماده 14 حل اختلافات

هرگاه درمورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه و ضمیمه (ضمائم) آن بین طرفهای متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفهای متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند نمود تا اختلاف را ازطریق مذاكره حل و فصل نمایند.

هرگاه طرفهای متعاهد نتوانند اختلاف را ازطریق مذاكره حل و فصل نمایند، می‌توانند توافق نمایند موضوع را جهت كسب نظر مشورتی به هر شخص یا هیأتی ارجاع كنند.

چنانچه طرفهای متعاهد نتوانند به موجب بندهای (1) و (2) فوق درمورد حل‌اختلاف به نتیجه برسند، اختلاف به یك دیوان داوری سه نفره ارجاع خواهد شد كه هرطرف متعاهد یك داور را معین خواهد كرد و دو داور تعیین شده درباره داور سوم توافق خواهند نمود. هر یك از طرفهای متعاهد ظرف شصت روز پس از وصول تقاضای ارجاع اختلاف به دیوان داوری، ازطریق مجاری دیپلماتیك به تعیین داور خود مبادرت خواهد نمود و داور سوم نیز ظرف شصت روز بعد از آن تعیین خواهد شد. چنانچه هریك از طرفهای متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعیین نكند، یا داوران منتخب ظرف مدت مذكور در مورد داور سوم به توافق نرسند بنا به تقاضای هر یك از طرفهای متعاهد، رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشوری برحسب مورد داور یا داورها را تعیین خواهد نمود مشروط بر این‌كه چنانچه رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشوری از اتباع هر طرف متعاهد باشد، از نایب‌رئیس ارشد شورا و درصورتی كه نامبرده نیز چنین ملیتی داشته باشد، از عضو مقدم شورا كه در چنین وضع تابعیتی نباشد، درخواست خواهد شد كه حسب مورد داور یا داورها را تعیین نماید.
درهر حال داور سوم از اتباع یك دولت ثالث خواهد بود و به‌عنوان رئیس دیوان داوری عمل خواهد كرد.

دیوان داوری آیین‌نامه كار خود را تعیین خواهد نمود.

5طرفهای متعاهد تعهد می‌نمایند تصمیمات متخذه به‌موجب ماده حاضر را رعایت كنند.

چنانچه و مادامی كه هر طرف متعاهد تصمیمات متخذه را به‌موجب بند(3) این ماده رعایت نكند طرف متعاهد دیگر می‌تواند حقوق یا امتیازاتی را كه به‌موجب این موافقتنامه به طرف متعاهد یا شركت هواپیمایی تعیین شده متخلف اعطاء كرده، محدود، منع یا لغو كند.

ماده 15 فسخ
هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمان قصد خود را مبنی بر فسخ این موافقتنامه كتباً به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید. این اطلاعیه همزمان به آگاهی سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشوری خواهد رسید.
دراین صورت موافقتنامه دوازده ماه پس از دریافت اطلاعیه فسخ توسط طرف متعاهد دیگر فسخ خواهد شد، مگر آن كه اطلاعیه فسخ قبل ازانقضای این مدت با تراضی طرفها پس گرفته شود. درصورت عدم اعلام وصول از سوی طرف متعاهد دیگر، اطلاعیه مزبور چهارده روز پس از وصول آن به سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشوری دریافت شده تلقی خواهد شد.

ماده 16 مطابقت با كنوانسیونهای چندجانبه
چنانچه موافقتنامه یا كنوانسیون كلی چندجانبه حمل و نقل هوایی درمورد هر دو طرف متعاهد لازم‌الاجراء گردد، این موافقتنامه و ضمیمه (ضمائم) آن به نحوی اصلاح خواهد شد تا با مقررات كنوانسیون یا موافقتنامه مزبور تطبیق نماید.

ماده 17 ثبت
این موافقتنامه و ضمیمه (ضمائم) آن و كلیه اصلاحات آن نزد سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشوری به ثبت خواهد رسید.

ماده 18 لازم‌الاجراء شدن
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد دیگر مبنی‌بر این كه اقدامات لازم را طبق الزامات قانون اساسی خود درباره لازم‌الاجراء شدن این موافقتنامه به عمل آورده است، به مورد اجراء گذارده خواهد شد.
با تأیید مفاد این موافقتنامه، نمایندگان تام‌الاختیار امضاء كننده زیر كه ازطرف دولتهای متبوعه خود مجاز می‌باشند این موافقتنامه را امضاء نمودند.
این موافقتنامه در تاریخ 30/10/1371 هجری شمسی برابر با بیستم ژانویه 1993 میلادی در سه نسخه به زبانهای فارسی، گرجی و انگلیسی كه هر سه متن دارای اعتبار یكسان می‌باشد در تهران تنظیم گردید. درصورت بروز هرگونه اختلاف در تفسیر، متن انگلیسی ملاك خواهد بود.
ازطرف دولت
جمهوری اسلامی ایران
ازطرف دولت
جمهوری گرجستان

ضمیمه
جدول مسیر
بخش 1 – مسیری كه قرار است توسط شركت هواپیمایی تعیین شده دولت جمهوری اسلامی ایران مورد بهره‌برداری قرار گیرد:
مسیر 1 – ازنقاطی در جمهوری اسلامی ایران به تفلیس.
بخش 2 – مسیری كه قرار است توسط شركت هواپیمایی تعیین شده دولت جمهوری گرجستان مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
مسیر 1 – ازنقاطی در جمهوری گرجستان به تهران.
توجه:
نقاط واسط و نقاط ماوراء نیز ممكن است توسط شركتهای هواپیمایی تعیین شده به‌كار گرفته شود، به شرط این كه مذاكرات لازم توسط مقامات مربوط طرفها به‌عمل آید.

پروتكل الحاقی به موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری گرجستان
(
امضاء شده در تاریخ 30/10/1371 هجری شمسی برابر با 20 ژانویه 1993 میلادی)
دولت جمهوی اسلامی ایران و دولت جمهوری گرجستان، با مطلوب دانستن الحاق پروتكلی به موافقتنامه حمل و نقل هوایی كه در تاریخ 30/10/1371 هجری شمسی برابر با 20 ژانویه 1993 میلادی بین كشورهای متبوع‌‌شان به امضاء رسیده است، به شرح زیر توافق نمودند:

ماده 1 

بندهای (ز)، (ح) و (ط) به شرح زیر به ماده (1) «تعاریف» اضافه می‌شود:
ز – اصطلاح «نرخ» به قیمتی اطلاق می‌شود كه برای حمل مسافر، بار همراه و غیرهمراه پرداخت گردد و شامل شرایطی كه به موجب آن قیمتهای مزبور اعمال می‌شود ازجمله قیمتها و شرایط مقرر برای نمایندگی‌ها و سایر خدمات جنبی به استثناء دستمزدها و شرایط حمل پست، می‌باشد.
ح – اصطلاح «این موافقتنامه» شامل ضمیمه پیوست آن و هرگونه اصلاحات مربوط به آن یا اصلاحات این موافقتنامه است.
ط – اصطلاح «هزینه‌های مصرف‌كننده» به هزینه‌هایی اطلاق می‌شود كه توسط مقام صلاحیتدار درمورد شركتهای هواپیمایی وضع شده یا اجازه وضع آن توسط مقام مزبور برای تدارك اموال یا تأسیسات فرودگاهی یا تأسیسات هوانوردی ازجمله تأسیسات و خدمات مربوط به هواپیما، خدمه آن، مسافرین و بار داده شده است.

ماده 2 

بند (1) ماده (3) «تعیین و اجازه» به شرح زیر اصلاح می‌شود:
1 –
هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلامیه كتبی به طرف متعاهد دیگر، یك یا چند شركت هواپیمایی را برای انجام سرویس‌های مورد توافق در مسیرهای مشخص شده تعیین و هر شركت هواپیمایی تعیین شده را حذف كند یا تغییر دهد.

ماده 3 

بعد از ماده (11) «امنیت هوانوردی» موافقتنامه، ماده جدید (11) مكرر، به شرح زیر اضافه می‌گردد:
ماده 11 مكرر – ایمنی هوانوردی:
1 –
هرطرف می‌تواند در هر زمان در رابطه با استانداردهای ایمنی در زمینه‌های مربوط به تأسیسات هوانوردی، خدمه پرواز، هواپیما و بهره‌برداری از هواپیما كه طرف دیگر به كار گرفته است، درخواست مشاوره نماید. چنین مشاوره‌ای ظرف مدت سی روز از زمان درخواست مزبور انجام خواهد شد.
2 –
درصورتی كه پس از مشاوره مزبور یك طرف ملاحظه كند استانداردهای ایمنی در زمینه‌های موضوع بند (1) كه در آن زمان به موجب كنوانسیون وضع شده به‌طور مؤثر توسط طرف دیگر به كار گرفته یا اجرا نمی‌شود، طرف دیگر را از یافته‌های مزبور و اقداماتی كه برای تطبیق با استانداردهای ایكائو ضروری به‌نظر می‌رسد آگاه خواهد كرد. طرف دیگر اقدام اصلاحی مناسب را در فرصت زمانی توافق شده، اتخاذ خواهد نمود.
3 –
همچنین به‌موجب ماده(16) كنوانسیون توافق می‌شود هرنوع هواپیمایی كه توسط شركت هواپیمایی یك طرف یا از طرف آن در سرویسهایی از مبدأ سرزمین طرف دیگر یا بالعكس مورد بهره‌برداری قرار گیرد، می‌تواند مادامی كه در سرزمین طرف دیگر است، مشمول بازرسی نمایندگان مجاز طرف دیگر قرار گیرد، مشروط بر این‌كه این امر منجر به تأخیر بدون دلیل در بهره‌برداری از هواپیما نگردد، علی‌رغم تعهدات مندرج در ماده(33) كنوانسیون هدف این بازرسی، تأیید اعتبار اسناد هواپیمای مربوط، گواهینامه خدمه و تطبیق تجهیزات و وضعیت هواپیما با استانداردهای وضع شده در آن زمان به موجب كنوانسیون می‌باشد.
4 –
هر طرف حق تعلیق یا تغییر فوری مجوز بهره‌برداری شركت یا شركتهای هواپیمایی طرف دیگر را درصورتی كه اقدام فوری برای حصول اطمینان از ایمنی بهره‌برداری شركت هواپیمایی ضروری باشد، برای خود محفوظ می‌‌دارد.
5 –
هر اقدامی از سوی یك طرف طبق بند(4) فوق با از بین رفتن زمینه اتخاذ آن اقدام، متوقف خواهد شد.
6 –
با توجه به بند(2) فوق اگر مشخص شود كه با پایان یافتن فرصت زمانی توافق شده یك طرف در حالت عدم مطابقت با استانداردهای ایكائو باقی مانده است، دبیركل ایكائو باید از این موضوع و نیز تصمیم رضایت‌بخش بعدی نسبت به موقعیت، مطلع گردد.

ماده 4 

ماده (14) «حل اختلافات» به شرح زیراصلاح می‌شود:
1 –
هرگاه در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه و پیوست (پیوستهای) آن بین طرفهای متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفهای متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند كرد كه اختلاف را ازطریق مذاكره حل و فصل نمایند.
2 –
چنانچه طرفهای متعاهد به‌موجب بند(1) فوق در مورد حل اختلافات به نتیجه نرسند، هر یك از طرفهای متعاهد می‌تواند با رعایت قوانین و مقررات مربوط خود، ضمن ارسال اطلاعیه‌ای برای طرف متعاهد دیگر موضوع را به هیأت داوری سه نفره مركب از دو داور منتخب طرفهای متعاهد و یك سرداور ارجاع نماید.
درصورت ارجاع امر به داوری، هر یك از طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاریخ دریافت اطلاعیه ارجاع اختلاف به داوری، نسبت به معرفی یك داور اقدام می‌كند و داوران منتخب طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاریخ آخرین انتخاب، سرداور را تعیین خواهند كرد. چنانچه هر یك از طرفهای متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعیین نكند و یا داوران منتخب ظرف مدت مذكور درمورد انتخاب سرداور به توافق نرسند، هر یك از طرفهای متعاهد می‌تواند از رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشوری بخواهد كه حسب مورد داور طرف ممتنع یا سرداور را تعیین نماید.
سرداور باید درهرصورت تابعیت كشوری را دارا باشد كه در زمان انتخاب با طرفهای متعاهد روابط سیاسی دارد.
3 –
در مواردی كه سرداور باید توسط رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشوری تعیین شود، چنانچه رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشوری از انجام وظیفه مذكور معذور یا تبعه یكی از طرفهای متعاهد باشد، انتصاب توسط معاون رئیس انجام خواهد شد و چنانچه معاون رئیس نیز از انجام وظیفه مذكور معذور یا تبعه یكی از طرفهای متعاهدباشد، این انتصاب توسط عضو ارشد شورا كه تابعیت هیچ‌یك از طرفهای متعاهد را نداشته باشد، انجام خواهد شد.
4 –
هیأت داوری با توجه به سایر مواردی كه طرفهای متعاهد توافق نموده‌اند، آیین و محل داوری را تعیین خواهد نمود.
5 –
تصمیمات هیأت داوری برای طرفهای متعاهد لازم‌الاتباع است.
6 –
مخارج داوری، شامل هزینه‌ها و دستمزدهای داوران به نسبت مساوی توسط طرفهای متعاهد پرداخت خواهد گردید. هرگونه مخارجی كه توسط شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشوری در رابطه با نصب سرداور و یا داور طرف ممتنع به شرح مندرج در بند(3) این ماده به وجود آید به عنوان بخشی از هزینه‌های داوری محسوب خواهد گردید.

ماده 5 

این پروتكل از تاریخ تبادل یادداشت دیپلماتیك كه مؤید اتمام الزامات قانون اساسی در كشور هر طرف متعاهد باشد، لازم‌الاجراء خواهد شد.
برای گواهی تأیید مطالب فوق، امضاءكنندگان زیر كه از طرف دولتهای متبوع خود بدین‌منظور به طور مقتضی مجاز می‌باشند، این پروتكل را امضاء نمودند.
این پروتكل در تهران در تاریخ 17 تیرماه 1383 هجری شمسی برابر با 7 جولای 2004 میلادی به زبانهای فارسی، گرجی و انگلیسی كه هر سه متن دارای اعتبار یكسان می‌باشد، تنظیم گردید. درصورت اختلاف در متون، متن انگلیسی ملاك خواهد بود.
ازطرف دولت
جمهوری اسلامی ایران
ازطرف دولت
جمهوری گرجستان

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه، شامل مقدمه و هجده ماده و یك ضمیمه و پروتكل الحاقی در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ سی‌ام آبان‌ماه یكهزار و سیصد و هشتاد و پنج مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و در تاریخ 8/9/1385 به تأیید شورای محترم نگهبان رسید.

رئیس مجلس شورای اسلامی- غلامعلی حدادعادل