آیین نامه اجرایی قانون تسهیل تنظیم اسناد در دفتر اسناد رسمی مصوب 1386

بسمه تعالی

“با صلوات بر محمد و آل محمد”

وزارت دادگستری ـ وزارت جهادكشاورزی ـ وزارت كشور ـ وزارت مسكن و شهرسازی

وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

وزارت ارتباطات و فناوری‌ اطلاعات

وزارت رفاه و تأمین اجتماعی ـ سازمان ثبت اسناد و املاك كشور

وزیران عضو كمیسیون لوایح در جلسه مورخ 30/10/1386 بنا به پیشنهاد مشترك وزارت دادگستری و سازمان ثبت اسناد و املاك كشور موضوع نامه شماره 7788/02/111 مورخ 25/4/1386و به استناد ماده (7) قانون تسهیل تنظیم اسناد در دفاتر اسناد رسمی ـ مصوب 1385ـ و با رعایت تصویب‌نامه شماره 164082/ت373هـ مورخ 10/10/1386، آیین‌نامه اجرایی قانون یادشده را به شرح زیر تصویب نمودند:

آیین‌نامه اجرایی قانون تسهیل تنظیم اسناد در دفاتر اسناد رسمی مصوب 1386/10/30با اصلاحات و الحاقات بعدی

ماده 1

دفاتر اسناد رسمی مكلفند قبل از تنظیم سند رسمی انتقال عین اراضی و املاك اعم از قطعی، شرطی، هبه، معاوضه، صلح، وقف و وصیت، مطابقت مشخصات ملك و مالك (مندرج در سند مالكیت) با دفتر املاك و بازداشت نبودن ملك را از اداره ثبت اسناد و املاك محل وقوع آن استعلام و پس از اخذ پاسخ، با رعایت سایر مواد این آیین‌نامه مبادرت به تنظیم اسناد مذكور نمایند و شماره و تاریخ پاسخ استعلام را در سند تنظیمی قید كنند.

پاسخ استعلام ثبت باید حاوی نام و مشخصات آخرین مالك، شماره پلاك ثبتی، ثبت، صفحه و دفتر املاك، شماره چاپی سند مالكیت و مراتب بازداشت یا عدم بازداشت ملك مورد استعلام باشد. چنانچه ملك در دفتر املاك ثبت نشده باشد، اداره ثبت محل مكلف است وضعیت ثبتی را اعلام نماید.

تبصره 1ـ استعلام یادشده، مطابق برگه مخصوصی است كه حاوی اطلاعات موصوف بوده و توسط سازمان ثبت اسناد و املاك كشور به صورت اوراق بهادار تهیه و به دفاتر اسناد رسمی تحویل می‌شود.

تبصره2ـ اعتبار پاسخ استعلام، در مواردی كه دفتر اسناد رسمی و اداره ثبت در یك شهر قرار دارند، یك ماه و در غیر این صورت 45 روز از تاریخ صدور خواهد بود.

تبصره3ـ دفاتر اسناد رسمی نمی‌توانند پاسخ استعلام ثبتی را كه به عنوان دفترخانه دیگری صادر گردیده است، مستند ثبت معامله قرار دهند و رأساً باید استعلام نمایند.

ماده2

چنانچه پس از ارسال پاسخ استعلام به دفتر اسناد رسمی در مدت اعتبار پاسخ مذكور، دستور مرجع ذی‌صلاح قضایی یا ثبتی مبنی بر بازداشت ملك یا نظریه قطعی وزارت مسكن و شهرسازی یا وزارت جهادكشاورزی حسب مورد مبنی بر موات بودن و یا شمول ماده (56) قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع، به اداره ثبت محل وقوع ملك واصل گردد، اداره مذكور مكلف است فوراً مراتب را رأساً یا از طریق اداره ثبت محل استقرار دفترخانه به دفتر یادشده كتباً ابلاغ نماید.

ماده3

دفاتر اسناد رسمی در خصوص گواهی پایان ساختمان و عدم خلاف، ملزم به رعایت تبصره (8) اصلاحی ماده (100) قانون شهرداری‌ ـ مصوب27/6/1358 شورای انقلاب ـ قبل از تنظیم سند انتقال املاك موضوع تبصره مذكور می‌باشند.

ماده4

دفاتر اسناد رسمی موظفند هنگام تنظیم سند رسمی انتقال اراضی و املاك واقع در خارج از محدوده و حریم شهر، اعلام‌نظر اداره جهادكشاورزی شهرستان مربوط مبنی بر عدم شمول مقررات قانون مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال اسناد آن و یا عدم شمول ماده (56) قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع را اخذ و شماره و تاریخ آن را در سند تنظیمی قید نمایند. ادارات جهادكشاورزی مكلفند با رعایت مفاد تبصره ماده (1) قانون تسهیل تنظیم اسناد در دفاتر اسناد رسمی و ماده (7) این آئین‌نامه، نسبت به ارجاع موضوع به سازمان‌های ذی‌ربط (حسب مورد سازمان امور اراضی یا سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری كشور) و یا ادارات وابسته اقدام و اعلام‌نظر نمایند.

تبصره 1- در مواردی كه مسجل نیست اراضی در داخل یا خارج از محدوده و حریم شهر قرار دارد، دفاتر اسناد رسمی موظفند موقعیت پلاك ثبتی مورد انتقال را از سازمان مسكن و شهر سازی استعلام نمایند. وزارت مسكن و شهرسازی باید ترتیبی اتخاذ نماید تا حتی الامكان اطلاعات مربوط به اراضی داخل حریم شهر و اصلاحات آن به نحو مقتضی از طریق نقشه یا پایگاه اطلاع رسانی منتشر گردد تا نیازی به استعلام موردی نباشد.

تبصره 2ـ در صورت وجود سابقه مبنی بر اعلام‌نظر نسبت به موات نبودن ملك از مرجع ذی‌ربط یا در صورتی كه برای مورد معامله سند مالكیت به صورت اراضی كشاورزی، باغ مشجر و یا دارای اعیانی صادر شده و یا مستندات و پاسخ استعلام قبلی مؤید آن باشد، نیاز به اخذ نظر مجدد در این خصوص نخواهد بود.

ماده5

وزارت جهادكشاورزی تا پایان مهلت قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و به شرح بند (ج) ماده (68) قانون مذكور، باید كلیه اراضی موات واقع در خارج از محدوده و حریم شهر و همچنین اراضی مشمول ماده (56) قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع را به اداره ثبت اسناد و املاك محل وقوع ملك منعكس نموده و در مورد آنها تقاضای صدور سند مالكیت نماید.

ماده6

دفاتر اسناد رسمی مكلفند، هنگام تنظیم سند نقل و انتقال عین اراضی و املاك، مفاصا حساب مالیاتی و حسب مورد بدهی موضوع ماده (37) قانون تأمین اجتماعی ـ مصوب 1354ـ را از انتقال‌دهنده مطالبه و شماره آن را در سند تنظیمی قید نمایند، مگر اینكه انتقال‌گیرنده ضمن سند تنظیمی متعهد به پرداخت بدهی احتمالی انتقال‌دهنده گردد كه در این صورت متعاملین نسبت به پرداخت آن مسئولیت تضامنی خواهند داشت. در صورت اخیر، دفاتر اسناد رسمی موظفند تصویر سند تنظیمی را جهت وصول مطالبات موصوف تا پایان ماه بعد به ادارات امور مالیاتی و تأمین اجتماعی محل مربوط ارسال نمایند.

تبصره ـ ادارات مذكور موظفند طبق مقررات، پس از تاریخ وصول تصویر اسناد مذكور در صورتی كه مورد معامله دارای بدهی باشد، مراتب را ضمن صدور برگ تشخیص و تعیین میزان قطعی بدهی تا تاریخ ثبت سند رسمی به نشانی مندرج در سند تنظیمی به هر یك از متعاملین ابلاغ نمایند.

ماده7

ادارات و سازمان‌های مذكور در بندهای ذیل ماده (1) قانون تسهیل تنظیم اسناد در دفاتر اسناد رسمی مكلفند هنگام تقاضای ذی‌نفع و یا ارایه استعلام دفتر اسناد رسمی، گواهی وصول تقاضا یا استعلام، حاوی پلاك ثبتی ملك مورد استعلام را به مراجعه‌كننده تسلیم و یا برای دفتر اسناد رسمی ذی‌ربط ارسال و حداكثر ظرف 20 روز از تاریخ صدور گواهی وصول تقاضا و یا استعلام، پاسخ آن را اعلام نمایند. نظر مخالف مراجع مذكور باید روشن و با ذكر علت و مستند به دلایل قانونی و اعلام‌نظر موافق نیز باید صریح و بدون قید و شرط باشد. در غیر این صورت یا در صورت عدم ارایه پاسخ در مهلت مقرر، ثبت سند با تصریح موضوع در سند تنظیمی بلامانع خواهد بود.

تبصره ـ در صورتی كه مراجعه‌كننده مدعی عدم صدور پاسخ لازم ادارات مربوط در ظرف مدت مقرر در این ماده باشد، دفتر اسناد رسمی موضوع را از اداره ذی‌ربط استعلام خواهد نمود.

ماده8

دفاتر اسناد رسمی هنگام تنظیم سند، موظفند در صورت عدم وصول پاسخ استعلامات و یا ارایه پاسخ مشروط و مبهم یا مقید، منتقل‌الیه را از آثار و تبعات سند تنظیمی مطلع و مسئولیت تضامنی متعاملین در پاسخگویی كلیه تعهدات قانونی و بدهی‌های مربوط به مورد معامله كه تا زمان تنظیم سند طبق قوانین محقق و مسلم بوده را صریحاً در سند قید و ثبت نمایند.

ماده 9

هرگونه انتقال بلاعوض به نفع دولت و شهرداری‏ها از پرداخت عوارض و اخذ هرگونه گواهی به استثنای پاسخ استعلام از اداره ثبت اسناد و املاك محل معاف می‏باشد.

ماده10

اداره امور مالیاتی محل مكلف است در اجرای تبصره (1) ماده (123) اصلاحی قانون ثبت موضوع ماده (10) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ـ مصوب 1384ـ، ارزش معاملاتی ملك مورد معامله را به دفتر اسناد رسمی استعلام‌كننده اعلام نماید.

ماده 11

چنانچه به درخواست متعاملین سند نقل و انتقال تلفن ثابت و همراه در دفاتر اسناد رسمی تنظیم و ثبت گردد، شركت مخابرات ایران موظف است پس از ارایه سند مذكور نسبت به تغییر نام مالك مبادرت نماید.

ماده12

دفاتر اسناد رسمی مكلفند قبل از تنظیم سند نقل و انتقال ماشین‌های چاپ، لیتوگرافی و صحافی موافقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را اخذ و پس از انجام معامله، خلاصه نقل و انتقال را در شناسنامه مالكیت مربوط درج و تصویر سند تنظیمی را به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال نمایند. شناسنامه مذكور طبق نمونه‌ای است كه توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همكاری سازمان ثبت اسناد و املاك كشور حداكثر ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آئین‌نامه، تهیه و در اختیار مالكان ماشین‌های یادشده قرار می‌گیرد.

تبصره ـ تا زمانی كه شناسنامه مالكیت موضوع این ماده تهیه و در اختیار مالك قرار داده نشده است، تنظیم سند با ارایه موافقت‌نامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بلامانع خواهد بود.

این تصویب‌نامه در تاریخ 26/12/1386 به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.

.پرویز داودی معاون اول رئیس جمهور