دستورالعمل نحوه نظارت بر انتخابات تعاونی ها و اتاق هاي تعاون مصوب 1395
به استناد تبصره ماده 14 قانون اصلاح موادي از قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوري اسلامی ایران (ماده 68 اصلاح شده قانون مزبور) مصوب جلسه علنی مورخ 17/2/1393 مجلس شوراي اسلامی، دستورالعمل نحوه نظارت بر انتخابات تعاونی ها و اتاق هاي تعاون به شرح زیر تصویب می شود؛
ماده 1- تعریف اصطلاحات؛
-1 انجمن نظارت- انجمن مرکزي نظارت بر انتخابات تعاونی ها و اتاق هاي تعاون
-2 وزارت تعاون- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
-3 قانون بخش تعاونی- قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوري اسلامی ایران و اصلاحیه آن مصوب 17/2/1393
-4 تعاونی ها- شرکتهاي تعاونی و اتحادیه هاي تعاونی
-5 کمیسیونها -کمیسیون نظارت کشوري،استانی و شهرستانی
ماده 2- انجمن نظارت داراي پنج عضو به شرح زیر می باشد؛
-1 یک نفر به عنوان نماینده وزارت تعاون
-2 یک نفر به انتخاب هیأت رئیسه اتاق تعاون ایران
-3 سه نفر به انتخاب مجمع نمایندگان اتاق تعاون ایران
تبصره 1- در مجمع نمایندگان اتاق تعاون ایران سه نفر از بین معرفی شدگان اتحادیه هاي تعاونی (از هر اتحادیه
حداکثر یک نفر) با اکثریت نسبی آراء به مدت سه سال براي عضویت در انجمن نظارت انتخاب می شوند.
تبصره 2- نماینده وزارت تعاون با حکم کتبی وزیر تعاون تعیین می شود، نماینده اتاق تعاون ایران توسط هیأت رئیسه
اتاق انتخاب و کتباً توسط رئیس اتاق تعاون ایران معرفی می شود.
تبصره 3- دبیرخانه انجمن نظارت در محل اتاق تعاون ایران می باشد و مسئولیت اداره آن به عهده فردي است که
توسط انجمن نظارت انتخاب می شود.
تبصره 4- در اولین جلسه انجمن نظارت، هیأت رئیسه انجمن متشکل از رئیس ،نائب رئیس و منشی انتخاب می شوند.
مسئولیت نظارت و هماهنگی دبیرخانه به عهده منشی می باشد.
ماده 3- وظایف انجمن نظارت:
1 نظارت بر کلیه مراحل انتخابات تعاونی ها و اتاق هاي تعاون
2 بررسی و تطبیق شرایط داوطلبان تصدي سمت هیأت رئیسه و هیأت بازرسی اتاق تعاون ایران فقط بر اساس
ماده( 38 ) قانون بخش تعاون
3 رسیدگی به شکایات و اعلام نظر در باره انطباق برگزاري مجمع نمایندگان اتاق تعاون ایران با موضوع
انتخابات.
4 تعیین تعاونیهاي مشمول بررسی تطبیق شرایط داوطلبان تصدي سمت هیأت مدیره، بازرس یا هیأت بازرسی.
5 تشکیل،ساماندهی و نظارت بر فعالیت کمیسیون هاي کشوري، استانی و شهرستانی که جهت بررسی و
تطبیق شرایط داوطلبان تصدي سمت هیأت مدیره، بازرس یا هیأت بازرسی در تعاونی هاي مشمول و هیأت
رئیسه و هیأت بازرسی اتاق هاي تعاون استان و شهرستان و رسیدگی به شکایات مربوط به کلیه مراحل
انتخابات تعاونیها و اتاقهاي تعاون استان و شهرستان تشکیل می شوند.
6 سایر وظایف مقرر در این دستورالعمل.
تبصره 1 – انجمن نظارت و کمیسیون ها حسب مورد بر کلیه مراحل انتخابات تعاونیها و اتاقهاي تعاون از صدور
آگهی تا برگزاري مجمع و ارسال مدارك مجمع عمومی یا مجمع نمایندگان نظارت داشته و می توانند با اطلاع از
روند دعوت و برگزاري مجمع در هر مرحله نظر اصلاحی خود را کتبا” جهت اطلاع و اصلاح رویه به تعاونی یا اتاق
تعاون ذي ربط اعلام نمایند.
تبصره 2-انجمن نظارت و کمیسیون ها می توانند حسب مورد ناظر یا ناظرانی را براي نظارت بر نحوه برگزاري مجمع
نمایندگان اتاق تعاون ایران و استانها ومجمع عمومی تعاونیهاي مشمول و مجمع نمایندگان( اتاق تعاون شهرستان) به
مقام دعوت کننده مجمع معرفی نمایند. ناظر منتخب انجمن نظارت یا کمیسیون موظف است بدون دخالت در
برگزاري مجمع در صورت مشاهده تخلف از قانون و مقررات موضوعه نظر اصلاحی خود را با ذکر مستند قانونی به
رئیس مجمع اعلام و گزارش خود را کتبا” به انجمن نظارت یا کمیسیون استان مربوط تسلیم نماید.
ماده 4- هیأت مدیره تعاونیها و هیأت رئیسه اتاق هاي تعاون مکلفند با رعایت ضوابط و مقررات مربوط به نحوه
تشکیل مجامع عمومی و اساسنامه مورد عمل قبل از اتمام دوره مسئولیت خود نسبت به دعوت مجمع عمومی یا
مجمع نمایندگان براي انتخاب هیأت مدیره یا هیأت رئیسه،بازرس یا هیأت بازرسی اقدام نمایند.
ماده 5- کمیسیون هاي موضوع ماده( 68 ) قانون بخش تعاون ی در سطح شهرستان، استان و کشور به شرح زیر
تشکیل و هریک داراي سه عضو می باشند:
-1 کمیسیون هاي شهرستانی- نماینده اداره تعاون کارورفاه اجتماعی شهرستان ، نماینده منتخب هیأت رئیسه
اتاق تعاون شهرستان(در صورت نبود اتاق تعاون شهرستان نماینده منتخب اتاق تعاون استان) و حسب مورد
نماینده اتحادیه مربوط در شهرستان یا استان و در صورت نبود اتحادیه نماینده تعاونی که پرونده آن در
جلسه کمیسیون مطرح می باشد و نماینده اتاق تعاون استان در زمان طرح پرونده اتاق تعاون شهرستان.
-2 کمیسیون استانی- نماینده اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان ،نماینده منتخب هیأت رئیسه اتاق
تعاون استان و نماینده اتحادیه مربوط و در صورت نبود اتحادیه نماینده تعاونی که پرونده آن در جلسه
کمیسیون مطرح می باشد و نماینده اتاق تعاون ایران در زمان طرح پرونده اتاق تعاون استان.
-3 کمیسیون کشوري_ نماینده دفاتر تخصصی معاونت امور تعاونیهاي وزارت تعاون ، نماینده منتخب اتاق
تعاون ایران و نماینده اتحادیه سراسري که پرونده آن در جلسه کمیسیون مطرح می باشد.
تبصره 1- دبیرخانه کمیسیون ها در محل اتاق تعاون ذي ربط می باشد و در صورت نبود اتاق تعاون شهرستان
در محل اداره تعاون کارورفاه اجتماعی شهرستان است نماینده اتاق تعاون وظیفه دبیر ي کمیسیون را عهده دار
می باشد.
تبصره 2- احراز شرایط داوطلبان تعاونی هاي مشمول با حوزه عمل شهرستان واتاق تعاون شهرستان. رسیدگی به
شکایات مربوط به انتخابات تعاونیها با حوزه عمل شهرستان و اتاق تعاون شهرستان بجز شهرستان مرکز استان در
صلاحیت کمیسیون شهرستان و تعاونی هاي شهرستان مرکز استان و شرکتهاي تعاونی مشمول داراي حوزه عمل
استانی یا سراسري ثبت شده در استان و اتاق تعاون استان در صلاحیت کمیسیون استانی و احراز شرایط داوطلبان
ورسیدگی به شکایات مربوط به انتخابات اتحادیه هاي سراسري و تعاونیهاي تحت نظارت دفاتر ستادي وزارت
تعاون در صلاحیت کمیسیون کشوري است.
ماده 6- جلسات انجمن نظارت با دعوت کتبی رئیس یا نائب رئیس انجمن نظارت وجلسات کمیسیون ها با دعوت
دبیرکمیسیون تشکیل می شود و با حضور اکثریت اعضاء رسمیت می یابد. تصمیمات متخذه با رأي موافق اکثریت
اعضاء معتبر است.
مصوبات انجمن نظارت با امضاء رئیس یا نائب رئیس انجمن و مصوبات کمیسیون ها با امضاء دبیر کمیسیون
ابلاغ می گردد.
ماده 7- در تعاونی ها و اتاق هاي تعاون در شرف تأسیس، هیأت مؤسس عهده دار انجام وظایف مقام دعوت
کننده مجمع می باشد.
ماده 8- وزارت تعاون یا هیأت رئیسه اتاق هاي تعاون می توانند نماینده خودرا در هر زمان عزل نمایند مشروط بر
اینکه همزمان نماینده جایگزین را معرفی نمایند. در صورت استعفاي هریک از اعضاء انجمن نظارت یا کمیسیون ها
تا زمانی که جانشین ایشان مشخص نشده است عضو مستعفی تا زمان تعیین جانشین، مکلف به انجام وظیفه می باشد.
ماده 9- داوطلبان تصدي سمت هیأت رئیسه، هیأت بازرسی اتاق ها و هیأت مدیره و بازرسی یا هیأت بازرسی
تعاونی هاي مشمول موظفند حداکثر ظرف مدت هفت روز پس از انتشار آگهی دعوت مجمع نمایندگان یا مجمع
عمومی، درخواست کتبی خود را حسب مورد مطابق فرم مصوب انجمن نظارت(فرم شماره 1و 2) تکمیل و به همراه
مدارك لازم به اتاق تعاون یا تعاونی ذي ربط تحویل داده و رسید دریافت نمایند.
مقام دعوت کننده مجمع مکلف است؛ حداکثر ظرف مدت پنج روزکاري پس از پایان مهلت ثبت نام، مدارك
داوطلبان را به انجمن نظارت یا کمیسیون ذي ربط تحویل داده رسید دریافت نماید.
تبصره 1- داوطلبان تصدي سمت هیأت رئیسه اتاق هاي تعاون باید عضو تعاونی بوده به همراه مدارك ثبت نام خود
گواهی یا مستند عضویت در شرکت تعاونی را ارائه نمایند.
تبصره 2- کارکنان دولت که داوطلب تصدي سمت هیأت رئیسه اتاق هاي تعاون می باشند باید از شرکت تعاونی
مصرف، مسکن و یا اعتبار کارمندي که عضو آن هستند گواهی عضویت ونامه رسمی براي انتخاب در هیات رئیسه
را ارائه نمایند. هرشرکت تعاونی می تواند حداکثر یک نماینده معرفی نماید.
تبصره 3 – داوطلبان تصدي سمت هیأت رئیسه اتاقهاي تعاون باید داراي حداقل سه سال سابقه عضویت در هیات
رئیسه یا هیات مدیره یا مدیریت عامل،دبیري، دبیرکلی و بازرسی شرکتها و اتحادیه هاي تعاونی واتاقها بوده و
گواهی آن را به همراه مدارك ثبت نام خود ارائه نمایند.
ماده 10 – انجمن نظارت یا کمیسیون مکلف است حداکثر ظرف مدت هفت روز پس از وصول مدارك داوطلبان
نسبت به تشکیل جلسه و ابلاغ تصمیم اقدام نمایند.
تبصره 1- تعاونی یا اتاق تعاون موظف است بلافاصله اسامی واجدین شرایط را در تابلو اعلانات تعاونی درج و نتیجه
را به نحوه مقتضی به اطلااع داوطلبان برساند
تبصره 2-در صورت عدم اعلام نظر در مهلت مقرر اعلام اسامی کلیه داوطلبان در جلسه مجمع بلامانع است.
ماده 11 – بررسی و تطبیق شرایط داوطلبان در انجمن نظارت و کمیسیون ها بر اساس ماده پنج قانون اصلاح موادي از قانون بخش تعاونی مصوب 17/2/1393 مجلس شورای اسلامی (ماده 38 اصلاح شده قانون بخش تعاونی) صورت
می گیرد و نتیجه بدون ابهام روشن و صریح مبنی بر انطباق شرایط داوطلبان اعلام می گردد.
تبصره 1 – در صورت عدم انطباق شرایط هر یک از داوطلبان و درخواست کتبی وي می بایست نتیجه بررسی کتبا “
به صورت محرمانه به وي اعلام شود.
تبصره 2- داوطلبانی که توسط کمیسیون ها واجد شرایط لازم تشخیص داده نشده اند می توانند ظرف مدت سه روز
اداري از زمان صدور رأي تقاضاي بررسی مجدد خود را کتبا” به کمیسیون نظارت استان مربوط در مورد آراء
کمیسیون شهرستان و انجمن نظارت در مورد آراء کمیسیون هاي نظارت استانی و کشوري تسلیم نمایند . این
تقاضا ظرف مدت پنج روز اداري بررسی واعلام نظر می شود رأي صادره قطعی است. تعاونی و یا اتاق تعاون ذي
ربط موظف است بلافاصله مدارك داوطلب را به همراه مستندات مربوط حسب مورد به کمیسیون ذي ربط یا
انجمن نظارت ارسال نماید.
ماده 12 – شکایات کتبی در رابطه با کلیه مراحل انتخابات تعاونی ها و اتاق هاي تعاون شهرستان و استان که
حداکثر ظرف مدت پنج روز پس از زمان برگزاري مجمع به دبیرخانه کمیسیون ذي ربط در شهرستان ،استان و
کشوري تحویل شده باشد جهت رسیدگی از نظر انطباق برگزاري انتخابات با قانون و مقررات موضوعه در جلسه
کمیسیون مربوط مطرح می شود. نتیجه رسیدگی و تصمیم حداکثر ظرف مدت ده روز کاري از زمان پایان مهلت
وصول شکایت ابلاغ خواهد شد.
تبصره- شاکی موظف است نسخه اي از شکوائیه را به واحد اداري ذي ربط در وزات تعاون جهت اطلاع ارسال
نماید.
ماده 13 – تعاونی ها و اتاقهاي تعاون شهرستان و استان و اعضاء آنها که تمام یا بخشی از فرایند برگزاري مجمع
عمومی یا مجمع نمایندگان آنها با موضوع انتخابات حسب مورد در کمیسیون شهرستان، استان یا کشور منطبق با
قانون و مقررات موضوعه تشخیص داده نشده است می توانند ظرف مدت پنج روز اداري از تاریخ صدور رأي
تقاضاي بررسی مجدد خود را به کمیسیون استان در خصوص آراء کمیسیون شهرستان و انجمن نظارت در
خصوص آراء کمیسیون هاي استانی و کشوري تسلیم نمایند و رونوشت تقاضاي خود را به کمیسیون صادرکننده
رأي بدوي تحویل دهد. این تقاضا ظرف مدت ده روز مورد رسیدگی قرار گرفته نتیجه اعلام می شود .رأي صادره
قطعی است. کمیسیون صادرکننده رأي بدوي موظف است بلافاصله پس از وصول رونوشت تقاضا نسخه اي کامل
از مدارك مجمع عمومی یا مجمع نمایندگان را به همراه اعلام نظر خود جهت رسیدگی به مرجع تجدیدنظر
حسب مورد به کمیسیون استان مربوط یا انجمن نظارت ارسال نماید.
تبصره- انجمن نظارت می تواند زمان رسیدگی به تقاضاي تجدیدنظرخواهی در مورد آراء کمیسیون هاي اس تانی
و کشوري را در انجمن نظارت جهت بررسی جامع براي یکبار و به مدت 30 روز تمدید نماید.
ماده 14 – درصورت وجود شکایت در مورد نحوه برگزاري انتخابات تعاونیها صدور تأیید ثبت تغییرات موکول به
صدور رأي قطعی انجمن نظارت یا کمیسیون مربوط می باشد.
ماده 15 – هیچ یک از اعضاء کمیسیون بررسی تقاضاي تجدیدنظر نباید عضو کمیسیون بدوي صدور رأي باشند.
ماده 16 -شکایات کتبی در رابطه با انتخابات اتاق تعاون ایران که حداکثر ظرف مدت پنج روز پس از برگزاري
مجمع نمایندگان اتاق تعاون ایران به دبیرخانه انجمن مرکزي نظارت تحویل شده باشد در انجمن نظارت مورد
رسیدگی قرار می گیرد.
ماده 17 – هیأت رئیسه اتاق تعاون ایران مکلف است حداکثر ظرف مدت پنج روز کاري پس از برگزاري مجمع
نمایندگان نسخه اي از مدارك مجمع ، شامل آگهی دعوت،لیست اعضاء، معرفی نامه ها، لیست حاضرین در جلسه و
صورتجلسه مجمع را کتبا” به دبیرخانه انجمن نظارت تحویل دهد. انجمن نظارت بر اساس مستندات ارائه شده و
گزارش نمایندگان خود وشکایات واصله رسیدگی لازم را درخصوص انطباق برگزاري مجمع نمایندگان با قانون و
مقررات موضوعه انجام داده نتیجه رسیدگی حداکثر ظرف مدت ده روز پس از پایان مهلت وصول مدارك اعلام
می شود.
ماده 18 – کلیه اتحادیه هاي تعاونی و شرکت هاي تعاونی اعتبار، مسکن، تعاونی هاي مصرف زنجیره اي ،سهام
عدالت ،مرزنشینان،توسعه و عمران شهرستان ، فراگیر ملی ،مسافربري (تعاونیهاي مسافربري جاده اي و تعاونیهاي
تاکسیرانی)ونیز تعاونیهاي درودگران که بیش از 100 عضو دارند به عنوان تعاونی مشمول تعیین می گردند.
تبصره_ وزارت تعاون وهریک از اعضاء انجمن نظارت می توانند پیشنهادات خود را در خصوص کاهش یا افزایش
تعاونی هاي مشمول براي بررسی به انجمن نظارت ارسال نمایند.
ماده 19 – اعضاء هیأت مدیره و بازرس شرکتهاي تعاونی غیر مشمول نیز می بایست واجد شرایط مقرر در ماده (38)
قانون بخش تعاونی باشند و جهت ثبت تغییرات نسبت به تکمیل و ارائه فرم قبولی تصدي سمت مطابق نمونه مصوب
انجمن نظارت فرم شماره ( 3) اقدام نمایند.
ماده 20 _ جلسات انجمن نظارت علاوه بر موارد جاري، حداقل سه ماه یکبار براي رسیدگی به عملکرد کمیسیون
هاي موضوع این دستورالعمل تشکیل می شود. دبیرخانه کمیسیون ها مؤظفند گزارش عملکرد خود را هر سه ماه
یکبار به دبیرخانه انجمن نظارت ارسال نمایند. گزارش عملکرد کشوري توسط دبیرخانه انجمن نظارت تهیه و پس
از تأیید انجمن نسخه اي از آن به وزارت تعاون وسایر مراجع ذي ربط ارسال خواهد شد.
این دستورالعمل مشتمل بر 20 ماده و 18 تبصره در جلسه مورخ 3/8/95 انجمن مرکزی نظارت به تصویب رسید و مصوبه جلسه مورخه 24/6/93 و اصلاحیه ی سال 94 کان لم یکن خواهد بود.
ابوالقاسم سرحدي زاده
رئیس انجمن نظارت