قانون چگونگی محاسبه و وصول حقوق گمرکی، سود بازرگانی و مالیات انواع خودرو و ماشین آلات راهسازی وارداتی و ساخت داخل و قطعات آنها مصوب ۱۳۷۱,۱۰,۰۲با اصلاحات و الحاقات بعدی
ماده واحده – حقوق گمرکی، سود بازرگانی و مالیات مربوط به انواع خودرو شامل: سواری، وانت، مینی بوس، اتوبوس، شاسی کامیون، کامیون،کامیونت، تریلرکش، دوچرخه و موتور سیکلت و انواع ماشین آلات راهسازی که از خارج کشور وارد یا در داخل تولید می شود بشرح زیر محاسبه و دریافت می شود:
الف – حقوق گمرکی:
۱ – حقوق گمرکی خودروها و ماشین آلات راهسازی وارداتی:
| – سواری | ۲۵ درصد ارزش سیف |
| – وانت یک کابین | ۲۵ درصد ارزش سیف |
| – وانت دوکابین و سواری کار | ۲۵ درصد ارزش سیف |
| – مینی بوس | ۱۵ درصد ارزش سیف |
| – اتوبوس | ۱۵ درصد ارزش سیف |
| – شاسی کامیون، کامیون، کامیونت و تریلرکش | ۱۵ درصد ارزش سیف |
| – موتورسیکلت | ۲۰ درصد ارزش سیف |
| – دوچرخه | ۲۰ درصد ارزش سیف |
| – ماشین آلات راهسازی | ۲۰ درصد ارزش سیف |
۲– حقوق گمرکی قطعه های منفصل وارداتی خودروها و ماشین آلات راهسازی ساخت داخل بر اساس ارزش سیف قطعه های مذکور:
| – سواری | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – وانت یک کابین | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – وانت دوکابین و سواری کار | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – مینی بوس | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – اتوبوس | ۵ درصد ارزش سیف |
| – شاسی کامیون، کامیون، کامیونت و تریلرکش | ۵ درصد ارزش سیف |
| – موتور سیکلت | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – دوچرخه | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – ماشین آلات راهسازی | ۱۰ درصد ارزش سیف |
ب – سود بازرگانی:
۱ – سود بازرگانی خودروها و ماشین آلات راهسازی وارداتی:
| – سواری | ۵ درصد ارزش سیف |
| – وانت یک کابین | ۵ درصد ارزش سیف |
| – وانت دوکابین و سواری کار | ۵ درصد ارزش سیف |
| – مینی بوس | ۵ درصد ارزش سیف |
| – اتوبوس | ۵ درصد ارزش سیف |
| – شاسی کامیون، کامیون، کامیونت و تریلرکش | ۵ درصد ارزش سیف |
| – موتورسیکلت | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – دوچرخه | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – ماشین آلات راهسازی | ۱۰ درصد ارزش سیف |
۲– حقوق گمرکی قطعه های منفصل وارداتی خودروها و ماشین آلات راهسازی ساخت داخل بر اساس ارزش سیف قطعه های مذکور:
| – سواری | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – وانت یک کابین | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – وانت دوکابین و سواری کار | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – مینی بوس | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – اتوبوس | ۵ درصد ارزش سیف |
| – شاسی کامیون، کامیون، کامیونت و تریلرکش | ۵ درصد ارزش سیف |
| – موتور سیکلت | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – دوچرخه | ۱۰ درصد ارزش سیف |
| – ماشین آلات راهسازی | ۱۰ درصد ارزش سیف |
ج – مالیات:
۱ – مالیات خودرو ها و ماشین آلات راهسازی وارداتی بر اساس ارزش سیف آنها:
سواری:
– تا ده میلیون ریال ارزش سیف به نرخ ۷۰ درصد.
– نسبت به مازاد ده میلیون ریال تا سقف پانزده میلیون ریال به نرخ ۷۵ درصد.
– نسبت به نرخ مازاد پانزده میلیون ریال تا سقف بیست میلیون ریال به نرخ ۸۵ درصد.
– نسبت به مازاد بیست میلیون ریال تا سقف بیست و پنج میلیون ریال به نرخ ۱۰۰ درصد.
– نسبت به مازاد بیست و پنج میلیون ریال تا سقف سی میلیون ریال به نرخ ۱۲۰ درصد.
– نسبت به مازاد سی میلیون ریال به ازاء هر پنج میلیون ریال ۲۵ درصد به نرخ قبلی اضافه می شود.
– وانت یک کابین: به نرخ ۳۰ درصد
– وانت دوکابین سواری کار:
– تا ده میلیون ریال ارزش سیف به نرخ ۵۰ درصد
– نسبت به مازاد ده میلیون ریال تا سقف پانزده میلیون ریال به نرخ ۵۵ درصد
– نسبت به مازاد پانزده میلیون ریال تا سقف بیست میلیون ریال به نرخ ۶۵ درصد.
– نسبت به مازاد بیست میلیون ریال تا سقف بیست و پنج میلیون ریال به نرخ ۸۰ درصد.
– نسبت به مازاد بیست و پنج میلیون ریال تا سقف سی میلیون ریال به نرخ ۱۰۰ درصد.
– نسبت به مازاد سی میلیون ریال به ازاء هر پنج میلیون ریال ۲۵ درصد به نرخ قبلی اضافه می‌شود.
– مینی بوس: به نرخ ۲۰ درصد.
– اتوبوس: به نرخ ۲۰ درصد.
– شاسی کامیون، کامیون، کامیونت و تریلرکش: به نرخ ۲۰ درصد.
-موتورسیکلت: با یک سیلندر به نرخ ۵ درصد و با بیش از یک سیلندر به نرخ ۱۰ درصد.
– دوچرخه : معاف
– ماشین آلات راهسازی: معاف.
۲ – مالیات خودروها و ماشین آلات راهسازی ساخت داخل بر مبنای مجموع ارزش سیف قطعه های منفصل وارداتی آنها بر طبق مفاد تبصره ۷ این قانون:
– سواری:
– تا ده میلیون ریال ارزش سیف به نرخ ۲۰ درصد.
– نسبت به مازاد ده میلیون ریال تا سقف پانزده میلیون ریال به نرخ ۲۵ درصد.
– نسبت به مازاد پانزده میلیون ریال تا سقف بیست میلیون ریال به نرخ ۳۵ درصد.
– نسبت به مازاد بیست میلیون ریال تا سقف بیست و پنج میلیون ریال به نرخ ۵۰ درصد.
– نسبت به مازاد بیست و پنج میلیون ریال تا سقف سی میلیون ریال به نرخ ۷۰ درصد.
– نسبت به مازاد سی میلیون ریال به ازاء هر پنج میلیون ریال ۲۵ درصد به نرخ قبلی اضافه می شود.
– وانت یک کابین: معاف.
– وانت دوکابین و سواری کار:
– تا ده میلیون ریال ارزش سیف به نرخ ۱۰ درصد.
– نسبت به مازاد ده میلیون ریال تا سقف پانزده میلیون ریال به نرخ ۱۵ درصد.
– نسبت به مازاد پانزده میلیون ریال تا سقف بیست میلیون ریال به نرخ ۲۵ درصد.
– نسبت به مازاد بیست میلیون ریال تا سقف بیست و پنج میلیون ریال به نرخ ۴۰ درصد.
– نسبت به مازاد بیست و پنج میلیون ریال تا سقف سی میلیون ریال به نرخ ۶۰ درصد.
– نسبت به مازاد سی میلیون ریال به ازاء هر پنج میلیون ریال ۲۵ درصد به نرخ قبلی اضافه می شود.
– مینی بوس: معاف.
– اتوبوس: معاف.
– شاسی کامیون، کامیون، کامیونت و تریلرکش: معاف.
– موتورسیکلت: معاف.
– دوچرخه: معاف.
ماشین آلات راهسازی: معاف.
تبصره ۱ – بمنظور بازسازی و نوسازی صنایع خودروسازی و ماشین آلات راهسازی کشور به مدت ۶ سال تخفیف هائی بشرح زیر به تولیدکنندگان داخلی تعلق می گیرد:
-از تاریخ تصویب این قانون تا پایان سال ۱۳۷۳ حداکثر ۸۰ درصد سود بازرگانی، حقوق گمرکی و مالیات
-سال ۱۳۷۴ حداکثر ۶۰ درصد سود بازرگانی، حقوق گمرکی و مالیات.
-سال ۱۳۷۵ حداکثر ۵۰ درصد سود بازرگانی، حقوق گمرکی و مالیات.
-سال ۱۳۷۶ حداکثر ۴۰ درصد سود بازرگانی، حقوق گمرکی و مالیات.
مقدار تخفیف های موضوع این تبصره طبق آئین نامه ای که به پیشنهاد وزارت صنایع سنگین به تصویب هیأت وزیران می رسد بر اساس میزان موفقیت تولید کننده داخلی در صادرات و ساخت داخل نمودن قطعه های محصول تولیدی، تعیین می شود.
تبصره ۲ – به منظور کمک به بهبود محیط زیست و جلوگیری از آلودگی هوا علاوه بر مبالغ موضوع این قانون معادل یک درصد حقوق گمرکی، سود بازرگانی و مالیات به مأخذ ارزش سیف از کلیه خودرو های سواری وارداتی وصول و به حساب درآمد عمومی کشور واریز خواهد شد.
هر سال معادل مبالغ وصولی از این بابت از محل اعتباری که به همین منظور در قانون بودجه کل کشور پیش بینی می شود به تشخیص هیأت وزیران در اختیار سازمانهای ذیربط قرار خواهد گرفت تا صرفاً برای بهبود محیط زیست به مصرف برسانند.
تبصره ۳ – ارقام حقوق گمرکی ارائه شده صرفاً به صورت پایه و برای اتومبیلهای سواری چهار سیلندر در نظر گرفته شده و برای هر سیلندر اضافه ۳ ٪ به ارقام مذکور در بند الف اضافه شود.
تبصره ۴ – ارزش سیف یاد شده در این قانون بر مبنای بهای ارز شناور محاسبه می شود تا زمانی که ارز با نرخهای متفاوت جهت تولیدات داخلی تخصیص می یابد بهای ارز تخصیصی برای واردات نباید ارزانتر از بهای ارز تخصیصی جهت ساخت داخل باشد. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به هنگام گشایش اعتبار و گمرک ایران به هنگام ترخیص مسوول کنترل نرخ ارز تخصیصی بوده و مابه التفاوت احتمالی بایستی به حساب خزانه واریز شود.
تبصره ۵ – حقوق گمرکی و سود بازرگانی انواع خودروها و ماشین آلات راهسازی وارداتی و قطعه های منفصل و قطعه های یدکی آنها، هنگام ترخیص توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران دریافت می شود. و مالیات کلیه خودروهای یاد شده در این قانون در زمان فروش توسط تولید کنندگان داخلی و وارد کنندگان حسب مورد از خریدار وصول و به وزارت امور اقتصادی و دارائی پرداخت خواهد شد. در مواردی که اشخاص برای مصارف شخصی خودرو وارد می نمایند مکلفند حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ ترخیص از گمرک نسبت به پرداخت مالیات مقرر اقدام کنند. چنانچه مالیات موضوع این قانون در موعد مقرر پرداخت نگردد مشمول جریمه ای معادل ۵ /۲ درصد در ماه از تاریخ دیر پرداخت خواهد بود.
تبصره ۶ – در صورتی که ارزش سیف خودروها و ماشین آلات راهسازی وارداتی بر اساس سیاهه خرید و یا سایر اسناد تسلیمی صاحب کالا کمتر از قیمت صادراتی شرکت سازنده خودرو مربوطه با در نظر گرفتن کلیه تجهیزات و لوازم اضافه نصب شده بر روی آنها باشد در محاسبه و وصول حقوق گمرکی، سود بازرگانی و مالیات موضوع این قانون قیمت اخیرالذکر ملاک عمل قرار خواهد گرفت. قیمت صادراتی ماشین آلات راهسازی و خودروهائی که بر اساس تبصره ۱۴ این قانون ورود آنها به کشور مجاز می باشد هر سال پس از استعلام کتبی از شرکتهای مربوطه و مقایسه با قیمتهای جهانی همان خودرو و یا ماشین راهسازی توسط وزارت صنایع سنگین و گمرک جمهوری اسلامی ایران تعیین خواهد شد.
تبصره ۷ – میزان ارزبری خودروهای ساخت داخل بر اساس ارزش سیف قطعه های منفصل وارداتی آنها که توسط تولیدکنندگان داخلی و یا سایرین به کشور وارد شده و جهت تولید خودرو در داخل مصرف شوند محاسبه و در سال جاری پس از تصویب این قانون و در بهمن ماه هر سال برای سال بعد توسط وزارت صنایع سنگین به وزارت امور اقتصادی و دارائی جهت وصول مالیات اعلام می گردد. در مورد قطعه های ساخت داخل در صورتیکه اجزائی از آن قطعه بصورت ساخته شده کامل از خارج وارد کشور شوند ارزش سیف آن اجزاء نیز در محاسبه ارزبری مربوط به مالیات در نظر گرفته می شود.
تبصره ۸ – ورود خودروها و ماشین آلات راهسازی مستعمل بر اساس ضوابطی که به پیشنهاد وزارت صنایع سنگین به تصویب هیأت وزیران می رسد، مجاز می باشد. سود بازرگانی، حقوق گمرکی و مالیات مربوط به آنها، بر اساس ارزش نوع سال ساخت آنها محاسبه می شود.
تبصره ۹ – خودروها و ماشین آلات راهسازی نو که به خارج از کشور صادر شوند از مالیات موضوع این قانون معاف بوده و کلیه حقوق گمرکی، سود بازرگانی دریافتی به صادرکننده مسترد می شود.
تبصره ۱۰ – اتومبیلهائی که برای کرایه و تاکسی شماره گذاری می شوند در صورتی که ساخت داخل باشند از ۱۰۰ درصد مالیات موضوع این قانون معاف می باشند. هرگاه تبدیل نمره اتومبیلهای کرایه و تاکسی قبل از اتمام پنج سال از تاریخ شماره گذاری بعمل آید، هنگام تبدیل نمره مشمول پرداخت کل مالیات مقرر در این قانون می باشند. و چنانچه پس از انقضای مدت پنج سال مذکور تبدیل نمره نمایند مشمول پرداخت ۵۰ درصد مالیات مقرر در این قانون خواهند بود.
تبصره ۱۱ – به منظور ایجاد و تجهیز مراکز آزمایش و تحقیق و استاندارد نمودن قطعه های خودرو هر سال معادل ۵ درصد از درآمد مالیاتی حاصل از ورود و تولید خودرو از محل اعتباری که به همین منظور در لایحه بودجه کل کشور پیش بینی می گردد در اختیار وزارت صنایع سنگین قرار می گیرد.
آئین نامه نحوه مصرف اعتبار موضوع این تبصره به پیشنهاد مشترک وزارت امور اقتصادی و دارایی و صنایع سنگین به تصویب هیأت وزیران می رسد.
تبصره ۱۲ – مشخصات تعیین کننده انواع خودروها و ماشین آلات راهسازی موضوع این قانون توسط وزارت صنایع سنگین با رعایت مفاد کنوانسیونهای بین المللی که دولت جمهوری اسلامی ایران در آنها عضویت دارد، تعیین و به تصویب هیأت وزیران می رسد. مالیات، حقوق گمرکی و سود بازرگانی موضوع این قانون در مورد خودروهای خاص و خدماتی بر اساس نوع شاسی آنها محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره ۱۳ – خودروهای وارداتی باید استانداردهای لازم را که به پیشنهاد وزارت صنایع سنگین به تصویب هیأت وزیران می رسد داشته باشند.
تبصره ۱۴ – خودروها و ماشین آلات راهسازی وارداتی به استثنای مواردی که هیأت وزیران تصویب می کند باید دارای نمایندگی رسمی در ایران برای خدمات بعد از فروش باشند. تعیین ضوابط مربوط، تأیید نمایندگیها و نظارت بر فعالیت آنها به عهده وزارت صنایع سنگین می باشد.
تبصره ۱۵– برای حمایت از تولیدات داخلی، هیأت وزیران باید در مواقع ضروری با تصویب ضوابط خاص واردات هر نوع خودرو و یا ماشین‌آلات راهسازی و یا قطعات آنها را که لازم باشد برای مدتی محدود نموده و یا برای ورود خودرو، ماشین راهسازی و یا قطعه خاصی، سود بازرگانی ویژه‌ای وضع نماید.
تبصره ۱۶ – کلیه قطعه های خودرو، ماشین آلات راهسازی و اجزای آنها که خارج از مجموعه قطعه های منفصل (CKD) توسط سازندگان داخلی یا سایرین به کشور وارد شود مشمول سود بازرگانی و حقوق گمرکی مربوط به تعرفه بخش ساخت داخل مربوطه می باشد. سازندگان داخلی قطعه های خودرو و ماشین آلات راهسازی در هنگام ورود اجزای آن قطعه، بر اساس ضوابطی که با پیشنهاد وزارت صنایع سنگین به تصویب هیأت وزیران می رسد از پرداخت حداکثر تا ۹۰ ٪ از سود بازرگانی و حقوق گمرکی مربوط معاف می باشند.
تبصره ۱۷ – کلیه افراد حقیقی و حقوقی، اعم از دولتی و غیردولتی، وزارتخانه ها، نهادهای انقلابی، سازمانها و شرکتهای دولتی و غیردولتی و وابسته به دولت و کلیه وزارتخانه ها، سازمانها و شرکتهائی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است و حتی آنها که شامل قوانین خاص بوده و از پرداخت مالیات یا سود بازرگانی و حقوق گمرکی معاف می باشند مشمول این قانون بوده و بایستی سود بازرگانی، حقوق گمرکی و مالیاتهای مقرر در این قانون را پرداخت نمایند.
نظر مجلس
خودروهای اهدائی به جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران مشمول تبصره (۱۷) قانون چگونگی محاسبه و وصول حقوق‌گمرکی و سود بازرگانی و مالیات انواع خودرو، ماشین‌آلات راهسازی وارداتی و ساخت داخل و قطعات آنها مصوب ۱۳۷۱ نمی‌باشد.
تبصره ۱۸ – خودرو های سفارتخانه ها و کنسولگریها و نمایندگیهای سیاسی و فرهنگی خارجی و مأمورین آنها بشرط عمل متقابل و همچنین سازمانهای بین المللی و کارشناسان خارجی مأمور از طرف آنها، که از پلاکهای خاص استفاده می نمایند از پرداخت مالیات مقرر در این قانون معاف می باشند. در صورت واگذاری اتومبیلهای موضوع این تبصره به سایر اشخاص در تاریخ انتقال مشمول مالیات مقرر در این قانون می باشند.
تبصره ۱۹ – آئین نامه های اجرائی این قانون حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ تصویب توسط وزارت صنایع سنگین تهیه و به تصویب هیأت وزیران می رسد.
تبصره ۲۰ – کلیه خودروها و ماشین آلات راهسازی وارداتی موضوع این قانون که قبل از تاریخ تصویب این قانون از گمرک ترخیص قطعی شده باشند از لحاظ حقوق گمرکی، سود بازرگانی و مالیات تابع مقررات قبلی می باشند.
تبصره ۲۱ – از تاریخ تصویب این قانون ورود و صدور انواع خودرو و ماشین آلات راهسازی در چهارچوب ضوابط این قانون مجاز می باشد.
تبصره ۲۲ – از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون کلیه قوانین و مقررات مغایر ملغی و همچنین اخذ هر نوع وجه دیگری مانند مالیات تولید خودرو تحت هر عنوان و یا عوارض آسفالت، عوارض شهرداری و یا هر نوع عوارض دیگر، از تولیدکنندگان و واردکنندگان انواع خودرو و ماشین آلات راهسازی موضوع این قانون و قطعه سازهای آنها ممنوع می باشد.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و ۲۲ تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه دوم دی ماه یکهزار و سیصد و هفتاد و یک مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۰ / ۱۰ / ۱۳۷۱ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی – علی اکبر ناطق نوری