دستورالعمل مربوط به انتخاب نمایندگان کارگران مصوب ۱۳۷۱

دستور العمل مربوط به انتخاب نمایندگان كارگران

ماده ۱ 

در مواردی كه در كارگاهی شورای اسلامی كار یا انجمن صنفی وجود نداشته باشد كارگران كارگاه می توانند طبق مقررات این دستورالعمل نسبت به انتخاب نماینده كارگران اقدام نمایند.

ماده ۲ 

كارگرانی كه دارای شرایط زیر باشند می توانند در انتخابات نمایندگان كارگران همان واحد شركت نمایند.
الف ـ تابعیت ایران.
ب ـ داشتن حداقل پانزده سال تمام.

ماده ۳

كاندیداهای نمایندگان كارگران باید حائز شرایط زیر باشند:
الف ـ داشتن تابعیت ایران.
ب ـ حداقل سن بیست و دو سال.
ج ـ داشتن حداقل سواد خواندن و نوشتن و آشنائی به امور محوله.
د ـ نداشتن سابقه محكومیت كیفری كه موجب محرومیت از حقوق اجتماعی گردد.
هـ ـ كارگر همان واحد بوده و دارای حداقل دو سال تمام سابقه كار متوالی یا متناوب در همان واحد باشد، مگر در مورد واحدهائی كه كمتر از دو سال سابقه فعالیت دارند. شرط اخیر در مورد واحدهائی كه ماهیت كارشناس اقتضای تناوب می نماید، مجموع تناوب از یكسال نباید كمتر باشد.
و ـ دارای سمت مدیریت در واحد نباشد.
ز ـ برخورداری از صداقت و امانت و عدم اشتهار به فساد اخلاق.

ماده ۴ 

واحد كار و امور اجتماعی، كارگران و مدیریت را از طریق نصب آگهی، در محل تردد كارگران از نحوه كاندیداتوری آگاه خواهد ساخت.

تبصره كاندیداهای نمایندگی می بایست حداكثر ظرف یك هفته از تاریخ اعلام آگهی، كاندیداتوری خود را كتباً به واحد كار و امور اجتماعی تسلیم و رسید دریافت دارند.

ماده ۵ 

تطبیق شرایط كاندیداهای نمایندگی هر واحد با ضوابط فوق، بعهده هیئت نظارتی مركب از افراد زیر است:
۱ ـ نمایندگان واحد كار و امور اجتماعی محل.
۲ ـ نماینده كارفرمای همان واحد.
۳ ـ یكنفر از كارگران با سواد همان واحد كه كاندیدای نمایندگی نباشد.

تبصره هیئت موظف است از تاریخ وصول اسامی كاندیداها از واحد كار و امور اجتماعی محل حداكثر ظرف مدت یك هفته نظر خود را اعلام نماید. نظر هیئت با اكثریت آراء معتبر است.

ماده ۶ 

واحد كار و امور اجتماعی پس از احراز صلاحیت كاندیداهای نمایندگی با توجه به ماده ۵ این دستورالعمل، ضمن تعیین روز و ساعت و محل مناسب جهت برگزاری انتخابات، اسامی كاندیداهای واجد شرایط را حداقل ۵ روز قبل از انجام رأی گیری ضمن ابلاغ رسمی به كارفرما، درتابلوی اعلانات نصب و آگهی می نماید.

ماده ۷ 

انتخابات نمایندگان كارگران هر واحد زیر نظر واحد كار و امور اجتماعی محل و با نظارت هیئت مذكور در ماده ۵ این دستورالعمل انجام می شود.

ماده ۸ 

جلسه انتخاب نمایندگان كارگران، با حضور حداقل نصف بعلاوه یك كل كارگران واحد رسمیت می یابد و تصمیمات آن با اكثریت آراء حاضرین معتبر خواهد بود.

ماده ۹ 

در روز رأی گیری، صندوق اخذ با حضور هیئت نظارت بر انتخابات آماده و در محل رأی گیری قرار می گیرد. اعضاء حاضر در مجمع به كاندیداهای مورد نظر كه از طرف هیئت نظارت تأیید و معرفی می گردند رأی خواهند داد.

ماده ۱۰ 

در پایان رأی گیری با حضور هیئت نظارت بر انتخابات، آراء مأخذه شمارش و به ترتیب تعداد آراء نفر اول بعنوان نمایندگان اصلی و نفر دوم بعنوان نماینده علی البدل كارگران خواهند بود مشروط بر اینكه آراء هر یك از آنان از یك سوم آراء حاضرین كمتر نباشد.

ماده ۱۱ 

هیئت نظارت مكلف است، پس از شمارش آراء و تنظیم امضای صورتجلسه نتیجه انتخابات را از طریق نصب آگهی به اطلاع كارگران برساند و یك نسخه از صورتجلسه مذكور را به وزارت كار و امور اجتماعی و یك نسخه دیگر را به كارفرما یا نماینده وی تحویل دهد.

ماده ۱۲ 

چنانچه كارگران به چگونگی انتخابات معترض باشند، می توانند ظرف مدت پنج روز ار تاریخ برگزاری انتخابات، اعتراض كتبی خود را با ذكر دلایل به واحد كار و امور اجتماعی تسلیم و رسید دریافت دارند.

ماده 13 

واحد كار و امور اجتماعی با نظر هیئت نظارت اعتراضات واصله را مورد رسیدگی قرار داده و نسبت به صحت و سقم آن تصمیم گیری می نماید. در صورت تأیید صحت اعتراضات، واحد كار و امور اجتماعی با هماهنگی اداره كل سازمانهای كارگری و كارفرمائی انتخابات را ابطال و به ترتیب مقرر در مواد 4 و 6 این دستورالعمل، انتخابات را تجدید خواهد نمود.

ماده ۱۴ 

واحد كار و امور اجتماعی مكلف است، در صورت عدم وصول اعتراض مدت پنج سال از تاریخ پایان مهلت مقرر در ماده ۱۲، و در صورت دریافت اعتراض و وارد نبودن آن، ظرف پنج روز، نسبت به صدور ابلاغ اعتبارنامه های نمایندگان اصلی و علی البدل اقدام و رونوشت آن را جهت اطلاع كارفرمای مربوط ارسال دارد.

ماده ۱۵ 

مدت اعتبار نمایندگان كارگران از تاریخ صدور اعتبار نامه دو سال خواهد بود.

ماده ۱۶ 

در موارد زیر اعتبارنامه نمایندگان كارگران توسط واحد كار و امور اجتماعی با هماهنگی اداره كل سازمانهای كارگری و كارفرمائی لغو می گردد:
الف ـ چنانچه حداقل دو سوم از تعداد كل كارگران واجد شرایط مقرر در ماده ۲ این دستورالعمل كتباً نسبت به نماینده خود اظهار عدم اعتماد نمایند.
ب ـ چنانچه مشخص گردد كه نماینده كارگران، واجد شرایط مندرج در ماده ۳ این دستورالعمل نبوده و یا شرایط مذكور را از دست داده است.
پ ـ چنانچه نماینده كارگران بنا به نظر هیئت موضوع ماده ۲۲ قانون شوراهای اسلامی كار و رأی هیئت حل اختلاف اخراج شود و یا براساس رأی مراجع قضائی از حقوق اجتماعی محروم گردد.

ماده ۱۷ 

در صورت فوق، استعفاء، لغو اعتبارنامه نماینده اصلی، نماینده علی البدل برای بقیه مدت نمایندگی، جایگزین وی خواهد شد.

تبصره ـ چنانچه به هر علتی نماینده اصلی برای مدتی نتواند در واحد حضور یابد، نماینده علی البدل با اطلاع واحد كار و امور اجتماعی موقتاً وظایف او را انجام خواهد داد.

ماده ۱۸ 

در صورتیكه نماینده اصلی یا علی البدل كارگران به یكی از سمتهای: عضویت در شوراهای شهرستان ـ شهر ـ استان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی انتخاب شود، نمایندگان كارگران را بخودی خود از دست خواهد داد.

ماده ۱۹ 

واحد های كار و امور اجتماعی موظفند پس از قطعی شدن انتخاب نمایندگان كارگران و صدور اعتبارنامه های آنان، فرم های آماری و مدارك انتخاباتی لازم را بمنظور بررسی، به اداره كل سازمانهای كارگری و كارفرمائی ارسال دارند.

ماده ۲۰ 

نمایندگان كارگران موضوع این دستورلعمل دارای وظایف و مسئولیتهایی بشرح ذیل هستند:
الف ـ آشنا ساختن كاركنان به حدود وظایف و مسئولیتها و حقوق قانونی خویش.
ب ـ كوشش در جهت ایجاد محیط حسن تفاهم متقابل بین كارگران و كارفرما بمنظور حل و فصل مشكلات و اختلافات ناشی از روابط در چهارچوب مقررات قانونی.
ج ـ همكاری و نظارت بر امور رفاهی كارگران مطابق مقررات مربوط.
د ـ پیگیری و مراقبت در جهت حسن اجرای مقررات قانون كار و استیفای حقوق قانونی كارگران.
ه‍ ـ شركت در تشكیل مجمع نمایندگان كارگران، با توجه به مواد ۱۳۶ و ۱۶۰ قانون كار جمهوری اسلامی ایران، بمنظور انتخاب نمایندگان كارگران در هیئت های حل اختلاف، سازمان جهانی كار، شورای عالی تأمین اجتماعی، شورای عالی حفاظت فنی و نظایر آن.

ماده ۲۱ 

مهلت های مقرر در این دستورالعمل، بدون احتساب روزهای تعطیل رسمی خواهد بود.

این دستورالعمل در ۲۱ ماده و ۳ تبصره در تاریخ ۶ / ۱۲ / ۱۳۷۱ به تصویب وزیر كار و امور اجتماعی رسید.
اصلاحیه
در آراء وحدت رویه ردیف های ۷۱ / ۵۶ و ۷۱ / ۷۴ مندرج در شماره ۱۴۰۱۳ ـ ۳۱ / ۱ / ۱۳۷۲ در ذیل آراء عبارت (مدیریت دفترعمومی دیوان عالی كشور) اشتباهاً درج شده كه بدینوسیله حذف و اصلاح می شود.