قانون موافقتنامه مربوط به سازمان بین‌المللی ماهواره‌ای مخابراتی (اصلاحیه موافقتنامه اینتلست) مصوب 1382,04,29
ماده واحده – موافقتنامه مربوط به سازمان بین‌المللی ماهواره‌ای مخابراتی (اصلاحیه موافقتنامه اینتلست) مشتمل بر یك مقدمه و بیست و یك ماده و یك ضمیمه به شرح پیوست تصویب و اجازه الحاق به آن داده می‌شود.
تبصره – رعایت اصل یكصد و سی و نهم (139) قانون اساسی جمهوری اسلامی‌ایران در بخش ارجاع به داوری الزامی است.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه مربوط به سازمان بین‌المللی ماهواره‌ای مخابراتی (اصلاحیه موافقتنامه اینتلست)
مقدمه
دولتهای عضو این موافقتنامه،
با توجه به اصل مندرج در قطعنامه شماره (XVI) 1721 مجمع عمومی سازمان‌ملل متحد، مبنی بر این كه مخابرات ازطریق ماهواره‌ها باید به محض عملی بودن، در‌سطح جهانی و بدون تبعیض مورد استفاده كلیه ملل جهان قرار گیرد،
با توجه به مقررات مربوطه، در عهدنامه مربوط به اصول حاكم بر فعالیتهای دولتها در زمینه اكتشاف و استفاده از فضای ماوراء جو از جمله ماه و اجرام سماوی، به خصوص باتوجه به ماده اول، كه طبق آن فضای ماوراء جو باید در راه اصلاح و منافع كلیه دول مورد استفاده قرار گیرد، با شناسایی سازمان بین‌المللی ماهواره‌های مخابراتی، مطابق با هدف اصلی آن، ایجاد نظام ماهواره‌ای جهانی برای تأمین خدمات مخابراتی برای كلیه نواحی‌جهان، كه صلح و تفاهم جهانی را افزایش داده است،
با در نظر گرفتن بیست و چهارمین مجمع اعضای سازمان بین‌المللی ماهواره‌های مخابراتی كه در آن تصمیم به بازسازی و خصوصی‌سازی ازطریق تأسیس یك شركت‌خصوص تحت نظارت یك سازمان بین‌الدولی گرفته شد،
با تصدیق این نكته كه رقابت فزاینده در تأمین خدمات مخابراتی و امكان استمرار‌فعالیت نظام فضایی در وضعیت ممكن تجاری، سازمان بین‌المللی ماهواره‌های مخابراتی را به انتقال نظام فضایی آن به شركت تعریف شده در بند (د) ماده (1) این موافقتنامه مجبور نموده است،
با این نیت كه شركت نسبت به اصول اساسی مندرج در ماده سوم این موافقتنامه وفادار مانده و براساس یك مبنای تجاری، بخش فضایی لازم برای خدمات عمومی‌بین‌المللی مخابراتی با كیفیت بالا و قابل اعتماد فراهم خواهد كرد،
و با احراز این كه ؛ برای اطمینان از اجرای مستمر اصول اساسی توسط شركت، نیاز‌به وجود یك سازمان نظارتی بین‌الدولی است كه هر دولت عضو ملل متحد یا اتحادیه بین‌المللی مخابرات امكان عضویت در آن را داشته باشد،
به ترتیب زیر توافق می‌كنند:
ماده 1 – تعاریف
از لحاظ موافقتنامه حاضر:
الف – اصطلاح «موافقتنامه » عبارتست از موافقتنامه حاضر، من‌جمله ضمایم آن و‌اصلاحات آن ها به غیر از عناوین مواد، كه در تاریخ 20 اوت 1971 برابر با 11خرداد1350 در واشنگتن برای امضای دولتها مفتوح گردیده است و براساس آن سازمان بین‌المللی ماهواره‌های مخابراتی (اینتلست) تأسیس شده‌است؛
ب – اصطلاح «بخش فضایی» عبارتست از ماهواره‌های مخابراتی، ردیابی، مسافت‌سنجی، هدایت، كنترل، نظارت وتسهیلات مرتبط و تجهیزات مورد نیاز برای‌حمایت از اداره این ماهواره‌ها:
ج – اصطلاح «مخابرات» عبارتست از هر نوع ارسال، فرستادن یا دریافت علائم، سیگنالها، مكتوبات، تصاویر و اصوات یا هر نوع اطلاعات با هر نوع ماهیتی از طریق سیم، رادیو، وسایل تصویری یا سایر تجهیزات الكترونیكی؛
د – اصطلاح «شركت» عبارتست از واحد یا واحدهای خصوصی كه به موجب قوانین داخلی یك یا چند دولت تأسیس شده و نظام فضایی سازمان بین‌المللی ماهواره‌های مخابراتی به آنها منتقل و جانشین آن در منافع می‌شود؛
هـ – اصطلاح «بر اساس یك مبنای تجاری» عبارتست از رویه معمول و عرف تجاری صنایع مخابراتی.
و – اصطلاح «سرویس خدمات عمومی» عبارتست از سرویسهای مخابراتی ثابت یا متحركی كه ممكن است توسط ماهواره تأمین شود و در اختیار عامه قرارگیرد مثل تلفن، تلگراف، تلكس، تله‌فتو، مخابره داده‌ها و مخابره برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی بین‌ایستگاههای زمینی تصویب شده‌ای كه برای پخش برنامه‌ها جهت استفاده عامه، به قسمت فضایی شركت دسترسی دارند و مدارهای اجاره‌ای برای هر یك از این منظورها به‌استثنای سرویسهای متحرك از نوعی كه قبل از شروع امضای این «موافقتنامه» در«موافقتنامه موقت» و « موافقتنامه مخصوص» پیش‌بینی نشده باشد و توسط ایستگاههای متحركی كه مستقیماً با ماهواره‌ها در ارتباطند كه بطور كلی یا جزئی برای تامین خدمات مربوط به مصونیت یا كنترل پرواز هواپیماها، به هوانوردی یا دریانوردی رادیویی تخصیص داده شده است تأمین شود.
ز – اصطلاح «موافقتنامه موقت» عبارتست از موافقتنامه‌ای كه ناظر بر برقراری ترتیبات موقت برای استقرار یك سیستم مخابرات ماهواره‌ای جهانی تجاری است و در‌تاریخ 20 اوت 1964 برابر با 11 خرداد 1343 در واشنگتن توسط دولتها به امضاء رسیده‌است.
ح – اصطلاح «تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم» یا (LCO) عبارتست از تعهدات پیش‌بینی شده ازطریق شركت كه در قرارداد تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم (LCO) برای تامین خدمات مخابراتی مستمر برای مشتریان تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم (LCO) پیش‌بینی شده است؛
ط – اصطلاح «موافقتنامه مخصوص» عبارتست از موافقتنامه‌ای كه در تاریخ 20اوت 1964 برابر با 11 خرداد 1343 توسط دولتها یا سازمانهای مخابراتی كه براساس‌مقررات «موافقتنامه موقت» از طرف دولتها تعیین شده‌اند به امضاء رسیده‌است؛
ی – اصطلاح «موافقتنامه خدمات عمومی» عبارتست از اسناد حقوقی الزام‌آوری كه سازمان بین‌المللی ماهواره‌های مخابراتی از طریق آنها، پای‌بندی شركت را به اصول اساسی تضمین خواهد كرد؛
ك – اصطلاح «اصول اساسی» عبارتست از همان اصول مندرج در ماده سه.
ل – اصطلاح «میراث مشترك» عبارتست از آن دسته از واگذاری فركانسهای كه در‌فرآیند انتشار پیشرفته، هماهنگی یا ثبت آنها از طرف اعضاء طبق مفاد مقررات رادیویی‌اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) نزد این اتحادیه نسبت به مدارات خاص صورت‌پذیرفته و طبق ماده دوازدهم این موافقتنامه، به «عضو» یا «اعضا» واگذار می‌گردد.
م – اصطلاح «پوشش جهانی» عبارتست از حداكثر پوشش جغرافیایی زمین كه توسط ماهواره‌های ثابت در مدار زمین تا شمالی‌ترین و جنوبی‌ترین نقاط مدار ثابت امتداد می‌یابد و ماهواره‌ها این نقاط را تحت پوشش قرار می‌دهند.
ن – اصطلاح «ارتباط جهانی» عبارتست از امكانات ارتباطی موجود برای مشتریان شركت كه از طریق پوشش جهانی شركت به منظور برقراری ارتباط ممكن میان پنج منطقه اتحادیه بین‌المللی مخابرات كه توسط فراهمایی نمایندگان تام‌الاختیار اتحادیه بین‌المللی‌مخابرات (ITU) در مونترئو در سال 1965 تصویب شده‌اند، تأمین می‌شوند؛
س – اصطلاح «دسترسی غیر تبعیض‌آمیز» عبارتست از فرصت برابر و عادلانه‌جهت دسترسی به سیستم شركت.
ع – اصطلاح «عضو» عبارتست از دولتی كه «موافقتنامه» در مورد آن لازم‌الاجرا‌گردیده و یا به طور موقت به مورد اجرا درآمده است.
ف – اصطلاح «اموال» یا دارایی عبارتست از هر چیز، از هر نوع و ماهیت كه موضوع‌اعمال حق مالكیت و سایر حقوق ناشی از عقود و معاهدات باشد؛
ص – اصطلاح «مشتریان تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم (LCO)» عبارتست از‌تمامی مشتریان واجد صلاحیت برای انعقاد قراردادهای تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم (LCO)
ق – اصطلاح «اداره» عبارتست از واحد یا نمایندگی دولتی كه برای اجرای تعهدات ناشی از اساسنامه اتحادیه بین‌المللی مخابرات، كنوانسیون اتحادیه بین‌المللی مخابرات و‌مقررات اداری آن مسؤول شناخته شده است؛
ماده 2 – تأسیس ایتسو ITSO
اعضاء با امعان نظر به اصول مندرج در مقدمه این موافقتنامه، سازمان بین‌المللی ماهواره‌های مخابراتی را كه از این پس ایتسو (ITSO) نامیده می‌شود، تأسیس می كنند.
ماده 3 – اهداف اصلی و اصول اساسی ایتسو
الف – با درنظرگرفتن تأسیس شركت هدف اصلی ایتسو آن است كه بوسیله موافقتنامه خدمات عمومی تضمین نماید كه شركت بر یك مبنای تجاری و به منظور‌اجرای اصول اساسی، سرویس مخابراتی عمومی بین‌المللی را تأمین نماید.
ب – اصول اساسی عبارتند از:
1 – نگهداری ارتباط جهانی و پوشش جهانی
2 – ارائه خدمات خط نجات ارتباطی به مشتریان تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم
(LCO)
Serve its lifeline connectivity
3 – تأمین دسترسی غیر تبعیض آمیز به سیستم شركت.
ماده 4 – پوشش داخلی سرویس مخابراتی عمومی
موارد زیر به منظور اعمال ماده سه باتوجه به اصول مذكور در فوق، سرویس‌مخابراتی عمومی بین‌المللی محسوب خواهد شد:
الف – سرویسهای مخابراتی داخلی عمومی بین مناطقی كه توسط مناطق خارج از‌قلمرو قضایی كشور مربوطه یا توسط دریاهای آزاد، از هم جدا شده باشند.
ب – سرویس مخابراتی داخلی عمومی بین مناطقی كه توسط هیچگونه سیستم ارتباطی زمینی باند عریض با هم مربوط نشده باشند و یا توسط موانع طبیعی استثنایی كه مانع برقراری این گونه سیستمهای ارتباطی قابل دوام بین مناطق مزبور بوده از هم جدا‌شده باشند. مشروط بر اینكه تصویب لازم به عمل آورده شده باشد.
ماده 5 – نظارت
ایتسو به منظور نظارت بر اجرای اصول اساسی توسط شركت، بویژه اصل دسترسی‌غیرتبعیض آمیز به سیستم شركت برای سرویسهای مخابراتی عمومی موجود یا خدماتی‌كه در آینده توسط شركت هنگامی كه ظرفیت بخش فضایی بر یك مبنای تجاری در‌دسترس می‌باشد، عرضه می‌شود. تمامی اقدامات مقتضی، از جمله انعقاد موافقتنامه‌خدمات عمومی را اتخاذ خواهد نمود.
ماده 6 – شخصیت حقوقی
الف – ایتسو دارای شخصیت حقوقی خواهد بود و از اختیارات لازم برای انجام‌وظایف و اجرای هدفهای خود، از جمله اختیارات زیر برخوردار خواهدبود؛
1 – انعقاد موافقتنامه با كشورها یا سازمانهای بین‌المللی .
2 – انعقاد پیمان.
3 – تحصیل و انتقال املاك.
4 – شركت در محاكمات قضایی .
ب – هر یك از «اعضا» به منظور اجرای مفاد این ماده براساس قوانین و در حدود‌قلمرو قضایی خود اقدامات لازم را به عمل خواهد آورد.
ماده 7 – اصول مالی
الف – ایتسو از طریق نگهداری پاره‌ای از دارئیهای مالی خود در زمان انتقال نظام فضایی آن به شركت، برای یك دوره دوازده ساله پیش بینی شده در ماده (21) تأمین بودجه می‌شود.
ب – در صورت ادامه فعالیت ایتسو بیش از دوازده سال، ایتسو از طریق موافقتنامه خدمات عمومی تأمین مالی خواهد شد.
ماده 8 – سازمان ایتسو
ایتسو از واحدهای زیر تشكیل خواهد شد:
الف – مجمع اعضا.
ب – واحد اجرایی كه توسط مدیركل كه در مقابل مجمع اعضا مسؤول خواهد بود،اداره می‌شود.
ماده 9 – مجمع اعضا
الف – «مجمع اعضا» از كلیه «طرفها» تركیب می‌شود و مهمترین واحد ایتسو است.
ب – «مجمع اعضا» خط مشی كلی و هدفهای بلند مدت ایتسو را مورد توجه قرار‌خواهد داد.
ج – «مجمع اعضا» موضوعاتی را كه برای اعضا به عنوان كشورهای مستقل در‌درجه اول از اهمیت است مورد توجه قرار خواهد داد و بویژه تضمین خواهد كرد كه شركت بر یك مبنای تجاری، سرویسهای مخابراتی عمومی بین‌المللی را تأمین نماید.
به منظور:
1 – نگهداری ارتباط جهانی و پوشش جهانی .
2 – ارائه خدمات خط نجات ارتباطی به مشتریان تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم(LCO).
3 – تأمین دسترسی غیرتبعیض‌آمیز به سیستم شركت.
د – «مجمع اعضا» دارای وظائف و اختیارات زیر خواهد بود؛
1 – اداره واحد اجرایی ایتسو به طریقی كه مناسب بداند، بویژه در خصوص بررسی فعالیتهای واحد اجرایی شركت كه مستقیماً با اصول اساسی ارتباط پیدا می‌كند.
2 – بررسی واخذ تصمیم در مورد پیشنهادهای اصلاحی بر این «موافقتنامه» طبق‌مفاد ماده پانزدهم این «موافقتنامه».
3 – نصب یا عزل مدیر كل طبق ماده دهم این «موافقتنامه».
4 – بررسی و تصمیم گیری راجع به گزارشاتی كه توسط مدیركل در رابطه با اجرای‌اصول اساسی توسط شركت ارائه شده است.
5 – بررسی و در صورت صلاحدید اخذ تصمیم در خصوص توصیه‌های مدیركل.
6 – اخذ تصمیمهای لازم طبق مفاد بند(ب) ماده چهاردهم این «موافقتنامه» درمورد كناره‌گیری یكی از «اعضا» از ایتسو.
7 – اخذ تصمیم در خصوص مسائل مربوط به روابط رسمی موجود بین ایتسو و‌كشورها اعم از عضو یا غیرعضو و یا سازمانهای بین‌المللی .
8 – رسیدگی به شكایات واصله از جانب «اعضا».
9 – بررسی مسائل مربوط به «میراث مشترك» «اعضا».
10 – اخذ تصمیمهای لازم در خصوص تصویب موضوع بند(ب) ماده چهاردهم این «موافقتنامه».
11 – بررسی و تصویب بودجه ایتسو برای مدت زمانی كه توسط «مجمع اعضا» مورد موافقت قرارگرفته می‌شود.
12 – اتخاذ هر تصمیم ضروری در ارتباط با احتمالاتی كه ممكن است خارج از‌بودجه مصوب رخ دهد.
13 – نصب یك حسابرس به منظور بررسی هزینه‌ها و حسابهای ایتسو.
14 – انتخاب كارشناسان حقوقی موضوع ماده (3) ضمیمه (الف) این «موافقتنامه».
15 – تعیین شرایطی كه تحت آنها مدیركل می‌تواند فرآیند داوری را علیه شركت به‌موجب موافقتنامه خدمات عمومی آغاز نماید.
16 – تصمیم گیری راجع به اصلاحات پیشنهادی در موافقتنامه خدمات عمومی.
17 – اعمال هرگونه وطایف دیگری كه به موجب دیگر مواد این «موافقتنامه» به آن اعطا شده‌است.
هـ – جلسه عادی «مجمع اعضا» هر دو سال یكبار است كه اولین آن باید حداكثر‌دوازده ماه پس از انتقال نظام فضایی ایتسو به شركت برگزار شود. «مجمع اعضا» می‌تواند علاوه بر جلسات عادی «طرفها» جلسات فوق‌العاده‌ای تشكیل دهد كه بنا به تقاضای واحد اجرایی طبق مفاد بند (ك) ماده (10)، یا بنابه تقاضای كتبی یك یا چند «عضو» به‌مدیركل كه منظور از تشكیل جلسه را بیان می‌كند و با موافقت حداقل یك سوم «اعضا»شامل «عضو» یا «اعضای» تقاضا كننده تشكیل خواهد شد. «مجمع اعضا» شرایطی كه طبق آن مدیركل می‌تواند برای تشكیل جلسه فوق‌العاده «مجمع اعضا» را دعوت نماید، تبیین خواهدكرد.
و – حد نصاب لازم برای رسمیت یافتن جلسات «مجمع اعضا» با حضور اكثریت نمایندگان حاصل می‌شود. تصمیم در مسائل اساسی با رأی موافق مأخوذه توسط حداقل دوسوم «اعضا» كه نمایندگان آنها در جلسه حاضر باشند و در اخذ رأی شركت كنند اتخاذ‌می‌شود. تصمیم در مسائل نظامنامه‌ای با آراء موافق مأخوذه توسط اكثریت مطلق نمایندگان «اعضا» كه در جلسه حاضر باشند و در اخذ رأی شركت كنند گرفته می‌شود. اختلاف‌نظر در مورد این كه موضوع معینی باید مربوط به نظامنامه و یا جز مسایل اساسی تلقی شود از طریق اخذ رأی و با آراء موافق اكثریت مطلق نمایندگان حاضر در جلسه كه در‌اخذ رأی شركت كنند حل خواهد شد. اعضا فرصت رأی دادن از طریق نمایندگی یا سایر‌وسایل كه «اعضا» آن را مناسب تشخیص می‌دهد فراهم خواهد كرد و پیش از تشكیل‌جلسه «مجمع اعضا» اطلاعات ضروری را بطور كامل آماده خواهد كرد.
ز – در هر جلسه از «مجمع اعضا» هر «عضو» دارای یك حق رأی خواهد بود.
ح – «مجمع اعضا» مقررات مربوط به روش كار خود را از جمله مقررات مربوط به انتخاب رئیس و سایر مسؤولان دیگر بعلاوه مقررات شركت و اخذ رأی را رأساً وضع و‌تصویب خواهد كرد.
ط – هر یك از «اعضا» هزینه‌های مربوط به هیأت نمایندگی خود را در جلسات «مجمع اعضا» تأمین خواهد كرد.
هزینه های مربوط به جلسات «مجمع اعضا» جزء مخارج اداری ایتسو محسوب خواهد شد.
ماده 10 – مدیركل
الف – ریاست واحد اجرایی با مدیركل است كه در برابر«مجمع اعضا» مسئول خواهد بود.
ب – مدیركل:
1- بالاترین مقام اجرایی ایتسو و نماینده قانونی آن خواهد بود و از نظر اجرای كلیه وظایف مدیریت از جمله اعمال حقوق طبق پیمان مسؤول است.
2- طبق اصول اساسی دستورالعملهای «مجمع اعضا» عمل خواهد كرد.
3- از طرف «مجمع اعضا» برای یك دوره چهار ساله یا هر مدتی كه «مجمع اعضا» تصمیم بگیرد. منصوب می‌شود مدیركل ممكن است با تصمیم مستدل «مجمع اعضا»ازكار بركنار گردد. هیچ شخصی برای بیشتر از هشت سال بعنوان مدیركل منصوب نخواهدشد.
ج – لزوم تأمین بالاترین درجه امانت و صلاحیت و بهره‌وری، ملاحظات اصلی‌است كه باید در انتصاب
« مدیر كل» و استخدام سایر كارمندان واحد اجرایی با توجه به‌مزایای ممكن استخدام و استقرار معین بر اساس تنوع منطقه‌ای و جغرافیایی مورد توجه‌قرار گیرد. «مدیر كل » و كارمندان واحد اجرایی از انجام هر گونه عملی كه با مسؤولیت آنها‌در قبال ایتسو مباین باشد، خودداری خواهند كرد.
د – «مدیر كل » با توجه به رهنمودها و دستورات «مجمع اعضا» ساختار، سطح كارمندان، شرایط استاندارد و قانونی استخدام مسؤولین و كارمندان را تعیین خواهد نمود و كارمندان واحد اجرایی را منصوب خواهد كرد.«مدیر كل » می‌تواند مشاوران و سایر‌مستشاران را برای واحد اجرایی انتخاب نماید.
هـ – «مدیر كل » بر رعایت اصول اساسی توسط شركت نظارت خواهد كرد.
و – «مدیر كل ».
1- بر رعایت اصول اساسی توسط شركت به منظور ارائه خدمات به مشتریان تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم (LCO)از طریق ایفای قراردادهای تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم (LCO) نظارت خواهد كرد.
2- تصمیمات اتخاذی شركت را در رابطه با واجد صلاحیت بودن درخواست های ارائه شده برای انعقاد قرارداد تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم (LCO) بررسی خواهد كرد.
3- به مشتریان تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم (LCO) در حل كردن اختلافاتشان با شركت از طریق ایجاد سرویسهای سازش كمك خواهد نمود.
4- در مواقعی كه مشتری تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم (LCO) تصمیم به ارجاع دعوی علیه شركت به داوری بگیرد.به او در انتخاب مشاورین و داورها خدمات مشورتی‌ارائه خواهد كرد.
ز – «مدیر كل » موارد اشاره شده در بندهای (د) از طریق (و) را به اعضا گزارش‌خواهد داد.
ح – «مدیر كل » می‌تواند به موجب شرایط تعیین شده توسط «مجمع اعضا» براساس «موافقتنامه خدمات عمومی » جریان داوری را علیه شركت آغاز نماید.
ی – مدیر كل از طرف ایتسو تمامی موضوعات و مسایل ناشی از میراث مشترك «اعضا» را بررسی و دیدگاههای «اعضا» را به اطلاع اداره ابلاغ خواهد رساند.
ك – هنگامی كه «مدیر كل » براین عقیده باشد كه قصور یك «عضو» در اقدام طبق‌بند (ج) ماده یازدهم توانایی شركت را برای رعایت اصول اساسی تضعیف كرده، «مدیركل» با آن عضو به منظور یافتن راه‌حلی برای این وضعیت بوجود آمده، تماس حاصل می‌نماید و یا اینكه می‌تواند مطابق با شرایط تعیین شده توسط «مجمع اعضا» به موجب بند (هـ) ماده نهم «مجمع اعضا» را برای تشكیل جلسه فوق‌العاده دعوت نماید.
ل – «مجمع اعضا» یكی از كارمندان عالی‌رتبه واحد اجرایی را به عنوان قائم مقام«مدیر كل » برای موارد غیبت «مدیر كل» یا مواردی كه او قادر به انجام وظایف خود نباشد و یا در موردی كه سمت مذكور بلاتصدی باشد تعیین خواهد كرد. قائم مقام «مدیر كل»صلاحیت اعمال كلیه اختیاراتی كه طبق مفاد این «موافقتنامه» به «مدیر كل» تعلق می‌گیرد‌را دارد. در صورت بلاتصدی ماندن سمت مدیركل تا تقبل سمت توسط «مدیر كل» كه هر‌چه زودتر طبق بند فرعی (3) از بند (ب) این ماده منتصب و تأیید گردد، وظایف او را‌به‌عهده خواهد گرفت.
ماده 11 – حقوق و تعهدات «اعضا»
الف – «اعضا» حقوق خود را اعمال كرده و تعهدات ناشی از این «موافقتنامه» را به‌نحوی كه كاملاً با اصول مندرج در مقدمه، اصول اساسی مندرج در ماده سه و سایر مواد‌این «موافقتنامه» موافقت داشته و در راه پیشرفت آن اصول مؤثر باشد انجام خواهند داد.
ب – كلیه «اعضا» مجاز خواهند بود كه در تمام فراهمایی و جلساتی كه طبق مقررات این «موافقتنامه» به شركت در آنها محق دانسته شده‌اند و نیز در هر یك از جلساتی‌كه تحت سرپرستی و هدایت ایتسو تشكیل می‌شود. طبق ترتیبات متخذه توسط ایتسو‌برای این گونه جلسات بدون توجه به محل تشكیل آنها حضور یافته و شركت نمایند.واحد اجرایی مراقبت خواهد كرد كه توافقهای حاصله با «عضو» میزبان برای هر یك از این‌فراهمایی‌ها یا كمیسیونها شامل پیش بینی لازم برای پذیرش و دادن حق اقامت به‌نمایندگان كلیه كشورهای «عضو» محق به شركت در جلسات برای طول مدت فراهمایی یا‌كمیسیون در كشور میزبان باشد.
ج – كلیه «اعضا» هر اقدام لازم را طبق آئین نامه‌های داخلی قابل اجرا و‌موافقتنامه‌های بین‌المللی مربوطه‌ای كه در آنها «عضو» هستند بطور شفاف، بدون تبعیض و كاملاً بی‌طرف اتخاذ خواهند كرد تا شركت بتواند اصول اساسی سازمان را ایفا نماید.
ماده 12 – واگذاری فركانسها
الف – «طرفهای» ایتسو تا زمانی كه اداره (یا ادارات) ابلاغ منتخب، ابلاغیه خود را‌به «امین اسناد» مبنی بر اینكه این «موافقتنامه» را تصویب، پذیرش یا تنفیذ نموده‌اند،تحویل نمایند مدارات خاص و فركانسهای واگذاری در مرحله همكاری یا ثبت شده از‌سوی «اعضا» طبق مفاد مندرج در مقررات رادیوئی اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) را‌حفظ خواهند كرد. «اعضا» از میان اعضاء ایتسو یك «عضو» را برای نمایندگی كلیه «اعضای» عضو ایتسو با اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) در خلال مدتی كه «اعضای» ایتسو این واگذاریها را حفظ می‌نمایند، انتخاب خواهند كرد.
ب – «عضوی» كه به موجب بند (الف) به نمایندگی كلیه «اعضا» در خلال مدتی كه«اعضای» ایتسو واگذاریها را حفظ می‌نمایند به محض وصول ابلاغیه توسط «امین اسناد»مبنی بر تصویب، پذیرش یا تنفیذ این « موافقتنامه» توسط «عضوی» كه از سوی «مجمع‌اعضا» بعنوان یك اداره (ادارات) ابلاغ برای شركت انتخاب شده، این واگذاریها را به «اداره‌ابلاغ» منتخب منتقل خواهد كرد.
ج – هر «عضوی» كه به عنوان اداره ابلاغ شركت انتخاب می‌شود، به موجب‌آئین‌نامه داخلی قابل اجراء:
1 – به شركت تا آن اندازه كه می‌تواند اصول اساسی را ایفا نماید، اجازه استفاده از‌آن فركانسهای واگذاری را خواهد داد.
2 – در مواقعی كه استفاده بیش از مقدار موجود مجاز نباشد و یا آنكه شركت نیاز‌بیشتری به فركانسهای واگذاری نداشته باشد، واگذاری این فركانسها را طبق مقررات اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) لغو خواهد كرد.
د – صرفنظر از دیگر مقررات این «موافقتنامه » در مواردی كه عضویت «عضو» منتخب برای اداره ابلاغ شركت، در ایتسو به موجب ماده چهاردهم متوقف گردد آن«عضو» تا اینكه واگذاری فركانسها به «عضو» دیگر انجام شود تابع مقررات مربوط مندرج‌در این «موافقتنامه» و مقررات رادیویی اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) بوده و موظف به رعایت آنها خواهد بود.
هـ – «عضوی» كه به موجب بند (ج) برای اداره ابلاغ انتخاب می‌شود:
1 – حداقل سالی یك مرتبه عملكرد تهیه شده به وسیله اداره ابلاع به شركت را به«مدیر كل» به خصوص راجع به رعایت «عضو» به تعهدات خود طبق بند (ج) ماده یازدهم‌گزارش خواهد نمود.
2 – از طرف ایتسو دیدگاههای «مدیر كل» را راجع به اقدامات لازمی كه شركت‌برای انجام اصول اساسی اتخاذ نماید درخواست كرد.
3 – از طرف ایتسو با «مدیر كل» در خصوص فعالیتهای بالقوه اداره (یا ادارات) ابلاغ برای گسترش دسترسی به كشورهای در خط نجات همكاری خواهد كرد.
4 – به «مدیر كل» در خصوص هماهنگی‌های سیستم ماهواره‌ای اتحادیه بین‌المللی‌مخابرات (ITU) كه از طرف شركت برعهده گرفته شده است. به منظور تضمین ارتباط‌جهانی و ارائه خدمات به مشتریان تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم (LCO) اطلاع و‌مشورت خواهد داد.
5 – با اتحادیه بین المللی مخابرات درخصوص نیازهای مخابراتی ماهواره‌ای مشتریان تعهدات ناظر به ارتباط مستقیم (LCO) مشورت خواهد كرد.
ماده 13 – بخشهای مركز ایتسو، امتیازات، معافیتها و مصونیتها
الف – محل بخشهای مركزی ایتسو در واشنگتن دی.سی خواهد بود، مگر آنكه«مجمع اعضا» جای دیگری را تعیین نماید.
ب – در محدوده فعالیتهای مجاز در این «موافقتنامه» ایتسو و اموال آن در تمام‌كشورهای عضواین «موافقتنامه » از كلیه عوارض مربوط به درآمد ملی و مالیتهای مستقیم كه به اموال ملی تعلق می‌گیرد. معاف خواهد بود. هر یك از «اعضا» متعهد است كه بیشترین تلاش خود را طبق تشریفات داخلی حاكم و با در نظر گرفتن ماهیت خاص ایتسو‌آن را برای برقراری معافیتهای اضافه و معافیت اموال آن از عوارض و مالیاتهای مستقیم‌مالكیت و پرداخت حقوق گمركی تا میزان مطلوب بكار بندد.
ج – هر یك از «اعضا» غیر از «عضوی» كه بخشهای مركزی ایتسو در خاك آن قرار‌دارد. طبق پروتكل مذكور در این بند و «عضو» كه بخشهای مركزی در خاك آن قرار دارد.طبق موافقتنامه بخشهای مركزی مذكور در این بند باید امتیازها، معافیتها و مصونیت‌های‌مناسب در مورد ایتسو، كارمندان آن و گروههایی از كاركنان آن كه در پروتكل مزبور و‌موافقتنامه بخشهای مركزی ذكر شده‌است و نیز در مورد «اعضا» و نمایندگان آنها رعایت نماید. بخصوص هر یك از «اعضا» باید به این اشخاص در مورد اعمال مرتكب شده یا سخنان گفته شده و یا مطالب نوشته شده در راه انجام وظایفشان و در حدود وظایفشان تا جائی كه و در مواردی كه در «موافقتنامه بخشهای مركزی» و پروتكل موضوع این بند‌پیش‌بینی شده‌است، مصونیت قضایی اعطا نماید. «عضوی» كه بخشهای مركزی ایتسو در‌خاك آن قرار گرفته است باید در اسرع وقت ممكن یك «موافقتنامه بخشهای مركزی» با‌ایتسو امضاء كند كه امتیازات، معافیتها و مصونیتهای لازم در آن تأمین شده باشد. سایر«اعضا» نیز هر چه زودتر پروتكلی برای تأمین امتیازها، معافیتها و مصونیتها امضاء خواهند‌كرد. «موافقتنامه بخشهای مركزی» و «پروتكل» از این « موافقتنامه» مستقل بوده وهریك شرایط فسخ مربوط به خود را تعیین خواهد كرد.
ماده 14 – كناره‌گیری از ایتسو
الف –
1 – هر یك از اعضا می‌تواند به میل خود از ایتسو كناره‌گیری كند. هر عضو تصمیم به كناره‌گیری خود را كتباً به «امین اسناد» تسلیم خواهد كرد.
2 – اطلاع تصمیم به كناره‌گیری یك «عضو» طبق جزء (الف) – بند (1) این ماده به‌وسیله «امین اسناد» به كلیه اعضا و واحد اجرایی ارسال خواهد شد.
3 – با رعایت بند (د) ماده دوازدهم كناره‌گیری داوطلبانه لازم‌الاجرا می‌گردد این«موافقتنامه» سه ماه پس از تاریخ وصول اطلاع مندرج در جزء (الف) – بند (1) این ماده برای «عضو» از اعتبار ساقط خواهد بود.
ب –
1 – در صورتی كه «عضوی» در اجرای تعهدات خود طبق این «موافقتنامه» كوتاهی كرده باشد «مجمع اعضا» پس از دریافت اطلاع رسمی در آن خصوص و یا رأساً و پس از‌مطالعه اظهارات «عضو» مربوطه، به صورتی كه تشخیص دهد كه كوتاهی از انجام تعهدات واقعیت دارد، می‌تواند به كناره‌گیری «عضو» مذكور از ایتسو حكم كند در این صورت این موافقتنامه از تاریخ حكم مذكور برای عضو مورد بحث بی‌اعتبار خواهد بود. «مجمع‌اعضا» می‌تواند برای این منظور به طور فوق‌العاده تشكیل جلسه دهد.
2 – در صورتی كه «مجمع اعضا» طبق جزء (1) بند (ب) تصمیم به بركنار شناختن «عضوی» از ایتسو بگیرد، واحد اجرایی به «امین اسناد» اطلاع خواهد داد تا اطلاعیه را به‌اطلاع كلیه «اعضا» برساند.
ج – پس از آنكه «امین اسناد» یا واحد اجرایی (برحسب مورد) طبق مفاد جزء (الف) بند (1) این ماده اطلاع كتبی دایر بر تصمیم كناره‌گیری دریافت داشتند حق داشتن‌نماینده و هر گونه حق رأی در «مجمع اعضا» از آنها سلب خواهد شد و هیچ گونه تعهد و یا‌مسؤولیتی پس از دریافت اطلاعیه به عهده آنها نخواهد بود.
د – در صورتی كه «مجمع اعضا» طبق بند (ب) این ماده به بركنار ساختن «عضوی»از ایتسو رأی دهد، آن «طرف» پس از این تصمیم هیچ گونه تعهد یا مسؤولیتی نخواهد‌داشت.
هـ – از هیچ «عضوی» خواسته نخواهد شد كه در تغییری كه به عنوان یك نتیجه مستقیم ممكن است در وضع آن «عضو» نسبت به سازمان ملل متحد یا اتحادیه بین‌المللی‌مخابرات رخ داده باشد از ایتسو كناره‌گیری كند.
ماده 15 – اصلاحیه
الف – هر یك از «اعضا» می‌توانند اصلاحیه‌هایی بر این «موافقتنامه» پیشنهاد كنند.اصلاحیه‌های پیشنهاد شده به واحد اجرایی ابلاغ می‌شود و واحد اجرایی آنها را به‌سرعت بین كلیه «اعضا» اعضا توزیع خواهد كرد.
ب – «مجمع اعضا» اصلاحیه های پیشنهادی را در اولین جلسه عادی خود،متعاقب توزیع توسط واحد اجرایی و یا در نخستین جلسه فوق العاده‌ای كه طبق آئین ماده‌نهم این «موافقتنامه» تشكیل خواهد شد مورد بررسی قرار خواهد داد مشروط بر اینكه اصلاحیه پیشنهاد شده حداقل نود روز پیش از تاریخ گشایش جلسه توسط واحد اجرایی توزیع شده باشد.
ج – «مجمع اعضا» طبق مقررات مربوط به حد نصاب و رأی‌گیری، موضوع ماده‌نهم این «موافقتنامه» نسبت به هریك از اصلاحیه های پیشنهاد شده تصمیم گیری خواهد‌نمود. «مجمع» می‌تواند اصلاحیه های پیشنهاد شده كه طبق بند (ب) این ماده توزیع شده است را تكمیل كند و نیز می‌تواند درمورد اصلاحیه هایی كه به این نحو توزیع نشده بلكه مستقیماً ناشی از اصلاحیه پیشنهاد شده یا تكمیل شده‌ای باشد اتخاذ تصمیم نماید.
د – اصلاحیه‌ای كه به تصویب «مجمع اعضا» رسیده است طبق بند (هـ) این ماده پس از اینكه «امین اسناد» اطلاعیه تصویب، پذیرش یا تنفیذ اصلاحیه را از دوسوم از‌كشورها یا دولتهایی كه در تاریخ تصویب اصلاحیه توسط «مجمع اعضا» به عضویت شناخته شده بودند دریافت نمود، معتبر خواهد بود.
هـ – «امین اسناد» به محض دریافت پذیرش، تصویب یا تنفیذی كه طبق بند (د) این‌ماده برای لازم‌الاجراشدن یك اصلاحیه لازم است تصویب مزبور را به «اعضا» ابلاغ‌خواهد كرد. این اصلاحیه نود روز پس از تاریخ صدور این ابلاغ برای كلیه «اعضا» از جمله‌اعضایی كه هنوز اصلاحیه را قبول یا تصویب نكرده‌اند و از ایتسو كناره گیری نكرده‌اند معتبر و لازم‌الاجرا خواهد بود.
و – علی‌رغم مفاد بندهای (د) و (هـ) این ماده اصلاحیه‌ها زودتر از هشت ماه پس از‌تاریخ تصویب توسط مجمع «اعضا» لازم‌الاجرا نخواهد شد.
ماده 16 – حل اختلافات
الف – كلیه اختلافات حقوقی ناشی از حقوق و تعهدات موضوع این «موافقتنامه» كه بین اعضا نسبت به یكدیگر یا بین ایتسو و یك یا چند «عضو» بروز كند در صورتی كه ظرف مدت مناسبی به طریق دیگری حل و فصل نشود طبق مفاد ضمیمه (الف) این«موافقتنامه» به داوری ارجاع خواهد گشت.
ب – كلیه اختلافات حقوقی مربوط به حقوق و تعهدات ناشی از این «موافقتنامه» بین یك «عضو» و دولتی كه دیگر «عضو» نیست یا بین ایتسو و دولتی كه «عضو» نیست پس‌از پایان مدت عضو بودن دولت مزبور بروز كند. در صورتی كه ظرف مدت زمان مناسبی‌رفع نگردد طبق مفاد ضمیمه (الف) این «موافقتنامه» به داوری ارجاع خواهد گشت‌مشروط بر اینكه دولتی كه دیگر «عضو» نیست با آن موافق باشد. هر گاه دولتی كناره‌گیری‌كند پس از رجوع اختلاف به داوری كه آن دولت طرف آن دعوی است طبق بند (الف) این ماده جریان داوری تا اخذ نتیجه ادامه یافت.
ج – كلیه اختلافات حقوقی ناشی از موافقتنامه هایی كه بین ایتسو و «عضوی» منعقد می‌گردد تابع مقررات حل اختلاف مندرج در آن موافقتنامه خواهد بود. در صورت فقدان چنین مقرراتی این قبیل اختلافات در صورتی كه به نحو دیگری حل نگردد ممكن‌است طبق مفاد ضمیمه (الف) این «موافقتنامه» در صورت موافقت طرفین دعوی به داوری ارجاع گردد.
ماده 17 – امضاء
الف – این «موافقتنامه» از تاریخ 20 اوت 1971 برابر با 11 مرداد 1350 تا تاریخ‌لازم الاجرا شدن یا به مدت نه ماه پس از آن (هر كدام كه زودتر پیش آمد) درواشنگتن برای امضاء به طریق زیر مفتوح خواهد بود:
1 – توسط دولت كشورهای عضو «موافقتنامه موقت».
2 – توسط دولت هر كشور دیگری كه عضو سازمان ملل متحد یا اتحادیه بین‌المللی مخابرات باشد.
ب – هر دولتی می‌تواند «موافقتنامه» حاضر را امضاء نماید بدون آنكه این امضاء مراحل تصویب، پذیرش و تنفیذ را طی نماید و می‌تواند ضمن امضاء اعلامیه‌ای مشعر بر‌اینكه این اعتبار امضاء منوط به پذیرش یا تصویب یا تنفیذ است تسلیم نماید.
ج – دولتهای موضوع بند (الف) این ماده می‌توانند پس از پایان مفتوح بودن «موافقتنامه» برای امضاء به آن ملحق شوند.
د – هیچگونه حق شرطی بر این «موافقتنامه» وارد نیست.
ماده 18 – لازم الاجراشدن
الف – این «موافقتنامه» پس از شصت روز از تاریخی كه توسط دوسوم دولتهایی كه در تاریخ مفتوح بودن آن برای امضاء عضو «موافقتنامه موقت»بوده‌اند بدون شرط تصویب یا پذیرش یا تنفیذ امضاء شده و یا با وجود شرط مزبور امضاء شده یا مورد تصویب، پذیرش، تنفیذ یا الحاق قرارگرفته باشد لازم الاجرا خواهد شد مشروط بر اینكه این دوسوم شامل اعضای «موافقتنامه موقت» بوده باشند كه در آن تاریخ خود لااقل دوسوم سهمیه‌های مربوط به «موافقتنامه مخصوص» را در اختیار داشته باشند. علی‌رغم مقررات مذكور این «موافقتنامه» زودتر از هشت ماه و دیرتر از هجده ماه پس از تاریخ مفتوح بودن برای امضاء لازم الاجرا نخواهد شد.
ب – این «موافقتنامه» در مورد دولتی كه سند تنفیذ، تصویب یا پذیرش یا الحاق آن،پس از تاریخ لازم‌الاجراشدن «موافقتنامه» طبق مفاد بند (الف) این ماده تسلیم شده باشد از‌تاریخ تسلیم لازم الاجرا خواهد شد.
ج – پس از لازم الاجرا شدن این «موافقتنامه» و طبق بند (الف) این ماده «موافقتنامه» می‌تواند موقتاً در مورد كشورهایی كه آن را به شرط تصویب یا پذیرش یا تنفیذ‌امضاء كرده‌اند، در صورتی كه آن كشورها در هنگام امضاء یا پس از آن و قبل از لازم الاجراشدن «موافقتنامه» تقاضا كرده باشند اجرا شود. اجرای موقت در شرایط زیر پایان می‌یابد:
1 – پس از تسلیم سند دال بر تصویب یا پذیرش یا تنفیذ این «موافقتنامه» توسط دولت مربوطه.
2 – پس از پایان دو سال از تاریخ لازم الاجرا شدن «موافقتنامه» در صورتی كه این«موافقتنامه» توسط دولت مربوطه تصویب یا پذیرفته یا تنفیذ نشده باشند.
3 – قبل از پایان مدت مذكور در جزء (2) این بند در صورتی كه دولت مربوطه تصمیم خود را دایر بر خودداری از تصویب یا پذیرش یا تنفیذ این «موافقتنامه» اطلاع دهد.
درصورتی كه اجرای موقت «موافقتنامه» طبق جزء‌های (2) و (3) از این بند پایان یابد مقررات بند (ج) از ماده شانزدهم این «موافقتنامه» بر حقوق و تعهدات «اعضا» حاكم خواهدبود.
د – این «موافقتنامه» در هنگام لازم‌الاجراشدن جایگزین «موافقتنامه موقت» خواهدشد و به اعتبار آن پایان خواهد داد.
ماده 19 – مقررات متفرقه
الف – زبانهای رسمی و زبان كار ایتسو انگلیسی، فرانسوی و اسپانیایی خواهد بود.
ب – مقررات داخلی واحد اجرایی، توزیع سریع نسخ اسناد ایتسو را بین كلیه«اعضا» طبق تقاضای آنها پیش بینی خواهد نمود.
ج – طبق مفاد قطعنامه 1721 (XVI) مجمع عمومی سازمان ملل متحد، واحد‌اجرایی گزارش سالانه‌ای از فعالیتهای ایتسو را برای دبیر كل سازمان ملل متحد و‌مؤسسات تخصصی ذی‌نفع جهت اطلاع آنها خواهد فرستاد.
ماده 20 – امین اسناد
الف – دولت ایالات متحده آمریكا «امین اسناد» این «موافقتنامه» خواهد بود و‌اعلامیه‌های صادره طبق بند(ب) ماده هفدهم این «موافقتنامه» و اسناد تصویب، پذیرش یا‌تنفیذ یا الحاق و درخواست‌های اجرای موقت و اطلاعیه های تنفیذ، پذیرش یا تصویب‌اصلاحیه‌ها و قطعنامه های مربوط به كناره گیری از ایتسو و یا اختتام دوره اجرای موقت این «موافقتنامه» نزد آن نگهداری خواهدشد.
ب – این «موافقتنامه» كه متن‌های انگلیسی، فرانسوی و اسپانیایی آن از اعتبار‌یكسان برخوردارند، در بایگانی «امین اسناد» ضبط خواهد شد. «امین اسناد» نسخ گواهی‌شده متن این «موافقتنامه» را به كلیه دولتهایی كه «موافقتنامه» را امضاء كرده یا اسناد الحاق به آن را نزد «امین اسناد» تسلیم داشته‌اند و نیز به اتحادیه بین‌المللی مخابرات ارسال خواهد داشت و دولتها و اتحادیه بین‌المللی مخابرات را در مورد امضاء‌ها و اعلامیه هایی كه طبق مفاد بند (ب) ماده هفدهم این «موافقتنامه» انجام می‌شود و نیز در مورد تسلیم‌اسناد تنفیذ، پذیرش، تصویب و الحاق و یا در تقاضاهای اجرای موقت، شروع دوره شصت روزه مذكور در بند (الف) ماده هجدهم این «موافقتنامه» و نیز لازم الاجرا شدن این موافقتنامه و اطلاعیه تنفیذ، پذیرش یا تصویب اصلاحیه‌ها و در مورد لازم‌الاجراشدن‌اصلاحیه‌ها و تصمیمهای دایر بر كناره‌گیری از ایتسو و همچنین در مورد كناره گیری و‌اختتام اجرای موقت این «موافقتنامه» مطلع خواهد نمود. اطلاعیه مربوط به شروع دوره‌شصت روزه باید در نخستین روز آن صادر گردد.
ج – به هنگام لازم الاجرا شدن این «موافقتنامه» «امین اسناد» آن را طبق ماده صدودوم منشور ملل متحد نزد دبیرخانه سازمان ملل متحد ثبت خواهدكرد.
ماده 21 – مدت
این «موافقتنامه» حداقل برای دوازده سال از تاریخ انتقال سیستم فضایی ایتسو به‌شركت، معتبر خواهد بود. «مجمع اعضا» می‌تواند در دوازدهمین سال از تاریخ انتقال‌سیستم فضایی ایتسو به شركت، با رأی گیری طبق بند (و) ماده نهم «اعضا» این «موافقتنامه» را فسخ نمایند. این تصمیم، مسأله‌ای ماهوی محسوب خواهدشد.
بنا به مراتب فوق، نمایندگان مختار دول ذی‌نفع در واشنگتن گرد آمده و پس از‌تسلیم اعتبارنامه‌های خود كه در كمال صحت و اعتبار بوده «موافقتنامه» حاضر را امضاء نمودند.
واشنگتن – به تاریخ بیستم اوت سال یكهزارو نهصد و هفتاد و یك برابر با یازدهم‌مرداد سال یكهزار و سیصد و پنجاه.
مقررات روشهای مربوط به حل اختلافات ضمیمه (الف)
ماده 1 – اختلافات مرجوعه به داوری طبق مفاد این ضمیمه رفع می‌شود، تنها طرفهای دعوی اشخاصی خواهند بود كه در ماده شانزدهم این «موافقتنامه» مورد بحث قرار گرفته‌اند.
ماده 2 – هیأت داوران كه طبق مفاد این ضمیمه از سه عضو تشكیل می‌شود‌صلاحیت دارد كه هر مورد اختلافاتی را كه طبق ماده شانزدهم این «موافقتنامه» مطرح شود‌مورد رسیدگی قرار داده و درباره آن رأی صادر كند.
ماده 3 –
الف – هر یك از «اعضا» می‌تواند حداكثر تا شصت روز قبل از گشایش اولین جلسه«مجمع اعضا» و هر یك از جلسات عادی بعدی اسامی حداكثر دو كارشناس حقوقی را كه در فاصله بین پایان جلسه مورد بحث تا پایان دومین جلسه عادی بعدی «مجمع اعضا»جهت ریاست یا عضویت دادگاههایی كه طبق مفاد این ضمیمه تشكیل می‌گردد آماده‌خدمت باشند به واحد اجرایی تسلیم نماید واحد اجرایی صورتی از كلیه این نامزدها تهیه كرده و آن را به ضمیمه كلیه اطلاعات مربوط به شرح حال آنها كه توسط «عضو» نامزدكننده ارسال شده است لااقل سی روز قبل از گشایش جلسه مورد نظر بین كلیه «اعضا» توزیع خواهد كرد. اگر یكی از نامزدها به دلیلی نتواند ظرف مدت شصت روز قبل از‌گشایش جلسه «مجمع اعضا» برای انتخاب به عضویت هیأت كارشناسان حقوقی آماده‌گردد. «عضو» نامزدكننده می‌تواند حداكثر تا چهارده روز قبل از گشایش جلسه مزبورنام كارشناس حقوقی دیگری را جایگزین او نماید.
ب – «مجمع اعضا» از صورت ذكر شده در بند (الف) این ماده یازده نفر را بعنوان اعضای هیأت
( كارشناسان حقوقی) انتخاب خواهد كرد كه یك از میان آنها به عنوان رئیس‌هیأت انتخاب خواهد شد و نیز در ازاء هر یك از اعضاء یك عضو علی‌البدل انتخاب‌خواهد گردید و اعضاء و اعضاء علی‌البدل برای مدت معین شده در بند (الف) این ماده به‌كار مشغول خواهند بود. در صورتی كه هر یك از اعضاء از انجام وظیفه در مقام عضو‌هیأت كارشناسان حقوقی معذور باشد عضو علی‌البدل جایگزین او خواهد شد.
ج – هیأت كارشناسان حقوقی پس از انتخاب به دعوت واحد اجرایی هر چه زودتر‌جهت انتخاب رئیس، تشكیل جلسه خواهد داد. اعضای هیأت می‌توانند شخصاً یا ازطریق وسایل الكترونیكی در این جلسه شركت نمایند. حد نصاب لازم برای تشكیل جلسه‌هیأت كارشناسان حقوقی نه نفر از میان یازده نفر خواهد بود. اعضای هیأت یك نفر را از‌میان خود به حكم لااقل شش رأی موافق در یك یا در صورت لزوم چند بار اخذ رأی مخفی بعنوان رئیس هیأت كارشناسان حقوقی انتخاب خواهد كرد. رئیسی كه به این طریق‌تعیین شده‌است تا پایان مدت مأموریت خود به عنوان عضو هیأت كارشناسان حقوقی، در‌سمت رئیس انجام وظیفه خواهد كرد. هزینه‌های جلسات هیأت كارشناسان حقوقی به‌عنوان هزینه‌های اداری ایتسو تلقی خواهد شد.
د – هرگاه یكی از اعضاء هیأت كارشناسان حقوقی و عضو علی‌البدل مربوط به او‌درعین حال به علتی از انجام وظیفه معذور باشند «مجمع اعضا» جای خالی را با انتخاب‌یك نفر از صورت مورد اشاره در بند (الف) این ماده پر خواهد كرد. هر شخصی كه بجای یكی از اعضای رسمی یا اعضای علی‌البدل كه مدت خدمتش پایان نیافته است انتخاب شود تا پایان مدت مأموریت سلف خود در آن سمت باقی خواهد ماند. در صورتی كه سمت رئیس هیأت كارشناسان حقوقی بلاتصدی بماند اعضاء هیأت طبق ترتیبات مندرج در بند (ج) این ماده یك نفر را از میان خود برای اشغال این سمت انتخاب می‌كنند.
هـ – «مجمع اعضا» در انتخاب هیأت و كارشناسان حقوقی و اعضای علی‌البدل آنها طبق بند (ب) یا (د) این ماده توجه خواهد داشت كه همیشه تركیب اعضای هیأت از نظر‌توزیع جغرافیایی مناسب و نیز از حیث سیستمهای مهم حقوقی بین «اعضا» هماهنگ باشد.
و – هر یك از اعضاء رسمی یا علی‌البدل هیأت كه در پایان دوره مأموریت خود در‌یك هیأت داوری خدمت می‌كند. تا پایان جریان هر دعوایی كه در آن هیأت تحت بررسی‌است به كار خود ادامه خواهد داد.
ماده 4
الف – هر خواهان كه بخواهد یك دعوای حقوقی را به داوری رجوع كند باید‌اسنادی به شرح زیر برای هر یك از خوانده‌ها و نیز واحد اجرایی ارسال دارد:
1 – سندی شامل توضیح كامل دعوایی كه به داوری رجوع می‌شود همراه با دلایلی‌دال بر علت دعوت هر یك از خوانده‌ها به شركت در داوری ونیز خواسته مورد تقاضا.
2 – سندی شامل دلایلی دال بر اینكه چرا دعوای مورد بحث جزء صلاحیت هیأت داوری است كه باید طبق مفاد این ضمیمه تشكیل شود و اینكه چرا خواسته مورد تقاضا ممكن است در صورتی كه هیأت داوری خواهان را به آن محق بداند از طرف آن هیأت صادر شود.
3 – سندی شامل توضیحی مبنی بر اینكه چرا خواهان نتوانسته است اختلاف را‌ظرف مدت مناسبی از طریق مذاكره یا راه دیگری غیر از داوری برطرف نماید.
4 – بر اساس ماده شانزدهم این موافقتنامه، ارائه مدرك مبنی بر موافقت طرفین دعوی جهت رجوع اختلاف به داوری بر طبق مفاد این ضمیمه.
5 – نام شخصی كه از سوی خواهان بعنوان یكی از اعضای هیأت داوری تعیین‌می‌شود.
ب – واحد اجرایی بلافاصله یك نسخه از سندی كه طبق بند (الف) این ماده تهیه شده است بین كلیه « اعضا» و رئیس هیأت داوری توزیع خواهد كرد.
ماده 5
الف – كلیه خوانده‌ها ظرف مدت شصت روز از تاریخی كه نسخه‌هایی از مدارك مشروحه در بند (الف) ماده چهارم این ضمیمه به آنها رسید، شخصی را بعنوان عضو‌هیأت داوران تعیین خواهند كرد. خوانده‌ها ظرف مدت مزبور، به اتفاق یا منفرداً سندی حاوی پاسخهایشان به اسناد موضوع بند (الف) ماده چهارم این ضمیمه از جمله هر نوع ادعایی مخالفی ناشی از موضوع اختلاف در اختیار هر یك از «طرفهای» ذی‌نفع وواحد اجرایی می‌گذارند.واحد اجرایی بلافاصله یك نسخه از این اسناد را جهت رئیس هیأت كارشناسان حقوقی خواهد فرستاد.
ب – در صورتی كه خوانده‌ها از تعیین و اعزام نماینده‌ای ظرف مدت مجاز به هیأت كارشناسان حقوقی عاجز باشند، رئیس هیأت مزبور یك نفر را از میان كارشناسانی كه نامشان طبق بند (الف) ماده سوم این ضمیمه به واحد اجرایی تسلیم شده است برای این‌منظور انتخاب خواهد كرد.
ج – ظرف مدت سی روز پس از تعیین دو عضو هیأت داوران، این اعضاء نسبت به‌انتخاب نفر سومی از بین هیأت كارشناسان حقوقی، طبق ماده سوم این ضمیمه بعنوان رئیس هیأت داوران توافق خواهند كرد.در صورت عدم توافق دو نفر ظرف این مدت هریك از دو نفر تعیین شده می‌تواند مراتب را به رئیس هیأت كارشناسان حقوقی اطلاع دهند‌و او ظرف مدت ده روز یكی از اعضای هیأت را غیرازخودش بعنوان رئیس هیأت داوران انتخاب خواهد كرد.
د – به محض انتخاب رئیس هیأت داوران تشكیل خواهد شد.
ماده 6
الف – هر گاه جای یكی از اعضاء هیأت داوران به دلایلی بنا به تشخیص رئیس یا مابقی اعضای دادگاه خارج ازاختیار «طرفهای» ذی‌نفع بوده و یااگر این دلایل با انجام صحیح جریان داوری سازگارباشد بلاتصدی بماند، سمت مزبور طبق مقررات زیر اشغال خواهد شد:
1- هر گاه بلاتصدی ماندن در نتیجه كناره‌گیری یكی از اعضایی بوجود آید كه از‌طرف یكی از طرفهای اختلاف تعیین شده‌است. آن طرف باید ظرف مدت ده روز پس از‌بلاتصدی ماندن جانشین تعیین كند.
2- در صورتی كه بلاتصدی ماندن در نتیجه كناره‌گیری رئیس یا یكی از اعضای دادگاه كه توسط رئیس تعیین شده است پیش آید به ترتیب به نحو مذكور در بندهای (ج) یا (ب) ماده پنجم این ضمیمه جانشینی برای او از میان هیأت تعیین خواهد شد.
3- هرگاه به دلیلی غیر از آنچه در بند (الف) این ماده ذكر شده سمتی در هیأت‌داوران بلاتصدی بماند و یا طبق مفاد آن بند بلاتصدی مانده و اشغال نشود باقیمانده اعضای هیأت داوران حق خواهند داشت بدون در نظر گرفتن مفاد ماده دوم این ضمیمه در صورت تقاضای یك طرف، جریان دادرسی را ادامه داده و تصمیم نهایی هیأت داوران را اعلام نمایند.
ماده 7
الف – هیأت داوران تاریخ و محل تشكیل جلسات خود را تعیین خواهد كرد.
ب – جریان دادرسی در جلسه غیر علنی انجام و مدارك ارائه شده به هیأت داوران در جلسات محرمانه تلقی خواهد شد، مگر در مورد ایتسو و «اعضایی» كه طرف اختلاف در داوری هستند كه حق حضور در جلسات دادگاه و دسترسی به اسناد ارائه شده را‌خواهند داشت. هرگاه ایتسو خود طرف اختلاف در جریان داوری باشد كلیه اعضا حق‌حضور در جلسات داوری و مطالعه اسناد ارائه شده و دسترسی به آن را خواهند داشت.
ج – در مورد اختلاف نظر روی صلاحیت هیأت داوران، هیأت موظف است ابتدا این مسأله را بررسی نموده و حكم خود را هر چه زودتر صادر نماید.
د – دادرسی باید كتباً بعمل آید و هر طرف حق خواهد داشت كه مدارك كتبی در‌اثبات واقعیتهای قانونی و مورد ادعای خود را تسلیم هیأت نماید، مع‌ذلك در صورتی كه‌هیأت داوران مقتضی بداند دلایل ممكن است شفاهاً اقامه شده و شهود استماع شوند.
هـ – جریان دادرسی باید با طرح مسأله خواهان شامل دلایل و جریانات مربوطه‌مستند به مدارك و اصول قانونی مورد استناد آغاز گردد. پس از عرض حال خواهان عرض‌حال متقابل خوانده مطرح خواهد شد و خواهان می‌تواند به عرض حال متقابل خوانده پاسخ دهد. اظهارات اضافی وكلا در صورتی كه هیأت داوران لازم بداند ارائه خواهد گردید.
و – هیأت داوران می‌تواند عرض حال مخالفی را كه مستقیماً ناشی از موضوع اختلاف است مورد بررسی و استماع قراردهد مشروط بر اینكه رسیدگی به این عرض حالهای مخالف جزء صلاحیت او از نظر ماده شانزدهم این موافقتنامه باشد.
ز – اگر طرفهای دعوی از طریق داوری به توافق برسند، این توافق به صورت رأی صادره هیأت داوران كه با رضایت طرفهای دعوا صادر شده است ثبت خواهد گردید.
ح – هیأت داوران طی رسیدگی‌های خود در هر زمان می‌تواند در صورتی كه رسیدگی به دعوی را خارج از صلاحیت خود از نظر ماده شانزدهم این «موافقتنامه» تشخیص دهد كار خود را متوقف سازد.
ط – شورهای هیأت داوران مخفی خواهدبود.
ی – حكم و تصمیمات هیأت داوران كتباً و متكی به دلایل متقن بوده و با اعلام نظر‌كتبی تأیید خواهد گردید. این احكام و تصمیمات، مورد تأیید لااقل دو عضو هیأت داوران واقع خواهد شد. عضوی كه با رأی صادره مخالف است باید اعلام نظر كتبی جداگانه‌ای تسلیم نماید.
ك – هیأت داوران رأی خود را به واحد اجرایی ابلاغ خواهد كرد و واحد اجرایی آن را بین «اعضا» توزیع خواهد نمود.
ل – هیأت داوران می‌تواند قواعد و روشهای كار اضافی كه با قواعد و روشهای كار‌مشخص شده در این ضمیمه مطابق باشد و برای انجام كار آن (جریان داوری) ضروری تشخیص داده شود وضع و تصویب كند.
ماده 8
هرگاه یكی از طرفین دعوی از طرح مسأله خود خودداری كند طرف دیگر می‌تواند از هیأت داوران تقاضا كند، كه رأی خود را برله او صادر نمایند. هیأت داوران قبل از صدور‌حكم اطمینان حاصل خواهد كرد كه رسیدگی به موضوع جزء صلاحیت آن است و مسأله از نظر مدارك و واقعیتها و نیز از نظر تطابق با موازین قانونی بر اساس مستحكم استوار‌است.
ماده 9
هر «عضوی» كه طرف اختلاف نمی‌باشد یا ایتسو در صورتی كه تشخیص دهد درمورد دعوایی كه برای آنها دارای اهمیت بسیار است می‌تواند تقاضایی دایر بر كسب اجازه مداخله در دعوی به صورت یك طرف اضافی به هیأت داوران تسلیم نماید. در صورتی كه دادگاه تشخیص دهد كه رأی صادره برای تقاضا كننده دارای اهمیت خاص است، با آن تقاضا موافقت خواهد كرد.
ماده 10
هیأت داوران خواه بنا به تقاضای یك طرف دعوی یا به ابتكار خود و بنا به‌تشخیص خود، كارشناسانی را كه برای كمك لازم بداند تعیین خواهد كرد.
ماده 11
هر طرف و ایتسو كلیه اطلاعاتی را كه هیأت داوران خواه بنا به تقاضای یك طرف دعوا و خواه به تشخیص خود تعیین كرده و برای رسیدگی و روشن شدن دعوی لازم می‌باشد تأمین خواهد كرد.
ماده 12
هیأت داوران ضمن رسیدگی به دعوی می‌تواند با معوق داشتن رأی نهایی خود اقدامات موقتی را كه بنا به تشخیص خود حافظ حقوق طرفهای دعواست تعیین كند.
ماده 13
الف – حكم هیأت داوران بر اساس نكات زیر استوار خواهد بود:
1- مفاد این «موافقتنامه»
2- اصول حقوقی كه بطور كلی پذیرفته شده است.
ب – رأی هیأت داوران من‌جمله هر گونه مصالحه بین طرفهای دعوی طبق بند (ز)ماده هفتم این ضمیمه و برای كلیه طرفهای دعوی لازم‌الاجرا بوده و باید با حسن نیت كامل توسط آنها بكار گرفته شود و در دعوایی كه ایتسو در آن طرف است و هیأت داوران رأی مبنی بر عدم اعتبار رأی یكی از واحدهای آن به علت عدم رعایت مفاد این «موافقتنامه» یا مجاز نبودن آن صادر كند، رأی هیأت داوران كلیه «اعضا» لازم‌الاجرا خواهد بود.
ت – در صورتی كه رأی صادره از طرف هیأت داوران از نظر مفهوم یا حدود اعتبار‌مورد اختلاف باشد هیأت داوران بنا به تقاضای هر طرف دعوی رأی خود را تفسیر خواهدكرد.
ماده 14
هزینه‌های هیأت داوران، از جمله حق الزحمه اعضای هیأت به تساوی از طرف طرفهای دعوی پرداخت خواهد شد. مگر در مواردی هیأت داوران به علت شرایط خاص مورد دعوی به نحو دیگر تصمیم بگیرد. هرگاه یكی از طرفها از چندین خواهان تشكیل‌شده باشد هیأت داوران سهم آن طرف را بین آنها تقسیم خواهد كرد. هرگاه ایتسو خود‌طرف دعوی باشد مخارج مربوط به داوری به عنوان هزینه‌های اداری ایتسو تلقی خواهدشد.
رئیس مجلس شورای اسلامی – مهدی كروبی
