قانون موافقتنامه حمل و نقل هوايي بين دولت جمهوري‌اسلامي ايران و دولت جمهوري لهستان مصوب 1382,04,29
ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوايي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و‌دولت جمهوري لهستان مشتمل بر يك مقدمه، بيست و يك ماده و يك پيوست به شرح‌ضميمه تصويب و اجازه مبادله اسناد آن داده مي‌شود.
تبصره – رعايت اصل يكصد و سي و نهم (139) قانون اساسي جمهوري اسلامي‌ايران درخصوص ارجاع به داوري الزامي است.
بسم‌الله الرحمن الرحيم
موافقتنامه حمل و نقل هوايي بين دولت جمهوري‌اسلامي ايران و دولت جمهوري لهستان
مقدمه دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري لهستان كه از اين پس «طرفهاي‌متعاهد» خوانده مي‌شوند و از اعضاي كنوانسيون هواپيمايي كشوري بين‌المللي مي‌باشند كه در تاريخ 1323/9/16 هجري شمسي مطابق با هفتم دسامبر 1944 ميلادي در شيكاگو‌جهت امضاء مفتوح گرديد،
با تمايل به توسعه همكاري در زمينه حمل و نقل هوايي و مساعدت در پيشرفت‌هواپيمايي كشوري بين‌المللي، با تمايل يكسان به انعقاد موافقتنامه‌اي به منظور تأسيس و‌بهره‌برداري از سرويس‌هاي هوايي منظم بين سرزمينهاي خود و ماوراي اين سرزمينها حمل و نقل هوايي انجام مي شود به استثناي دستمزدها و شرايط حمل پست، مي باشد.
نسبت به موارد ذيل موافقت نمودند :
ماده 1 – تعاريف
1 – به جز در مواردي كه فحواي عبارت معني ديگري را ايجاب نمايد، از لحاظ اين‌موافقتنامه :
الف – اصطلاح «كنوانسيون» به كنوانسيون هواپيمايي كشوري بين‌المللي كه درتاريخ 1323/9/16 هجري شمسي برابر با 7 دسامبر 1944 ميلادي در شيكاگو براي‌امضاء مفتوح گرديد، اطلاق مي‌شود و شامل هر الحاقيه‌اي كه به‌موجب ماده (90) كنوانسيون مزبور و هر اصلاحيه الحاقيه يا كنوانسيون كه به موجب مواد (90) و (94) آن تصويب شده است، تا جايي كه الحاقيه‌ها و اصلاحات مزبور براي هر دو طرف متعاهد نافذ باشد خواهد بود.
ب – اصطلاح «مقامات هواپيمايي» در مورد جمهوري اسلامي ايران به «رييس سازمان هواپيمايي كشوري» و در مورد جمهوري لهستان به «وزارت اقتصاد دريايي و حمل‌و نقل» يا در هر دو مورد به هر شخص يا مقامي كه قانوناً مجاز به انجام وظايف فعلي‌مقامات مزبور باشد اطلاق مي‌گردد.
پ – اصطلاح «شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد» به شركت هواپيمايي اطلاق مي‌شود كه به موجب ماده (3) اين موافقتنامه تعيين شده و اجازه فعاليت بيابد.
ت – اصطلاحات «سرويس هوايي و مسير مشخص شده» به ترتيب طبق ماده (2) اين موافقتنامه به سرويس هوايي بين‌المللي و مسير مشخص‌شده در پيوست اين موافقتنامه اطلاق مي‌شود.
ث – اصطلاح «نرخ» به قيمتي اطلاق مي‌شود كه براي حمل مسافر، بار همراه و‌غيرهمراه پرداخت گردد و شامل شرايطي كه به موجب آن قيمتهاي مزبور اعمال مي‌شود از جمله قيمتها و شرايط مقرر براي سرويس‌هايي كه توسط شركت هواپيمايي در رابطه با‌حمل و نقل هوايي انجام مي‌شود به استثناي دستمزدها و شرايط حمل پست، مي‌باشد.
ج – اصطلاحات «سرويس هوايي»، «سرويس هوايي بين‌المللي»، «شركت‌هواپيمايي» و «توقف به منظورهاي غيرحمل و نقل» به ترتيب داراي همان معاني است كه در ماده (96) كنوانسيون براي آنها ذكر شده است.
چ – اصطلاح «سرزمين» در هر يك از طرفهاي متعاهد به مناطق خشكي و آبي كه تحت حاكميت آن كشور قراردارد، اطلاق و شامل فضاي محاذي آنها نيز مي‌شود.
ح – اصطلاح «ظرفيت» در مورد يك هواپيما به ميزان بارگيري مؤثر آن هواپيما در‌يك مسير يا قسمتي از مسير و اصطلاح ظرفيت در مورد «سرويس مورد توافق» به حاصل ضرب ظرفيت هواپيما در چنين سرويسي در دفعات پرواز هواپيماي مزبور طي زمان معين‌در تمام يا قسمتي از مسير، اطلاق مي‌شود.
2 – پيوست جزء لاينفك موافقتنامه حاضر است. كليه ارجاعات به موافقتنامه شامل پيوست نيز مي‌باشد مگر اينكه صريحاً به گونه ديگري توافق شده باشد.
ماده 2 – اعطاي حقوق
1 – هر طرف متعاهد جهت تأسيس و بهره‌برداري از سرويس‌هاي هوايي بين‌المللي منظم به وسيله شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر حقوق زير را به طرف متعاهد ديگر اعطاء مي‌نمايد :
الف – حق پرواز بدون فرود از فراز سرزمين طرف متعاهد ديگر،
ب – حق توقف در سرزمين مذكور به منظورهاي غير حمل و نقل، و
پ – حق توقف در سرزمين مذكور به منظور سوار و پياده‌كردن مسافر، بارگيري و‌تخليه بار از جمله پست در حمل و نقل بين‌المللي در مسيرهاي مشخص شده در پيوست اين موافقتنامه به صورت جدا يا توأم تا حدي كه در اين موافقتنامه مجاز شده است.
2 – هيچ يك از مفاد بند (1) به نحوي تلقي نخواهد شد كه شركت هواپيمايي تعيين‌شده يك طرف متعاهد محق باشد در سرزمين طرف متعاهد ديگر در قبال مزد يا كرايه مسافر و بار از جمله پست به مقصد نقطه ديگري در سرزمين طرف متعاهد ديگر حمل كند (كابوتاژ).
3 – در مناطقي كه در آن مخاصمات مسلحانه جريان دارد و يا در اشغال نظامي است و نيز در مناطقي كه تحت تأثير مخاصمات مسلحانه يا اشغال نظامي قرار گرفته،انجام سرويس‌هاي موضوع اين ماده منوط به تصويب مقامات صلاحيتدار مربوط خواهد‌بود.
ماده 3 – تعيين و اجازه بهره‌برداري
1 – هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلاميه كتبي از طريق مجاري ديپلماتيك به‌طرف متعاهد ديگر يك شركت هواپيمايي را براي انجام سرويس‌هاي مورد توافق در‌مسيرهاي مشخص شده تعيين نمايد.
2 – پس از دريافت اعلاميه تعيين مطابق بند (1)، مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر با رعايت مفاد بندهاي (3) و (4) براساس قوانين و مقررات آن طرف متعاهد به شركت هواپيمايي تعيين شده بدون تأخير اجازه مربوط را جهت انجام سرويس‌هاي مورد توافق كه براي آن شركت هواپيمايي مزبور تعيين شده است اعطاء خواهند كرد.
3 – مقامات هواپيمايي يك طرف متعاهد مي‌توانند از شركت هواپيمايي تعيين‌شده طرف متعاهد ديگر بخواهند كه آنان را مجاب سازد كه شرايط مقرر در قوانين و‌مقرراتي را كه معمولاً به موجب مفاد كنوانسيون توسط آن مقامها در مورد سرويس‌هاي‌هوايي بين‌المللي اعمال مي‌گردد دارا مي‌باشد.
4 – هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد كه طرف متعاهد مزبور قانع نشده باشد كه مالكيت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپيمايي در دست طرف متعاهدي كه شركت‌هواپيمايي را تعيين نموده يا اتباع آن است از اعطاي اجازه بهره‌برداري موضوع بند (2) اين ماده امتناع ورزد يا هر شرطي را كه براي اعمال حقوق موضوع ماده (2) اين موافقتنامه‌توسط آن شركت هواپيمايي تعيين شده لازم بداند وضع نمايد.
5 – شركت هواپيمايي تعيين شده مي‌تواند در هر زمان پس از دريافت اجازه مندرج در بندهاي (1) و (2) فوق بهره‌برداري از سرويس‌هاي مورد توافق را آغاز كند مشروط بر‌آنكه نرخي مطابق ضوابط ماده (10) اين موافقتنامه در مورد سرويس‌هاي مزبور وضع شده و مجري باشد.
ماده 4 – تعليق و لغو مجوز بهره‌برداري
1 – مقامات هواپيمايي هر طرف متعاهد مي‌توانند در موارد مشروح ذيل مجوز‌بهره‌برداري را لغو يا استفاده از حقوق اعطاء شده به موجب اين موافقتنامه را در مورد شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر معلق نمايند يا هر شرطي را كه براي‌استفاده از چنين حقوقي لازم باشد وضع نمايند :
الف – چنانچه شركت هواپيمايي مذكور نتواند مقامات هواپيمايي آن طرف متعاهد‌را مجاب سازد كه شرايط مقرر در قوانين و مقرراتي را كه معمولاً به موجب مفاد كنوانسيون توسط مقامات هواپيمايي مزبور اعمال مي‌گردد دارا مي‌باشد،
ب – چنانچه شركت هواپيمايي مذكور قوانين و مقررات طرف متعاهد ديگر را رعايت نكند،
پ – چنانچه قانع نشود كه مالكيت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپيمايي مذكور‌متعلق و در اختيار طرف متعاهد ديگر يا اتباع وي باشد،
ت – در صورتي كه شركت هواپيمايي مذكور در انجام عمليات بهره‌برداري از مفاد اين موافقتنامه تخطي كند.
2 – جز در مواردي كه اقدام به صورت فوري براي جلوگيري از نقض بيشتر قوانين و‌مقررات فوق‌الذكر لازم باشد، اعمال حقوق مذكور در بند (1) فقط پس از مشورت با مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر مطابق ماده (16) اين موافقتنامه انجام خواهد گرفت.
ماده 5 – شمول قوانين و مقررات
1 – قوانين، مقررات و دستورالعمل‌هاي يك طرف متعاهد در مورد پذيرش، توقف يا خروج هواپيماهايي كه به امر هوانوردي بين‌المللي اشتغال دارند يا قوانين و مقررات و‌دستورالعمل‌هاي مربوط به بهره‌برداري و هوانوردي اين قبيل هواپيماها به هنگام ورود،خروج و مادام كه در سرزمين مزبور مي‌باشند توسط شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر رعايت خواهد شد.
2 – قوانين، مقررات و دستورالعمل‌هاي يك طرف متعاهد كه ناظر به ورود، ترخيص، مهاجرت، گذرنامه، مقررات گمركي و بهداشتي است توسط شركت هواپيمايي‌تعيين شده طرف متعاهد ديگر و نيز توسط يا از طرف مسافران، خدمه و بار از جمله‌محمولات پستي آن به هنگام ورود، خروج و مادام كه در سرزمين مذكور باشند رعايت خواهد شد.
3 – هر طرف متعاهد بنا به تقاضاي طرف متعاهد ديگر نسخه‌اي از قوانين و‌مقررات مذكور در اين ماده را دراختيار آن قرار خواهد داد.
ماده 6 – دفتر نمايندگي شركت هواپيمايي
شركت هواپيمايي تعيين شده يك طرف متعاهد حق دارد در سرزمين طرف متعاهد ديگر دفتر نمايندگي خود را تأسيس كند و كاركنان مديريتي، فني، عمليات، بازرگاني و‌متخصصان خود را كه براي تأمين و ترغيب سرويس‌هاي هوايي ضروري هستند براساس‌قوانين و مقررات طرف متعاهد ديگر به آن سرزمين وارد نمايد.
ماده 7 – فروش و انتقال درآمدها
1 – شركت هواپيمايي تعيين شده يك طرف متعاهد مجاز خواهد بود براساس‌عمل متقابل و طبق قوانين و مقررات طرف متعاهد ديگر به طور مستقيم و با صلاحديد خود از طريق نمايندگيهاي خود اقدام به فروش حمل و نقل هوايي در سرزمين طرف متعاهد ديگر نمايد. هر شركت هواپيمايي تعيين شده مجاز خواهد بود مدارك مربوط به‌حمل و نقل هوايي را به پول رايج سرزمين طرف متعاهد ديگر يا به تشخيص خود طبق‌مقررات تسعير ارزهاي خارجي قابل اجراء به پول رايج قابل تبديل به صورت آزاد به فروش رساند.
2 – هر طرف متعاهد به شركت هواپيمايي طرف متعاهد ديگر اجازه خواهد داد كه دريافتي‌هاي مازاد بر مخارجي را كه در سرزمين آن از حمل مسافر و عمليات پرواز از جمله‌پست كه توسط شركت هواپيمايي مذكور به دست آمده تبديل و انتقال دهد. تبديل و‌انتقال به نرخ بازار ارز قابل اعمال در معاملات رايج و طبق مقررات تسعير ارزهاي خارجي جاري در هر طرف متعاهد انجام خواهد شد. در صورتي كه پرداختها بين طرفهاي متعاهد با توافق ويژه تنظيم گردد، توافق ويژه مذكور ملاك خواهد بود.
ماده 8 – معافيت از حقوق گمركي و سود بازرگاني
1 – هواپيماهايي كه توسط شركت هواپيمايي تعيين شده هر يك از طرفهاي متعاهد‌در سرويس هوايي بين‌المللي پرواز مي‌نمايند، همچنين لوازم جاري، مواد سوختي، روغن‌موتور، و خواربار موجود در هواپيماهاي مزبور هنگام ورود به سرزمين طرف متعاهد ديگر‌براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمركي و سود بازرگاني، هزينه‌هاي بازرسي و‌ساير حقوق و مالياتها معاف خواهند بود مشروط بر اينكه هواپيماهاي مزبور مجدداً خارج‌شوند و تجهيزات، مواد و خواربار مذكور تا زماني كه مجدداً صادر شوند در هواپيما باقي‌بمانند.
2 – همچنين موارد زير براساس عمل متقابل از همان عوارض، هزينه‌ها و مالياتها، به استثناي هزينه‌هاي مربوط به سرويس‌هاي انجام شده معاف خواهند بود :
الف – خواربار وارد شده در هواپيما در سرزمين هر طرف متعاهد، طبق محدوديتهاي تعيين شده توسط مقامات ذي‌صلاح طرف متعاهد مذكور و براي استفاده در‌داخل هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر در سرويس‌بين‌المللي،
ب – وسايل يدكي و تجهيزات موردنياز جاري واردشده به سرزمين طرف متعاهد‌ديگر به منظور تعمير و نگهداري هواپيمايي كه در سرويس‌هاي بين‌المللي شركت‌هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر مورد استفاده قرار مي‌گيرد،
پ – سوخت و روغن موتور اختصاص داده شده براي هواپيماهاي شركت‌هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر كه در سرويس‌هاي بين‌المللي تردد مي‌نمايند،حتي هنگامي كه اين مواد در قسمتي از سفر بر فراز سرزمين طرف متعاهدي كه مواد مزبور‌بار هواپيما شده است مورد استفاده قرار گيرد،
ت – مواد تبليغاتي كه توسط شركت هواپيمايي تعيين شده يك طرف متعاهد در‌سرزمين طرف متعاهد ديگر مورد استفاده قرار مي‌گيرد و ارزش تجاري ندارد،
ث – اسناد رسمي حاوي نشانه رسمي شركت هواپيمايي مانند برچسب چمدان، بليت هواپيما، بارنامه، كارت اجازه ورود به هواپيما و جدول زمانبندي كه به داخل سرزمين هر طرف متعاهد براي استفاده اختصاصي شركت هواپيمايي تعيين شده طرف‌متعاهد ديگر وارد مي‌شود.
3 – چنانچه قوانين و مقررات هر يك از طرفهاي متعاهد مقرر نمايد، مواد موضوع بندهاي (1) و (2) تحت كنترل گمركي آن طرف متعاهد قرار خواهد گرفت.
4 – تجهيزات هوانوردي موردنياز جاري و همچنين مواد و كالاهاي نگهداري شده در هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد تنها با موافقت مقامات گمركي طرف متعاهد ديگر در آن سرزمين قابل تخليه است. در اين صورت مي‌توان آنها را‌تا زماني كه مجدداً صادر مي‌شوند و يا ترتيب ديگري در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
5 – مسافران، اثاثيه مسافران و باري كه از سرزمين يك طرف متعاهد در ترانزيت‌مستقيم قرار دارند و از حريمي كه در فرودگاه بدين‌منظور اختصاص يافته خارج نمي‌شوند، فقط مشمول كنترل ساده‌اي خواهند بود. اثاثيه مسافر و باري كه در ترانزيت مستقيم است‌از حقوق گمركي و سود بازرگاني و مالياتهاي مشابه ديگر معاف خواهد بود.
ماده 9 – اصول حاكم بر بهره‌برداري سرويس‌هاي مورد توافق
1 – شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد براي انجام سرويس‌هاي‌موردتوافق در مسيرهاي مشخص شده از فرصتهاي عادلانه و متساوي برخوردار خواهند‌بود.
2 – در انجام سرويس‌هاي موردتوافق، شركتهاي هواپيمايي تعيين شده هر طرفهاي متعاهد، منافع شركت هواپيمايي طرف ديگر را موردنظر قرار خواهد داد تا من‌غيرحق در‌سرويس‌هاي طرف ديگر در تمام يا قسمتي از همان مسيرها اثر نامطلوب ايجاد نشود.
3 – سرويس‌هاي موردتوافق برقرار شده توسط شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد، ارتباط نزديك با نيازمندي‌هاي عموم مردم براي حمل و نقل در‌مسيرهاي مشخص شده را خواهند داشت و هدف اصلي آنها تأمين ظرفيت كافي جهت رفع نيازمندي‌هاي جاري و پيش‌بيني شده معقول براي حمل مسافر به مقصد يا از مبدأ‌سرزمين طرف متعاهدي كه شركت هواپيمايي را تعيين نموده مي‌باشد.
4 – چنانچه مقررات ملي يك طرف متعاهد مقرر نمايد، موافقتنامه‌هايي كه ممكن‌است بين شركتهاي هواپيمايي تعيين شده به منظور بهره‌برداري از سرويس‌هاي مورد توافق منعقد شود، به تصويب مقامات هواپيمايي طرف متعاهد مذكور خواهد رسيد.
5 – شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد، حداكثر شصت روز قبل، برنامه‌هاي پرواز سرويس‌هاي موردنظر را با مشخص‌نمودن تعداد نوع هواپيما، شكل و‌تعداد صندلي‌هاي موجود به مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر براي تصويب تسليم خواهد نمود.
6 – هرگونه تغييرات بعدي نسبت به برنامه پروازي تصويب شده شركت هواپيمايي تعيين شده به مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر جهت تصويب ارائه خواهد شد.
ماده 10 – تعرفه‌ها
1 – نرخهاي مورد اجراء توسط شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد براي حمل به سرزمين طرف متعاهد ديگر يا بالعكس در سطح معقولي خواهد بود كه باتوجه به كليه عوامل مربوط از جمله هزينه بهره‌برداري، سود معقول و نرخهاي شركتهاي‌هواپيمايي ديگر وضع مي‌شود.
2 – نرخهاي موضوع بند (1) براساس قواعد زير تعيين مي‌گردد:
الف – در صورتي كه شركتهاي هواپيمايي تعيين شده دو طرف متعاهد عضو يك‌اتحاديه بين‌المللي شركتهاي هواپيمايي با مكانيسم تعيين نرخ باشند و يك قطعنامه نرخ،راجع به سرويس‌هاي موردتوافق از قبل وجود داشته باشد، نرخها براساس اين قطعنامه‌بين شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد توافق خواهد شد،
ب – در صورتي كه هيچ كدام از شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد يا‌يكي از آنها عضو اتحاديه شركتهاي هواپيمايي نباشند و يا قطعنامه نرخ مندرج در جزء (الف) فوق وجود نداشته باشد شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد در مورد‌نرخهايي كه براي سرويس‌هاي مورد توافق اعمال مي‌گردد بين خود توافق خواهند نمود.
3 – نرخهايي كه بدين ترتيب مورد توافق قرار مي‌گيرد حداقل چهل و پنج روز قبل از‌تاريخ پيشنهادي اجرا براي تصويب به مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد تسليم خواهد‌گرديد. در موارد خاص اين محدوده زماني با موافقت مقامات مذكور قابل كاهش است.
4 – در صورتي كه شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد نتوانند در باره اين نرخها به توافق برسند يا بنا به دلايلي نرخها براساس مفاد بند (2) وضع نگردند يا در‌فاصله سي روز از چهل و پنج روز موضوع بند (3) مقامات هواپيمايي يك طرف متعاهد‌عدم رضايت خود را از هر يك از نرخهاي توافق شده طبق بند (2) به مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر اعلام دارند، مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد تلاش خواهند نمود‌نرخ مزبور را با توافق بين خود مشخص كنند.
5 – هيچ نرخي به مرحله اجرا درنخواهد آمد مگر آنكه به تصويب مقامات‌هواپيمايي طرفهاي متعاهد برسد.
6 – نرخهاي تعيين شده به موجب مفاد اين ماده تا زماني كه نرخهاي جديد به‌موجب مفاد اين ماده تعيين نشده باشد، به قوت خود باقي خواهد ماند.
ماده 11 – عوارض فرودگاهي و ساير هزينه‌هاي مصرفي
عوارضي كه در سرزمين هر يك از طرفهاي متعاهد به منظور بهره‌برداري شركت‌هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر از فرودگاههايي كه براي استفاده عموم باز است و ساير تسهيلات هوانوردي، از جمله خدمات ارتباطي و هواشناسي در سرزمين طرف‌متعاهد نخست وضع مي‌گردد، عادلانه و معقول خواهد بود و بدون هيچگونه تبعيض نسبت به مليت هواپيماي مربوط طبق شرايط يكسان قابل اعمال دريافت خواهد شد.
ماده 12 – گواهينامه‌ها و پروانه‌ها
1 – گواهينامه‌هاي قابليت پرواز، گواهينامه‌هاي صلاحيت و پروانه‌هايي كه توسط يك طرف متعاهد صادر شده يا اعتبار يافته و هنوز به قوت خود باقي باشد، براي‌بهره‌برداري از سرويس‌هاي مورد توافق توسط طرف متعاهد ديگر معتبر شناخته خواهدشد، مشروط بر اينكه شرايط صدور يا اعتبار گواهينامه‌ها و پروانه‌هاي مزبور مساوي يا‌بيش از حداقل استانداردهايي باشد كه به موجب كنوانسيون وضع شده يا خواهد شد.
2 – با اين وجود هر طرف متعاهد اين حق را براي خود محفوظ مي‌دارد كه در مورد‌پرواز از فراز سرزمين خود از شناسايي گواهينامه‌هاي صلاحيت و پروانه‌هايي كه براي اتباع‌آن توسط طرف متعاهد ديگر داده شده، خودداري نمايد.
ماده 13 – امنيت هوانوردي
1 – طرفهاي متعاهد در راستاي حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بين‌الملل تأكيد مي‌نمايند كه تعهد آنان در قبال يكديگر براي حفظ امنيت هواپيمايي كشوري دربرابر‌اعمال مداخله غيرقانوني جزء لاينفكي از اين موافقتنامه را تشكيل مي‌دهد. طرفهاي‌متعاهد بدون تحديد كليت حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بين‌الملل، به ويژه‌مطابق مفاد كنوانسيون راجع به جرايم و برخي اعمال ارتكابي ديگر در هواپيما امضاء شده در توكيو به تاريخ 1342/6/23 هجري شمسي مطابق با 14 سپتامبر 1963 ميلادي،كنوانسيون راجع به جلوگيري از تصرف غيرقانوني هواپيما امضاء شده در لاهه به تاريخ 1349/9/25 هجري شمسي مطابق با 16 دسامبر 1970 ميلادي و كنوانسيون راجع به‌جلوگيري از اعمال غيرقانوني عليه امنيت هواپيمايي كشوري امضاء شده در مونترال به تاريخ 1350/7/1 هجري شمسي مطابق با 23 سپتامبر 1971 ميلادي و هر موافقتنامه چند جانبه ديگر مربوط به امنيت هواپيمايي كشوري كه براي دو طرف متعاهد الزام آور‌است عمل خواهند كرد.
2 – طرفهاي متعاهد كليه مساعدتهاي لازم را جهت جلوگيري از تصرف غيرقانوني‌هواپيماهاي كشوري و ساير اعمال غيرقانوني عليه امنيت اين هواپيماها، مسافران و خدمه‌آنها، فرودگاهها و تأسيسات هوانوردي و هر نوع تهديد ديگر عليه امنيت هواپيمايي‌كشوري را بنا بر تقاضا در مورد يكديگر به عمل خواهند آورد.
3 – طرفهاي متعاهد بايد در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنيت هوانوردي‌تعيين شده از سوي سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري كه به عنوان ضمايم كنوانسيون‌هواپيمايي كشوري بين‌المللي شناخته شده‌اند تا حدودي كه مقررات امنيتي در مورد‌طرفهاي متعاهد قابل اجراست عمل نمايند. آنها بايد از گردانندگان هواپيماهايي كه محل‌ثبت آن هواپيماها يا محل اصلي كار و يا اقامت دايم آنها در سرزمينشان مي‌باشد و نيز‌گردانندگان فرودگاههاي واقع در سرزمين خود بخواهند كه طبق مقررات امنيت هوانوردي‌مزبور عمل نمايند.
4 – هر طرف متعاهد موافقت دارد كه مي‌توان از اين گردانندگان هواپيماها درخواست نمود تا مقررات امنيت هوانوردي مورد اشاره در بند (3) فوق را كه طرف متعاهد ديگر از لحاظ ورود به سرزمين خود، خروج از آن يا در مدت توقف در آنجا مقرر‌كرده است رعايت كنند. هر طرف متعاهد بايد اطمينان حاصل كند كه در سرزمين او‌اقدامات كافي براي حفاظت از هواپيماها و بازرسي مسافران، خدمه، لوازم همراه مسافر،اثاثيه مسافر، بار و خواربار هواپيما قبل و در زمان سوارشدن مسافران يا بارگيري به نحو‌مؤثر معمول مي‌شود.
5 – هر طرف متعاهد همچنين بايد با هر درخواست طرف متعاهد ديگر براي انجام‌اقدامات امنيتي ويژه معقول جهت مقابله با يك تهديد خاص برخورد مثبت داشته باشد.
6 – هنگامي كه حادثه يا خطر بروز حادثه تصرف غيرقانوني هواپيماهاي كشوري يا‌ديگر اعمال غيرقانوني عليه امنيت اين هواپيماها، مسافران و خدمه آنها، فرودگاهها يا تأسيسات هوانوردي رخ دهد، طرفهاي متعاهد بايد با تسهيل ارتباطات و ديگر اقدامات‌مناسب به‌منظور پايان سريع و امن حادثه مزبور يا خطر وابسته به آن، يكديگر را ياري نمايند.
ماده 14 – آمار
مقامات هواپيمايي هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام‌شده در سرويس‌هاي مورد توافق توسط شركت هواپيمايي تعيين شده خود به سرزمين‌طرف متعاهد ديگر يا از آن سرزمين را كه معمولاً توسط شركت هواپيمايي تعيين شده براي‌مقامات هواپيمايي ملي خود تهيه و به آنها ارائه مي‌گردد، بنا بر تقاضا در اختيار مقامات‌هواپيمايي طرف متعاهد ديگر قرار خواهند داد. ارائه هرگونه اطلاعات اضافي آماري‌حمل و نقل مورددرخواست مقامات هواپيمايي يك طرف متعاهد از مقامات هواپيمايي‌طرف متعاهد ديگر منوط به مذاكره و توافق طرفهاي متعاهد خواهد بود.
ماده 15 – حل اختلافات
1 – هرگاه در مورد تفسير يا اجراي اين موافقتنامه و پيوست (پيوستهاي) آن بين‌طرفهاي متعاهد اختلافي بروز نمايد، طرفهاي متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند‌كرد كه اختلاف را از طريق مذاكره حل و فصل نمايند.
2 – هر گاه طرفهاي متعاهد نتوانند اختلاف را از طريق مذاكره حل و فصل كنند،مي‌توانند با توافق موضوع جهت كسب نظر مشورتي به هر شخص يا هيأت مورد توافق دوجانبه ارجاع دهند، يا اينكه هر طرف متعاهد مي‌تواند طبق قوانين و مقررات مربوط،اختلاف را به يك ديوان داوري سه نفره ارجاع دهد. هر طرف متعاهد يك داور را معين‌خواهد كرد و دو داور تعيين شده داور سوم را تعيين خواهند نمود. هر يك از طرفهاي‌متعاهد بايد ظرف مدت شصت روز پس از وصول تقاضاي طرف ديگر از طريق مجاري‌سياسي براي ارجاع اختلاف به ديوان داوري نسبت به معرفي يك داور اقدام كند و داور‌سوم نيز ظرف شصت روز بعد از آن تعيين خواهد شد. چنانچه هر يك از طرفهاي متعاهد‌ظرف مدت مقرر داور خود را تعيين نكند يا در صورتي كه داور سوم ظرف مدت مقرر‌تعيين نشود، بنابرتقاضاي هر يك از طرفهاي متعاهد، رئيس شوراي سازمان بين‌المللي‌هواپيمايي كشوري بر حسب مورد داور يا داورها را تعيين خواهد نمود. چنانچه رئيس‌شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري از اتباع يكي از طرفهاي متعاهد باشد، نايب‌رئيس ارشد شورا كه چنين وضعيتي ندارد، انتصاب را انجام خواهد داد. در تمامي موارد، داور سوم محل برپايي ديوان را مشخص
مي‌نمايد.
3 – طرفهاي متعاهد تعهد مي‌نمايند تصميمات متخذه به موجب بند (2) را رعايت كنند.
4 – هر يك از طرفهاي متعاهد مخارج داوري را كه تعيين كرده است پرداخت خواهد كرد. مخارج باقي‌مانده داوري به نسبت مساوي بين طرفهاي متعاهد تقسيم خواهد گرديد.
5 – چنانچه و مادامي كه هر طرف متعاهد تصميمات متخذه را به موجب بند (2) اين ماده رعايت نكند طرف متعاهد ديگر مي‌تواند حقوق يا امتيازاتي را كه به موجب اين موافقتنامه به طرف متعاهد خاطي يا شركت هواپيمايي تعيين شده خاطي اعطاء كرده‌محدود، لغو يا از اعطاي آنها امتناع نمايد.
ماده 16 – مشاوره
1 – در غالب همكاريهاي نزديك مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد‌هرازچندگاهي به منظور حصول اطمينان از حسن اجرا و رعايت رضايتمندانه مفاد اين‌موافقتنامه با يكديگر مشاوره خواهند نمود.
2 – مشاوره موردنظر در فاصله شصت روز از تاريخ دريافت تقاضاي يك طرف ازطرف متعاهد ديگر آغاز خواهد شد مگر اينكه طرفهاي متعاهد به گونه ديگري موافقت كنند.
ماده 17 – تغيير و اصلاح موافقتنامه
1 – هر يك از طرفهاي متعاهد مي‌تواند در هر زمان كه لازم بداند خواستار تغيير يا‌اصلاح مفاد اين موافقتنامه شود و در اين صورت طرفهاي متعاهد بايد ظرف شصت روز از‌تاريخ دريافت تقاضاي مذكور در اين خصوص به مذاكره بپردازند.
2 – هرگونه تغيير يا اصلاح اين موافقتنامه با رعايت مفاد ماده (21) اين موافقتنامه،به مورد اجراء نهاده خواهد شد.
3 – علي‌رغم مفاد بند (2)، اصلاحات جدول مسير پيوست اين موافقتنامه مي‌تواند به‌طور مستقيم بين مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد موردتوافق قرار گيرد. اين اصلاحات با مبادله يادداشت از طريق ديپلماتيك لازم الاجرا خواهد شد.
ماده 18 – فسخ موافقتنامه
اين موافقتنامه براي مدت نامحدود منعقد گرديده است. هر طرف متعاهد مي‌تواند در هر زمان قصد خود را مبني‌بر فسخ اين موافقتنامه طي اطلاعيه‌اي به طرف متعاهد ديگر‌اعلام نمايد. اين اطلاعيه همزمان به آگاهي سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري نيز‌خواهد رسيد و در اين صورت موافقتنامه دوازده ماه از تاريخ دريافت اطلاعيه فسخ توسط طرف متعاهد ديگر فسخ شده تلقي خواهد شد، مگر آنكه اطلاعيه فسخ قبل از انقضاي‌اين مدت با تراضي طرفهاي متعاهد مسترد شود. هرگاه طرف متعاهد ديگر دريافت‌اطلاعيه فسخ را اعلام نكند، اطلاعيه مزبور چهارده روز پس از وصول آن به سازمان‌بين‌المللي هواپيمايي كشوري دريافت شده تلقي خواهد شد.
ماده 19 – ثبت در ايكائو
اين موافقتنامه و پيوست (پيوستهاي) آن و هرگونه اصلاحيه آن نزد سازمان‌بين‌المللي هواپيمايي كشوري به ثبت خواهد رسيد.
ماده 20 – كنوانسيونهاي چندجانبه
چنانچه كنوانسيون يا موافقتنامه چندجانبه حمل و نقل هوايي در مورد هر دو طرف‌متعاهد لازم‌الاجرا گردد، اين موافقتنامه و پيوست (پيوستهاي) آن بايد از طريق مذاكره به شرح مندرج در ماده (17) به نحوي اصلاح شود كه مفاد آن با مقررات كنوانسيون يا‌موافقتنامه مزبور انطباق يابد.
ماده 21 – لازم‌الاجراء‌شدن
اين موافقتنامه از تاريخ آخرين اطلاعيه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد ديگر‌مبني بررعايت الزامات قانون اساسي خود براي لازم‌الاجراشدن اين موافقتنامه به مورد‌اجرا گذارده خواهد شد.
با تأييد مفاد اين موافقتنامه، نمايندگان تام‌الاختيار امضاء‌كننده زير كه از طرف دولتهاي متبوع خود مجاز مي‌باشند اين موافقتنامه را در بيست و يك ماده و يك پيوست امضاء نمودند.
اين موافقتنامه در ورشو درتاريخ 1378/8/4 هجري شمسي برابر با 1999/10/26ميلادي به زبانهاي فارسي، لهستاني و انگليسي كه هر سه متن داراي اعتبار يكسان‌مي‌باشد، تنظيم گرديد. در صورت اختلاف در تفسير، متن انگليسي ملاك خواهد بود.
ازطرف ازطرف
دولت جمهوري اسلامي ايران دولت جمهوري لهستان
پيوست
جدول مسيرها
1 – مسيرهايي كه ممكن است توسط شركت هواپيمايي تعيين شده جمهوري‌اسلامي ايران مورد بهره‌برداري قرار گيرد :
نقاط مبدأ نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماوراء
———————————————————–
تهران بعداً تعيين ورشو بعداً تعيين
خواهدشد. خواهدشد.
2 – مسيرهايي كه ممكن است توسط شركت هواپيمايي تعيين شده جمهوري لهستان مورد بهره‌برداري قرار گيرد:
نقاط مبدأ نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماوراء
———————————————————–
ورشو بعداً تعيين تهران بعداً تعيين
خواهدشد. خواهدشد.
تذكر
1 – هر شركت هواپيمايي تعيين شده مي‌تواند نقاط واسط و نقاط ماوراء مشخص‌شده در پيوست موافقتنامه حاضر را در شرايطي مورد بهره‌برداري قرار دهد كه حق بهره‌برداري از آزادي پنجم حمل و نقل بين اين گونه نقاط و سرزمين طرف متعاهد‌ديگر اعمال نگردد مگر اينكه در اين مورد بين دو طرف متعاهد براساس توصيه‌هاي شركتهاي هواپيمايي تعيين شده توافقي به‌عمل آمده باشد.
2 – از نقاط واسط و نقاط ماوراء در هر يك از مسيرهاي مشخص شده مي‌توان به‌اختيار شركتهاي هواپيمايي تعيين شده در هر پرواز يا كليه پروازها صرفنظر نمود.
3 – تعداد پروازها و انواع هواپيماهاي شركتهاي هواپيمايي تعيين شده به شرط تأييد مقامات هواپيمايي دو طرف متعاهد بين شركتهاي هواپيمايي تعيين شده مورد توافق قرار خواهد گرفت.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و بيست و‌يك ماده و يك پيوست در جلسه علني روز يكشنبه مورخ بيست ونهم تيرماه يكهزار و‌سيصد و هشتاد و دو مجلس شوراي اسلامي تصويب و در تاريخ 1382/5/8 به تأييد شوراي نگهبان رسيده است.
رئيس مجلس شوراي اسلامي – مهدي كروبي