هيئت وزيران در جلسه مورخ 26 /12 /1385 بنا به پيشنهاد مشترك شماره ۷۷۱۹۷ مورخ 28 /6 /1385 وزارتخانه هاي كار و امور اجتماعي، بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و سازمان تأمين اجتماعي و به استناد بند (5) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (2) الحاقي ماده (76) قانون اصلاح مواد (72) و (77) و تبصره ماده (76) قانون تأمين اجتماعي مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده (76) مصوب ۱۳۷۱- مصوب ۱۳۸۰- آيين نامه اجرايي بند يادشده را به شرح زير تصويب نمود:
آيين نامه اجرايي بند (5) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (2) الحاقي ماده (76) قانون اصلاح مواد (72) و (77) و تبصره ماده (76) قانون تأمين اجتماعي مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده (76) مصوب ۱۳۷۱- مصوب ۱۳۸۰–
ماده 1
كارهاي سخت و زيان آور كارهايي است كه در آنها عوامل فيزيكي، شيميايي، مكانيكي، بيولوژيكي محيط كار غير استاندارد بوده و در اثر اشتغال بيمه شده تنشي به مراتب بالاتر از ظرفيتهاي طبيعي (جسمي و رواني) در وي ايجاد مي شود كه نتيجه آن بيماري شغلي و عوارض ناشي از آن باشد. مشاغل سخت و زيان آور موضوع اين ماده به دو گروه تقسيم مي شوند:
الف ـ مشاغلي كه صفت سخت و زيان آوري با ماهيت شغلي وابستگي دارد اما مي توان با بكارگيري تمهيدات بهداشتي، ايمني و تدابير فني مناسب توسط كارفرما سختي و زيان آوري آنها را حذف نمود.
ب ـ مشاغلي كه ماهيتاً سخت و زيان آور بوده و با بكارگيري تمهيدات بهداشتي، ايمني و تدابير فني توسط كارفرما، صفت سخت و زيان آوري آنها كاهش يافته ولي كماكان سخت و زيان آوري آنها حفظ مي گردد.
تبصره – مشمولين قانون «نحوه بازنشستگي جانبازان انقلاب اسلامي ايران و جنگ تحميلي و معلولين عادي و شاغلين مشاغل سخت و زيان آور – مصوب 1367- و اصلاحات بعدي آن» و همچنين مشمولين قانون «حفاظت در برابر اشعه – مصوب 1368-» تابع قوانين و مقررات مربوط خواهند بود.
ماده 2
تعيين سخت و زيان آور بودن مشاغل موضوع ماده (1) و نوع آن گروه «الف» و گروه «ب» حسب درخواست كارگر، كارفرما، تشكلها، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، وزارت كار و امور اجتماعي و سازمان تأمين اجتماعي در هر كارگاه با بررسي سوابق، انجام بازديد و بررسي شرايط كار توسط كارشناسان بهداشت حرفه اي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و بازرسان كار وزارت كار و امور اجتماعي و با تأييد توسط كميته هاي بدوي و تجديدنظر استاني موضوع اين آيين نامه انجام مي گيرد.
تبصره – در موارد مشمول بند «الف» ماده (1) اين آيين نامه كه استاندارد حدود تماس شغلي عوامل بيماري زا و سخت و زيان آور وجود دارد اتخاذ تصميم قطعي در كميته ها مستلزم اندازه گيري و اظهارنظر كارشناسان بهداشت حرفه اي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و يا ساير مراكز داراي مجوز از وزارتخانه يادشده است.
ماده 3
كارفرمايان كارگاههاي داير كه از تاريخ تصويب اين آيين نامه تمام يا برخي از مشاغل آنها در كميته هاي بدوي و تجديدنظر استاني يا شوراي عالي حفاظت فني ، سخت و زيان آور شناخته شده يا مي شود مكلفند ظرف دو سال از تاريخ ابلاغ تصميم قطعي كميته يا شورا حسب مورد نسبت به ايمن سازي عوامل و شرايط محيط كار مطابق حد مجاز و استانداردهاي مشخص شده در قانون كار و آيين نامه هاي مربوط (مصوب شوراي عالي حفاظت فني) و ساير قوانين موضوعه در اين زمينه اقدام و صفت سخت و زيان آوري مشاغل موضوع بند «الف» ماده (1) را حذف و نتيجه را كتباَ به كميته بدوي موضوع ماده (8) اين آيين نامه براي بررسي و تأييد گزارش نمايند.
تبصره – وزارتخانه هاي كار و امور اجتماعي و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مكلفند كارگاههايي كه مشاغل آنها سخت و زيان آور شناخته شده است و يا طبق اين آيين نامه سخت و زيان آور تعيين مي گردد پس از گذشت مهلت مقرر در اين ماده بازديد و نتيجه را كتباً به كميته بدوي استان گزارش نمايند.
ماده ۴
كارفرمايان مكلفند شاغلين در كارهاي سخت و زيان آور را حداقل سالي يكبار به منظور آگاهي از روند سلامتي و تشخيص بهنگام بيماري و پيشگيري از فرسايش جسمي و روحي آنان توسط مراكز بهداشتي و درماني مورد معاينه قرار داده و نتيجه را در پرونده هاي مربوط ضبط و يك نسخه از آن را به سازمان تأمين اجتماعي ارايه نمايند.
تبصره 1 – تغيير شغل بيمه شده كه در معرض فرسايش جسمي و روحي ناشي از اشتغال در كارهاي سخت و زيان آور باشد بر اساس مقررات پيش بيني شده در قانون كار صورت مي گيرد.
تبصره 2 ـ معاينات قبل از استخدام طبق ماده (90) قانون تأمين اجتماعي ـ مصوب 1354ـ انجام مي گيرد.
تبصره 3 – در صورت عدم انجام تكاليف مقرر در بند (2) جزء «الف» ماده واحده قانون اصلاح تبصره (2) الحاقي ماده (76) قانون اصلاح مواد (72) و (77) و تبصره ماده (76) قانون تأمين اجتماعي مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده (76)، مصوب 1371 – مصوب 1380، سازمان تأمين اجتماعي ضمن انجام تعهدات قانوني نسبت به بيمه شده هزينه هاي وارده را مطابق ماده (90) قانون تأمين اجتماعي از كارفرماي مربوطه وصول خواهد نمود.
ماده 5
به استناد تبصره (1) ماده (96) قانون كار مقررات و ضوابط انجام معاينات پزشكي موضوع ماده (4) اين آيين نامه اعم از قبل از استخدام و ادواري اختصاصي و هرگونه معاينه پزشكي ديگر در اين ارتباط مطابق با دستورالعمل و آيين نامه هاي جاري وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي خواهد بود.
تبصره ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي موظف است تمهيدات لازم براي اعلام نتايج معاينات موضوع اين ماده را متناسب با شرح وظايف سازمانهاي ذي ربط بعمل آورد.
ماده 6
كميته بدوي استان موظف است حسب گزارش كارشناسان موضوع ماده (2) بررسي و در صورت تأييد، حذف يا كاهش صفت سخت و زيان آور به ترتيب در مشاغل بند «الف» و «ب» ماده يك مراتب را براي خروج كارگاه از شمول اين آيين نامه به مراجع ذي ربط ابلاغ نمايد و درصورت عدم حذف صفت سخت و زيان آوري محيط كار در مشاغل بند «الف» ظرف مهلت مقرر، مطابق قانون كار از سوي وزارتخانه هاي كار و امـور اجتماعي و بهداشت، درمان و آمــوزش پزشـكي از طريق مــراجع ذي صلاح اقدام لازم بعمل مي آيد.
تبصره – در صورتي كه گزارش كارشناسان موضوع اين ماده پس از تأييد كميته هاي بدوي و تجديد نظر استاني حسب مورد حاكي از عدم كاهش يا حذف عوامل زيان آور و بيماريزاي محيط كار ظرف مهلت مقرر در قانون باشد اقدامات لازم بر حسب مورد مطابق قانون كار از سوي وزارتخانه هاي كار و امور اجتماعي و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي بعمل خواهد آمد.
ماده 7
سياستگذاري كشوري كارهاي سخت و زيان آور موضوع اين آيين نامه و رسيدگي به درخواست كميته هاي بدوي و تجديدنظر استاني موضوع ماده (8) و همچنين نظارت و هماهنگي بر فعاليت كميته هاي مذكور در اين آيين نامه به عهده شوراي عالي حفاظت فني است.
دستورالعمل اجرايي نحوه فعاليت كميته هاي مذكور و نظارت بر آنها به پيشنهاد وزارتخانه هاي بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و كار و امور اجتماعي و سازمان تأمين اجتماعي به تصويب شوراي عالي حفاظت فني خواهد رسيد.
تبصره – مديرعامل سازمان تأمين اجتماعي يا معاون وي يا معاون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي با حق رأي در زمينه كارهاي سخت و زيان آور موضوع اين آيين نامه عضو شوراي عالي حفاظت فني خواهند بود.
ماده 8
به منظور تطبيق و تشخيص مشاغل سخت و زيان آور بر اساس ضوابط و سياست گذاريهاي شوراي عالي حفاظت فني و مقررات مربوط كميته هاي بدوي و تجديد نظر استاني هر كدام با پنج عضو اصلي و پنج عضو علي البدل به شرح زير براي مدت سه سال منصوب مي شوند و انتصاب مجدد آنان بلامانع است.
الف ـ كميته بدوي مركب از اعضاي زير مي باشد:
۱ـ معاون روابط كار سازمان كار و امور اجتماعي استان و يا نماينده وي به عنوان رييس جلسه.
۲ـ معاون امور بيمه اي اداره كل تأمين اجتماعي استان و يا نماينده وي.
۳ـ كارشناس مسئول بهداشت حرفه اي معاونت بهداشتي دانشگاه/دانشكده علوم پزشكي ذي ربط.
۴ـ نماينده كارگران حسب معرفي تشكل حائز اكثريت استان بنا به تشخيص سازمان كار امور اجتماعي استان.
۵ـ نماينده كارفرمايان حسب معرفي كانون انجمنهاي صنفي كارفرمايي استان.
تبصره 1 ـ جلسات كميته هاي بدوي و تجديدنظر استاني در سازمان كار و امور اجتماعي استان تشكيل و با حضور چهار نفر از اعضاي اصلي يا علي‌البدل رسميت مي يابد و تصميمات جلسه با اكثريت آراء حاضرين معتبر و لازم الاجرا مي باشد.
تبصره 2 – در استانهايي كه دانشكده علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني مستقل وجود دارد درصورت طرح پرونده هاي مرتبط با منطقه تحت پوشش، كارشناس مسئول بهداشت حرفه اي معاونت بهداشتي دانشكده مزبور، جايگزين كارشناس مسئول بهداشت حرفه اي معاونت بهداشتي دانشگاه خواهد بود.
تبصره 3 – با تصويب كميته استاني دعوت از افراد صاحب نظر و اساتيد مربوط جهت شركت در جلسات بدون حق رأي بلامانع مي باشد.
تبصره 4 ـ در صورتي كه مجمع و كانونهاي استاني تشكلهاي كارگري و كارفرمايي موضوع بندهاي (4) و (5) ايجاد نشده باشند، نمايندگان مزبور از بين اعضاي تشكلهاي حائز اكثريت به تشخيص سازمان كار و امور اجتماعي استان و با انتخاب تشكل ذي ربط استان معرفي مي شوند.
تبصره 5 ـ رأي كميته بدوي ظرف پانزده روز اداري از تاريخ ابلاغ قابل تجديد نظر خواهي است و در صورتي كه هر يك از طرفين (كارگر و كارفرما) به رأي بدوي اعتراض داشته باشند درخواست تجديدنظر خود را كتباً به سازمان كار و امور اجتماعي محل تسليم مي نمايد.
تبصره 6 ـ هيچ يك از اعضاي كميته هاي بدوي همزمان نمي توانند عضو كميته تجديدنظر باشند. همچنين اعضاي مذكور نمي توانند در جلسه تجديدنظر پرونده هايي كه در هنگام رسيدگي بدوي به آن رأي داده اند با حق رأي شركت نمايند.
ب ـ كميته تجديدنظر استان مركب از اعضاي زير مي باشد:
۱ – رييس سازمان كار و امور اجتماعي استان به عنوان رييس كميته.
۲ـ مدير كل تأمين اجتماعي استان.
۳ـ معاونت بهداشتي دانشگاه/دانشكده علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني ذي ربط.
۴ـ نماينده كارگران حسب معرفي تشكل حائز اكثريت استان بنا به تشخيص سازمان كار و امور اجتماعي استان.
۵ـ نماينده كارفرمايان با معرفي كانون انجمنهاي صنفي كارفرمايي استان.
تبصره ۱ـ رأي كميته تجديدنظر استان از تاريخ ابلاغ قطعي و لازم الاجرا مي باشد.
تبصره 2 ـ در صورتي كه مجمع و كانونهاي استاني تشكلهاي كارگري و كارفرمايي موضوع بندهاي (4) و (5) ايجاد نشده باشند، نمايندگان مزبور از بين اعضاي تشكلهاي حائز اكثريت به تشخيص سازمان كار و امور اجتماعي استان و با انتخاب تشكل ذي ربط استان معرفي مي شوند.
تبصره ۳ـ در صورت تساوي آراء (موافق و مخالف) اعم از بدوي و تجديدنظر، جلسه بعدي با حضور همه اعضا تشكيل خواهد شد.
تبصره 4 ـ كميته هاي استاني موظفند در آراء صادره نوع سخت و زيان آوري مشاغل را كه در زمره مشاغل بند «الف» يا «ب» ماده (1) اين آيين نامه مي باشد تعيين نمايند.
تبصره ۵ ـ در استانهايي كه دانشكده علوم پزشكي و خدمات بهداشتي، درماني مستقل وجود دارد در صورت طرح پرونده هاي مرتبط با منطقه تحت پوشش، معاونت بهداشتي دانشكده علوم پزشكي جايگزين معاونت بهداشتي دانشگاه مي شود.
ج ـ با تصويب كميته استاني دعوت از افراد صاحب نظر، اساتيد و كارشناسان مربوطه جهت شركت در جلسات بدون حق رأي بلامانع مي باشد.
د – كارفرمايان كارگاهها مكلفند با كارشناسان موضوع ماده (2) و كميته هاي موضوع ماده (8) اين آيين نامه همكاري و مدارك مورد نياز را در اختيار آنان قرار دهند.
ماده 9
وظايف كميته هاي بدوي و تجديد نظر استاني به شرح زير تعيين مي شود:
الف – وظايف كميته هاي بدوي استاني به شرح زير مي باشد:
۱ـ بررسي، تطبيق و تشخيص مشاغل سخت و زيان آور با مواد اين آيين نامه كه توسط بيمه شده ، كارفرما، وزارتخانه هاي بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، كار و امور اجتماعي و سازمان تأمين اجتماعي و تشكلها به عنوان مشاغل سخت و زيان آور معرفي شده و اعلام نتيجه به متقاضي و سازمانهاي ذي ربط از سوي رييس كميته بدوي.
۲ـ رسيدگي مواردي كه با اتخاذ تدابير لازم حالت سخت و زيان آوري شغل يا مشاغل از بين رفته و در زمره مشاغل عادي درآمده اند و اعلام آن به مراجع ذي ربط به منظور حذف امتيازاتي كه به كار سخت و زيان آور تعلق گرفته است.
۳ـ اجراي سياستها و مصوبات شوراي عالي حفاظت فني.
ب – وظايف كميته هاي تجديد نظر استاني عبارت است از رسيدگي، اظهار نظر و تصميم گيري در خصوص اعتراض به آراء كميته هاي بدوي استاني موضوع ماده (8) اين آيين نامه كه توسط بيمه شده يا كارفرما درخواست گرديده است و اعلام نتيجه به متقاضي و سازمانهاي ذيربط از سوي رييس كميته تجديد نظر.
ماده 10
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تغييرات حدود تماس شغلي آلاينده هاي محيط كار و عوامل بيماريزا را به شوراي عالي حفاظت فني اعلام و شوراي عالي مذكور مراتب را به كميته هاي استاني، كارهاي سخت و زيان آور براي اجرا ابلاغ مي نمايد.
ماده 11
علاوه بر كارهاي سخت و زيان آور مشخص شده طبق مصوبات شوراي عالي حفاظت فني و موارد تأييد شده توسط كميته هاي استاني، موارد زير نيز سخت و زيان آور شناخته مي شوند.
1- مشاغلي كه در ندامتگاه ها و زندان ها مستقيماً با زنداني ارتباط دارند.
2- مشاغلي كه مستقيماً در مراكز روان درماني با بيماران رواني مرتبط هستند.
3- خبرنگاري
تبصره – مصاديق خبرنگاري با تأييد كميته بدوي موضوع ماده (8) تعيين مي شود.
ماده 12
نحوه توالي و تناوب اشتغال در مشاغل سخت و زيان آور به شرح زير تعيين مي گردد:
1 ـ ايام زير چنانچه در فواصل اشتغال به كارهاي سخت و زيان آور واقع شود، به عنوان سابقه اشتغال در كارهاي سخت و زيان آور محسوب مي گردد.
الف ـ تعطيلات هفتگي
ب ـ تعطيلات رسمي
ج ـ ايام استفاده از مرخصي استحقاقي
د ـ ايام استفاده از مرخصي بابت ازدواج يا فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان به مدت 3 روز با دريافت دستمزد در مورد مشمولان قانون كار.
هـ ـ ايام استفاده از مرخصي استعلاجي يا استراحت پزشكي اعم از اينكه حقوق ايام مزبور توسط كارفرما پرداخت شود و يا اينكه بيمه شده از غرامت دستمزد ايام بيماري استفاده كرده باشد.
و ـ تمام يا قسمتي از خدمت نظام وظيفه در جبهه هاي نبرد حق عليه باطل يا حضور داوطلبانه در جبهه.
ز ـ دوران اسارت يا محكوميت سياسي كه بيمه شده بر اساس آن به عنوان آزاده شناخته شده باشد حسب تقاضاي وي.
2 ـ ايام و موارد زير چنانچه در فواصل اشتغال بيمه شده به كارهاي سخت و زيان آور واقع شود، موجب زايل شدن توالي اشتغال در كارهاي سخت و زيان آور نمي گردد.
الف ـ ايام خدمت وظيفه سربازي (دوران ضرورت و احتياط) مشروط بر اينكه بيمه شده حداكثر تا دو ماه پس از پايان خدمت به كار سابق خود برگشته و يا اينكه در كار ديگري كه سخت و زيان آور شناخته شده مشغول به كار شده باشد.
ب ـ دوران توقيف بيمه شده در صورتي كه منتهي به محكوميت وي نگردد و يا اينكه كارفرما بر اساس تكليف قانوني حقوق دوران مزبور را به بيمه شده پرداخت نمايد.
ج ـ ايام حالت تعليق كه به واسطه عوامل قهريه طبيعي و يا حوادث و مخاطرات اجتماعي (مانند سيل، زلزله، جنگ و آتش‌سوزي) كه خارج از اراده كارفرما و بيمه شده بوده و در نتيجه آن كارگاه به طور موقت تعطيل مي گردد.
د ـ ايام استفاده از مقرري بيمه بيكاري مشروط بر اينكه بيمه شده قبل از برقراري بيمه بيكاري در مشاغل سخت و زيان آور اشتغال به كار داشته و در حين مقرري بگيري و يا حداكثر تا دو ماه پس از اتمام دوره مزبور در مشاغلي كه سخت و زيان آور شناخته شده مشغول به كار شده يا طبق اين آيين نامه بتواند بازنشسته شود.
هـ ـ ايام خدمت در جبهه كه به تأييد مراجع ذي صلاح رسيده باشد.
و ـ دوران اسارت يا محكوميت سياسي كه بيمه شده بر اساس آن به موجب قانون آزاده شناخته شده باشد.
ز ـ ايام بلاتكليفي بيمه شده كه مستند به آراي صادره از سوي مراجع حل اختلاف و يا ساير مراجع قانوني منجر به صدور رأي بازگشت به كار يا پرداخت حقوق ايام مزبور شده باشد.
ح ـ ايام استفاده از غرامت دستمزد ايام بيماري كه در فاصله زماني 10 /5 /1354 تا 4 /1 /1359 واقع شده باشد.
ط ـ غيبت غيرموجه حداكثر به مدت ده (10) روز در سال در مورد كارگاههاي مشمول قانون كار يا بر اساس مقررات انظباطي، تخلفاتي و يا استخدامي مربوط در كارگاههاي غير مشمول قانون كار كه منجر به اخراج، انفصال موقت و يا دايم نشده باشد.
ي ـ مدت يك ماه استفاده از مرخصي بدون حقوق موضوع ماده (67) قانون كار.
۳ـ ايام و موارد زير چنانچه در فواصل اشتغال بيمه شده به كارهاي سخت و زيان آور واقع شود توالي اشتغال او را از بين برده و موجب تناوب اشتغال وي مي گردد.
الف ـ استفاده از مرخصي بدون حقوق به مدت بيش از دو ماه به هر منظور و تحت هر عنوان علاوه بر مرخصي مندرج در بند «ي» رديف (2) اين ماده.
ب ـ اخراج، استعفا، انفصال و بازخريدي مشروط بر اينكه حداكثر تا دو ماه در مجموع پس از تاريخ موارد مزبور در مشاغلي كه سخت و زيان آور شناخته شده مشغول به كار نشده يا طبق اين آيين نامه نتواند بازنشسته شود.
ج ـ اشتغال در كارها و مشاغل عادي به مدت يك ماه.
د ـ اشتغال در حرف و مشاغل آزاد به مدت يك ماه.
هـ ـ بيمه اختياري به مدت يك ماه.
و ـ بيكاري بدون دريافت مقرري بيكاري بيش از دو ماه.
ز ـ ساير موارد مشابه.
ماده ۱۳
شرايط بازنشستگي در كارهاي سخت و زيان آور به شرح زير مي باشد:
۱ـ بيمه شدگاني كه حداقل (20) سال سابقه كار متوالي يا بيست و پنج (25) سال سابقه كار متناوب و پرداخت حق بيمه در كارهاي سخت و زيان آور را داشته باشند، بدون شرط سني مي توانند درخواست بازنشستگي از سازمان تأمين اجتماعي نمايند.
۲ـ چنانچه كميسيونهاي پزشكي موضوع ماده (91) قانون تأمين اجتماعي قبل از رسيدن بيمه شده شاغل در كارهاي سخت و زيان آور به سابقه مقرر در بند (1) فوق، فرسايش جسمي و روحي وي را ناشي از اشتغال به كارهاي سخت و زيان آور تشخيص و تأييد نمايند.
۳ـ اين قبيل بيمه شدگان به صرف ارايه درخواست بازنشستگي مجاز به ترك كار نبوده و مي بايد احراز شرايط و استحقاق آنها جهت بازنشستگي پيش از موعد در كارهاي سخت و زيان آور رسماً از سوي سازمان تأمين اجتماعي به آنها ابلاغ و سپس ترك كار نمايند.
۴ـ چنانچه بيمه شده شرايط استفاده از بازنشستگي پيش از موعد در كارهاي سخت و زيان آور را طبق اين آيين نامه احراز كند سازمان تأمين اجتماعي مكلف است نسبت به برقراري مستمري وي از تاريخ ترك كار اقدام نمايد.
۵ ـ افرادي كه حداقل بيست (20) سال متوالي يا بيست و پنج (25) سال متناوب سابقه پرداخت حق بيمه در مشاغل سخت و زيان آور مربوط به قبل از تاريخ تصويب قانون را داشته باشند و يا در آينده شرايط مذكور را احراز نمايند مي توانند درخواست بازنشستگي خود را با رعايت بند (1) اين ماده به سازمان تأمين اجتماعي تسليم نمايند.
ماده ۱۴
كارفرما مكلف است پس از احراز شرايط بازنشستگي بيمه شده شاغل در كارگاه وي، طبق اين آيين نامه معادل چهار درصد (4%) ميزان مستمري برقراري بيمه شده نسبت به سنوات اشتغال او در مشاغل سخت و زيان آور را كه توسط سازمان تأمين اجتماعي محاسبه و مطالبه مي گردد به طور يكجا به سازمان يادشده پرداخت نمايد.
ماده ۱۵ـ
آثار محدوديتها و مزاياي مندرج در قانون براي مواردي كه بازنشستگي به موجب اين آيين نامه ايجاد مي شود منحصر به همان شغل در همان كارگاه خاص بوده و قابل تسري و تعميم در ديگر شغلهاي مشابه در ساير كارگاهها نمي گردد.
ماده ۱۶
اجراي اين آيين نامه در مورد آن دسته از مشمولين قانون تأمين اجتماعي كه در مشاغل سخت و زيان آور وزارت دفاع و پشتيباني و نيروهاي مسلح و شركتها و سازمانهاي تابعه آن به صورت خريد خدمت مشغول خدمت مي باشند با رعايت مقررات و ضوابط نيروهاي مسلح و با هماهنگي سازمان تأمين اجتماعي خواهد بود.
معاون اول رئيس جمهور – پرويز داوودي
