قانون اصلاح قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۷۰
ماده ۱
اصلاحات زیر در ماده (۸) به عمل آمد:
۱- در متن ماده بعد از عبارت «حقیقی» عبارت «یا حقوقی غیر دولتی» اضافه شد.
۲ – تبصره (۱) حذف و عبارت زیر جایگزین آن شد:
تبصره ۱ – در تعاونیهای اشتغال زا کمکهای دولتی به نسبت اعضاء شاغل در آن تعاونی واگذار می شود.
ماده ۲
اصلاحات زیر در ماده (۹) به عمل آمد:
یک – بند (۲) به شرح زیر اصلاح شد:
2 – عدم ممنوعیت قانونی و حجر.
دو – عبارت زیر جایگزین بند (۳) شد:
3 – خرید حداقل سهام مقرر در اساسنامه.
ماده ۳
اصلاحات زیر در ماده (۱۳) به عمل آمد:
۱- در بند دوم عبارت «مجمع عمومی فوق العاده» به عبارت «مجمع عمومی عادی» تغییر یافت.
۲- عبارت «مدیران» در تبصره این ماده به عبارت «هیأت مدیره یا بازرسان» تغییر یافت.
ماده ۴
ماده (۱۵) به شرح زیر اصلاح گردید:
ماده ۱۵ – در صورت لغو عضویت به سبب فوت، استعفا، انحلال و اخراج، سهم و کلیه حقوق و مطالبات عضو برابر مقررات اساسنامه و قرارداد منعقده محاسبه و به دیون تعاونی تبدیل می شود و پس از کسر بدهی وی به تعاونی به او یا ورثه اش حداکثر ظرف مدت سه ماه پرداخت خواهد شد.
ماده ۵
اصلاحات زیر در ماده (۲۴) به عمل آمد:
متن ماده (۲۴) به شرح زیر اصلاح شد:
ماده ۲۴ – دولت موظف است جهت تحقق اهداف مندرج در اصول ۴۳ و ۴۴ قانون اساسی و افزایش سهم بخش تعاون در اقتصاد ملی با رعایت ضرورتها و در قالب برنامه رشد و توسعه اقتصادی اجتماعی کشور شرایط و امکانات لازم را برای گسترش کمی و کیفی تعاونیها به گونه ای که این بخش، نقش مؤثر در رشد و توسعه اقتصادی ایفاء نماید، فراهم آورد.
ماده ۶
در ماده (۲۵) اصلاحات زیر به عمل آمد:
در بندهای (۱) ، (۲) و (۴) عبارت «مجمع عمومی» به عبارت «مجمع عمومی عادی» اصلاح گردید.
ماده ۷
اصلاح زیر در ماده (۲۹) به عمل آمد:
در بند سوم ماده عبارت «بازرسی» به عبارت «بازرس یا بازرسان» اصلاح گردید.
ماده ۸
اصلاح زیر در ماده (۳۱) به عمل آمد:
عبارت «مجمع مؤسس» به عبارت «هیأت مؤسس» تغییر یافت.
ماده ۹
اصلاحات زیر در ماده (۳۲) به عمل آمد:
۱- در متن ماده و تبصره های آن عبارت «مجمع مؤسس» به عبارت «هیأت مؤسس» تغییر یافت.
۲- در متن ماده و تبصره های آن عبارت «مجمع عمومی» به عبارت «مجمع عمومی عادی» تغییر یافت.
ماده ۱۰
ماده (۳۳) به شرح زیر اصلاح گردید:
ماده ۳۳ – مجمع عمومی عادی حداقل سالی یک بار پس از پایان سال مالی جهت انجام وظیفه قانونی خود تشکیل می شود.
در موارد ضروری در هر موقع سال می توان مجمع عمومی عادی را به صورت فوق العاده تشکیل داد.
تبصره ۱ – جلسات مجمع عمومی عادی در نوبت اول با حضور اکثریت اعضاء رسمیت می یابد و در صورت عدم حصول حد نصاب مزبور، در نوبت دوم با حضور هر تعداد از اعضاء رسمی خواهد بود.
تبصره ۲ – مجامع عمومی شرکتهای تعاونی فرا استانی و یا شرکتهایی که تعداد اعضاء آنها افزون بر پانصد عضو بوده و در مناطق مختلف کشور پراکنده می باشند می توانند به صورت دو مرحله ای برگزار گردد.
در مرحله اول نماینده یا نمایندگان اعضاء تعاونی در حوزه های مختلف فعالیت شرکت تعیین و در مرحله دوم، مجمع عمومی با حضور نمایندگان منتخب اعضاء تشکیل خواهد شد.
چگونگی انتخاب نماینده یا نمایندگان در مرحله اول و حدود اختیارات و نحوه اعمال رای آنها در مرحله دوم مجمع عمومی بر اساس دستورالعملی خواهد بود که از سوی وزارت تعاون ابلاغ می گردد.
تبصره ۳ – نحوه تشکیل مجمع عمومی مطابق با آیین نامه ای خواهد بود که توسط وزارت تعاون تهیه می شود. در صورتی که هیأت مدیره ای در موعد مقرر به تشکیل مجمع عمومی عادی یا فوق العاده مبادرت نکند وزارت تعاون راساً نسبت به برگزاری مجمع عمومی اقدام خواهد نمود.
تبصره ۴ – تشکیل جلسات و تصمیمات مجامع عمومی تعاونیهائی که دارای بیش از یکصد نفر عضو می باشد الزاماً از طریق روزنامه های کثیرالانتشاری که در مجمع عمومی تعیین گردیده است به اطلاع اعضاء خواهد رسید.
ماده ۱۱
اصلاحات زیر در ماده (۳۴) به عمل آمد:
۱- در بند (۱) عبارت «برای مدت دو سال» حذف شد.
۲- به انتهای بند دوم عبارت زیر اضافه شد:
« پس از قرائت گزارش بازرس یا بازرسان»
۳- دو بند به شرح زیر به انتهای ماده اضافه گردید:
بند ۸ – تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای درج آگهی های شرکت
بند ۹ – اتخاذ تصمیم در مورد عضویت شرکت تعاونی در شرکتها و اتحادیه ها و اتاقهای تعاون و میزان سهام و یا حق عضویت سالانه پرداختی بر اساس موازین مقرر در این قانون.
ماده ۱۲
اصلاحات زیر در ماده (۳۵) به عمل آمد:
۱- عبارت «در تعاونیهای دارای بیش از پانصد نفر عضو» از متن تبصره (۱) ماده حذف گردید.
۲- به انتهای تبصره (۱) ماده عبارت زیر الحاق گردید:
« و در نوبت سوم با هر تعداد شرکت کننده رسمیت خواهد یافت»
ماده ۱۳
ماده (۳۶) به شرح زیر اصلاح گردید:
ماده ۳۶ – اداره امور تعاونی طبق اساسنامه بر عهده هیأت مدیره ای مرکب از حداقل سه نفر و حداکثر هفت نفر عضو اصلی و تا یک سوم اعضاء اصلی علی‌البدل می باشند که از بین اعضاء برای مدت سه سال و با رأی مخفی انتخاب می گردند. اخذ رأی برای انتخاب اعضاء اصلی در یک نوبت به عمل می آید حائزین اکثریت بعد از اعضاء اصلی به ترتیب اعضاء علی البدل شناخته می شوند و انتخاب مجدد هریک از اعضاء اصلی و علی البدل هیأت مدیره حداکثر برای دو نوبت متوالی بلامانع است.
تبصره ۱ – افرادی که موفق به کسب دو سوم آراء کل اعضاء شرکت تعاونی مزبور شوند از مقررات ممنوعیت بیش از دو نوبت مندرج در ماده مستثنی خواهند بود.
تبصره ۲ – انتخاب اعضاء اصلی و علی البدل هیأت مدیره با اکثریت نسبی مجمع عمومی می باشد.
تبصره ۳ – هیأت مدیره در اولین جلسه از میان خود یک نفر را به عنوان رئیس هیأت مدیره، یک نفر را به عنوان نایب رئیس و یک یا دو نفر را به عنوان منشی انتخاب می کند.
تبصره ۴ – در صورت استعفاء، فوت، ممنوعیت قانونی و یا غیبت غیرموجه مکرر (به نحوی که در اساسنامه تعیین می شود) اعضاء هیأت مدیره یکی از اعضاء علی البدل به ترتیب آراء بیشتر برای بقیه مدت مقرر به جانشینی وی در جلسات هیأت مدیره شرکت می نماید.
تبصره ۵ – اعضاء هیأت مدیره می توانند با تصویب مجمع عمومی حقوق و مزایا دریافت نمایند. در صورتی که عضو هیأت مدیره از محل دیگری حقوق می گیرد در تعاونی مربوط صرفاً پاداش دریافت خواهد کرد. حداقل و حداکثر حقوق و مزایای هیأت مدیره و پاداش آنان و موارد استثناء به موجب آیین نامه ای است که به تایید وزارت تعاون خواهد رسید.
ماده ۱۴
ماده (۳۸) به شرح ذیل اصلاح می شود:
ماده ۳۸ – اعضاء هیأت مدیره، مدیرعامل و بازرسان باید واجد شرایط زیر باشند:
1 – تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
2 – ایمان و تعهد عملی به اسلام (در تعاونیهای متشکل از اقلیت دینی شناخته شده در قانون اساسی تعهد عملی به دین خود).
3 – دارا بودن اطلاعات یا تجربه لازم برای انجام وظایف متناسب با آن تعاونی.
4 – عدم ممنوعیت قانونی و حجر.
5 – عدم عضویت در گروههای محارب و عدم ارتکاب جرائم بر ضد امنیت و جعل اسناد.
6 – عدم سابقه محکومیت ارتشاء، اختلاس، کلاهبرداری، خیانت در امانت، تدلیس، تصرف غیرقانونی در اموال دولتی و ورشکستگی به تقصیر.
ماده ۱۵
تبصره ماده (۳۸) حذف شد.
ماده ۱۶
ماده (۴۰) به شرح زیر اصلاح شد:
ماده ۴۰ – مجمع عمومی، بازرس یا بازرسانی را اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی و برای مدت یک سال مالی انتخاب می کند، انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
(تبصره ها به قوت خود باقی است)
ماده ۱۷
متن زیر به عنوان بند (۵) به ماده (۴۱) الحاق گردید:
5- نظارت بر انجام حسابرسی و رسیدگی به گزارشهای حسابرسی و گزارش نتیجه رسیدگی به مجمع عمومی شرکت و مراجع ذیربط.
ماده ۱۸
متن ماده (۴۲) به شرح زیر اصلاح گردید:
ماده ۴۲ – در صورتی که هریک از بازرسان تشخیص دهند که هیأت مدیره و یا مدیرعامل در انجام وظایف محوله مرتکب تخلفی شده و به تذکرات آنان ترتیب اثر نمی دهند مکلفند از هیأت مدیره تقاضای برگزاری مجمع جهت رسیدگی به گزارش خود را بنمایند.
تبصره – اگر هیأت مدیره ظرف مدت یک ماه از تاریخ دریافت درخواست تشکیل مجمع عمومی فوق العاده توسط بازرس اقدام به دعوت و برگزاری آن ننماید بازرس می تواند با اطلاع وزارت تعاون نسبت به انتشار آگهی و تشکیل مجمع عمومی فوق العاده اقدام نماید.
ماده ۱۹
تبصره زیر به ماده (۴۶) اضافه گردید:
تبصره – در مواردی که تعداد اعضای تعاونی عضو اتحادیه و حجم معاملات آنها با اتحادیه نزدیک به هم نباشد تعداد نمایندگان هر تعاونی به نسبت تعداد اعضای آنها و با ترکیبی از اعضاء و حجم معاملاتی که با اتحادیه داشته اند مطابق دستورالعملی که توسط وزارت تعاون ابلاغ می گردد خواهد بود.
ماده ۲۰
متن ماده (۴۸) به شرح زیر اصلاح شد:
ماده ۴۸ – اعضای هیأت مدیره برای مدت سه سال انتخاب می شوند و انتخاب مجدد آنان به صورت متوالی تنها برای یک دوره بلامانع است. سایر وظایف و اختیارات مربوط به هیأت مدیره مذکور در فصل ششم در مورد هیأت مدیره اتحادیه نیز مجری خواهد بود.
ماده ۲۱
اصلاحات زیر در ماده (۴۹) به عمل آمد:
۱- عبارت «برای مدت یک سال» به عبارت «برای مدت سه سال» تغییر می یابد.
۲- عبارت «و انتخاب مجدد وی بلامانع است» به عبارت «انتخاب مجدد وی تا دو دوره متوالی بلامانع است» تغییر می یابد.
ماده ۲۲
در سطر دوم ماده (۵۰) عبارت «تعاونیهای عضو» به عبارت «مجمع عمومی اتحادیه» تغییر یابد.
ماده ۲۳
تبصره (۴) ماده (۵۴) به شرح زیر اصلاح شد:
تبصره ۴ – کلیه اموالی که از منابع عمومی دولتی در اختیار تعاونی قرار گرفته با انحلال آن باید مسترد شود.
ماده ۲۴
ماده (۵۹) به شرح زیر اصلاح شد:
ماده ۵۹ – مجمع نمایندگان اتاق تعاون شهرستان متشکل از نمایندگان اتحادیه ها و نیز نمایندگان تعاونیهای با فعالیت مشابه فاقد اتحادیه با حوزه عمل آن شهرستان و مجمع نمایندگان اتاق تعاون استان متشکل از رؤسای هیأت مدیره اتاقهای تعاونی شهرستانهای استان و نمایندگان اتحادیه های شهرستان های فاقد اتاق تعاون و نمایندگان اتحادیه های با حوزه عمل استان و مجمع نمایندگان اتاق تعاون مرکزی متشکل از رؤسای اتاقهای تعاون‌استانها و نمایندگان اتحادیه های استانی فاقد اتاق تعاون استان و نمایندگان اتحادیه های سراسری می باشد که برای مدت سه سال انتخاب می گردند.
تبصره ۱ – وظایف مجمع نمایندگان عبارت است از:
الف – بررسی پیشنهادهای مربوط به اساسنامه و آیین نامه های اتاق و تایید آن جهت تصویب نهایی وزیر تعاون.
ب – تعیین هیأت مدیره اتاق تعاون.
ج – تعیین دو نفر بازرس جهت عضویت در هیأت بازرسی.
د – تصویب برنامه و بودجه سالانه به پیشنهاد هیأت مدیره.
ه- رسیدگی و اتخاذ تصمیم در مورد ترازنامه و سایر گزارشهای هیأت مدیره پس از اظهار نظر هیأت بازرسی.
و – رسیدگی به گزارشهای هیأت بازرسی.
تبصره ۲ – تعداد آرای نمایندگان عضو در مجامع نمایندگان اتاق تعاون شهرستان، اتاق تعاون استان و اتاق تعاون مرکزی متناسب با تعداد اعضای تعاونیها و تعاونیهای عضو اتحادیه ها و اتاقهای تعاون توسط وزارت تعاون تعیین می گردد.
ماده ۲۵
ماده (۶۰) به شرح زیر اصلاح شد:
ماده ۶۰ – هیأت مدیره اطاقهای تعاون متشکل از (۳) تا (۷) نفر عضو اصلی و دو نفر عضو علی البدل از میان اعضاء تعاونی ها می باشند که حتی الامکان‌از تعاونیهای کشاورزی و روستایی و عشایری، صنعتی، معدنی، عمران شهری و روستائی و توزیع خواهند بود و برای مدت سه سال از طرف مجمع نمایندگان انتخاب می شوند.
ماده ۲۶
بندها و تبصره زیر به انتهای ماده (۶۱) اضافه می شود:
5- انتخاب رئیس هیأت مدیره از بین خود.
6- انتخاب دبیر در اتاقهای استان و شهرستان و دبیرکل در اتاق مرکزی به منظور انجام امور اجرائی.
تبصره – هیأت مدیره می تواند بخشی از اختیارات خود را به دبیر یا دبیرکل تفویض نماید.
ماده ۲۷
بند (۱۷) ماده (۶۶) به شرح زیر اصلاح و یک بند به عنوان بند (۳۰) به این ماده الحاق گردید:
17- وزارت تعاون می تواند در صورت احراز تخلف در اداره امور شرکتها یا اتحادیه های تعاونی مراتب را به دادگاه صالح اعلام و دادگاه موظف است خارج از نوبت در رسیدگی مقدماتی در صورت احراز تخلف حکم تعلیق مدیران شرکتها و اتحادیه های تعاونی یاد شده را صادر نماید. در این صورت وزارت تعاون موظف است بطور موقت افرادی را برای تشکیل مجمع عمومی و انتخاب هیأت مدیره جدید منصوب نماید.
30 – تشکیل تعاونی در بخش کشاورزی.
ماده ۲۸
اصلاح زیر در ماده (۶۹) به عمل آمد:
عبارت «حداکثر ظرف مدت شش ماه پس از تصویب این قانون» از سطر اول ماده (۶۹) حذف شد.
قانون فوق مشتمل بر بیست و هشت ماده در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ پنجم مهرماه یکهزار و سیصد و هفتاد و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۲ /۷ /۱۳۷۷ به تأیید شورای نگهبان رسیده است .
رئیس مجلس شورای اسلامی – علی اکبر ناطق نوری
