قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی مصوب ۱۳۹۶

قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی

ماده واحده

 تهیه، عرضه و یا واگذاری آثاری از قبیل رساله، پایان نامه، مقاله، طرح پژوهشی، كتاب، گزارش یا سایر آثار مكتوب و یا ضبط شده پژوهشی – علمی و یا هنری اعم از الكترونیكی و غیرالكترونیكی توسط هر شخص حقیقی یا حقوقی به قصد انتفاع و به عنوان حرفه یا شغل – با هدف ارائه كل اثر و یا بخشی از آن توسط دیگری به عنوان اثر خود، جرم بوده و مرتكب یا مرتكبان علاوه بر واریز وجوه دریافتی به خزانه دولت مشمول مجازات به شرح زیر می باشند:

1 ارتكاب جرم توسط شخص حقیقی مشمول مجازات جزای نقدی درجه سه و محرومیت از حقوق اجتماعی درجه شش است.

2 درصورت ارتكاب جرم توسط شخص حقوقی علاوه بر مجازات مرتكب و مدیران و گردانندگان مربوطه – مجازات شخص حقوقی حسب مورد مطابق مواد (20)، (21) و (22) قانون مجازات اسلامی مصوب 1 /2 /1392 تعیین می گردد.

تبصره 1 معاونت در جرائم موضوع بندهای (1) و (2) مستوجب حداقل مجازات مقرر می باشد.

تبصره 2 در صورتی كه ارتكاب جرم موضوع این قانون از طریق پایگاه الكترونیكی و یا در قالب بنگاه (شامل مؤسسه، شركت یا هر نوع دیگر) اعم از ثبت شده یا نشده انجام شود و یا برای انجام آن اقدام به تبلیغ به هر نحو گردد، مرتكب یا مرتكبان به میانگین حداقل و حداكثر مجازات مقرر فوق محكوم می شوند.

تبصره 3 محل بنگاه و یا پایگاه الكترونیكی مندرج در تبصره (2) به درخواست یكی از وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و یا بهداشت، درمان و آموزش پزشكی یا سایر مراجع مربوطه و با دستور مراجع قضائی حسب مورد مهر و موم (پلمب) یا متوقف می شود.

تبصره 4 بازرسان وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در اجرای این قانون و مطابق قانون آیین دادرسی كیفری مصوب 4 /12 /1392 پس از فراگیری مهارت های لازم، عندالاقتضاء می توانند به عنوان ضابط خاص محسوب شوند.

تبصره 5 ارائه خدماتی كه در جریان تهیه آثار پژوهشی – علمی و هنری انجام آنها توسط اشخاص ثالث متعارف است از قبیل خدمات آزمایشگاهی، تایپ، كمك به گردآوری داده ها، ترجمه، تكثیر و ویراستاری اثر، مشمول حكم مقرر در این قانون نیست.

تبصره 6 در صورت استفاده از آثار متقلبانه موضوع این قانون توسط اعضای هیأت علمی، دانشجویان، كاركنان اداری و طلاب، ضمن سلب هر گونه امتیاز مادی و یا معنوی مترتب بر آن و ملغی الاثر بودن هر گونه مدرك تحصیلی، پایه، مرتبه علمی، رتبه و یا عناوین مشابه علمی، به تخلفات نامبردگان حسب مورد توسط هیأتهای انتظامی اعضای هیأت علمی، هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری، كمیته های انضباطی دانشجویان و یا دادسرا و دادگاه ویژه روحانیت رسیدگی شده و به مجازات های زیر محكوم می شوند:

الف هیأت علمی به یكی از مجازات های ردیف (7) تا (11) ماده (8) قانون مقررات انتظامی هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی كشور مصوب 22 /12 /1364 و اصلاحات و الحاقات بعدی آن

ب دانشجو به یكی از مجازات های ردیف (ب – 1) تا (ب – 5) ماده (7) آیین نامه انضباطی دانشجویان جمهوری اسلامی ایران مصوب جلسه 358 مورخ 16 /4 /1374 شورای عالی انقلاب فرهنگی و اصلاحات و الحاقات بعدی آن

پ كاركنان اداری به یكی از مجازات های ردیف (د) تا (ك) ماده (9) قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب 7 /9 /1372 و اصلاحات و الحاقات بعدی آن

ت طلاب؛ بر اساس قوانین و مقررات دادسرا و دادگاه ویژه روحانیت

تبصره 7 وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشكی مكلفند جهت پیشگیری از جرائم موضوع این قانون اقدامات زیر را انجام دهند:

1 ترویج فرهنگ احترام به حقوق مالكیت فكری از طریق گنجاندن دروس ذی ربط و اصلاح سرفصل برنامه های درسی و برگزاری كارگاههای آموزشی

2 الزام دانشگاهها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی به اعمال نظارت دقیق بر رعایت حقوق مالكیت فكری در آثار علمی و پایان نامه ها و رساله های دانشجویی

3 اعمال مجازات انتظامی اخراج دانشجو یا ابطال پایان نامه و رساله یا مدرك تحصیلی در صورت احراز جرم موضوع این قانون با توجه به میزان تخلف

4 اعمال مجازات انتظامی تنزل رتبه یا پایه عضو هیأت علمی، اخراج، لغو قرارداد در صورت احراز جرم موضوع این قانون در آثار علمی باتوجه به میزان تخلف

تبصره 8 سایر دستگاههای دولتی و عمومی غیردولتی مكلفند در صورت احراز جرم موضوع این قانون توسط كاركنان خود به منظور استفاده از مزایای شغلی، مجازات انتظامی مقرر در بند (د) ماده (9) قانون رسیدگی به تخلفات اداری را نسبت به مرتكب اعمال نمایند.

تبصره 9 حوزه های علمیه و همچنین دانشگاهها، پژوهشگاهها، مؤسسه های آموزش عالی، پژوهشی فناوری دولتی و غیردولتی زیر نظر وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشكی از جمله دانشگاه علمی و كاربردی، دانشگاه آزاد اسلامی، جهاد دانشگاهی، مؤسسه های آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی، مؤسسه های وابسته به دستگاههای اجرائی و دانشگاه فرهنگیان موظف هستند از این پس، پیشنهادها (پروپوزال ها)، پایان نامه ها و رساله های دانشجویان تحصیلات تكمیلی خود را كه فاقد طبقه بندی هستند در سامانه های اطلاعاتی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداك) ثبت و تأیید كرده و فایل تمام متن و نتیجه را همانندجویی كنند. ارائه گواهی ثبت و بارگذاری فایل تمام متن و نتیجه همانندجویی این مدارك برای هر گونه پرداخت مالی به استادان راهنما، مشاور و داور و تخصیص امتیاز در ترفیع و ارتقای آنها و همچنین دانشجویان الزامی است.

تبصره 10 آیین نامه اجرائی این قانون ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ این قانون به پیشنهاد مشترك وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و با همكاری وزارت دادگستری تهیه می شود و به تصویب هیأت وزیران می رسد.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و ده تبصره در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ سی و یكم مرداد ماه یكهزار و سیصد و نود و شش مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ 8 /6 /1396 به تأیید شورای نگهبان رسید.

رئیس مجلس شورای اسلامی – علی لاریجانی