هیأت وزیران در جلسه مورخ 9/3/1380 بنا به پیشنهاد مشترك شماره 86982/52 مورخ 21/9/1379 وزارتخانههای راه و ترابری و كشور وسازمان تأمین اجتماعی و به استناد تبصره (6) ماده واحده قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بین شهری – مصوب 1379 – آییننامه اجرایی قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه اجرایی قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بین شهری مصوب 1380,03,09
ماده 1
در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به كار میروند:
الف – سازمان: سازمان حمل و نقل و پایانههای كشور.
ب – راننده: رانندگان خودروهای حمل بار و مسافر بین شهری كه دارای گواهینامه رانندگی معتبر و متناسب با نوع وسیله نقلیه عمومی بین شهری بودهو دفترچه كار رانندگی آنها توسط سازمان صادر شده باشد.
پ – دفترچه كار رانندگی معتبر، بارنامه و صورت وضعیت مسافر: تعاریف مذكور در قوانین و مقررات مربوط به حمل و نقل جادهای.
ت – قانون: قانون تأمین اجتماعی – مصوب 1354.
ث – دستمزد مقطوع: درآمد ماهانهای كه طبق ماده (35) قانون برای راننده تعیین میشود و مبنای دریافت حق بیمه و ارایه خدمات قانونی قرار میگیرد.
ج – قانون بیمه اجتماعی رانندگان: قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بین شهری – مصوب 1379 -.
ماده 2
نرخ حق بیمه راننده مطابق ماده (28) قانون تعیین میشود.
ماده 3
راننده به ترتیب زیر مشمول قانون بیمه اجتماعی رانندگان قرار میگیرد:
الف – كلیه رانندگانی كه تا تاریخ تصویب این آیین نامه از طریق بارنامه و صورت وضعیت، حق بیمه پرداخت نمودهاند و دارای دفترچه كار معتبررانندگی از طرف سازمان میباشند مشمول قانون بیمه اجتماعی رانندگان بوده و مكلفند حق بیمه مربوط را رأساً پرداخت نمایند.
تبصره – حق بیمه پرداخت شده براساس بارنامه و یا صورت وضعیت مسافری تا تاریخ تصویب این آیین نامه جزو سوابق بیمهای راننده محسوبمیشود.
ب – رانندگانی كه فاقد شرایط بند «الف» این ماده هستند و از تاریخ تصویب این آیین نامه به بعد درخواست صدور دفترچه كار را دارند، باید درخواستكتبی خود را همراه با گواهینامه معتبر رانندگی و سایر مدارك شناسایی به سازمان تأمین اجتماعی ارایه نمایند. سازمان تأمین اجتماعی پس از انجاممعاینات پزشكی و با دریافت وجوهی معادل سه ماه حق بیمه زمان درخواست كه جنبه علی الحساب خواهد داشت، شماره شناسایی به رانندهاختصاص داده و او را جهت دریافت دفترچه كار رانندگی به سازمان معرفی مینماید. راننده معرفی شده پس از دریافت دفترچه كار رانندگی معتبر ازسازمان و از تاریخ صدور دفترچه مشمول قانون بیمه اجتماعی رانندگان قرار میگیرد.
تبصره – وجه دریافتی از افراد معرفی شده به سازمان كه دفترچه رانندگی از سازمان دریافت ننمایند پس از كسر هزینههای اداری قابل استرداد خواهدبود.
ماده 4
رانندگانی كه براساس این آیین نامه بیمه شدهاند، مكلفند شخصاً حق بیمه سهم بیمه شده و كارفرما، مربوط به ماههای آتی را (حداقل حق بیمهسه ماه) كه بر مبنای دستمزد مقطوع تعیین میشود حداكثر تا پایان ماه بعد از آخرین ماهی كه ح بیمه مبوط قبلاً پرداخت شده است، به سازمان تأمیناجتماعی پرداخت نمایند، چنانچه حق بیمه مربوط به فاصله زمانی كه راننده دارای دفترچه كار معتبر بوده است ظرف مهلت مقرر در این ماده پرداختنگردد، اصل حق بیمه و خسارت تأخیر تأدیه (متفرعات) طبق ماده (50) قانون از وی قابل وصول خواهد بود.
ماده 5
سازمان با اخذ تأییدیه پرداخت حق بیمه از سازمان تأمین اجتماعی و پس از احراز شرایط زیر نسبت به صدور، تمدید یا تجدید دفترچه كاررانندگی اقدام میكند:
الف – داشتن گواهینامه معتبر رانندگی متناسب با وسیله نقلیه.
ب – داشتن حداقل مدرك تحصیلی پایان دوره ابتدایی یا دوره نهضت سوادآموزی.
پ – داشتن كارت سلامت از مراجع ذی صلاح.
تبصره – سازمان مكلف است در صورتی كه میزان تخلفات راننده از نظر نوع و تعداد از حد مجاز كه میزان آن براساس دستورالعمل مشتركوزارتخانههای راه و ترابری و كشور (نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران) تعیین میشود، تجاوز نماید از تمدید دفترچه كار رانندگی وی برای مدتمعین و یا نامحدود خودداری نماید.
ماده 6
شركتها و مؤسسات حمل بار و مسافر بین شهری مكلفند از تحویل كالا یا مسافر به راننده فاقد دفترچه كار معتبر خودداری نمایند و درصورت تخلف برای بار اول مكلف به پرداخت معادل 3 ماه حق بیمه یك راننده به ازای هر بارنامه و یا صورت وضعیت مسافر و در صورت تكرار بهپرداخت معادل یكسال حق بیمه یك راننده به سازمان تأمین اجتماعی میباشند. سازمان تأمین اجتماعی حق بیمه مذكور را طبق ماده (50) قانون ازشركتها و مؤسسات متخلف وصول مینماید.
ماده 7
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و پلیس راه مكلفند به هنگام تردد وسایط نقلیه باربری و مسافربری، دفترچه كار رانندگان را كنترل و درصورت عدم ارایه یا فقدان اعتبار آن طبق ماده (7) قانون «الزام شركتها و مؤسسات ترابری جادهای به استفاده از صورت وضعیت مسافری و بارنامه -مصوب 1368-» برخورد نموده و مشخصات راننده، بارنامه یا صورت وضعیت و همچنین مشخصات و آدرس شركت و مؤسسه حمل و نقل صادركننده بارنامه یا صورت وضعیت را به اداره تأمین اجتماعی محل اعلام نمایند.
ماده 8
رانندگان مشمول قانون (به استثنای رانندگان موضوع ماده 3 این آیین نامه) و شاغلان و بازنشستگان وزارتخانهها و مؤسسات دولتی و وابستهبه دولت و نیروهای نظامی و انتظامی كه مشمول قانون خاص حمایتی هستند از شمول این آیین نامه مستثنا خواهند بود.
معاون اول رییس جمهور – حسن حبیبی