قواعد مبداء موافقتنامه تجارت ترجیحی میان كشورهای عضو گروه دی – هشت مصوب 1390

قواعد مبداء موافقتنامه تجارت ترجیحی میان كشورهای عضو گروه دی – هشت مصوب 1390,10,28

هیئت وزیران در جلسه مورخ ۲۸/۱۰/۱۳۹۰ بنا به پیشنهاد شماره ۷۷۱۳۶/۱۴۲۲۵ مورخ ۳/۱۰/۱۳۹۰ معاونت حقوقی رییس‌جمهور و به استناد اصل یكصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب نمود:
با توجه به ماده (۱۲) قانون موافقت ‌نامه تجارت ترجیحی میان كشورهای عضو گروه دی ـ هشت ـ مصوب ۱۳۸۶ـ متن تطبیق ترجمه شده «قواعد مبداء موافقت‌نامه تجارت ترجیحی میان كشورهای عضو گروه دی ـ هشت» به شرح پیوست كه تأیید شده به مهر «دفتر هیئت دولت» است، برای ایجاد هماهنگی بین دستگاههای مربوط تعیین می‌شود.

معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا رحیمی

قواعد مبداء موافقت‌نامه تجارت ترجیحی میان كشورهای عضو گروه دی ـ هشت
این قواعد، قواعد مبداء موافقت ‌نامه تجارت ترجیحی میان كشورهای عضو گروه دی ـ هشت موضوع ماده (۱۲) آن موافقت‌نامه (كه از این پس با عنوان موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت به آن اشاره خواهد شد)، نامیده می‌شود.
این قواعد، ضمیمه موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت و جزء لاینفك آن خواهد بود.

قاعده ۱
تعاریف

از نظر این قواعد:

الف ) «ارزش سیف»، به معنی قیمت عملاً پرداخت شده یا قابل پرداخت به صادركننده برای كالاها در هنگام تخلیه كالاها از وسیله حمل در محل ورود به كشور است. این قیمت عبارت است از هزینه كالاها، بیمه و هزینه حمل لازم برای تحویل در مقصد ذكرشده؛

ب ) «محموله» به معنی كالاهایی است كه یا به صورت همزمان از یك صادركننده به یك دریافت‌كننده فرستاده می‌شود یا حمل آنها از صادركننده به دریافت‌كننده توسط یك سند حمل و یا در صورت عدم وجود چنین مدركی توسط یك فاكتور واحد، پوشش داده می‌شود؛

پ ) «ارزش گمركی» به معنی ارزش معاملاتی كالاهای وارد شده است، یعنی قیمتی كه هنگام فروش كالاها برای صدور به كشور واردكننده، به علاوه سایر هزینه‌های اعمال شده و تعدیلهای انجام گرفته، عملاً پرداخت شده یا قابل پرداخت است. ارزش گمركی در مواردی كه تعیین آن براساس ارزش معاملاتی ممكن نباشد با استفاده از یكی از روشهای زیر تعیین خواهد شد:
۱ـ ارزش معاملاتی كالاهای همسان؛
۲ـ ارزش معاملاتی كالاهای مشابه؛
۳ـ روش ارزش كاهشی؛
۴ـ روش ارزش محاسباتی؛ یا
۵ ـ روش مراجعه به سوابق.

ت ) «قیمت درب كارخانه» به معنی قیمت پرداخت شده یا قابل پرداخت به تولیدكننده برای كالا در سرزمین عضو متعاهد است كه آخرین كار یا فرآوری در آنجا صورت گرفته است. این قیمت شامل ارزش همـه مواد مورد استفاده، منهای مالیـاتهای داخلی است كه در صورتی كه محصول به دست آمده صادر گردد، بازپرداخت شده و یا ممكن است بازپرداخت شود؛

ث ) «مواد غیرمستقیم» به معنی كالایی است كه در تولید، آزمایش یا بازرسی كالایی دیگر استفاده شده، ولی به طور فیزیكی در خود كالا به كار نرفته است یا كالایی است كه در نگهداری ساختمانها یا در عملكرد تجهیزات مرتبط با تولید كالایی دیگر، استفاده شده است. این مواد شامل موارد ذیل می‌باشند:
۱ـ سوخت و انرژی؛
۲ـ ابزارآلات، قالبها و مانند آن؛
۳ـ قطعات و مواد استفاده شده در حفظ تجهیزات و ساختمانها؛
۴ـ روان ‌سازها، گریسها، مواد مورد استفاده در تركیبات، مواد دیگر استفاده شده در تولید یا استفاده شده در عملكرد تجهیزات و ساختمانها؛
۵ ـ دستكشها، عینكها، كفشها، پوشاك، تجهیزات ایمنی و ملزومات؛
۶ ـ تجهیزات، وسایل و ملزومات استفاده شده برای آزمایش یا بازرسی كالاها؛
۷ـ كاتالیزورها و حلالها؛ و
۸ ـ هر كالای دیگری كه در خود كالاها به كار نرفته است اما استفاده آنها در تولید كالاهای مزبور را می‌توان منطقاً بخشی از تولید آن كالاها تلقی كرد.

ج ) «مواد» به معنی تركیبات، قطعات، اجزا، زیرمجموعه‌ها و/یا كالاهایی كه به طور فیزیكی در كالاهای دیگر یا فرآیند تولید كالاهای دیگر به كار گرفته می‌شوند؛

چ ) «مواد فاقد مبداء داخلی» استفاده شده در تولید به معنی هر موادی است كه كشور مبداء آن كشوری غیر از اعضای متعاهد باشد و هر موادی كه مبداءآن را نمی‌توان تعیین كرد؛

ح ) «كالاهای دارای مبداء داخلی» به معنی كالاهایی است كه طبق مقررات قواعد مبداءموافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت واجد شرایط دارای مبداء داخلی بودن است؛

خ ) «تولید» به معنی روشهای به دست آوردن كالاها شامل تولید در كارخانه، تولید، سرهم‌كردن، فرآوری، كاشت، پرورش گیاهان، پرورش حیوانات، معدن‌كاری، استخراج، برداشت، ماهیگـیری، تله‌گـذاری، گردآوری، جـمع‌آوری، شكـار، صـید و غیره می‌شود؛ و

د ) «سرزمین» به معنی سرزمین اعضای متعاهد شامل آبهای سرزمینی آنهاست.

قاعده ۲
معیار تعیین مبداء كالا
كالاهای مشمول موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت كه از سرزمین یكی از اعضای متعاهد به سرزمین عضو متعاهد دیگر وارد شده و با توجه به تعریف قاعده (۷) مستقیماً حمل شده‌اند، در صورتی شایسته برخورداری از رفتار ترجیحی خواهند بود كه الزامات مربوط به مبداء را طبق هر یك از شروط زیر رعایت كنند:

الف ) محصولاتی كه طبق تعریف و مقررات مندرج در قاعده۳، تماماً در یك كشور عضو متعاهد به دست آمده یا تولید شده باشند؛ یا

ب ) محصولاتی كه تماماً در یك كشور عضو متعاهد به دست نیامده یا تولیدنشده باشند، به شرط آنكه محصولات مذكور طبق قاعده (۴) شایسته رفتار ترجیحی باشند.

قاعده۳
محصولاتی كه تماماً در یكی از كشورهای عضو متعاهد تولید شده یا به دست آمده‌اند

۱ـ در چارچوب بند (الف) قاعده (۲)، موارد زیر به عنوان محصول تماماً تولید شده یا به دست آمده در سرزمین یك عضو متعاهد شناخته خواهد شد:
الف) گیاهان و محصولات گیاهی كه در آنجا برداشت، چیده یا جمع‌آوری شده‌اند؛
ب) حیوانات زنده متولدشده و پرورش‌یافته در آنجا؛
پ) محصولات به دست آمده از حیوانات زنده مورد اشاره در بند (ب) فوق؛
ت) محصولات به دست آمده از شكار، تله‌گذاری، ماهیگیری، پرورش آبزیان، گردآوری یا صید انجام شده در آنجا؛
ث) مواد معدنی و مواد دیگری كه در طبیعت وجود دارند، غیر از مواد مورد اشاره در بندهای (الف) تا (ت) فوق كه از خاك، آبها، بستر دریا یا زیر بستر دریای آنها استخراج یا برداشت می‌شوند؛
ج) محصولات به دست آمده از آبها، بستر دریا یا زیر بستر دریا خارج از آبهای سرزمینی عضو متعاهد موردنظر، مشروط به اینكه عضو مذكور براساس حقوق بین‌الملل حق بهره‌برداری از این آبها، بستر دریا یا زیر بستر دریا را داشته باشد؛
چ) كالاهای صید دریایی و سایر كالاهای دریایی كه توسط شناورهای ثبت شده در یك عضو متعاهد یا دارای مجوز حمل پرچم كشور آن عضو متعاهد از دریاهای آزاد به دست آمده باشند؛
ح) كالاهایی كه در كشتیهای كارخانه‌دار ثبت شده در سرزمین یك عضو متعاهد و یا دارای مجوز حمل پرچم آن عضو متعاهد، منحصراً از محصولات مورد اشاره در بند (چ) فوق فرآوری و/یا ساخته شده‌اند؛
خ) اقلام مستعمل كه دیگر قابلیت كاربرد برای منظور اصلی و قابلیت بازسازی یا تعمیر ندارند و فقط مناسب امحاء یا بازیابی قطعات یا مواد خام یا بازیافت باشند؛
د) ضایعات و قراضه‌های حاصل از عملیات تولیدی كه در آنجا انجام شده‌اند؛ و
ذ) كالاهایی كه در سرزمین عضو متعاهد منحصراً از محصولات مورد اشاره در جزءهای (الف) تا (د) فوق به دست آمده یا تولید شده‌اند.

۲ـ عبارات « شناورهای آنها» و «كشتیهای كارخانه‌دار آنها» در شق‌های (چ) و (ح) بند (۱) تنها در مورد شناورها و كشتیهای كارخانه‌داری به كار خواهد رفت كه:
الف) در سرزمین یكی از اعضای متعاهد ثبت شده باشند؛ یا
ب) تحت پرچم سرزمین یكی از اعضای متعاهد حركت می‌كنند؛ یا
پ) حداقل ۵۰ درصد از مالكیت آنها در اختیار اتباع یكی از اعضای متعاهد یا در اختیار شركتی باشد كه دفتر مركزی آن در سرزمین یكی از اعضای متعاهد بوده و در آن مدیر یا مدیران، رییس هیأت مدیره یا هیأت نظارتی و اكثریت اعضای چنین هیأتهایی از اتباع یكی از اعضای متعاهد باشند، به علاوه آن كه در مورد مشاركتها یا شركتهای بامسؤولیت محدود، حداقل نصف سرمایه متعلق به آن عضو متعاهد یا نهادهای عمومی یا اتباع عضو متعاهد مذكور باشد.

قاعده ۴
محصولاتی كه تماماً در كشورهای عضو تولید نشده یا به دست نیامده‌اند

۱ـ از نظر بند (ب) قاعده ۲، یك محصول دارای مبداء داخلی تلقی خواهد شد، مشروط به اینكه مبداء حداقل ۴۰ درصد قیمت درب كارخانه ارزش محتوای آن یكی از اعضای متعاهد باشد.

۲ـ به منظور محاسبه ارزش افزوده محتوای داخلی، روش زیر به كار خواهد رفت:
۴۰% <(۱۰۰ Í قیمت درب كارخانه – ارزش مواد فاقد مبداء داخلی)
قیمت درب كارخانه

۳ـ ارزش مواد فاقد مبداء داخلی عبارت خواهد بود از:
الف) ارزش سیف در زمان ورود مواد؛ یا
ب) اولین قیمت قابل تعیین پرداخت شده برای مواد دارای مبداء غیرمشخص در سرزمین عضو متعاهدی كه كار یا فرآوری در آن انجام می‌گیرد.

قاعده ۵
قاعده مبداء تجمیعی
مگر در صورتی كه طوری دیگر مقرر شده باشد، محصولاتی كه با الزامات مبداء مندرج در قاعده۲ مطابقت دارند و در سرزمین یكی از اعضای متعاهد به عنوان مواد برای یك محصول تمام‌شده شایسته برخورداری از رفتار ترجیح‌آمیز موافقت‌نامه دی ـ هشت استفاده شده‌اند، به عنوان محصول دارای مبداء داخلی در سرزمین عضو متعاهدی كه كار یا فرآوری محصول تمام شده مزبور در آن انجام گرفته، تلقی خواهند شد؛ مشروط به اینكه مجموع محتوای محصول نهایی كه دارای مبداء داخلی اعضای متعاهد دی ـ هشت است، كمتر از ۴۰% نباشد.

قاعده ۶
عملیات یا فرآیندهای كمتر از حد قابل قبول
عملیات زیر چه با الزامات قاعده (۳)، (۴) یا (۵) مطابقت داشته باشند و چه نداشته باشند، در هر صورت كار یا فرآیندهای كافی برای تغییر وضعیت مبداء محصولات محسوب نخواهند شد:

الف ) عملیاتی كه به منظور حفظ محصولات در شرایط مطلوب هنگام حمل و انبارداری انجام می‌گیرد (از قبیل خشك كردن، منجمد كردن، در آب نمك خواباندن، در معرض تهویه قرار دادن، پهن كردن، سرما دادن، در نمك، دی‌اكسید سولفور یا سایر محلولهای آبگون قرار دادن، جدا كردن قسمتهای آسیب‌دیده و عملیاتی مشابه آن)؛

ب ) عملیات ساده شامل جداكردن گرد و غبار، الك كردن یا غربال كردن، مرتب كردن، طبقه‌بندی كردن، جفت و جور كردن (شامل قرار دادن كالاها در مجموعه)، شستن، رنگ كردن، بریدن؛

پ ) تغییر بسته‌ بندی، جداسازی و سرهم بندی محموله‌ها؛

ت ) بریدن و ورقه ورقه كردن ساده؛

ث ) الصاق علامت یا برچسب یا سایر نشانه‌های شناسایی مشابه روی محصولات یا بسته‌بندی آنها؛

ج ) بسته‌بندی مجدد یا قرار دادن در بطری، شیشه، كیسه، جعبه، نصب كردن روی صفحه یا تخته و تمامی دیگر عملیات بسته‌بندی؛

چ ) مخلوط كردن ساده محصولات از انواع مختلف یا غیر آن؛

ح ) سرهم كردن ساده اجزاء محصولات به منظور تشكیل یك محصول كامل؛

خ ) از هم جداسازی مجموعه‌ها؛

د ) ذبح حیوانات؛

ذ ) رقیق كردن صرف با آب یا ماده دیگری كه ویژگیهای كالاها را به طور اساسی تغییر نمی‌دهد؛

ر ) اتوكشی یا صاف كردن منسوجات؛

ز ) سبوس‌گیری، سفید كردن جزئی یا كلی، جلا دادن و لعاب‌دار كردن غلات و برنج؛

س ) عملیات مربوط به رنگ كردن شكر یا به شكل حبه‌های قند درآوردن آن؛ و

ش ) پوست كندن، هسته درآوردن و مغز كردن میوه‌جات، مغزها و سبزیجات.

قاعده ۷
حمل مستقیم
رفتار ترجیحی مقرر شده در موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت فقط شامل محصولاتی خواهد شد كه الزامات این قواعد در موردشان رعایت شده باشد و به صورت مستقیم میان اعضای متعاهد حمل شده باشند. با این حال، محصولاتی كه حمل آنها شامل گذر از میان سرزمینهای یك یا چند عضو غیرمتعاهد واسطه با یا بدون ترانس شیپمنت (انتقال از یك وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر) یا نگهداری موقـت در انبار می‌شـود، نیز شـایسته برخـورداری از رفتـار ترجیحی خـواهند بـود مشروط به اینكه:

الف ) انتخاب محل ورود كالای گذری بنا به دلایل جغرافیایی یا ملاحظات منحصراً مربوط به الزامات حمل و نقل، قابل توجیه باشد؛

ب ) محصولات مورد نظر در آن كشورها وارد جریان تجارت یا مصرف نشده باشند؛

پ ) محصولات مورد نظر در آن كشورها تحت هیچ عملیاتی به جز تخلیه و بارگیری مجدد یا هر عملیات ضروری برای حفظ كالا در وضعیت مطلوب قرار نگرفته باشند؛ و

ت ) مداركی كه رعایت شروط مندرج در بندهای (الف)، (ب) و (پ) فوق را تأیید نماید مانند بارنامه یا یك سند حمل واحد كه عبور كالا را از كشور صادركننده و از طریق كشور محل گذر پوشش می‌دهد.

قاعده ۸
نحوه برخورد با بسته‌ بندی

۱ـ در مواردی كه به منظور تعیین حقوق گمركی، یكی از اعضای متعاهد با محصولات و بسته‌بندی آنها به طور مجزا برخورد كند؛ عضو مزبور همچنین می‌تواند در مورد واردات خود كه از عضو متعاهد دیگری حمل شده باشد، مبداء این گونه بسته‌بندی را جداگانه تعیین كند.

۲ـ در مواردی كه بند (۱) فوق اعـمال نمی‌شود، بسته‌بنـدی نباید در تعیین مبداء محصول مورد توجه قرار گیرد.

۳ـ مواد بسته‌بندی و ظرفهایی كه منحصراً برای حمل یك محصول به كار برده می‌شوند، در تعیین مبداء محصول مورد توجه قرار نخواهد گرفت.

قاعده 9
لوازم جانبی، قطعات یدكی و ابزارآلات
مبداء لـوازم جانبی، قطعـات یدكی و ابـزارآلات و مـواد آموزشـی یا سـایر اطلاعات ارائه شده به همراه كالاها در تعیین مبداء كالا مورد توجه قرار نخواهند گرفت، مشروط به اینكه عضو متعاهد واردكننده، این گونه لوازم جانبی، قطعات یدكـی و ابزارآلات را همـراه با كالای مـزبـور طبـقه‌بندی و حـقوق گمركـی آن را دریافت كند.

قاعده ۱۰
نحوه برخورد با موادی كه به طور غیرمستقیم در تولید كالا به كار می‌روند
مگر در صورتی كه طور دیگری مقرر شده باشد، در تعیین مبداء كالا، مبداء موادی كه به طور غیرمستقیم در تولید كالا به كار رفته‌اند یا مواد به كار رفته در تولید كالا كه در آن باقـی نمی‌مانند یا بخشی از آن را تشكـیل نمی‌دهند، نباید مورد توجه قرار گیرد.

قاعده ۱۱
طبقه‌بندی كالاها
از نظر این قواعد، كالاها، مواد و محصولات، طبق قواعد عمومی تفسیر نظام هماهنگ‌شده طبقه‌بندی خواهند شد.

قاعده ۱۲
واردات مجدد كالاهای صادر شده
اگر كالاهای دارای مبداء داخلی صادر شده از یك عضو متعاهد، مجدداً وارد آن كشور شوند، آنها باید به عنوان كالاهای فاقد مبداء داخلی در نظر گرفته شوند، مگر اینكه برای مقامات گمركی آن كشور ثابت شود كه:

الف ) كالاهای برگشتی همان كالاهای صادر شده هستند؛ و

ب ) كالاهـا فراتر از آنچه كه برای حفـظ آنها در شـرایط مطلوب در طـول مدتی كه در آن كشور قرار دارند یا در جریان صدور هستند لازم است، تحت هیچ عملیاتی قرار نگرفته‌اند.

قاعده ۱۳
نمایشگاهها

۱ـ محصـولات دارای مبداء داخـلی كه برای شـركت در نمایشـگاه به خـارج از سرزمین یكی از اعضای متعـاهد ارسال مـی‌گردد و بعد از نمایـش برای واردات به سرزمین یك عضو متعاهد فروخته می‌شود، از رفتار ترجیحی موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هـشت برخوردار خواهد شد، مشـروط به اینكه برای مقامات گمرك ثابت شود كه:
الف) صادركننده، محصولات موردنظر را از سرزمین یك عضو متعاهد به كشور محل برگزاری نمایشگاه حمل كرده و در آن جا به نمایش گذاشته است؛
ب) محصولات موردنظر به وسیله صادركننده به شخصی در سرزمین یكی از اعضای متعاهد فروخته یا به نحو دیگر واگذار شده است؛
پ) محصولات در خلال برگزاری نمایشگاه یا بلافاصله پس از آن در همان كشوری كه برای نمایش ارسال شده بودند، حمل گردیده است؛ و
ت) محصولات موردنظر پس از زمان حمل به منظور نمایش، برای هدف دیگری به جز عرضه در نمایشگاه مورد استفاده قرار نگرفته است.

۲ـ گواهی مبداء دی ـ هشت باید براساس مقررات موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت صادر یا تنظیم‌شده و به روش معمول به مقامات گمركی كشور واردكننده تسلیم گردد. نام و نشانی نمایشگاه باید در گواهی قید گردد. در صورت لزوم ممكن است مستندات دیگری راجع به شرایطی كه محصولات تحت آن به نمایش گذاشته شده‌اند، مطالبه شود.

3ـ بند (1) ناظر بر هرگونه نمایشگاه اعم از تجاری، صنعتی، كشاورزی یا هنرهای دستی و یا هر بازار مكاره یا نمایشهای عمومی مشابه آنهاست كه با اهداف خصوصی در فروشگاهها یا محلهای كسب و كار برای فروش محصولات خارجی سازماندهی نشوند و در طول نمایشگاه، محصولات تحت نظارت گمرك قرار دارند.

قاعده ۱۴
ممنوعیت
هر یك از اعضای متعاهد می‌تواند به شرط مطلع ساختن دبیرخانه دی ـ هشت از ورود محـصولاتی كـه شـامل نـهاده‌هایی‌انـد كـه مبـداء آنهـا سـرزمـین عـضو غیرمتعاهدی است و تمـایلی برای ایجاد روابـط اقتصـادی و بازرگـانی با آن كشـور ندارد، جلوگیری نماید.

قاعده ۱۵
گواهی مبداء دی ـ هشت و تشریفات عملی صدور گواهی

۱ـ ادعای اینكه محصولات باید شایسته برخورداری از رفتار ترجیح‌آمیز شناخته شوند، باید به وسیله یك گواهی مبداء دی ـ هشت صادرشده توسط گمرك یا مقامات ذی‌صلاح مربوط كه توسط دولتهای اعضای متعاهد صادركننده تعیین شده و طبق تشریفات عملی صدور گواهی مندرج در پیوست این سند به اطلاع سایر اعضای شركت‌كننده رسیده است، تأیید گردد.

۲ـ پیوست مزبور و ضمیمه آن جزء لاینفك قواعد مبداء دی ـ هشت خواهد بود.

قاعده ۱۶
حل و فصل اختلافات

۱ـ هرگونه اختلافی كه میان اعضای متعاهد بر سر اجرا یا تفسیر مقررات قواعد مبداء دی ـ هشت ایجاد شـود، طبق ماده (۲۶) موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.

۲ـ در همه موارد، حل و فصل اختلافات بین واردكننده و مقامات گمركی كشور واردكننده، باید تحت قوانین كشور مذكور صورت گیرد.

قاعده ۱۷
مجازاتها
اشخاصی كه به منظور برخورداری از رفتار ترجیحی برای محصولات، سندی تهیه نمایند یا موجبات تهیه سندی را فراهم آورند كه حاوی اطلاعات نادرست باشد، طبق قوانین ملی مجازات خواهند شد.

قاعده ۱۸
مناطق آزاد

۱ـ اعضای متعاهد، كلیه اقدامات لازم را معمول خواهند داشت تا اطمینان حاصل شود كه محصولاتی كه تحت پوشش گواهی مبداء دی ـ هشت مبادله می‌شوند و در مسیر حمل، از یك منطقه آزاد واقع در سرزمین آنها استفاده می‌كنند، با محصولات دیگری جایگزین نمی‌گردند و مورد هیچ‌گونه عملی غیر از عملیات متعارف كه هدف آنها جلوگیری از خرابی آنها است، قرار نمی‌گیرند.

۲ـ به عنوان استثنایی بر مقررات مندرج در بند (۱)، هرگاه محصولات دارای مبداء داخلی سرزمین یكی از اعضای متعاهد تحت پوشش گواهی مبداء دی ـ هشت، وارد منـطقه آزادی شـوند و تحت عـملیات یا فرآوری قرار گیرند، مقامات ذی‌ربط باید بنا به درخواست صادركننده ، یك گواهی مبداء جدید دی ـ هشت صادر كنند، به شرطی كه عملیات یا فرآوری انجام شده با مقررات این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت مطابقت داشته باشد.

قاعده ۱۹
گذر و انبارداری كالاها
كالاهـایی كه با مقررات قواعد مبـداء دی ـ هشت مطابقت دارند و در تـاریخ به اجـرا درآمـدن موافقـت‌نامه تجارت ترجیـحی دی ـ هشـت در جـریان حـمل و نقل بوده یـا در سرزمیـن یكی از اعـضای متعاهد در انبـارهای موقت، انـبارهای تحت نظارت گمرك و یا در مـناطق آزاد نگهداری می‌شـوند را می‌توان به عنوان محـصولات دارای مبـداء داخـلی پـذیرفت، مشـروط بـر اینـكه ظـرف چهـار مـاه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت، گواهی مبداء دی ـ هشت آنها كه به صورت عطف به ماسبق تهیه شده و هرگونه اسناد دیگر حاوی مدارك پشتیبان راجع ‌به شرایط حمل آنها، به مقامات گمركی كشور واردكننده تسلیم شود.

قاعده ۲۰
بازبینی و اصلاح

۱ـ در مواقع ضروری ممكن است قواعد مبداء دی ـ هشت بنا به درخواست یكی از اعضای متعاهد طبق تـشریفات منـدرج در ماده (۳۰) موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت به نحو مقتضی مورد بازبینی و اصلاح قرار گیرد.

۲ـ صرف‌نظر از بند (۱) این قاعده، پیوست و ضمیمه آن براساس مقررات ماده (۱۴) پیوست، مورد بازبینی و اصلاح قرار خواهد گرفت.

پیوست
تشریفات عملی صدور گواهی

بخش اول
صدور گواهی مبداء دی ـ هشت

ماده ۱
الزامات كلی
محصولاتی كه مبداء آنها سرزمین یكی از اعضای متعاهد است، هنگام ورود به سرزمین عضو متعاهد دیگر با ارائه گواهی مبداء دی ـ هشت كه نمونه آن پیوست این مقررات است، از مزایای موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت برخوردار خواهند شد.

ماده ۲
تشریفات صدور گواهی مبداء دی ـ هشت

۱ـ گواهی مبداء دی ـ هشت بنا به درخواست كتبی صادركننده یا به مسئولیت او با درخواست نماینده مجاز او، توسط گمرك یا مقامات ذیصلاحی كه توسط دولت كشور صادركننده تعیین شده‌اند و از این پس مقام صادركننده نامیده می‌شوند، صادر می‌شود.

۲ـ بدین منظور، صادركننده یا نماینده مجاز او باید فرم گواهی مبداء دی ـ هشت و فرم درخواست را كه نمونه آنها پیوست این مقررات است، تكمیل نماید. فرمهای مذكور باید به زبان انگلیسی و منطبق با مقررات قوانین داخلی كشور صادركننده تهیه شوند. در صورت تكمیل به صورت دست‌نویس، باید از نوشت‌افزار جوهری و حروف غیرچسبیده استفاده شود. شرح محصولات باید در خانه شماره (۷) فرمهای پیوست كه به همین منظور پیش‌بینی گردیده است درج گردد و هیچ جای خالی سفید در آن گذاشته نشود. در مواردی كه خانه مذكور كاملاً با نوشته پر نمی‌شود باید یك خط افقی زیر آخرین سطر كشیده شود و قسمت خالی با كشیدن ضربدر بسته شود.

۳ـ صادركننده متقاضی صدور گواهی مبداء دی ـ هشت، باید آماده باشد تا در هر زمان در صورت درخواست گمرك یا مقامات ذیصلاح كشور صادركننده كه گواهی مبداء دی ـ هشت در آنجا صادر می‌شود، هرگونه مدرك مقتضی را كه مبداء داخلی داشتن محصولات موردنظر و یا رعایت سایر الزامات این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت را تأیید كند، تسلیم آنها نماید.

۴ـ گمرك یا مقامات صلاحیت‌دار هریك از اعضای متعاهد در صورتی می‌توانند اقدام به صدور گواهی مبداء دی ـ هشت نمایند كه سرزمین آن عضو متعاهد را بتوان مبداء محصولات مورد نظر شناخت و سایر الزامات این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت، در مورد آن محصولات رعایت شده باشد. نام كشور مبداء كالاها باید در خانه شماره ۳ گواهی درج شود.

۵ ـ مقامات صـادركننده گواهی مبـداء دی ـ هشـت باید اقدامـات لازم را جهـت رسیدگی به اصالت مبداء محصولات و رعایت سایر شرایط این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت انجام دهند. بدین‌منظور، آنها حق دارند هر مدركی را از صادركننده مطالبه كرده و هرگونه بازرسی را كه مقتضی بدانند در مورد حسابهای صادركننده به عمل آورند و هرگونه بررسی دیگری را كه مناسب تشخیص دهند به انجام رسانند. همچنین مقامات صادركننده باید اطمینان حاصل كنند كه فرمهای مورد اشاره در بند (۲) طبق مقررات تكمیل شده‌اند. مقامات مذكور به ویژه باید مراقبت نمایند كه خانه شماره (۷) مخصوص شرح محصولات به نحوی پر شده باشد كه امكان اضافه كردن متقلبانه مطالب را كاملاً منتفی سازد.

۶ ـ گواهی مبداء دی ـ هشت باید به محض آنكه صادرات واقعاً انجام یا قطعی می‌شود، صادر و در اختیار صادركننده گذاشته شود.

ماده ۳
صدور گواهی مبداء دی ـ هشت به صورت عطف به ماسبق

۱ـ گواهی مبداء دی ـ هشت ممكن است در موارد استثنایی بعد از صدور محصولات مربوط ولی نه بیش از (۶) ماه بعد از تاریخ حمل آنها، صادر شود، مشروط به اینكه:
الف) گواهی مبداء در زمان صدور كالا به دلیل اشتباهات یا از قلم افتادگیهای غیرعمدی یا شرایط خاص، صادر نشده باشد؛ یا
ب) برای گمرك یا مقامات ذی‌صلاح ثابت شود كه گواهی مبداء دی ـ هشت صادرشده، ولی به دلایل فنی در مرحله ورود كالا، پذیرفته نشده است.

۲ـ برای اجرای بند (۱)، صادركننده باید در تقاضای خود، محل و تاریخ صدور محصولات را كه گواهی مبداء دی ـ هشت به آن مربوط می‌شود، ذكر و علت تقاضا را نیز بیان نماید.

۳ـ گواهی مبداء دی ـ هشت را تنها می‌توان پس از احراز مطابقت اطلاعات ارائه‌شده در تقاضای صادركننده با اطلاعات موجود در پرونده مربوط، به صورت عطف به ماسبق صادر كرد.

۴ـ گواهی مبداء دی ـ هشت كه به صورت عطف به ماسبق صادر می‌گردد باید با عبارت « صادره به صورت عطف به ماسبق» تأیید شود.

۵ ـ تأییدیه مورد اشاره در بند (۴) باید در خانه شماره ۶ (ملاحظات) گواهی مبداء دی ـ هشت درج شود.

ماده ۴
صدور المثنای گواهی مبداء دی ـ هشت

۱ـ در صورت سرقت، مفقود شدن یا از بین رفتن گواهی مبداء دی ـ هشت، صادركـننده كالا می‌تواند از گمرك یا مقامات ذی‌صـلاح صادركننـده گواهی مبداء مزبور، درخواسـت صدور المـثنی براسـاس مدارك صادراتی كـالا كه در اختیـار آنها می‌باشد، نماید.

۲ـ المثنایی كه به این صورت صادر می‌شود باید با واژه « المثنی» تأیید گردد.

۳ـ تأییدیه مورد اشاره در بند (۲) باید در خانه شماره ۶ (ملاحظات) گواهی مبداء المثنی دی ـ هشت درج شود.

۴ـ المثنی كه باید تاریخ صدور نسخه اصلی گواهی مبداء دی ـ هشت در آن درج شده باشد، از همان تاریخ معتبر خواهد بود.

ماده ۵
صدور گواهی مبداء دی ـ هشت بر اساس یك گواهی مبداء دی ـ هشت
كه قبلاً صادر یا تهیه شده است

۱ـ پس از آنكه محصولات دارای مبداء داخلی تحت نظارت گمرك در سرزمین یكی از اعضای متعاهد قرار گرفت، می‌توان گواهی مبداء اولیه دی ـ هشت را با یك یا چند گواهی مبداء دی ـ هشت جایگزین كرد تا ارسال تمامی یا بخشی از محصولات موردنظر به نقاط دیگر سرزمین آن عضو متعاهد و ترخیص كالا از گمرك امكان‌پذیر شود. در این صورت، گواهی (گواهی‌های) مبداء دی ـ هشت جایگزین، باید توسط گمرك یا مقامات ذی‌صلاحی صادر گردد كه كالاها تحت نظارت آنها قرار گرفته‌است.

۲ـ در مواردی كه همه یا بخشی از محصولاتی كه مبداء آنها سرزمین یكی از اعضای متعاهد است، به سرزمین یك عضو متعاهد وارد شده یا در انبارهای گمرك آن كشور تحت نظارت گمرك قرار گرفته است، به سرزمین عضو متعاهد دیگری ارسال شود، گواهی مبداء جدید دی ـ هشت باید توسط گمرك یا مقامات ذی‌صلاحی كه كالاها تحت كنترل آنها قرار گرفته صادر شود. در این صورت نام كشور مبداء باید در خانه شماره ۳ گواهی مبداء دی ـ هشت قید گردد.

ماده ۶
اعتبار گواهی مبداء دی ـ هشت

۱ـ گواهی مبداء دی ـ هشت به مدت (۶) ماه از تاریخ صدور در كشور صادركننده اعتبار خواهد داشت و باید ظرف همین مدت به مقامات گمركی كشور واردكننده تسلیم شود.

۲ـ گواهی مبداء دی ـ هشت كه پس از تاریخ نهایی مذكور برای تسلیم كه در بند (۱) مشخص شده است به مقامات گمركی كشور واردكننده تسلیم می‌شود را در صورتی می‌توان جهت اعمال رفتار ترجیحی پذیرفت كه عدم ارائه آنها تا تاریخ نهایی مقرر، ناشی از اوضاع و احوال استثنایی خارج از حیطه اختیار صادركننده كالا باشد.

۳ـ در سایر مواردی كه تسلیم گواهی مبداء با تأخیر انجام می‌شود، در صورتی كه محصولات موضوع گواهی مبداء دی ـ هشت قبل از تاریخ نهایی مذكور تسلیم شده باشند، مقامات گمركی كشور واردكننده می‌توانند گواهی مبداء مزبور را بپذیرند.

ماده ۷
تسلیم گواهی مبداء دی ـ هشت
گواهی مبداء دی ـ هشت طبق تشریفات معمول در كشور واردكننده به مقامات گمركی كشور مذكور تسلیم خواهد شد. مقامات نامبرده ممكن است از واردكننده بخواهند كه بیانیه‌ای با مدرك مذكور همراه نماید، مبنی بر اینكه كالاهای موردنظر شرایط لازم را برای اجرای موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت دارند.

ماده ۸
واردات به دفعات
در موردی كه بنا به درخواست واردكننده و تحت شرایطی كه توسط مقامات گمركی كشور واردكننده تعیین می‌شود، محصولاتی كه با توجه به تعریف بند الف قاعـده عمومی شـماره (۲) نظام همـاهنگ شده به صـورت پیاده شده یا سوارنـشده هستند و تحت فصلهای شانزدهم و هفدهم یا عنوانهای شماره ۷۳۰۸ و ۹۴۰۶ نظام هماهنگ شده جای می‌گیرند به دفعات وارد شوند، هنگام وارد شدن اولین محموله، یك گواهـی مبداء دی ـ هـشت واحد برای این‌گـونه محصـولات به مقامات گمركی تسلیم خواهد شد.

ماده ۹
اسناد پشتیبان
اسناد مذكور در بند (۳) ماده (۲) این پیوست كه به منطور اثبات این موضوع مورد استفاده قرار می‌گیرند كه محصولات مندرج در گواهی مبداء دی ـ هشت را می‌توان محصولات دارای مبداء داخلی سرزمین یكی از اعضای متعاهد دانست و این محصولات سایر شرایط این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت را نیز تأمین می‌كنند، از جمله شامل موارد ذیل می‌باشند:

الف ) مدارك مستقیم مربوط به فرآیندهایی كه توسط صادركننده یا عرضه‌كننده جهت به دست آوردن كالاهای موردنظر انجام شده است و به عنوان مثال در حسابها یا دفاتر داخلی او منعكس است؛

ب ) اسنادی كه دارای مبداء داخلی بودن مواد به كار رفته را ثابت كند و در سرزمین یكی از اعضای متعاهد كه این اسناد بر طبق قوانین داخلی مورد استفاده است، صادر یا تهیه شده باشد؛

پ ) اسنادی كه انجام عملیات یا فرآوری مواد در سرزمین یكی از اعضای متعاهد را ثابت كند و در سرزمین همان عضو متعاهد كه این مدارك برطبق قوانین داخلی مورد استفاده است، صادر یا تهیه شده باشد؛

ت ) گواهی مبداء دی ـ هشت كه دارای مبداء داخلی بودن مواد به كار رفته را ثابت كند و در سرزمین یكی از اعضای متعاهد برطبق این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت صادر یا تهیه شده باشد.

ماده ۱۰
حفظ گواهی مبداء دی ـ هشت و اسناد پشتیبان

۱ـ صادركننده متقاضی صدور گواهی مبداء دی ـ هشت، باید اسناد مذكور در بند (۳) ماده (۲) این پیوست را حداقل به مدت سه سال نگهداری نماید.

۲ـ گمرك یا مـقامات ذی‌صـلاح كـشور صادركنـنده محصـول كه گـواهی مبـداء دی ـ هشت را صادر می‌كنند، باید فرم درخواست مذكور در بند (۲) ماده (۲) را حداقل به مدت (۳) سال نگهداری نمایند.

۳ـ مقامات گمركی كشور واردكننده، باید گواهی مبداء دی ـ هشت تسلیم شده را حداقل به مدت (۳) سال نگهداری نمایند.

ماده ۱۱
مغایرتها و اشتباهات شكلی

۱ـ كشف مغایرتهای جزئی بین مندرجات گواهی مبداء دی ـ هشت و مندرجات اسنادی كه جهت انجام تشریفات ورود كالا به اداره گمرك ارائه می‌شود، فی نفسه موجب سلب اعتبار گواهی مبداء دی ـ هشت نخواهد شد، مشروط بر اینكه برای مقامات گمركی كشور واردكننده به نحو مقتضی محرز شود كه سند مزبور با محصولات ارائه شده مطابقت دارد.

۲ـ اشتباهات شكلی آشكار از قبیل اشتباه در ماشین‌نویسی گواهی مبداء دی ـ هشت موجب رد این سند نمی‌شود، مشروط بر اینكه این‌گونه اشتباهات به نحوی نباشد كه نسبت به صحت مندرجات این سند ایجاد شبهه نماید.

۳ـ درج محصولاتی كه شایسته برخورداری از نظام ترجیح‌آمیز در قالب موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت نیستند در گواهی مبداء دی ـ هشت، محصولات دارای شرایط این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت را برای اعطای رفتار ترجیح‌آمیز و مندرج در همان گواهی مبداء دی ـ هشت تحت تأثیر قرار نخواهد داد و باعث ایجاد تأخیر در ترخیص آنها نخواهد شد.

بخش دوم
ترتیبات مربوط به همكاریهای اداری

ماده ۱۲
كمك متقابل

۱ـ اعضای متعاهد باید نمونه امضاها و تصویر مهرهای مورد استفاده توسط گمرك خود یا مقامات ذی‌صلاح صادركننده گواهی مبداء دی ـ هشت و نشانیها و نمونه مهرهای گمرك یا مقامات ذی‌صلاحی را كه مسئول بررسی اصالت این گواهی‌ها هستند، در اختیار یكدیگر قرار دهند.

۲ـ به منظور اطمینان از حسن اجرای این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت، اعضای متعاهد از طریق گمركات ذی‌صلاح و مراجع ذی‌صلاح و مجاز خود، همدیگر را در بررسی اصالت گواهی مبداء دی ـ هشت صادره و صحت اطلاعات ارائه شده در این اسناد یاری خواهند كرد.

ماده ۱۳
بررسی گواهی مبداء دی ـ هشت

۱ـ بررسی‌های بعدی گواهی مبداء دی ـ هشت صادر شده، به صورت تصادفی یا در مواردی صورت می‌گیرد كه مقامات گمركی كشور واردكننده درباره اصالت این اسناد یا صحت اطلاعات مربوط به مبداء محصولات مورد بحث یا رعایت سایر الزامات این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت، در حد معقولی دچار شك و شبهه شوند.

۲ـ به منظور اجرای مفاد بند (۱)، گمرك یا مقامات ذی‌صلاح كشور واردكننده، گواهی مبداء دی ـ هشت و فاكتور یا تصویر این اسناد را به گمرك یا مقامات ذی‌صلاح كشور صادركننده كالا عودت داده و در صورت اقتضا، دلایل تحقیق را نیز اعلام خواهند داشت. هرگونه اسناد و اطلاعات به دست‌آمده كه نشان دهد اطلاعات مندرج در گواهی مبداء دی ـ هشت نادرست است باید برای تأیید درخواست بررسی ارسال شود.

۳ـ بررسی به وسیله گمرك یا مقامات ذی‌صلاح كشور صادركننده كالا انجام خواهدشد. برای این منظور گمرك یا مقامات ذی‌صلاح حق دارند هرگونه مدركی را مطالبه كرده و هرگونه بازرسی را در مورد حسابهای صادركننده كالا به عمل آورند یا هر كنترل دیگری را كه مقتضی بدانند، انجام دهند.

۴ـ هر گاه مقامات گمركی كشور واردكننده تصمیم بگیرند كه اعطای رفتار ترجیحی به محصولات موردنظر، تا روشن شدن نتایج بررسی به حال تعلیق درآید، می‌توانند به شرط اتخاذ تدابیر احتیاطی كه لازم می‌بینند، به واردكننده اجازه دهند كالا را ترخیص نماید.

۵ ـ گمرك یا مقامات ذی‌صلاح متقاضی بررسی باید در اولین فرصت ممكن از نتایج بررسی مزبور مطلع گردند. نتایج بررسی باید به طور روشن نشان دهد كه آیا اسناد اصالت دارند یا خیر و آیا محصولات موردنظر را می‌توان به عنوان محصولات دارای مبداء داخلی سرزمین یكی از اعضای متعاهد دانست و آیا سایر الزامات این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت رعایت شده است یا خیر.

۶ ـ در مواردی كه مقررات تجمیعی بر طبق قاعده ۵ قواعد مبداء دی ـ هشت اجرا شده است و در ارتباط با بند (۴) ماده (۲)، پاسخ باید شامل یك نسخه (یا نسخه‌هایی) از گواهی (یا گواهی‌هایی) باشد كه ملاك عمل قرار گرفته است.

۷ـ در موارد وجود شك و تردید معقول، چنانچه ظرف مدت (۱۰) ماه از تاریخ درخواست بررسی، پاسخی واصل نشود یا پاسخ حاوی اطلاعات كافی جهت تشخیص اصالت سند موردنظر یا مبداء واقعی محصولات نباشد، مقامات گمرك یا مقامات ذی‌صلاح درخواست‌كننده بررسی، استفاده از ترجیحات را جز در موارد استثنایی، رد خواهند كرد.

ماده ۱۴
اصلاحیه‌ها

۱ـ در مواقع ضروری ممكن است مقررات این پیوست بنا به درخواست هر یك از اعضای متعاهد به نحو مقتضی اصلاح شود.

۲ـ كمیته نظارتی می‌تواند از طریق اجماع، مقررات این پیوست را اصلاح نماید. در صورتی كه حصول اجماع ممكن نباشد، كمیته نظارتی می‌تواند مقررات این پیوست را با اكثریت دوسوم اصلاح نماید.

ماده ۱۵
ضمیمه
ضمیمه این پیوست جزء لاینفك آن خواهد بود.