هيأت وزيران در جلسه مورخ 20 /4/ 1389بنا به پيشنهاد وزارت رفاه و تأمين اجتماعي و تأييد شوراي عالي رفاه و تأمين اجتماعي و به استناد ماده (17) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمين اجتماعي-مصوب 1383 – اساسنامه صندوق تأمين اجتماعي را به شرح زير تصويب نمود:
اساسنامه صندوق تأمين اجتماعي مصوب 1389,04,20با اصلاحات و الحاقات بعدي
ماده 1
سازمان تأمين اجتماعي موضوع ماده (1) قانون تأمين اجتماعي – مصوب 1354- كه به موجب تبصره (2) ماده (12) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمين اجتماعي به صندوق تأمين اجتماعي تغيير نام يافته است، از اين پس بر اساس مفاد اين اساسنامه و ساير قوانين و مقررات مربوط اداره مي شود.
ماده 2
هدف صندوق تأمين اجتماعي كه در اين اساسنامه به اختصار صندوق ناميده مي شود، اجرا ، تعميم و گسترش انواع بيمه هاي اجتماعي و درماني و استقرار نظام هماهنگ متناسب با اهداف نظام جامع رفاه و تأمين اجتماعي و تمركز وجوه و درآمدهاي موضوع قانون تأمين اجتماعي با به كارگيري اصول محاسبات بيمه اي درحوزه بيمه و رعايت اصول بنگاه داري و اقتصادي در حوزه سرمايه گذاري با بهره گيري از وجوه و ذخاير در اختيار صندوق مي باشد.
ماده 3
موضوع فعاليت صندوق در راستاي تحقق اهداف بيمه اي مقرر در قوانين و مقررات مربوط از جمله قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمين اجتماعي و قانون تأمين اجتماعي همچون بازنشستگي، بيكاري، حوادث و بيماري ها، غرامت دستمزد، مستمري از كارافتادگي و بازماندگان و همچنين خدمات درماني و تشكيل، اداره و نظارت بر بخش هاي بيمه هاي اجتماعي و درماني و فعاليت هاي اقتصادي (شركت هاي سرمايه گذاري تحت پوشش ) مربوط مي باشد.
ماده 4
صندوق داراي شخصيت حقوقي و استقلال مالي مي باشد و به صورت مؤسسه عمومي غير دولتي زير مجموعه وزارت رفاه و تأمين اجتماعي طبق مقررات اين اساسنامه و ساير قوانين و مقررات مربوط اداره خواهد شد.
ماده 5
مركز اصلي صندوق در تهران است و مي تواند در تهران و ساير مناطق كشور از طريق شعب و نمايندگي ها يا از طريق واگذاري برخي از امور به كارگزاري ها با رعايت تبصره (1) ماده (12) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمين اجتماعي نسبت به انجام وظايف قانوني خود اقدام نمايد.
تبصره 1– امكان جا بجايي مركز اصلي صندوق در اختيار هيأت امنا مي باشد.
تبصره 2– صندوق مجاز است با رعايت قوانين و مقررات مربوط بر حسب ضرورت نسبت به تأسيس شعبه يا نمايندگي در خارج از كشور اقدام نمايد.
ماده 6
اركان صندوق به شرح زير است :
الف – هيأت امنا
ب – هيأت مديره
پ – مدير عامل
ت – هيأت نظارت
ماده 7
تعداد اعضاي هيأت امناي صندوق بر اساس قانون اصلاح ماده (113) قانون مديريت خدمات كشوري و چگونگي تعيين مديريت سازمان تأمين اجتماعي و صندوق هاي بازنشستگي و بيمه هاي درماني – مصوب 1388- كه از جمله مسؤوليت هيأت امناي صندوق را عهده دار است جمعاً نه نفر بوده و به صورت زير تعيين مي گردند:
الف – شش نفر با پيشنهاد وزير رفاه و تأمين اجتماعي و تصويب شوراي عالي رفاه و تأمين اجتماعي
ب – سه نفر باقي مانده مطابق جزء (2) بند (الف) ماده (17) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمين اجتماعي
تبصره 1– اعضاي هيأت امنا براي مدت چهار سال انتخاب مي شوند و جايگزيني پيش از موعد و تجديد انتخاب آنها بلامانع است و حكم انتصاب رئيس و اعضاي هيأت امنا توسط وزير رفاه و تأمين اجتماعي صادر مي شود.
تبصره 2– چنانچه هر يك از اعضاي هيأت امنا بر كنار ، فوت يا استعفا نمايد يا بيش از سه جلسه متوالي با تشخيص رئيس هيأت امنا بدون عذر موجه غيبت كند، جانشين او براي بقيه مدت مقرر به نحو مذكور در اين ماده انتخاب خواهد شد.
تبصره 3– جلسات هيأت امنا حداقل با حضور شش نفر از اعضا رسميت يافته و تصميمات آن با رأي موافق حداقل پنج عضو حاضر قطعيت خواهد يافت.
تبصره 4– در صورتي كه يكي از اعضاي هيأت امنا شخص وزير رفاه و تأمين اجتماعي باشد، رياست هيأت امنا به عهده وي خواهد بود.
ماده 8
وظايف و اختيارات هيأت امنا به شرح زير مي باشد:
الف – تصويب خط مشي و راهبردهاي كلان صندوق
ب – تصويب برنامه و بودجه، صورت هاي مالي و عملكرد سالانه صندوق
پ – نصب و عزل اعضاي هيأت مديره و هيأت نظارت
تبصره – نصب و عزل مدير عامل صندوق با پيشنهاد هيأت امنا و تأييد و حكم وزير رفاه و تأمين اجتماعي انجام مي پذيرد.
ت – تعيين حقوق و مزايا و پاداش اعضاي هيأت مديره، مدير عامل و حق الزحمه هيأت نظارت در حدودي كه شوراي حقوق و دستمزد ( با رعايت ماده 74 قانون مديريت خدمات كشوري) تعيين مي نمايد.
ث – تصويب آيين نامه هاي مالي، معاملاتي، اداري ، استخدامي و ساير آيين نامه هاي مورد نياز صندوق
ج – تصويب شاخص هاي عملكرد بر اساس اهداف و راهبردهايي كه توسط هيأت مديره تدوين و پيشنهاد مي گردد.
چ – بررسي و تصويب تشكيلات كلان صندوق به پيشنهاد هيأت مديره
ح – پيشنهاد اصلاح اساسنامه به وزارت رفاه و تأمين اجتماعي جهت بررسي و در صورت تأييد، ارسال آن جهت تصويب نهايي در هيأت وزيران.
خ – بررسي و اتخاذ تصميم درخصوص ساير مواردي كه بنا به پيشنهاد هيأت مديره صندوق در هيأت امنا مطرح مي شود.
د – پيشنهاد تغيير يا اصلاح قوانين و مقررات بازنشستگي (از جمله نرخ حق بيمه و سن بازنشستگي) بر اساس شاخص هاي جمعيتي اميد به زندگي و محاسبات بيمه اي جهت تصويب در هيأت وزيران و سير مراحل قانوني.
تبصره 1– نحوه تشكيل و اداره جلسات هيأت امنا به موجب آيين نامه اي خواهد بود كه پس از تشكيل اولين جلسه به تصويب هيأت امنا مي رسد.
تبصره 2– مدير عامل و اعضاي هيأت مديره با دعوت هيأت امنا بدون حق رأي در جلسات هيأت امنا شركت مي كنند.
تبصره 3– هيأت امنا براي بررسي و اظهار نظر درخصوص مسائل صندوق مي تواند كارگروه هاي تخصصي داشته باشد . ترتيب تشكيل جلسات كارگروه هاي تخصصي طبق آيين نامه اي خواهد بود كه ظرف سه ماه پس از تشكيل اولين جلسه به تصويب هيأت امنا مي رسد.
ماده 9
اعضاي هيأت مديره صندوق مطابق بند ( ب) و تبصره (1) ماده (17) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمين اجتماعي متشكل از پنج يا هفت نفر داراي تخصص و تجارب مختلف مورد نياز مي باشد كه از سوي هيأت امنا براي مدت چهار سال انتخاب خواهند شد و انتخاب مجدد آنها بلامانع مي باشد.
تبصره 1– صدور احكام اعضاي هيأت مديره به عهده وزير رفاه و تأمين اجتماعي است.
تبصره 2– هيأت مديره در اولين جلسه از بين اعضاي خود يك نفر را به عنوان رئيس، يك نفر نايب رئيس و يك نفر منشي انتخاب مي نمايد.
ماده 10
وظايف رئيس هيأت مديره به شرح زير است:
الف – دعوت از اعضاي هيأت مديره جهت تشكيل جلسات
ب – اداره جلسات هيأت مديره
پ – انعكاس پيشنهادهاي هيأت مديره به هيأت امنا و ابلاغ مصوبات هيأت امنا و هيأت مديره به مدير عامل.
تبصره – در غياب رئيس هيأت مديره، تمامي وظايف را نايب رييس برعهده دارد.
ت – مكاتبه لازم با دستگاه ها و مراجع ذي صلاح.
ماده 11
مدت عضويت اعضاي هيأت مديره چهار سال است. تجديد انتخاب يا جايگزيني قبل از موعد آنان به ترتيب مقرر در اين اساسنامه خواهد بود.
تبصره 1– تا زمان انتخاب اعضاي هيأت مديره جديد، هيأت مديره قبلي در سمت خود انجام وظيفه خواهند نمود.
تبصره 2– در صورت استعفا، عزل يا فوت هر يك از اعضاي هيأت مديره، هيأت امنا به ترتيب مقرر در اين اساسنامه، ظرف يك ماه جانشين وي را تعيين مي نمايد.
ماده 12
وظايف و اختيارات هيأت مديره به شرح زير است:
الف – بررسي و تدوين خط مشي، راهبردهاي كلان و برنامه هاي اجرايي لازم براي دستيابي به اهداف صندوق جهت ارايه به هيأت امنا
ب – تدوين برنامه عملياتي با رعايت اصول بهره وري جهت تحصيل اهداف راهبردي و خط مشي به صورت سالانه و پنج ساله
پ – بررسي و تدوين بودجه، صورت هاي مالي و عملكرد سالانه صندوق جهت ارايه به هيأت امنا
ت – بررسي و تدوين آيين نامه هاي مالي، معاملاتي، اداري و استخدامي و ساير آيين نامه ها و ضوابط مورد نياز و ارايه آنها به هيأت امنا
ث – بررسي و تدوين ساختار و تشكيلات كلان صندوق و ارايه آن به هيأت امنا و تصويب تشكيلات تفصيلي صندوق براساس اصول و معيارهاي ابلاغي هيأت امنا
ج – بررسي و تأييد نحوه استفاده و بهره برداري از وجوه و ذخاير صندوق و پيشنهاد آن به هيأت امنا
چ – تعيين اعضاي هيأت مديره شركت ها و مؤسسات تابع بدون واسطه و هلدينگ هاي زيرمجموعه جهت صدور حكم توسط مدير عامل پس از تأييد وزير رفاه و تأمين اجتماعي
ح – نظارت بر عملكرد شركت ها و مؤسسات تابع صندوق و ارايه گزارش به هيأت امنا
خ – انجام ساير امور لازم براي صندوق در چارچوب اين اساسنامه و قوانين و مقررات مربوط
د – پيشنهاد ضوابط مربوط به قرارداد هاي بيمه هاي تكميلي و ساير قراردادهاي توافقي به هيأت امنا
ذ – انتخاب نمايندگان صندوق جهت حضور در جلسات مجامع مؤسسات و شركت هايي كه تمام يا قسمتي از سهام آنها متعلق به صندوق مي باشد.
ر – تفريغ بودجه سال قبل تا پايان خرداد هر سال و ارايه آن به همراه ارزيابي عملكرد صندوق به هيأت امنا
تبصره – هيأت مديره مي تواند در صورت لزوم بخشي از اختيارات خود را به مدير عامل تفويض نمايد. اين واگذاري رافع مسؤوليت هيأت مديره نخواهد بود.
ماده 13
جلسات هيأت مديره با حضور حداقل چهار نفر از اعضا رسميت يافته و تصميمات آنان با رأي موافق حداقل سه نفر از اعضاي حاضر معتبر خواهد بود.
تبصره – نحوه تشكيل و اداره جلسات هيأت مديره به موجب آيين نامه اي خواهد بود كه به تصويب هيأت مديره مي رسد.
ماده 14
نصب و عزل مدير عامل با پيشنهاد هيأت امنا و تأييد و حكم وزير رفاه و تأمين اجتماعي براي مدت چهار سال صورت مي گيرد.
تبصره – در صورت ضرورت، وزير رفاه و تأمين اجتماعي مي تواند براي حداكثر شش ماه به منظورانجام مسؤوليت هاي مدير عامل صندوق، سرپرست تعيين و منصوب نمايد.
ماده 15
وظايف و اختيارات مدير عامل به شرح زير است:
الف – اداره امور جاري صندوق در چارچوب قوانين و مقررات، خطي مشي ها، برنامه ها و دستورا لعمل هاي مصوب هيأت امنا و هيأت مديره.
ب – تهيه و تنظيم برنامه و بودجه ، گزارش ها و صورت هاي مالي و عملكرد صندوق جهت ارايه به هيأت مديره.
پ -استقرار و عملياتي نمودن ساختار و تشكيلات مصوب.
ت – نظارت بر عملكرد شركت ها و مؤسسات تابع صندوق و ارايه گزارش به هيأت مديره.
ث – پاسخگويي به هيأت مديره در خصوص مأموريت هاي محول شده.
ج – صدور احكام نصب و عزل اعضاي هيأت مديره شركت ها و مؤسسات تحت پوشش پس از تصويب هيأت مديره صندوق.
چ – صدور احكام نصب و عزل مدير عامل شركت ها و مؤسسات تحت پوشش بي واسطه پس از پيشنهاد هيأت مديره آن شركت ها و تصويب هيأت مديره صندوق.
ح – نصب و عزل معاو نان مدير عامل و مديران استاني.
تبصره 1– نصب و عزل مذكور در اين ماده پس از تأييد وزير رفاه و تأمين اجتماعي امكان پذيراست.
تبصره 2– مدير عامل در مقابل اشخاص حقيقي و حقوقي در مراجع قانوني، نماينده صندوق مي باشد و مي تواند اين اختيار را شخصاً يا به وسيله نمايندگان يا وكلايي كه تعيين مي كند، اعمال نمايد. اين تفويض، رافع مسؤوليت هاي قانوني وي نخواهد بود.
تبصره 3– مكاتبات، قراردادها و اسناد تعهد آور صندوق در چارچوب ضوابط، مقررات و آيين نامه هاي مربوط با امضاي مدير عامل و با مهر صندوق معتبر خواهد بود.
تبصره 4– مدير عامل مي تواند با مسؤوليت خود، قسمتي از وظايف و اختياراتش را به مديران اجرايي صندوق تفويض نمايد.
تبصره 5– چك هاي صادرشده با امضاي مدير عامل و مدير مالي و مهر صندوق معتبر خواهد بود.
ماده 16
اعضاي هيأت نظارت مركب از سه نفر داراي تخصص ها و تجارب مختلف مورد نياز مي باشد كه از سوي هيأت امنا براي مدت چهارسال انتخاب خواهند شد و انتخاب مجدد آنها بلامانع مي باشد.
تبصره 1– هيأت نظارت حق هيچگونه دخالتي در امور اجرايي صندوق نخواهد داشت و در اجراي وظايف خود جهت دريافت اطلاعات مورد نياز و رسيدگي به دفاتر و مدارك بايد از طريق مدير عامل اقدام نمايد.
تبصره 2– مدير عامل موظف است هر گونه مدارك يا توضيحاتي را كه مورد درخواست كتبي هيأت نظارت باشد، در مهلت هاي قانوني يا تعيين شده در اختيار آنان قرار دهد.
تبصره 3– اداره امور داخلي هيأت نظارت و طرز تشكيل جلسات آن و نحوه انجام رسيدگي طبق آيين نامه اي خواهد بود كه توسط هيأت ياد شده تدوين و تصويب خواهد شد.
تبصره 4– انتخاب رئيس هيأت نظارت از بين اعضاي هيأت نظارت، به عهده رئيس هيأت امناي صندوق مي باشد.
تبصره 5– صدور احكام اعضا و رئيس هيأت نظارت به عهده وزير رفاه و تأمين اجتماعي مي باشد.
تبصره 6– وظايف بازرس قانوني به عهده سازمان حسابرسي مي باشد كه گزارش خود را به هيأت نظارت جهت بررسي و اظهار نظر ارايه خواهد نمود.
ماده 17
وظايف و اختيارات هيأت نظارت به شرح زير است:
الف – نظارت بر حسن اجراي مفاد اساسنامه و تطبيق عمليات صندوق با مقررات قانوني
ب – اظهار نظر در خصوص ترازنامه و عملكرد تنظيمي قبل از طرح در هيأت امنا
پ – اظهارنظر در خصوص گزارش بازرس قانوني و ارايه به هيأت امنا
ت – انجام ساير وظايفي كه به موجب اين اساسنامه يا قوانين و مقررات در صلاحيت هيأت نظارت مي باشد.
تبصره – چنانچه هيأت نظارت در اداره امور صندوق عملي خلاف قوانين و مقررات يا مغاير مفاد اين اساسنامه مشاهده نمايد، مراتب را به هيأت مديره اعلام و هيأت مديره ظرف پانزده روز پاسخ مكتوب را اعلام مي كند و هيأت نظارت پس از بررسي، گزارش نهايي را به اطلاع هيأت امنا خواهد رساند.
ماده 18
سال مالي صندوق از اول فروردين هر سال آغاز و در پايان اسفند همان سال خاتمه مي يابد.
تبصره – متناسب با سال مالي مذكور جهت تهيه تراز تلفيقي، سال مالي مؤسسات و شركت هاي متلعق وابسته اصلاح مي گردد.
ماده 19
دارايي ها و درآمدهاي صندوق به شرح زير است:
الف – وجوه و دارايي هاي موجود و منافع حاصل از سرمايه گذاري هاي صندوق
ب – حق بيمه هاي دريافتي و دريافتني شامل سهم بيمه شدگان، كارفرمايان و دولت
پ – وجوه حاصل از خسارات، جرايم و جزاهاي نقدي موضوع قوانين و مقررات مربوط يا احكام قطعي دادگاه ها
ت – هدايا و كمك هاي اشخاص حقيقي و حقوقي اعم از داخل يا خارج كشور
ث – بدهي ها، كمك ها و تعهدات قانوني دولت به صندوق
ج – ساير منابعي كه بر اساس ماده (7) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمين اجتماعي يا قوانين و مقررات مربوط قابل جذب توسط صندوق باشد.
چ – ما به التفاوت سهم درمان مشمولان قانون تأمين اجتماعي موضوع تبصره (1) ماده (9) قانون بيمه همگاني خدمات درماني كشور – مصوب 1373-
ماده 20
هيأت مديره مكلف است تا پايان آذر هر سال بودجه پيشنهادي صندوق را براي سال بعد تنظيم و به هيأت امنا ارايه نمايد. هيأت امنا موظف است تا پايان بهمن همان سال، بودجه سال بعد را تصويب و به هيأت مديره ابلاغ نمايد.
ماده 21
ترازنامه سالانه و گزارش مالي صندوق بايد تا پايان تير جهت ارائه به مراجع قانوني ذي ربط تهيه و تسليم گردد. گزارش مالي سالانه صندوق مشتمل بر صورت هاي مالي تلفيقي حسابرسي شده به همراه گزارش هيأت مديره در مورد فعاليت و وضعيت عمومي صندوق در سال مورد گزارش بايد تا پايان آبان به هيأت نظارت و هيأت امنا ارسال گردد.
تبصره 1– صورت هاي مالي تلفيقي ساليانه صندوق بايد با رعايت استاندار دهاي حسا بداري كه توسط مرجع ذي صلاح قانوني تدوين شده يا مي شود، تهيه و ارائه گردد.
تبصره 2– تصويب صورت هاي مالي صندوق توسط هيأت امنا به منزله مفاصا حساب مدير عامل و اعضاي هيأت مديره براي عملكرد سال مورد نظر مي باشد.
تبصره 3– هيأت نظارت مكلف است نسخه اي از نظرات خود در مورد ترازنامه سالانه و گزارش هاي مالي و صورت دارايي ها و بدهي ها را ظرف پانزده روز از تاريخ دريافت آن به هيأت مديره تسليم نمايد.
تبصره 4 – هيأت مديره موظف است ظرف پانزده روز از تاريخ وصول نظرات هيأت نظارت، آن را بررسي و توجيهات خود را به هيأت امنا تقديم كند.
ماده 22
هيأت امناي صندوق موظف است ظرف يك ماه از تاريخ وصول گزارش عملكرد سالانه و صورت هاي مالي و تلفيقي، تصميم مقتضي اتخاذ نمايد.
ماده 23
هيأت مديره مكلف است در مقاطع زماني مناسب ( هر سه سال حداقل يك بار) گزارش محاسبات فني (بيمه اي) صندوق را كه توسط كارشناسان واجد صلاحيت حرفه اي تهيه گرديده است به همراه گزارش مالي تلفيقي به هيأت امنا ارائه نمايد.
ماده 24
آيين نامه هاي مالي، معاملاتي، اداري و استخدامي به همراه آيين نامه هاي نحوه تشكيل و اداره جلسات هيأت مديره و هيأت نظارت و ساير آيين نامه هاي مورد نياز صندوق بايد ظرف شش ماه پس از ابلاغ اين اساسنامه توسط هيأت مديره صندوق تدوين و به تصويب هيأت امنا برسد.
تبصره – تا زماني كه آيين نامه هاي مذكور به تصويب نرسيده اند، آيين نامه هاي موجود به قوت خود باقي مي باشد.
ماده 25
اعضاي هيأت امنا، هيأت مديره، هيأت نظارت و مدير عامل و اعضاي درجه يك خانواده آنان نمي توانند در معاملاتي كه با صندوق يا به حساب صندوق انجام مي پذيرد، به طور مستقيم يا غير مستقيم سهيم يا شريك باشند.
تبصره 1– اعضاي هيأت امنا ، هيأت نظارت، هيأت مديره و مدير عامل در صورت فعاليت در رشته هاي پزشكي با مجوز هيأت امنا در خصوص عقد قرارداد درماني خارج از وقت اداري جهت ارائه خدمات به بيمه شدگان تحت پوشش صندوق مشمول حكم اين ماده نمي باشند.
تبصره 2 – پرداخت حق بيمه توسط اشخاص حقيقي و حقوقي به صندوق معامله محسوب نمي شود.
محمدرضا رحيمي- معاون اول رييس جمهور