دستورالعمل اجرايي سامانه كارپوشه ملي ايرانيان مصوب 1396,01,28 با اصلاحات و الحاقات بعدي
در اجراي آيين نامه اجرايي ماده (۸) قانون انتشار و دسترسي آزاد به اطلاعات، مصوب ۱۳۹۴ هيأت محترم وزيران و مفاد بند (ث) ماده (۶۷) قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه ج.ا. ايران، موارد زير بانضمام اسناد پيوست (ممهور به مهر دبيرخانه شوراي اجرايي فناوري اطلاعات) در يازدهمين جلسه شورا در تاريخ ۲۸ /۱ /۱۳۹۶ به تصويب رسيد. شايان ذكر است اجراي مصوبات مذكور با رعايت قوانين و مقررات و در چارچوب قانون بودجه ساليانه انجام مي گيرد.
۱. كليه دستگاه هاي اجرايي موضوع ماده (۵) قانون مديريت خدمات كشوري موظف اند ظرف مدت شش ماه نسبت به ارائه خدمات به مردم از طريق كارپوشه ملي ايرانيان به موازات روش هاي ارائه خدمات موجود، اقدام نمايند.
۲. وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات سامانه كارپوشه ملي ايرانيان را به گونه اي توسعه و تكميل نمايد كه امكان ارائه خدمات استعلامي دستگاه هاي اجرايي به مردم و يا ارائه اسناد و مدارك احراز اصالت شده اشخاص به دستگاه هاي اجرايي را فراهم نمايد.
۳. دستورالعمل اجرايي سامانه كارپوشه ملي ايرانيان به شرح پيوست.
نصرا… جهانگرد دبير شورا
محمود واعظي وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات
حسن روحاني رئيس جمهور و رئيس شورا
دستورالعمل اجرايي سامانه كارپوشه ملي ايرانيان
مقدمه
در اجراي آيين نامه اجرايي ماده (۸) قانون انتشار و دسترسي آزاد به اطلاعات، مصوب ۱۳۹۴ هيأت محترم وزيران و مفاد بند (ث) ماده (۶۷) قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه جمهوري اسلامي ايران ـ مصوب ۱۳۹۵ـ ، دستورالعمل اجرايي سامانه كارپوشه ملي ايرانيان را در تاريخ ۲۸ /۱ /۱۳۹۶ در شوراي اجرايي فناوري اطلاعات تصويب شد. متن مصوبه به قرار زير است:
بخش اول : اهداف و ويژگي هاي سامانه
ماده 1
سامانه كارپوشه ملي ايرانيان، سامانه اي است كه طي آن كاربران شامل تمام اشخاص حقيقي و حقوقي در كشور داراي امكانات زير هستند:
1- كارپوشه اي اختصاصي (ايران پوشه) جهت ارسال و دريافت مكاتبات و دريافت خروجي و پاسخ خدمات الكترونيكي
2ـ حفظ اسناد ارسالي از سوي دستگاه ها جهت ارائه به متقاضيان وفق ماده (25) اين دستورالعمل
3ـ احراز هويت يگانه جهت دسترسي به تمام خدمات دولت الكترونيكي بر روي تمام بسترهاي ارتباطي اعم از ثابت و همراه
ماده ۲
اهداف و ويژگي هاي سامانه:
۱ـ ايجاد بستري يكتا، امن، يكپارچه و استنادپذير بين دستگاه ها و كاربران
۲ـ ايجاد فضايي جهت حفظ و ارائه اسناد ارسالي از سوي دستگاه ها به كاربران
۳ـ ايجاد ساز و كاري جهت احراز هويت يگانه كاربران براي دريافت تمام خدمات دولت الكترونيكي
۴ـ حذف هزينه هاي سربار دستگاه ها جهت احراز هويت و ارسال پاسخ خدمات درخواستي، اعلان ها و ابلاغيه ها به كاربران
۵ ـ كاهش مراجعات حضوري به دستگاه ها و امكان رصد وصول مكاتبات و اعلانات به كاربران توسط دستگاه ها
۶ ـ مديريت زمان و تسريع در روند اجراي امور اداري
۷ـ كاهش ترافيك تبادل و گردش اطلاعات مورد نياز از شبكه داخلي دستگاه ها
۸ ـ ايجاد بستر استنادپذيري اسناد كاربران، سامانه مديريت اسناد و فراهم نمودن دسترسي دستگاه هاي اجرايي به اين اسناد حسب اعلام كاربران
بخش دوم : مفاهيم و دامنه شمول مصوبه
ماده ۳
مفاهيم و اختصارهاي اين مصوبه در معاني برشمرده زير بكار رفته اند:
۱. دستگاه: دستگاه هاي اجرايي موضوع ماده (۵) قانون مديريت خدمات كشوري و سازمان ها يا مؤسسات وابسته به آنها و موسسات عمومي مشمول قانون دسترسي آزاد به اطلاعات كه از صلاحيت قانوني براي مكاتبه اداري مستقل با كاربران برخوردارند.
2– كارگزار: كليه دفاتر پيشخوان رسمي دولت و قوه قضائيه و ارائه دهندگان خدمات يكپارچه دولت هوشمند
۳. سازمان: سازمان فناوري اطلاعات ايران.
۴. كاربر: اشخاص حقيقي بالاي ۱۸ سال و مؤسسات خصوصي ايراني موضوع بند «هـ» ماده (۱) قانون انتشار و دسترسي آزاد به اطلاعات و همچنين اتباع خارجي مقيم حاضر در ايران.
۵. ايران پوشه: فضاي اختصاصي كاربران بر روي سامانه جهت تبادل اعلانات و اسناد با دستگاه ها است كه براي هر شخص حقيقي به صورت iran@ (كد ملي) و براي هر شخص حقوقي به صورت iran@ (شناسه ملي)
۶. مركز ملي تبادل اطلاعات: بستر تبادل اطلاعات ناهمگون دولت، شامل شبكه تبادل داده بين دستگاه ها و بستر نرم افزاري تبادل داده ها و اطلاعات الكترونيكي دولت به صورت امن، پايدار و يكپارچه موضوع تبصره ۲ بند ث ماده (۶۷) قانون برنامه ششم توسعه
بخش سوم : تكاليف دستگاه هاي اجرايي
ماده 4
دستگاه هايي كه خدماتي را به مردم يا كسب و كارها ارائه مي كنند ملزم هستند از طريق مركز ملي تبادل اطلاعات به سامانه متصل شوند.
ماده ۵
دستگاه ها مي بايستي درخواست رسمي خود را كه حاوي موارد ذيل است، به سازمان ارائه كنند:
الف) گستره، پراكندگي، فراواني و نوع اعلان ها و اسناد ارسالي به كاربران مربوطه؛
ب) معرفي نماينده دستگاه براي راهبري بخش اختصاصي در سامانه
ت) امكانات و همچنين نيازمندي هاي فناورانه اختصاص يافته از سوي دستگاه به سامانه اعم از اتصال از طريق مركز ملي تبادل اطلاعات يا از طريق واسط كاربري؛
ماده ۶
در صورت تأييد سازمان، دستگاه ظرف ۲۰ روز شرايط و نيازمندي هاي ابلاغي آن را فراهم مي آورد. در صورت زمان بر بودن كار، جدول زماني امور به تأييد سازمان مي رسد.
ماده ۷
دستگاه ها متعهد هستند احراز هويت و همه مكاتبات خود با كاربران را از سامانه انجام داده و چنانچه بر حسب ضرورت از ساير درگاه ها يا سامانه هاي الكترونيكي يا به شكل حضوري تعامل اداري مربوط را به انجام رسانند، مي بايستي سوابق آن را در ايران پوشه كاربران بارگذاري كنند.
ماده ۸
انحلال دستگاه يا منتفي شدن خدمات آن، دليلي براي پايان خدمات سامانه نيست و كاربران آن همچنان مي توانند به اسناد و سوابق مربوط دسترسي داشته باشند.
ماده ۹
دستگاه ها موظف اند امكان معرفي سامانه به كاربران را به عنوان كانال دريافت نتيجه خدمات درخواستي، در پرتال و كليه ابزارهاي عرضه خدمات معرفي كنند.
بخش چهارم : تكاليف سازمان
ماده ۱۰
سازمان براي شناسايي كارگزاران آماده خدمت به تفكيك استان ها، كلان شهرها، مراكز استان، شهرها، بخش ها و روستاهاي سراسر كشور و همچنين نمايندگي هاي كنسولي ايران در ساير كشورها، پيمايش و آمايش لازم را انجام مي دهد.
ماده ۱۱
سازمان ويژگي ها، شرايط و كاركردهاي سامانه را از طريق فراخوان و اطلاع رساني به دستگاه ها معرفي مي كند.
ماده ۱۲
حجم و نوع فايل الصاقي قابل ارسال از طريق سامانه توسط سازمان تعيين و اعلام مي شود.
ماده ۱۳
سازمان موظف است ظرف ده روز درخواست اتصال دستگاه ها به سامانه را بررسي و پاسخ دستگاه درخواست دهنده را بدهد. در صورت عدم پاسخ، فرض بر تأييد درخواست دستگاه است.
ماده ۱۴
با احراز فراهم بودن همه شرايط، سازمان از طريق مركز ملي تبادل اطلاعات ضمن تأمين سرويس احراز هويت كاربران، خروجي خدمات الكترونيكي دستگاه را به سامانه فراهم مي آورد. در غير صورت غيرالكترونيكي بودن خدمات دستگاه ها دسترسي دستگاه از طريق واسط كاربري به سامانه فراهم مي شود.
ماده ۱۵ـ سازمان موظف است ساز و كار استعلام صحت سنجي اسناد چاپ شده را از طريق ايران پوشه كاربران را تا سه ماه فراهم كند.
ماده ۱۶
اتصال بر اساس پيوست امنيتي كه بايد ظرف سه ماه از سوي سازمان در دسترس دستگاه هاي متقاضي قرار گيرد، انجام مي شود.
ماده ۱۷
سازمان مكلف است ظرف شش ماه مركز تماس و ارائه خدمت از راه دور اين سامانه را ايجاد كند.
بخش پنجم : نحوه اخذ و فعال سازي ايران پوشه
ماده ۱۸
سامانه داراي سه سطح دسترسي است.
۱ـ سطح اول: براي عرضه خدمات عمومي دستگاه ها كه ارائه آنها نيازمند اطلاع از هويت گيرنده خدمت است. براي اين سطح از خدمات كد كاربري كاربران با ارسال شماره تلفن همراه مربوط به خود شخص، كد ملي و شماره سريال شناسنامه كاربر فعال مي شود.
۲ـ سطح دو: براي عرضه آن دسته از خدمات دستگاه ها كه ارائه آنها نيازمند احراز هويت كاربران است، احراز هويت با مراجعه حضوري كاربران به يكي از دفاتر كارگزاري و ارائه مدارك مطابق موارد مندرج در مواد (۱۸) و (۱۹) انجام مي شود.
۳ـ سطح سوم: براي عرضه آن دسته از خدمات دستگاه ها كه ارائه آنها نيازمند اخذ امضاي ديجيتالي يا ساير ابزارهاي هوشمند داراي كد امنيتي است.
ماده ۱۹
كاربر سطح دو و سه در گزينش هريك از انواع كارگزاري ها جهت فعال نمودن ايران پوشه خود آزاد است.
ماده ۲۰
براي فعال شدن كد كاربري درخواست دهندگان حقيقي در سطح دو لازم است متقاضي شخصاً با در دست داشتن اطلاعات و مدارك زير به يكي از كارگزاري هاي عرضه كننده خدمت به صورت حضوري مراجعه كند:
الف) كارت هوشمند ملي؛
ب) كد پستي محل اقامت؛
پ) شماره تلفن همراه كه بايد به نام خود كاربر باشد. بديهي است در صورت درخواست كاربر اعلام وصول سند جديد از طريق پيامك به شماره تماس همراه ارسال مي شود.
ت) در صورتيكه كاربر خواستار دريافت اعلام وصول سند جديد از طريق رايانامه شخصي خود باشد لازم است نشاني رايانامه خود با دامنه .ir را ارائه كند.
تبصره – در صورت فقدان كارت هوشمند ملي، اصل كارت ملي و شماره سريال شناسنامه بايد ارائه شود.
ماده ۲۱ـ براي فعال شدن كد كاربري درخواست دهندگان حقوقي در سطح دو و سه لازم است صاحب مجاز امضا وفق آخرين روزنامه رسمي معتبر، با در دست داشتن اطلاعات و مدارك زير به صورت حضوري به يكي از كارگزاري هاي عرضه كننده خدمت مراجعه كند.
الف) اصل شناسنامه و كارت ملي صاحب مجاز امضا مؤسسه به عنوان كاربر حقوقي خدمت؛
ب) شماره ثبت مؤسسه؛
پ) شناسه ملي موسسه
ت) كد پستي محل موسسه
ث) شماره تلفن همراه كه بايد به نام صاحب مجاز امضا موسسه يا خود موسسه باشد. بديهي است در صورت درخواست كاربر اعلام وصول سند جديد از طريق پيامك به شماره تماس همراه ارسال مي شود.
ج) در صورتيكه كاربر خواستار دريافت اعلام وصول سند جديد از طريق رايانامه شخصي صاحب مجاز امضاي موسسه مي باشد لازم است نشاني رايانامه خود را ارائه كند.
تبصره – در صورت تغيير صاحب مجاز امضا در يك موسسه، صاحب امضا جديد موظف است شخصاً جهت تغيير مشخصات حساب كاربري موسسه به يكي از دفاتر كارگزاري مراجعه كند.
ماده ۲۲
كاربر كارپوشه مي تواند دسترسي به كارپوشه خود را با حضور در دفاتر كارگزاري و ارائه فرم تعهد به كاربر ديگري نيز تفويض كند. در اين صورت اطلاعات كارپوشه كاربر براي نماينده معرفي شده نيز ارسال مي شود. در اينصورت اطلاعات هويتي نماينده نيز برپايه مواد (۱۸) يا (۱۹) حسب مورد ثبت مي شود.
تبصره ـ پذيرش نمايندگي كاربران در صورت درخواست خود كاربر، از سوي دفاتر كارگزاري مجاز بلامانع است.
ماده ۲۳
اطلاعات هويتي درخواست دهنده به صورت برخط راستي آزمايي مي شود و در صورت مغايرت، فعال سازي ايران پوشه كاربر درخواست دهنده تا زمان رفع مغايرت به تعويق مي افتد.
ماده ۲۴
پس از تأييد نهايي اطلاعات هويتي درخواست دهنده، نام كاربري به همراه گذرواژه ايران پوشه كاربر از سوي متصدي كارگزاري (غير از سطح اول موضوع بند يك ماده (۱۷)) صرفاً به شخص كاربر تحويل داده مي شود.
ماده ۲۵
مسئوليت حفاظت از نام كاربري و گذرواژه دسترسي به سامانه بر عهده كاربر است و كاربر بايد در اولين استفاده رمز عبور خود را تغيير دهد.
ماده ۲۶
سامانه نمي تواند براي مبادله اطلاعات بين كاربران بكار گرفته شود.
بخش ششم : نحوه ارائه خدمات سامانه
ماده ۲۷
اسناد ارسالي از سوي دستگاه ها در ايران پوشه كاربران حفظ مي شود و با مجوز كاربر اسناد مذكور يا كليه اسنادي كه توسط كاربر ذخيره شده و حسب نياز توسط دستگاه هاي ذيربط احراز اصالت شده مي تواند در اختيار ساير دستگاه ها قرار گيرد.
ماده ۲۸
در صورت لزوم بازيابي رمز عبور ايران پوشه، كاربران سطح دو و سه بايد به يكي از كارگزاري ها به صورت حضوري مراجعه و با ارائه اصل كارت هوشمند ملي يا كارت ملي، رمز عبور جديد را دريافت كنند. بازيابي رمز عبور كاربران سطح يك به صورت غيرحضوري و از طريق ساز و كار تعيين شده در سامانه انجام مي شود.
ماده ۲۹
وصول سند جديد در سامانه بايد بوسيله پيامك و يا سامانه پيام رسان داخلي و يا رايانامه براي سه بار در بازه هاي زماني متناسب به آگاهي كاربر برسد. در صورت دريافت دو بار تأييد پيام از سوي كاربر، مكاتبه مزبور به منزله ابلاغ واقعي خواهد بود.
ماده ۳۰
كاربر مي تواند بدون محدوديت جغرافيايي به سامانه دسترسي داشته و نسبت به چاپ و ذخيره اسناد ارسالي در ايران پوشه خود اقدام كند. تغيير اطلاعات هويتي موضوع مواد (۱۸)، (۱۹) و (۲۰) تنها پس از راستي آزمايي ثبت مي شود.
ماده ۳۱
در صورت فوت يا حجر كاربر حقيقي دسترسي به ايران پوشه كاربر تابع قوانين انحصار وراثت است.
ماده ۳۲
در صورت انحلال كاربر حقوقي، مي بايستي كاربر بلافاصله موضوع انحلال شركت را به يكي از كارگزاري ها اعلام كند. هرگونه دسترسي به سامانه كاربران حقوقي پس از درج پيام از سوي سازمان هاي ذي ربط، منوط به رعايت تشريفات برشمرده در ماده (۲۰) است. پيامدهاي اطلاع ندادن يا اطلاع رساني ديرهنگام به عهده نماينده كاربر خواهد بود.
ماده ۳۳
اسناد و مستندات ايران پوشه كاربران و همچنين داده هاي حاصل از تبادل (داده ترافيك) آنها، تا زمان انقضاي اعتبار تعيين شده از سوي دستگاه فرستنده نزد سامانه نگاهداري مي شوند.
بخش هفتم : ساير مقررات
ماده ۳۴
كارگزاران موظف هستند بر پايه شاخص هاي ابلاغي سازمان نسبت به فراهم آوردن نيازمندي هاي سازه اي، سامانه اي، اداري و يا دفتري كاربران اقدام نمايند.
ماده ۳۵
هرگونه دسترسي غيرمجاز به ايران پوشه كاربران و داده ها و اطلاعات آنها خارج از قوانين مربوط ممنوع است.
ماده ۳۶
تعرفه يا كارمزد خدمات سامانه مذكور از سوي كارگزاران يا دستگاه ها در ازاي ارائه خدمت به كاربران، با پيشنهاد سازمان منوط به تصويب كميسيون تنظيم مقررات ارتباطات است.
ماده ۳۷
دستگاه ها يا كارگزاران مي توانند با تأييد سازمان خدمات ويژه اي را براي كاربران خود پيش بيني كنند به نحويكه كاربران در استفاده از آنها مختار باشند؛ مشروط به آنكه در ارائه مطلوب خدمات پايه و الزامي شان خدشه اي وارد نشود.
ماده ۳۸
سازمان فناوري اطلاعات ايران موظف است بر اساس بازخورد نيازمندي ها سامانه كارپوشه ملي ايرانيان را توسعه دهد.