قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مصوب 1382,09,19
ماده 1
نظر به تحول چشمگیر علوم و فنون مرتبط با صنایع الكترونیك، مخابرات، ارتباطات رادیوئی و رایانه ای و نقش مهم مؤثر خدمات پستی، مخابراتی، پست بانك و سنجش از راه دور، در امور فرهنگی و اقتصادی، تعمیق علایق و پیوستگی بین جوامع انسانی، تحول نظام اداری، كاهش مسافرتهای غیرضرور، حفظ محیط زیست و تشخیص منابع زمینی، هواشناسی، اقیانوس شناسی در برنامه ریزی توسعه و لزوم تدوین و تعیین وظایف و اختیارات قانونی برای دستگاه متولی نظارت بر عرضه خدمات مذكور و هماهنگ كردن نام و عنوان این دستگاه، متناسب با ضرورتها و نیازهای زمان، قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در چارچوب سیاستهای كلی نظام به شرح مواد آتی تدوین می شود.
ماده 2
به منظور اعمال حاكمیت بر طیف فركانس و حفاظت از حقوق رادیوئی كشور در سطح منطقه و بین الملل و تمركز امور سیاستگذاری، تدوین ضوابط و استانداردها و نظارت بر حسن اجرای آنها در بخشهای مختلف ارتباطات پستی و مخابراتی نظیر خدمات جدید و متعارف پستی، مخابراتی، ارتباطات فضایی، ارتباطات رادیوئی، انتقال دادهها، انتقال صدا و تصویر، سنجش از راه دور، ارتباطات رایانه ای و ایجاد بستر مناسب برای ارتباطات و آمایش و پردازش اطلاعات و روشهای دورسنجی و پشتیبانی آنها و همچنین سیاستگذاری در زمینه توسعه امكانات و خدمات ارتباطی مذكور، هماهنگ با آخرین پیشرفتهای علمی، تجربی و فناوری اطلاعات در جهان، درچارچوب سیاستهای كلی نظام به موجب این قانون نام وزارت پست و تلگراف و تلفن به «وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات» ، تغییر می یابد و كلیه وظایف، اختیارات و مسؤولیتهای وزیر و وزارت پست و تلگراف و تلفن به وزیر و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تفویض می گردد.
ماده 3
وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات:
الف – تدوین سیاستها و ضوابط كلی در زمینه توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات در چارچوب سیاستهای كلی نظام.
ب – سیاستگذاری و برنامه ریزی كلان و هدایت و نظارت بر شبكه های پستی، پست بانك و مخابراتی و فناوری اطلاعات كشور در چارچوب سیاستهای كلی نظام.
ج – ایجاد، نگهداری، بهره برداری و توسعه شبكه های مادر پستی و مخابراتی كشور
د – تنظیم، مدیریت و كنترل فضای فركانسی كشور و تدوین مقررات و تصویب ضوابط و جداول و معیارهای استفاده بهینه از فركانس و مدارهای ماهواره ای و نظارت و حاكمیت بر طیف و جدول ملی فركانس كشور.
هـ – به منظور تحقق حاكمیت دولت، ایجاد و حفظ شبكه های مادر مخابراتی، تنظیم فضای فركانسی كشور و تضمین استمرار ارائه خدمات پستی و مخابراتی به عهده دولت خواهد بود. به منظور جلوگیری از ضرر و زیان جامعه و تحقق رشد و توسعه اقتصادی كشور، بخش غیردولتی در قلمرو شبكه های غیرمادر بخش مخابرات شبكه های مستقل و موازی پستی و مخابراتی، با رعایت اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و حسب مجوز هیأت وزیران اجازه فعالیت خواهند داشت.
و – نظارت كلان بر فعالیتهای بخش غیردولتی در امور مربوط به مخابرات، پست، پست بانك، خدمات هوائی پیام و فناوری اطلاعات در چارچوب قوانین و مقررات و با رعایت اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
ز – صدور مجوز تأسیس و بهره برداری واحدهای ارائه خدمات پستی و مخابراتی و فناوری اطلاعات در سطح كشور در چارچوب قوانین و مقررات و با رعایت اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
ح – طراحی و تدوین نظام ملی فناوری اطلاعات كشور.
ط – توسعه و ترویج ارتباطات و فناوری اطلاعات در كشور و تأمین زیرساختهای مورد نیاز آن به منظور دسترسی آحاد مردم به خدمات پایه ذی ربط.
ی – حمایت از تحقیق و توسعه برای استفاده وسیعتر فناوری جدید در زمینه فناوری اطلاعات و اشاعه فرهنگ كاربردی آنها.
ك – تدوین و پیشنهاد استانداردهای ملی مربوط به ارتباطات و فناوری اطلاعات در كشور به مراجع ذی ربط.
ل – اعمال استانداردها، ضوابط و نظامهای كنترل كیفی و تأیید نمونه تجهیزات (Type Approvall) در ارائه خدمات و توسعه و بهره برداری از شبكه های مخابراتی، پستی و فناوری اطلاعات در كشور.
م _ فراهم نمودن زمینه مشاركت بخش غیردولتی در توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات.
ن – تدوین ضوابط حل اختلاف و تعیین اسناد مورد قبول محاكم قضایی دراختلافات و تخلفات مربوط به ارتباطات و فناوری اطلاعات و ارائه به دولت جهت طی مراحل قانونی.
س – عضویت در اتحادیه ها و مجامع بین المللی ارتباطی و فناوری اطلاعات به نمایندگی از سوی دولت و اهتمام به انجام تعهدات و قراردادهای بین المللی و دوجانبه پستی و پست بانك و مخابراتی و فناوری اطلاعات.
ع – تصویب سیاستها و هدایت امور مربوط به طرح و چاپ و انتشار تمبر و اوراق بهادار پستی و صدور اجازه ورود و استفاده و ساخت ماشینهای نقش تمبر و اعمال نظارت بر كلیه امور مربوط به آن.
ف – حفاظت و حراست و عدم ضبط و افشای انواع مراسلات و امانات پستی وهمچنین مكالمات تلفنی و مبادلات شبكه اطلاع رسانی و اطلاعات مربوط به اشخاص حقیقی و حقوقی طبق قانون.
ماده 4
به منظور سیاستگذاری و تدوین راهبردهای ملی در قلمرو فناوری اطلاعات، تدوین برنامه های میان مدت و بلند مدت برای توسعه پژوهشهای بنیادی و كاربردی در قلمرو فناوری اطلاعات و همچنین گسترش كاربری فناوری اطلاعات وارتباطات در كشور و برنامه های توسعه بخشهای مختلف، شورای عالی فناوری اطلاعات با استفاده از امكانات و نیروی انسانی دفتر مدیریت و تجهیز منابع اطلاعات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و درچارچوب سیاستهای كلی نظام تشكیل می گردد. تصمیمات شورا با رعایت سیاستهای كلی نظام در چارچوب قوانین و مقررات پس از تأیید رئیس جمهور توسط وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ابلاغ می گردد و مسؤولیت و نظارت بر حسن اجرای آن به عهده وی خواهد بود.
الف – ریاست شورای عالی با رئیس جمهور بوده و در غیاب ایشان، معاون اول وی این وظیفه را به عهده خواهد داشت.
ب – دبیرخانه شورای عالی در وزارت ارتباطات و فناوری با استفاده از امكانات و نیروی انسانی دفتر مدیریت و تجهیز منابع اطلاعات وزارت مذكور تشكیل و دبیر آن به پیشنهاد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و با حكم ریاست جمهور منصوب می شود.
ج – اساسنامه شورای عالی توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و با هماهنگی سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
د – سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور موظف است تشكیلات لازم متناسب با اهداف و وظایف این شورای عالی را با هماهنگی دبیرخانه شورای عالی تهیه و تصویب نموده و برای اعتبارات مربوط، ردیف مستقل درنظر بگیرد.
هـ – وظایف شورای عالی فناوری اطلاعات به شرح ذیل می باشد:
1 – تدوین اهداف كلان و راهبردی توسعه فناوری اطلاعات در كشور.
2 – سیاستگذاری و تدوین راهبردهای لازم برای گسترش بكارگیری فناوری اطلاعات در زمینه های مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی.
3 _ تمهید و تدوین نظام جامع فناوری اطلاعات و تعیین وظایف بخشهای مختلف كشور در نظام جامع مذكور.
4 – تدوین مقررات و آیین نامه ها و ضوابط لازم برای قلمرو فناوری اطلاعات.
5 – تدوین برنامه های كلان پژوهش در جهت توسعه فناوری اطلاعات در كشور.
6 – تدوین برنامه های همكاری های ارتباطات بین المللی در قلمرو فناوری اطلاعات.
تبصره – كلیه موارد موضوع این بند پس از طی مراحل قانونی لازم الاجراست.
ماده 5
كمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات با استفاده از امكانات و نیروی انسانی سازمان موضوع ماده (7) این قانون با اختیارات و وظایف ذیل تشكیل می گردد:
الف – اصلاح و تجدید ساختار بخشهای ارتباطی كشور.
ب – به منظور جلوگیری از ضرر و زیان جامعه و تحقق رشد و توسعه اقتصادی كشور، بخش غیردولتی، در قلمرو شبكه های غیرمادر بخش مخابرات، شبكه های مستقل و موازی پستی و مخابراتی با رعایت اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی جمهوریاسلامی ایران و حسب مجوز هیأت وزیران اجازه فعالیت خواهند داشت.
ج – تعیین سیاست نرخ گذاری بر كلیه خدمات در بخشهای مختلف ارتباطات و فناوری اطلاعات و تصویب جداول تعرفه ها و نرخهای كلیه خدمات ارتباطی در چارچوب قوانین و مقررات كشور.
د – تدوین مقررات ارتباطی كشور در چارچوب قوانین و مقررات كشور و اعمال و نظارت بر حسن اجرای آن.
هـ – سیاستگذاری در خصوص صدور مجوز فركانس و تعیین و دریافت حق الامتیاز صدور مجوز در چارچوب قوانین و مقررات كشور.
و – تحقق اهداف مورد نظر در بخش ارتباطات رادیوئی و رادیوآماتوری.
ماده 6
كمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات از افراد زیر با استفاده از امكانات معاونت امور مخابراتی و اداره كل ارتباطات رادیویی تشكیل می گردد:
الف – وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات (رئیس)
ب – معاون وزیر و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (دبیر).
ج – نماینده سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور.
د – نماینده وزارت امور اقتصادی و دارائی.
هـ – سه نفر صاحب نظر مرتبط در امور ارتباطات و فناوری اطلاعات با پیشنهاد وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و تصویب هیأت وزیران.
تبصره – آیین نامه اجرائی مربوط به وظایف و طرزكار كمیسیون ظرف مدت سه ماه پس از تصویب این قانون به وسیله وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تهیه و پس از تصویب هیأت وزیران به موقع اجراء گذارده خواهد شد.
ماده 7
درجهت اجرای مصوبات كمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات و تحقق اهداف مورد نظر در بخش ارتباطات رادیویی و ایفای وظایف، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از تجمیع معاونت امور مخابراتی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و اداره كل ارتباطات رادیویی با استفاده از امكانات و نیروی انسانی موجود تأسیس می شود و رئیس سازمان معاون وزیر خواهد بود.
تبصره 1 – دبیرخانه كمیسیون در سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با استفاده از نیروی انسانی و امكانات مذكور تشكیل می گردد. دبیرخانه دارای ردیف خاص اعتباری در بودجه سالانه كشور خواهد بود و تشكیلات آن با پیشنهاد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و تأیید سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور ظرف مدت سه ماه پس از تصویب این قانون تهیه و اعلام خواهد شد.
تبصره 2 – سازمان مذكور كه وظایف و اختیارات حاكمیتی، نظارتی و اجرائی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را در بخش تنظیم مقررات ارتباطی و ارتباطات رادیویی ایفاء خواهد كرد دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و اعتبارات جاری و عمرانی مورد نیاز آن همه ساله از محل وجوه و اعتبارات عمومی زیر ردیف بودجه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در لایحه بودجه سالانه كل كشور پیش بینی وتأمین خواهد شد.
تبصره 3 – اساسنامه سازمان مذكور حداكثر ظرف مدت شش ماه توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده 8
به منظور استفاده از فناوری های فضایی و استفاده صلح آمیز از فضای ماورای جو و حفظ منافع ملی و بهره برداری منسجم از علوم و فناوری فضایی در جهت توسعه اقتصادی، فرهنگی، علمی و فناوری كشور، شورای عالی فضایی با ریاست رئیس جمهور و با استفاده از امكانات و نیروی انسانی سازمان موضوع ماده (9) این قانون تشكیل می گردد. مصوبات شورا با رعایت سیاستهای كلی نظام در چارچوب قوانین و مقررات پس از تأیید رئیس جمهور توسط وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ابلاغ می گردد و مسؤولیت نظارت بر حسن اجرای آن به عهده وی خواهد بود. وظایف و اختیارات شورای عالی فضایی به شرح زیر خواهد بود:
الف – سیاستگذاری برای استفاده از فناوریهای فضایی در بخشهای امنیتی و استفاده صلح آمیز از فضای ماورای جو، در چارچوب سیاستهای كلی نظام و رعایت قوانین و مقررات كشور.
ب – سیاستگذاری ساخت و پرتاب و استفاده ماهواره های ملی تحقیقاتی در چارچوب سیاستهای كلی نظام و رعایت قوانین و مقررات كشور.
ج – ایجاد هماهنگی لازم میان كلیه دستگاههای ذی ربط.
د – ارائه پیشنهاد و تدوین برنامه های بلند مدت و میان مدت مربوط به امور فضایی دستگاهها و سازمانهای دولتی و غیردولتی برای طی مراحل قانونی.
هـ – تصویب برنامه های بلند مدت و میان مدت در بخش فضایی كشور.
و – هدایت و حمایت از فعالیتهای بخش خصوصی و تعاونی در امر استفاده بهینه از فضا.
ز – ارائه پیشنهاد درخصوص خط مشی همكاریهای منطقه ای و بین المللی در مسائل فضایی و تعیین مواضع دولت جمهوری اسلامی ایران در مجامع یاد شده به هیأت وزیران جهت طی مراحل قانونی و در چارچوب سیاستهای كلی نظام.
تبصره 1 – اساسنامه شورای عالی فضایی توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و با هماهنگی سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
تبصره 2 – دبیرخانه شورای عالی در سازمان فضایی ایران با استفاده از امكانات و نیروی انسانی مركز سنجش از راه دور ایران و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و اداره كل طرح و مهندسی و نصب ارتباطات ماهوارهای شركت مخابرات ایران و اداره كل نگهداری ارتباطات ماهوارهای شركت مخابرات ایران تشكیل و رئیس سازمان فضایی ایران دبیر شورای عالی خواهد بود.
ماده 9
به منظور انجام مصوبات شورای عالی فضایی كشور و امور مطالعاتی و پژوهشی و طراحی و مهندسی و اجرا در زمینه فناوری های خدمات فضایی و سنجش از راه دور و تقویت شبكه های ارتباطی و فناوری فضایی در داخل و خارج از كشور و تجمیع فعالیتهای حاكمیتی مركز سنجش از راه دور ایران و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و با استفاده از امكانات و نیروی انسانی اداره كل طرح و مهندسی و نصب ارتباطات ماهوارهای شركت مخابرات ایران و اداره كل نگهداری ارتباطات ماهواره ای شركت مخابرات ایران و سازمان فضایی ایران وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تشكیل می گردد.
سازمان مذكور دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و برابر اساسنامه خود اداره خواهد شد و رئیس سازمان معاون وزیر خواهد بود.
اساسنامه سازمان مذكور ظرف مدت شش ماه توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده 10
هر كس به تمام یا قسمتی از امكانات، تأسیسات، تجهیزات و دستگاههای ارتباطی مربوط به شبكه های عمومی پست، پست بانك، خدمات هوائی (پیام)، مخابرات، اطلاع رسانی، مایكروویو، مراكز فركانسی، خطوط انتقال مخابرات (كابلهای هوائی یا زمینی یا نوری) و تجهیزات ماهواره ای و سنجش از راه دور اعم از دولتی و غیردولتی كه حسب استانداردهای لازم احداث شده است به هر نحوی صدمه وارد نماید، به جبران خسارت وارده به تأسیسات و تجهیزات مذكور ملزم می گردد.
ماده 11
به منظور صیانت از منابع ملی، نیل به عدالت اجتماعی، توسعه ارتباطات به نقاط غیربرخوردار، بالابردن بازده ملی و بازده بخش، شفاف سازی اقتصادی و بهبود رفاه اجتماعی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات می تواند موارد زیر را به اجراء گذارد :
الف – جابجائی اعتبار و درآمد بین شركتهای مخابرات استانی و شركت مخابرات ایران و كمك به استانهای غیر برخوردار با تأیید وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در چارچوب سهم دولت و بر طبق ماده (19) اساسنامه شركتهای مخابرات استانی و بند(الف) ماده (125) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوریاسلامی ایران عمل می گردد.
ب – وجوه سرمایه گذاری شده در طرحهای مصوب شركتهای مخابراتی (استانی وایران) و پستی و دیگر مؤسسات، سازمانها و شركتهای وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و طرحهای عمرانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از محل درآمدها و منابع داخلی خود آنها و یا از محل منابع داخلی شركتهای مخابراتی به عنوان افزایش سرمایه دولت و یا شركت مخابرات ایران (حسب مورد) منظور می گردد و مشمول ماده (32) قانون برنامه و بودجه مصوب 5 /12 /1351 نمی باشد.
ماده 12
شركتها و سازمانها و مراكز تابعه و وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موظفند در موقع تهیه و تنظیم بودجه سالانه شركت یا سازمان و یا مركز حداقل دو درصد (2)% از بودجه خود را جهت فعالیتهای تحقیقاتی و توسعه فناوریهای نوین درزمینه ارتباطات و فناوری اطلاعات، در فصل تحقیقات پیش بینی و به دولت جهت درج در لایحه بودجه سالانه كل كشور ارائه نمایند.
ماده 13
شرح وظایف تفصیلی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات حداكثر ظرف شش ماه پس از تصویب این قانون بر اساس مفاد این قانون و بندهای لازم الرعایه مندرج در ماده (2) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و با جهت گیری واگذاری وظایف اجرائی به بخش غیردولتی، حذف وظایف تكراری و غیرضروری و انتقال وظایف قابل واگذاری به دیگر وزارتخانه ها توسط وزارتخانه و سازمان ذی ربط به تفكیك وظایف ملی و استانی (واحد ستادی و واحد استانی) تنظیم و پس از تأیید سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور در حدود مقررات و با رعایت اصل یكصد و سی و سوم (133) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به تصویب هیأت وزیران می رسد.
ماده 14
این قانون از زمان تصویب لازم الاجراء است و كلیه قوانین و مقررات مغایر با این قانون لغو می گردد.
اختیارات و وظایف مربوط به این وزارت مندرج در این قانون شامل محدوده وظایف و اختیارات سازمان صدا و سیما و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران نمی شود و قوانین و مقررات مربوط به آنان به قوت خود باقی است.
قانون فوق مشتمل بر چهارده ماده و هفت تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ نوزدهم آذرماه یكهزار و سیصد و هشتاد و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 19 /9 /1382 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی- مهدی كروبی
