هیأت وزیران در جلسه ۱۸ /۵ /۱۳۹۶ به پیشنهاد شماره ۱۸۶۴۳۸ /۶۰ مورخ ۲۳ /۸ /۱۳۹۵ وزارت صنعت، معدن و تجارت و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آیین نامه ورود کالا توسط ملوانان شناورهای دریایی سنتی با ظرفیت کمتر از (۵۰۰) تن (لنج تجاری) و ساماندهی و نوسازی آن شناورها را به شرح زیر تصویب کرد:
آیین نامه ورود کالا توسط ملوانان شناورهای دریایی سنتی با ظرفیت کمتر از (۵۰۰) تن (لنج تجاری) و ساماندهی و نوسازی آن شناورها مصوب ۱۳۹۶,۰۵,۱۸
ماده ۱
تخلیه و بارگیری شناورها صرفاً در مناطق مشمول (مناطقی که سازمان بنادر و دریانوردی و گمرک جمهوری اسلامی ایران که در این آیین نامه گمرک نامیده می شود در آن استقرار دارند) مجاز بوده و ورود و خروج شناورها با مجوز سازمان بنادر و دریانوردی انجام می شود.
تبصره ۱ – اداره کل بنادر و دریانوردی استان مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این آیین نامه، نسبت به استقرار کامل نمایندگی های خود در مناطق مشمول برای ایفای کلیه تعهدات اقدام نماید.
تبصره ۲ – گمرک مکلف است در اجرای این آیین نامه ضمن تأمین نیروی انسانی و تجهیزات مورد نیاز، مجوز انجام تشریفات گمرکی کالای تجاری مازاد بر معافیت ملوانی را با رعایت تبصره (۱) ماده (۷) صادر نماید.
تبصره ۳ – معافیت ملوانی شامل معافیت از سود بازرگانی و سایر عوارض موضوع تبصره (۲) مواد (۶) و (۸) قانون ساماندهی مبادلات مرزی – مصوب ۱۳۸۴ – می باشد.
ماده ۲
ناخدایان شناورهای تجاری با ظرفیت کمتر از (۵۰۰) تن، برای سفر به مقصد کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، مشخصات فنی شناور، اطلاعات گذرنامه ای ناخدا و ملوانان، نام کشور مقصد و تاریخ خروج را در کاربرگ (فرم) خود اظهاری مطابق کاربرگ پیوست که تأیید شده به مهر دفتر هیأت دولت است به گمرک اعلام می نمایند.
ماده ۳
گمرک موظف است مشخصات کاربرگ (فرم) یاد شده در ماده (۲) را در سامانه ملوانی ثبت و اظهارنامه اجمالی ملوانی را صادر و در اختیار ناخدای شناور قرار دهد. سازمان بنادر و دریانوردی مکلف است زمان خروج شناور از بندر را در اظهارنامه اجمالی ملوانی درج نماید.
ماده ۴
ناخدای شناور مکلف است مشخصات کل محموله وارده اعم از ملوانی و مازاد بر ملوانی شامل تعداد نگله، نوع، میزان و ارزش کالا و همچنین وزن محموله را مطابق با مفاد فهرست کل بار (مانیفست) به تفکیک در اظهارنامه اجمالی (که در زمان خروج شناور از گمرک دریافت نموده) ثبت و در زمان مراجعه ابتدا به دریابانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و سپس به گمرک ارایه نماید. این اظهارنامه مبنای انجام تشریفات گمرکی می باشد.
تبصره – در صورتی که شناور مشمول این آیین نامه، فاقد اظهارنامه اجمالی یاد شده یا اظهارنامه مذکور به تشخیص گمرک با فهرست کل بار (مانیفست) و محموله شناور مطابقت ننماید شناور و پرسنل آن مشمول معافیت ها و مزایای مندرج در این آیین نامه نخواهند بود.
ماده ۵
کالای ملوانی پس از تخلیه کامل در اسکله، تحویل مراجع تحویل گیرنده گردیده و در محل مناسبی که صرفاً برای این گونه کالاها در نظر گرفته شده است نگهداری و با رعایت کامل مقررات و بر اساس فهرست اقلام قابل ورود و مقدار تعیین شده ترخیص خواهد گردید.
تبصره – تخلیه هم زمان شناورها در اسکله، در صورت ضرورت با موافقت گمرک بلامانع است.
ماده ۶
ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و گمرک موظفند ظرف یک ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این آیین نامه نسبت به اصلاح، تقویت و استقرار کامل زیرسامانه ملوانی در سامانه جامع امور گمرکی اقدام نمایند.
تبصره ۱ – گمرک موظف است مشخصات شناور، اطلاعات گذرنامه ای ناخدا، ملوانان، تاریخ ورود، نوع و میزان کالای ملوانی وارداتی، سقف ریالی و تعداد دفعات استفاده شده از معافیت های مربوط به هر لنج و هر یک از خدمه آن را در زیرسامانه ملوانی موضوع این آیین نامه ثبت نماید.
تبصره ۲ – تا زمان عملیاتی شدن سامانه یاد شده، گمرک موظف است دفاتر یکسان و مهر و موم (پلمپ) شده را تهیه و در اختیار کلیه دفاتر گمرکی مشمول قرار دهد.
ماده ۷
شناورهای دریایی سنتی با ظرفیت کمتر از پانصد تن (لنج تجاری) در صورت تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار دادن ملوانان شاغل در آن شناور و برخوردار شدن آنان از مزایای بیمه تأمین اجتماعی از قبیل بازنشستگی، بیمه درمان، عیدی آخر سال و سایر موارد مربوط، مجازند در هر سال برای هر شناور و هر ملوان حداکثر شش نوبت و در هر نوبت به ازای هر ملوان تا سقف یکصد میلیون (۰۰۰ /۰۰۰ /۱۰۰) ریال از معافیت ملوانی مندرج در تبصره (۳) ماده (۱) این آیین نامه استفاده نمایند.
تبصره ۱– استفاده از معافیت ملوانی برای کلیه کالاها مشروط بر اینکه در هنگام ورود قابلیت ثبت سفارش در سازمان توسعه تجارت ایران را داشته باشد (به استثنای کالاهای مشمول قانون چگونگی محاسبه و وصول حقوق گمرکی، سود بازرگانی و مالیات انواع خودرو و ماشین آلات راهسازی وارداتی و ساخت داخل و قطعات آنها) و ترخیص کالاهای مازاد بر معافیت ملوانی هر شناور با رعایت شرط مذکور تا سقف (۶) نوبت در سال با اخذ حقوق ورودی و وجوه متعلقه، بدون ثبت سفارش و پس از انجام تشریفات گمرکی امکان پذیر است.
تبصره ۲ – معافیت های ملوانی برای شناورهای زیر (۲۰۰) تن حداکثر شش نفر، برای (۲۰۱) تا (۳۵۰) تن حداکثر هفت نفر و برای (۳۵۱) تا (۵۰۰) تن حداکثر هشت نفر و در هر حال برای حداکثر شش سفر در طول یکسال اعمال می گردد. در مناطقی که تعداد سفر متداول شناورها بیش از شش سفر می باشد سفرهای مازاد شناور مشمول معافیت نبوده و ترخیص کالا در هر حال مشمول مقررات صادرات و واردات کشور می باشد. تصویب نامه های شماره ۱۵۲۶۳ /ت ۴۸۰۱۸ هـ مورخ ۲ /۲ /۱۳۹۱ و شماره ۱۶۶۷۴ /ت ۴۵۰۵۹ هـ مورخ ۸ /۶ /۱۳۹۰ لغو می گردد.
تبصره ۳ – استفاده از مزایای ماده (۷) و تبصره های (۱) و (۲) آن منوط به این می باشد که حداقل شش نفر از کارکنان آن لنج دارای سهمیه معافیت ملوانی باشند.
ماده ۸
گمرک موظف است پس از صدور سند ترخیص اطلاعات مربوط به ترخیص کالاها را به صورت الکترونیکی به سازمان توسعه تجارت ایران اعلام نماید.
ماده ۹
مزایا و تسهیلات این آیین نامه تنها شامل شناورهای با ظرفیت کمتر از (۵۰۰) تنی که حداقل دو سال پیش از تاریخ لازم الاجرا شدن این آیین نامه در این زمینه به تشخیص سازمان بنادر و دریانوردی فعال بوده اند، می شود.
تبصره – کلیه دستگاه های ذی ربط مکلفند از ثبت و پذیرش شناورهای جدید خودداری نمایند.
ماده ۱۰
گمرک موظف است تعداد، نوع، وزن و ارزش ریالی کالا بر اساس مواد (۱۴) و (۱۵) قانون امور گمرکی – مصوب ۱۳۹۰ – و میزان حقوق ورودی آن را در سند گمرکی (پته الکترونیکی) درج نماید.
تبصره – گمرک موظف است عبارت «این سند گمرکی (پته الکترونیکی) صرفاً در سطح استان معتبر است» را بر روی سند موضوع این ماده، درج و امکان دسترسی الکترونیکی به پته های صادره را برای نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران فراهم نماید.
ماده ۱۱
مطابق ماده (۹) قانون ساماندهی مبادلات مرزی و تبصره (۳) ماده (۶) آیین نامه اجرایی قانون یاد شده موضوع تصویب نامه شماره ۶۴۳۴۲ /ت ۳۴۵۷۶ هـ مورخ ۴ /۶ /۱۳۸۵ و اصلاحیه های آن، خروج کالای ملوانی به صورت تجمیعی از استان صرفاً با موافقت شورای ساماندهی مبادلات مرزی استان و حذف معافیت ها و پرداخت مابه التفاوت حقوق ورودی با صدور پروانه گمرکی بلامانع است.
ماده ۱۲
دریابانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است در زمان خروج شناورها، نسبت به کنترل مشخصات مندرج در اظهارنامه اجمالی (که گمرک آن را تأیید نموده) با مشخصات شناور، ناخدا و ملوانان اقدام و اظهارنامه را ممهور به مهر ثبت خروج با قید تاریخ نماید.
ماده ۱۳
دریابانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است به هنگام ورود شناورها، مشخصات شناور، ناخدا و ملوانان را با مشخصات ثبت شده در اظهارنامه اجمالی که در زمان خروج اخذ نموده اند با فهرست کل بار (مانیفست) تطبیق و در صورت مطابقت، آن را ممهور به مهر ورودی نماید و در صورت عدم مطابقت اطلاعات با اظهارنامه، مراتب را به گمرک اعلام نماید.
ماده ۱۴
هرگونه تخلیه بار شناورهای مشمول این آیین نامه خارج از اماکن گمرکی و یا خروج کالا از گمرکات بدون انجام تشریفات گمرکی و تحت هر عنوان، وفق بند (الف) ماده (۱۱۳) قانون امور گمرکی و قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز- مصوب ۱۳۹۲ – قاچاق محسوب می شود.
ماده ۱۵
با توجه به مشکلات اجرای دقیق مقررات کالای ملوانی، عوامل دریابانی استان موظفند در اجرای ماده (۱۲) قانون امور گمرکی، همکاری و هماهنگی های لازم را با گمرک انجام دهند.
ماده ۱۶
برای ورود کالاهای ملوانی، بر اساس تبصره (۱) ماده (۸) قانون ساماندهی مبادلات مرزی، رعایت قوانین و مقررات بهداشتی و قرنطینه ای و ارایه سایر مجوزهای قانونی (حسب مورد) الزامی است.
ماده ۱۷
از تاریخ لازم الاجرا شدن این آیین نامه هرگونه مصوبات مغایر با این آیین نامه توسط مراجع استانی ذی ربط از جمله شورای تأمین استان و کارویژه مرزی لغو می شود.
ماده ۱۸
کارگروهی با مسئولیت وزارت راه و شهرسازی (سازمان بنادر و دریانوردی) و با عضویت وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت و کشور و سازمان های برنامه و بودجه کشور، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و دریابانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و استانداری مربوط ظرف یک ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این آیین نامه برنامه جایگزینی شناورهای دریایی سنتی با ظرفیت کمتر از پانصد تن (لنج تجاری) موضوع این آیین نامه ظرف پنج سال با شناورهای فلزی و یا حذف و تغییر کاربری آنها را به هیأت وزیران ارایه نماید.
تبصره ۱– سازمان برنامه و بودجه کشور مکلف است در لوایح بودجه سنواتی حداکثر تا سقف پنجاه درصد از سود بازرگانی وصولی از کالاهای ملوانی ناشی از اجرای این آیین نامه را در قالب ردیف یا ردیف های اعتباری مشخص به منظور اجرایی نمودن برنامه فوق الذکر و سایر برنامه های اشتغال زایی برای ملوانان شاغل در آن شناورها پیش بینی نماید.
تبصره ۲ – تغییر کاربری شناورهای یاد شده به صیادی ممنوع است.
معاون اول رئیس جمهور – اسحاق جهانگیری