قواعد مبداء موافقتنامه تجارت ترجیحی میان کشورهای عضو گروه دی – هشت مصوب ۱۳۹۰,۱۰,۲۸
هیئت وزیران در جلسه مورخ ۲۸/۱۰/۱۳۹۰ بنا به پیشنهاد شماره ۷۷۱۳۶/۱۴۲۲۵ مورخ ۳/۱۰/۱۳۹۰ معاونت حقوقی رییس‌جمهور و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب نمود:
با توجه به ماده (۱۲) قانون موافقت نامه تجارت ترجیحی میان کشورهای عضو گروه دی ـ هشت ـ مصوب ۱۳۸۶ـ متن تطبیق ترجمه شده «قواعد مبداء موافقتنامه تجارت ترجیحی میان کشورهای عضو گروه دی ـ هشت» به شرح پیوست که تأیید شده به مهر «دفتر هیئت دولت» است، برای ایجاد هماهنگی بین دستگاههای مربوط تعیین می‌شود.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا رحیمی
قواعد مبداء موافقتنامه تجارت ترجیحی میان کشورهای عضو گروه دی ـ هشت
این قواعد، قواعد مبداء موافقت نامه تجارت ترجیحی میان کشورهای عضو گروه دی ـ هشت موضوع ماده (۱۲) آن موافقتنامه (که از این پس با عنوان موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت به آن اشاره خواهد شد)، نامیده می‌شود.
این قواعد، ضمیمه موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت و جزء لاینفک آن خواهد بود.
قاعده ۱
تعاریف
از نظر این قواعد:
الف ) «ارزش سیف»، به معنی قیمت عملاً پرداخت شده یا قابل پرداخت به صادرکننده برای کالاها در هنگام تخلیه کالاها از وسیله حمل در محل ورود به کشور است. این قیمت عبارت است از هزینه کالاها، بیمه و هزینه حمل لازم برای تحویل در مقصد ذکرشده؛
ب ) «محموله» به معنی کالاهایی است که یا به صورت همزمان از یک صادرکننده به یک دریافت‌کننده فرستاده می‌شود یا حمل آنها از صادرکننده به دریافت‌کننده توسط یک سند حمل و یا در صورت عدم وجود چنین مدرکی توسط یک فاکتور واحد، پوشش داده می‌شود؛
پ ) «ارزش گمرکی» به معنی ارزش معاملاتی کالاهای وارد شده است، یعنی قیمتی که هنگام فروش کالاها برای صدور به کشور واردکننده، به علاوه سایر هزینه‌های اعمال شده و تعدیلهای انجام گرفته، عملاً پرداخت شده یا قابل پرداخت است. ارزش گمرکی در مواردی که تعیین آن براساس ارزش معاملاتی ممکن نباشد با استفاده از یکی از روشهای زیر تعیین خواهد شد:
۱ـ ارزش معاملاتی کالاهای همسان؛
۲ـ ارزش معاملاتی کالاهای مشابه؛
۳ـ روش ارزش کاهشی؛
۴ـ روش ارزش محاسباتی؛ یا
۵ ـ روش مراجعه به سوابق.
ت ) «قیمت درب کارخانه» به معنی قیمت پرداخت شده یا قابل پرداخت به تولیدکننده برای کالا در سرزمین عضو متعاهد است که آخرین کار یا فرآوری در آنجا صورت گرفته است. این قیمت شامل ارزش همـه مواد مورد استفاده، منهای مالیـاتهای داخلی است که در صورتی که محصول به دست آمده صادر گردد، بازپرداخت شده و یا ممکن است بازپرداخت شود؛
ث ) «مواد غیرمستقیم» به معنی کالایی است که در تولید، آزمایش یا بازرسی کالایی دیگر استفاده شده، ولی به طور فیزیکی در خود کالا به کار نرفته است یا کالایی است که در نگهداری ساختمانها یا در عملکرد تجهیزات مرتبط با تولید کالایی دیگر، استفاده شده است. این مواد شامل موارد ذیل می‌باشند:
۱ـ سوخت و انرژی؛
۲ـ ابزارآلات، قالبها و مانند آن؛
۳ـ قطعات و مواد استفاده شده در حفظ تجهیزات و ساختمانها؛
۴ـ روان سازها، گریسها، مواد مورد استفاده در ترکیبات، مواد دیگر استفاده شده در تولید یا استفاده شده در عملکرد تجهیزات و ساختمانها؛
۵ ـ دستکشها، عینکها، کفشها، پوشاک، تجهیزات ایمنی و ملزومات؛
۶ ـ تجهیزات، وسایل و ملزومات استفاده شده برای آزمایش یا بازرسی کالاها؛
۷ـ کاتالیزورها و حلالها؛ و
۸ ـ هر کالای دیگری که در خود کالاها به کار نرفته است اما استفاده آنها در تولید کالاهای مزبور را می‌توان منطقاً بخشی از تولید آن کالاها تلقی کرد.
ج ) «مواد» به معنی ترکیبات، قطعات، اجزا، زیرمجموعه‌ها و/یا کالاهایی که به طور فیزیکی در کالاهای دیگر یا فرآیند تولید کالاهای دیگر به کار گرفته می‌شوند؛
چ ) «مواد فاقد مبداء داخلی» استفاده شده در تولید به معنی هر موادی است که کشور مبداء آن کشوری غیر از اعضای متعاهد باشد و هر موادی که مبداءآن را نمی‌توان تعیین کرد؛
ح ) «کالاهای دارای مبداء داخلی» به معنی کالاهایی است که طبق مقررات قواعد مبداءموافقت‌نامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت واجد شرایط دارای مبداء داخلی بودن است؛
خ ) «تولید» به معنی روشهای به دست آوردن کالاها شامل تولید در کارخانه، تولید، سرهم‌کردن، فرآوری، کاشت، پرورش گیاهان، پرورش حیوانات، معدن‌کاری، استخراج، برداشت، ماهیگـیری، تله‌گـذاری، گردآوری، جـمع‌آوری، شکـار، صـید و غیره می‌شود؛ و
د ) «سرزمین» به معنی سرزمین اعضای متعاهد شامل آبهای سرزمینی آنهاست.
قاعده ۲
معیار تعیین مبداء کالا
کالاهای مشمول موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت که از سرزمین یکی از اعضای متعاهد به سرزمین عضو متعاهد دیگر وارد شده و با توجه به تعریف قاعده (۷) مستقیماً حمل شده‌اند، در صورتی شایسته برخورداری از رفتار ترجیحی خواهند بود که الزامات مربوط به مبداء را طبق هر یک از شروط زیر رعایت کنند:
الف ) محصولاتی که طبق تعریف و مقررات مندرج در قاعده۳، تماماً در یک کشور عضو متعاهد به دست آمده یا تولید شده باشند؛ یا
ب ) محصولاتی که تماماً در یک کشور عضو متعاهد به دست نیامده یا تولیدنشده باشند، به شرط آنکه محصولات مذکور طبق قاعده (۴) شایسته رفتار ترجیحی باشند.
قاعده۳
محصولاتی که تماماً در یکی از کشورهای عضو متعاهد تولید شده یا به دست آمده‌اند
۱ـ در چارچوب بند (الف) قاعده (۲)، موارد زیر به عنوان محصول تماماً تولید شده یا به دست آمده در سرزمین یک عضو متعاهد شناخته خواهد شد:
الف) گیاهان و محصولات گیاهی که در آنجا برداشت، چیده یا جمع‌آوری شده‌اند؛
ب) حیوانات زنده متولدشده و پرورش‌یافته در آنجا؛
پ) محصولات به دست آمده از حیوانات زنده مورد اشاره در بند (ب) فوق؛
ت) محصولات به دست آمده از شکار، تله‌گذاری، ماهیگیری، پرورش آبزیان، گردآوری یا صید انجام شده در آنجا؛
ث) مواد معدنی و مواد دیگری که در طبیعت وجود دارند، غیر از مواد مورد اشاره در بندهای (الف) تا (ت) فوق که از خاک، آبها، بستر دریا یا زیر بستر دریای آنها استخراج یا برداشت می‌شوند؛
ج) محصولات به دست آمده از آبها، بستر دریا یا زیر بستر دریا خارج از آبهای سرزمینی عضو متعاهد موردنظر، مشروط به اینکه عضو مذکور براساس حقوق بین‌الملل حق بهره‌برداری از این آبها، بستر دریا یا زیر بستر دریا را داشته باشد؛
چ) کالاهای صید دریایی و سایر کالاهای دریایی که توسط شناورهای ثبت شده در یک عضو متعاهد یا دارای مجوز حمل پرچم کشور آن عضو متعاهد از دریاهای آزاد به دست آمده باشند؛
ح) کالاهایی که در کشتیهای کارخانه‌دار ثبت شده در سرزمین یک عضو متعاهد و یا دارای مجوز حمل پرچم آن عضو متعاهد، منحصراً از محصولات مورد اشاره در بند (چ) فوق فرآوری و/یا ساخته شده‌اند؛
خ) اقلام مستعمل که دیگر قابلیت کاربرد برای منظور اصلی و قابلیت بازسازی یا تعمیر ندارند و فقط مناسب امحاء یا بازیابی قطعات یا مواد خام یا بازیافت باشند؛
د) ضایعات و قراضه‌های حاصل از عملیات تولیدی که در آنجا انجام شده‌اند؛ و
ذ) کالاهایی که در سرزمین عضو متعاهد منحصراً از محصولات مورد اشاره در جزءهای (الف) تا (د) فوق به دست آمده یا تولید شده‌اند.
۲ـ عبارات « شناورهای آنها» و «کشتیهای کارخانه‌دار آنها» در شق‌های (چ) و (ح) بند (۱) تنها در مورد شناورها و کشتیهای کارخانه‌داری به کار خواهد رفت که:
الف) در سرزمین یکی از اعضای متعاهد ثبت شده باشند؛ یا
ب) تحت پرچم سرزمین یکی از اعضای متعاهد حرکت می‌کنند؛ یا
پ) حداقل ۵۰ درصد از مالکیت آنها در اختیار اتباع یکی از اعضای متعاهد یا در اختیار شرکتی باشد که دفتر مرکزی آن در سرزمین یکی از اعضای متعاهد بوده و در آن مدیر یا مدیران، رییس هیأت مدیره یا هیأت نظارتی و اکثریت اعضای چنین هیأتهایی از اتباع یکی از اعضای متعاهد باشند، به علاوه آن که در مورد مشارکتها یا شرکتهای بامسؤولیت محدود، حداقل نصف سرمایه متعلق به آن عضو متعاهد یا نهادهای عمومی یا اتباع عضو متعاهد مذکور باشد.
قاعده ۴
محصولاتی که تماماً در کشورهای عضو تولید نشده یا به دست نیامده‌اند
۱ـ از نظر بند (ب) قاعده ۲، یک محصول دارای مبداء داخلی تلقی خواهد شد، مشروط به اینکه مبداء حداقل ۴۰ درصد قیمت درب کارخانه ارزش محتوای آن یکی از اعضای متعاهد باشد.
۲ـ به منظور محاسبه ارزش افزوده محتوای داخلی، روش زیر به کار خواهد رفت:
۴۰% <(۱۰۰ Í قیمت درب کارخانه – ارزش مواد فاقد مبداء داخلی)
قیمت درب کارخانه
۳ـ ارزش مواد فاقد مبداء داخلی عبارت خواهد بود از:
الف) ارزش سیف در زمان ورود مواد؛ یا
ب) اولین قیمت قابل تعیین پرداخت شده برای مواد دارای مبداء غیرمشخص در سرزمین عضو متعاهدی که کار یا فرآوری در آن انجام می‌گیرد.
قاعده ۵
قاعده مبداء تجمیعی
مگر در صورتی که طوری دیگر مقرر شده باشد، محصولاتی که با الزامات مبداء مندرج در قاعده۲ مطابقت دارند و در سرزمین یکی از اعضای متعاهد به عنوان مواد برای یک محصول تمام‌شده شایسته برخورداری از رفتار ترجیح‌آمیز موافقتنامه دی ـ هشت استفاده شده‌اند، به عنوان محصول دارای مبداء داخلی در سرزمین عضو متعاهدی که کار یا فرآوری محصول تمام شده مزبور در آن انجام گرفته، تلقی خواهند شد؛ مشروط به اینکه مجموع محتوای محصول نهایی که دارای مبداء داخلی اعضای متعاهد دی ـ هشت است، کمتر از ۴۰% نباشد.
قاعده ۶
عملیات یا فرآیندهای کمتر از حد قابل قبول
عملیات زیر چه با الزامات قاعده (۳)، (۴) یا (۵) مطابقت داشته باشند و چه نداشته باشند، در هر صورت کار یا فرآیندهای کافی برای تغییر وضعیت مبداء محصولات محسوب نخواهند شد:
الف ) عملیاتی که به منظور حفظ محصولات در شرایط مطلوب هنگام حمل و انبارداری انجام می‌گیرد (از قبیل خشک کردن، منجمد کردن، در آب نمک خواباندن، در معرض تهویه قرار دادن، پهن کردن، سرما دادن، در نمک، دی‌اکسید سولفور یا سایر محلولهای آبگون قرار دادن، جدا کردن قسمتهای آسیب‌دیده و عملیاتی مشابه آن)؛
ب ) عملیات ساده شامل جداکردن گرد و غبار، الک کردن یا غربال کردن، مرتب کردن، طبقه‌بندی کردن، جفت و جور کردن (شامل قرار دادن کالاها در مجموعه)، شستن، رنگ کردن، بریدن؛
پ ) تغییر بسته بندی، جداسازی و سرهم بندی محموله‌ها؛
ت ) بریدن و ورقه ورقه کردن ساده؛
ث ) الصاق علامت یا برچسب یا سایر نشانه‌های شناسایی مشابه روی محصولات یا بسته‌بندی آنها؛
ج ) بسته‌بندی مجدد یا قرار دادن در بطری، شیشه، کیسه، جعبه، نصب کردن روی صفحه یا تخته و تمامی دیگر عملیات بسته‌بندی؛
چ ) مخلوط کردن ساده محصولات از انواع مختلف یا غیر آن؛
ح ) سرهم کردن ساده اجزاء محصولات به منظور تشکیل یک محصول کامل؛
خ ) از هم جداسازی مجموعه‌ها؛
د ) ذبح حیوانات؛
ذ ) رقیق کردن صرف با آب یا ماده دیگری که ویژگیهای کالاها را به طور اساسی تغییر نمی‌دهد؛
ر ) اتوکشی یا صاف کردن منسوجات؛
ز ) سبوس‌گیری، سفید کردن جزئی یا کلی، جلا دادن و لعاب‌دار کردن غلات و برنج؛
س ) عملیات مربوط به رنگ کردن شکر یا به شکل حبه‌های قند درآوردن آن؛ و
ش ) پوست کندن، هسته درآوردن و مغز کردن میوه‌جات، مغزها و سبزیجات.
قاعده ۷
حمل مستقیم
رفتار ترجیحی مقرر شده در موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت فقط شامل محصولاتی خواهد شد که الزامات این قواعد در موردشان رعایت شده باشد و به صورت مستقیم میان اعضای متعاهد حمل شده باشند. با این حال، محصولاتی که حمل آنها شامل گذر از میان سرزمینهای یک یا چند عضو غیرمتعاهد واسطه با یا بدون ترانس شیپمنت (انتقال از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر) یا نگهداری موقـت در انبار می‌شـود، نیز شـایسته برخـورداری از رفتـار ترجیحی خـواهند بـود مشروط به اینکه:
الف ) انتخاب محل ورود کالای گذری بنا به دلایل جغرافیایی یا ملاحظات منحصراً مربوط به الزامات حمل و نقل، قابل توجیه باشد؛
ب ) محصولات مورد نظر در آن کشورها وارد جریان تجارت یا مصرف نشده باشند؛
پ ) محصولات مورد نظر در آن کشورها تحت هیچ عملیاتی به جز تخلیه و بارگیری مجدد یا هر عملیات ضروری برای حفظ کالا در وضعیت مطلوب قرار نگرفته باشند؛ و
ت ) مدارکی که رعایت شروط مندرج در بندهای (الف)، (ب) و (پ) فوق را تأیید نماید مانند بارنامه یا یک سند حمل واحد که عبور کالا را از کشور صادرکننده و از طریق کشور محل گذر پوشش می‌دهد.
قاعده ۸
نحوه برخورد با بسته بندی
۱ـ در مواردی که به منظور تعیین حقوق گمرکی، یکی از اعضای متعاهد با محصولات و بسته‌بندی آنها به طور مجزا برخورد کند؛ عضو مزبور همچنین می‌تواند در مورد واردات خود که از عضو متعاهد دیگری حمل شده باشد، مبداء این گونه بسته‌بندی را جداگانه تعیین کند.
۲ـ در مواردی که بند (۱) فوق اعـمال نمی‌شود، بسته‌بنـدی نباید در تعیین مبداء محصول مورد توجه قرار گیرد.
۳ـ مواد بسته‌بندی و ظرفهایی که منحصراً برای حمل یک محصول به کار برده می‌شوند، در تعیین مبداء محصول مورد توجه قرار نخواهد گرفت.
قاعده ۹
لوازم جانبی، قطعات یدکی و ابزارآلات
مبداء لـوازم جانبی، قطعـات یدکی و ابـزارآلات و مـواد آموزشـی یا سـایر اطلاعات ارائه شده به همراه کالاها در تعیین مبداء کالا مورد توجه قرار نخواهند گرفت، مشروط به اینکه عضو متعاهد واردکننده، این گونه لوازم جانبی، قطعات یدکـی و ابزارآلات را همـراه با کالای مـزبـور طبـقه‌بندی و حـقوق گمرکـی آن را دریافت کند.
قاعده ۱۰
نحوه برخورد با موادی که به طور غیرمستقیم در تولید کالا به کار می‌روند
مگر در صورتی که طور دیگری مقرر شده باشد، در تعیین مبداء کالا، مبداء موادی که به طور غیرمستقیم در تولید کالا به کار رفته‌اند یا مواد به کار رفته در تولید کالا که در آن باقـی نمی‌مانند یا بخشی از آن را تشکـیل نمی‌دهند، نباید مورد توجه قرار گیرد.
قاعده ۱۱
طبقه‌بندی کالاها
از نظر این قواعد، کالاها، مواد و محصولات، طبق قواعد عمومی تفسیر نظام هماهنگ‌شده طبقه‌بندی خواهند شد.
قاعده ۱۲
واردات مجدد کالاهای صادر شده
اگر کالاهای دارای مبداء داخلی صادر شده از یک عضو متعاهد، مجدداً وارد آن کشور شوند، آنها باید به عنوان کالاهای فاقد مبداء داخلی در نظر گرفته شوند، مگر اینکه برای مقامات گمرکی آن کشور ثابت شود که:
الف ) کالاهای برگشتی همان کالاهای صادر شده هستند؛ و
ب ) کالاهـا فراتر از آنچه که برای حفـظ آنها در شـرایط مطلوب در طـول مدتی که در آن کشور قرار دارند یا در جریان صدور هستند لازم است، تحت هیچ عملیاتی قرار نگرفته‌اند.
قاعده ۱۳
نمایشگاهها
۱ـ محصـولات دارای مبداء داخـلی که برای شـرکت در نمایشـگاه به خـارج از سرزمین یکی از اعضای متعـاهد ارسال مـی‌گردد و بعد از نمایـش برای واردات به سرزمین یک عضو متعاهد فروخته می‌شود، از رفتار ترجیحی موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هـشت برخوردار خواهد شد، مشـروط به اینکه برای مقامات گمرک ثابت شود که:
الف) صادرکننده، محصولات موردنظر را از سرزمین یک عضو متعاهد به کشور محل برگزاری نمایشگاه حمل کرده و در آن جا به نمایش گذاشته است؛
ب) محصولات موردنظر به وسیله صادرکننده به شخصی در سرزمین یکی از اعضای متعاهد فروخته یا به نحو دیگر واگذار شده است؛
پ) محصولات در خلال برگزاری نمایشگاه یا بلافاصله پس از آن در همان کشوری که برای نمایش ارسال شده بودند، حمل گردیده است؛ و
ت) محصولات موردنظر پس از زمان حمل به منظور نمایش، برای هدف دیگری به جز عرضه در نمایشگاه مورد استفاده قرار نگرفته است.
۲ـ گواهی مبداء دی ـ هشت باید براساس مقررات موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت صادر یا تنظیم‌شده و به روش معمول به مقامات گمرکی کشور واردکننده تسلیم گردد. نام و نشانی نمایشگاه باید در گواهی قید گردد. در صورت لزوم ممکن است مستندات دیگری راجع به شرایطی که محصولات تحت آن به نمایش گذاشته شده‌اند، مطالبه شود.
۳ـ بند (۱) ناظر بر هرگونه نمایشگاه اعم از تجاری، صنعتی، کشاورزی یا هنرهای دستی و یا هر بازار مکاره یا نمایشهای عمومی مشابه آنهاست که با اهداف خصوصی در فروشگاهها یا محلهای کسب و کار برای فروش محصولات خارجی سازماندهی نشوند و در طول نمایشگاه، محصولات تحت نظارت گمرک قرار دارند.
قاعده ۱۴
ممنوعیت
هر یک از اعضای متعاهد می‌تواند به شرط مطلع ساختن دبیرخانه دی ـ هشت از ورود محـصولاتی کـه شـامل نـهاده‌هایی‌انـد کـه مبـداء آنهـا سـرزمـین عـضو غیرمتعاهدی است و تمـایلی برای ایجاد روابـط اقتصـادی و بازرگـانی با آن کشـور ندارد، جلوگیری نماید.
قاعده ۱۵
گواهی مبداء دی ـ هشت و تشریفات عملی صدور گواهی
۱ـ ادعای اینکه محصولات باید شایسته برخورداری از رفتار ترجیح‌آمیز شناخته شوند، باید به وسیله یک گواهی مبداء دی ـ هشت صادرشده توسط گمرک یا مقامات ذیصلاح مربوط که توسط دولتهای اعضای متعاهد صادرکننده تعیین شده و طبق تشریفات عملی صدور گواهی مندرج در پیوست این سند به اطلاع سایر اعضای شرکت‌کننده رسیده است، تأیید گردد.
۲ـ پیوست مزبور و ضمیمه آن جزء لاینفک قواعد مبداء دی ـ هشت خواهد بود.
قاعده ۱۶
حل و فصل اختلافات
۱ـ هرگونه اختلافی که میان اعضای متعاهد بر سر اجرا یا تفسیر مقررات قواعد مبداء دی ـ هشت ایجاد شـود، طبق ماده (۲۶) موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.
۲ـ در همه موارد، حل و فصل اختلافات بین واردکننده و مقامات گمرکی کشور واردکننده، باید تحت قوانین کشور مذکور صورت گیرد.
قاعده ۱۷
مجازاتها
اشخاصی که به منظور برخورداری از رفتار ترجیحی برای محصولات، سندی تهیه نمایند یا موجبات تهیه سندی را فراهم آورند که حاوی اطلاعات نادرست باشد، طبق قوانین ملی مجازات خواهند شد.
قاعده ۱۸
مناطق آزاد
۱ـ اعضای متعاهد، کلیه اقدامات لازم را معمول خواهند داشت تا اطمینان حاصل شود که محصولاتی که تحت پوشش گواهی مبداء دی ـ هشت مبادله می‌شوند و در مسیر حمل، از یک منطقه آزاد واقع در سرزمین آنها استفاده می‌کنند، با محصولات دیگری جایگزین نمی‌گردند و مورد هیچ‌گونه عملی غیر از عملیات متعارف که هدف آنها جلوگیری از خرابی آنها است، قرار نمی‌گیرند.
۲ـ به عنوان استثنایی بر مقررات مندرج در بند (۱)، هرگاه محصولات دارای مبداء داخلی سرزمین یکی از اعضای متعاهد تحت پوشش گواهی مبداء دی ـ هشت، وارد منـطقه آزادی شـوند و تحت عـملیات یا فرآوری قرار گیرند، مقامات ذی‌ربط باید بنا به درخواست صادرکننده ، یک گواهی مبداء جدید دی ـ هشت صادر کنند، به شرطی که عملیات یا فرآوری انجام شده با مقررات این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت مطابقت داشته باشد.
قاعده ۱۹
گذر و انبارداری کالاها
کالاهـایی که با مقررات قواعد مبـداء دی ـ هشت مطابقت دارند و در تـاریخ به اجـرا درآمـدن موافقـت‌نامه تجارت ترجیـحی دی ـ هشـت در جـریان حـمل و نقل بوده یـا در سرزمیـن یکی از اعـضای متعاهد در انبـارهای موقت، انـبارهای تحت نظارت گمرک و یا در مـناطق آزاد نگهداری می‌شـوند را می‌توان به عنوان محـصولات دارای مبـداء داخـلی پـذیرفت، مشـروط بـر اینـکه ظـرف چهـار مـاه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت، گواهی مبداء دی ـ هشت آنها که به صورت عطف به ماسبق تهیه شده و هرگونه اسناد دیگر حاوی مدارک پشتیبان راجع به شرایط حمل آنها، به مقامات گمرکی کشور واردکننده تسلیم شود.
قاعده ۲۰
بازبینی و اصلاح
۱ـ در مواقع ضروری ممکن است قواعد مبداء دی ـ هشت بنا به درخواست یکی از اعضای متعاهد طبق تـشریفات منـدرج در ماده (۳۰) موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت به نحو مقتضی مورد بازبینی و اصلاح قرار گیرد.
۲ـ صرف‌نظر از بند (۱) این قاعده، پیوست و ضمیمه آن براساس مقررات ماده (۱۴) پیوست، مورد بازبینی و اصلاح قرار خواهد گرفت.
پیوست
تشریفات عملی صدور گواهی
بخش اول
صدور گواهی مبداء دی ـ هشت
ماده ۱
الزامات کلی
محصولاتی که مبداء آنها سرزمین یکی از اعضای متعاهد است، هنگام ورود به سرزمین عضو متعاهد دیگر با ارائه گواهی مبداء دی ـ هشت که نمونه آن پیوست این مقررات است، از مزایای موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت برخوردار خواهند شد.
ماده ۲
تشریفات صدور گواهی مبداء دی ـ هشت
۱ـ گواهی مبداء دی ـ هشت بنا به درخواست کتبی صادرکننده یا به مسئولیت او با درخواست نماینده مجاز او، توسط گمرک یا مقامات ذیصلاحی که توسط دولت کشور صادرکننده تعیین شده‌اند و از این پس مقام صادرکننده نامیده می‌شوند، صادر می‌شود.
۲ـ بدین منظور، صادرکننده یا نماینده مجاز او باید فرم گواهی مبداء دی ـ هشت و فرم درخواست را که نمونه آنها پیوست این مقررات است، تکمیل نماید. فرمهای مذکور باید به زبان انگلیسی و منطبق با مقررات قوانین داخلی کشور صادرکننده تهیه شوند. در صورت تکمیل به صورت دست‌نویس، باید از نوشت‌افزار جوهری و حروف غیرچسبیده استفاده شود. شرح محصولات باید در خانه شماره (۷) فرمهای پیوست که به همین منظور پیش‌بینی گردیده است درج گردد و هیچ جای خالی سفید در آن گذاشته نشود. در مواردی که خانه مذکور کاملاً با نوشته پر نمی‌شود باید یک خط افقی زیر آخرین سطر کشیده شود و قسمت خالی با کشیدن ضربدر بسته شود.
۳ـ صادرکننده متقاضی صدور گواهی مبداء دی ـ هشت، باید آماده باشد تا در هر زمان در صورت درخواست گمرک یا مقامات ذیصلاح کشور صادرکننده که گواهی مبداء دی ـ هشت در آنجا صادر می‌شود، هرگونه مدرک مقتضی را که مبداء داخلی داشتن محصولات موردنظر و یا رعایت سایر الزامات این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت را تأیید کند، تسلیم آنها نماید.
۴ـ گمرک یا مقامات صلاحیت‌دار هریک از اعضای متعاهد در صورتی می‌توانند اقدام به صدور گواهی مبداء دی ـ هشت نمایند که سرزمین آن عضو متعاهد را بتوان مبداء محصولات مورد نظر شناخت و سایر الزامات این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت، در مورد آن محصولات رعایت شده باشد. نام کشور مبداء کالاها باید در خانه شماره ۳ گواهی درج شود.
۵ ـ مقامات صـادرکننده گواهی مبـداء دی ـ هشـت باید اقدامـات لازم را جهـت رسیدگی به اصالت مبداء محصولات و رعایت سایر شرایط این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت انجام دهند. بدین‌منظور، آنها حق دارند هر مدرکی را از صادرکننده مطالبه کرده و هرگونه بازرسی را که مقتضی بدانند در مورد حسابهای صادرکننده به عمل آورند و هرگونه بررسی دیگری را که مناسب تشخیص دهند به انجام رسانند. همچنین مقامات صادرکننده باید اطمینان حاصل کنند که فرمهای مورد اشاره در بند (۲) طبق مقررات تکمیل شده‌اند. مقامات مذکور به ویژه باید مراقبت نمایند که خانه شماره (۷) مخصوص شرح محصولات به نحوی پر شده باشد که امکان اضافه کردن متقلبانه مطالب را کاملاً منتفی سازد.
۶ ـ گواهی مبداء دی ـ هشت باید به محض آنکه صادرات واقعاً انجام یا قطعی می‌شود، صادر و در اختیار صادرکننده گذاشته شود.
ماده ۳
صدور گواهی مبداء دی ـ هشت به صورت عطف به ماسبق
۱ـ گواهی مبداء دی ـ هشت ممکن است در موارد استثنایی بعد از صدور محصولات مربوط ولی نه بیش از (۶) ماه بعد از تاریخ حمل آنها، صادر شود، مشروط به اینکه:
الف) گواهی مبداء در زمان صدور کالا به دلیل اشتباهات یا از قلم افتادگیهای غیرعمدی یا شرایط خاص، صادر نشده باشد؛ یا
ب) برای گمرک یا مقامات ذیصلاح ثابت شود که گواهی مبداء دی ـ هشت صادرشده، ولی به دلایل فنی در مرحله ورود کالا، پذیرفته نشده است.
۲ـ برای اجرای بند (۱)، صادرکننده باید در تقاضای خود، محل و تاریخ صدور محصولات را که گواهی مبداء دی ـ هشت به آن مربوط می‌شود، ذکر و علت تقاضا را نیز بیان نماید.
۳ـ گواهی مبداء دی ـ هشت را تنها می‌توان پس از احراز مطابقت اطلاعات ارائه‌شده در تقاضای صادرکننده با اطلاعات موجود در پرونده مربوط، به صورت عطف به ماسبق صادر کرد.
۴ـ گواهی مبداء دی ـ هشت که به صورت عطف به ماسبق صادر می‌گردد باید با عبارت « صادره به صورت عطف به ماسبق» تأیید شود.
۵ ـ تأییدیه مورد اشاره در بند (۴) باید در خانه شماره ۶ (ملاحظات) گواهی مبداء دی ـ هشت درج شود.
ماده ۴
صدور المثنای گواهی مبداء دی ـ هشت
۱ـ در صورت سرقت، مفقود شدن یا از بین رفتن گواهی مبداء دی ـ هشت، صادرکـننده کالا می‌تواند از گمرک یا مقامات ذی‌صـلاح صادرکننـده گواهی مبداء مزبور، درخواسـت صدور المـثنی براسـاس مدارک صادراتی کـالا که در اختیـار آنها می‌باشد، نماید.
۲ـ المثنایی که به این صورت صادر می‌شود باید با واژه « المثنی» تأیید گردد.
۳ـ تأییدیه مورد اشاره در بند (۲) باید در خانه شماره ۶ (ملاحظات) گواهی مبداء المثنی دی ـ هشت درج شود.
۴ـ المثنی که باید تاریخ صدور نسخه اصلی گواهی مبداء دی ـ هشت در آن درج شده باشد، از همان تاریخ معتبر خواهد بود.
ماده ۵
صدور گواهی مبداء دی ـ هشت بر اساس یک گواهی مبداء دی ـ هشت
که قبلاً صادر یا تهیه شده است
۱ـ پس از آنکه محصولات دارای مبداء داخلی تحت نظارت گمرک در سرزمین یکی از اعضای متعاهد قرار گرفت، می‌توان گواهی مبداء اولیه دی ـ هشت را با یک یا چند گواهی مبداء دی ـ هشت جایگزین کرد تا ارسال تمامی یا بخشی از محصولات موردنظر به نقاط دیگر سرزمین آن عضو متعاهد و ترخیص کالا از گمرک امکان‌پذیر شود. در این صورت، گواهی (گواهی‌های) مبداء دی ـ هشت جایگزین، باید توسط گمرک یا مقامات ذیصلاحی صادر گردد که کالاها تحت نظارت آنها قرار گرفته‌است.
۲ـ در مواردی که همه یا بخشی از محصولاتی که مبداء آنها سرزمین یکی از اعضای متعاهد است، به سرزمین یک عضو متعاهد وارد شده یا در انبارهای گمرک آن کشور تحت نظارت گمرک قرار گرفته است، به سرزمین عضو متعاهد دیگری ارسال شود، گواهی مبداء جدید دی ـ هشت باید توسط گمرک یا مقامات ذیصلاحی که کالاها تحت کنترل آنها قرار گرفته صادر شود. در این صورت نام کشور مبداء باید در خانه شماره ۳ گواهی مبداء دی ـ هشت قید گردد.
ماده ۶
اعتبار گواهی مبداء دی ـ هشت
۱ـ گواهی مبداء دی ـ هشت به مدت (۶) ماه از تاریخ صدور در کشور صادرکننده اعتبار خواهد داشت و باید ظرف همین مدت به مقامات گمرکی کشور واردکننده تسلیم شود.
۲ـ گواهی مبداء دی ـ هشت که پس از تاریخ نهایی مذکور برای تسلیم که در بند (۱) مشخص شده است به مقامات گمرکی کشور واردکننده تسلیم می‌شود را در صورتی می‌توان جهت اعمال رفتار ترجیحی پذیرفت که عدم ارائه آنها تا تاریخ نهایی مقرر، ناشی از اوضاع و احوال استثنایی خارج از حیطه اختیار صادرکننده کالا باشد.
۳ـ در سایر مواردی که تسلیم گواهی مبداء با تأخیر انجام می‌شود، در صورتی که محصولات موضوع گواهی مبداء دی ـ هشت قبل از تاریخ نهایی مذکور تسلیم شده باشند، مقامات گمرکی کشور واردکننده می‌توانند گواهی مبداء مزبور را بپذیرند.
ماده ۷
تسلیم گواهی مبداء دی ـ هشت
گواهی مبداء دی ـ هشت طبق تشریفات معمول در کشور واردکننده به مقامات گمرکی کشور مذکور تسلیم خواهد شد. مقامات نامبرده ممکن است از واردکننده بخواهند که بیانیه‌ای با مدرک مذکور همراه نماید، مبنی بر اینکه کالاهای موردنظر شرایط لازم را برای اجرای موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت دارند.
ماده ۸
واردات به دفعات
در موردی که بنا به درخواست واردکننده و تحت شرایطی که توسط مقامات گمرکی کشور واردکننده تعیین می‌شود، محصولاتی که با توجه به تعریف بند الف قاعـده عمومی شـماره (۲) نظام همـاهنگ شده به صـورت پیاده شده یا سوارنـشده هستند و تحت فصلهای شانزدهم و هفدهم یا عنوانهای شماره ۷۳۰۸ و ۹۴۰۶ نظام هماهنگ شده جای می‌گیرند به دفعات وارد شوند، هنگام وارد شدن اولین محموله، یک گواهـی مبداء دی ـ هـشت واحد برای این‌گـونه محصـولات به مقامات گمرکی تسلیم خواهد شد.
ماده ۹
اسناد پشتیبان
اسناد مذکور در بند (۳) ماده (۲) این پیوست که به منطور اثبات این موضوع مورد استفاده قرار می‌گیرند که محصولات مندرج در گواهی مبداء دی ـ هشت را می‌توان محصولات دارای مبداء داخلی سرزمین یکی از اعضای متعاهد دانست و این محصولات سایر شرایط این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت را نیز تأمین می‌کنند، از جمله شامل موارد ذیل می‌باشند:
الف ) مدارک مستقیم مربوط به فرآیندهایی که توسط صادرکننده یا عرضه‌کننده جهت به دست آوردن کالاهای موردنظر انجام شده است و به عنوان مثال در حسابها یا دفاتر داخلی او منعکس است؛
ب ) اسنادی که دارای مبداء داخلی بودن مواد به کار رفته را ثابت کند و در سرزمین یکی از اعضای متعاهد که این اسناد بر طبق قوانین داخلی مورد استفاده است، صادر یا تهیه شده باشد؛
پ ) اسنادی که انجام عملیات یا فرآوری مواد در سرزمین یکی از اعضای متعاهد را ثابت کند و در سرزمین همان عضو متعاهد که این مدارک برطبق قوانین داخلی مورد استفاده است، صادر یا تهیه شده باشد؛
ت ) گواهی مبداء دی ـ هشت که دارای مبداء داخلی بودن مواد به کار رفته را ثابت کند و در سرزمین یکی از اعضای متعاهد برطبق این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت صادر یا تهیه شده باشد.
ماده ۱۰
حفظ گواهی مبداء دی ـ هشت و اسناد پشتیبان
۱ـ صادرکننده متقاضی صدور گواهی مبداء دی ـ هشت، باید اسناد مذکور در بند (۳) ماده (۲) این پیوست را حداقل به مدت سه سال نگهداری نماید.
۲ـ گمرک یا مـقامات ذی‌صـلاح کـشور صادرکنـنده محصـول که گـواهی مبـداء دی ـ هشت را صادر می‌کنند، باید فرم درخواست مذکور در بند (۲) ماده (۲) را حداقل به مدت (۳) سال نگهداری نمایند.
۳ـ مقامات گمرکی کشور واردکننده، باید گواهی مبداء دی ـ هشت تسلیم شده را حداقل به مدت (۳) سال نگهداری نمایند.
ماده ۱۱
مغایرتها و اشتباهات شکلی
۱ـ کشف مغایرتهای جزئی بین مندرجات گواهی مبداء دی ـ هشت و مندرجات اسنادی که جهت انجام تشریفات ورود کالا به اداره گمرک ارائه می‌شود، فی نفسه موجب سلب اعتبار گواهی مبداء دی ـ هشت نخواهد شد، مشروط بر اینکه برای مقامات گمرکی کشور واردکننده به نحو مقتضی محرز شود که سند مزبور با محصولات ارائه شده مطابقت دارد.
۲ـ اشتباهات شکلی آشکار از قبیل اشتباه در ماشین‌نویسی گواهی مبداء دی ـ هشت موجب رد این سند نمی‌شود، مشروط بر اینکه این‌گونه اشتباهات به نحوی نباشد که نسبت به صحت مندرجات این سند ایجاد شبهه نماید.
۳ـ درج محصولاتی که شایسته برخورداری از نظام ترجیح‌آمیز در قالب موافقتنامه تجارت ترجیحی دی ـ هشت نیستند در گواهی مبداء دی ـ هشت، محصولات دارای شرایط این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت را برای اعطای رفتار ترجیح‌آمیز و مندرج در همان گواهی مبداء دی ـ هشت تحت تأثیر قرار نخواهد داد و باعث ایجاد تأخیر در ترخیص آنها نخواهد شد.
بخش دوم
ترتیبات مربوط به همکاریهای اداری
ماده ۱۲
کمک متقابل
۱ـ اعضای متعاهد باید نمونه امضاها و تصویر مهرهای مورد استفاده توسط گمرک خود یا مقامات ذیصلاح صادرکننده گواهی مبداء دی ـ هشت و نشانیها و نمونه مهرهای گمرک یا مقامات ذیصلاحی را که مسئول بررسی اصالت این گواهی‌ها هستند، در اختیار یکدیگر قرار دهند.
۲ـ به منظور اطمینان از حسن اجرای این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت، اعضای متعاهد از طریق گمرکات ذیصلاح و مراجع ذیصلاح و مجاز خود، همدیگر را در بررسی اصالت گواهی مبداء دی ـ هشت صادره و صحت اطلاعات ارائه شده در این اسناد یاری خواهند کرد.
ماده ۱۳
بررسی گواهی مبداء دی ـ هشت
۱ـ بررسی‌های بعدی گواهی مبداء دی ـ هشت صادر شده، به صورت تصادفی یا در مواردی صورت می‌گیرد که مقامات گمرکی کشور واردکننده درباره اصالت این اسناد یا صحت اطلاعات مربوط به مبداء محصولات مورد بحث یا رعایت سایر الزامات این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت، در حد معقولی دچار شک و شبهه شوند.
۲ـ به منظور اجرای مفاد بند (۱)، گمرک یا مقامات ذیصلاح کشور واردکننده، گواهی مبداء دی ـ هشت و فاکتور یا تصویر این اسناد را به گمرک یا مقامات ذیصلاح کشور صادرکننده کالا عودت داده و در صورت اقتضا، دلایل تحقیق را نیز اعلام خواهند داشت. هرگونه اسناد و اطلاعات به دست‌آمده که نشان دهد اطلاعات مندرج در گواهی مبداء دی ـ هشت نادرست است باید برای تأیید درخواست بررسی ارسال شود.
۳ـ بررسی به وسیله گمرک یا مقامات ذیصلاح کشور صادرکننده کالا انجام خواهدشد. برای این منظور گمرک یا مقامات ذیصلاح حق دارند هرگونه مدرکی را مطالبه کرده و هرگونه بازرسی را در مورد حسابهای صادرکننده کالا به عمل آورند یا هر کنترل دیگری را که مقتضی بدانند، انجام دهند.
۴ـ هر گاه مقامات گمرکی کشور واردکننده تصمیم بگیرند که اعطای رفتار ترجیحی به محصولات موردنظر، تا روشن شدن نتایج بررسی به حال تعلیق درآید، می‌توانند به شرط اتخاذ تدابیر احتیاطی که لازم می‌بینند، به واردکننده اجازه دهند کالا را ترخیص نماید.
۵ ـ گمرک یا مقامات ذیصلاح متقاضی بررسی باید در اولین فرصت ممکن از نتایج بررسی مزبور مطلع گردند. نتایج بررسی باید به طور روشن نشان دهد که آیا اسناد اصالت دارند یا خیر و آیا محصولات موردنظر را می‌توان به عنوان محصولات دارای مبداء داخلی سرزمین یکی از اعضای متعاهد دانست و آیا سایر الزامات این پیوست و قواعد مبداء دی ـ هشت رعایت شده است یا خیر.
۶ ـ در مواردی که مقررات تجمیعی بر طبق قاعده ۵ قواعد مبداء دی ـ هشت اجرا شده است و در ارتباط با بند (۴) ماده (۲)، پاسخ باید شامل یک نسخه (یا نسخه‌هایی) از گواهی (یا گواهی‌هایی) باشد که ملاک عمل قرار گرفته است.
۷ـ در موارد وجود شک و تردید معقول، چنانچه ظرف مدت (۱۰) ماه از تاریخ درخواست بررسی، پاسخی واصل نشود یا پاسخ حاوی اطلاعات کافی جهت تشخیص اصالت سند موردنظر یا مبداء واقعی محصولات نباشد، مقامات گمرک یا مقامات ذیصلاح درخواست‌کننده بررسی، استفاده از ترجیحات را جز در موارد استثنایی، رد خواهند کرد.
ماده ۱۴
اصلاحیه‌ها
۱ـ در مواقع ضروری ممکن است مقررات این پیوست بنا به درخواست هر یک از اعضای متعاهد به نحو مقتضی اصلاح شود.
۲ـ کمیته نظارتی می‌تواند از طریق اجماع، مقررات این پیوست را اصلاح نماید. در صورتی که حصول اجماع ممکن نباشد، کمیته نظارتی می‌تواند مقررات این پیوست را با اکثریت دوسوم اصلاح نماید.
ماده ۱۵
ضمیمه
ضمیمه این پیوست جزء لاینفک آن خواهد بود.
