اساسنامه صندوق بیمه محصولات کشاورزی مصوب ۱۳۶۳,۰۳,۰۵با اصلاحات و الحاقات بعدی
فصل اول ـ کلیات
ماده ۱
بر اساس قانون بیمه محصولات کشاورزی مصوب مورخ ۱ /۳ /۶۲ مجلس شورای اسلامی صندوق بیمه محصولات کشاورزی که در این اساسنامه «صندوق» نامیده میشود، در بانک کشاورزی که در این اساسنامه «بانک» نامیده میشود، تأسیس میگردد.
ماده ۲
صندوق دارای استقلال مالی و شخصیت حقوقی است و بر اساس مقررات قانونی شرکتهای دولتی اداره میشود.
ماده ۳
سرمایه اولیه صندوق مبلغ یک میلیارد ریال است که تماماً متعلق به دولت میباشد و به هزار سهم یک میلیون ریالی تقسیم میشود.
تبصره ۱ ـ افزایش سرمایه صندوق به پیشنهاد مجمع عمومی پس از تصویب هیأت وزیران انجام میشود به استثناء افزایش سرمایه از محل اندوخته ها (بند ۳ ماده ۴۴).
تبصره ۲ (اصلاحی ۰۸ˏ۰۴ˏ۱۳۹۰)ـ نمایندگان سهام دولت عبارتند از وزراء کشاورزی، وزارت صنعت، معـدن و تجارت ، امور اقتصادی و دارائی و مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه.
ماده ۴
مدت صندوق نامحدود و مرکز آن در تهران خواهد بود.
فصل دوم ـ هدف و حدود عملیات
ماده ۵
هدف صندوق انجام بیمه انواع محصولات کشاورزی، دام، طیور، زنبور عسل، کرم ابریشم و آبزیان پرورشی در مقابل خسارتهای ناشی از سوانح طبیعی و حوادث قهری نظیر تگرگ، طوفان، خشکسالی، زلزله، سیل، سرمازدگی، یخبندان، آتش سوزی، صاعقه، آفات و امراض نباتی عمومی و قرنطینه ای و امراض واگیر حیوانی عمومی و قرنطینه ای بعنوان وسیله ای برای نیل به اهداف و سیاستهای بخش کشاورزی میباشد.
ماده ۶
حدود عملیات صندوق بشرح زیر میباشد:
۱ ـ بررسی و تحقیق در مورد مختصات اقتصادی، اجتماعی، کشاورزی و فنی مناطق مختلف کشور.
۲ ـ بررسی و تحقیق تطبیقی در مورد روشهای بیمه کشاورزی در دنیا با توجه به نظام بهره برداری، هدفها و سیاستهای کشاورزی ایران جهت اتخاذ تصمیم در مورد برقراری مناسبترین نوع بیمه کشاورزی با توجه به نظام اقتصادی و اجتماعی و برنامه بخش کشاورزی.
۳ ـ بررسی و مطالعه طرحهای کاهش دهنده خسارات ناشی از خطرات تحت پوشش بیمه و پیشنهاد آن به دولت جهت هماهنگ کردن آنها با طرحهای مربوط به عملیات زیربنائی و همچنین راهنمائی و ارشاد تولیدکنندگان بمنظور خود پیشگیری در مقابل خطرات و در نتیجه کاهش خسارات وارده به محصولات کشاورزی.
تبصره ـ اقدامات موضوع بندهای ۱ و ۲ و ۳ این ماده با استفاده از منابع اطلاعاتی و نتایج تحقیقاتی و همکاری سایر مؤسسات کشور انجام خواهد‌شد.
۴ ـ تهیه آئین نامه ها و دستورالعملها و اصلاح آنها با توجه به نتایج تحقیقات انجام شده.
۵ ـ انجام عملیات بیمه درباره محصولات کشاورزی.
۶ ـ انجام هرگونه عملیات آموزشی و شرکت در سمینارها و کنفرانسها، بنحوی که در ارتقاء سطح معلومات بیمه گزاران و کارشناسان و یا سایر کارمندان و دست اندرکاران بیمه کشاورزی در جهت پیشرفت و توسعه عملیات صندوق ضروری باشد.
۷ ـ صندوق میتواند در صورت لزوم بمنظور جلوگیری از رکود سرمایه خود، اوراق قرضه و سایر اوراق بهادار صد درصد دولتی خریداری نموده و یا از طریق بانک کشاورزی در طرحهای کشاورزی و صنایع وابسته بنحوی که سرمایه‌گذاری صندوق از طرف بانک کشاورزی تضمین گردد، مشارکت نماید.
فصل سوم ـ ارکان صندوق
ماده ۷
ارکان صندوق عبارتند از: مجمع عمومی، کمیته فنی، هیئت مدیره، مدیرعامل و بازرس قانونی.
الف ـ مجمع عمومی
ماده ۸ (اصلاحی ۰۸ˏ۰۴ˏ۱۳۹۰)
مجمع عمومی مرکب از وزراء کشاورزی، وزارت صنعت، معـدن و تجارت ، امور اقتصادی و دارائی مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه به ریاست وزیر کشاورزی خواهد بود.
تبصره ـ بموجب این تبصره به تبصره «۱» ماده واحده قانون بیمه محصولات کشاورزی وزیر جهاد سازندگی به اعضاء مجمع عمومی اضافه میگردد.
ماده ۹
جلسات عادی مجمع عمومی حداقل سالی دو بار تا پایان خرداد ماه سال بعد تشکیل میشود.
جلسات فوق العاده بدعوت مدیرعامل یا به پیشنهاد هر یک از اعضاء مجمع عمومی و یا بازرس قانونی تشکیل خواهد شد. مدیرعامل موظف است مجمع عمومی را ظرف ده روز پس از دریافت پیشنهاد تشکیل جلسه، کتباً دعوت نماید.
ماده ۱۰
دعوت اعضاء مجمع عمومی بوسیله مدیرعامل و با ارسال دعوتنامه بعمل خواهد آمد که در آن روز و ساعت و محل تشکیل و دستور جلسه ذکر میگردد. دعوت نامه های مذکور باید حداقل ده روز قبل از تاریخ تشکیل جلسه برای اعضاء ارسال گردد.
ماده ۱۱
جلسات مجمع عمومی با حضور حداقل ۳ نفر رسمیت خواهد یافت و تصمیمات متخذه با اکثریت آراء (حداقل ۳ رأی) معتبر خواهد بود.
ماده ۱۲
وظایف و اختیارات مجمع عمومی بشرح زیر است:
۱ ـ تعیین سیاستها و روشهای رسیدن به هدفهای بیمه محصولات کشاورزی با توجه و هماهنگ با اهداف برنامه های بخش کشاورزی.
۲ ـ اتخاذ تصمیم نسبت به مواردی که از طرف هیئت مدیره و کمیته فنی و یا هر یک از اعضاء مجمع پیشنهاد میشود.
۳ ـ تصویب تعرفه های بیمه و غرامت و آئیننامه های انواع بیمه محصولات کشاورزی.
۴ ـ انتخاب یک نفر از اعضاء هیئت مدیره بانک و تصویب دو نفر معرفی شده از طرف وزیر کشاورزی و یک نفر از جهاد سازندگی برای عضویت در هیئت مدیره.
۵ ـ اتخاذ تصمیم در مورد بیمه اتکائی.
۶ ـ تعیین درصد و جمع کل کمک دولت بابت تأمین قسمتی از حق بیمه، بیمه گزار و پیشنهاد به هیئت وزیران جهت تصویب و منظور نمودن در لایحه بودجه کل کشور.
۷ ـ تأیید اعتبار پیشنهادی بمنظور جبران زیانهای احتمالی عملیات بیمه و ارسال آن به هیئت وزیران جهت تصویب و منظور نمودن در لایحه بودجه کل کشور.
۸ ـ تصویب بودجه سالانه که از طرف هیئت مدیره صندوق پیشنهاد میشود.
۹ ـ استماع گزارشهای هیئت مدیره و بازرس قانونی.
۱۰ ـ پیشنهاد اصلاح و یا تغییر اساسنامه صندوق به هیئت وزیران جهت طی مراحل قانونی.
۱۱ ـ رسیدگی و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان صندوق.
۱۲ ـ اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهاد افزایش سرمایه صندوق و ارسال آن جهت طی مراحل قانونی.
۱۳ ـ اتخاذ تصمیم درباره نحوه مصرف سود و برداشت از اندوخته ها.
۱۴ ـ اتخاذ تصمیم نسبت به مطالبات مشکوک الوصول و یا لاوصول.
۱۵ ـ نظارت بر حسن اجرای طرحها و برنامه های مصوب.
ب ـ کمیته فنی
ماده ۱۳
کمیته فنی متشکل از نماینده هر یک از اعضاء مجمع عمومی و نماینده صندوق میباشد که از نظر کارشناسی دارای اختیار و تخصص لازم در زمینه مربوط به وظایف هر یک از اعضاء مجمع عمومی و صندوق بوده و نسبت به مسائل مربوط به صندوق که از طرف مجمع عمومی ارجاع میگردد، بررسی و اقدام نموده و گزارش توجیهی خود را جهت تصمیم گیری به مجمع عمومی ارسال میدارد. صندوق نیز میتواند در مورد کلیه وظایف و مسئولیتهای خود از نظرات مشورتی کمیته فنی استفاده نماید.
ماده ۱۴
اعضاء کمیته فنی برای مدت سه سال منصوب میشوند و انتصاب مجدد آنها بلامانع است و تا موقعی که تجدید انتصاب بعمل نیامده،در سمت خود باقی خواهند ماند.
تبصره ـ قبل از انقضای مدت سه سال در صورت لزوم هر یک از اعضاء مجمع عمومی و صندوق میتوانند نماینده خود را در کمیته فنی تعویض نمایند.
ماده ۱۵
نحوه تشکیل و اداره جلسات کمیته فنی بر اساس آئین نامه ای خواهد بود که توسط کمیته مزبور تهیه و به تأیید مجمع عمومی خواهد رسید.
ماده ۱۶
تصمیمات کمیته فنی با اکثریت آراء اعضاء به مجمع عمومی ارسال و در صورت بدست نیامدن اکثریت مطلق آراء نظرات متفاوت همراه با گزارش توجیهی جهت تصمیم گیری به مجمع عمومی ارائه خواهد شد.
ج ـ هیئت مدیره ـ مدیرعامل
ماده ۱۷
هیئت مدیره صندوق مرکب از ۵ نفر شامل مدیرعامل بانک و یکنفر از اعضاء هیئت مدیره بانک و یک نماینده از جهاد سازندگی و دو نفر دیگر به معرفی وزیر کشاورزی میباشند.
تبصره ۱ ـ اعضاء معرفی شده از طرف وزیر کشاورزی و وزارت جهاد سازندگی تمام وقت و موظف میباشند.
تبصره ۲ ـ مدیرعامل بانک باید در تقسیم وظایف بین اعضاء هیئت مدیره بانک ترتیبی اتخاذ نماید که عضو انتخاب شده برای هیئت مدیره صندوق بتواند وظایف خود را در صندوق بنحو احسن انجام دهد.
تبصره ۳ ـ دوره خدمت اعضاء هیئت مدیره سه سال و انتخاب مجدد آنها بلامانع است. در صورت تغییر هیئت مدیره بانک قبل از انقضای سه سال ،اعضاء هیئت مدیره جدید در صندوق جانشین خواهند شد.
تبصره ۴ ـ تعویض هر یک از ۴ نفر اعضاء هیئت مدیره صندوق قبل از انقضای سه سال بلامانع است.
ماده ۱۸
جلسات هیئت مدیره با حضور حداقل ۴ نفر رسمیت خواهد داشت و تصمیمات متخذه با اکثریت آراء معتبر خواهد بود.
تبصره ۱ ـ ریاست جلسات هیئت مدیره بعهده مدیرعامل و در صورت عدم حضور با یکی از اعضاء هیئت مدیره صندوق خواهد بود.
تبصره ۲ ـ تعداد جلسات هیئت مدیره با توجه به حجم کار بوسیله آئیننامه داخلی تعیین خواهد شد. لیکن در هر صورت تعداد این جلسات کمتر از یکبار در هفته نخواهد بود.
ماده ۱۹
هیئت مدیره مکلف است برنامه کار و زمان بندی اجرای آن را به مجمع عمومی تسلیم و گزارش پیشرفت عملیات را هر چهار ماه یکبار به مجمع عمومی ارسال نماید.
ماده ۲۰
هیئت مدیره دارای کلیه اختیارات لازم برای اداره امور صندوق با توجه به موضوع و هدف مندرج در این اساسنامه میباشد مگر در‌مواردی که بموجب قانون و یا اساسنامه اخذ تصمیم در مورد آنها در صلاحیت مجمع عمومی و یا مدیر عامل صندوق باشد. از جمله اختیارات هیئت مدیره موارد زیر است:
۱ ـ انتخاب نماینده صندوق جهت عضویت در کمیته فنی.
۲ ـ تهیه آیین نامه ها و ارائه پیشنهادها جهت طرح در مجمع عمومی.
۳ ـ تصویب آئین نامه های داخلی و دستورالعمل های اجرائی صندوق.
۴ ـ تهیه طرح سازمانی صندوق جهت اجرای وظایف و هدف های تعیین شده در این اساسنامه و پیشنهاد آن به مجمع عمومی.
۵ ـ بررسی و تصویب نیازهای آموزشی و استخدامی صندوق.
۶ ـ پیشنهاد اصلاح اساسنامه به مجمع عمومی جهت طی مراحل قانونی.
۷ ـ تهیه و تنظیم بودجه حساب سود و زیان و گزارش سالانه صندوق.
۸ ـ تهیه و تنظیم بودجه صندوق و پیشنهاد آن به مجمع عمومی جهت تصویب.
۹ ـ تعیین مؤسسه حسابرسی برای حسابرسی داخلی و در صورت درخواست بازرس قانونی برای رسیدگی به حسابها و ترازنامه.
۱۰ ـ تنظیم خلاصه صورت دارائی و بدهیهای صندوق هر شش ماه یکبار و تسلیم آن به بازرس قانونی.
۱۱ ـ رسیدگی و تعیین مطالبات لاوصول صندوق و پیشنهاد به مجمع عمومی در مورد بخشودگی تمام و یا قسمتی از اصل مطالبات لاوصول و تأمین آن از محل ذخیره مطالبات مشکوک الوصول.
ماده ۲۱
مدیرعامل بانک کشاورزی، مدیرعامل صندوق خواهد بود.
ماده ۲۲
مدیرعامل بالاترین مقام اداری و اجرائی صندوق است و اختیارات و وظایف وی بشرح زیر میباشد:
۱ ـ نمایندگی صندوق در برابر شخص یا اشخاص ثالث و مراجع قضائی و کلیه ادارات دولتی و مؤسسات خصوصی با حق توکیل به غیر.
۲ ـ دعوت از اعضاء مجمع عمومی جهت شرکت در جلسات عادی و فوق العاده.
۳ ـ اتخاذ تصمیم و اقدام در مورد کلیه عملیات و معاملات صندوق بهر شکل و یا هر شخص حقیقی یا حقوقی باستثنای آنچه جزء اختیارات مجمع عمومی و هیئت مدیره قرار داده شده با رعایت مقررات این اساسنامه و سایر مقررات مربوط.
۴ ـ اجرای کلیه تصمیمات مجمع عمومی و هیئت مدیره.
۵ ـ مدیرعامل میتواند قسمتی از اداره امور صندوق را بهر یک از اعضاء هیئت مدیره واگذار نماید.
ماده ۲۳
مدیرعامل میتواند یک نفر قائم مقام داشته باشد که از بین کارمندان دولت با معرفی مدیرعامل و تصویب مجمع عمومی انتخاب شود. حکم انتصاب نامبرده از طرف وزیر کشاورزی صادر خواهد شد.
تبصره ۱ ـ مدیرعامل میتواند قسمتی از وظایف و اختیارات و همچنین حق امضای خود را به قائم مقام خود واگذار نماید.
تبصره ۲ ـ در صورت استعفاء، معذوریت، مرخصی و غیبت مدیرعامل، قائم مقام دارای کلیه اختیارات مدیرعامل میباشد.
د ـ بازرس قانونی
ماده ۲۴
بازرس قانونی صندوق طبق قانون تشکیل سازمان حسابرسی، سازمان حسابرسی میباشد.
ماده ۲۵
بازرس علاوه بر وظایف مندرج در لایحه قانونی اصلاح قانون تجارت مصوب ۲۴ اسفند ماه سال ۱۳۴۷ مکلف است نسبت به مطابقت تصمیمات مدیران و عملکرد صندوق با قوانین و آئین نامه ها مراقبت و در مواقع لازم گزارش به مجمع عمومی تسلیم نماید.
ماده ۲۶
بازرس قانونی حق مداخله مستقیم در امور صندوق را ندارد و اگر به نقص یا ایرادی برخورد نماید، باید مراتب را به مدیرعامل صندوق گزارش و چنانچه ظرف ۱۵ روز اقدامی در جهت رفع نقص بعمل نیاید، مراتب را به مجمع عمومی اعلام نماید.
فصل چهارم ـ امور اداری و استخدامی و منابع و مقررات مالی
الف ـ نحوه عملیات
ماده ۲۷
بمنظور جلوگیری از تورم سازمانی و حداکثر استفاده از امکانات موجود عملیات اجرائی بیمه کشاورزی در حد کمی و کیفی و زمان بندی تعیین شده توسط بانک و شعب آن در سراسر کشور انجام و کلیه وسایل و خدمات مورد لزوم به پیشنهاد هیئت مدیره صندوق از طریق بانک تأمین خواهد شد.
تبصره ـ امور اداری و استخدامی صندوق بر اساس مقررات جاری بانک انجام خواهد شد.
ماده ۲۸
شروع به اجرای هر نوع بیمه کشاورزی در هر منطقه قبلاً بوسیله صندوق اعلام میشود.
ماده ۲۹
بتدریج که صندوق آمادگی لازم را برای انجام وظایف خود در هر منطقه و برای هر محصول اعلام نماید، «صندوق کمک به تولیدکنندگان خسارت دیده محصولات کشاورزی، و دامی» به فعالیتهای خود در آن منطقه و برای آن محصول خاتمه داده و منابع و امکانات مربوط را به صندوق منتقل خواهد کرد.
ماده ۳۰
تعیین روشها و سیاستهای کلی اجرای عملیات بیمه محصولات کشاورزی مانند شرایط بیمه انواع محصولات موضوع این اساسنامه ، تعهدات بیمه گر و بیمه گزار، تعیین تعرفه بیمه و غرامت بر اساس آئین نامه هائی خواهد بود که بتصویب مجمع عمومی میرسد.
ماده ۳۱
بمنظور هماهنگی سیاستهای بیمه کشاورزی با هدفهای بخش کشاورزی، دولت میتواند ارائه کمکها و خدمات خود را به تولید محصولاتی که اجرای بیمه آن اعلام شده منوط به بیمه کردن آن محصول نماید.
تبصره ـ نحوه ارتباط و اجرای بیمه هر زراعت یا تولید یا کمکها و خدمات دولت توسط صندوق با همکاری وزارت کشاورزی و سایر واحدهای مربوط مورد بررسی قرار گرفته و در قالب آئین نامه خاصی از طریق مجمع عمومی جهت تصویب به هیئت وزیران تسلیم خواهد شد.
ب ـ منابع مالی
ماده ۳۲
حق بیمه عبارت از وجوهی است که از بیمه گزاران وصول خواهد شد.
تبصره ـ به پیشنهاد مجمع عمومی قسمتی از حق بیمه بیمه گزاران از طریق دولت تأمین و همه ساله در لایحه بودجه منظور خواهد شد.
ماده ۳۳
در صورتی که در هر سال مالی شدت حوادث موجب خسارات بیش از موارد پیش بینی شده برای عملیات زیر پوشش بیمه گردد و صندوق قادر به پرداخت غرامت آن نباشد، کسری آن به پیشنهاد مجمع عمومی پس از تصویب هیئت وزیران از محل اعتبار ردیف بودجه که در اختیار دولت میباشد، قابل پرداخت خواهد بود.
ج ـ هزینه ها
ماده ۳۴
هیئت مدیره بانک با توجه به حجم عملیات سالانه صندوق جهت جبران هزینه های انجام شده حداکثر تا ۴% از منابع دریافتی حق بیمه را هر ساله به مجمع عمومی پیشنهاد و پس از تصویب مجمع عمومی، صندوق نسبت به پرداخت آن در قالب بودجه تنظیمی اقدام مینماید.
ماده ۳۵
در صورتیکه با اعلام هیئت مدیره بانک در مواردی خدمات و وسایل مورد نیاز صندوق از نظر کمی و کیفی خارج از عرف معمول در بانک بوده و یا با توجه به هزینه پیش بینی شده (در ماده ۳۴) و یا مقررات اجرائی امکان انجام آن نباشد، با تصویب مجمع عمومی هزینه وسایل و خدمات مذکور به بانک پرداخت میشود. مبنای برآورد هزینه این خدمات و وسایل در هر مورد آئین نامه های مورد عمل بانک میباشد.
د ـ مقررات مالی
ماده ۳۶
حسابهای صندوق نزد بانک افتتاح و نگهداری خواهد شد.
ماده ۳۷
چک ها و اسناد مالی و سایر اسناد لازم الاجراء و تعهدآور صندوق در برابر اشخاص حقیقی و حقوقی باید دارای دو امضاء مجاز طبق مقررات مصوبه مجمع عمومی باشد مگر در مورد قراردادهائی که بر اساس مصوبات هیئت مدیره تنظیم و مبادله میشود که در این صورت امضاء مدیرعامل بتنهائی به نمایندگی صندوق معتبر است.
هـ ـ ترازنامه و حساب سود و زیان
ماده ۳۸
سال مالی صندوق از اول فروردین ماه هر سال تا پایان اسفند ماه همان سال خواهد بود. باستثنای سال اول که شروع آن بدو تأسیس و پایان آن آخر اسفند همان سال خواهد بود.
ماده ۳۹
صندوق طبق قانون تجارت و مقررات قانونی مربوط به شرکتهای دولتی اداره خواهد شد.
ماده ۴۰
ترازنامه سالانه حداقل یک ماه قبل از تشکیل مجمع عمومی برای رسیدگی به بازرس صندوق تسلیم خواهد شد و ترازنامه هر سال باید قبل از پایان خرداد ماه سال بعد برای تصویب به مجمع عمومی تسلیم شود.
و ـ تقسیم سود و وضع ذخائر و اندوخته ها
ماده ۴۱
هیئت مدیره مکلف است قبل از وضع مالیات درصد لازم را جهت اندوخته مطالبات مشکوک الوصول و خسارات معوق منظور دارد.
ماده ۴۲
هیئت مدیره مکلف است پس از وضع مالیات یک بیستم از سود خالص صندوق را بعنوان اندوخته قانونی موضوع نماید تا وقتی که اندوخته قانونی به یک دهم سرمایه بالغ گردد. در صورتیکه سرمایه صندوق افزایش یابد کسر یک بیستم مذکور ادامه خواهد یافت.
ماده ۴۳
سود خالص بشرح زیر بترتیب اولویت با تصویب مجمع عمومی بمصرف میرسد:
1 ـ کمک به اجرای طرحهای ارائه شده به دولت در بند ۳ ماده ۵ اساسنامه در جهت پیشگیری و کاهش میزان خطرات ناشی از عوامل قهری تحت پوشش بیمه.
2 ـ کمک به سهم دولت (موضوع تبصره ماده ۳۳) بابت حق بیمه.
3 ـ در صورتیکه در هر سال امکان مصرف سود باقی مانده در موارد ۱ و ۲ نباشد مانده به حساب اندوخته انتقال داده میشود تا در سال های آتی به مصارف مذکور رسیده و یا به سرمایه افزوده شود.
ماده ۴۴
نسبت به مواردی که در این اساسنامه پیش بینی نشده طبق قانون تجارت و مقررات قانونی شرکتهای دولتی عمل خواهد شد.
اساسنامه فوق مشتمل بر چهل و چهار ماده و شانزده تبصره در جلسه روز شنبه پنجم خرداد ماه یکهزار و سیصد و شصت و سه مجلس شورای اسلامی تصویب و به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ اکبر هاشمی