هيأت وزيران در جلسه مورخ 23/12/1377 بنا به پيشنهاد شماره 5334/11 مورخ 3/8/1377 سازمان امور اداري و استخدامي كشور و به استناد تبصره (2) ماده واحده قانون اعطاي تسهيلات مربوط به آزادگان به آن دسته از افرادي كه تا قبل از پيروزي انقلاب اسلامي محكوميت سياسي داشته اند ـ مصوب 1377 ـ آيين نامه اجرايي قانون ياد شده را به شرح زير تصويب نمود :
آيين نامه اجرايي قانون اعطاي تسهيلات مربوط به آزادگان به آن دسته از افرادي كه تا قبل از پيروزي انقلاب اسلامي محكوميت سياسي داشته اند مصوب 1377,12,23با اصلاحات و الحاقات بعدي
ماده 1 ـ در اين آيين نامه عبارتهاي زير در معاني مشروح مربوط به كار مي روند :
ستاد : ستاد رسيدگي به امور آزادگان.
قانون : قانون حمايت از آزادگان (اسراي آزاد شده) بعد از ورود به كشور ـ مصوب 1368 .
ماده واحده : ماده واحده قانون اعطاي تسهيلات مربوط به آزادگان به آن دسته از افرادي كه تا قبل از پيروزي انقلاب اسلامي محكوميت سياسي داشته اند ـ مصوب 1377.
آزادگان : مشمولان ماده واحده.
ماده2 (اصلاحي 12ˏ04ˏ1379)
افرادي كه از تاريخ 28/5/1332 تا تاريخ 16/11/1357 حداقل به مدت شش ماه در بازداشت يا حبس قطعي به سر برده اند، مي‌توانند درخواست خود را مبني بر آزاده شناخته شدن به ستاد تسليم نمايند. ستاد براي انطباق وضعيت متقاضي با شرايط مندرج در ماده واحده مراتب را حسب مورد به وزارت اطلاعات يا سازمان قضايي نيروهاي مسلح، اداره دوم ستاد مشترك و سازمان حفاظت اطلاعات ارتش منعكس مي‌نمايد و مراجع مذكور حداكثر ظرف يك ماه نسبت به انجام و اعلام موارد زير اقدام خواهند نمود:
الف – تأييد دارا بودن حداقل شش ماه سابقه بازداشت يا حبس قطعي متقاضي؛
ب – تأييد واجد دليل امنيتي – مذهبي يا اتهامات سياسي ديگر بودن بازداشت يا حبس قطعي.
تبصره 1 (اصلاحي 12ˏ04ˏ1379)ـ در اجراي تبصره (1) ماده واحده قانون، تشخيص ايمان و اعتقاد متقاضي به اصول و مباني اسلام با دادگاههاي انقلاب اسلامي است.
تبصره 2 (الحاقي 12ˏ04ˏ1379)ـ ستاد رسيدگي به امور آزادگان پيگيري و هماهنگيهاي لازم را براي رسيدگي به درخواست متقاضيان تا حصول نتيجه قطعي به عمل خواهد آورد و دستگاههاي فوق الذكر موظفند در اين جهت همكاري لازم را با ستاد به عمل آورند.
تبصره 3 ـ تسهيلات موضوع اين آيين نامه ناظر به افرادي است كه آزادگي آنان با رعايت ترتيبات مقرر در اين ماده احراز گردد.
تبصره 4 ـ تسهيلات موضوع اين آيين نامه از تاريخي در اختيار افراد ذيربط قرار مي گيرد كه آزادگي آنان با رعايت ترتيبات فوق توسط ستاد احراز مي‌شود.
ماده 3
كليه تسهيلاتي كه در قوانين و مقررات، براي مشمولان قانون منظور شده است درباره آزادگان و نيز حسب مورد در مورد خانواده آنان، برقرار مي گردد. در مواردي كه قوانين و مقررات راجع به آزادگان از جمله لوايح قانوني و قوانين و مقررات مربوط به احتساب سابقه خدمت و رفع آثار محكوميتهاي سياسي، با رعايت تبصره (4) قانون تعيين تكليف لوايح قانوني مربوط به رفع آثار محكوميتهاي سياسي ـ مصوب 1366 ـ واجد امتيازات و تسهيلات بيشتر باشد، براساس قوانين و مقررات اخير الذكر رفتار خواهد شد.
ماده 4
موارد تسهيلات و امتيازات و ارايه خدمات به آزادگان مطابق دستور العملي خواهد بود كه متناسب با مدت بازداشت يا حبس با هماهنگي دستگاههاي ذيربط و حسب مورد پس از تأييد سازمانهاي برنامه و بودجه و امور اداري و استخدامي كشور تهيه و ابلاغ مي گردد.
ماده 5
دستگاههاي مذكور در ماده (23) قانون، مكلفند در جهت اجراي ماده (20) قانون توافقنامه مشتركي با ستاد تنظيم و بخشي از خدمات و امكانات خود را در كليه زمينه هاي مورد نياز آزادگان يا با حداقل قيمت تخصيص دهند تا مطابق ماده (24) قانون با تشخيص و معرفي ستاد در سراسر كشور به آنان اعطا گردد.
ماده 6
آزادگان بازنشسته، از كار افتاده و فوت شده نيز مشمول مفاد اين آيين نامه مي باشند و حقوق يا مستمري بازنشستگي، ازكار افتادگي يا مستمري وراث آنان بر اساس مفاد اين آيين نامه و ساير مقررات مربوط به آزادگان تعيين و پرداخت مي گردد.
ماده 7
آزادگاني كه براثر ضايعات ناشي از بازداشت يا حبس به تشخيص بنياد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامي، جانباز شناخته شوند، با رعايت ماده (5) قانون تحت حمايت بنياد قرار مي گيرند و مانند ساير جانبازان با آنان رفتار خواهد شد.
ماده 8
آزادگاني كه مشمول هيچ يك از نظامهاي بازنشستگي و وظيفه نمي باشند در صورت درخواست، با تأييد ستاد، مشمول قانون تأمين اجتماعي قرار خواهند گرفت و مقررات مورد عمل درباره آزادگان مشمول قانون تأمين اجتماعي و اصلاحات بعدي درباره آنان به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.
تبصره 1 ـ آزادگان موضوع اين ماده چنانچه بر اثر مرگ طبيعي فوت شده باشند ، در صورت درخواست وراث واجد شرايط و تأييد ستاد، مشمول قانون تأمين اجتماعي خواهند بود. مستمري وراث واجد شرايط طبق قانون تأمين اجتماعي، به ميزاني كه به تشخيص ستاد، كفاف زندگي متعارف را بدهد، توسط سازمان تأمين اجتماعي پرداخت خواهد شد.
تبصره 2 (اصلاحي 18ˏ12ˏ1378)ـ در اجراي ماده (13) قانون، سنوات خدمت براي آزادگان معادل دوران اسارت يا زندان يا بازداشت كاهش مي يابد.
ماده 9
كليه دستگاههاي ذكر شده در ماده (23) قانون موظفند آزادگاني را كه واجد شرايط استخدامي ـ با رعايت مواد (10) و (21) قانون ـ باشند و از سوي ستاد يا نمايندگيهاي آن در استانها براي اشتغال معرفي مي شوند را به استخدام رسمي درآورده و كليه اقدامات لازم از قبيل تأمين اعتبار، ايجاد پست يا شغل سازماني را بعد از به كارگيري آنان انجام دهند و سازمان امور اداري و استخدامي كشور با همكاري ستاد دستورالعمل اجرايي لازم را تهيه و به دستگاههاي فوق الذكر ابلاغ خواهد نمود.
تبصره ـ به منظور حفظ قداست و حرمت آزادگان و فراهم آوردن موجبات اجراي ماده واحده، وزارت كشور موظف است يك نفر كارشناس يا مسؤول را در فرمانداريهايي كه ستاد درخواست مي كند، با حفظ پست سازماني به ستاد معرفي نمايد تا پس از بررسي و تأييد ستاد، به عنوان مسؤول امور آزادگان شهرستان زير نظر ستاد استان در محل فرمانداري انجام وظيفه نمايد. كاركنان مورد نظر ستاد استانها از ميان كاركنان دستگاههاي دولتي و به صورت مأمور تأمين خواهند شد و محل مناسب در استانداري جهت استقرار ستادهاي استان پيش بيني خواهد شد.
ماده 10
سازمان برنامه و بودجه اعتبار مورد نياز جهت اجراي اين آيين نامه را همه ساله در بودجه ستاد يا حسب مورد دستگاه مربوط پيش بيني خواهد نمود.
معاون اول رييس جمهور – حسن حبيبي
