هیأت وزیران در جلسه مورخ ۲۳/۱۲/۱۳۷۷ بنا به پیشنهاد شماره ۵۳۳۴/۱۱ مورخ ۳/۸/۱۳۷۷ سازمان امور اداری و استخدامی کشور و به استناد تبصره (۲) ماده واحده قانون اعطای تسهیلات مربوط به آزادگان به آن دسته از افرادی که تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی محکومیت سیاسی داشته اند ـ مصوب ۱۳۷۷ ـ آیین نامه اجرایی قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود :
آیین نامه اجرایی قانون اعطای تسهیلات مربوط به آزادگان به آن دسته از افرادی که تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی محکومیت سیاسی داشته اند مصوب ۱۳۷۷,۱۲,۲۳با اصلاحات و الحاقات بعدی
ماده ۱ ـ در این آیین نامه عبارتهای زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند :
ستاد : ستاد رسیدگی به امور آزادگان.
قانون : قانون حمایت از آزادگان (اسرای آزاد شده) بعد از ورود به کشور ـ مصوب ۱۳۶۸ .
ماده واحده : ماده واحده قانون اعطای تسهیلات مربوط به آزادگان به آن دسته از افرادی که تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی محکومیت سیاسی داشته اند ـ مصوب ۱۳۷۷.
آزادگان : مشمولان ماده واحده.
ماده۲ (اصلاحی ۱۲ˏ۰۴ˏ۱۳۷۹)
افرادی که از تاریخ ۲۸/۵/۱۳۳۲ تا تاریخ ۱۶/۱۱/۱۳۵۷ حداقل به مدت شش ماه در بازداشت یا حبس قطعی به سر برده اند، می‌توانند درخواست خود را مبنی بر آزاده شناخته شدن به ستاد تسلیم نمایند. ستاد برای انطباق وضعیت متقاضی با شرایط مندرج در ماده واحده مراتب را حسب مورد به وزارت اطلاعات یا سازمان قضایی نیروهای مسلح، اداره دوم ستاد مشترک و سازمان حفاظت اطلاعات ارتش منعکس می‌نماید و مراجع مذکور حداکثر ظرف یک ماه نسبت به انجام و اعلام موارد زیر اقدام خواهند نمود:
الف – تأیید دارا بودن حداقل شش ماه سابقه بازداشت یا حبس قطعی متقاضی؛
ب – تأیید واجد دلیل امنیتی – مذهبی یا اتهامات سیاسی دیگر بودن بازداشت یا حبس قطعی.
تبصره ۱ (اصلاحی ۱۲ˏ۰۴ˏ۱۳۷۹)ـ در اجرای تبصره (۱) ماده واحده قانون، تشخیص ایمان و اعتقاد متقاضی به اصول و مبانی اسلام با دادگاههای انقلاب اسلامی است.
تبصره ۲ (الحاقی ۱۲ˏ۰۴ˏ۱۳۷۹)ـ ستاد رسیدگی به امور آزادگان پیگیری و هماهنگیهای لازم را برای رسیدگی به درخواست متقاضیان تا حصول نتیجه قطعی به عمل خواهد آورد و دستگاههای فوق الذکر موظفند در این جهت همکاری لازم را با ستاد به عمل آورند.
تبصره ۳ ـ تسهیلات موضوع این آیین نامه ناظر به افرادی است که آزادگی آنان با رعایت ترتیبات مقرر در این ماده احراز گردد.
تبصره ۴ ـ تسهیلات موضوع این آیین نامه از تاریخی در اختیار افراد ذیربط قرار می گیرد که آزادگی آنان با رعایت ترتیبات فوق توسط ستاد احراز می‌شود.
ماده ۳
کلیه تسهیلاتی که در قوانین و مقررات، برای مشمولان قانون منظور شده است درباره آزادگان و نیز حسب مورد در مورد خانواده آنان، برقرار می گردد. در مواردی که قوانین و مقررات راجع به آزادگان از جمله لوایح قانونی و قوانین و مقررات مربوط به احتساب سابقه خدمت و رفع آثار محکومیتهای سیاسی، با رعایت تبصره (۴) قانون تعیین تکلیف لوایح قانونی مربوط به رفع آثار محکومیتهای سیاسی ـ مصوب ۱۳۶۶ ـ واجد امتیازات و تسهیلات بیشتر باشد، براساس قوانین و مقررات اخیر الذکر رفتار خواهد شد.
ماده ۴
موارد تسهیلات و امتیازات و ارایه خدمات به آزادگان مطابق دستور العملی خواهد بود که متناسب با مدت بازداشت یا حبس با هماهنگی دستگاههای ذیربط و حسب مورد پس از تأیید سازمانهای برنامه و بودجه و امور اداری و استخدامی کشور تهیه و ابلاغ می گردد.
ماده ۵
دستگاههای مذکور در ماده (۲۳) قانون، مکلفند در جهت اجرای ماده (۲۰) قانون توافقنامه مشترکی با ستاد تنظیم و بخشی از خدمات و امکانات خود را در کلیه زمینه های مورد نیاز آزادگان یا با حداقل قیمت تخصیص دهند تا مطابق ماده (۲۴) قانون با تشخیص و معرفی ستاد در سراسر کشور به آنان اعطا گردد.
ماده ۶
آزادگان بازنشسته، از کار افتاده و فوت شده نیز مشمول مفاد این آیین نامه می باشند و حقوق یا مستمری بازنشستگی، ازکار افتادگی یا مستمری وراث آنان بر اساس مفاد این آیین نامه و سایر مقررات مربوط به آزادگان تعیین و پرداخت می گردد.
ماده ۷
آزادگانی که براثر ضایعات ناشی از بازداشت یا حبس به تشخیص بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی، جانباز شناخته شوند، با رعایت ماده (۵) قانون تحت حمایت بنیاد قرار می گیرند و مانند سایر جانبازان با آنان رفتار خواهد شد.
ماده ۸
آزادگانی که مشمول هیچ یک از نظامهای بازنشستگی و وظیفه نمی باشند در صورت درخواست، با تأیید ستاد، مشمول قانون تأمین اجتماعی قرار خواهند گرفت و مقررات مورد عمل درباره آزادگان مشمول قانون تأمین اجتماعی و اصلاحات بعدی درباره آنان به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.
تبصره ۱ ـ آزادگان موضوع این ماده چنانچه بر اثر مرگ طبیعی فوت شده باشند ، در صورت درخواست وراث واجد شرایط و تأیید ستاد، مشمول قانون تأمین اجتماعی خواهند بود. مستمری وراث واجد شرایط طبق قانون تأمین اجتماعی، به میزانی که به تشخیص ستاد، کفاف زندگی متعارف را بدهد، توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخت خواهد شد.
تبصره ۲ (اصلاحی ۱۸ˏ۱۲ˏ۱۳۷۸)ـ در اجرای ماده (۱۳) قانون، سنوات خدمت برای آزادگان معادل دوران اسارت یا زندان یا بازداشت کاهش می یابد.
ماده ۹
کلیه دستگاههای ذکر شده در ماده (۲۳) قانون موظفند آزادگانی را که واجد شرایط استخدامی ـ با رعایت مواد (۱۰) و (۲۱) قانون ـ باشند و از سوی ستاد یا نمایندگیهای آن در استانها برای اشتغال معرفی می شوند را به استخدام رسمی درآورده و کلیه اقدامات لازم از قبیل تأمین اعتبار، ایجاد پست یا شغل سازمانی را بعد از به کارگیری آنان انجام دهند و سازمان امور اداری و استخدامی کشور با همکاری ستاد دستورالعمل اجرایی لازم را تهیه و به دستگاههای فوق الذکر ابلاغ خواهد نمود.
تبصره ـ به منظور حفظ قداست و حرمت آزادگان و فراهم آوردن موجبات اجرای ماده واحده، وزارت کشور موظف است یک نفر کارشناس یا مسؤول را در فرمانداریهایی که ستاد درخواست می کند، با حفظ پست سازمانی به ستاد معرفی نماید تا پس از بررسی و تأیید ستاد، به عنوان مسؤول امور آزادگان شهرستان زیر نظر ستاد استان در محل فرمانداری انجام وظیفه نماید. کارکنان مورد نظر ستاد استانها از میان کارکنان دستگاههای دولتی و به صورت مأمور تأمین خواهند شد و محل مناسب در استانداری جهت استقرار ستادهای استان پیش بینی خواهد شد.
ماده ۱۰
سازمان برنامه و بودجه اعتبار مورد نیاز جهت اجرای این آیین نامه را همه ساله در بودجه ستاد یا حسب مورد دستگاه مربوط پیش بینی خواهد نمود.
معاون اول رییس جمهور – حسن حبیبی
