هیأت وزیران در جلسه مورخ ۲۰ /۴/ ۱۳۸۹بنا به پیشنهاد وزارت رفاه و تأمین اجتماعی و تأیید شورای عالی رفاه و تأمین اجتماعی و به استناد ماده (۱۷) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی-مصوب ۱۳۸۳ – اساسنامه صندوق تأمین اجتماعی را به شرح زیر تصویب نمود:
اساسنامه صندوق تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۸۹,۰۴,۲۰با اصلاحات و الحاقات بعدی
ماده ۱
سازمان تأمین اجتماعی موضوع ماده (۱) قانون تأمین اجتماعی – مصوب ۱۳۵۴- که به موجب تبصره (۲) ماده (۱۲) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی به صندوق تأمین اجتماعی تغییر نام یافته است، از این پس بر اساس مفاد این اساسنامه و سایر قوانین و مقررات مربوط اداره می شود.
ماده ۲
هدف صندوق تأمین اجتماعی که در این اساسنامه به اختصار صندوق نامیده می شود، اجرا ، تعمیم و گسترش انواع بیمه های اجتماعی و درمانی و استقرار نظام هماهنگ متناسب با اهداف نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی و تمرکز وجوه و درآمدهای موضوع قانون تأمین اجتماعی با به کارگیری اصول محاسبات بیمه ای درحوزه بیمه و رعایت اصول بنگاه داری و اقتصادی در حوزه سرمایه گذاری با بهره گیری از وجوه و ذخایر در اختیار صندوق می باشد.
ماده ۳
موضوع فعالیت صندوق در راستای تحقق اهداف بیمه ای مقرر در قوانین و مقررات مربوط از جمله قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی و قانون تأمین اجتماعی همچون بازنشستگی، بیکاری، حوادث و بیماری ها، غرامت دستمزد، مستمری از کارافتادگی و بازماندگان و همچنین خدمات درمانی و تشکیل، اداره و نظارت بر بخش های بیمه های اجتماعی و درمانی و فعالیت های اقتصادی (شرکت های سرمایه گذاری تحت پوشش ) مربوط می باشد.
ماده ۴
صندوق دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی می باشد و به صورت مؤسسه عمومی غیر دولتی زیر مجموعه وزارت رفاه و تأمین اجتماعی طبق مقررات این اساسنامه و سایر قوانین و مقررات مربوط اداره خواهد شد.
ماده ۵
مرکز اصلی صندوق در تهران است و می تواند در تهران و سایر مناطق کشور از طریق شعب و نمایندگی ها یا از طریق واگذاری برخی از امور به کارگزاری ها با رعایت تبصره (۱) ماده (۱۲) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی نسبت به انجام وظایف قانونی خود اقدام نماید.
تبصره ۱– امکان جا بجایی مرکز اصلی صندوق در اختیار هیأت امنا می باشد.
تبصره ۲– صندوق مجاز است با رعایت قوانین و مقررات مربوط بر حسب ضرورت نسبت به تأسیس شعبه یا نمایندگی در خارج از کشور اقدام نماید.
ماده ۶
ارکان صندوق به شرح زیر است :
الف – هیأت امنا
ب – هیأت مدیره
پ – مدیر عامل
ت – هیأت نظارت
ماده ۷
تعداد اعضای هیأت امنای صندوق بر اساس قانون اصلاح ماده (۱۱۳) قانون مدیریت خدمات کشوری و چگونگی تعیین مدیریت سازمان تأمین اجتماعی و صندوق های بازنشستگی و بیمه های درمانی – مصوب ۱۳۸۸- که از جمله مسؤولیت هیأت امنای صندوق را عهده دار است جمعاً نه نفر بوده و به صورت زیر تعیین می گردند:
الف – شش نفر با پیشنهاد وزیر رفاه و تأمین اجتماعی و تصویب شورای عالی رفاه و تأمین اجتماعی
ب – سه نفر باقی مانده مطابق جزء (۲) بند (الف) ماده (۱۷) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی
تبصره ۱– اعضای هیأت امنا برای مدت چهار سال انتخاب می شوند و جایگزینی پیش از موعد و تجدید انتخاب آنها بلامانع است و حکم انتصاب رئیس و اعضای هیأت امنا توسط وزیر رفاه و تأمین اجتماعی صادر می شود.
تبصره ۲– چنانچه هر یک از اعضای هیأت امنا بر کنار ، فوت یا استعفا نماید یا بیش از سه جلسه متوالی با تشخیص رئیس هیأت امنا بدون عذر موجه غیبت کند، جانشین او برای بقیه مدت مقرر به نحو مذکور در این ماده انتخاب خواهد شد.
تبصره ۳– جلسات هیأت امنا حداقل با حضور شش نفر از اعضا رسمیت یافته و تصمیمات آن با رأی موافق حداقل پنج عضو حاضر قطعیت خواهد یافت.
تبصره ۴– در صورتی که یکی از اعضای هیأت امنا شخص وزیر رفاه و تأمین اجتماعی باشد، ریاست هیأت امنا به عهده وی خواهد بود.
ماده ۸
وظایف و اختیارات هیأت امنا به شرح زیر می باشد:
الف – تصویب خط مشی و راهبردهای کلان صندوق
ب – تصویب برنامه و بودجه، صورت های مالی و عملکرد سالانه صندوق
پ – نصب و عزل اعضای هیأت مدیره و هیأت نظارت
تبصره – نصب و عزل مدیر عامل صندوق با پیشنهاد هیأت امنا و تأیید و حکم وزیر رفاه و تأمین اجتماعی انجام می پذیرد.
ت – تعیین حقوق و مزایا و پاداش اعضای هیأت مدیره، مدیر عامل و حق الزحمه هیأت نظارت در حدودی که شورای حقوق و دستمزد ( با رعایت ماده ۷۴ قانون مدیریت خدمات کشوری) تعیین می نماید.
ث – تصویب آیین نامه های مالی، معاملاتی، اداری ، استخدامی و سایر آیین نامه های مورد نیاز صندوق
ج – تصویب شاخص های عملکرد بر اساس اهداف و راهبردهایی که توسط هیأت مدیره تدوین و پیشنهاد می گردد.
چ – بررسی و تصویب تشکیلات کلان صندوق به پیشنهاد هیأت مدیره
ح – پیشنهاد اصلاح اساسنامه به وزارت رفاه و تأمین اجتماعی جهت بررسی و در صورت تأیید، ارسال آن جهت تصویب نهایی در هیأت وزیران.
خ – بررسی و اتخاذ تصمیم درخصوص سایر مواردی که بنا به پیشنهاد هیأت مدیره صندوق در هیأت امنا مطرح می شود.
د – پیشنهاد تغییر یا اصلاح قوانین و مقررات بازنشستگی (از جمله نرخ حق بیمه و سن بازنشستگی) بر اساس شاخص های جمعیتی امید به زندگی و محاسبات بیمه ای جهت تصویب در هیأت وزیران و سیر مراحل قانونی.
تبصره ۱– نحوه تشکیل و اداره جلسات هیأت امنا به موجب آیین نامه ای خواهد بود که پس از تشکیل اولین جلسه به تصویب هیأت امنا می رسد.
تبصره ۲– مدیر عامل و اعضای هیأت مدیره با دعوت هیأت امنا بدون حق رأی در جلسات هیأت امنا شرکت می کنند.
تبصره ۳– هیأت امنا برای بررسی و اظهار نظر درخصوص مسائل صندوق می تواند کارگروه های تخصصی داشته باشد . ترتیب تشکیل جلسات کارگروه های تخصصی طبق آیین نامه ای خواهد بود که ظرف سه ماه پس از تشکیل اولین جلسه به تصویب هیأت امنا می رسد.
ماده ۹
اعضای هیأت مدیره صندوق مطابق بند ( ب) و تبصره (۱) ماده (۱۷) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی متشکل از پنج یا هفت نفر دارای تخصص و تجارب مختلف مورد نیاز می باشد که از سوی هیأت امنا برای مدت چهار سال انتخاب خواهند شد و انتخاب مجدد آنها بلامانع می باشد.
تبصره ۱– صدور احکام اعضای هیأت مدیره به عهده وزیر رفاه و تأمین اجتماعی است.
تبصره ۲– هیأت مدیره در اولین جلسه از بین اعضای خود یک نفر را به عنوان رئیس، یک نفر نایب رئیس و یک نفر منشی انتخاب می نماید.
ماده ۱۰
وظایف رئیس هیأت مدیره به شرح زیر است:
الف – دعوت از اعضای هیأت مدیره جهت تشکیل جلسات
ب – اداره جلسات هیأت مدیره
پ – انعکاس پیشنهادهای هیأت مدیره به هیأت امنا و ابلاغ مصوبات هیأت امنا و هیأت مدیره به مدیر عامل.
تبصره – در غیاب رئیس هیأت مدیره، تمامی وظایف را نایب رییس برعهده دارد.
ت – مکاتبه لازم با دستگاه ها و مراجع ذی صلاح.
ماده ۱۱
مدت عضویت اعضای هیأت مدیره چهار سال است. تجدید انتخاب یا جایگزینی قبل از موعد آنان به ترتیب مقرر در این اساسنامه خواهد بود.
تبصره ۱– تا زمان انتخاب اعضای هیأت مدیره جدید، هیأت مدیره قبلی در سمت خود انجام وظیفه خواهند نمود.
تبصره ۲– در صورت استعفا، عزل یا فوت هر یک از اعضای هیأت مدیره، هیأت امنا به ترتیب مقرر در این اساسنامه، ظرف یک ماه جانشین وی را تعیین می نماید.
ماده ۱۲
وظایف و اختیارات هیأت مدیره به شرح زیر است:
الف – بررسی و تدوین خط مشی، راهبردهای کلان و برنامه های اجرایی لازم برای دستیابی به اهداف صندوق جهت ارایه به هیأت امنا
ب – تدوین برنامه عملیاتی با رعایت اصول بهره وری جهت تحصیل اهداف راهبردی و خط مشی به صورت سالانه و پنج ساله
پ – بررسی و تدوین بودجه، صورت های مالی و عملکرد سالانه صندوق جهت ارایه به هیأت امنا
ت – بررسی و تدوین آیین نامه های مالی، معاملاتی، اداری و استخدامی و سایر آیین نامه ها و ضوابط مورد نیاز و ارایه آنها به هیأت امنا
ث – بررسی و تدوین ساختار و تشکیلات کلان صندوق و ارایه آن به هیأت امنا و تصویب تشکیلات تفصیلی صندوق براساس اصول و معیارهای ابلاغی هیأت امنا
ج – بررسی و تأیید نحوه استفاده و بهره برداری از وجوه و ذخایر صندوق و پیشنهاد آن به هیأت امنا
چ – تعیین اعضای هیأت مدیره شرکت ها و مؤسسات تابع بدون واسطه و هلدینگ های زیرمجموعه جهت صدور حکم توسط مدیر عامل پس از تأیید وزیر رفاه و تأمین اجتماعی
ح – نظارت بر عملکرد شرکت ها و مؤسسات تابع صندوق و ارایه گزارش به هیأت امنا
خ – انجام سایر امور لازم برای صندوق در چارچوب این اساسنامه و قوانین و مقررات مربوط
د – پیشنهاد ضوابط مربوط به قرارداد های بیمه های تکمیلی و سایر قراردادهای توافقی به هیأت امنا
ذ – انتخاب نمایندگان صندوق جهت حضور در جلسات مجامع مؤسسات و شرکت هایی که تمام یا قسمتی از سهام آنها متعلق به صندوق می باشد.
ر – تفریغ بودجه سال قبل تا پایان خرداد هر سال و ارایه آن به همراه ارزیابی عملکرد صندوق به هیأت امنا
تبصره – هیأت مدیره می تواند در صورت لزوم بخشی از اختیارات خود را به مدیر عامل تفویض نماید. این واگذاری رافع مسؤولیت هیأت مدیره نخواهد بود.
ماده ۱۳
جلسات هیأت مدیره با حضور حداقل چهار نفر از اعضا رسمیت یافته و تصمیمات آنان با رأی موافق حداقل سه نفر از اعضای حاضر معتبر خواهد بود.
تبصره – نحوه تشکیل و اداره جلسات هیأت مدیره به موجب آیین نامه ای خواهد بود که به تصویب هیأت مدیره می رسد.
ماده ۱۴
نصب و عزل مدیر عامل با پیشنهاد هیأت امنا و تأیید و حکم وزیر رفاه و تأمین اجتماعی برای مدت چهار سال صورت می گیرد.
تبصره – در صورت ضرورت، وزیر رفاه و تأمین اجتماعی می تواند برای حداکثر شش ماه به منظورانجام مسؤولیت های مدیر عامل صندوق، سرپرست تعیین و منصوب نماید.
ماده ۱۵
وظایف و اختیارات مدیر عامل به شرح زیر است:
الف – اداره امور جاری صندوق در چارچوب قوانین و مقررات، خطی مشی ها، برنامه ها و دستورا لعمل های مصوب هیأت امنا و هیأت مدیره.
ب – تهیه و تنظیم برنامه و بودجه ، گزارش ها و صورت های مالی و عملکرد صندوق جهت ارایه به هیأت مدیره.
پ -استقرار و عملیاتی نمودن ساختار و تشکیلات مصوب.
ت – نظارت بر عملکرد شرکت ها و مؤسسات تابع صندوق و ارایه گزارش به هیأت مدیره.
ث – پاسخگویی به هیأت مدیره در خصوص مأموریت های محول شده.
ج – صدور احکام نصب و عزل اعضای هیأت مدیره شرکت ها و مؤسسات تحت پوشش پس از تصویب هیأت مدیره صندوق.
چ – صدور احکام نصب و عزل مدیر عامل شرکت ها و مؤسسات تحت پوشش بی واسطه پس از پیشنهاد هیأت مدیره آن شرکت ها و تصویب هیأت مدیره صندوق.
ح – نصب و عزل معاو نان مدیر عامل و مدیران استانی.
تبصره ۱– نصب و عزل مذکور در این ماده پس از تأیید وزیر رفاه و تأمین اجتماعی امکان پذیراست.
تبصره ۲– مدیر عامل در مقابل اشخاص حقیقی و حقوقی در مراجع قانونی، نماینده صندوق می باشد و می تواند این اختیار را شخصاً یا به وسیله نمایندگان یا وکلایی که تعیین می کند، اعمال نماید. این تفویض، رافع مسؤولیت های قانونی وی نخواهد بود.
تبصره ۳– مکاتبات، قراردادها و اسناد تعهد آور صندوق در چارچوب ضوابط، مقررات و آیین نامه های مربوط با امضای مدیر عامل و با مهر صندوق معتبر خواهد بود.
تبصره ۴– مدیر عامل می تواند با مسؤولیت خود، قسمتی از وظایف و اختیاراتش را به مدیران اجرایی صندوق تفویض نماید.
تبصره ۵– چک های صادرشده با امضای مدیر عامل و مدیر مالی و مهر صندوق معتبر خواهد بود.
ماده ۱۶
اعضای هیأت نظارت مرکب از سه نفر دارای تخصص ها و تجارب مختلف مورد نیاز می باشد که از سوی هیأت امنا برای مدت چهارسال انتخاب خواهند شد و انتخاب مجدد آنها بلامانع می باشد.
تبصره ۱– هیأت نظارت حق هیچگونه دخالتی در امور اجرایی صندوق نخواهد داشت و در اجرای وظایف خود جهت دریافت اطلاعات مورد نیاز و رسیدگی به دفاتر و مدارک باید از طریق مدیر عامل اقدام نماید.
تبصره ۲– مدیر عامل موظف است هر گونه مدارک یا توضیحاتی را که مورد درخواست کتبی هیأت نظارت باشد، در مهلت های قانونی یا تعیین شده در اختیار آنان قرار دهد.
تبصره ۳– اداره امور داخلی هیأت نظارت و طرز تشکیل جلسات آن و نحوه انجام رسیدگی طبق آیین نامه ای خواهد بود که توسط هیأت یاد شده تدوین و تصویب خواهد شد.
تبصره ۴– انتخاب رئیس هیأت نظارت از بین اعضای هیأت نظارت، به عهده رئیس هیأت امنای صندوق می باشد.
تبصره ۵– صدور احکام اعضا و رئیس هیأت نظارت به عهده وزیر رفاه و تأمین اجتماعی می باشد.
تبصره ۶– وظایف بازرس قانونی به عهده سازمان حسابرسی می باشد که گزارش خود را به هیأت نظارت جهت بررسی و اظهار نظر ارایه خواهد نمود.
ماده ۱۷
وظایف و اختیارات هیأت نظارت به شرح زیر است:
الف – نظارت بر حسن اجرای مفاد اساسنامه و تطبیق عملیات صندوق با مقررات قانونی
ب – اظهار نظر در خصوص ترازنامه و عملکرد تنظیمی قبل از طرح در هیأت امنا
پ – اظهارنظر در خصوص گزارش بازرس قانونی و ارایه به هیأت امنا
ت – انجام سایر وظایفی که به موجب این اساسنامه یا قوانین و مقررات در صلاحیت هیأت نظارت می باشد.
تبصره – چنانچه هیأت نظارت در اداره امور صندوق عملی خلاف قوانین و مقررات یا مغایر مفاد این اساسنامه مشاهده نماید، مراتب را به هیأت مدیره اعلام و هیأت مدیره ظرف پانزده روز پاسخ مکتوب را اعلام می کند و هیأت نظارت پس از بررسی، گزارش نهایی را به اطلاع هیأت امنا خواهد رساند.
ماده ۱۸
سال مالی صندوق از اول فروردین هر سال آغاز و در پایان اسفند همان سال خاتمه می یابد.
تبصره – متناسب با سال مالی مذکور جهت تهیه تراز تلفیقی، سال مالی مؤسسات و شرکت های متلعق وابسته اصلاح می گردد.
ماده ۱۹
دارایی ها و درآمدهای صندوق به شرح زیر است:
الف – وجوه و دارایی های موجود و منافع حاصل از سرمایه گذاری های صندوق
ب – حق بیمه های دریافتی و دریافتنی شامل سهم بیمه شدگان، کارفرمایان و دولت
پ – وجوه حاصل از خسارات، جرایم و جزاهای نقدی موضوع قوانین و مقررات مربوط یا احکام قطعی دادگاه ها
ت – هدایا و کمک های اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از داخل یا خارج کشور
ث – بدهی ها، کمک ها و تعهدات قانونی دولت به صندوق
ج – سایر منابعی که بر اساس ماده (۷) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی یا قوانین و مقررات مربوط قابل جذب توسط صندوق باشد.
چ – ما به التفاوت سهم درمان مشمولان قانون تأمین اجتماعی موضوع تبصره (۱) ماده (۹) قانون بیمه همگانی خدمات درمانی کشور – مصوب ۱۳۷۳-
ماده ۲۰
هیأت مدیره مکلف است تا پایان آذر هر سال بودجه پیشنهادی صندوق را برای سال بعد تنظیم و به هیأت امنا ارایه نماید. هیأت امنا موظف است تا پایان بهمن همان سال، بودجه سال بعد را تصویب و به هیأت مدیره ابلاغ نماید.
ماده ۲۱
ترازنامه سالانه و گزارش مالی صندوق باید تا پایان تیر جهت ارائه به مراجع قانونی ذی ربط تهیه و تسلیم گردد. گزارش مالی سالانه صندوق مشتمل بر صورت های مالی تلفیقی حسابرسی شده به همراه گزارش هیأت مدیره در مورد فعالیت و وضعیت عمومی صندوق در سال مورد گزارش باید تا پایان آبان به هیأت نظارت و هیأت امنا ارسال گردد.
تبصره ۱– صورت های مالی تلفیقی سالیانه صندوق باید با رعایت استاندار دهای حسا بداری که توسط مرجع ذی صلاح قانونی تدوین شده یا می شود، تهیه و ارائه گردد.
تبصره ۲– تصویب صورت های مالی صندوق توسط هیأت امنا به منزله مفاصا حساب مدیر عامل و اعضای هیأت مدیره برای عملکرد سال مورد نظر می باشد.
تبصره ۳– هیأت نظارت مکلف است نسخه ای از نظرات خود در مورد ترازنامه سالانه و گزارش های مالی و صورت دارایی ها و بدهی ها را ظرف پانزده روز از تاریخ دریافت آن به هیأت مدیره تسلیم نماید.
تبصره ۴ – هیأت مدیره موظف است ظرف پانزده روز از تاریخ وصول نظرات هیأت نظارت، آن را بررسی و توجیهات خود را به هیأت امنا تقدیم کند.
ماده ۲۲
هیأت امنای صندوق موظف است ظرف یک ماه از تاریخ وصول گزارش عملکرد سالانه و صورت های مالی و تلفیقی، تصمیم مقتضی اتخاذ نماید.
ماده ۲۳
هیأت مدیره مکلف است در مقاطع زمانی مناسب ( هر سه سال حداقل یک بار) گزارش محاسبات فنی (بیمه ای) صندوق را که توسط کارشناسان واجد صلاحیت حرفه ای تهیه گردیده است به همراه گزارش مالی تلفیقی به هیأت امنا ارائه نماید.
ماده ۲۴
آیین نامه های مالی، معاملاتی، اداری و استخدامی به همراه آیین نامه های نحوه تشکیل و اداره جلسات هیأت مدیره و هیأت نظارت و سایر آیین نامه های مورد نیاز صندوق باید ظرف شش ماه پس از ابلاغ این اساسنامه توسط هیأت مدیره صندوق تدوین و به تصویب هیأت امنا برسد.
تبصره – تا زمانی که آیین نامه های مذکور به تصویب نرسیده اند، آیین نامه های موجود به قوت خود باقی می باشد.
ماده ۲۵
اعضای هیأت امنا، هیأت مدیره، هیأت نظارت و مدیر عامل و اعضای درجه یک خانواده آنان نمی توانند در معاملاتی که با صندوق یا به حساب صندوق انجام می پذیرد، به طور مستقیم یا غیر مستقیم سهیم یا شریک باشند.
تبصره ۱– اعضای هیأت امنا ، هیأت نظارت، هیأت مدیره و مدیر عامل در صورت فعالیت در رشته های پزشکی با مجوز هیأت امنا در خصوص عقد قرارداد درمانی خارج از وقت اداری جهت ارائه خدمات به بیمه شدگان تحت پوشش صندوق مشمول حکم این ماده نمی باشند.
تبصره ۲ – پرداخت حق بیمه توسط اشخاص حقیقی و حقوقی به صندوق معامله محسوب نمی شود.
محمدرضا رحیمی- معاون اول رییس جمهور
