هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱/۱۱/۱۳۹۱ بنا به پیشنهاد هیئت مدیره راهآهن و به استناد تبصره (۱) ماده (۲) قانون دسترسی آزاد به شبكه حمـل و نقل ریلی ـ مصوب ۱۳۸۴ـ ، آییننامه تعیین انواع تخلفات و جرایم مربوط به سیر و حركت ناوگان در شبكه حمل و نقل ریلی و نحوه رسیدگی به آنها را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه تعیین انواع تخلفات و جرایم مربوط به سیر و حركت ناوگان در شبكه حمل و نقل ریلی و نحوه رسیدگی به آنها مصوب 1391,11,01
ماده ۱
در این آییننامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به كار میروند:
الف ـ راهآهن: شركت راهآهن جمهوری اسلامی ایران
ب ـ قطار: یك یا چند لكوموتیو متصل بهم و یا متصل به یك و یا چند واگن و مجهز به علایم و تجهیزات لازم طبق ضوابط و مقررات مربوط.
پ ـ بلاك: قطعه خط معینی بین دو نقطه كه در یك زمان مشخص فقط یك وسیله نقلیه ریلی میتواند در آن وجود داشته باشد.
ت ـ پروانه راه آزاد یا میله راهنما یا چراغ سبز: مجوز ورود وسایط نقلیه ریلی به بلاك.
ث ـ اطاق رله: محل پلمپ شدهای كه تجهیزات سختافزاری مربوط به علایم الكتریكی در آن قرار داشته و ارتباط بین دستگاههای محوطه ایستگاه توسط تجهیزات موجود در آن برقرار میگردد.
ج ـ كالاهای خطرناك: مواد یا محمولات دارای امكان انفجار، آتشسوزی، خرابی تجهیزات فنی و سایر كالاها و نیز مرگ، مسمومیت، آسیب، سوختگی، تشعشع و یا بیماری انسان یا حیوان به هنگام جابجایی، عملیات بارگیری یا تخلیه و نگهداری.
چ ـ ماشینآلات مكانیزه: وسایط نقلیه خودكشش ریلی مورد استفاده برای امور تعمیر و نگهداری خطوط شبكه ریلی.
ح ـ لكوموتیو سرد (خاموش): لكوموتیوی كه نمیتوان از نیروی كشش آن استفاده كرد.
خ ـ لكوموتیو گرم: لكوموتیوی كه از نیروی كشش آن در حمل قطار استفاده میگردد.
د ـ خط قبولی: خطی كه به منظور ورود وسایط نقلیه ریلی، قبولی توسط ایستگاه قبولكننده در اختیار ایستگاه اعزامكننده وسایط نقلیه قرار میگیرد.
ذ ـ حكم احتیاط: برگهای كه در آن موارد احتیاطی از قبیل تقلیل سرعت و تلاقی ثبت و به هنگام اعزام وسایط نقلیه ریلی به مامورین موظف تحویل میگردد.
ر ـ گاباری: حدمجاز ابعاد فضایی كه وسایط نقلیه ریلی میتوانند از آن عبور نمایند.
ز ـ دگاژ: آخرین نقطه امن توقف وسایط نقلیه ریلی بین دوخط مجاور.
ژ ـ سیمافور: پایهای فلزی به ارتفاع حدود شش (۶) متر كه در انتهای فوقانی آن بازوی متحركی مجهز به دو چراغ به رنگهای قرمز و سبز كه حالتهای مختلف توقف و عبور آزاد را نمایش میدهد، وجود دارد.
س ـ ورقه سیر: برگهای كه مشخصات قطار از قبیل اسامی مامورین، شماره لكوموتیو و واگنها، زمان توقف، تلاقی، سبقت، تاخیرات، زمان رسیدن و وقوع هرگونه نقص و بینظمی حین حركت در آن ثبت میگردد.
ش ـ گروه حفاظت و ایمنی: گروهی متشكل از كارشناسان فنی راهآهن كه به منظور پیشگیری از وقوع حوادث و اتخاذ تمهیدات مناسب در زمان وقوع حوادث و مدیریت آن از قبیل آزادسازی خطوط و رسیدگی سوانح و اجرای سیاستهای ایمنی راهآهن تشكیل میشود.
ص ـ گواهینامه: مجوز صادره توسط واحد مربوط راهآهن متناسب با نوع وسیله نقلیه ریلی مطابق با ضوابط و مقررات مربوط.
ض ـ گزارش داخلی: گزارش ارایه شده پس از وقوع تخلف به مسئولین مربوط.
ط ـ خطوط علایمی ایستگاه: خطوط تحت پوشش سیستم علایم الكتریكی ایستگاه كه وجود یا عدم وجود وسایط نقلیه ریلی در آن مشخص میگردد.
ظ ـ سیستم اینترلاكینگ: یك نوع سیستم علایم الكتریكی برای انجام عملیات قبول و اعزام وسایط نقلیه ریلی.
ع ـ پانل: دستگاهی برای انجام عملیات مربوط به ایستگاههای تحت فرمان.
ماده ۲
تخلفات مربوط به سیر و حركت ناوگان در شبكه حمل و نقل ریلی به شرح زیر تعیین میشوند:
۱ـ خروج از ایستگاه بدون دریافت پروانه راه آزاد یا میله راهنما یا چراغ سبز.
۲ـ عبور از چراغ قرمز به منظور ورود به بلاك.
۳ـ عدم رعایت مقررات كالاهای خطرناك و دستورالعملهای ایمنی مربوط به توقف واگنهای حامل كالاهای خطرناك كلاس (۱) (مواد منفجره و فرآوردههای حاوی مواد منفجره) در ایستگاهها و محلهای تخلیه و بارگیری.
۴ـ مانور واگنهای حامل كالاهای خطرناك و مواد قابل انفجار تحت كلاسهای (۱)، (۲)، (۳)، (۱ـ۴)، (۲ـ۴)، (۱ـ۵)، (۲ـ۵)، (۱ـ۶)، (۲ـ۶)، (۷)، (۸) و (۹) بدون رعایت هر یك از مفاد دستورالعملهای مربوط.
۵ـ تنظیم و تشكیل قطارهای شامل واگنهای حامل كالاهای خطرناك بدون رعایت مقررات كالاهای خطرناك و دستورالعملهای مربوط.
۶ ـ حمل مواد منفجره و خطرناك با قطارهای مسافری و باری حامل مواد نفتی بدون رعایت دستورالعمل مربوط.
۷ـ بازكردن درب اطاق رله و تعمیر دستگاه علایم الكتریكی بدون مجوز مسئول وقت ایستگاه.
۸ ـ صدور مجوز ورود به اطاق رله و هرگونه اقدام آزمایشی و تعمیراتی بر روی دستگاههای علایم الكتریكی محوطه و روی پانل با وجود وسیله در بلاكهای طرفین.
۹ـ عدم دقت در آزمایش ترمز قطار و صدور جواز ترمز به نحوی كه احتمال بروز سانحه در آن به تشخیص كمیسیون جلوگیری از سوانح مربوط قابل توجه باشد.
۱۰ـ اعزام قطار پس از تغییر در آرایش و تشكیلات آن بدون انجام آزمایش ترمز مجدد.
۱۱ـ عدم آزمایش ترمز قطار پس از اتصال یا انفصال واگن یا لكوموتیو به قطار.
۱۲ـ اشتغال به كار ماشینآلات مكانیزه تعمیرات خط در محدوده ایستگاههای علایمی بدون اطلاع مسئول وقت و مامور علایم الكتریكی.
۱۳ـ مسدود نكردن خط در هنگام خرابی وسایل نقلیه جادهای بر روی گذرگاه.
۱۴ـ حركت لوكوموتیوران و رییس قطار با پروانه راه آزاد، با مندرجات یا مسیر غلط كه بیتوجهی به آن به تشخیص كمیسیون جلوگیری از سوانح مربوط باعث احتمال بروز سانحه در حد قابل توجه باشد.
۱۵ـ عدم مهار قطار در صورت توقف در طول مسیر و قرار ندادن كفش خط زیر چرخ آخرین واگن به سمت شیب یا برنداشتن كفش خط قبل از حركت.
۱۶ـ عدم توجه لكوموتیوران به صحت اتصال لكوموتیوهای سرد و گرم به همدیگر و اتصال لكوموتیو به قطار.
۱۷ـ عدم رعایت مقررات و دستورالعملهای فنی در زمینه تنظیم و آرایش قطارهای حامل كالاهای خطرناك یا آهنآلات طویل ریل ـ تیرآهن ـ لوله.
۱۸ـ اعلام مواد منفجره و خطرناك به عنوان مواد عادی.
۱۹ـ متوقف نكردن قطار توسط لكوموتیوران در صورت مطلع شدن از فرمان ایست از هر شخص.
۲۰ـ عدم اعلام ورود قطار به ایستگاه بدون علامت انتهایی به ایستگاه اعزامكننده قطار.
۲۱ـ عدم اعلام فوری فرار قطار توسط مسئول وقت ایستگاهی كه خبر آن را دریافت نموده به ایستگاه سمت فرار و كنترلر وقت و در صورت امكان به راهداران مسیر.
۲۲ـ حركت قطار در راه مانده كه تقاضای لوكوموتیو امداد كرده است، بدون اجازه كنترل یا مركز فرماندهی (c.t.c) و (rc) و ایستگاههای طرفین.
۲۳ـ اعزام قطار با میله راهنمایی كه مربوط به آن بلاك نباشد.
۲۴ـ عبور از سیمافور بدون علامت سبز سوزنبان.
۲۵ـ استفاده از میله راهنما در مدت تعمیر و خرابی دستگاه آن.
۲۶ـ عدم مهار قطار با ترمزهای دستی موجود در صورت خاموشی لكوموتیو.
۲۷ـ عدم مهار واگنهای متوقف در ایستگاه به وسیله ترمز دستی و كفش خط.
۲۸ـ نبستن ترمز دستی و قرار ندادن مناسب كفش خط در زیر واگنهای تحت بارگیری و تخلیه برابر مقررات.
۲۹ـ عدم توجه به داشتن خط آزاد در هنگام قبول قطار.
۳۰ـ پذیرش قطار به خطی غیر از خط قبولی توسط سوزنبان بدون رعایت مقررات مربوط.
۳۱ـ عدم دقت در بازدید كامل و دقیق قطار اعزامی.
۳۲ـ عدم دقت در بارگیری و باربندی محصولات روی واگن و اعزام و یا واگذاری واگنهای باردار به عنوان خالی و یا خالی به عنوان باردار.
۳۳ـ رانندگی وسایل نقلیه ریلی بدون داشتن مجوز یا گواهینامه مربوط به آن وسیله.
۳۴ـ نبستن به موقع گذرگاه (با مستحفظ) توسط راهدار.
۳۵ـ عدم دقت در بازدید وضعیت قطار در مبداء حركت بر طبق مقررات مربوط.
۳۶ـ عدم توجه به صحت و مجاز بودن مشخصات قطار از قبیل وزن، طول، میزان ترمز، تعداد واگن و نحوه اتصال واگنها به قطار از نظر قلاب، باردار و خالی.
۳۷ـ واگذاری رانندگی وسایل نقلیه ریلی به افراد غیرمجاز.
۳۸ـ عدم رعایت دستور احتیاطی ثبت شده در احكام احتیاط.
۳۹ـ عدم سیر با سرعت مطمئنه هنگامی كه دید راهبر به هر علت محدود بوده یا سطح ریل پوشیده از برف و ماسه باشد.
۴۰ـ عدم توقف با سرعت سرمانورچی در صورت ابلاغ مسئول وقت ایستگاه.
۴۱ـ مانور بر روی سوزنهای خطوط قبول و اعزام قطار بدون اجازه مسئول وقت ایستگاه.
۴۲ـ خروج از حدود ایستگاه به منظور مانور بدون اطلاع متصدی ترافیك ایستگاه.
۴۳ـ اتصال یا اعزام واگنهای خارج شده از خط و سانحه دیده بدون اجازه كتبی بازدیدكننده آلات ناقله.
۴۴ـ قبول قطار قبل از صدور دستور توقف مانور در ایستگاه.
۴۵ـ دخالت دادن افراد غیرمجاز در قبول و اعزام وسایط نقلیه ریلی یا اعلام ورود قطار به ایستگاه.
۴۶ـ قبول قطار برای سبقت بدون داشتن حداقل یك خط آزاد.
۴۷ـ تسلیم پروانه راه آزاد یا میله راهنما قبل از اطمینان از صحت سوزنهای مسیر.
۴۸ـ عدم جلوگیری از دخالت مامورین و افراد غیرمجاز در استفاده از دستگاههای علایم الكتریكی.
۴۹ـ تقسیم قطار با كمتر از پنجاه درصد ترمزدستی در بلاك با شیب و فراز بیش از پانزده در هزار.
۵۰ ـ اعزام قطار با فشار ترمز كمتر از میزان مندرج در جدول نسبت به ترمز قطارها از ایستگاههای تشكیلاتی.
۵۱ ـ حركت یا ادامه سیر با رنگ مشكوك علایم.
۵۲ ـ قفل نكردن سوزنهای مسیر قبولی قطار.
۵۳ ـ قرار ندادن تیغههای سوزن در جهت صحیح در هنگام قبول قطار.
۵۴ ـ عدم توجه به آزاد نبودن ترمزدستی و ترمز هوای قطار و سلامت آنها و همچنین نبود هوا در واگن انتهایی قطار در آغاز حركت.
۵۵ ـ اعزام وسایل نقلیه ریلی و ماشینآلات خطی به محل عملیات بدون ایجاد دو ایستگاه موقت با تجهیزات ارتباطی لازم در طرفین محل عملیات.
۵۶ ـ بازنمودن پلمپ جعبه هندل بدون تلفنگرام در ایستگاههای علایمی.
۵۷ ـ تغییر مسیر سوزن بدون دستور مسئول وقت ایستگاه.
۵۸ ـ عدم استفاده از ترمز هوای واگنهای مسافری یا رستوران یا توشه یا واگنهای حامل مواد منفجره و محترقه در هنگام مانور.
۵۹ ـ استفاده از ترمز هوا و ترمزدستی واگنهای مسقف چوبی حامل كالاهای خطرناك.
۶۰ ـ عدم توجه به سلامت تلفن و راهبند گذرگاه در هنگام تحویل و تحول.
۶۱ ـ انفصال وسایل نقلیه ریلی در خطوط تأمین و فرار ایستگاه.
۶۲ ـ اتصال و اعزام واگنهایی كه دارای بریدگی چرخ بیش از حدمجاز میباشند.
۶۳ ـ حركت دادن لكوموتیو منفرد، قطار مسافری و باری بدون نوار سرعتنما.
۶۴ ـ عدم تسلیم حكم احتیاط (در صورت لزوم) یا عدم اخذ امضاء از رییس قطار و لكوموتیوران.
۶۵ ـ انجام هرگونه عملیات كه احتمال اختلال در سیستم علایم ایستگاه را داشته باشد (تعویض ریل و قطعات سوزنهای ایستگاههای علایمی) بدون اطلاع مسئول وقت ایستگاه و مامورین علایم.
۶۶ ـ تعلل كنترلر وقت نسبت به صدور دستورات لازم در خصوص وسیله نقلیه فراری به ایستگاههای سمت فرار.
۶۷ ـ تغییر مسیر سوزن قبل از عبور كامل وسایل نقلیه و دگاژ شدن آن.
۶۸ ـ عدم دقت در بازدید قطار وارده و انجام اقدامات لازم.
۶۹ ـ عدم دقت و توجه مامور فنی قطارهای مسافری به كاركرد صحیح قسمتهای متحرك واگنهای قطار و رفع نقص آنها.
۷۰ـ اعزام لكوموتیوها، سالنهای مسافری، رستوران، توشه، مولدبرق و استیم (مولدبخار) بدون كپسول آتشنشانی یا كپسول آتشنشانی كه تاریخ شارژ آنها منقضی شده باشد.
۷۱ـ عدم تشخیص نواقص و خرابیهای خط و ادوات مربوط و عدم اقدام لازم در مورد رفع آنها طبق دستورالعملهای مربوط.
۷۲ـ مسدود نكردن بلاك در صورت فقدان علامت انتهای قطار.
۷۳ـ عدم اطلاع شرایط مخاطرهآمیز موجود در بلاك به مسئول وقت ایستگاه بعدی قبل از ورود كامل قطار به ایستگاه.
۷۴ـ عدم اعلام ورود كامل قطار به ایستگاه به مسئول وقت ایستگاه.
۷۵ـ عدم توجه به دگاژ شدن وسایل نقلیه ریلی و واگنهای متوقف در ایستگاه.
۷۶ـ انفصال و توقف واگن در حد فاصل آخرین سوزن خروجی و علامت حدود ایستگاه.
۷۷ـ عدم دقت و احتیاط لازم و كافی در مانور واگنهایی كه دارای برچسب احتیاطی هستند.
۷۸ـ اعزام قطار با طول بیش از طول مجاز تعیین شده بدون رعایت مقررات مربوط.
۷۹ـ اتصال و اعزام واگنهایی كه دارای اضافه بار یا بارگیری یك طرفه یا باربندی نامطمئن هستند.
۸۰ ـ قبول تلاقی بدون داشتن حداقل دو خط آزاد.
۸۱ ـ اعزام و قبول اولین وسیله نقلیه ریلی با سرعت عادی به بلاكی كه در آن تامپون یا قطعاتی از واگنها افتاده باشد.
۸۲ ـ عدم رعایت گاباری در بارگیری و اعزام وسایل نقلیه ریلی و حریم گاباری در موقع تخلیه.
۸۳ ـ در اختیار گذاشتن رمز شخصی دستگاه توسط اپراتورهای (c.t.c) به سایر همكاران (c.t.c) .
۸۴ ـ استفاده از بیسیم برای كارهای شخصی.
۸۵ ـ واگذاری بیسیم به افراد غیرمجاز.
۸۶ ـ بازكردن بیسیم توسط كاربران و افراد غیرمجاز.
۸۷ ـ عدم پاسخگویی به بیسیم.
۸۸ ـ استفاده كردن از بیسیم در زمان دشارژ بودن باطری.
۸۹ ـ عدم استفاده از پارتی لاین در هنگام قبول و اعزام و ورود و خروج وسائط نقلیه ریلی.
۹۰ـ قراردادن اطلاعات ضبط مكالمات پارتی لاین در اختیار افراد غیرمجاز و استفاده از آن به نفع دیگری.
۹۱ـ حركت دادن واگن دارای برچسب قرمز بدون اطلاع و موافقت متصدی بازدید.
۹۲ـ عدم تعیین سرعت مطمئنه برای اعزام واگنهای تعمیری.
۹۳ـ عدم توجه به سلامت ترمزهای هوا و دستی و توزیع صحیح ترمز دستی در قطار و قرار ندادن دستههای ترمز واگنها در وضعیت مناسب در آرایش.
۹۴ـ عدم توجه و عدم اعلام افتادن تامپون انتهایی قطار به مسئول وقت ایستگاه توسط سوزنبان.
۹۵ـ قفل نكردن دربهای سالن مسافری در هنگام حركت قطار از ایستگاهها توسط مامورین سالن (مهماندار).
۹۶ـ عدم توجه به خارج از گاباری بودن محموله واگنها در انجام عملیات مانور.
۹۷ـ ترك لكوموتیو توسط مامورین موظف آن به طور همزمان.
۹۸ـ اتصال یا اعزام واگنهای دارای بارگیری خارج از گاباری بدون رعایت دستورالعمل.
۹۹ـ قراردادن بوم جرثقیل در جهت حركت قطار به استثنای جرثقیل كایرو.
۱۰۰ـ عدم دگاژ وسایل نقلیه ریلی در ایستگاه.
۱۰۱ـ انجام مانور در خطوط تعمیر بدون اطلاع و اجازه مسئولین ذیربط.
۱۰۲ـ عدم توجه و اطمینان از بارگیری حدمجاز واگن.
۱۰۳ـ عدم تكافوی ترمز قطار هنگام عملیات مانور.
۱۰۴ـ صدور فرمان حركت قبل از تغییر كامل مسیر سوزن و چسبیدن تیغه به ریل پهلویی.
۱۰۵ـ اعزام وسیله نقلیه مورد تلاقی قبل از اطمینان ورود كامل قطار اول.
۱۰۶ـ مراجعت قطار از بلاك بدون رعایت مقررات مربوط.
۱۰۷ـ نصب هرگونه تلفن یا وسایل ارتباطی بر روی سیستم تلفن بلاك.
۱۰۸ـ اعزام همزمان دو قطار به دو جهت مخالف كه مستلزم خروج همزمان دومیله راهنما باشد.
۱۰۹ـ تحویل مستقیم میله راهنمای دریافتی از قطار وارده به قطار خروجی.
۱۱۰ـ انجام هرگونه عملیات بر روی خطوط علایمی ایستگاه بدون مسدود كردن خط مورد نظر یا رعایت مقررات مربوط.
۱۱۱ـ تعمیر دستگاه علایم الكتریكی بدون اطمینان كامل از عدم تغییر در رنگ علایم و اختلال در تردد وسایل نقلیه با خارج از سرویس نمودن دستگاههای علایم تا خاتمه عملیات.
۱۱۲ـ حركت لكوموتیوران پس از رویت چراغ زرد ثابت یا چشمك زن، بدون مسدود كردن خط مورد نظر وفق مقررات مربوط.
۱۱۳ـ صدور فرمان حركت قبل از حصول اطمینان از بازشدن ترمزدستی و برداشت كفشهای خط.
۱۱۴ـ انفصال و یا قراردادن یك یا چند واگن روی خطوط ایستگاه دارای شیب و فراز بدون رعایت ضوابط اعلام شده.
۱۱۵ـ عدم اعزام به موقع سوزنبان به سر سوزن ورودی برای قبول وسایط نقلیه ریلی.
۱۱۶ـ حمل واگن بدون بارنامه یا صدور بارنامه مخدوش و ناقص برای واگن.
۱۱۷ـ عدم جلوگیری لكوموتیوران از سوار شدن افراد غیرمجاز به لكوموتیو یدك.
۱۱۸ـ حركت قطار بدون حضور كلیه مامورین ذیربط قطار.
۱۱۹ـ حركت لكوموتیوران مانور بدون دستور شخص سرمانورچی یا رییس قطار.
۱۲۰ـ قراردادن و اعزام واگنهای دارای برچسب تعمیری در قطار بدون اخذ مجوز.
۱۲۱ـ اتصال واگنهای با اختلاف مركز تامپون بیش از حد مجاز.
۱۲۲ـ اعزام قطار قبل از تحقق پنج شرط در سیستم جواز راه آزاد.
۱۲۳ـ وارد نمودن همزمان دو وسیله نقلیه ریلی از طرفین ایستگاه، بدون داشتن خط تأمین در طرفین آن.
۱۲۴ـ ورود به ایستگاهها و توقفگاههای موقت در خطوط جدید كه تحت بهرهبرداری نیستند بدون توقف قبل از سوزن ورودی و اطمینان از سلامت و صحت مسیر.
۱۲۵ـ سواركردن افراد در واگنت متصل به درزین.
۱۲۶ـ عدم اجرا یا تاخیر در اجرای فرمان حركت پس از صدور دستور حركت.
۱۲۷ـ عدم رعایت سرعت مجاز در طول خط و هنگام عملیات مانور.
۱۲۸ـ عدم گزارش فوری خرابی و عیب و نقص سوزنها.
۱۲۹ـ عدم اعزام بازدیدكننده برای بازدید قطار ورودی.
۱۳۰ـ عدم ثبت معایب واگنهای قطار وارده در دفتر بازدید.
۱۳۱ـ عدم ثبت واگنهای تعمیری باقیمانده از كشیك قبل در دفتر گزارش روزانه بازدید.
۱۳۲ـ متوقف نمودن قطار در محلهای خارج از برنامه بدون اخذ مجوز كنترل.
۱۳۳ـ بارگیری واگنهایی كه موعد تعمیرات مقرره آنها فرارسیده است.
۱۳۴ـ عدم تشخیص و اقدام لازم در مورد اشكالات و خرابیهای ترانشهها و آبروها طبق دستورالعملهای مربوط.
۱۳۵ـ سوار و پیاده كردن مسافر در خارج از ایستگاههای تعیین شده.
۱۳۶ـ به همراه نداشتن وسایل و تجهیزات تعیین شده در برابر مقررات.
۱۳۷ـ ترك محل خدمت توسط مامورین.
۱۳۸ـ بازبودن دربها و محكم نبودن لبههای واگنها در هنگام مانور.
۱۳۹ـ عدم ثبت یا اعلام به موقع رفع سریع خرابی دستگاههای علایم الكتریكی و تجهیزات مربوط.
۱۴۰ـ عدم نصب تابلو ایست در طرفین واگنهای تعمیری هنگام تعمیر.
۱۴۱ـ بازكردن درب سالن مسافری قبل از توقف كامل توسط مامور سالن (مهماندار) و مامور پذیرایی.
۱۴۲ـ سواركردن مسافر و افراد متفرقه به قطار باری.
۱۴۳ـ عدم استفاده لكوموتیوران قطار مسافری و كمك آنها و لكوموتیوران و رییس قطار باری از عینك در صورت ضعف بینایی و نیاز به عینك طبق تجویز پزشك و عكس الصاق شده به گواهینامه.
۱۴۴ـ عدم گزارش تخلفات انجام گرفته به مسئولین مربوط.
۱۴۵ـ عدم ثبت شماره واگنهای متوقف در ایستگاه كه ترمزدستی آنها بسته شده است.
۱۴۶ـ عدم تكمیل و تحویل ورقه سیر به مسئول وقت ایستگاه توسط رییس قطار.
۱۴۷ـ عدم جلوگیری لكوموتیوران از سوارشدن افراد غیرمجاز به لكوموتیو.
۱۴۸ـ نپوشیدن لباس و كفش (یونیفورم سازمانی) تعیین شده برابر مقررات.
ماده ۳
مامورین و مسئولین ذیربط موظفند به محض مشاهده تخلف مراتب را به مدیركل یا معاون فنی اداره كل مربوط گزارش و رونوشت آن را به گروه حفاظت و ایمنی به طور همزمان ارسال نمایند.
تبصره ـ دستورالعمل چگونگی تهیه و تنظیم گزارش تخلفات و گزارش داخلی آنها حداكثر ظرف یك ماه از تاریخ ابلاغ این آییننامه به تصویب هیئت مدیره راهآهن میرسد.
ماده ۴
پس از أخذ گزارش بلافاصله اقدامات زیر به منظور تعیین متخلف و اعمال جریمه صورت میگیرد.
۱ـ در صورتی كه محل وقوع تخلف و محل تشخیص آن در یك اداره كل باشد، رییس گروه حفاظت و ایمنی مربوط پس از ارجاع موضوع توسط مدیركل یا معاون فنی نسبت به بررسی و تهیه گزارش اقدام و مراتب را به كمیسیون جلوگیری از سوانح مربوط جهت تصمیمگیری درخصوص تعیین نوع تخلف و میزان جریمه در چارچوب ماده (۷) اعلام مینماید.
۲ـ در صورتی كه محل وقوع تخلف و محل تشخیص آن در دو اداره كل باشد، در این صورت معاون فنی محل تشخیص تخلف، مراتب را به اداره كل محل وقوع تخلف جهت ارسال موضوع به كمیسیون جلوگیری از سوانح مربوط جهت تصمیمگیری درخصوص تعیین نوع تخلف و میزان جریمه در چارچوب ماده (۷) اعلام مینماید.
ماده ۵
چنانچه وقوع تخلف ناشی از فعل یا ترك فعل بیش از یك شخص باشد، جریمه متعلقه براساس مقررات عمومی سیر و حركت و دستورالعملهای فنی راهآهن به نسبت میزان مسئولیت هر یك از اشخاص متخلف تعیین میگردد.
ماده ۶
در صورت ارتكاب چند تخلف، مبلغ جریمه به میزان مقرر در ماده (۷) برای هر تخلف به طور جداگانه تعیین و اعمال میگردد.
ماده ۷
جریمه هر یك از تخلفات مندرج در ماده (۲) به شرح زیر میباشد:
الف ـ بندهای (۱) تا (۱۱) مبلغ دهمیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۱۰) ریال
ب ـ بندهای (۱۲) تا (۲۵) مبلغ هشتمیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۸) ریال
پ ـ بندهای (۲۶) تا (۴۰) مبلغ هفتمیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۷) ریال
ت ـ بندهای (۴۱) تا (۵۴) مبلغ ششمیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۶) ریال
ث ـ بندهای (۵۵) تا (۶۴) مبلغ پنجمیلیون و پانصدهزار (۰۰۰/۵۰۰/۵) ریال
ج ـ بندهای (۶۵) تا (۷۷) مبلغ پنجمیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۵) ریال
چ ـ بندهای (۷۸) تا (۹۲) مبلغ چهارمیلیون و پانصدهزار (۰۰۰/۵۰۰/۴) ریال
ح ـ بندهای (۹۳) تا (۱۰۲) مبلغ چهارمیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۴) ریال
خ ـ بندهای (۱۰۳) تا (۱۱۵) مبلغ سهمیلیون و پانصدهزار (۰۰۰/۵۰۰/۳) ریال
دـ بندهای (۱۱۶) تا (۱۳۰) مبلغ سهمیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۳) ریال
ذـ بندهای (۱۳۱) تا (۱۳۵) مبلغ دومیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۲) ریال
رـ بندهای (۱۳۶) تا (۱۴۸) مبلغ یكمیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۱) ریال
ماده ۸
وجوه حاصل از جرایم به عنوان درآمد عمومی كشور نزد خزانهداری كل كشور واریز میگردد.
ماده ۹
جریمههای تعیین شده برای هر تخلف تا سقف دهمیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۱۰) ریال قطعی و از دهمیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۱۰) ریال تا بیستمیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۲۰) ریال قابل تجدیدنظر در كمیسیون عالی رسیدگی به سوانح راهآهن میباشد.
ماده ۱۰
تخلف و جریمه تعیین شده در موارد قابل تجدیدنظر حداكثر ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ به متخلف قابل اعتراض میباشد.
تبصره ۱ـ آرای كمیسیون عالی رسیدگی به سوانح راهآهن به صورت الكترونیكی (به آدرس الكترونیكی) و پستی (به آخرین اقامتگاه شركت) قابل ابلاغ خواهد بود.
تبصره ۲ـ در صورت عدم اعتراض متخلف و پس از انقضای مهلت مقرر جریمه تعیین شده قطعی خواهد شد.
ماده ۱۱
متقاضی تجدیدنظر باید درخواست اعتراض را به صورت كتبی به اداره كل مربوط تحویل و رسید دریافت نماید.
ماده ۱۲
اداره كل مربوط پس از وصول درخواست اعتراض باید بلافاصله آن را ثبت و به دبیرخانه كمیسیون عالی رسیدگی به سوانح راهآهن ارسال نماید. در این صورت موضوع حداكثر ظرف یك ماه توسط كمیسیون یادشده رسیدگی و اتخاذ تصمیم میگردد. نظر كمیسیون مذكور قطعی میباشد.
تبصره ـ در صورت ضرورت از فرد یا افراد متخلف و همچنین نماینده شركت متبوع آنها جهت حضور در جلسه رسیدگی دعوت به عمل میآید.
ماده ۱۳
متخلف موظف است حداكثر ظرف سی (۳۰) روز از تاریخ ابلاغ جریمه قطعی، نسبت به پرداخت آن اقدام نماید، در غیر این صورت راهآهن میتواند بدون رعایت هرگونه تشریفات قضایی یا اداری جریمه مذكور را به حساب شركت متبوع متخلف منظور و از محل مطالبات آن شركت برداشت نماید.
ماده ۱۴
در صورت تكرار تخلفات بندهای (۱) تا (۱۲۲) ماده (۲) برای یك بار و بندهای (۱۲۳) تا (۱۴۸) ماده یاد شده برای دو بار در مدت كمتر از یك سال، مرتكب به مبلغی بیش از جریمههای قبلی و تا سقف بیستمیلیون (۰۰۰/۰۰۰/۲۰) ریال محكوم خواهد شد.
ماده ۱۵
چنانچه تخلف انجام شده منجر به بروز سانحه و یا ورود خسارت اعم از مالی یا جانی گردد در این صورت مطابق تبصره (۲) ماده (۲) قانون دسترسی آزاد به شبكه حمل و نقل ریلی ـ مصوب۱۳۸۴ـ ، میزان مسئولیتهای كیفری و مدنی متخلفین توسط كمیسیونهای جلوگیری از سوانح راهآهن تعیین میگردد.
ماده ۱۶
در صورت بروز هرگونه اختلاف بین ادارات كل در رابطه با نحوه اجرا و رسیدگی به تخلفات و جرائم این آییننامه، موضوع توسط رییس كمیسیون عالی سوانح راهآهن بررسی و اتخاذ تصمیم میگردد.
ماده ۱۷
در صورت ارتكاب هر یك از تخلفات موضوع این آییننامه توسط كاركنان راهآهن، مراتب به هیئتهای رسیدگی به تخلفات اداری ارجاع میشود.
محمدرضا رحیمی
معاون اول رییس جمهور
