قانون موافقتنامه حمل و نقل بینالمللی جادهای بین دولتجمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان مصوب 1382,02,23با اصلاحات و الحاقات بعدی
ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل بینالمللی جادهای بین دولت جمهوریاسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان مشتمل بر یك مقدمه و چهارده ماده به شرحپیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده میشود.
بسمالله الرحمن الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل بینالمللی جادهای فیمابین دولتجمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان كه از این پس «طرفهایمتعاهد» نامیده میشوند، با تمایل به ارتقاء مناسبات اقتصادی، توسعه حمل و نقل جادهای كالا و مسافر بین دو كشور و به صورت عبوری (ترانزیت) از طریق قلمرو یكدیگربه شرح زیر توافق نمودند:
مقررات عمومی
ماده 1 – تعاریف
از نظر این موافقتنامه:
1 – اصطلاح «متصدی حمل و نقل» یعنی هر شخص حقیقی یا حقوقی ثبت شده در قلمرو جمهوری اسلامی ایران یا در قلمرو جمهوری آذربایجان كه براساس قوانین ومقررات ذیربط مجاز به انجام عملیات حمل و نقل بینالمللی جادهای مسافر یا كالامیباشد.
2 – اصطلاح «وسیله نقلیه» یعنی هر نوع وسیله نقلیه موتوری كه :
الف – به منظور حمل بیش از نه نفر با احتساب راننده (وسیله نقلیه مسافربری) یا جهت حمل و نقل كالا (وسیله نقلیه باربری) ساخته شده باشد.
ب – در قلمرو یكی از طرفهای متعاهد ثبت شده باشد (درخصوص وسیله نقلیه مفصلدار، ثبت كشنده ضروری میباشد).
اصطلاح «وسیله نقلیه» به هر نوع وسیله نقلیه منفرد یا تركیبی از وسیله نقلیه و نیمه یدك یا یدك اطلاق میگردد.
3 – اصطلاح «پروانه» یعنی سندی كه توسط مقامات صلاحیتدار یك طرف متعاهد برای وسیله نقلیه طرف متعاهد دیگر جهت اجرای عملیات حمل و نقل بین دو كشور یابهصورت عبوری (ترانزیت) ازطریق قلمرو طرف متعاهد دیگر یا به كشورهای ثالث وبالعكس و نیز برای بارگیری در قلمرو طرف متعاهد دیگر صادر میگردد.
4 – اصطلاح «پروانه مخصوص» یعنی سندی كه حمل كالای حجیم یا تردد وسیله نقلیه با ابعاد بزرگ یا حمل كالای خطرناك را مطابق با قوانین ملی طرف متعاهدی كه درآنجا عملیات حمل و نقل اجرا میگردد، اجازه میدهد.
5 – اصطلاح «خدمات حمل و نقل منظم مسافر» یعنی خدماتی كه طی آن حمل مسافر براساس مسیر معین و جدول زمانی و كرایههای مشخص انجام میپذیرد. مسافران در ایستگاههای از پیش تعیین شده سوار یا پیاده میشوند.
6 – اصطلاح «خدمات حمل و نقل غیرمنظم مسافر» به كلیه خدمات حمل مسافربه استثنای بند (5) فوق اطلاق میگردد.
7 – اصطلاح «كابوتاژ» یعنی عملیات حمل و نقل توسط متصدی حمل و نقل یكی از طرفهای متعاهد در قلمرو طرف متعاهد دیگر كه نقاط بارگیری و تخلیه در داخل قلمروآن واقع شده باشد.
ماده 2 – دامنه شمول
1 – مفاد این موافقتنامه درمورد حمل و نقل بینالمللی جادهای كالا و مسافر توسط متصدیان حمل و نقل با استفاده از وسایل نقلیه بین قلمرو جمهوری اسلامی ایران وجمهوری آذربایجان یا به صورت ترانزیت ( عبوری) از طریق قلمرو آنها یا به كشورهایثالث یا بالعكس اعمال میگردد.
2 – موافقتنامه حاضر حقوق و تعهدات طرفهای متعاهد كه ناشی از سایرموافقتنامههای بینالمللی است را تحت تأثیر قرار نخواهد داد.
3 – براساس مفاد این موافقتنامه، حمل و نقل داخلی كالا و مسافر (كابوتاژ) درقلمرو هر یك از طرفهای متعاهد مجاز نخواهد بود.
حمل و نقل مسافر
ماده 3 – خدمات حمل و نقل منظم
1 – خدمات حمل و نقل منظم بین دو كشور یا به صورت ترانزیت (عبوری) ازطریق قلمرو آنها به تأیید مقامات صلاحیتدار طرفهای متعاهد خواهد رسید.
2 – مقامات صلاحیتدار هر یك از طرفهای متعاهد برای بخشی از خط سیر واقع درقلمرو خود اجازهنامه صادر مینمایند كه برای مدت یك سال معتبر خواهد بود.
3 – درخواست مجوز تسلیم مقام صلاحیتدار كشوری كه در آنجا وسیله نقلیه بهثبت رسیده است، گردیده و منوط به تصویب خواهد بود.
ماده 4 – خدمات حمل و نقل غیرمنظم مسافر
1 – به استثنای مفاد ماده (3) این موافقتنامه سایر انواع عملیات حمل و نقل مسافرمشمول الزام به اخذ مجوز نخواهد بود.
2 – كلیه انواع عملیات حمل و نقل غیرمنظم مسافر مشمول هماهنگی قبلی مقامات صلاحیتدار طرفهای متعاهد براساس مبادله اطلاعات ضروری خواهد بود. دراینگونه موارد پروانه لازم صادر خواهد شد.
حمل و نقل كالا
ماده 5 – نظام پروانه حمل
براساس شرایط این موافقتنامه عملیات حمل و نقل كالا توسط وسائل نقلیه به شرح ذیل منوط به صدور پروانه حمل توسط مقامات صلاحیتدار هر یك از طرفهای متعاهدخواهد بود:
الف – بین قلمرو طرفهای متعاهد؛
ب – به صورت ترانزیت (عبوری) ازطریق قلمرو طرف متعاهد دیگر؛
ج – بین هر نقطه واقع در قلمرو طرف متعاهد دیگر و یا هر نقطه واقع در قلمرو یككشور ثالث (از كشورهای ثالث و بالعكس).
ماده 6 – موارد معاف از الزام اخذ پروانه حمل
1 – به عنوان استثنائی بر ماده (5)، عملیات حمل و نقل زیر از الزام به اخذ پروانه حمل و نیز از اخذ عوارض و مالیات معاف خواهد بود:
الف – حمل و نقل توسط وسائل نقلیهای كه وزن كل مجاز با بار آنها شامل یدكها ازشش تن تجاوز ننموده یا ظرفیت بار مجاز آنها شامل یدكها از سه و نیم تن تجاوز نكند.
ب – حمل و نقل اتفاقی از فرودگاهها یا بالعكس درمواردی كه خدمات حمل و نقل هوائی تغییر مسیر میدهند.
ج – حمل و نقل وسائل آسیب دیده یا از كار افتاده و حمل و نقل وسائل نقلیه امدادی.
د – تردد وسائل نقلیه خالی اعزام شده جهت جایگزینی وسائل نقلیه از كارافتاده دركشور دیگر و نیز بازگشت وسیله نقلیه از كارافتاده پس از انجام تعمیرات.
هـ – حمل و نقل كالاهای مورد نیاز در مواقع اضطراری به ویژه به هنگام بروز بلایایطبیعی و برای نیازهای بشردوستانه.
و – حمل و نقل ابزار و آثار هنری برای بازارهای مكاره و نمایشگاهها یا برای مقاصدغیرتجاری.
ز – حمل و نقل اموال، ملزومات و حیوانات برای مقاصد غیرتجاری به برنامههای تئاتر، موسیقی، فیلم، ورزش یا سیرك و بالعكس و نیز موارد مورد نیاز برای ضبطبرنامههای رادیویی یا تهیه فیلم یا برنامههای تلویزیونی.
ح – اولین تردد وسائل نقلیه تازه خریداری شده به صورت جدید یا دست دوم كهدارای شماره ثبت صادراتی از سوی مقامات صلاحیتدار میباشند، به شرطی كه اولینتردد به مقصد كشوری باشد كه وسیله نقلیه قطعاً در آنجا به ثبت خواهد رسید.
ط – حمل و نقل اجساد.
ی – حمل و نقل بستههای پستی.
2 – كمیته (كار گروه) مشترك موضوع ماده (13) میتواند فهرست موارد عملیاتحمل و نقل مذكور در بند فوق را اضافه كند یا تغییر دهد.
ماده 7 – شرایط پروانههای حمل
1 – پروانههای مذكور در مواد (4) و (5) این موافقتنامه درنقاط مرزی در دسترس قرار گرفته و تحویل متصدیان حمل و نقل طرف متعاهد دیگر خواهند شد.
2 – پروانهها و سایر اسناد باید در طول مسافرت در وسیله نقلیه نگاهداری شده وبنا به درخواست مأموران كنترل كننده ارائه گردند.
3 – پروانهها صرفاً توسط متصدی حمل و نقلی كه به نام او صادر گردیده مورداستفاده قرار گرفته و قابل انتقال نخواهند بود.
ماده 8 – وزن و ابعاد
1 – وزن (شامل اوزان محوری) و ابعاد وسائل نقلیه براساس اسناد رسمی ثبت وسیله نقلیه بوده و نباید از حداكثر حدود مجاز در كشور میزبان تجاوز نماید.
2 – هرگاه وزن و یا ابعاد وسائل نقلیه بارگیری شده یا خالی از حداكثر حدود مجازدر كشور میزبان تجاوز نماید، اخذ مجوز مخصوصی از سوی مقام صلاحیتدار كشور میزبان ضروری خواهد بود.
مقررات مشترك
ماده 9 – موارد مالی
1 – براساس مفاد این موافقتنامه، عملیات حمل و نقل بینالمللی با پرداختعوارض و مالیات به صورت متقابل براساس قوانین ملی هر یك از طرفهای متعاهد ازطریقاخذ پروانه در مرزها اجرا خواهد شد. هیچ گونه عوارض یا مالیات دیگری بر وسائل نقلیههر یك از طرفهای متعاهد وضع نخواهد شد.
2 – سوخت موجود در مخازن عادی و ثابت وسائل نقلیه كه توسط سازنده وسیله نصب گردیده و نیز مواد روغنی موجود در وسایل نقلیه كه صرفاً برای حركت آنها مورداستفاده قرار میگیرد به صورت متقابل از پرداخت حقوق و عوارض ورودی و مالیات معاف خواهند بود.
3 – ورود موقت قطعات یدكی به منظور تعمیر وسیله نقلیه مشخص كه قبلاً وارد گردیده از پرداخت حقوق و عوارض ورودی و مالیات معاف خواهند بود. قطعات یدكی جایگزین شده تحت نظارت مقامات گمركی ذیربط براساس قوانین كشور محل ورودقطعات یدكی ترخیص یا عودت داده خواهند شد.
ماده 10 – رعایت قوانین ملی
متصدیان حمل و نقل یك طرف متعاهد و خدمه وسائل نقلیه آنها در قلمرو طرف متعاهد دیگر تعهدات ناشی از موافقتنامههای چند جانبهای كه هر دو كشور در آنها عضویت دارند، مفاد این موافقتنامه و نیز سایر موافقتنامههای دو جانبه و قوانین ملی رارعایت خواهند نمود.
ماده 11 – تخلفات و مجازاتها
درصورت بروز هرگونه تخلف از مفاد این موافقتنامه از سوی متصدیان حمل و نقل ثبت شده در قلمرو یك طرف متعاهد، مقامات صلاحیتدار كشور محل وقوع تخلف، مقامات صلاحیتدار كشور دیگر را مطلع خواهند نمود تا اقدامات لازم را به گونهای كه درقوانین ملی آن پیشبینی شده، به مورد اجرا درآورند. مقامات صلاحیتدار طرفهای متعاهد مجازات اعمال شده را به اطلاع یكدیگر خواهند رساند.
ماده 12 – مقامات صلاحیتدار
مقامات صلاحیتدار تعیین شده برای اجرای این موافقتنامه عبارتند از :
از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران: وزارت راه و شهرسازی
از طرف دولت جمهوری آذربایجان: تا زمان تشكیل وزارت حمل و نقل، «شركت دولتی آذرافتونقلیات»
ماده 13 – كمیته (كار گروه) مشترك
1 – به منظور نظارت بر اجرای این موافقتنامه و حل و فصل سریع كلیه مسائل مورد اختلاف، مقامات صلاحیتدار طرفهای متعاهد كمیته (كار گروه) مشترك مركب ازنمایندگان خود را تشكیل خواهند داد. شرح وظایف كمیته (كار گروه) مشترك به شرح زیرخواهد بود:
الف – بررسی و ارائه راه حلها جهت حل و فصل مشكلات احتمالی كه مستقیماً بینمقامات صلاحیتدار موضوع ماده (12) این موافقتنامه حل و فصل نشده است.
ب – بررسی تمامی موضوعات مرتبط دیگر در حیطه شمول این موافقتنامه وارائه پیشنهادات برای حل و فصل آنها.
ج – رسیدگی به سایر امور حمل و نقل جادهای مورد توافق دوجانبه.
د – كمیته (كار گروه) مشترك میتواند هرگونه اصلاح و اضافات بر موافقتنامه را پیشنهاد و آن را جهت تأیید به مقامات صلاحیتدار ارسال دارد. اصلاحات مندرج درپروتكلها به عنوان جزء لاینفك این موافقتنامه طبق ماده (14) لازمالاجراء خواهد گردید.
هـ – هر دو طرف متعاهد ملزم به اجرای تصمیمات متخذه كمیته (كارگروه) مشتركمیباشند.
2 – كمیته (كار گروه) مشترك به صورت متناوب در قلمرو هر یك از طرفهای متعاهد براساس درخواست كتبی مقامات صلاحیتدار طرف متعاهد دیگر تشكیل خواهد شد.
ماده 14 – لازمالاجراء شدن و فسخ موافقتنامه
1 – طرفهای متعاهد یكدیگر را ازانجام تشریفات داخلی خود درخصوصلازمالاجراء شدن این موافقتنامه ازطریق مجاری دیپلماتیك مطلع خواهند نمود. این موافقتنامه سی روز پس از دریافت اطلاعیه مؤخر لازمالاجراء خواهد شد.
2 – این موافقتنامه پس از لازمالاجراشدن برای مدت پنج سال اعتبار خواهدداشت و پس از آن معتبر خواهد ماند مگر آن كه توسط هر یك از طرفهای متعاهد ازطریق ارائه یادداشت كتبی شش ماهه ازطریق مجاری دیپلماتیك فسخ گردد.
این موافقتنامه به تاریخ سیام اردیبهشت ماه 1381 هجری شمسی مطابق با بیستم مه 2002 میلادی در تهران، در دو نسخه اصلی به زبانهای فارسی، آذربایجانی و انگلیسی امضاء گردید و كلیه متون از اعتبار یكسان برخوردار میباشند. در صورت بروز اختلاف درتفسیر، متن انگلیسی حاكم خواهد بود.
ازطرف ازطرف
دولت جمهوری اسلامی ایران دولت جمهوری آذربایجان
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و چهارده ماده در جلسه علنی روز سهشنبه مورخ بیست و سوم اردیبهشت ماه یكهزار و سیصد وهشتاد و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1382/2/31 به تأیید شوراینگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی – مهدی كروبی
