قانون موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری اسلونی مصوب ۱۳۷۹,۱۰,۲۰
ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری اسلونی مشتمل بر یک مقدمه و هجده ماده و یک ضمیمه به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.
رعایت اصل یکصد و سی و نهم (۱۳۹) قانون اساسی در بخش ارجاع به داوری الزامی می‌باشد.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری اسلونی
مقدمه
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری اسلونی که از این پس «طرفهای متعاهد» خوانده می‌شوند و عضو کنوانسیون هواپیمایی کشوری می‌باشند، با تمایل یکسان به انعقاد موافقتنامه‌ای به منظور تأسیس و بهره‌برداری از سرویسهای هوایی منظم فی مابین و ماورای سرزمینهای خود، نسبت به موارد زیر موافقت نمودند:
ماده ۱ – تعاریف:
1- به جز در مواردی که فحوای عبارت معنی دیگری را ایجاب نماید، از لحاظ این موافقتنامه:
الف – اصطلاح «کنوانسیون» به کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی که در تاریخ ۱۶/۹/۱۳۲۳هجری شمسی مطابق با هفتم دسامبر ۱۹۴۴میلادی در شیکاگو برای امضاء مفتوح گردید، اطلاق می‌شود و شامل هر الحاقیه‌ای که بموجب ماده (۹۰) کنوانسیون مزبور و هر اصلاحیه الحاقیه یا کنوانسیونی که بموجب مواد (۹۰) و (۹۴) آن تصویب شده است، تا جایی که این موارد برای هر دو طرف متعاهد نافذ باشد خواهد بود.
ب – اصطلاح «مقامهای هواپیمایی» در مورد جمهوری اسلامی ایران به «رئیس سازمان هواپیمایی کشوری» و هر شخص یا مقامی که مجاز به انجام وظایف فعلی آن سازمان یا وظایف مشابه آن باشد و در مورد دولت جمهوری اسلونی، اداره هواپیمایی کشوری وزارت حمل و نقل و ارتباطات، و هر‌شخص یا مقامی که مجاز به انجام وظایف فعلی و یا وظایف مشابه آن باشد اطلاق می‌شود.
پ – اصطلاح «شرکت هواپیمایی تعیین شده» به یک شرکت هواپیمایی که به موجب مفاد ماده (۳) موافقتنامه حاضر تعیین شده و اجازه فعالیت یافته باشد اطلاق می‌گردد.
ت – اصطلاح «ظرفیت» در مورد یک هواپیما به میزان بارگیری مؤثر آن هواپیما در یک مسیر یا قسمتی از مسیر و اصطلاح «ظرفیت» در مورد «سرویس‌توافق شده» به ظرفیت هواپیما در چنین سرویسی ضربدر دفعات پرواز هواپیمای مزبور طی زمان معین در تمام یا قسمتی از مسیر اطلاق می‌شود.
ث – اصطلاح «سرزمین» در مورد یک کشور به مناطق خاکی و آبهای سرزمینی مجاور آن که تحت حاکمیت و سلطه آن کشور است اطلاق می‌شود
ج – اصطلاحات «سرویس هوایی»، «سرویس هوایی بین‌المللی»، «شرکت هواپیمایی» و «توقف به منظورهای غیر حمل و نقل» به ترتیب دارای همان معانی است که در ماده (۹۶) کنوانسیون به آنها داده شده است.
چ – اصطلاح «نرخ» به قیمتی که باید برای حمل مسافر، بار همراه و غیر همراه پرداخت گردد و شرایطی که به موجب آن قیمتها اعمال می‌شود، از جمله قیمتها و شرایط مقرر برای آژانس (نمایندگی) و سایر خدمات جنبی به استثنای دستمزدها و شرایط حمل پست اطلاق می‌شود.
2- بدیهی است که عناوین مواد موافقتنامه حاضر معانی هیچ یک از مقررات آن را به نحوی از انحاء محدود نمی‌کند یا توسعه نمی‌دهد.
3- ضمیمه جزء لاینفک موافقتنامه حاضر می‌باشد و هر اشاره‌ای به موافقتنامه شامل ضمیمه خواهد بود، مگر اینکه به صراحت به گونه دیگری توافق‌شده باشد.
ماده ۲ – اعطای حقوق:
1- هر طرف متعاهد حقوق مصرحه در این موافقتنامه را جهت انجام سرویسهای هوایی بین‌المللی منظم به وسیله شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر به شرح زیر به طرف متعاهد دیگر اعطا می‌نماید:
الف – پرواز بدون فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر.
ب – توقف در سرزمین مذکور به منظورهای غیر حمل و نقل.
پ – توقف در سرزمین مذکور در نقاطی که برای آن مسیر در جدول مسیر پیوست موافقتنامه حاضر مشخص گردیده است به منظور سوار و پیاده کردن مسافر، بار و پست در حمل و نقل بین‌المللی، چنین سرویسها و مسیرهایی از این به بعد به ترتیب «سرویسهای مورد توافق» و «مسیرهای مشخص»خوانده می‌شود.
2- استفاده از آزادی پنجم حقوق حمل و نقل مشروط به موافقت شرکت هواپیمایی تعیین شده کشور اعطاء کننده و تصویب مقامهای هواپیمایی طرفهای متعاهد می‌باشد.
3- هیچ یک از مفاد این موافقتنامه به نحوی تلقی نخواهد شد که شرکت هواپیمایی یک طرف متعاهد محق باشد در سرزمین طرف متعاهد دیگر در‌قبال مزد یا کرایه مسافر، اثاثیه مسافر، بار و پست به مقصد نقطه دیگری در سرزمین طرف متعاهد دیگر حمل کند.
4- در مناطق جنگی یا تحت اشغال نظامی یا در مناطقی که بدین‌گونه تحت تأثیر قرار گرفته‌اند، انجام این قبیل سرویسها منوط به تصویب مقامهای ذی‌صلاح مربوط خواهد بود.
ماده ۳ – تعیین و اجازه:
1- هر طرف متعاهد حق دارد یک شرکت هواپیمایی را برای انجام سرویسهای مورد توافق در مسیرهای مشخص تعیین و مراتب را کتباً به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید.
2- پس از دریافت اعلامیه تعیین، مقامهای هواپیمایی طرف متعاهد دیگر با رعایت مفاد بندهای (۳) و (۴) ماده حاضر به شرکت هواپیمایی تعیین شده بدون تأخیر اجازه مربوط را اعطا خواهند کرد.
3- مقامهای هواپیمایی یک طرف متعاهد می‌توانند از شرکتی که توسط طرف متعاهد دیگر تعیین شده بخواهند که مقامهای مزبور را قانع سازند شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی را که معمولاً برای انجام سرویسهای هوایی بین‌المللی طبق مفاد کنوانسیون توسط مقامهای مزبور اعمال می‌گردد، حایز باشد.
4- هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد که طرف متعاهد مزبور قانع نشده باشد که مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمایی مربوط در دست طرف متعاهدی که شرکت هواپیمایی را تعیین نموده یا اتباع طرف متعاهد مزبور است از اعطای اجازه بهره‌برداری موضوع بند (۲) این ماده امتناع ورزد و یا هر شرطی را که برای اعمال حقوق مشخص شده در ماده (۲) موافقتنامه حاضر توسط آن شرکت هواپیمایی تعیین شده لازم بداند وضع نماید.
5- در هر زمان پس از آنکه مفاد بندهای (۱) و (۲) این ماده به مرحله عمل درآمده باشد شرکت هواپیمایی که بدین نحو تعیین شده و اجازه کسب نموده است می‌تواند بهره‌برداری از سرویسهای مورد توافق را آغاز کند مشروط بر آنکه بهره‌برداری از این سرویسها مادامی که نرخی مطابق مفاد ماده (۱۰) این موافقتنامه در مورد سرویسهای مزبور وضع و لازم‌الاجرا نگردیده انجام نپذیرد.
ماده ۴ – تعلیق و لغو:
1- هر طرف متعاهد حق دارد در موارد مشروح ذیل اجازه بهره‌برداری صادره را لغو یا استفاده از حقوق مشخص شده در ماده (۲) این موافقتنامه را در‌مورد شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر معلق نماید یا هر شرطی را که ممکن است برای استفاده از این حقوق لازم بداند وضع نماید:
الف – در هر موردی که قانع نشده باشد مالکیت عمده و کنترل مؤثر آن شرکت هواپیمایی در دست طرف متعاهدی که شرکت مذکور را تعیین نموده یا اتباع طرف متعاهد مزبور است، یا
ب – در موردی که شرکت هواپیمایی مذکور قوانین و یا مقررات طرف متعاهدی را که این حقوق را اعطا نموده است رعایت نکند، یا
پ – در موردی که شرکت هواپیمایی مذکور به هر نحوی از انحاء عملیات بهره‌برداری را مطابق مقررات موافقتنامه حاضر انجام ندهد.
2- جز در مواردی که لغو یا تعلیق یا وضع شرایط مذکور در بند (۱) این ماده به صورت فوری برای جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و یا مقررات لازم باشد، اعمال این حق فقط پس از مشورت با طرف متعاهد دیگر انجام خواهد گرفت. چنین مشورتی بین مقامهای هواپیمایی به محض دریافت درخواست مشورت آغاز خواهد شد.
ماده ۵ – شمول قوانین و مقررات:
1- قوانین و مقررات یک طرف متعاهد که ناظر به ورود یا خروج هواپیماهایی که به امر هوانوردی بین‌المللی اشتغال دارند از سرزمین آن یا ناظر به بهره‌برداری و هوانوردی چنین هواپیماهایی حین پرواز برفراز یا در داخل سرزمین طرف متعاهد مذکور می‌باشد نسبت به هواپیماهای شرکت هواپیمایی‌تعیین شده طرف متعاهد دیگر مجری خواهد بود.
2- قوانین و مقررات یک طرف متعاهد که در سرزمین خود ناظر به ورود، اقامت موقت و خروج مسافران و کارکنان و بار یا پست از سرزمین آن است از قبیل تشریفات ورود و خروج و مهاجرت و همچنین مقررات گمرکی و بهداشتی در مورد مسافران و کارکنان و اثاثیه مسافر و بار یا پست حمل شده توسط هواپیمای شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر در زمانی که در سرزمین مذکور باشد اعمال خواهد شد.
3- هر طرف متعاهد نسخه‌هایی از قوانین و مقررات مربوط مندرج در این ماده را بنا بر تقاضا در اختیار طرف متعاهد دیگر خواهد گذاشت.
4- هیچ یک از طرفهای متعاهد نباید بین شرکت هواپیمایی تعیین شده خود و شرکت هواپیمایی طرف متعاهد دیگر در خصوص اعمال قوانین و‌مقررات و قوانین پیش‌بینی شده در این ماده تبعیض قایل شوند.
5- شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد براساس قوانین و مقررات جاری هریک از دو طرف متعاهد و با توجه به اصل عمل متقابل مجاز‌خواهد بود نمایندگی‌های خود را در سرزمین طرف متعاهد دیگر دایر نماید. این نمایندگی‌ها می‌تواند شامل کارکنان بازرگانی، عملیاتی و فنی اعم از کارکنان مأمور یا محلی باشند. در صورت نصب عامل کل یا عامل فروش کل، نصب عامل یاد شده براساس قوانین و مقررات مربوط جاری هر طرف متعاهد صورت خواهد گرفت.
6- انتقال درآمدهای حاصله توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد طبق مقررات تسعیر ارزهای خارجی قابل اجرا در دو کشور صورت خواهد گرفت. طرفها همه امکانات خود را برای تسهیل در انتقال چنین درآمدهایی پس از کسر مخارج به کار خواهند گرفت.
ماده ۶ – معافیت از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر عوارض:
1- هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد که سرویسهای بین‌المللی را مورد بهره‌برداری قرار می‌دهند و همچنین مواد سوختی و‌روغن موتور و سایر مواد مصرفی فنی و وسایل یدکی و لوازم مورد نیاز جاری و خواربار موجود در هواپیماهای شرکت هواپیمایی یک طرف متعاهد که مجاز به استفاده از مسیرها و سرویسهای موضوع موافقتنامه حاضر می‌باشند به هنگام ورود یا خروج از سرزمین طرف متعاهد دیگر براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض یا هزینه‌های ملی معاف خواهند بود حتی اگر مواد مذکور زمانی مورد استفاده قرار گیرد یا به مصرف برسد که هواپیماهای مزبور بر فراز آن سرزمین در پرواز باشند.
2- سوخت و روغن موتور و مواد مصرفی فنی و وسایل یدکی و لوازم مورد نیاز جاری و خواربار وارد شده به سرزمین یک طرف متعاهد توسط طرف متعاهد دیگر یا اتباع آن که صرفاً به منظور استفاده در هواپیماهای طرف متعاهد اخیرالذکر می‌باشند براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی و‌سود بازرگانی و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های ملی معاف خواهند بود.
3- سوخت و روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی و وسایل یدکی و لوازم مورد نیاز جاری و خواربار که در سرزمین یک طرف متعاهد بار هواپیماهای شرکت هواپیمایی طرف متعاهد دیگر می‌شوند و در سرویسهای بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرند براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی و مالیاتها و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های ملی معاف خواهند بود.
4- لوازم جاری هوانوردی و همچنین مواد و لوازم نگاهداری شده در هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد تنها با موافقت مقامهای گمرکی سرزمین طرف متعاهد دیگر در آن سرزمین قابل تخلیه است.
در این صورت می‌توان این مواد را تا زمانی که طبق مقررات گمرکی مجدداً صادر شود و یا ترتیب دیگری در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامهای نامبرده قرار داد.
5- مسافران، اثاثیه مسافر و باری که از سرزمین یک طرف متعاهد در گذر مستقیم می‌باشند و از حریمی که در فرودگاه بدین منظور اختصاص یافته خارج نمی‌شوند، فقط مشمول کنترل ساده‌ای خواهند بود. اثاثیه مسافر و باری که درگذر مستقیم است از حقوق گمرکی و سود بازرگانی و سایر مالیاتهای مشابه معاف خواهد بود.
6- اسناد رسمی حاوی نشانه رسمی شرکت هواپیمایی مانند برچسب چمدان، بلیت هواپیما، بارنامه، کارت اجازه ورود به هواپیما و جدول زمانبندی که به داخل سرزمین هر طرف متعاهد برای استفاده اختصاصی شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر وارد شده باشد از کلیه حقوق گمرکی و سود بازرگانی و یا مالیاتها براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.
ماده ۷ – هزینه‌های فرودگاهی:
1- هریک از طرفهای متعاهد می‌تواند برای استفاده از فرودگاهها و سایر تأسیسات تحت کنترل خود هزینه‌های عادلانه و مناسبی را وضع نموده یا اجازه وضع آن را بدهد.
2- با این وجود هریک از طرفهای متعاهد موافقت دارد که این هزینه‌ها از آنچه هواپیماهای ملی آن طرف متعاهد که در سرویسهای مشابه بین‌المللی تردد می‌نمایند و برای استفاده از این فرودگاهها و تأسیسات می‌پردازند تجاوز نکند.
ماده ۸ – مقررات ظرفیت و تصویب برنامه‌های پرواز:
1- شرکتهای هواپیمایی تعیین شده دو طرف متعاهد از رفتار عادلانه و متساوی برخوردار خواهند بود تا بتوانند برای انجام سرویسهای مورد توافق در‌مسیرهای مشخص از فرصتهای متساوی بهره‌مند باشند.
2- در انجام سرویسهای مورد توافق، شرکتهای هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد منافع شرکت هواپیمایی طرف دیگر را منظور نظر خواهد داشت تا من‌غیرحق در سرویسهای شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر در تمامی یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.
3- هدف اصلی سرویسهای مورد توافق که توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد انجام می‌شود تأمین ظرفیت کافی با ضریب بار‌مناسب برای رفع نیازمندیهای جاری و پیش‌بینی شده معقول حمل مسافر و بار و پست بین سرزمین طرف متعاهد تعیین‌کننده شرکت هواپیمایی و‌سرزمین طرف متعاهد دیگر است.
4- با در نظر گرفتن اصول مندرج در بندهای (۱)، (۲) و (۳) این ماده، شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد همچنین می‌تواند ظرفیتی را‌برای برآورده کردن نیازمندیهای حمل و نقل بین سرزمینهای کشورهای ثالث مندرج در جدول مسیرهای ضمیمه موافقتنامه حاضر و سرزمین طرف متعاهد دیگر تأمین نماید.
5- ظرفیتی که عرضه می‌شود از جمله تعداد سرویسها و نوع هواپیمای مورد استفاده شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد در سرویسهای مورد توافق براساس توصیه شرکتهای هواپیمایی تعیین شده مورد تصویب مقامهای هواپیمایی قرار خواهد گرفت. شرکتهای هواپیمایی تعیین شده چنین توصیه‌ای را پس از شور لازم بین خود و رعایت اصول مندرج در بندهای (۱)، (۲) و (۳) این ماده به عمل خواهند آورد.
6- در صورت عدم توافق بین شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد، مسایل مشروح در بند (۵) فوق از طریق توافق بین مقامهای هواپیمایی دو طرف متعاهد حل و فصل خواهد گردید، تا زمانی که این توافق حاصل نگردیده، ظرفیت عرضه شده توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده بدون تغییر باقی خواهد ماند.
7- شرکت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد، حداکثر سی (۳۰) روز قبل از شروع سرویسها در مسیرهای مشخص، برنامه‌های پرواز را به مقامهای هواپیمایی طرف متعاهد دیگر برای تصویب تسلیم خواهد نمود. در مورد تغییرات بعدی نیز از همین قرار عمل خواهد شد. این محدودیت زمانی را می‌توان در موارد خاص با تصویب مقامهای نامبرده کاهش داد.
ماده ۹ – شناسایی گواهینامه‌ها و پروازها:
گواهینامه‌های قابلیت پرواز و گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی که توسط یک طرف متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی باشد، توسط طرف متعاهد دیگر برای بهره‌برداری از مسیرها و سرویسهای موضوع موافقتنامه حاضر معتبر شناخته خواهد شد، مشروط بر اینکه شرایط صدور یا اعتبار این گواهینامه‌ها و پروازها مساوی یا بیش از حداقل استانداردهایی باشد که به موجب کنوانسیون وضع شده یا خواهد شد. در هر حال هر طرف متعاهد این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که در مورد پروانه‌ها از فراز سرزمین خود از شناسایی گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هائی که جهت اتباع آن توسط طرف متعاهد دیگر یا هر دولت دیگری صادر شده یا اعتبار یافته خودداری نماید.
ماده ۱۰ – نرخهای حمل و نقل هوایی:
1- نرخهای مورد اجرا توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده در سرویسهای مورد توافق در سطح معقولی خواهد بود که با توجه به کلیه عوامل مربوط از جمله هزینه بهره‌برداری و سود معقول و خصوصیات سرویس و نرخهای شرکتهای هواپیمایی دیگر که در تمام یا قسمتی از همان مسیرها سرویسهای منظم انجام می‌دهند وضع می‌شود.
2- نرخهای موضوع بند (۱) این ماده براساس قواعد ذیل تعیین می‌گردد:
الف – هرگاه شرکتهای هواپیمایی تعیین شده دو طرف متعاهد عضو یک اتحادیه بین‌المللی شرکتهای هواپیمایی یا ساز و کار تعیین نرخ باشند و یک قطعنامه نرخ ناظر بر سرویسهای مورد توافق از قبل وجود داشته باشد، نرخها براساس این قطعنامه بین شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد توافق خواهد شد.
ب – هرگاه قطعنامه‌ای درباره نرخ ناظر بر سرویسهای مورد توافق وجود نداشته باشد یا یک یا هیچ یک از شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد عضو اتحادیه شرکتهای هواپیمایی موضوع بند (الف) فوق نباشد، شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد در مورد نرخهایی که برای سرویسهای مورد توافق اعمال می‌گردد بین خود توافق خواهند نمود.
پ – نرخهایی که بدین ترتیب مورد توافق قرار می‌گیرد لااقل سی روز قبل از تاریخ پیشنهادی اجرا برای تصویب به مقامهای هواپیمایی طرفها تسلیم خواهد گردید. این محدودیت زمانی به شرط موافقت مقامهای مذکور قابل کاهش است.
ت – در صورتی که شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد نتوانند درباره نرخهای قابل اجرا به توافق برسند یا در صورتی که یک طرف متعاهد شرکت هواپیمایی خود را به منظور انجام سرویسهای مورد توافق تعیین ننموده باشد و یا چنانچه در فاصله پانزده (۱۵) روز اول از دوره سی (۳۰) روزه‌موضوع بند (پ) این ماده، مقامهای هواپیمایی یک طرف متعاهد عدم رضایت خود را از هریک از نرخهای توافق شده بین شرکتهای هواپیمایی طرفهای متعاهد طبق بندهای (الف) و (ب) این ماده به مقامهای هواپیمایی طرف متعاهد دیگر اعلام دارد، مقامهای هواپیمایی طرفهای متعاهد اهتمام خواهند نمود در مورد نرخهای مناسب به توافق برسند لیکن هیچ نرخی قبل از تصویب مقامهای هواپیمایی هر طرف متعاهد به موقع اجرا در نخواهد آمد.
3- نرخهای تعیین شده به موجب مفاد این ماده تا زمانی که نرخهای جدید تعیین نشده باشد، به قوت خود باقی خواهد ماند.
4- مقامهای هواپیمایی هر طرف متعاهد می‌باید بیشترین تلاش خود را در جهت حصول اطمینان از اینکه شرکتهای هواپیمایی تعیین شده از تعرفه‌هایی که توسط مقامهای هواپیمایی طرفهای متعاهد به ثبت رسیده پیروی نموده و اینکه هیچ شرکت هواپیمایی نمی‌تواند به طور غیرقانونی بخشی از چنین تعرفه‌هایی را بطور مستقیم و یا غیرمستقیم تحت هیچ عنوانی مشمول تخفیف نماید مبذول کنند.
ماده ۱۱ – امنیت هوانوردی:
1- طرفهای متعاهد در راستای حقوق و تعهدات خود به‌موجب حقوق بین‌الملل تأکید می‌نمایند که تعهد آنان در قبال یکدیگر برای حفظ امنیت‌هواپیمایی کشوری در برابر اعمال مداخله غیرقانونی جزء لاینفکی از این موافقتنامه را تشکیل می‌دهد.
طرفهای متعاهد بدون تحدید کلیت حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بین‌الملل، به‌ویژه مطابق با مفاد کنوانسیون راجع به جرایم و برخی اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما امضاء شده در توکیو به تاریخ ۲۳/۶/۱۳۴۲هجری شمسی مطابق با ۱۴ سپتامبر ۱۹۶۳ میلادی، کنوانسیون راجع به جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیما امضاء شده در لاهه به تاریخ ۲۵/۹/۱۳۴۹هجری شمسی مطابق با ۱۶ دسامبر ۱۹۷۰ میلادی و کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری امضاء شده در مونترال به تاریخ ۱/۷/۱۳۵۰ هجری شمسی مطابق با ۲۳ سپتامبر ۱۹۷۱میلادی عمل خواهند کرد.
2- طرفهای متعاهد کلیه مساعدتهای لازم را جهت جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیماهای کشوری و سایر اعمال غیرقانونی علیه امنیت این هواپیماها، مسافران و خدمه آنها، فرودگاهها و تأسیسات هوانوردی و هرنوع تهدید دیگر علیه امنیت هواپیمایی کشوری را بنا بر تقاضا در مورد یکدیگر‌به عمل خواهند آورد.
3- طرفهای متعاهد باید در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی تعیین شده از سوی سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری که به عنوان ضمایم کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی که این مقررات امنیتی در مورد طرفها قابل اجراست عمل نمایند. آنها می‌باید از گردانندگان هواپیماهایی که محل ثبت آن هواپیماها یا محل اصلی کار و یا اقامت دایم آنها در سرزمین طرفها می‌باشد و نیز گردانندگان فرودگاههای واقع در سرزمینهای خود بخواهند که طبق مقررات امنیت هوانوردی مزبور عمل نمایند.
4- هرطرف متعاهد موافقت دارد که می‌توان از این گردانندگان هواپیماها درخواست نمود تا مقررات امنیت هوانوردی مورد اشاره در بند (۳) فوق را که از طرف متعاهد دیگر از لحاظ ورود به سرزمین خود، خروج از آن یا در مدت توقف در آنجا مقرر کرده رعایت کنند. هر طرف متعاهد باید اطمینان حاصل کند که در سرزمین او اقدامات کافی برای حفاظت از هواپیماها و بازرسی مسافران، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثیه مسافر، بار و خواربار هواپیما قبل و در زمان سوار شدن مسافران یا بارگیری به نحو مؤثر معمول می‌شود. هر طرف متعاهد همچنین باید با هر درخواست طرف متعاهد دیگر برای انجام اقدامات امنیتی ویژه معقول جهت مقابله با یک تهدید خاص برخورد مثبت داشته باشد.
5- هنگامی که حادثه یا خطر بروز حادثه تصرف غیرقانونی هواپیماهای کشوری یا دیگر اعمال غیرقانونی علیه امنیت این هواپیماها، مسافران و خدمه‌آن، فرودگاهها یا تأسیسات هوانوردی رخ دهد، طرفهای متعاهد باید با تسهیل ارتباطات و دیگر اقدامات مناسب به‌منظور پایان سریع و امن حادثه مزبور‌یا خطر وابسته به آن یکدیگر را یاری نمایند.
ماده ۱۲ – تسلیم آمار:
مقامهای هواپیمایی هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام شده در سرویسهای مورد توافق توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده خود را به صوب سرزمین طرف متعاهد دیگر یا از آن سرزمین را به قسمی که معمولاً توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده برای مقامهای هواپیمایی ملی خود تهیه و به‌آنها ارائه می‌گردد بنا بر تقاضا در اختیار مقامهای هواپیمایی طرف متعاهد دیگر قرار خواهد داد. کلیه اطلاعات اضافی آماری حمل و نقل‌مورد درخواست مقامهای هواپیمایی یک طرف متعاهد از مقامهای هواپیمایی طرف متعاهد دیگر در صورت تقاضا مورد شور و توافق بین دو طرف متعاهد قرار خواهد گرفت.
ماده ۱۳ – مشاوره و اصلاحات:
1- هرطرف متعاهد یا مقامهای هواپیمایی آن می‌توانند در هر زمان از طرف متعاهد دیگر یا مقامهای هواپیمایی آن تقاضای مشاوره نمایند.
2- مشاوره مورد تقاضای یک طرف متعاهد یا مقامهای هواپیمایی آن در فاصله شصت (۶۰) روز از تاریخ دریافت تقاضا آغاز خواهد شد، مگر اینکه طرفهای متعاهد به‌گونه دیگری توافق کرده باشند.
3- هرنوع اصلاح موافقتنامه حاضر، پس از آنکه دو طرف متعاهد انجام تشریفات قانونی اساسی خود مربوط به انعقاد و لازم‌الاجرا شدن موافقتنامه‌های بین‌المللی را به یکدیگر اطلاع داده باشند لازم‌الاجرا خواهد شد.
4- علی‌رغم مفاد بند (۳)، اصلاحات وارده برجدول مسیر ضمیمه موافقتنامه حاضر ممکن است مستقیماً بین مقامهای هواپیمایی طرفهای متعاهد مورد توافق قرار گیرد، این اصلاحات پس از تأیید از طریق تبادل یادداشت سیاسی لازم‌الاجرا خواهد گردید.
ماده ۱۴ – حل اختلافات:
1- هرگاه در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه و ضمیمه (ضمایم) آن بین طرفهای متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفهای متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند نمود تا اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند.
2- هرگاه طرفهای متعاهد نتوانند اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند، می‌توانند توافق نمایند موضوع را جهت کسب نظر مشورتی به هر‌شخص یا هیأتی ارجاع کنند.
3- چنانچه طرفهای متعاهد نتوانند به موجب بندهای (۱) و (۲) فوق در مورد حل اختلاف به نتیجه برسند، طبق قوانین مربوط به خود اختلاف به یک دیوان سه نفره ارجاع خواهد شد که هر طرف متعاهد یک داور را معین خواهد کرد و دو داور تعیین شده در باره داور سوم توافق خواهند نمود. هر یک از‌طرفهای متعاهد ظرف شصت (۶۰) روز پس از وصول تقاضای ارجاع اختلاف به دیوان داوری، از طریق مجرای سیاسی به تعیین داور خود مبادرت‌خواهد نمود و داور سوم نیز ظرف شصت (۶۰) روز بعد از آن تعیین خواهد شد. چنانچه هریک از طرفهای متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعیین نکند، و یا داوران منتخب ظرف مدت مذکور در مورد داور سوم به توافق نرسند، بنا به تقاضای هریک از طرفهای متعاهد، رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری بر حسب مورد داور یا داورها را تعیین خواهد نمود مشروط بر اینکه چنانچه رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری از اتباع هر طرف متعاهد باشد، از نایب رئیس ارشد شورا و در صورتی که نامبرده نیز چنین ملیتی داشته باشد، از عضو ارشد شورا که در چنین وضع تابعیتی نباشد، درخواست خواهد شد که حسب مورد داور یا داورها را تعیین نماید.
در هر حال داور سوم از اتباع یک دولت ثالث خواهد بود و به عنوان رئیس دیوان داوری عمل خواهد کرد.
4- دیوان داوری آیین‌نامه کار خود را تعیین خواهد نمود.
5- طرفهای متعاهد تعهد می‌نمایند تصمیم‌های متخذه به موجب ماده حاضر را رعایت کنند.
6- مخارج دیوان داوری، از جمله دستمزدها و مخارج داوران به نسبت مساوی بین طرفهای متعاهد تقسیم خواهد گردید. هرگونه مخارجی که توسط رئیس شورا در ارتباط با دستورالعمل‌های بند (۳) این ماده به‌وجود آید به‌عنوان بخشی از هزینه‌های دیوان داوری محسوب خواهد گردید.
ماده ۱۵ – فسخ:
1- هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمان قصد خود را مبنی بر فسخ این موافقتنامه کتباً به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید. این اعلام همان زمان به اطلاع سازمان بین‌المللی هواپیمای کشوری خواهد رسید.
2- در این صورت موافقتنامه دوازده ماه پس از دریافت اعلام فسخ توسط طرف متعاهد دیگر فسخ خواهد شد، مگر آنکه اعلام فسخ قبل از انقضای این مدت با تراضی طرفها پس گرفته شود. در صورت عدم اعلام وصول از سوی طرف متعاهد دیگر، اعلام فسخ چهارده روز پس از وصول آن به سازمان‌بین‌المللی هواپیمایی کشوری دریافت شده تلقی خواهد شد.
ماده ۱۶ – مطابقت با کنوانسیونهای چندجانبه:
چنانچه کنوانسیون عمومی یا موافقتنامه چند جانبه حمل و نقل هوایی در مورد هر دو طرف متعاهد لازم‌الاجرا گردد، این موافقتنامه و ضمیمه (ضمائم)آن به نحوی اصلاح خواهد شد تا با مقررات کنوانسیون یا موافقتنامه مزبور تطبیق نماید.
ماده ۱۷ – ثبت:
این موافقتنامه و ضمیمه (ضمائم) آن و کلیه اصلاحات آن نزد سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری به ثبت خواهد رسید.
ماده ۱۸ – لازم‌الاجراشدن:
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد دیگر دایر بر رعایت الزامات قانون اساسی خود درباره لازم‌الاجراشدن این موافقتنامه به مورد اجرا گذارده خواهد شد.
بنا به مراتب فوق، نمایندگان تام‌الاختیار امضاء‌کننده زیر که از طرف دولتهای متبوعه خود مجاز می‌باشند، موافقتنامه حاضر را در یک مقدمه و (۱۸) ماده و یک ضمیمه امضاء نمودند.
این موافقتنامه در تهران در تاریخ ۲۱/۲/۱۳۷۸ هجری شمسی برابر با ۱۱ مه ۱۹۹۹ میلادی در سه نسخه اصلی به زبانهای فارسی، انگلیسی و اسلونیایی که هر سه متن دارای اعتبار یکسان می‌باشند، تنظیم گردید. در صورت بروز هرگونه اختلاف در تفسیر یا اجراء، متن انگلیسی ملاک عمل‌است.
از طرف از طرف
دولت جمهوری اسلامی ایران دولت جمهوری اسلونی
ضمیمه
جدول مسیر (۱)
الف – مسیرهایی که ممکن است توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده جمهوری اسلونی مورد بهره‌برداری قرارگیرد:
نقاط مبدأ نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماورا
لیوبلیانا در آینده تعیین خواهد شد تهران در آینده تعیین خواهد شد
جدول مسیر (۲)
ب – مسیرهایی که ممکن است توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده جمهوری اسلامی ایران مورد بهره‌برداری قرارگیرد:
نقاط مبدأ نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماورا
تهران در آینده تعیین خواهد شد لیوبلیانا در آینده تعیین خواهد شد
تذکر
1- هر شرکت هواپیمایی تعیین شده می‌تواند نقاط واسط و نقاط ماورای مشخص شده در ضمیمه موافقتنامه حاضر را به شرطی مورد بهره‌برداری قرار‌دهد که حق آزادی پنجم بین این گونه نقاط و سرزمین طرف متعاهد دیگر اعمال نگردد مگر اینکه در این مورد بین مقامهای ذی‌صلاح دو طرف متعاهد‌براساس توصیه‌های شرکتهای هواپیمایی تعیین شده توافقی به عمل آمده باشد.
2- از نقاط واسط و نقاط ماوراء در هریک از مسیرهای مشخص می‌توان به اختیار شرکتهای هواپیمایی تعیین شده در هر پرواز یا کلیه پروازها صرفنظر‌نمود.
3- تعداد پروازها و انواع هواپیماهای شرکتهای هواپیمایی تعیین شده به شرط تأیید مقامهای هواپیمایی دو طرف متعاهد بین شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده مورد توافق قرار خواهد گرفت.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه هجده ماده و یک ضمیمه در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ بیستم دی ماه یکهزار و سیصد و هفتاد و نه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۸/۱۰/۱۳۷۹به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی – مهدی کروبی
