قانون موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری‌اسلامی ایران و دولت جمهوری لهستان مصوب ۱۳۸۲,۰۴,۲۹
ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و‌دولت جمهوری لهستان مشتمل بر یک مقدمه، بیست و یک ماده و یک پیوست به شرح‌ضمیمه تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.
تبصره – رعایت اصل یکصد و سی و نهم (۱۳۹) قانون اساسی جمهوری اسلامی‌ایران درخصوص ارجاع به داوری الزامی است.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری‌اسلامی ایران و دولت جمهوری لهستان
مقدمه دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری لهستان که از این پس «طرفهای‌متعاهد» خوانده می‌شوند و از اعضای کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی می‌باشند که در تاریخ ۱۳۲۳/۹/۱۶ هجری شمسی مطابق با هفتم دسامبر ۱۹۴۴ میلادی در شیکاگو‌جهت امضاء مفتوح گردید،
با تمایل به توسعه همکاری در زمینه حمل و نقل هوایی و مساعدت در پیشرفت‌هواپیمایی کشوری بین‌المللی، با تمایل یکسان به انعقاد موافقتنامه‌ای به منظور تأسیس و‌بهره‌برداری از سرویس‌های هوایی منظم بین سرزمینهای خود و ماورای این سرزمینها حمل و نقل هوایی انجام می شود به استثنای دستمزدها و شرایط حمل پست، می باشد.
نسبت به موارد ذیل موافقت نمودند :
ماده ۱ – تعاریف
۱ – به جز در مواردی که فحوای عبارت معنی دیگری را ایجاب نماید، از لحاظ این‌موافقتنامه :
الف – اصطلاح «کنوانسیون» به کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی که درتاریخ ۱۳۲۳/۹/۱۶ هجری شمسی برابر با ۷ دسامبر ۱۹۴۴ میلادی در شیکاگو برای‌امضاء مفتوح گردید، اطلاق می‌شود و شامل هر الحاقیه‌ای که به‌موجب ماده (۹۰) کنوانسیون مزبور و هر اصلاحیه الحاقیه یا کنوانسیون که به موجب مواد (۹۰) و (۹۴) آن تصویب شده است، تا جایی که الحاقیه‌ها و اصلاحات مزبور برای هر دو طرف متعاهد نافذ باشد خواهد بود.
ب – اصطلاح «مقامات هواپیمایی» در مورد جمهوری اسلامی ایران به «رییس سازمان هواپیمایی کشوری» و در مورد جمهوری لهستان به «وزارت اقتصاد دریایی و حمل‌و نقل» یا در هر دو مورد به هر شخص یا مقامی که قانوناً مجاز به انجام وظایف فعلی‌مقامات مزبور باشد اطلاق می‌گردد.
پ – اصطلاح «شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد» به شرکت هواپیمایی اطلاق می‌شود که به موجب ماده (۳) این موافقتنامه تعیین شده و اجازه فعالیت بیابد.
ت – اصطلاحات «سرویس هوایی و مسیر مشخص شده» به ترتیب طبق ماده (۲) این موافقتنامه به سرویس هوایی بین‌المللی و مسیر مشخص‌شده در پیوست این موافقتنامه اطلاق می‌شود.
ث – اصطلاح «نرخ» به قیمتی اطلاق می‌شود که برای حمل مسافر، بار همراه و‌غیرهمراه پرداخت گردد و شامل شرایطی که به موجب آن قیمتهای مزبور اعمال می‌شود از جمله قیمتها و شرایط مقرر برای سرویس‌هایی که توسط شرکت هواپیمایی در رابطه با‌حمل و نقل هوایی انجام می‌شود به استثنای دستمزدها و شرایط حمل پست، می‌باشد.
ج – اصطلاحات «سرویس هوایی»، «سرویس هوایی بین‌المللی»، «شرکت‌هواپیمایی» و «توقف به منظورهای غیرحمل و نقل» به ترتیب دارای همان معانی است که در ماده (۹۶) کنوانسیون برای آنها ذکر شده است.
چ – اصطلاح «سرزمین» در هر یک از طرفهای متعاهد به مناطق خشکی و آبی که تحت حاکمیت آن کشور قراردارد، اطلاق و شامل فضای محاذی آنها نیز می‌شود.
ح – اصطلاح «ظرفیت» در مورد یک هواپیما به میزان بارگیری مؤثر آن هواپیما در‌یک مسیر یا قسمتی از مسیر و اصطلاح ظرفیت در مورد «سرویس مورد توافق» به حاصل ضرب ظرفیت هواپیما در چنین سرویسی در دفعات پرواز هواپیمای مزبور طی زمان معین‌در تمام یا قسمتی از مسیر، اطلاق می‌شود.
۲ – پیوست جزء لاینفک موافقتنامه حاضر است. کلیه ارجاعات به موافقتنامه شامل پیوست نیز می‌باشد مگر اینکه صریحاً به گونه دیگری توافق شده باشد.
ماده ۲ – اعطای حقوق
۱ – هر طرف متعاهد جهت تأسیس و بهره‌برداری از سرویس‌های هوایی بین‌المللی منظم به وسیله شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر حقوق زیر را به طرف متعاهد دیگر اعطاء می‌نماید :
الف – حق پرواز بدون فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر،
ب – حق توقف در سرزمین مذکور به منظورهای غیر حمل و نقل، و
پ – حق توقف در سرزمین مذکور به منظور سوار و پیاده‌کردن مسافر، بارگیری و‌تخلیه بار از جمله پست در حمل و نقل بین‌المللی در مسیرهای مشخص شده در پیوست این موافقتنامه به صورت جدا یا توأم تا حدی که در این موافقتنامه مجاز شده است.
۲ – هیچ یک از مفاد بند (۱) به نحوی تلقی نخواهد شد که شرکت هواپیمایی تعیین‌شده یک طرف متعاهد محق باشد در سرزمین طرف متعاهد دیگر در قبال مزد یا کرایه مسافر و بار از جمله پست به مقصد نقطه دیگری در سرزمین طرف متعاهد دیگر حمل کند (کابوتاژ).
۳ – در مناطقی که در آن مخاصمات مسلحانه جریان دارد و یا در اشغال نظامی است و نیز در مناطقی که تحت تأثیر مخاصمات مسلحانه یا اشغال نظامی قرار گرفته،انجام سرویس‌های موضوع این ماده منوط به تصویب مقامات صلاحیتدار مربوط خواهد‌بود.
ماده ۳ – تعیین و اجازه بهره‌برداری
۱ – هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلامیه کتبی از طریق مجاری دیپلماتیک به‌طرف متعاهد دیگر یک شرکت هواپیمایی را برای انجام سرویس‌های مورد توافق در‌مسیرهای مشخص شده تعیین نماید.
۲ – پس از دریافت اعلامیه تعیین مطابق بند (۱)، مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر با رعایت مفاد بندهای (۳) و (۴) براساس قوانین و مقررات آن طرف متعاهد به شرکت هواپیمایی تعیین شده بدون تأخیر اجازه مربوط را جهت انجام سرویس‌های مورد توافق که برای آن شرکت هواپیمایی مزبور تعیین شده است اعطاء خواهند کرد.
۳ – مقامات هواپیمایی یک طرف متعاهد می‌توانند از شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر بخواهند که آنان را مجاب سازد که شرایط مقرر در قوانین و‌مقرراتی را که معمولاً به موجب مفاد کنوانسیون توسط آن مقامها در مورد سرویس‌های‌هوایی بین‌المللی اعمال می‌گردد دارا می‌باشد.
۴ – هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد که طرف متعاهد مزبور قانع نشده باشد که مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمایی در دست طرف متعاهدی که شرکت‌هواپیمایی را تعیین نموده یا اتباع آن است از اعطای اجازه بهره‌برداری موضوع بند (۲) این ماده امتناع ورزد یا هر شرطی را که برای اعمال حقوق موضوع ماده (۲) این موافقتنامه‌توسط آن شرکت هواپیمایی تعیین شده لازم بداند وضع نماید.
۵ – شرکت هواپیمایی تعیین شده می‌تواند در هر زمان پس از دریافت اجازه مندرج در بندهای (۱) و (۲) فوق بهره‌برداری از سرویس‌های مورد توافق را آغاز کند مشروط بر‌آنکه نرخی مطابق ضوابط ماده (۱۰) این موافقتنامه در مورد سرویس‌های مزبور وضع شده و مجری باشد.
ماده ۴ – تعلیق و لغو مجوز بهره‌برداری
۱ – مقامات هواپیمایی هر طرف متعاهد می‌توانند در موارد مشروح ذیل مجوز‌بهره‌برداری را لغو یا استفاده از حقوق اعطاء شده به موجب این موافقتنامه را در مورد شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر معلق نمایند یا هر شرطی را که برای‌استفاده از چنین حقوقی لازم باشد وضع نمایند :
الف – چنانچه شرکت هواپیمایی مذکور نتواند مقامات هواپیمایی آن طرف متعاهد‌را مجاب سازد که شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی را که معمولاً به موجب مفاد کنوانسیون توسط مقامات هواپیمایی مزبور اعمال می‌گردد دارا می‌باشد،
ب – چنانچه شرکت هواپیمایی مذکور قوانین و مقررات طرف متعاهد دیگر را رعایت نکند،
پ – چنانچه قانع نشود که مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمایی مذکور‌متعلق و در اختیار طرف متعاهد دیگر یا اتباع وی باشد،
ت – در صورتی که شرکت هواپیمایی مذکور در انجام عملیات بهره‌برداری از مفاد این موافقتنامه تخطی کند.
۲ – جز در مواردی که اقدام به صورت فوری برای جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و‌مقررات فوق‌الذکر لازم باشد، اعمال حقوق مذکور در بند (۱) فقط پس از مشورت با مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر مطابق ماده (۱۶) این موافقتنامه انجام خواهد گرفت.
ماده ۵ – شمول قوانین و مقررات
۱ – قوانین، مقررات و دستورالعمل‌های یک طرف متعاهد در مورد پذیرش، توقف یا خروج هواپیماهایی که به امر هوانوردی بین‌المللی اشتغال دارند یا قوانین و مقررات و‌دستورالعمل‌های مربوط به بهره‌برداری و هوانوردی این قبیل هواپیماها به هنگام ورود،خروج و مادام که در سرزمین مزبور می‌باشند توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر رعایت خواهد شد.
۲ – قوانین، مقررات و دستورالعمل‌های یک طرف متعاهد که ناظر به ورود، ترخیص، مهاجرت، گذرنامه، مقررات گمرکی و بهداشتی است توسط شرکت هواپیمایی‌تعیین شده طرف متعاهد دیگر و نیز توسط یا از طرف مسافران، خدمه و بار از جمله‌محمولات پستی آن به هنگام ورود، خروج و مادام که در سرزمین مذکور باشند رعایت خواهد شد.
۳ – هر طرف متعاهد بنا به تقاضای طرف متعاهد دیگر نسخه‌ای از قوانین و‌مقررات مذکور در این ماده را دراختیار آن قرار خواهد داد.
ماده ۶ – دفتر نمایندگی شرکت هواپیمایی
شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد حق دارد در سرزمین طرف متعاهد دیگر دفتر نمایندگی خود را تأسیس کند و کارکنان مدیریتی، فنی، عملیات، بازرگانی و‌متخصصان خود را که برای تأمین و ترغیب سرویس‌های هوایی ضروری هستند براساس‌قوانین و مقررات طرف متعاهد دیگر به آن سرزمین وارد نماید.
ماده ۷ – فروش و انتقال درآمدها
۱ – شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد مجاز خواهد بود براساس‌عمل متقابل و طبق قوانین و مقررات طرف متعاهد دیگر به طور مستقیم و با صلاحدید خود از طریق نمایندگیهای خود اقدام به فروش حمل و نقل هوایی در سرزمین طرف متعاهد دیگر نماید. هر شرکت هواپیمایی تعیین شده مجاز خواهد بود مدارک مربوط به‌حمل و نقل هوایی را به پول رایج سرزمین طرف متعاهد دیگر یا به تشخیص خود طبق‌مقررات تسعیر ارزهای خارجی قابل اجراء به پول رایج قابل تبدیل به صورت آزاد به فروش رساند.
۲ – هر طرف متعاهد به شرکت هواپیمایی طرف متعاهد دیگر اجازه خواهد داد که دریافتی‌های مازاد بر مخارجی را که در سرزمین آن از حمل مسافر و عملیات پرواز از جمله‌پست که توسط شرکت هواپیمایی مذکور به دست آمده تبدیل و انتقال دهد. تبدیل و‌انتقال به نرخ بازار ارز قابل اعمال در معاملات رایج و طبق مقررات تسعیر ارزهای خارجی جاری در هر طرف متعاهد انجام خواهد شد. در صورتی که پرداختها بین طرفهای متعاهد با توافق ویژه تنظیم گردد، توافق ویژه مذکور ملاک خواهد بود.
ماده ۸ – معافیت از حقوق گمرکی و سود بازرگانی
۱ – هواپیماهایی که توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده هر یک از طرفهای متعاهد‌در سرویس هوایی بین‌المللی پرواز می‌نمایند، همچنین لوازم جاری، مواد سوختی، روغن‌موتور، و خواربار موجود در هواپیماهای مزبور هنگام ورود به سرزمین طرف متعاهد دیگر‌براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی، هزینه‌های بازرسی و‌سایر حقوق و مالیاتها معاف خواهند بود مشروط بر اینکه هواپیماهای مزبور مجدداً خارج‌شوند و تجهیزات، مواد و خواربار مذکور تا زمانی که مجدداً صادر شوند در هواپیما باقی‌بمانند.
۲ – همچنین موارد زیر براساس عمل متقابل از همان عوارض، هزینه‌ها و مالیاتها، به استثنای هزینه‌های مربوط به سرویس‌های انجام شده معاف خواهند بود :
الف – خواربار وارد شده در هواپیما در سرزمین هر طرف متعاهد، طبق محدودیتهای تعیین شده توسط مقامات ذی‌صلاح طرف متعاهد مذکور و برای استفاده در‌داخل هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر در سرویس‌بین‌المللی،
ب – وسایل یدکی و تجهیزات موردنیاز جاری واردشده به سرزمین طرف متعاهد‌دیگر به منظور تعمیر و نگهداری هواپیمایی که در سرویس‌های بین‌المللی شرکت‌هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد،
پ – سوخت و روغن موتور اختصاص داده شده برای هواپیماهای شرکت‌هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر که در سرویس‌های بین‌المللی تردد می‌نمایند،حتی هنگامی که این مواد در قسمتی از سفر بر فراز سرزمین طرف متعاهدی که مواد مزبور‌بار هواپیما شده است مورد استفاده قرار گیرد،
ت – مواد تبلیغاتی که توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد در‌سرزمین طرف متعاهد دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد و ارزش تجاری ندارد،
ث – اسناد رسمی حاوی نشانه رسمی شرکت هواپیمایی مانند برچسب چمدان، بلیت هواپیما، بارنامه، کارت اجازه ورود به هواپیما و جدول زمانبندی که به داخل سرزمین هر طرف متعاهد برای استفاده اختصاصی شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف‌متعاهد دیگر وارد می‌شود.
۳ – چنانچه قوانین و مقررات هر یک از طرفهای متعاهد مقرر نماید، مواد موضوع بندهای (۱) و (۲) تحت کنترل گمرکی آن طرف متعاهد قرار خواهد گرفت.
۴ – تجهیزات هوانوردی موردنیاز جاری و همچنین مواد و کالاهای نگهداری شده در هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد تنها با موافقت مقامات گمرکی طرف متعاهد دیگر در آن سرزمین قابل تخلیه است. در این صورت می‌توان آنها را‌تا زمانی که مجدداً صادر می‌شوند و یا ترتیب دیگری در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
۵ – مسافران، اثاثیه مسافران و باری که از سرزمین یک طرف متعاهد در ترانزیت‌مستقیم قرار دارند و از حریمی که در فرودگاه بدین‌منظور اختصاص یافته خارج نمی‌شوند، فقط مشمول کنترل ساده‌ای خواهند بود. اثاثیه مسافر و باری که در ترانزیت مستقیم است‌از حقوق گمرکی و سود بازرگانی و مالیاتهای مشابه دیگر معاف خواهد بود.
ماده ۹ – اصول حاکم بر بهره‌برداری سرویس‌های مورد توافق
۱ – شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد برای انجام سرویس‌های‌موردتوافق در مسیرهای مشخص شده از فرصتهای عادلانه و متساوی برخوردار خواهند‌بود.
۲ – در انجام سرویس‌های موردتوافق، شرکتهای هواپیمایی تعیین شده هر طرفهای متعاهد، منافع شرکت هواپیمایی طرف دیگر را موردنظر قرار خواهد داد تا من‌غیرحق در‌سرویس‌های طرف دیگر در تمام یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.
۳ – سرویس‌های موردتوافق برقرار شده توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد، ارتباط نزدیک با نیازمندی‌های عموم مردم برای حمل و نقل در‌مسیرهای مشخص شده را خواهند داشت و هدف اصلی آنها تأمین ظرفیت کافی جهت رفع نیازمندی‌های جاری و پیش‌بینی شده معقول برای حمل مسافر به مقصد یا از مبدأ‌سرزمین طرف متعاهدی که شرکت هواپیمایی را تعیین نموده می‌باشد.
۴ – چنانچه مقررات ملی یک طرف متعاهد مقرر نماید، موافقتنامه‌هایی که ممکن‌است بین شرکتهای هواپیمایی تعیین شده به منظور بهره‌برداری از سرویس‌های مورد توافق منعقد شود، به تصویب مقامات هواپیمایی طرف متعاهد مذکور خواهد رسید.
۵ – شرکت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد، حداکثر شصت روز قبل، برنامه‌های پرواز سرویس‌های موردنظر را با مشخص‌نمودن تعداد نوع هواپیما، شکل و‌تعداد صندلی‌های موجود به مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر برای تصویب تسلیم خواهد نمود.
۶ – هرگونه تغییرات بعدی نسبت به برنامه پروازی تصویب شده شرکت هواپیمایی تعیین شده به مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر جهت تصویب ارائه خواهد شد.
ماده ۱۰ – تعرفه‌ها
۱ – نرخهای مورد اجراء توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد برای حمل به سرزمین طرف متعاهد دیگر یا بالعکس در سطح معقولی خواهد بود که باتوجه به کلیه عوامل مربوط از جمله هزینه بهره‌برداری، سود معقول و نرخهای شرکتهای‌هواپیمایی دیگر وضع می‌شود.
۲ – نرخهای موضوع بند (۱) براساس قواعد زیر تعیین می‌گردد:
الف – در صورتی که شرکتهای هواپیمایی تعیین شده دو طرف متعاهد عضو یک‌اتحادیه بین‌المللی شرکتهای هواپیمایی با مکانیسم تعیین نرخ باشند و یک قطعنامه نرخ،راجع به سرویس‌های موردتوافق از قبل وجود داشته باشد، نرخها براساس این قطعنامه‌بین شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد توافق خواهد شد،
ب – در صورتی که هیچ کدام از شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد یا‌یکی از آنها عضو اتحادیه شرکتهای هواپیمایی نباشند و یا قطعنامه نرخ مندرج در جزء (الف) فوق وجود نداشته باشد شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد در مورد‌نرخهایی که برای سرویس‌های مورد توافق اعمال می‌گردد بین خود توافق خواهند نمود.
۳ – نرخهایی که بدین ترتیب مورد توافق قرار می‌گیرد حداقل چهل و پنج روز قبل از‌تاریخ پیشنهادی اجرا برای تصویب به مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد تسلیم خواهد‌گردید. در موارد خاص این محدوده زمانی با موافقت مقامات مذکور قابل کاهش است.
۴ – در صورتی که شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد نتوانند در باره این نرخها به توافق برسند یا بنا به دلایلی نرخها براساس مفاد بند (۲) وضع نگردند یا در‌فاصله سی روز از چهل و پنج روز موضوع بند (۳) مقامات هواپیمایی یک طرف متعاهد‌عدم رضایت خود را از هر یک از نرخهای توافق شده طبق بند (۲) به مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر اعلام دارند، مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد تلاش خواهند نمود‌نرخ مزبور را با توافق بین خود مشخص کنند.
۵ – هیچ نرخی به مرحله اجرا درنخواهد آمد مگر آنکه به تصویب مقامات‌هواپیمایی طرفهای متعاهد برسد.
۶ – نرخهای تعیین شده به موجب مفاد این ماده تا زمانی که نرخهای جدید به‌موجب مفاد این ماده تعیین نشده باشد، به قوت خود باقی خواهد ماند.
ماده ۱۱ – عوارض فرودگاهی و سایر هزینه‌های مصرفی
عوارضی که در سرزمین هر یک از طرفهای متعاهد به منظور بهره‌برداری شرکت‌هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر از فرودگاههایی که برای استفاده عموم باز است و سایر تسهیلات هوانوردی، از جمله خدمات ارتباطی و هواشناسی در سرزمین طرف‌متعاهد نخست وضع می‌گردد، عادلانه و معقول خواهد بود و بدون هیچگونه تبعیض نسبت به ملیت هواپیمای مربوط طبق شرایط یکسان قابل اعمال دریافت خواهد شد.
ماده ۱۲ – گواهینامه‌ها و پروانه‌ها
۱ – گواهینامه‌های قابلیت پرواز، گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی که توسط یک طرف متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی باشد، برای‌بهره‌برداری از سرویس‌های مورد توافق توسط طرف متعاهد دیگر معتبر شناخته خواهدشد، مشروط بر اینکه شرایط صدور یا اعتبار گواهینامه‌ها و پروانه‌های مزبور مساوی یا‌بیش از حداقل استانداردهایی باشد که به موجب کنوانسیون وضع شده یا خواهد شد.
۲ – با این وجود هر طرف متعاهد این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که در مورد‌پرواز از فراز سرزمین خود از شناسایی گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی که برای اتباع‌آن توسط طرف متعاهد دیگر داده شده، خودداری نماید.
ماده ۱۳ – امنیت هوانوردی
۱ – طرفهای متعاهد در راستای حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بین‌الملل تأکید می‌نمایند که تعهد آنان در قبال یکدیگر برای حفظ امنیت هواپیمایی کشوری دربرابر‌اعمال مداخله غیرقانونی جزء لاینفکی از این موافقتنامه را تشکیل می‌دهد. طرفهای‌متعاهد بدون تحدید کلیت حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بین‌الملل، به ویژه‌مطابق مفاد کنوانسیون راجع به جرایم و برخی اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما امضاء شده در توکیو به تاریخ ۱۳۴۲/۶/۲۳ هجری شمسی مطابق با ۱۴ سپتامبر ۱۹۶۳ میلادی،کنوانسیون راجع به جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیما امضاء شده در لاهه به تاریخ ۱۳۴۹/۹/۲۵ هجری شمسی مطابق با ۱۶ دسامبر ۱۹۷۰ میلادی و کنوانسیون راجع به‌جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری امضاء شده در مونترال به تاریخ ۱۳۵۰/۷/۱ هجری شمسی مطابق با ۲۳ سپتامبر ۱۹۷۱ میلادی و هر موافقتنامه چند جانبه دیگر مربوط به امنیت هواپیمایی کشوری که برای دو طرف متعاهد الزام آور‌است عمل خواهند کرد.
۲ – طرفهای متعاهد کلیه مساعدتهای لازم را جهت جلوگیری از تصرف غیرقانونی‌هواپیماهای کشوری و سایر اعمال غیرقانونی علیه امنیت این هواپیماها، مسافران و خدمه‌آنها، فرودگاهها و تأسیسات هوانوردی و هر نوع تهدید دیگر علیه امنیت هواپیمایی‌کشوری را بنا بر تقاضا در مورد یکدیگر به عمل خواهند آورد.
۳ – طرفهای متعاهد باید در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی‌تعیین شده از سوی سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری که به عنوان ضمایم کنوانسیون‌هواپیمایی کشوری بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی که مقررات امنیتی در مورد‌طرفهای متعاهد قابل اجراست عمل نمایند. آنها باید از گردانندگان هواپیماهایی که محل‌ثبت آن هواپیماها یا محل اصلی کار و یا اقامت دایم آنها در سرزمینشان می‌باشد و نیز‌گردانندگان فرودگاههای واقع در سرزمین خود بخواهند که طبق مقررات امنیت هوانوردی‌مزبور عمل نمایند.
۴ – هر طرف متعاهد موافقت دارد که می‌توان از این گردانندگان هواپیماها درخواست نمود تا مقررات امنیت هوانوردی مورد اشاره در بند (۳) فوق را که طرف متعاهد دیگر از لحاظ ورود به سرزمین خود، خروج از آن یا در مدت توقف در آنجا مقرر‌کرده است رعایت کنند. هر طرف متعاهد باید اطمینان حاصل کند که در سرزمین او‌اقدامات کافی برای حفاظت از هواپیماها و بازرسی مسافران، خدمه، لوازم همراه مسافر،اثاثیه مسافر، بار و خواربار هواپیما قبل و در زمان سوارشدن مسافران یا بارگیری به نحو‌مؤثر معمول می‌شود.
۵ – هر طرف متعاهد همچنین باید با هر درخواست طرف متعاهد دیگر برای انجام‌اقدامات امنیتی ویژه معقول جهت مقابله با یک تهدید خاص برخورد مثبت داشته باشد.
۶ – هنگامی که حادثه یا خطر بروز حادثه تصرف غیرقانونی هواپیماهای کشوری یا‌دیگر اعمال غیرقانونی علیه امنیت این هواپیماها، مسافران و خدمه آنها، فرودگاهها یا تأسیسات هوانوردی رخ دهد، طرفهای متعاهد باید با تسهیل ارتباطات و دیگر اقدامات‌مناسب به‌منظور پایان سریع و امن حادثه مزبور یا خطر وابسته به آن، یکدیگر را یاری نمایند.
ماده ۱۴ – آمار
مقامات هواپیمایی هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام‌شده در سرویس‌های مورد توافق توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده خود به سرزمین‌طرف متعاهد دیگر یا از آن سرزمین را که معمولاً توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده برای‌مقامات هواپیمایی ملی خود تهیه و به آنها ارائه می‌گردد، بنا بر تقاضا در اختیار مقامات‌هواپیمایی طرف متعاهد دیگر قرار خواهند داد. ارائه هرگونه اطلاعات اضافی آماری‌حمل و نقل مورددرخواست مقامات هواپیمایی یک طرف متعاهد از مقامات هواپیمایی‌طرف متعاهد دیگر منوط به مذاکره و توافق طرفهای متعاهد خواهد بود.
ماده ۱۵ – حل اختلافات
۱ – هرگاه در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه و پیوست (پیوستهای) آن بین‌طرفهای متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفهای متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند‌کرد که اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند.
۲ – هر گاه طرفهای متعاهد نتوانند اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل کنند،می‌توانند با توافق موضوع جهت کسب نظر مشورتی به هر شخص یا هیأت مورد توافق دوجانبه ارجاع دهند، یا اینکه هر طرف متعاهد می‌تواند طبق قوانین و مقررات مربوط،اختلاف را به یک دیوان داوری سه نفره ارجاع دهد. هر طرف متعاهد یک داور را معین‌خواهد کرد و دو داور تعیین شده داور سوم را تعیین خواهند نمود. هر یک از طرفهای‌متعاهد باید ظرف مدت شصت روز پس از وصول تقاضای طرف دیگر از طریق مجاری‌سیاسی برای ارجاع اختلاف به دیوان داوری نسبت به معرفی یک داور اقدام کند و داور‌سوم نیز ظرف شصت روز بعد از آن تعیین خواهد شد. چنانچه هر یک از طرفهای متعاهد‌ظرف مدت مقرر داور خود را تعیین نکند یا در صورتی که داور سوم ظرف مدت مقرر‌تعیین نشود، بنابرتقاضای هر یک از طرفهای متعاهد، رئیس شورای سازمان بین‌المللی‌هواپیمایی کشوری بر حسب مورد داور یا داورها را تعیین خواهد نمود. چنانچه رئیس‌شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری از اتباع یکی از طرفهای متعاهد باشد، نایب‌رئیس ارشد شورا که چنین وضعیتی ندارد، انتصاب را انجام خواهد داد. در تمامی موارد، داور سوم محل برپایی دیوان را مشخص
می‌نماید.
۳ – طرفهای متعاهد تعهد می‌نمایند تصمیمات متخذه به موجب بند (۲) را رعایت کنند.
۴ – هر یک از طرفهای متعاهد مخارج داوری را که تعیین کرده است پرداخت خواهد کرد. مخارج باقی‌مانده داوری به نسبت مساوی بین طرفهای متعاهد تقسیم خواهد گردید.
۵ – چنانچه و مادامی که هر طرف متعاهد تصمیمات متخذه را به موجب بند (۲) این ماده رعایت نکند طرف متعاهد دیگر می‌تواند حقوق یا امتیازاتی را که به موجب این موافقتنامه به طرف متعاهد خاطی یا شرکت هواپیمایی تعیین شده خاطی اعطاء کرده‌محدود، لغو یا از اعطای آنها امتناع نماید.
ماده ۱۶ – مشاوره
1 – در غالب همکاریهای نزدیک مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد‌هرازچندگاهی به منظور حصول اطمینان از حسن اجرا و رعایت رضایتمندانه مفاد این‌موافقتنامه با یکدیگر مشاوره خواهند نمود.
2 – مشاوره موردنظر در فاصله شصت روز از تاریخ دریافت تقاضای یک طرف ازطرف متعاهد دیگر آغاز خواهد شد مگر اینکه طرفهای متعاهد به گونه دیگری موافقت کنند.
ماده ۱۷ – تغییر و اصلاح موافقتنامه
1 – هر یک از طرفهای متعاهد می‌تواند در هر زمان که لازم بداند خواستار تغییر یا‌اصلاح مفاد این موافقتنامه شود و در این صورت طرفهای متعاهد باید ظرف شصت روز از‌تاریخ دریافت تقاضای مذکور در این خصوص به مذاکره بپردازند.
2 – هرگونه تغییر یا اصلاح این موافقتنامه با رعایت مفاد ماده (۲۱) این موافقتنامه،به مورد اجراء نهاده خواهد شد.
3 – علی‌رغم مفاد بند (۲)، اصلاحات جدول مسیر پیوست این موافقتنامه می‌تواند به‌طور مستقیم بین مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد موردتوافق قرار گیرد. این اصلاحات با مبادله یادداشت از طریق دیپلماتیک لازم الاجرا خواهد شد.
ماده ۱۸ – فسخ موافقتنامه
این موافقتنامه برای مدت نامحدود منعقد گردیده است. هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمان قصد خود را مبنی‌بر فسخ این موافقتنامه طی اطلاعیه‌ای به طرف متعاهد دیگر‌اعلام نماید. این اطلاعیه همزمان به آگاهی سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری نیز‌خواهد رسید و در این صورت موافقتنامه دوازده ماه از تاریخ دریافت اطلاعیه فسخ توسط طرف متعاهد دیگر فسخ شده تلقی خواهد شد، مگر آنکه اطلاعیه فسخ قبل از انقضای‌این مدت با تراضی طرفهای متعاهد مسترد شود. هرگاه طرف متعاهد دیگر دریافت‌اطلاعیه فسخ را اعلام نکند، اطلاعیه مزبور چهارده روز پس از وصول آن به سازمان‌بین‌المللی هواپیمایی کشوری دریافت شده تلقی خواهد شد.
ماده ۱۹ – ثبت در ایکائو
این موافقتنامه و پیوست (پیوستهای) آن و هرگونه اصلاحیه آن نزد سازمان‌بین‌المللی هواپیمایی کشوری به ثبت خواهد رسید.
ماده ۲۰ – کنوانسیونهای چندجانبه
چنانچه کنوانسیون یا موافقتنامه چندجانبه حمل و نقل هوایی در مورد هر دو طرف‌متعاهد لازم‌الاجرا گردد، این موافقتنامه و پیوست (پیوستهای) آن باید از طریق مذاکره به شرح مندرج در ماده (۱۷) به نحوی اصلاح شود که مفاد آن با مقررات کنوانسیون یا‌موافقتنامه مزبور انطباق یابد.
ماده ۲۱ – لازم‌الاجراء‌شدن
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد دیگر‌مبنی بررعایت الزامات قانون اساسی خود برای لازم‌الاجراشدن این موافقتنامه به مورد‌اجرا گذارده خواهد شد.
با تأیید مفاد این موافقتنامه، نمایندگان تام‌الاختیار امضاء‌کننده زیر که از طرف دولتهای متبوع خود مجاز می‌باشند این موافقتنامه را در بیست و یک ماده و یک پیوست امضاء نمودند.
این موافقتنامه در ورشو درتاریخ ۱۳۷۸/۸/۴ هجری شمسی برابر با ۱۹۹۹/۱۰/۲۶میلادی به زبانهای فارسی، لهستانی و انگلیسی که هر سه متن دارای اعتبار یکسان‌می‌باشد، تنظیم گردید. در صورت اختلاف در تفسیر، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.
ازطرف ازطرف
دولت جمهوری اسلامی ایران دولت جمهوری لهستان
پیوست
جدول مسیرها
1 – مسیرهایی که ممکن است توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده جمهوری‌اسلامی ایران مورد بهره‌برداری قرار گیرد :
نقاط مبدأ نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماوراء
———————————————————–
تهران بعداً تعیین ورشو بعداً تعیین
خواهدشد. خواهدشد.
۲ – مسیرهایی که ممکن است توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده جمهوری لهستان مورد بهره‌برداری قرار گیرد:
نقاط مبدأ نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماوراء
———————————————————–
ورشو بعداً تعیین تهران بعداً تعیین
خواهدشد. خواهدشد.
تذکر
1 – هر شرکت هواپیمایی تعیین شده می‌تواند نقاط واسط و نقاط ماوراء مشخص‌شده در پیوست موافقتنامه حاضر را در شرایطی مورد بهره‌برداری قرار دهد که حق بهره‌برداری از آزادی پنجم حمل و نقل بین این گونه نقاط و سرزمین طرف متعاهد‌دیگر اعمال نگردد مگر اینکه در این مورد بین دو طرف متعاهد براساس توصیه‌های شرکتهای هواپیمایی تعیین شده توافقی به‌عمل آمده باشد.
2 – از نقاط واسط و نقاط ماوراء در هر یک از مسیرهای مشخص شده می‌توان به‌اختیار شرکتهای هواپیمایی تعیین شده در هر پرواز یا کلیه پروازها صرفنظر نمود.
3 – تعداد پروازها و انواع هواپیماهای شرکتهای هواپیمایی تعیین شده به شرط تأیید مقامات هواپیمایی دو طرف متعاهد بین شرکتهای هواپیمایی تعیین شده مورد توافق قرار خواهد گرفت.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و بیست و‌یک ماده و یک پیوست در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ بیست ونهم تیرماه یکهزار و‌سیصد و هشتاد و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۸۲/۵/۸ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی – مهدی کروبی
