قانون موافقتنامه حمل و نقل هوايي بين دولت جمهوري‌اسلامي ايران و دولت پادشاهي بحرين مصوب 1382,02,23با اصلاحات و الحاقات بعدي
ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوائي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و‌دولت پادشاهي بحرين مشتمل بر يك مقدمه و بيست و دو ماده و يك پيوست به شرح ضميمه تصويب و اجازه مبادله اسناد آن داده مي‌شود.
بسم‌الله الرحمن الرحيم
موافقتنامه حمل و نقل هوائي بين دولت جمهوري‌اسلامي ايران و دولت پادشاهي بحرين
مقدمه
دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت پادشاهي بحرين كه عضو كنوانسيون هواپيمائي كشوري بين‌المللي مورخ شانزدهم آذر ماه 1323 هجري شمسي برابر با هفتم دسامبر1944 ميلادي مي‌باشند و از اين پس طرفهاي متعاهد ناميده مي‌شوند.
با تمايل به انعقاد موافقتنامه‌اي به منظور تأسيس و بهره‌برداري از سرويسهاي هوائي منظم في مابين و ماوراء سرزمينهاي خود به شرح زير موافقت كردند:
ماده 1 – تعاريف
1 – به جزء در مواردي كه فحواي عبارت معناي ديگري را ايجاب نمايد از نظر اين‌موافقتنامه :
الف – اصطلاح «كنوانسيون» به كنوانسيون هواپيمائي كشوري بين‌المللي كه در‌تاريخ شانزدهم آذرماه 1323 هجري شمسي برابر با هفتم دسامبر 1944 ميلادي در‌شيكاگو براي امضاء مفتوح گرديد، اطلاق مي‌شود و شامل هر ضميمه‌اي كه به موجب ماده (90) آن كنوانسيون تصويب شده و هر اصلاحيه ضمائم كنوانسيون كه به موجب مواد (90) و (94) آن به تصويب رسيده تا حدي كه ضمائم و اصلاحات مزبور براي طرفهاي متعاهد لازم‌الاجراء شده است يا به وسيله آنها تصويب شده است، خواهد بود.
ب – اصطلاح «مقامات هواپيمائي» درمورد دولت جمهوري اسلامي ايران به سازمان هواپيمائي كشوري و در مورد دولت پادشاهي بحرين به امور هواپيمائي كشوري به‌نمايندگي از وزارت حمل و نقل و يا در هر دو مورد به هر شخص يا سازماني كه مجاز به‌انجام وظايف خاص مربوط به اين موافقتنامه باشد، اطلاق مي‌گردد.
پ – اصطلاح «شركت هواپيمائي تعيين شده» به يك يا چند شركت هواپيمائي‌اطلاق مي‌شود كه به موجب مفاد ماده (4) موافقتنامه حاضر تعيين شوند و اجازه فعاليت بيابند.
ت – اصطلاح «نرخ» به قيمتي اطلاق مي‌شود كه براي حمل مسافر، بار همراه و بار‌غير همراه پرداخت گردد و شامل شرايطي كه به موجب آن قيمتهاي مزبور اعمال مي‌شود از جمله قيمتها و شرايط مقرر براي نمايندگيها و ساير خدمات جنبي به استثناء دستمزدها و شرايط حمل پست، مي‌باشد.
ث – اصطلاح «سرزمين» در مورد يك كشور داراي همان معني است كه در ماده (2) كنوانسيون ذكر شده است.
ج – اصطلاحات «سرويس هوائي»، «سرويس هوائي بين‌المللي»، «شركت‌هواپيمائي» و «توقف به منظورهاي غيرحمل و نقل» داراي همان معاني است كه در ماده (96) كنوانسيون براي آنها ذكر شده است.
چ – اصطلاح «ظرفيت» درمورد يك هواپيما به ميزان بارگيري مؤثر آن هواپيما در‌يك مسير يا قسمتي از مسير و اصطلاح «ظرفيت» درمورد «سرويس مورد توافق» به حاصل ضرب ظرفيت هواپيما در چنين سرويسي در دفعات پرواز هواپيماي مزبور طي زمان معين در تمام يا قسمتي از مسير، اطلاق مي‌شود.
2 – تفاهم حاصل است كه عناوين مواد اين موافقتنامه معاني هيچ يك از مفاد اين‌موافقتنامه را به نحوي از انحاء محدود نمي‌كند يا توسعه نمي‌دهد.
ماده 2 – قابليت شمول كنوانسيون شيكاگو
مفاد موافقتنامه حاضر تا حدي كه مفاد مذكور درمورد سرويسهاي هوائي بين‌المللي قابل اجراء باشد، مشمول مفاد كنوانسيون خواهد بود.
ماده 3 – اعطاي حقوق
1 – هر طرف متعاهد حقوق مشخص شده در اين موافقتنامه را جهت تأسيس و‌انجام سرويسهاي هوائي بين‌المللي منظم در مسيرهاي مشخص شده در جدول مسير‌پيوست اين موافقتنامه به طرف متعاهد ديگر اعطاء مي‌نمايد. چنين سرويسها و مسيرهائي از اين پس به ترتيب «سرويسهاي مورد توافق و مسيرهاي مشخص شده» خوانده خواهند‌شد.
2 – شركت هواپيمائي تعيين شده هر يك از طرفهاي متعاهد در خلال انجام سرويس مورد توافق در مسير مشخص شده از حقوق زير بهره‌مند خواهد شد:
الف – پرواز بدون فرود از فراز سرزمين طرف متعاهد ديگر،
ب – توقف در سرزمين مذكور به منظورهاي غير حمل و نقل، و
پ – توقف در سرزمين مذكور به منظور سوار و پياده كردن مسافر، بارگيري و تخليه بار و پست در حمل و نقل بين‌المللي در نقاط مشخص شده در آن مسير در جدول مسير‌پيوست اين موافقتنامه.
3 – هيچ يك از بندهاي (1) و (2) اين ماده نبايد به نحوي تفسير شود كه به شركت‌هواپيمائي يك طرف متعاهد اين امتياز را اعطاء كند كه در داخل سرزمين طرف متعاهد ديگر از نقطه‌اي به نقطه ديگر مبادرت به حمل مسافر، بار و پست درقبال مزد يا كرايه نمايد.
4 – در مناطقي كه در آن مخاصمات مسلحانه جريان دارد و يا در اشغال نظامي‌است و نيز در مناطقي كه تحت تأثير مخاصمات مسلحانه يا اشغال نظامي قرار گرفته انجام سرويسهاي موضوع اين ماده منوط به تصويب مقامهاي صلاحيتدار خواهد بود.
ماده 4 – تعيين و مجوزهاي شركتهاي هواپيمائي
1 – هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلاميه كتبي به طرف متعاهد ديگر يك يا چند شركت هواپيمائي را براي انجام سرويسهاي مورد توافق در مسيرهاي مشخص شده تعيين و شركتهاي هواپيمائي تعيين شده مذكور را حذف كند يا تغيير دهد.
2 – پس از دريافت اعلاميه مذكور مقامات هواپيمائي طرف متعاهد ديگر بايد با رعايت مفاد بند (3) اين ماده و بند (1) ماده (5) اجازه مقتضي را بدون تأخير به شركت‌هواپيمائي تعيين شده مزبور اعطاء كنند.
3 – مقامات هواپيمائي يك طرف متعاهد مي‌توانند از شركت (هاي) هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر بخواهند كه آنان را مجاب سازد كه شرايط مقرر در قوانين و‌مقرراتي را كه معمولاً به موجب مفاد كنوانسيون توسط آن مقامات درمورد سرويسهاي‌هوائي بين‌المللي اعمال مي‌گردد، دارا باشد.
4 – هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد كه مجاب نشده باشد مالكيت عمده و‌كنترل مؤثر شركت هواپيمائي تعيين شده متعلق و دراختيار طرف متعاهد ديگر يا اتباع طرف متعاهد مزبور است از اعطاي اجازه بهره‌برداري موضوع بند (2) اين ماده امتناع ورزد يا هر شرطي را كه براي اعمال حقوق مذكور در ماده (3) اين موافقتنامه توسط آن شركت هواپيمائي تعيين شده لازم بداند وضع نمايد.
5 – چنانچه يك شركت هواپيمائي تعيين شده باشد يا به آن اجازه داده شود مي‌تواند در هر زمان بهره‌برداري از سرويسهاي مورد توافق را آغاز كند مشروط بر آن كه نرخي مطابق ضوابط ماده (15) اين موافقتنامه درمورد سرويسهاي مزبور وضع شده و‌مجري باشد.
ماده 5 – تعليق و لغو
1 – هر طرف متعاهد مي‌تواند درموارد مشروح زير مجوز بهره‌برداري را لغو يا استفاده از حقوق مندرج در بند (2) ماده (3) اين موافقتنامه را درمورد شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر معلق، يا هر شرطي را كه براي استفاده از اين حقوق لازم‌مي‌داند وضع كند:
الف – در هر صورت چنانچه قانع نشود كه مالكيت عمده و كنترل مؤثر آن شركت‌هواپيمائي در اختيار طرف متعاهدي كه شركت هواپيمائي را تعيين كرده يا اتباع طرف متعاهد مزبور مي‌باشد، يا
ب – چنانچه شركت هواپيمائي مذكور قوانين و يا مقررات طرف متعاهدي كه اين‌حقوق را اعطاء نموده است رعايت نكند، يا
پ – چنانچه شركت هواپيمائي مذكور در انجام عمليات بهره‌برداري از شرايط مقرر‌شده به موجب اين موافقتنامه تخطي كند.
2 – لغو يا تعليق يا وضع شرايط مذكور در بند (1) اين ماده جز در مواردي كه براي جلوگيري از نقض بيشتر قوانين و يا مقررات فوريت داشته باشد، فقط پس از مشورت با‌طرف متعاهد ديگر صورت خواهد گرفت.
ماده 6 – هزينه‌هاي فرودگاهي
1 – هر يك از طرفهاي متعاهد در سرزمين خود فرودگاه يا فرودگاههائي را جهت استفاده شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر در مسير مشخص شده تعيين خواهد كرد و تسهيلات ارتباطي، هوانوردي، هواشناسي و ساير خدماتي را كه براي بهره‌برداري سرويسهاي مورد توافق لازم است دراختيار شركت(هاي) هواپيمائي تعيين‌شده طرف متعاهد ديگر قرار خواهد داد.
2 – هزينه‌هائي كه توسط هر يك از طرفهاي متعاهد درقبال استفاده فرودگاه و ساير‌تسهيلات هوانوردي توسط هواپيماي شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر وضع شده يا اجازه وضع آن داده شود نبايد از آنچه هواپيماهاي ملي آن كه در‌سرويسهاي مشابه بين‌المللي مي‌پردازد، تجاوز نمايد.
ماده 7 – معافيت از حقوق گمركي و سود بازرگاني و ساير عوارض
1 – هواپيماي شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهدي كه سرويسهاي بين‌المللي را انجام مي‌دهد و مواد سوختي، روغن موتور، ساير مواد مصرفي فني، وسايل‌يدكي، لوازم مورد نياز جاري و خواروبار موجود در هواپيماي شركت(هاي) هواپيمائي يك طرف متعاهد كه مجاز به استفاده از مسيرها و سرويسهاي موضوع موافقتنامه مي‌باشند به هنگام ورود يا خروج از سرزمين طرف متعاهد ديگر براساس عمل متقابل از‌پرداخت حقوق گمركي و سود بازرگاني و هزينه‌هاي بازرسي و ساير عوارض و هزينه‌هاي ملي معاف خواهند بود حتي اگر مواد مذكور زماني مورد استفاده قرار گيرد يا به مصرف برسد كه هواپيماهاي مزبور بر فراز آن سرزمين در پرواز باشند.
2 – سوخت، روغن موتور، ساير مواد مصرفي فني، وسايل يدكي، لوازم مورد نياز‌جاري و خواروبار كه توسط يك طرف متعاهد به سرزمين طرف متعاهد ديگر وارد شود و‌صرفاً به منظور استفاده در هواپيماهاي شركت هواپيمائي تعيين شده آن طرف متعاهد باشد براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمركي و سود بازرگاني و هزينه‌هاي بازرسي و ساير عوارض و هزينه‌هاي ملي معاف خواهد بود.
3 – سوخت، روغن موتور، ساير مواد مصرفي فني، لوازم يدكي، تجهيزات مورد‌نياز جاري و خواروبار كه در سرزمين يك طرف متعاهد بار هواپيماهاي شركت(هاي)هواپيمائي طرف متعاهد ديگر مي‌شود و در سرويسهاي بين‌المللي مورد استفاده قرار‌مي‌گيرد براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمركي و سود بازرگاني، مالياتها و‌هزينه‌هاي بازرسي و ساير عوارض و هزينه‌هاي ملي معاف خواهد بود.
4 – تجهيزات هوانوردي مورد نياز جاري و همچنين مواد و كالاهاي نگاهداري شده‌در هواپيماي شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده هر طرف متعاهد تنها با موافقت مقامات گمركي طرف متعاهد ديگر در آن سرزمين قابل تخليه است. در اين صورت مي‌توان آنها را تا زماني كه طبق مقررات گمركي مجدداً صادر شوند و يا ترتيب ديگري درمورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
5 – مسافران، اثاثيه مسافران و باري كه از سرزمين يك طرف متعاهد در ترانزيت مستقيم قرار دارند و از حريمي كه در فرودگاه بدين منظور اختصاص يافته خارج‌نمي‌شوند، فقط مشمول كنترل ساده‌اي خواهند بود. اثاثيه مسافر و بار تا زماني كه در‌ترانزيت مستقيم است از حقوق گمركي و سود بازرگاني و ساير مالياتهاي مشابه معاف‌خواهد بود.
6 – اسناد رسمي حاوي آرم رسمي شركت هواپيمائي مانند برچسب چمدان، بليط هواپيما، بارنامه، كارت اجازه ورود به هواپيما، جدول زمانبندي تجهيزات اداري و‌نگهداري جا، لباس فرم، مطالب تبليغاتي، اقلام تبليغاتي و وسايل ارتباطي و زميني كه به داخل سرزمين هر طرف متعاهد براي استفاده اختصاصي شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر وارد مي‌شود، از كليه حقوق گمركي و سود بازرگاني و يا مالياتها براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.
ماده 8 – اصول حاكم بر بهره‌برداري از سرويسهاي توافق شده
1 – شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده طرفهاي متعاهد از رفتار عادلانه و برابر‌برخوردار خواهند بود تا بتوانند جهت انجام سرويسهاي مورد توافق در مسيرهاي‌مشخص شده از فرصتهاي متساوي بهره‌مند باشند.
2 – در انجام سرويسهاي مورد توافق، شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده هر‌طرف متعاهد، منافع شركت(هاي) هواپيمائي طرف ديگر را مورد نظر قرار خواهد داد تا‌من‌غير حق در سرويسهاي طرف ديگر در تمام يا قسمتي از همان مسيرها اثر نامطلوب ايجاد نشود.
3 – هدف اصلي از برقراري سرويسهاي مورد توافق توسط شركت(هاي)هواپيمائي تعيين شده طرفهاي متعاهد، تأمين ظرفيت كافي با ضريب بار مناسب جهت رفع نيازمنديهاي جاري و پيش‌بيني شده معقول براي حمل مسافر و بار و پست بين سرزمين طرف متعاهد تعيين كننده شركت(هاي) هواپيمائي و سرزمين طرف متعاهد ديگر‌مي‌باشد.
4 – شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده هر طرف متعاهد همچنين مي‌تواند با‌رعايت اصول مندرج در بندهاي (1)، (2) و (3) اين ماده ظرفيتي را براي رفع نيازمنديهاي حمل و نقل بين سرزمينهاي كشورهاي ثالث مندرج در جدول مسير پيوست اين‌موافقتنامه و سرزمين طرف متعاهد ديگر تأمين نمايد.
5 – ظرفيتي كه عرضه مي‌شود شامل تعداد سرويسها و نوع هواپيماهاي مورد‌استفاده شركتهاي هواپيمائي تعيين شده طرفهاي متعاهد در سرويسهاي مورد توافق مي‌بايست براساس پيشنهادات شركتهاي هواپيمائي تعيين شده و موافقت مقامات‌هواپيمائي انجام پذيرد. پيشنهاد فوق پس از مشورت و تبادل نظر بين شركتهاي هواپيمائي‌تعيين شده با رعايت اصول مندرج در بندهاي (1)، (2) و (3) اين ماده خواهد بود.
6 – درصورت عدم توافق بين شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده طرفهاي‌متعاهد، مسائل مندرج در بند (5) ازطريق توافق بين مقامات هواپيمائي دو طرف متعاهد‌حل و فصل خواهد گرديد. تا زماني كه اين توافق حاصل نگرديده، ظرفيت عرضه شده توسط شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده بدون تغيير باقي خواهد ماند.
ماده 9 – تصويب برنامه پروازي
شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده هر طرف متعاهد، حداكثر سي روز قبل از‌شروع سرويس(هاي) مورد توافق، برنامه‌هاي پروازي پيشنهادي خود را براي تصويب به مقامات هواپيمائي طرف متعاهد ديگر تسليم خواهد نمود. چنين برنامه پروازي شامل نوع سرويس و هواپيماي مورد استفاده، برنامه پروازي و ساير اطلاعات مربوط خواهد بود. درمورد تغييرات بعدي نيز به همين ترتيب عمل خواهد شد. در موارد خاص مي‌توان اين محدوده زماني را با تصويب مقامات نامبرده كاهش داد.
ماده 10 – تسليم آمار
مقامات هواپيمائي هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام شده در سرويسهاي مورد توافق توسط شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده خود به‌سرزمين طرف متعاهد ديگر يا از آن سرزمين را كه براي مقامات هواپيمائي ملي خود تهيه و‌به آنها ارائه مي‌گردد بنا بر تقاضا دراختيار مقامات هواپيمائي طرف متعاهد ديگر قرار‌خواهند داد. اطلاعات مزبور شامل جزئيات حجم و توزيع حمل و نقل خواهد بود.
ماده 11 – شمول قوانين و مقررات
1 – قوانين و مقررات يك طرف متعاهد درمورد هوانوردي و بهره‌برداري‌هواپيماهاي شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر به هنگام ورود، پرواز‌برفراز، اقامت و خروج از سرزمين طرف متعاهد ديگر اعمال خواهد شد.
2 – قوانين و مقررات يك طرف متعاهد كه ناظر به ورود، اقامت و خروج مسافرين، خدمه، بار يا پست از سرزمين آن مي‌باشد ازقبيل تشريفات ورود و خروج، مهاجرت و‌همچنين مقررات گمركي، بهداشتي و قرنطينه درمورد مسافرين، خدمه، بار يا محمولات پستي هواپيماي شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر مادام كه در‌سرزمين مذكور باشند اعمال خواهد شد.
3 – هر طرف متعاهد بنا به تقاضاي طرف متعاهد ديگر نسخه‌اي از قوانين و‌مقررات مذكور در اين ماده را دراختيار آن قرار خواهد داد.
4 – شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده هر طرف متعاهد حق دارد دفتر نمايندگي‌خود را در سرزمين طرف متعاهد ديگر داير نمايد و يا اين كه براي خود يك عامل كل يا‌عامل فروش كل تعيين كند. نصب عامل كل يا عامل فروش كل براساس قوانين و مقررات طرف متعاهد ديگر صورت خواهد گرفت.
ماده 12 – انتقال درآمدها
انتقال درآمدهاي حاصله توسط شركت(هاي) هواپيمائي تعيين شده طرفهاي‌متعاهد طبق مقررات تسعير ارزهاي خارجي قابل اجرا در دو كشور صورت خواهد گرفت، طرفهاي متعاهد بيشترين تلاش خود را براي تسهيل انتقال درآمدهاي حاصله پس از كسر‌هزينه‌ها به عمل خواهند آورد.
ماده 13 – شناسائي گواهينامه‌ها و پروانه‌ها
گواهينامه‌هاي قابليت پرواز و گواهينامه‌هاي صلاحيت و پروانه‌هائي كه توسط يك‌طرف متعاهد صادر شده يا اعتبار يافته و هنوز به قوت خود باقي باشد، براي بهره‌برداري‌از مسيرها و سرويسهاي موضوع اين موافقتنامه، توسط طرف متعاهد ديگر معتبر شناخته‌خواهد شد، مشروط بر اين كه شرايط صدور يا اعتبار گواهينامه‌ها و پروانه‌هاي مزبور‌مساوي يا بيش از حداقل استانداردهائي باشد كه به موجب كنوانسيون وضع شده يا‌خواهد شد. در هر حال هر طرف متعاهد اين حق را براي خود محفوظ مي‌دارد كه در مورد‌پرواز از فراز سرزمين خود از شناسائي گواهينامه‌هاي صلاحيت و پروانه‌هائي كه براي اتباع آن توسط طرف متعاهد ديگر يا هر دولت ديگري صادر شده يا معتبر شناخته شده‌خودداري نمايد.
–ماده 13 مكرر – ايمني
هر طرف متعاهد مي تواند در رابطه با استانداردهاي ايمني اداره و اجرا شده توسط طرف متعاهد ديگر در مورد تسهيلات هوانوردي، خدمه، هواپيما، نظارت فني و بهره برداري شركت هواپيمائي كه سرويسهاي حمل و نقل هوايي مورد توافق بين مقامات هواپيمائي دو طرف متعاهد را انجام مي دهد تقاضاي مشاوره فني نمايد.
در صورتي كه پس از چنين مشاوره فني، يك طرف متعاهد تشخيص دهد كه طرف متعاهد ديگر الزامات و استانداردهاي ايمني در اين زمينه‌ها را كه دست كم مساوي حداقل استانداردهايي است كه ممكن است طبق كنوانسيون هواپيمائي كشوري بين‌المللي وضع شود به طور مؤثر اداره يا اجرا نمي كند، يافته‌هاي مزبور و اقداماتي را كه براي تطابق با حد اقل استانداردهاي مزبور ضروري تشخيص مي دهد به آگاهي طرف متعاهد ديگر خواهد رساند و طرف متعاهد ديگر اقدام اصلاحي مناسب را در خلال پانزده روز يا هر مدت زمان طولاني تري كه ممكن است مورد توافق قرار گيرد، اتخاذ خواهد نمود.
ماده 14 – امنيت هوانوردي
1 – طرفهاي متعاهد در راستاي حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بين‌الملل، تعهدات خود درقبال يكديگر درخصوص حفظ امنيت هواپيمائي كشوري در برابر اعمال مداخله گرايانه غيرقانوني كه جزء لاينفك اين موافقتنامه را تشكيل مي‌دهد، مورد تأكيد قرار مي‌دهند. طرفهاي متعاهد بدون تحديد حقوق و تعهداتي كه به موجب حقوق‌بين‌الملل به عهده دارند، به ويژه طبق مفاد كنوانسيون راجع به جرائم و برخي اعمال ارتكابي ديگر در هواپيما امضاء شده در توكيو به تاريخ 1342/6/23 هجري شمسي‌مطابق با چهاردهم سپتامبر 1963 ميلادي، كنوانسيون راجع به جلوگيري از تصرف‌غيرقانوني هواپيما امضاء شده در لاهه به تاريخ 1349/9/25 هجري شمسي مطابق با‌شانزدهم دسامبر 1970 ميلادي و كنوانسيون راجع به جلوگيري از اعمال غيرقانوني عليه امنيت هواپيمائي كشوري امضاء شده در مونترال به تاريخ 1350/7/1 هجري شمسي مطابق با بيست و سوم سپتامبر1971 ميلادي عمل خواهند كرد.
2 – طرفهاي متعاهد حسب تقاضا، كليه مساعدتهاي لازم را به يكديگر جهت‌جلوگيري از اعمال تصرف غيرقانوني هواپيماهاي كشوري و ساير اعمال غيرقانوني عليه امنيت اين هواپيماها، مسافرين و خدمه آنها، فرودگاهها و تأسيسات هوانوردي و هر نوع تهديد ديگر عليه امنيت هواپيمائي كشوري ارائه خواهند كرد.
3 – طرفهاي متعاهد بايد در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنيت هوانوردي‌مصوب سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري كه به عنوان ضمائم كنوانسيون هواپيمائي كشوري بين‌المللي شناخته شده‌اند تا حدودي كه مقررات امنيتي مزبور درمورد طرفهاي متعاهد قابل اجراء است، عمل نمايند. هر يك از طرفهاي متعاهد بايد از متصديان‌هواپيماهائي كه محل ثبت آن هواپيماها يا محل اصلي كار و يا اقامت دائمي متصديان آنها در سرزمين وي واقع شده و نيز از متصديان فرودگاههاي واقع در سرزمين خود بخواهد كه‌مطابق مقررات هوانوردي مزبور عمل كنند.
4 – هر طرف متعاهد مي‌تواند از متصديان هواپيماها بخواهد كه مقررات امنيت‌هوانوردي مورد اشاره در بند (3) فوق را كه طرف متعاهد ديگر براي ورود به سرزمين‌خود، خروج از آن يا در مدت توقف در سرزمين طرف متعاهد ديگر مقرر كرده است، رعايت كنند. هر طرف متعاهد بايد اطمينان حاصل كند كه در سرزمين آن اقدامات كافي‌براي حفاظت از هواپيماها و بازرسي مسافرين، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثيه مسافر، بار و خواروبار هواپيما پيش از سوار شدن مسافران يا بارگيري و به هنگام آن به نحو مؤثر‌انجام مي‌شود. همچنين هر طرف متعاهد بايد هر درخواستي را كه طرف متعاهد ديگر‌براي انجام اقدامات امنيتي ويژه معقول جهت مقابله با تهديدي خاص به عمل مي‌آورد، با نظر مساعد مورد توجه قرار دهد.
5 – هرگاه هواپيماهاي كشوري به طور غيرقانوني تصرف شود و يا اعمال غيرقانوني ديگري عليه امنيت اين هواپيماها، مسافرين و خدمه آنها، فرودگاهها يا تأسيسات‌هوانوردي صورت پذيرد و يا تهديدي در اين مورد انجام گيرد، طرفهاي متعاهد بايد‌ازطريق تسهيل ارتباطات و اتخاذ تدابير مناسب ديگر به منظور ختم سريع و بي‌خطر حادثه‌و يا خنثي كردن تهديد مزبور به يكديگر ياري رسانند.
ماده 15 – نرخها
1 – نرخهاي مورد اجراء توسط شركت هواپيمائي تعيين شده يك طرف متعاهد در‌سرويسهاي مورد توافق در سطح معقولي خواهد بود كه با توجه به كليه عوامل مربوط‌ازجمله هزينه بهره‌برداري و سود معقول و خصوصيات سرويس و نرخهاي شركتهاي‌هواپيمائي ديگر كه در تمام يا قسمتي از همان مسيرها سرويسهاي منظم انجام مي‌دهند وضع مي‌گردد.
2 – نرخهاي موضوع بند (1) اين ماده درصورت امكان پس از مشورت با ساير‌شركتهاي هواپيمائي كه در تمام يا قسمتي از مسير عمليات پرواز انجام مي‌دهند، مورد توافق شركتهاي هواپيمائي تعيين شده طرفهاي متعاهد قرار خواهد گرفت و چنين توافقي‌با استفاده از دستورالعملهاي اتحاديه حمل و نقل هوائي بين‌المللي به منظور عملي نمودن‌نرخها به دست خواهد آمد.
3 – نرخهائي كه بدين ترتيب مورد توافق قرار مي‌گيرد حداقل شصت روز قبل از‌اعلام تاريخ پيشنهادي براي تصويب به مقامات هواپيمائي طرفهاي متعاهد تسليم خواهد‌گرديد. در مواقع خاص، اين محدوده زماني مي‌تواند با موافقت مقامات مذكور كاهش يابد.
4 – تصويب مي تواند به طور صريح اعلام شود، چنانچه هيچ يك از مقامات‌هواپيمائي عدم تصويب نرخ را ظرف سي روز از تاريخ تسليم طبق بند (3) اين ماده اعلام ننمايد نرخهاي مزبور تصويب شده تلقي مي‌شود. چنانچه محدوده زماني براي تسليم به گونه‌اي كه در بند (3) پيش‌بيني شده كاهش يابد مقامات هواپيمائي مي‌توانند موافقت‌كنند كه محدوده زماني كه طي آن هرگونه عدم تصويب مي‌تواند اعلام شود، كمتر از سي‌روز باشد.
5 – چنانچه نرخي طبق بند (2) اين ماده يا در طي محدوده زماني قابل اجرا طبق بند (4) اين ماده مورد توافق قرار نگيرد، مقامات هواپيمائي يك طرف متعاهد يادداشت‌عدم تصويب نرخ توافق شده خود طبق بند (2) اين ماده را به مقامات هواپيمائي طرف متعاهد ديگر ارائه مي‌نمايند. مقامات هواپيمائي طرفهاي متعاهد با توافق دو طرفه نرخ را تعيين خواهند كرد.
6 – چنانچه مقامات هواپيمائي درمورد نرخ ارائه شده طبق بند (3) اين ماده يا درمورد تعيين هر نرخي طبق بند (5) اين ماده به توافق نرسند، اين اختلاف مي‌بايست طبق مفاد ماده (18) اين موافقتنامه حل و فصل شود.
7 – نرخهاي تعيين شده به موجب مفاد اين ماده تا زماني كه نرخهاي جديد تعيين‌نشده باشد به قوت خود باقي خواهد ماند.
ماده 16 – كد اشتراكي
به منظور بهره‌برداري يا برقراري سرويسهاي مجاز در مسيرهاي مورد توافق، شركت‌هواپيمائي يك طرف متعاهد مي‌تواند ترتيبات كد اشتراكي را با:
شركت هواپيمائي يك طرف متعاهد،
شركت يا شركتهاي هواپيمائي طرف متعاهد ديگر منعقد نمايد. مشروط بر اين كه كليه شركتهاي هواپيمائي در ترتيبات مزبور اختيار مناسب داشته باشند و نيازهائي كه معمولاً براي چنين ترتيباتي لازم است را تأمين نمايند.
ماده 17 – مشاوره و اصلاح
1 – در قالب روح همكاري نزديك، طرفهاي متعاهد يا مقامات هواپيمائي آنها هر از‌چند گاهي به منظور حصول اطمينان از اجراء و كاربرد رضايتمندانه مفاد اين موافقتنامه وپيوستهاي آن با يكديگر مشورت خواهند نمود.
2 – در صورتي كه هر يك از طرفهاي متعاهد اصلاح مفاد اين موافقتنامه وپيوستهاي آن را مطلوب تشخيص دهد مي‌تواند تقاضاي مشاوره با طرف متعاهد ديگر‌را نمايد. مشاوره مذكور در فاصله شصت روز از تاريخ دريافت تقاضا آغاز خواهد شد. هر‌نوع اصلاحاتي كه بدين صورت مورد توافق قرار مي‌گيرد، پس از تأييد به وسيله تبادل يادداشت ديپلماتيك لازم‌الاجراء خواهد شد.
3 – اصلاحات مربوط به مفاد اين موافقتنامه به استثناء جدول مسير توسط هر‌طرف متعاهد طبق تشريفات قانون اساسي آن به تصويب خواهد رسيد.
4 – اصلاحات مربوط به پيوستهاي اين موافقتنامه مي‌تواند مستقيماً بين مقامات‌هواپيمايي طرفهاي متعاهد به توافق برسد.
5 – هرگونه تغيير يا اصلاح اين موافقتنامه با رعايت مفاد ماده (22) اين موافقتنامه، به مورد اجراء نهاده خواهد شد.
ماده 18 – حل اختلاف
1 – هرگاه در مورد تفسير يا اجراي اين موافقتنامه و پيوست (پيوستهاي) آن بين‌طرفهاي متعاهد اختلافي بروز نمايد، طرفهاي متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند‌كرد كه اختلاف را از طريق مذاكره حل و فصل نمايند.
2 – هرگاه طرفهاي متعاهد نتوانند اختلاف را از طريق مذاكره حل و فصل كنند،مي‌توانند با توافق موضوع را جهت اتخاذ تصميم به هر شخص يا هيأتي ارجاع كنند. چنانچه موافقتي حاصل نشد، به موجب بند (1) فوق اختلاف بنا به تقاضاي هر يك از‌طرف‌هاي متعاهد طبق قوانين و مقررات مربوط خود جهت تصميم‌گيري به يك هيأت‌داوري سه نفره مركب از يك داور منتخب هر طرف متعاهد و داور سوم كه توسط دو داور‌منتخب تعيين مي‌شود ارجاع نمايند. هر يك از طرفهاي متعاهد ظرف مدت شصت روز از‌تاريخ دريافت درخواست داوري اختلاف به وسيله هيأت داوري مزبور از طرف متعاهد ديگر از طريق ديپلماتيك نسبت به معرفي داور اقدام مي‌كند و داور سوم ظرف مدت شصت روز ديگر تعيين خواهد شد. چنانچه هر يك از طرفهاي متعاهد ظرف مدت مقرر‌داور خود را تعيين نكند، يا داور سوم ظرف مدت مذكور تعيين نشود، هر يك از طرفهاي متعاهد مي‌تواند از رئيس شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري بخواهد كه حسب مورد داور يا داورها را تعيين نمايد. در هر صورت داور سوم بايد تابعيت كشور ثالث را دارا‌باشد و به عنوان رئيس هيأت داوري عمل نمايد.
3 – هر طرف متعاهد هزينه‌هاي داوري را كه خود تعيين كرده و نيز نمايندگي خود در تشريفات داوري را پرداخت خواهد كرد. هزينه‌هاي داور سوم و ديگر هزينه‌ها به نسبت‌مساوي توسط طرفهاي متعاهد پرداخت خواهد شد.
4 – طرفهاي متعاهد هرگونه تصميم اتخاذ شده به موجب بند (2) اين ماده را‌رعايت خواهند كرد.
ماده 19 – فسخ
1 – هر طرف متعاهد مي‌تواند در هر زمان تصميم خود را مبني‌بر فسخ اين موافقتنامه طي اطلاعيه كتبي به طرف متعاهد ديگر اعلام نمايد. اين اطلاعيه همزمان به‌آگاهي سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري نيز خواهد رسيد.
2 – در اين صورت موافقتنامه دوازده ماه پس از اعلام دريافت اطلاعيه فسخ توسط‌طرف متعاهد ديگر فسخ شده تلقي خواهد شد، مگر آن كه اطلاعيه فسخ قبل از انقضاي‌اين مدت با موافقت طرفهاي متعاهد مسترد شود. هر گاه طرف متعاهد ديگر دريافت‌اطلاعيه فسخ را اعلام نكند، اطلاعيه مزبور چهارده روز پس از وصول آن به سازمان‌بين‌المللي هواپيمايي كشوري دريافت شده تلقي خواهد شد.
ماده 20 – مطابقت با كنوانسيونهاي چند جانبه
اين موافقتنامه و پيوستهاي آن به نحوي اصلاح خواهد شد كه با هر كنوانسيون‌چند جانبه‌اي كه ممكن است براي طرفهاي متعاهد الزام‌آور شود، انطباق يابد.
ماده 21 – ثبت نزد ايكائو
اين موافقتنامه و پيوست (پيوستهاي) آن و هرگونه اصلاحيه آن نزد سازمان‌بين‌المللي هواپيمايي كشوري به ثبت خواهد رسيد.
ماده 22 – لازم‌الاجراء‌شدن
اين موافقتنامه از تاريخ آخرين اطلاعيه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد ديگر‌مبني‌بر اينكه الزامات قانون اساسي خود را براي لازم‌الاجراء‌شدن اين موافقتنامه به عمل‌آورده، به مورد اجراء گذارده خواهد شد.
با تأييد مفاد اين موافقتنامه، امضاء‌كنندگان زير كه از طرف دولتهاي متبوع خود مجاز‌مي‌باشند اين موافقتنامه را در يك مقدمه، بيست و دو ماده و يك پيوست امضاء نمودند.
اين موافقتنامه در منامه در تاريخ 1378/11/19 هجري شمسي برابر با 8 فوريه2000 ميلادي در دو نسخه اصلي به زبانهاي فارسي، عربي و انگليسي كه هر سه متن داراي اعتبار يكسان مي‌باشد، تنظيم گرديد. در صورت اختلاف در متون، متن انگليسي ملاك خواهد بود.
از طرف از طرف
دولت جمهوري اسلامي ايران دولت بحرين
بهزاد مظاهري ابراهيم عبدالله‌الحمر
معاون وزير راه و ترابري و معاون امور هواپيمايي كشوري
رئيس سازمان هواپيمايي كشوري وزارت ارتباطات
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و بيست و‌دو ماده و يك پيوست در جلسه علني روز سه‌شنبه مورخ بيست و سوم ارديبهشت ماه يكهزار و سيصد و هشتاد و دو مجلس شوراي اسلامي تصويب و در تاريخ 1382/2/31 به تأييد شوراي نگهبان رسيده است.
رئيس مجلس شوراي اسلامي – مهدي كروبي
