قانون موافقتنامه حمل و نقل هوايي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري دمكراتيك سوسياليستي سريلانكا مصوب 1380,04,05
ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوايي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري دمكراتيك سوسياليستي سريلانكا مشتمل بر‌يك مقدمه و نوزده ماده و يك پيوست با رعايت اصل يكصد و سي و نهم (139) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران در بخش ارجاع به داوري به‌شرح ضميمه تصويب و اجازه مبادله اسناد آن داده مي‌شود.
بسم‌الله الرحمن الرحيم
موافقتنامه حمل و نقل هوايي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري دمكراتيك سوسياليستي سريلانكا
مقدمه
با تمايل يكسان نسبت به انعقاد موافقتنامه‌اي به منظور تأسيس و بهره‌برداري از سرويسهاي هوايي منظم في‌مابين و ماوراي سرزمين‌هاي خود، به شرح‌زير موافقت كردند:
ماده 1 – تعاريف
بجز در مواردي كه فحواي عبارت معني ديگري را ايجاب نمايد، از لحاظ اين موافقتنامه :
الف – اصطلاح «كنوانسيون» به كنوانسيون هواپيمايي كشوري بين‌المللي كه در تاريخ شانزدهم آذرماه 1323 هجري شمسي برابر با هفتم دسامبر 1944ميلادي در شيكاگو براي امضاء مفتوح گرديد، اطلاق مي‌شود و شامل هر ضميمه‌اي كه به موجب ماده (90) آن كنوانسيون تصويب شده و هر اصلاحيه‌ضميمه يا كنوانسيون كه به موجب مواد (90) و (94) آن به تصويب رسيده تا جايي كه براي طرفهاي متعاهد لازم‌الاجراء شده است، خواهد بود.
ب – اصطلاح «مقامات هواپيمايي» در مورد جمهوري اسلامي ايران به «سازمان هواپيمايي كشوري» و هر شخص يا سازماني كه مجاز به انجام وظايف‌فعلي آن سازمان يا وظايف مشابه آن باشد اطلاق مي‌گردد و در مورد دولت جمهوري دمكراتيك سوسياليستي سريلانكا به وزير هواپيمايي كشوري و‌هر شخص يا سازماني كه مجاز به انجام وظايف فعلي آن وزير يا وظايف مشابه آن باشد، اطلاق مي‌شود.
پ – اصطلاح «شركت هواپيمايي تعيين شده» به شركت هواپيمايي اطلاق مي‌شود كه به موجب مفاد ماده (3) موافقتنامه حاضر تعيين شود و اجازه‌فعاليت بيابد.
ت – اصطلاح «ظرفيت» در مورد هواپيما به ميزان بارگيري مؤثر آن هواپيما در يك مسير يا قسمتي از مسير و اصطلاح «ظرفيت» در مورد «سرويس‌مورد توافق» به ظرفيت هواپيما در چنين سرويسي ضرب در دفعات پرواز چنين هواپيما طي زمان معين در تمام يا قسمتي از مسير اطلاق مي‌شود.
ث – اصطلاح «سرزمين» در مورد يك كشور داراي همان معاني است كه در ماده (2) كنوانسيون براي آن ذكر شده است.
ج – اصطلاحات «سرويس هوايي» ، «سرويس هوايي بين‌المللي» ، «شركت هواپيمايي» و «توفق[توقف] به منظورهاي غير حمل و نقل» به ترتيب داراي همان‌معاني است كه در ماده (96) كنوانسيون براي آنها ذكر شده است.
چ – اصطلاح «نرخ» به قيمتي اطلاق مي‌شود كه براي حمل مسافر، بار همراه و غير همراه پرداخت گردد و شامل شرايطي كه به موجب آن قيمت‌هاي‌مزبور اعمال مي‌شود از جمله قيمت‌ها و شرايط مقرر براي نمايندگي‌ها و ساير خدمات جنبي به استثناي دستمزدها و شرايط حمل پست، مي‌شود.
تفاهمي حاصل است كه عناوين مواد موافقتنامه حاضر معاني هيچ يك از مقررات آن را به نحوي از انحاء محدود نمي‌كند يا توسعه نمي‌دهد.
ماده 2 – اعطاي حقوق
1- هر طرف متعاهد جهت انجام سرويسهاي هوايي بين‌المللي منظم به وسيله شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر حقوق زير را به طرف‌متعاهد ديگر اعطاء مي‌نمايد .
الف – پرواز بدون فرود از فراز سرزمين طرف متعاهد ديگر.
ب – توقف در سرزمين مذكور به منظورهاي غير حمل و نقل، و
پ – توقف در سرزمين مذكور به منظور سوار و پياده كردن مسافر، بارگيري و تخليه بار و پست وارد شده يا صادر شده به نقاطي در مسيرهاي مشخص‌شده با رعايت مفاد اين موافقتنامه و پيوست آن در حمل و نقل بين‌المللي در نقاط مشخص شده در جدول مسير پيوست اين موافقتنامه.
2- هيچ يك از مفاد اين موافقتنامه نبايد به نحوي تفسير شود كه به شركت هواپيمايي يك طرف متعاهد اين حق را اعطاء كند كه در داخل سرزمين‌طرف متعاهد ديگر از نقطه‌اي به نقطه ديگر مبادرت به حمل مسافر، بار و پست در قبال مزد يا كرايه نمايد.
3- در مناطقي كه در آن مخاصمات مسلحانه جريان دارد و يا در اشغال نظامي است و نيز در مناطقي كه تحت تأثير مخاصمات مسلحانه يا اشغال‌نظامي قرار گرفته انجام سرويسهاي موضوع اين ماده منوط به تصويب مقام‌هاي صلاحيتدار مربوط خواهد بود.
هر طرف متعاهد مي‌بايست بيشترين تلاش خود را براي ايجاد تسهيلات در جهت ادامه عمليات سرويسهاي مذكور در صورت ضرورت از طريق‌برنامه‌ريزي مجدد متناسب مسيرها انجام دهد.
ماده 3 – تعيين و اجازه
1- هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلاميه كتبي به طرف متعاهد ديگر، يك شركت هواپيمايي را براي انجام سرويسهاي مورد توافق در مسيرهاي‌مشخص شده تعيين و هر شركت هواپيمايي تعيين شده را حذف كند يا تغيير دهد.
2- پس از دريافت اعلاميه مذكور، مقامات صلاحيتدار طرف متعاهد ديگر با رعايت مفاد بندهاي (3) و (4) ماده حاضر اجازه مقتضي را بدون تأخير به‌شركت هواپيمايي تعيين شده اعطاء خواهند كرد.
3- مقامات هواپيمايي يك طرف متعاهد مي‌توانند از شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر بخواهند كه مقامات مزبور را مجاب سازد كه‌شرايط مقرر در قوانين و مقرراتي كه معمولاً به موجب مفاد كنوانسيون توسط آن مقامات در مورد سرويسهاي هوايي بين‌المللي اعمال مي‌گردد، دارا‌باشد.
4- هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد كه مجاب نشده باشد، مالكيت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپيمايي تعيين شده، متعلق و در اختيار اتباع‌طرف متعاهد ديگر است از اعطاي اجازه بهره‌برداري موضوع بند (2) اين ماده امتناع ورزد و يا هر شرطي را كه براي اعمال حقوق مذكور در ماده (2) اين‌موافقتنامه توسط آن شركت هواپيمايي تعيين شده لازم بداند، وضع نمايد.
5- شركت هواپيمايي تعيين شده مي‌تواند در هر زمان پس از دريافت اجازه مندرج در بند (2) فوق بهره‌برداري از سرويس دهي مورد توافق را آغاز كند‌مشروط بر آن كه نرخي مطابق ضوابط ماده (10) اين موافقتنامه در مورد سرويسهاي مزبور، وضع شده و مجري باشد.
ماده 4 – تعليق و لغو
1- هر طرف متعاهد مي‌تواند در موارد مشروح زير مجوز بهره‌برداري را لغو يا استفاده از حقوق مندرج در ماده (2) اين موافقتنامه را در مورد شركت‌هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر معلق، يا هر شرطي را كه براي استفاده از اين حقوق لازم مي‌داند وضع كند :
الف – در هر مورد چنانچه قانع نشود كه مالكيت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپيمايي مذكور متعلق و در اختيار طرف متعاهدي كه شركت هواپيمايي‌را تعيين كرده يا اتباع طرف متعاهد مزبور مي‌باشد.
ب – چنانچه شركت هواپيمايي مذكور قوانين و يا مقررات طرف متعاهدي كه اين حقوق را اعطاء نموده است رعايت نكند.
پ – چنانچه شركت هواپيمايي مذكور در انجام عمليات بهره‌برداري از مفاد اين موافقتنامه تخطي كند.
2- لغو يا تعليق يا وضع شرايط مذكور در بند (1) اين ماده جز در مواردي كه براي جلوگيري از نقض بيشتر قوانين و يا مقررات فوريت داشته باشد، فقط پس از مشورت با طرف متعاهد ديگر صورت خواهد گرفت.
ماده 5 – شمول قوانين و مقررات
1- قوانين و مقررات يك طرف متعاهد در مورد ورود يا خروج هواپيماهايي كه به امر هوانوردي بين‌المللي اشتغال دارند يا نيز قوانين و مقررات مربوط به بهره‌برداري و هوانوردي اين قبيل هواپيماها مادام كه برفراز يا داخل سرزمين آن طرف متعاهد مي‌باشند، در مورد هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين‌شده طرف متعاهد ديگر اعمال خواهد شد.
2- قوانين و مقررات يك طرف متعاهد كه ناظر به ورود، اقامت موقت و خروج مسافران، خدمه، بار يا پست از سرزمين آن مي‌باشد از قبيل تشريفات‌ورود و خروج، مهاجرت، امنيت و همچنين مقررات گمركي و بهداشتي در مورد مسافران، خدمه، بار يا محمولات پستي هواپيماي شركت هواپيمايي‌تعيين شده طرف متعاهد ديگر مادام كه در سرزمين مذكور باشند اعمال خواهد شد.
3- هر طرف متعاهد بنا به تقاضاي طرف متعاهد ديگر نسخه‌اي از قوانين و مقررات مذكور در اين ماده را در اختيار آن قرار خواهد داد.
4- شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد حق دارد دفاتر نمايندگي خود را در سرزمين طرف متعاهد ديگر داير نمايد. در صورت تعيين عامل‌كل يا عامل فروش كل، نصب عامل مزبور براساس قوانين و مقررات مربوط هر طرف متعاهد صورت خواهد گرفت.
5- انتقال درآمدهاي حاصل شده توسط شركت هواپيمائي تعيين شده طرفهاي متعاهد طبق مقررات تسعير ارزهاي خارجي جاري در دو كشور‌صورت خواهد گرفت.
طرفهاي متعاهد بيشترين تلاش خود را براي تسهيل انتقال درآمدهاي حاصل شده پس از كسر هزينه‌ها به عمل خواهند آورد.
ماده 6 – معافيت از حقوق گمركي، سود بازرگاني و ساير عوارض
1– هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهدي كه سرويسهاي بين‌المللي را انجام مي‌دهد و مواد سوختي، روغن موتور، ساير مواد‌مصرفي فني، وسايل يدكي، لوازم مورد نياز جاري و خواربار موجود در هواپيماهاي شركت هواپيمايي يك طرف متعاهد كه مجاز به استفاده از مسيرها‌و سرويسهاي موضوع اين موافقتنامه مي‌باشند به هنگام ورود يا خروج از سرزمين طرف متعاهد ديگر براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمركي‌و سود بازرگاني، مالياتها و هزينه‌هاي بازرسي و ساير عوارض و هزينه‌هاي مشابه ملي معاف خواهند بود حتي اگر مواد مذكور زماني مورد استفاده‌قرار گيرد يا به مصرف برسد كه هواپيماهاي مزبور برفرار آن سرزمين در پرواز باشند.
2– سوخت، روغن موتور، ساير مواد مصرفي فني، وسايل يدكي، لوازم مورد نياز جاري و خواربار كه توسط يك طرف متعاهد يا اتباع آن به سرزمين‌طرف متعاهد ديگر وارد شود و صرفاً به منظور استفاده در هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده آن طرف متعاهد باشد براساس عمل متقابل از‌پرداخت حقوق گمركي، سود بازرگاني، هزينه‌هاي بازرسي و ساير عوارض يا هزينه‌هاي ملي يا محلي معاف خواهد بود.
3– سوخت، روغن موتور، ساير مواد مصرفي فني، وسايل يدكي و لوازم مورد نياز جاري و خواربار كه در سرزمين يك طرف متعاهد بار هواپيماي‌شركت هواپيمايي طرف متعاهد ديگر مي‌شود و در سرويسهاي بين‌المللي مورد استفاده قرار مي‌گيرد براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمركي و‌سود بازرگاني، مالياتها و هزينه‌هاي بازرسي و ساير عوارض يا هزينه‌هاي ملي معاف خواهد بود.
4– تجهيزات هوانوردي مورد نياز جاري و همچنين مواد و كالاهاي نگاهداري شده در هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد تنها‌با موافقت مقامات گمركي طرف متعاهد ديگر در آن سرزمين قابل تخليه است. در اين صورت مي‌توان آنها را تا زماني كه طبق مقررات گمركي مجدداً‌صادر مي‌شوند و يا ترتيب ديگري در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
5– مسافران، اثاثيه مسافران و باري كه از سرزمين يك طرف متعاهد در ترانزيت مستقيم قرار دارند و از حريمي كه در فرودگاه بدين منظور اختصاص‌يافته خارج نمي‌شوند، فقط مشمول كنترل ساده‌اي خواهند بود.
اثاثيه مسافر و بار تا زماني كه در ترانزيت مستقيم است از حقوق گمركي و سود بازرگاني و مالياتهاي مشابه ديگر معاف خواهد بود.
6– اسناد رسمي حاوي نشانه رسمي شركت هواپيمايي مانند برچسب چمدان، بليط هواپيما، بارنامه، كارت اجازه ورود به هواپيما و جدول زمانبندي‌كه به داخل سرزمين يك طرف متعاهد براي استفاده اختصاصي شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر وارد مي‌شود، از كليه حقوق گمركي،سود بازرگاني و يا مالياتها براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.
ماده 7 – هزينه‌هاي فرودگاهي
1- هر طرف متعاهد مي‌تواند در قبال استفاده از فرودگاه‌ها و ساير تأسيسات تحت كنترل خود هزينه‌هاي عادلانه و معقولي را وضع نمايد يا اجازه وضع‌آن را بدهد. هر طرف متعاهد موافقت مي‌نمايد كه در هر صورت هزينه‌هاي مذكور از آنچه هواپيماي خود كه در سرويسهاي مشابه بين‌المللي تردد‌مي‌نمايد و براي استفاده از چنين فرودگاه‌ها و تسهيلاتي مي‌پردازد، تجاوز نكند.
2- هر طرف متعاهد مشاوره بين نهادهاي مربوط اخذ عوارض خود و شركتهاي هواپيمايي تعيين شده كه از خدمات و تسهيلات استفاده مي‌نمايند را‌تشويق خواهد نمود. اطلاعيه مناسبي در مورد پيشنهاد تغيير در هزينه‌ها به استفاده كننده‌هاي مذكور ارائه خواهد شد تا آنها قادر باشند قبل از تجديدنظر‌در هزينه‌ها نقطه نظرات خود را ارائه دهند.
ماده 8 – مقررات ظرفيت و تصويب برنامه‌هاي پرواز
1- شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار خواهند بود تا بتوانند براي انجام سرويسهاي مورد توافق در‌مسيرهاي مشخص شده از فرصت‌هاي متساوي بهره‌مند باشند.
2- در انجام سرويسهاي مورد توافق، شركتهاي هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد، منافع شركت هواپيمايي طرف ديگر را مورد نظر قرار خواهد‌داد تا من‌غيرحق در سرويسهاي طرف ديگر در تمام يا قسمتي از همان مسيرها اثر نامطلوب ايجاد نشود.
3- هدف اصلي از برقراري سرويسهاي مورد توافق توسط شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد، تأمين ظرفيت كافي با ضريب بار‌مناسب جهت رفع نيازمندي‌هاي جاري و پيش‌بيني شده معقول براي حمل مسافر و بار و پست بين سرزمين طرف متعاهد تعيين كننده شركت‌هواپيمايي و سرزمين طرف متعاهد ديگر مي‌باشد.
4- شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد همچنين مي‌تواند با رعايت اصول مندرج در بندهاي (1)، (2) و (3) اين ماده، ظرفيتي را براي رفع‌نيازمندي‌هاي حمل و نقل بين سرزمين‌هاي كشورهاي ثالث مندرج در جدول مسير پيوست اين موافقتنامه و سرزمين طرف متعاهد ديگر تأمين نمايد.
5- ظرفيتي كه عرضه مي‌شود شامل تعداد سرويس‌ها و نوع هواپيماهاي مورد استفاده شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد در‌سرويس‌هاي مورد توافق با رعايت اصول مندرج در بندهاي (1)، (2) و (3) اين ماده مورد موافقت مقامات هواپيمايي قرار خواهد گرفت.
6- در صورت عدم توافق بين شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد، مسائل مندرج در بند (5) فوق از طريق توافق بين مقامات هواپيمايي دو طرف متعاهد حل و فصل خواهد گرديد. تا زماني كه اين توافق حاصل نگرديده، ظرفيت عرضه شده توسط شركتهاي هواپيمايي تعيين شده بدون‌تغيير باقي خواهد ماند.
7- شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد، حداكثر سي (30) روز قبل از شروع سرويس‌ها در مسيرهاي مشخص‌شده، برنامه‌هاي پرواز را براي‌تصويب مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر تسليم خواهد نمود.
در مورد تغييرات بعدي نيز به همين ترتيب قرار عمل خواهد شد. در موارد خاص يا در خصوص تقاضاي پروازهاي فوق‌العاده مي‌توان اين محدوده‌زماني را با تصويب مقامات نامبرده كاهش داد.
ماده 9 – شناسايي گواهينامه‌ها و پروانه‌ها
گواهينامه‌هاي قابليت پرواز و گواهينامه‌هاي صلاحيت و پروانه‌هايي كه توسط يك طرف متعاهد صادر شده يا اعتبار يافته و هنوز به قوت خود باقي‌باشد، براي بهره‌برداري از مسيرها و سرويسهاي موضوع اين موافقتنامه، توسط طرف متعاهد ديگر معتبر شناخته خواهد شد، مشروط بر اين كه شرايط صدور يا اعتبار اين گواهينامه‌ها يا پروانه‌هاي مزبور مساوي يا بيش از حداقل استانداردهايي باشد كه به موجب كنوانسيون وضع شده يا خواهد شد در‌هر حال هر طرف متعاهد اين حق را براي خود محفوظ مي‌دارد كه در مورد پرواز از فراز سرزمين خود از شناسايي گواهينامه‌هاي صلاحيت و‌پروانه‌هايي كه براي اتباع آن توسط طرف متعاهد ديگر يا هر دولت ديگري صادر شده يا معتبر شناخته شده خودداري نمايد.
ماده 10 – نرخ‌هاي حمل و نقل هوايي
1- نرخ‌هاي مورد اجرا توسط شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد در سرويسهاي مورد توافق در سطح معقولي خواهد بود كه با توجه به‌كليه عوامل مربوط از جمله هزينه بهره‌برداري و سود معقول و خصوصيات سرويس و نرخ‌هاي شركتهاي هواپيمايي ديگر كه در تمام يا قسمتي از‌همان مسيرها سرويسهاي منظم انجام مي‌دهند و نيز منافع استفاده‌كنندگان حمل و نقل وضع مي‌گردد.
2- نرخ‌هاي مورد اجرا توسط شركتهاي هواپيمايي تعيين شده براي مسافران در مسيرهاي مشخص شده طبق ماده (2) اين موافقتنامه منوط به تصويب‌مقامات هواپيمايي طرف متعاهدي كه نقطه حركت مسافرت (طبق اطلاعات مندرج در اسناد حمل و نقل) در آن واقع شده است، خواهد بود.
3- مقامات هواپيمايي صلاحيتدار تنها در صورتي مي‌توانند از تصويب نرخ امتناع ورزند كه نرخ طبق اين معيارها نباشد. طرفهاي متعاهد موافقت‌مي‌كنند توجه ويژه‌اي به نرخ‌هايي نمايند كه به دليل اين كه به طور غيرمعقولي تبعيض آميز، به علت سوء استفاده از موقعيت غالب بيش از اندازه بالا يا‌محدودكننده، يا به جهت يارانه مستقيم يا غيرمستقيم به طور ساختگي پايين به نظر مي‌رسند يا زيان رساننده باشند، ممكن است قابل اعتراض باشند.
4- شركتهاي هواپيمايي تعيين شده، نرخها را لااقل يك ماه قبل از تاريخ پيش‌بيني شده اجراي آنها براي تصويب به مقامات هواپيمايي تسليم‌خواهد كرد.
5- چنانچه مقامات هواپيمايي صلاحيتدار با نرخ تسليم شده براي تصويب آن موافقت ننمايند، شركت هواپيمايي مربوط را ظرف مدت (21) روز پس‌از تاريخ تسليم نرخ، آگاه خواهد نمود. در اين صورت، نرخ مزبور اعمال نخواهد شد. نرخ اعمال شده تا زماني كه نرخ جديد جايگزين آن شود كماكان‌اعمال خواهند شد.
6- تا زمان تصميم مقام هواپيمايي صلاحيتدار، شركتهاي هواپيمايي مربوط مي‌توانند، بازاريابي، تبليغات و فروش نرخ‌هاي پيشنهادي براي حمل را‌كه قرار است در تاريخ پيشنهادي كارايي يا پس از آن شروع شود، انجام دهند به شرط آن كه مراتب مشروط به تصويب دولت باشد.
ماده 11 – امنيت هوانوردي
1– طرفهاي متعاهد در راستاي حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بين‌الملل تأكيد مي‌نمايند كه تعهد آنها در قبال يكديگر در خصوص حفظ امنيت هواپيمايي كشوري در برابر اعمال مداخله گرايانه غيرقانوني، جزء لاينفك اين موافقتنامه را تشكيل مي‌دهد.
طرفهاي متعاهد بدون تحديد كليت حقوق و تعهداتي كه به موجب حقوق بين‌الملل به عهده دارند، به ويژه طبق مفاد كنوانسيون راجع به جرايم و‌برخي اعمال ارتكابي ديگر در هواپيما امضاء شده در توكيو به تاريخ 23/6/1342 هجري شمسي مطابق با 14 سپتامبر 1963 ميلادي، كنوانسيون راجع‌به جلوگيري از تصرف غيرقانوني هواپيما امضاء شده در لاهه به تاريخ 25/9/1349 هجري شمسي مطابق با 16 دسامبر 1970 ميلادي و كنوانسيون‌راجع به جلوگيري از اعمال غيرقانوني عليه امنيت هواپيمايي كشوري امضاء شده در مونترال به تاريخ 1/7/1350 هجري شمسي مطابق با 23 سپتامبر1971 ميلادي و هر گونه موافقتنامه ديگري كه ناظر بر امنيت هواپيمايي كشوري بوده و در مورد هر دو طرف متعاهد الزام‌آور باشد، عمل خواهند كرد.
2– طرفهاي متعاهد حسب تقاضا، كليه مساعدت‌هاي لازم را به يكديگر جهت جلوگيري از تصرف غيرقانوني هواپيماهاي كشوري و ساير اعمال‌غيرقانوني عليه امنيت اين هواپيماها، مسافران و خدمه آنها، فرودگاه‌ها و تأسيسات هوانوردي و هر نوع تهديد ديگر عليه امنيت هواپيمايي كشوري به‌عمل خواهند آورد.
3– طرفهاي متعاهد بايد در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنيت هوانوردي مصوب سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري كه به عنوان ضمائم كنوانسيون هواپيمايي كشوري بين‌المللي شناخته شده‌اند تا حدودي كه مقررات امنيتي مزبور در مورد طرفهاي متعاهد قابل اجراست عمل نمايند.هريك از طرفهاي متعاهد بايد از متصديان هواپيماهايي كه محل ثبت آن هواپيماها يا محل اصلي كار و يا اقامت دائمي متصديان آنها در سرزمين وي‌واقع شده و نيز از متصديان فرودگاههاي واقع در سرزمين خود بخواهد كه مطابق مقررات هوانوردي مزبور عمل كنند.
4– هر طرف متعاهد مي‌تواند از متصديان هواپيماها بخواهد كه مقررات امنيت هوانوردي مورد اشاره در بند (3) فوق را كه طرف متعاهد ديگر براي‌ورود به سرزمين خود، خروج از آن يا در مدت توقف در آنجا مقرر كرده است، رعايت كنند. هر طرف متعاهد بايد اطمينان حاصل كند كه در سرزمين آن‌اقدامات كافي براي حفاظت از هواپيماها و بازرسي مسافران ، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثيه مسافر، بار و خواربار هواپيما پيش از سوار شدن مسافران‌يا بارگيري و به هنگام آن به نحو مؤثر انجام مي‌شود. همچنين هر طرف متعاهد بايد هر درخواستي را كه طرف متعاهد ديگر براي انجام اقدامات امنيتي‌ويژه معقول جهت مقابله با يك تهديد خاص به عمل آورد، با نظر مساعد مورد توجه قرار دهد.
5 – هرگاه هواپيماهاي كشوري به طور غيرقانوني تصرف شود و يا اعمال غيرقانوني ديگري عليه امنيت اين هواپيماها، مسافران و خدمه آن، فرودگاه‌ها‌يا تأسيسات هوانوردي صورت پذيرد، يا تهديدي در اين مورد انجام گيرد، طرفهاي متعاهد بايد از طريق تسهيل ارتباطات و اتخاذ تصميم تدابير مناسب‌ديگر به منظور ختم سريع حادثه يا خنثي كردن تهديد مزبور كه متناسب با حداقل احتمال به خطر افتادن جان افراد باشد به يكديگر ياري رسانند.
ماده 12 – ايمني
1 – هر طرف متعاهد مي‌تواند در هر زمان در رابطه با استانداردهاي ايمني در هر زمينه مربوط به خدمه پرواز، هواپيما يا فعاليت پروازي آنها كه‌طرف متعاهد ديگر اتخاذ كرده است، تقاضاي مشاوره نمايد. چنين مشاوره‌اي ظرف مدت سي روز از درخواست مزبور انجام خواهد شد.
2 – در صورتي كه پس از مشاوره مزبور يك طرف متعاهد ملاحظه كند كه طرف متعاهد ديگر استانداردهاي ايمني را در هر يك از موارد مزبور كه دست‌كم برابر با حداقل استانداردهاي وضع شده در آن زمان به موجب كنوانسيون است بطور مؤثر حفظ و اجرا نمي‌كند، طرف متعاهد نخست، طرف متعاهد‌ديگر را از يافته‌هاي مزبور و اقداماتي كه براي تطبيق با حداقل استانداردهاي مزبور ضروري به نظر مي‌رسد مطلع خواهد نمود و طرف متعاهد ديگر‌اقدام اصلاحي مناسب را اتخاذ خواهد نمود.
3 – مقامات مربوط هر طرف متعاهد حق دارند بدون تأخير غيرمنطقي هواپيماي طرف متعاهد ديگر را در هنگام نشستن يا خروج مورد تفحص قرار‌داده و مدارك و اسناد ديگري كه در كنوانسيون شرح داده شده و شرايط ظاهري هواپيما و همچنين تجهيزات آن را مورد بازرسي قرار دهند.
ماده 13 – تسليم آمار
مقامات هواپيمائي هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام شده در سرويسهاي مورد توافق توسط شركت هواپيمائي تعيين شده‌خود به سرزمين طرف متعاهد ديگر يا از آن سرزمين را كه معمولاً توسط شركت هواپيمائي تعيين شده براي مقامات هواپيمائي ملي خود تهيه و به آنها‌ارائه مي‌گردد، بنابر تقاضا در اختيار مقامات هواپيمائي طرف متعاهد ديگر قرار خواهند داد. ارائه هر گونه اطلاعات اضافي آماري حمل و نقل مورد‌درخواست مقامات هواپيمائي يك طرف متعاهد از مقامات هواپيمائي طرف متعاهد ديگر منوط به مذاكره و توافق طرفهاي متعاهد خواهد بود.
ماده 14 – مشاوره و اصلاح
1 – هر طرف متعاهد يا مقامات هواپيمائي آن مي‌توانند در هر زمان از طرف متعاهد ديگر يا مقامات هواپيمائي. آن تقاضاي مشاوره نمايند.
2 – مشاوره مورد تقاضاي يك طرف متعاهد يا مقامات هواپيمائي آن ظرف مدت شصت روز از تاريخ دريافت تقاضا آغاز خواهد شد.
3 – هر گونه اصلاح اين موافقتنامه پس از آنكه دو طرف متعاهد انجام تشريفات قانون اساسي خود مربوط به انعقاد و لازم‌الاجرا شدن موافقتنامه‌هاي‌بين‌المللي را به يكديگر اطلاع داده باشند، لازم‌الاجراء خواهد شد.
4 – علي‌رغم مفاد بند (3) اصلاح جدول مسير پيوست اين موافقتنامه مي‌تواند بطور مستقيم بين مقامات هواپيمائي طرف هاي متعاهد مورد توافق قرار‌گيرد. اين اصلاحات پس از تأييد از طريق تبادل يادداشت ديپلماتيك لازم الاجراء خواهد گرديد.
ماده 15 – حل اختلافات
1 – هرگاه در مورد تفسير يا اجراي اين موافقتنامه و پيوست (پيوستهاي) آن بين طرفهاي متعاهد اختلافي بروز نمايد، طرفهاي متعاهد در مرحله نخست‌اهتمام خواهند كرد كه اختلاف را از طريق مذاكره حل و فصل نمايند.
2 – هرگاه طرف هاي متعاهد نتوانند اختلاف را از طريق مذاكره حل و فصل كنند، مي‌توانند با توافق موضوع را جهت كسب نظر مشورتي به هر شخص يا‌هيأتي ارجاع كنند.
3 – چنانچه طرفهاي متعاهد به موجب بندهاي (1) و (2) فوق در مورد حل اختلاف به نتيجه نرسند هر يك از طرفهاي متعاهد مي‌تواند با رعايت‌قوانين و مقررات مربوط خود، ضمن ارسال اطلاعيه‌اي براي هر طرف متعاهد ديگر موضوع را به يك هيأت داوري سه نفره مركب از دو داور منتخب‌طرفهاي متعاهد و يك سرداور ارجاع نمايد. در صورت ارجاع امر به داوري، هر يك از طرفهاي متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاريخ دريافت‌اطلاعيه ارجاع اختلاف به داوري از طريق ديپلماتيك، نسبت به معرفي يك داور اقدام مي‌كند و داوران منتخب طرفهاي متعاهد ظرف مدت شصت روز‌از تاريخ آخرين انتخاب ، سر داور را تعيين خواهند كرد. چنانچه هر يك از طرفهاي متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعيين نكند و يا داوران‌منتخب ظرف مدت مذكور، در مورد انتخاب سر داور به توافق نرسند، هريك از طرفهاي متعاهد مي‌تواند از رئيس شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمائي‌كشوري بخواهد كه حسب مورد داور طرف ممتنع يا سر داور را تعيين نمايد.
سر داور بايد در هر صورت تابعيت كشوري را دارا باشد كه در زمان انتخاب با طرفهاي متعاهد روابط ديپلماتيك دارد.
4 – در مواردي كه سر داور بايد توسط رئيس شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري تعيين شود چنانچه رئيس شوراي سازمان بين‌المللي‌هواپيمائي كشوري از انجام وظيفه معذور يا تبعه يكي از طرفهاي متعاهد باشد، انتصاب توسط معاون رئيس انجام خواهد شد و چنانچه معاون رئيس‌نيز از انجام وظيفه مذكور معذور يا تبعه يكي از طرفهاي متعاهد باشد، اين انتصاب توسط عضو ارشد شورا كه تابعيت هيچيك از طرفهاي متعاهد را‌نداشته باشد، انجام خواهد شد.
5 – هيأت داوري با توجه به ساير مواردي كه طرفهاي متعاهد توافق نموده‌اند آئين و محل داوري را تعيين خواهد نمود.
6 – تصميمات هيأت داوري براي طرفهاي متعاهد لازم‌الاتباع است.
7 – مخارج داوري، شامل هزينه‌ها و دستمزدهاي داوران به نسبت مساوي توسط طرفهاي متعاهد پرداخت خواهد گرديد. هر گونه مخارجي كه توسط شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري در رابطه با نصب سرداور و يا داور طرف ممتنع به شرح مندرج در بند (3) اين ماده به وجود آيد بعنوان‌بخشي از هزينه‌هاي داوري محسوب خواهد گرديد.
ماده 16 – فسخ
هرطرف متعاهد مي‌تواند در هر زمان قصد خود را مبني بر فسخ اين موافقتنامه طي اطلاعيه كتبي به طرف متعاهد ديگر اعلام نمايد. اين اطلاعيه‌همزمان به آگاهي سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري نيز خواهد رسيد و در اين صورت موافقتنامه دوازده ماه پس از اعلام دريافت اطلاعيه فسخ‌توسط طرف متعاهد ديگر فسخ شده تلقي خواهد شد، مگر آنكه اطلاعيه فسخ قبل از انقضاي اين مدت با تراضي طرفهاي متعاهد مسترد شود. هرگاه‌طرف متعاهد ديگر دريافت اطلاعيه فسخ را اعلام نكند، اطلاعيه مزبور چهارده روز پس از
وصول آن به سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري دريافت شده تلقي خواهد شد.
ماده 17 – مطابقت با كنوانسيون‌هاي چند جانبه
چنانچه كنوانسيون عمومي يا موافقتنامه چندجانبه حمل و نقل هوائي در مورد هر دو طرف متعاهد لازم‌الاجرا گردد، اين موافقتنامه و‌پيوست(پيوستهاي) آن به نحوي اصلاح خواهد شد تا با مفاد مقررات كنوانسيون يا موافقتنامه مزبور تطبيق نمايد.
ماده 18 – ثبت
اين موافقتنامه و پيوست (پيوستهاي) آن و هر گونه اصلاحيه آن نزد سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري به ثبت خواهد رسيد.
ماده 19 – لازم‌الاجرا شدن
اين موافقتنامه از تاريخ آخرين اطلاعيه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد ديگر مبني بر اينكه اقدامات لازم را طبق قوانين و مقررات خود براي‌لازم‌الاجرا شدن اين موافقتنامه، به عمل آورده است مورد اجراء گذارده خواهد شد.
با تأييد مفاد اين موافقتنامه ، نمايندگان تام‌الاختيار امضاء كننده زير كه از طرف دولت‌هاي متبوع خود مجاز مي‌باشند اين موافقتنامه را در يك مقدمه و‌نوزده ماده ويك پيوست امضاء نمودند.
اين موافقتنامه در تهران در تاريخ سوم دي ماه 1379 هجري شمسي برابر با 23 دسامبر 2000 ميلادي در دو نسخه اصلي به زبانهاي فارسي ، سينهالي و‌انگليسي كه هر سه متن داراي اعتبار يكسان مي‌باشد، تنظيم گرديد.
در صورت اختلاف در متون، متن انگليسي ملاك خواهد بود.
از طرف دولت جمهوري اسلامي ايران
از طرف دولت جمهوري دمكراتيك سوسياليستي سريلانكا
پيوست
1 – مسيرهائي كه ممكن است توسط شركت هواپيمائي تعيين شده جمهوري اسلامي ايران مورد بهره‌برداري قرار گيرد.
| نقاط مبدأ | نقاط واسط | نقاط مقصد | نقاط ماوراء |
| نقاطي در ايران | هر نقطه | نقاطي در سريلانكا | هر نقطه |
2 – مسيرهائي كه ممكن است توسط شركت هواپيمائي تعيين شده دولت جمهوري دمكراتيك سوسياليستي سريلانكا مورد بهره‌برداري قرار گيرد.
| نقاط مبدأ | نقاط واسط | نقاط مقصد | نقاط ماوراء |
| نقاطي درسريلانكا | هر نقطه | نقاطي در ايران | هر نقطه |
تذكر
1 – هر شركت هواپيمائي تعيين شده مي‌تواند نقاط واسط و نقاط ماوراي مشخص شده در پيوست موافقتنامه حاضر را در شرايطي مورد بهره‌برداري‌قرار دهد كه حق بهره‌برداري از آزادي پنجم حمل و نقل بين اينگونه نقاط و سرزمين طرف متعاهد ديگر اعمال نگردد مگر اينكه در اين مورد بين دو‌طرف متعاهد براساس توصيه‌هاي شركتهاي هواپيمائي تعيين شده توافقي بعمل آمده باشد.
2 – از نقاط واسط و نقاط ماوراء در هر يك از مسيرهاي مشخص شده مي‌توان به اختيار شركت هواپيمائي تعيين شده در هر پرواز يا كليه پروازها‌صرفنظر نمود.
3 – در صورت بهره‌برداري يك طرفه شركت هواپيمائي تعيين شده يك طرف متعاهد، اعمال حقوق آزادي پنجم حمل و نقل (چنانچه طبق بند (1) فوق‌تجويز شده باشد) براساس موافقتنامه بازرگاني بين شركتهاي هواپيمائي تعيين شده دو طرف متعاهد خواهد بود.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و نوزده ماده و يك پيوست در جلسه علني روز سه‌شنبه مورخ پنجم تيرماه‌يكهزار و سيصد و هشتاد مجلس شوراي اسلامي تصويب و در تاريخ 20/4/1380 به تأييد شوراي نگهبان رسيده است.
رئيس مجلس شوراي اسلامي- مهدي كروبي