قانون موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری دمکراتیک سوسیالیستی سریلانکا مصوب ۱۳۸۰,۰۴,۰۵
ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری دمکراتیک سوسیالیستی سریلانکا مشتمل بر‌یک مقدمه و نوزده ماده و یک پیوست با رعایت اصل یکصد و سی و نهم (۱۳۹) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در بخش ارجاع به داوری به‌شرح ضمیمه تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری دمکراتیک سوسیالیستی سریلانکا
مقدمه
با تمایل یکسان نسبت به انعقاد موافقتنامه‌ای به منظور تأسیس و بهره‌برداری از سرویسهای هوایی منظم فی‌مابین و ماورای سرزمین‌های خود، به شرح‌زیر موافقت کردند:
ماده ۱ – تعاریف
بجز در مواردی که فحوای عبارت معنی دیگری را ایجاب نماید، از لحاظ این موافقتنامه :
الف – اصطلاح «کنوانسیون» به کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی که در تاریخ شانزدهم آذرماه ۱۳۲۳ هجری شمسی برابر با هفتم دسامبر ۱۹۴۴میلادی در شیکاگو برای امضاء مفتوح گردید، اطلاق می‌شود و شامل هر ضمیمه‌ای که به موجب ماده (۹۰) آن کنوانسیون تصویب شده و هر اصلاحیه‌ضمیمه یا کنوانسیون که به موجب مواد (۹۰) و (۹۴) آن به تصویب رسیده تا جایی که برای طرفهای متعاهد لازم‌الاجراء شده است، خواهد بود.
ب – اصطلاح «مقامات هواپیمایی» در مورد جمهوری اسلامی ایران به «سازمان هواپیمایی کشوری» و هر شخص یا سازمانی که مجاز به انجام وظایف‌فعلی آن سازمان یا وظایف مشابه آن باشد اطلاق می‌گردد و در مورد دولت جمهوری دمکراتیک سوسیالیستی سریلانکا به وزیر هواپیمایی کشوری و‌هر شخص یا سازمانی که مجاز به انجام وظایف فعلی آن وزیر یا وظایف مشابه آن باشد، اطلاق می‌شود.
پ – اصطلاح «شرکت هواپیمایی تعیین شده» به شرکت هواپیمایی اطلاق می‌شود که به موجب مفاد ماده (۳) موافقتنامه حاضر تعیین شود و اجازه‌فعالیت بیابد.
ت – اصطلاح «ظرفیت» در مورد هواپیما به میزان بارگیری مؤثر آن هواپیما در یک مسیر یا قسمتی از مسیر و اصطلاح «ظرفیت» در مورد «سرویس‌مورد توافق» به ظرفیت هواپیما در چنین سرویسی ضرب در دفعات پرواز چنین هواپیما طی زمان معین در تمام یا قسمتی از مسیر اطلاق می‌شود.
ث – اصطلاح «سرزمین» در مورد یک کشور دارای همان معانی است که در ماده (۲) کنوانسیون برای آن ذکر شده است.
ج – اصطلاحات «سرویس هوایی» ، «سرویس هوایی بین‌المللی» ، «شرکت هواپیمایی» و «توفق[توقف] به منظورهای غیر حمل و نقل» به ترتیب دارای همان‌معانی است که در ماده (۹۶) کنوانسیون برای آنها ذکر شده است.
چ – اصطلاح «نرخ» به قیمتی اطلاق می‌شود که برای حمل مسافر، بار همراه و غیر همراه پرداخت گردد و شامل شرایطی که به موجب آن قیمت‌های‌مزبور اعمال می‌شود از جمله قیمت‌ها و شرایط مقرر برای نمایندگی‌ها و سایر خدمات جنبی به استثنای دستمزدها و شرایط حمل پست، می‌شود.
تفاهمی حاصل است که عناوین مواد موافقتنامه حاضر معانی هیچ یک از مقررات آن را به نحوی از انحاء محدود نمی‌کند یا توسعه نمی‌دهد.
ماده ۲ – اعطای حقوق
1- هر طرف متعاهد جهت انجام سرویسهای هوایی بین‌المللی منظم به وسیله شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر حقوق زیر را به طرف‌متعاهد دیگر اعطاء می‌نماید .
الف – پرواز بدون فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر.
ب – توقف در سرزمین مذکور به منظورهای غیر حمل و نقل، و
پ – توقف در سرزمین مذکور به منظور سوار و پیاده کردن مسافر، بارگیری و تخلیه بار و پست وارد شده یا صادر شده به نقاطی در مسیرهای مشخص‌شده با رعایت مفاد این موافقتنامه و پیوست آن در حمل و نقل بین‌المللی در نقاط مشخص شده در جدول مسیر پیوست این موافقتنامه.
2- هیچ یک از مفاد این موافقتنامه نباید به نحوی تفسیر شود که به شرکت هواپیمایی یک طرف متعاهد این حق را اعطاء کند که در داخل سرزمین‌طرف متعاهد دیگر از نقطه‌ای به نقطه دیگر مبادرت به حمل مسافر، بار و پست در قبال مزد یا کرایه نماید.
3- در مناطقی که در آن مخاصمات مسلحانه جریان دارد و یا در اشغال نظامی است و نیز در مناطقی که تحت تأثیر مخاصمات مسلحانه یا اشغال‌نظامی قرار گرفته انجام سرویسهای موضوع این ماده منوط به تصویب مقام‌های صلاحیتدار مربوط خواهد بود.
هر طرف متعاهد می‌بایست بیشترین تلاش خود را برای ایجاد تسهیلات در جهت ادامه عملیات سرویسهای مذکور در صورت ضرورت از طریق‌برنامه‌ریزی مجدد متناسب مسیرها انجام دهد.
ماده ۳ – تعیین و اجازه
1- هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلامیه کتبی به طرف متعاهد دیگر، یک شرکت هواپیمایی را برای انجام سرویسهای مورد توافق در مسیرهای‌مشخص شده تعیین و هر شرکت هواپیمایی تعیین شده را حذف کند یا تغییر دهد.
2- پس از دریافت اعلامیه مذکور، مقامات صلاحیتدار طرف متعاهد دیگر با رعایت مفاد بندهای (۳) و (۴) ماده حاضر اجازه مقتضی را بدون تأخیر به‌شرکت هواپیمایی تعیین شده اعطاء خواهند کرد.
3- مقامات هواپیمایی یک طرف متعاهد می‌توانند از شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر بخواهند که مقامات مزبور را مجاب سازد که‌شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی که معمولاً به موجب مفاد کنوانسیون توسط آن مقامات در مورد سرویسهای هوایی بین‌المللی اعمال می‌گردد، دارا‌باشد.
4- هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد که مجاب نشده باشد، مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمایی تعیین شده، متعلق و در اختیار اتباع‌طرف متعاهد دیگر است از اعطای اجازه بهره‌برداری موضوع بند (۲) این ماده امتناع ورزد و یا هر شرطی را که برای اعمال حقوق مذکور در ماده (۲) این‌موافقتنامه توسط آن شرکت هواپیمایی تعیین شده لازم بداند، وضع نماید.
5- شرکت هواپیمایی تعیین شده می‌تواند در هر زمان پس از دریافت اجازه مندرج در بند (۲) فوق بهره‌برداری از سرویس دهی مورد توافق را آغاز کند‌مشروط بر آن که نرخی مطابق ضوابط ماده (۱۰) این موافقتنامه در مورد سرویسهای مزبور، وضع شده و مجری باشد.
ماده ۴ – تعلیق و لغو
1- هر طرف متعاهد می‌تواند در موارد مشروح زیر مجوز بهره‌برداری را لغو یا استفاده از حقوق مندرج در ماده (۲) این موافقتنامه را در مورد شرکت‌هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر معلق، یا هر شرطی را که برای استفاده از این حقوق لازم می‌داند وضع کند :
الف – در هر مورد چنانچه قانع نشود که مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمایی مذکور متعلق و در اختیار طرف متعاهدی که شرکت هواپیمایی‌را تعیین کرده یا اتباع طرف متعاهد مزبور می‌باشد.
ب – چنانچه شرکت هواپیمایی مذکور قوانین و یا مقررات طرف متعاهدی که این حقوق را اعطاء نموده است رعایت نکند.
پ – چنانچه شرکت هواپیمایی مذکور در انجام عملیات بهره‌برداری از مفاد این موافقتنامه تخطی کند.
2- لغو یا تعلیق یا وضع شرایط مذکور در بند (۱) این ماده جز در مواردی که برای جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و یا مقررات فوریت داشته باشد، فقط پس از مشورت با طرف متعاهد دیگر صورت خواهد گرفت.
ماده ۵ – شمول قوانین و مقررات
1- قوانین و مقررات یک طرف متعاهد در مورد ورود یا خروج هواپیماهایی که به امر هوانوردی بین‌المللی اشتغال دارند یا نیز قوانین و مقررات مربوط به بهره‌برداری و هوانوردی این قبیل هواپیماها مادام که برفراز یا داخل سرزمین آن طرف متعاهد می‌باشند، در مورد هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر اعمال خواهد شد.
2- قوانین و مقررات یک طرف متعاهد که ناظر به ورود، اقامت موقت و خروج مسافران، خدمه، بار یا پست از سرزمین آن می‌باشد از قبیل تشریفات‌ورود و خروج، مهاجرت، امنیت و همچنین مقررات گمرکی و بهداشتی در مورد مسافران، خدمه، بار یا محمولات پستی هواپیمای شرکت هواپیمایی‌تعیین شده طرف متعاهد دیگر مادام که در سرزمین مذکور باشند اعمال خواهد شد.
3- هر طرف متعاهد بنا به تقاضای طرف متعاهد دیگر نسخه‌ای از قوانین و مقررات مذکور در این ماده را در اختیار آن قرار خواهد داد.
4- شرکت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد حق دارد دفاتر نمایندگی خود را در سرزمین طرف متعاهد دیگر دایر نماید. در صورت تعیین عامل‌کل یا عامل فروش کل، نصب عامل مزبور براساس قوانین و مقررات مربوط هر طرف متعاهد صورت خواهد گرفت.
5- انتقال درآمدهای حاصل شده توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد طبق مقررات تسعیر ارزهای خارجی جاری در دو کشور‌صورت خواهد گرفت.
طرفهای متعاهد بیشترین تلاش خود را برای تسهیل انتقال درآمدهای حاصل شده پس از کسر هزینه‌ها به عمل خواهند آورد.
ماده ۶ – معافیت از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر عوارض
۱– هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهدی که سرویسهای بین‌المللی را انجام می‌دهد و مواد سوختی، روغن موتور، سایر مواد‌مصرفی فنی، وسایل یدکی، لوازم مورد نیاز جاری و خواربار موجود در هواپیماهای شرکت هواپیمایی یک طرف متعاهد که مجاز به استفاده از مسیرها‌و سرویسهای موضوع این موافقتنامه می‌باشند به هنگام ورود یا خروج از سرزمین طرف متعاهد دیگر براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی‌و سود بازرگانی، مالیاتها و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های مشابه ملی معاف خواهند بود حتی اگر مواد مذکور زمانی مورد استفاده‌قرار گیرد یا به مصرف برسد که هواپیماهای مزبور برفرار آن سرزمین در پرواز باشند.
۲– سوخت، روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی، لوازم مورد نیاز جاری و خواربار که توسط یک طرف متعاهد یا اتباع آن به سرزمین‌طرف متعاهد دیگر وارد شود و صرفاً به منظور استفاده در هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین شده آن طرف متعاهد باشد براساس عمل متقابل از‌پرداخت حقوق گمرکی، سود بازرگانی، هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض یا هزینه‌های ملی یا محلی معاف خواهد بود.
۳– سوخت، روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی و لوازم مورد نیاز جاری و خواربار که در سرزمین یک طرف متعاهد بار هواپیمای‌شرکت هواپیمایی طرف متعاهد دیگر می‌شود و در سرویسهای بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی و‌سود بازرگانی، مالیاتها و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض یا هزینه‌های ملی معاف خواهد بود.
۴– تجهیزات هوانوردی مورد نیاز جاری و همچنین مواد و کالاهای نگاهداری شده در هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد تنها‌با موافقت مقامات گمرکی طرف متعاهد دیگر در آن سرزمین قابل تخلیه است. در این صورت می‌توان آنها را تا زمانی که طبق مقررات گمرکی مجدداً‌صادر می‌شوند و یا ترتیب دیگری در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
۵– مسافران، اثاثیه مسافران و باری که از سرزمین یک طرف متعاهد در ترانزیت مستقیم قرار دارند و از حریمی که در فرودگاه بدین منظور اختصاص‌یافته خارج نمی‌شوند، فقط مشمول کنترل ساده‌ای خواهند بود.
اثاثیه مسافر و بار تا زمانی که در ترانزیت مستقیم است از حقوق گمرکی و سود بازرگانی و مالیاتهای مشابه دیگر معاف خواهد بود.
۶– اسناد رسمی حاوی نشانه رسمی شرکت هواپیمایی مانند برچسب چمدان، بلیط هواپیما، بارنامه، کارت اجازه ورود به هواپیما و جدول زمانبندی‌که به داخل سرزمین یک طرف متعاهد برای استفاده اختصاصی شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر وارد می‌شود، از کلیه حقوق گمرکی،سود بازرگانی و یا مالیاتها براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.
ماده ۷ – هزینه‌های فرودگاهی
1- هر طرف متعاهد می‌تواند در قبال استفاده از فرودگاه‌ها و سایر تأسیسات تحت کنترل خود هزینه‌های عادلانه و معقولی را وضع نماید یا اجازه وضع‌آن را بدهد. هر طرف متعاهد موافقت می‌نماید که در هر صورت هزینه‌های مذکور از آنچه هواپیمای خود که در سرویسهای مشابه بین‌المللی تردد‌می‌نماید و برای استفاده از چنین فرودگاه‌ها و تسهیلاتی می‌پردازد، تجاوز نکند.
2- هر طرف متعاهد مشاوره بین نهادهای مربوط اخذ عوارض خود و شرکتهای هواپیمایی تعیین شده که از خدمات و تسهیلات استفاده می‌نمایند را‌تشویق خواهد نمود. اطلاعیه مناسبی در مورد پیشنهاد تغییر در هزینه‌ها به استفاده کننده‌های مذکور ارائه خواهد شد تا آنها قادر باشند قبل از تجدیدنظر‌در هزینه‌ها نقطه نظرات خود را ارائه دهند.
ماده ۸ – مقررات ظرفیت و تصویب برنامه‌های پرواز
1- شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار خواهند بود تا بتوانند برای انجام سرویسهای مورد توافق در‌مسیرهای مشخص شده از فرصت‌های متساوی بهره‌مند باشند.
2- در انجام سرویسهای مورد توافق، شرکتهای هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد، منافع شرکت هواپیمایی طرف دیگر را مورد نظر قرار خواهد‌داد تا من‌غیرحق در سرویسهای طرف دیگر در تمام یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.
3- هدف اصلی از برقراری سرویسهای مورد توافق توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد، تأمین ظرفیت کافی با ضریب بار‌مناسب جهت رفع نیازمندی‌های جاری و پیش‌بینی شده معقول برای حمل مسافر و بار و پست بین سرزمین طرف متعاهد تعیین کننده شرکت‌هواپیمایی و سرزمین طرف متعاهد دیگر می‌باشد.
4- شرکت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد همچنین می‌تواند با رعایت اصول مندرج در بندهای (۱)، (۲) و (۳) این ماده، ظرفیتی را برای رفع‌نیازمندی‌های حمل و نقل بین سرزمین‌های کشورهای ثالث مندرج در جدول مسیر پیوست این موافقتنامه و سرزمین طرف متعاهد دیگر تأمین نماید.
5- ظرفیتی که عرضه می‌شود شامل تعداد سرویس‌ها و نوع هواپیماهای مورد استفاده شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد در‌سرویس‌های مورد توافق با رعایت اصول مندرج در بندهای (۱)، (۲) و (۳) این ماده مورد موافقت مقامات هواپیمایی قرار خواهد گرفت.
6- در صورت عدم توافق بین شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد، مسائل مندرج در بند (۵) فوق از طریق توافق بین مقامات هواپیمایی دو طرف متعاهد حل و فصل خواهد گردید. تا زمانی که این توافق حاصل نگردیده، ظرفیت عرضه شده توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده بدون‌تغییر باقی خواهد ماند.
7- شرکت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد، حداکثر سی (۳۰) روز قبل از شروع سرویس‌ها در مسیرهای مشخص‌شده، برنامه‌های پرواز را برای‌تصویب مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر تسلیم خواهد نمود.
در مورد تغییرات بعدی نیز به همین ترتیب قرار عمل خواهد شد. در موارد خاص یا در خصوص تقاضای پروازهای فوق‌العاده می‌توان این محدوده‌زمانی را با تصویب مقامات نامبرده کاهش داد.
ماده ۹ – شناسایی گواهینامه‌ها و پروانه‌ها
گواهینامه‌های قابلیت پرواز و گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی که توسط یک طرف متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی‌باشد، برای بهره‌برداری از مسیرها و سرویسهای موضوع این موافقتنامه، توسط طرف متعاهد دیگر معتبر شناخته خواهد شد، مشروط بر این که شرایط صدور یا اعتبار این گواهینامه‌ها یا پروانه‌های مزبور مساوی یا بیش از حداقل استانداردهایی باشد که به موجب کنوانسیون وضع شده یا خواهد شد در‌هر حال هر طرف متعاهد این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که در مورد پرواز از فراز سرزمین خود از شناسایی گواهینامه‌های صلاحیت و‌پروانه‌هایی که برای اتباع آن توسط طرف متعاهد دیگر یا هر دولت دیگری صادر شده یا معتبر شناخته شده خودداری نماید.
ماده ۱۰ – نرخ‌های حمل و نقل هوایی
1- نرخ‌های مورد اجرا توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد در سرویسهای مورد توافق در سطح معقولی خواهد بود که با توجه به‌کلیه عوامل مربوط از جمله هزینه بهره‌برداری و سود معقول و خصوصیات سرویس و نرخ‌های شرکتهای هواپیمایی دیگر که در تمام یا قسمتی از‌همان مسیرها سرویسهای منظم انجام می‌دهند و نیز منافع استفاده‌کنندگان حمل و نقل وضع می‌گردد.
2- نرخ‌های مورد اجرا توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده برای مسافران در مسیرهای مشخص شده طبق ماده (۲) این موافقتنامه منوط به تصویب‌مقامات هواپیمایی طرف متعاهدی که نقطه حرکت مسافرت (طبق اطلاعات مندرج در اسناد حمل و نقل) در آن واقع شده است، خواهد بود.
3- مقامات هواپیمایی صلاحیتدار تنها در صورتی می‌توانند از تصویب نرخ امتناع ورزند که نرخ طبق این معیارها نباشد. طرفهای متعاهد موافقت‌می‌کنند توجه ویژه‌ای به نرخ‌هایی نمایند که به دلیل این که به طور غیرمعقولی تبعیض آمیز، به علت سوء استفاده از موقعیت غالب بیش از اندازه بالا یا‌محدودکننده، یا به جهت یارانه مستقیم یا غیرمستقیم به طور ساختگی پایین به نظر می‌رسند یا زیان رساننده باشند، ممکن است قابل اعتراض باشند.
4- شرکتهای هواپیمایی تعیین شده، نرخها را لااقل یک ماه قبل از تاریخ پیش‌بینی شده اجرای آنها برای تصویب به مقامات هواپیمایی تسلیم‌خواهد کرد.
5- چنانچه مقامات هواپیمایی صلاحیتدار با نرخ تسلیم شده برای تصویب آن موافقت ننمایند، شرکت هواپیمایی مربوط را ظرف مدت (۲۱) روز پس‌از تاریخ تسلیم نرخ، آگاه خواهد نمود. در این صورت، نرخ مزبور اعمال نخواهد شد. نرخ اعمال شده تا زمانی که نرخ جدید جایگزین آن شود کماکان‌اعمال خواهند شد.
6- تا زمان تصمیم مقام هواپیمایی صلاحیتدار، شرکتهای هواپیمایی مربوط می‌توانند، بازاریابی، تبلیغات و فروش نرخ‌های پیشنهادی برای حمل را‌که قرار است در تاریخ پیشنهادی کارایی یا پس از آن شروع شود، انجام دهند به شرط آن که مراتب مشروط به تصویب دولت باشد.
ماده ۱۱ – امنیت هوانوردی
۱– طرفهای متعاهد در راستای حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بین‌الملل تأکید می‌نمایند که تعهد آنها در قبال یکدیگر در خصوص حفظ امنیت هواپیمایی کشوری در برابر اعمال مداخله گرایانه غیرقانونی، جزء لاینفک این موافقتنامه را تشکیل می‌دهد.
طرفهای متعاهد بدون تحدید کلیت حقوق و تعهداتی که به موجب حقوق بین‌الملل به عهده دارند، به ویژه طبق مفاد کنوانسیون راجع به جرایم و‌برخی اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما امضاء شده در توکیو به تاریخ ۲۳/۶/۱۳۴۲ هجری شمسی مطابق با ۱۴ سپتامبر ۱۹۶۳ میلادی، کنوانسیون راجع‌به جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیما امضاء شده در لاهه به تاریخ ۲۵/۹/۱۳۴۹ هجری شمسی مطابق با ۱۶ دسامبر ۱۹۷۰ میلادی و کنوانسیون‌راجع به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری امضاء شده در مونترال به تاریخ ۱/۷/۱۳۵۰ هجری شمسی مطابق با ۲۳ سپتامبر۱۹۷۱ میلادی و هر گونه موافقتنامه دیگری که ناظر بر امنیت هواپیمایی کشوری بوده و در مورد هر دو طرف متعاهد الزام‌آور باشد، عمل خواهند کرد.
۲– طرفهای متعاهد حسب تقاضا، کلیه مساعدت‌های لازم را به یکدیگر جهت جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیماهای کشوری و سایر اعمال‌غیرقانونی علیه امنیت این هواپیماها، مسافران و خدمه آنها، فرودگاه‌ها و تأسیسات هوانوردی و هر نوع تهدید دیگر علیه امنیت هواپیمایی کشوری به‌عمل خواهند آورد.
۳– طرفهای متعاهد باید در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی مصوب سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری که به عنوان ضمائم کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی که مقررات امنیتی مزبور در مورد طرفهای متعاهد قابل اجراست عمل نمایند.هریک از طرفهای متعاهد باید از متصدیان هواپیماهایی که محل ثبت آن هواپیماها یا محل اصلی کار و یا اقامت دائمی متصدیان آنها در سرزمین وی‌واقع شده و نیز از متصدیان فرودگاههای واقع در سرزمین خود بخواهد که مطابق مقررات هوانوردی مزبور عمل کنند.
۴– هر طرف متعاهد می‌تواند از متصدیان هواپیماها بخواهد که مقررات امنیت هوانوردی مورد اشاره در بند (۳) فوق را که طرف متعاهد دیگر برای‌ورود به سرزمین خود، خروج از آن یا در مدت توقف در آنجا مقرر کرده است، رعایت کنند. هر طرف متعاهد باید اطمینان حاصل کند که در سرزمین آن‌اقدامات کافی برای حفاظت از هواپیماها و بازرسی مسافران ، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثیه مسافر، بار و خواربار هواپیما پیش از سوار شدن مسافران‌یا بارگیری و به هنگام آن به نحو مؤثر انجام می‌شود. همچنین هر طرف متعاهد باید هر درخواستی را که طرف متعاهد دیگر برای انجام اقدامات امنیتی‌ویژه معقول جهت مقابله با یک تهدید خاص به عمل آورد، با نظر مساعد مورد توجه قرار دهد.
۵ – هرگاه هواپیماهای کشوری به طور غیرقانونی تصرف شود و یا اعمال غیرقانونی دیگری علیه امنیت این هواپیماها، مسافران و خدمه آن، فرودگاه‌ها‌یا تأسیسات هوانوردی صورت پذیرد، یا تهدیدی در این مورد انجام گیرد، طرفهای متعاهد باید از طریق تسهیل ارتباطات و اتخاذ تصمیم تدابیر مناسب‌دیگر به منظور ختم سریع حادثه یا خنثی کردن تهدید مزبور که متناسب با حداقل احتمال به خطر افتادن جان افراد باشد به یکدیگر یاری رسانند.
ماده ۱۲ – ایمنی
1 – هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمان در رابطه با استانداردهای ایمنی در هر زمینه مربوط به خدمه پرواز، هواپیما یا فعالیت پروازی آنها که‌طرف متعاهد دیگر اتخاذ کرده است، تقاضای مشاوره نماید. چنین مشاوره‌ای ظرف مدت سی روز از درخواست مزبور انجام خواهد شد.
2 – در صورتی که پس از مشاوره مزبور یک طرف متعاهد ملاحظه کند که طرف متعاهد دیگر استانداردهای ایمنی را در هر یک از موارد مزبور که دست‌کم برابر با حداقل استانداردهای وضع شده در آن زمان به موجب کنوانسیون است بطور مؤثر حفظ و اجرا نمی‌کند، طرف متعاهد نخست، طرف متعاهد‌دیگر را از یافته‌های مزبور و اقداماتی که برای تطبیق با حداقل استانداردهای مزبور ضروری به نظر می‌رسد مطلع خواهد نمود و طرف متعاهد دیگر‌اقدام اصلاحی مناسب را اتخاذ خواهد نمود.
3 – مقامات مربوط هر طرف متعاهد حق دارند بدون تأخیر غیرمنطقی هواپیمای طرف متعاهد دیگر را در هنگام نشستن یا خروج مورد تفحص قرار‌داده و مدارک و اسناد دیگری که در کنوانسیون شرح داده شده و شرایط ظاهری هواپیما و همچنین تجهیزات آن را مورد بازرسی قرار دهند.
ماده ۱۳ – تسلیم آمار
مقامات هواپیمائی هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام شده در سرویسهای مورد توافق توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده‌خود به سرزمین طرف متعاهد دیگر یا از آن سرزمین را که معمولاً توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده برای مقامات هواپیمائی ملی خود تهیه و به آنها‌ارائه می‌گردد، بنابر تقاضا در اختیار مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر قرار خواهند داد. ارائه هر گونه اطلاعات اضافی آماری حمل و نقل مورد‌درخواست مقامات هواپیمائی یک طرف متعاهد از مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر منوط به مذاکره و توافق طرفهای متعاهد خواهد بود.
ماده ۱۴ – مشاوره و اصلاح
1 – هر طرف متعاهد یا مقامات هواپیمائی آن می‌توانند در هر زمان از طرف متعاهد دیگر یا مقامات هواپیمائی. آن تقاضای مشاوره نمایند.
2 – مشاوره مورد تقاضای یک طرف متعاهد یا مقامات هواپیمائی آن ظرف مدت شصت روز از تاریخ دریافت تقاضا آغاز خواهد شد.
3 – هر گونه اصلاح این موافقتنامه پس از آنکه دو طرف متعاهد انجام تشریفات قانون اساسی خود مربوط به انعقاد و لازم‌الاجرا شدن موافقتنامه‌های‌بین‌المللی را به یکدیگر اطلاع داده باشند، لازم‌الاجراء خواهد شد.
4 – علی‌رغم مفاد بند (۳) اصلاح جدول مسیر پیوست این موافقتنامه می‌تواند بطور مستقیم بین مقامات هواپیمائی طرف های متعاهد مورد توافق قرار‌گیرد. این اصلاحات پس از تأیید از طریق تبادل یادداشت دیپلماتیک لازم الاجراء خواهد گردید.
ماده ۱۵ – حل اختلافات
۱ – هرگاه در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه و پیوست (پیوستهای) آن بین طرفهای متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفهای متعاهد در مرحله نخست‌اهتمام خواهند کرد که اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند.
۲ – هرگاه طرف های متعاهد نتوانند اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل کنند، می‌توانند با توافق موضوع را جهت کسب نظر مشورتی به هر شخص یا‌هیأتی ارجاع کنند.
۳ – چنانچه طرفهای متعاهد به موجب بندهای (۱) و (۲) فوق در مورد حل اختلاف به نتیجه نرسند هر یک از طرفهای متعاهد می‌تواند با رعایت‌قوانین و مقررات مربوط خود، ضمن ارسال اطلاعیه‌ای برای هر طرف متعاهد دیگر موضوع را به یک هیأت داوری سه نفره مرکب از دو داور منتخب‌طرفهای متعاهد و یک سرداور ارجاع نماید. در صورت ارجاع امر به داوری، هر یک از طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاریخ دریافت‌اطلاعیه ارجاع اختلاف به داوری از طریق دیپلماتیک، نسبت به معرفی یک داور اقدام می‌کند و داوران منتخب طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت روز‌از تاریخ آخرین انتخاب ، سر داور را تعیین خواهند کرد. چنانچه هر یک از طرفهای متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعیین نکند و یا داوران‌منتخب ظرف مدت مذکور، در مورد انتخاب سر داور به توافق نرسند، هریک از طرفهای متعاهد می‌تواند از رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی‌کشوری بخواهد که حسب مورد داور طرف ممتنع یا سر داور را تعیین نماید.
سر داور باید در هر صورت تابعیت کشوری را دارا باشد که در زمان انتخاب با طرفهای متعاهد روابط دیپلماتیک دارد.
۴ – در مواردی که سر داور باید توسط رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری تعیین شود چنانچه رئیس شورای سازمان بین‌المللی‌هواپیمائی کشوری از انجام وظیفه معذور یا تبعه یکی از طرفهای متعاهد باشد، انتصاب توسط معاون رئیس انجام خواهد شد و چنانچه معاون رئیس‌نیز از انجام وظیفه مذکور معذور یا تبعه یکی از طرفهای متعاهد باشد، این انتصاب توسط عضو ارشد شورا که تابعیت هیچیک از طرفهای متعاهد را‌نداشته باشد، انجام خواهد شد.
۵ – هیأت داوری با توجه به سایر مواردی که طرفهای متعاهد توافق نموده‌اند آئین و محل داوری را تعیین خواهد نمود.
۶ – تصمیمات هیأت داوری برای طرفهای متعاهد لازم‌الاتباع است.
۷ – مخارج داوری، شامل هزینه‌ها و دستمزدهای داوران به نسبت مساوی توسط طرفهای متعاهد پرداخت خواهد گردید. هر گونه مخارجی که توسط شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری در رابطه با نصب سرداور و یا داور طرف ممتنع به شرح مندرج در بند (۳) این ماده به وجود آید بعنوان‌بخشی از هزینه‌های داوری محسوب خواهد گردید.
ماده ۱۶ – فسخ
هرطرف متعاهد می‌تواند در هر زمان قصد خود را مبنی بر فسخ این موافقتنامه طی اطلاعیه کتبی به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید. این اطلاعیه‌همزمان به آگاهی سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری نیز خواهد رسید و در این صورت موافقتنامه دوازده ماه پس از اعلام دریافت اطلاعیه فسخ‌توسط طرف متعاهد دیگر فسخ شده تلقی خواهد شد، مگر آنکه اطلاعیه فسخ قبل از انقضای این مدت با تراضی طرفهای متعاهد مسترد شود. هرگاه‌طرف متعاهد دیگر دریافت اطلاعیه فسخ را اعلام نکند، اطلاعیه مزبور چهارده روز پس از
وصول آن به سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری دریافت شده تلقی خواهد شد.
ماده ۱۷ – مطابقت با کنوانسیون‌های چند جانبه
چنانچه کنوانسیون عمومی یا موافقتنامه چندجانبه حمل و نقل هوائی در مورد هر دو طرف متعاهد لازم‌الاجرا گردد، این موافقتنامه و‌پیوست(پیوستهای) آن به نحوی اصلاح خواهد شد تا با مفاد مقررات کنوانسیون یا موافقتنامه مزبور تطبیق نماید.
ماده ۱۸ – ثبت
این موافقتنامه و پیوست (پیوستهای) آن و هر گونه اصلاحیه آن نزد سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری به ثبت خواهد رسید.
ماده ۱۹ – لازم‌الاجرا شدن
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد دیگر مبنی بر اینکه اقدامات لازم را طبق قوانین و مقررات خود برای‌لازم‌الاجرا شدن این موافقتنامه، به عمل آورده است مورد اجراء گذارده خواهد شد.
با تأیید مفاد این موافقتنامه ، نمایندگان تام‌الاختیار امضاء کننده زیر که از طرف دولت‌های متبوع خود مجاز می‌باشند این موافقتنامه را در یک مقدمه و‌نوزده ماده ویک پیوست امضاء نمودند.
این موافقتنامه در تهران در تاریخ سوم دی ماه ۱۳۷۹ هجری شمسی برابر با ۲۳ دسامبر ۲۰۰۰ میلادی در دو نسخه اصلی به زبانهای فارسی ، سینهالی و‌انگلیسی که هر سه متن دارای اعتبار یکسان می‌باشد، تنظیم گردید.
در صورت اختلاف در متون، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.
از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران
از طرف دولت جمهوری دمکراتیک سوسیالیستی سریلانکا
پیوست
۱ – مسیرهائی که ممکن است توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده جمهوری اسلامی ایران مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
| نقاط مبدأ | نقاط واسط | نقاط مقصد | نقاط ماوراء |
| نقاطی در ایران | هر نقطه | نقاطی در سریلانکا | هر نقطه |
۲ – مسیرهائی که ممکن است توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده دولت جمهوری دمکراتیک سوسیالیستی سریلانکا مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
| نقاط مبدأ | نقاط واسط | نقاط مقصد | نقاط ماوراء |
| نقاطی درسریلانکا | هر نقطه | نقاطی در ایران | هر نقطه |
تذکر
1 – هر شرکت هواپیمائی تعیین شده می‌تواند نقاط واسط و نقاط ماورای مشخص شده در پیوست موافقتنامه حاضر را در شرایطی مورد بهره‌برداری‌قرار دهد که حق بهره‌برداری از آزادی پنجم حمل و نقل بین اینگونه نقاط و سرزمین طرف متعاهد دیگر اعمال نگردد مگر اینکه در این مورد بین دو‌طرف متعاهد براساس توصیه‌های شرکتهای هواپیمائی تعیین شده توافقی بعمل آمده باشد.
2 – از نقاط واسط و نقاط ماوراء در هر یک از مسیرهای مشخص شده می‌توان به اختیار شرکت هواپیمائی تعیین شده در هر پرواز یا کلیه پروازها‌صرفنظر نمود.
3 – در صورت بهره‌برداری یک طرفه شرکت هواپیمائی تعیین شده یک طرف متعاهد، اعمال حقوق آزادی پنجم حمل و نقل (چنانچه طبق بند (۱) فوق‌تجویز شده باشد) براساس موافقتنامه بازرگانی بین شرکتهای هواپیمائی تعیین شده دو طرف متعاهد خواهد بود.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و نوزده ماده و یک پیوست در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ پنجم تیرماه‌یکهزار و سیصد و هشتاد مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۰/۴/۱۳۸۰ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی- مهدی کروبی