قانون موافقتنامه حمل و نقل هوايي دو جانبه بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري بلا روس مصوب 1380,05,14
ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوايي دو جانبه بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري بلا روس مشتمل بر يك مقدمه و هجده ماده و يك پيوست به شرح ضميمه تصويب و اجازه مبادله اسناد آن داده مي‌شود.
بسم‌الله الرحمن الرحيم
موافقتنامه حمل و نقل هوايي دو جانبه بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري بلا روس
مقدمه
دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري بلا روس
كه عضو كنوانسيون هواپيمائي كشوري بين‌المللي مورخ 16 آذر ماه 1323 هجري شمسي برابر با 7 دسامبر 1944 ميلادي مي‌باشند و از اين پس طرف‌هاي متعاهد ناميده مي‌شوند، به منظور تأسيس و بهره برداري از سرويس‌هاي هوايي منظم في‌مابين و ماوراء سرزمين‌هاي كشورهاي طرف‌هاي متعاهد به شرح زير موافقت كردند :
ماده 1 – تعاريف :
از نظر اين موافقتنامه :
الف – اصطلاح «كنوانسيون» به كنوانسيون هواپيمايي كشوري بين‌المللي كه در تاريخ 16 آذر ماه 1323 هجري شمسي برابر 7 دسامبر 1944 ميلادي در شيكاگو براي امضاء مفتوح گرديد، اطلاق مي‌شود و شامل اصلاحات كنوانسيون كه به موجب ماده)94) آن تصويب شده و براي طرف‌هاي متعاهد لازم‌الاجراء گرديده و نيز ضمائم كنوانسيون و اصلاحات آنها كه به موجب ماده (90) آن به تصويب رسيده و براي طرف‌هاي متعاهد لازم‌الاجراء شده‌است، خواهد بود.
ب – اصطلاح «مقامات هواپيمائي» در مورد جمهوري اسلامي ايران به «رئيس سازمان هواپيمائي كشوري» و هر شخص يا سازماني كه مجاز به انجام وظايف فعلي آن سازمان باشد اطلاق مي‌گردد و در مورد دولت جمهوري بلاروس به كميته هواپيمايي كشوري و هر شخص يا سازماني كه مجاز به‌انجام وظايف فعلي آن كميته باشد، اطلاق مي‌گردد.
پ – اصطلاح «شركت هواپيمائي تعيين شده» به يك يا چند شركت هواپيمائي اطلاق مي‌شود كه به موجب مفاد ماده (3) موافقتنامه حاضر تعيين شوند‌و اجازه فعاليت بيابند.
ت – اصطلاح «ظرفيت» در مورد يك هواپيما به ميزان بارگيري مؤثر آن هواپيما در يك مسير يا قسمتي از مسير و اصطلاح «ظرفيت» در مورد «سرويس توافق شده» به حاصل ضرب ظرفيت هواپيما در چنين سرويسي در دفعات پرواز هواپيماي مزبور طي زمان معين در تمام يا قسمتي از مسير، اطلاق مي‌شود.
ث – اصطلاح «سرزمين» در مورد هر يك از طرف‌هاي متعاهد به مناطق خشكي و آبي كه تحت حاكميت آن كشور قرار دارد، اطلاق و شامل فضاي محاذي آنها نيز مي‌شود.
ج – اصطلاحات «سرويس هوائي»، «سرويس هوائي بين‌المللي» ، «شركت هواپيمائي» و «توقف منظورهاي غير حمل و نقل» داراي همان معاني است كه در ماده (96) كنوانسيون براي آنها ذكر شده است.
چ – اصطلاح «نرخ» به قيمتي اطلاق مي‌شود كه براي حمل مسافر، بار همراه و غير همراه پرداخت گردد و شامل شرايطي كه به موجب آن قيمت‌هاي مزبور اعمال مي‌شود از جمله قيمت‌ها و شرايط مقرر براي نمايندگي‌ها و ساير خدمات جنبي به استثناء دستمزدها و شرايط حمل پست، مي‌باشد.
ماده 2 – اعطاي حقوق :
1– هر طرف متعاهد جهت انجام سرويس‌هاي هوائي بين‌المللي منظم به وسيله شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر حقوق زير را به طرف متعاهد ديگر اعطاء مي‌نمايد :
الف – پرواز بدون فرود از فراز سرزمين كشور طرف متعاهد ديگر،
ب – توقف در سرزمين مذكور به منظورهاي غير حمل و نقل، و
پ – توقف در سرزمين مذكور به منظور سوار و پياده كردن مسافر، بارگيري و تخليه بار و پست در حمل و نقل بين‌المللي در نقاط مشخص شده در‌جدول مسير پيوست اين موافقتنامه.
2– استفاده از حقوق حمل و نقل در نقاط واسط و ماوراء مندرج در جدول مسير پيوست اين موافقتنامه مشروط به مذاكره و موافقت شركتهاي‌هواپيمايي تعيين شده طرف‌هاي متعاهد و تصويب مقامات هواپيمائي آنها خواهد بود.
3– هيچ يك از مقررات اين موافقتنامه نبايد به نحوي تفسير شود كه به شركت هواپيمائي يك طرف متعاهد اين حق را اعطاء كند كه در داخل سرزمين كشور طرف متعاهد ديگر از نقطه‌اي به نقطه ديگر در سرزمين كشور طرف متعاهد ديگر مبادرت به حمل مسافر، بار يا پست در قبال مزد يا كرايه نمايد .
4– در مناطقي كه در آن مخاصمات مسلحانه جريان دارد و يا در اشغال نظامي است و نيز در مناطقي كه تحت تأثير مخاصمات مسلحانه يا اشغال‌نظامي قرار گرفته انجام سرويس‌هاي موضوع اين ماده منوط به تصويب مقامهاي صلاحيتدار مربوط خواهد بود.
ماده 3 – تعيين و اجازه :
1– هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلاميه كتبي به طرف متعاهد ديگر يك يا چند شركت هواپيمائي را براي انجام سرويس‌هاي مورد توافق در‌مسيرهاي مشخص شده تعيين، و هر شركت هواپيمائي تعيين شده را حذف كند يا تغيير دهد.
2– پس از دريافت اعلاميه مذكور در بند (1) مقامات صلاحيتدار طرف متعاهد ديگر بايد با رعايت مفاد بندهاي (3) و (4) اين ماده اجازه مقتضي را‌بدون تأخير به شركت هواپيمائي تعيين شده مزبور اعطاء كنند.
3– مقامات هواپيمائي يك طرف متعاهد مي‌توانند از شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر بخواهند كه آنان را مجاب سازد كه شرايط مقرر‌در قوانين و مقرراتي را كه معمولاً به موجب مفاد كنوانسيون توسط آن مقامات در مورد سرويس‌هاي هوائي بين‌المللي اعمال مي‌گردد دارا باشد.
4– هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد كه مجاب نشده باشد مالكيت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپيمائي تعيين شده متعلق و در اختيار طرف متعاهد ديگر يا اتباع آن كشور است از اعطاي اجازه بهره برداري موضوع بند (2) اين ماده امتناع ورزد و يا هر شرطي را كه براي اعمال حقوق مذكور در ماده (2) اين موافقتنامه توسط آن شركت هواپيمائي تعيين شده لازم بداند وضع نمايد.
5– شركت هواپيمائي تعيين شده مي‌تواند در هر زمان پس از دريافت اجازه مندرج در بند (2) فوق، بهره برداري از سرويس‌هاي مورد توافق را آغاز كند مشروط بر آن كه نرخي مطابق ضوابط ماده (10 (اين موافقتنامه در مورد سرويس‌هاي مزبور وضع شده و مجري باشد.
ماده 4 – تعليق و لغو :
1– هر طرف متعاهد مي‌تواند در موارد مشروح زير مجوز بهره برداري را لغو يا استفاده از حقوق مندرج در ماده (2) اين موافقتنامه را در مورد شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر معلق، يا هر شرطي را كه براي استفاده از اين حقوق لازم مي‌داند وضع كند:
الف – چنانچه قانع نشود كه مالكيت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپيمائي مذكور متعلق و در اختيار طرف متعاهد ديگر يا اتباع كشور وي مي‌باشد، يا
ب – چنانچه شركت هواپيمائي مذكور قوانين و يا مقررات كشور طرف متعاهدي كه اين حقوق را اعطاء نموده است رعايت نكند، يا
پ – چنانچه شركت هواپيمائي مذكور در انجام عمليات بهره برداري از مفاد اين موافقتنامه تخطي كند.
2– لغو يا تعليق يا وضع شرايط مذكور در بند (1) اين ماده جز در مواردي كه براي جلوگيري از نقض بيشتر قوانين و يا مقررات و يا مفاد اين موافقتنامه فوريت داشته باشد، فقط پس از مشورت با طرف متعاهد ديگر صورت خواهد گرفت.
اين مشورت بين مقامات هواپيمائي پس از دريافت درخواست انجام آن در اسرع وقت شروع خواهد شد.
ماده 5 – شمول قوانين و مقررات :
1– قوانين و مقررات كشور هر طرف متعاهد در مورد ورود يا خروج هواپيماهائي كه به امر هوانوردي بين‌المللي اشتغال دارند و نيز قوانين و مقررات مربوط به بهره برداري و هوانوردي اين قبيل هواپيماها مادام كه بر فراز يا داخل سرزمين آن طرف متعاهد مي‌باشند، در مورد هواپيماهاي شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر اعمال خواهد شد.
2– قوانين و مقررات كشور هر طرف متعاهد كه ناظر به ورود، اقامت موقت و خروج مسافرين، خدمه، بار يا پست از سرزمين آن مي‌باشد از قبيل تشريفات ورود و خروج، مهاجرت و همچنين مقررات گمركي و بهداشتي در مورد مسافرين، خدمه، بار يا محصولات پستي هواپيماي شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر مادام كه در سرزمين مذكور باشند اعمال خواهد شد.
3– هر طرف متعاهد بنا به تقاضاي طرف متعاهد ديگر نسخه‌اي از قوانين و مقررات مذكور در اين ماده را در اختيار آن قرار خواهد داد.
4– شركت هواپيمائي تعيين شده هر طرف متعاهد حق دارد دفتر نمايندگي خود را در سرزمين كشور طرف متعاهد ديگر داير نمايد و يا اينكه براي خود يك عامل كل يا عامل فروش كل تعيين كند. نصب عامل كل يا عامل فروش كل براساس قوانين و مقررات كشور طرف متعاهد ديگر صورت خواهد گرفت.
5– انتقال درآمدهاي حاصله توسط شركتهاي هواپيمائي تعيين شده هر طرف متعاهد طبق مقررات تسعير ارزهاي خارجي طرف متعاهد ديگر و پس‌از كسر هزينه‌ها صورت خواهد گرفت. چنين انتقالي بايد براساس مفاد موافقتنامه مربوط به مسائل مالي طرف‌هاي متعاهد صورت پذيرد. در صورت‌عدم وجود چنين موافقتنامه‌اي و يا مفاد مربوط در آن، انتقال بايد براساس قوانين و مقررات كشوري باشد كه درآمدها در آن دريافت مي‌گردد.
ماده 6 – معافيت از حقوق گمركي و سود بازرگاني و ساير عوارض مشابه :
1– هواپيماهاي شركتهاي هواپيمائي تعيين شده كه سرويس‌هاي هوائي بين‌المللي را انجام مي‌دهند همين طور تجهيزات هوانوردي مورد نياز جاري آنها، وسائل يدكي از جمله موتورها، مواد مصرفي فني، ذخائر سوختي و روغن موتور، خواربار موجود در چنين هواپيمايي از ماليات‌ها، سود بازرگاني، حقوق گمركي و عوارض در هنگام ورود به سرزمين كشور طرف متعاهد ديگر معاف خواهند بود حتي اگر لوازم، مواد و ملزومات مذكور زماني مورد استفاده قرار گيرد يا به مصرف برسد كه هواپيماي مزبور بر فراز آن سرزمين در پرواز باشد.
2– سوخت، روغن موتور، ساير مواد مصرفي فني، وسايل يدكي، لوازم مورد نياز جاري و خواربار كه توسط يك طرف متعاهد يا اتباع آن به سرزمين كشور طرف متعاهد ديگر وارد شود و صرفاً به منظور استفاده در هواپيماهاي شركت هواپيمائي تعيين شده آن طرف متعاهد باشد براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمركي و سود بازرگاني و هزينه‌هاي بازرسي و ساير عوارض و هزينه‌هاي ملي و محلي معاف خواهد بود.
3– سوخت، روغن موتور، ساير مواد مصرفي فني، لوازم يدكي، تجهيزات مورد نياز جاري و خواربار كه در سرزمين كشور يك طرف متعاهد بار‌هواپيماهاي شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر مي‌شود و در سرويس‌هاي بين‌المللي مورد استفاده قرار مي‌گيرد براساس عمل متقابل از‌پرداخت حقوق گمركي و سود بازرگاني، ماليات‌ها و هزينه‌هاي بازرسي و ساير عوارض و هزينه‌هاي ملي و محلي معاف خواهد بود.
4– تجهيزات هوانوردي مورد نياز جاري، و همچنين مواد و كالاهاي نگاهداري شده در هواپيماهاي شركت هواپيمائي تعيين شده هر طرف متعاهد تنها با موافقت مقامات گمركي كشور طرف متعاهد ديگر در آن سرزمين قابل تخليه است. در اين صورت مي‌توان آنها را تا زماني كه طبق قوانين و مقررات گمركي مجدداً صادر مي‌شوند و يا ترتيب ديگري در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
5– مسافران، اثاثيه مسافران و باري كه از سرزمين كشور يك طرف متعاهد در ترانزيت مستقيم قرار دارند و از حريمي كه در فرودگاه بدين منظور‌اختصاص يافته خارج نمي‌شوند، فقط مشمول كنترل ساده‌اي خواهند بود. اثاثيه مسافر و باري كه در ترانزيت مستقيم از سرزمين كشور هر يك از طرف‌هاي متعاهد است از ماليات‌ها، سود بازرگاني، حقوق گمركي و عوارض معاف خواهد بود.
6– اسناد رسمي حاوي آرم رسمي شركت هواپيمائي مانند بر چسب چمدان، بليط هواپيما، بارنامه، كارت اجازه ورود به هواپيما و جدول زمان بندي كه به داخل سرزمين كشور هر طرف متعاهد براي استفاده اختصاصي شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر وارد مي‌شود، از كليه حقوق گمركي و سود بازرگاني و يا ماليات‌ها براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.
ماده 7 – تسهيلات و هزينه‌هاي فرودگاهي :
1– هر يك از طرف‌هاي متعاهد در سرزمين كشور خود فرودگاه يا فرودگاههائي را جهت استفاده شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر در‌مسير مشخص شده تعيين خواهد كرد و تسهيلات ارتباطي، هوانوردي، هواشناسي و ساير خدماتي را كه براي بهره برداري سرويس‌هاي مورد توافق لازم است در اختيار شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر قرار خواهد داد.
2– هريك از طرف‌هاي متعاهد مي‌تواند در قبال استفاده هواپيماهاي شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر از فرودگاهها و ساير تأسيسات آن هزينه‌هاي عادلانه و معقولي دريافت دارد، مشروط بر آنكه ميزان اين هزينه‌ها از آنچه شركتهاي حمل و نقل هوائي آن كه در سرويس‌هاي مشابه بين‌المللي تردد مي‌كنند، براي استفاده از چنين فرودگاه و تأسيساتي مي‌پردازند، تجاوز نكند.
ماده 8 – مقررات ظرفيت و تصويب برنامه‌هاي پرواز :
1– شركتهاي هواپيمائي تعيين شده طرف‌هاي متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار خواهند بود تا بتوانند براي انجام سرويس‌هاي مورد توافق در‌مسيرهاي مشخص شده از فرصت‌هاي متساوي بهره مند باشند.
2– در انجام سرويس‌هاي مورد توافق، شركتهاي هواپيمائي تعيين شده هر طرف متعاهد، منافع شركت هواپيمائي طرف ديگر را مورد نظر قرار خواهد داد تا من غير حق در سرويس‌هاي طرف ديگر در تمام يا قسمتي از همان مسيرها اثر نامطلوب ايجاد نشود.
3– هدف اصلي از برقراري سرويس‌هاي مورد توافق توسط شركتهاي هواپيمائي تعيين شده طرف‌هاي متعاهد، تأمين ظرفيت كافي با ضريب بار مناسب جهت رفع نيازمندي‌هاي جاري و پيش بيني شده معقول براي حمل مسافر و بار و پست بين سرزمين كشور طرف متعاهد تعيين كننده شركت هواپيمائي و سرزمين كشور طرف متعاهد ديگر مي‌باشد.
4– شركت هواپيمائي تعيين شده هر طرف متعاهد همچنين مي‌تواند با رعايت اصول مندرج در بندهاي (1)، (2) و (3) اين ماده، ظرفيتي را براي رفع نيازمندي‌هاي حمل و نقل بين سرزمين‌هاي كشورهاي ثالث مندرج در جدول مسير پيوست اين موافقتنامه و سرزمين كشور طرف متعاهد ديگر تأمين نمايد.
5– ظرفيتي كه عرضه مي‌شود شامل تعداد سرويس‌ها و نوع هواپيماهاي مورد استفاده شركتهاي هواپيمائي تعيين شده طرف‌هاي متعاهد در‌سرويس‌هاي مورد توافق مي‌تواند از سوي شركتهاي هواپيمائي تعيين شده پيشنهاد شود. پيشنهاد فوق پس از مذاكره و تبادل نظر بين شركتهاي هواپيمائي تعيين شده با رعايت اصول مندرج در بندهاي (1)، (2) و (3) اين ماده ارائه خواهد شد. ظرفيت مذكور با تصويب مقامات هواپيمائي طرف‌هاي متعاهد تعيين و اجراء خواهد شد.
6– در صورت عدم توافق بين شركتهاي هواپيمائي تعيين شده طرف‌هاي متعاهد، مسائل مندرج در بند (5) از طريق توافق بين مقامات هواپيمائي دو‌طرف متعاهد حل و فصل خواهد گرديد، تا زماني كه اين توافق حاصل نگرديده، ظرفيت عرضه شده توسط شركتهاي هواپيمائي تعيين شده بدون‌تغيير باقي خواهد ماند.
7– شركت هواپيمائي تعيين شده هر طرف متعاهد، حداكثر سي (30) روز قبل از شروع سرويس‌ها در مسيرهاي مشخص شده، برنامه‌هاي پرواز را براي تصويب مقامات هواپيمائي طرف متعاهد ديگر تسليم خواهد نمود. در مورد تغييرات بعدي نيز به همين ترتيب عمل خواهد شد. در موارد خاص مي‌توان اين محدوده زماني را با تصويب مقامات نامبرده تغيير داد.
ماده 9 – شناسائي گواهينامه‌ها و پروانه‌ها:
گواهينامه‌هاي قابليت پرواز و گواهينامه‌هاي صلاحيت و پروانه‌هايي كه توسط يك طرف متعاهد صادر شده يا اعتبار يافته و هنوز به قوت خود باقي باشد، براي بهره برداري از مسيرها و سرويس‌هاي موضوع اين موافقتنامه، توسط طرف متعاهد ديگر معتبر شناخته خواهد شد، مشروط بر اين كه شرايط صدور يا اعتبار گواهينامه‌ها و پروانه‌هاي مزبور مساوي يا بيش از حداقل استانداردهائي باشد كه به موجب كنوانسيون وضع شده يا خواهد شد. در هر حال هر طرف متعاهد اين حق را براي خود محفوظ مي‌دارد كه در مورد پرواز از فراز سرزمين كشور خود از شناسائي گواهينامه‌هاي صلاحيت و‌پروانه‌هايي كه براي اتباع آن كشور توسط طرف متعاهد ديگر يا هر دولت ديگري صادر شده يا معتبر شناخته شده خودداري نمايد.
ماده 10 – نرخ‌هاي حمل و نقل هوائي :
1– نرخ‌هاي مورد اجراء توسط شركتهاي هواپيمائي تعيين شده طرف‌هاي متعاهد در سرويس‌هاي مورد توافق در سطح معقولي خواهد بود كه با توجه به كليه عوامل مربوط از جمله هزينه‌هاي بهره برداري و سود معقول و خصوصيات سرويس و نرخ‌هاي شركتهاي هواپيمائي ديگر كه در تمام يا قسمتي از همان مسيرها سرويس‌هاي منظم انجام مي‌دهند وضع مي‌گردد.
2– نرخ‌هاي موضوع بند (1) اين ماده براساس قواعد زير تعيين مي‌گردد :
الف – در صورتي كه شركتهاي هواپيمائي تعيين شده دو طرف متعاهد عضو يك اتحاديه بين‌المللي شركتهاي هواپيمائي با مكانيسم تعيين نرخ باشند و يك قطعنامه نرخ، راجع به سرويس‌هاي مورد توافق از قبل وجود داشته باشد. نرخ ها بر اساس اين قطعنامه بين شركتهاي هواپيمائي تعيين شده طرف‌هاي متعاهد توافق خواهد شد.
ب – در صورتي كه هيچ كدام از شركتهاي هواپيمائي تعيين شده طرف‌هاي متعاهد يا يكي از آنها عضو اتحاديه شركتهاي هواپيمائي نباشند و يا قطعنامه نرخ مندرج در جزء(الف) فوق وجود نداشته باشد شركتهاي هواپيمائي تعيين شده طرف‌هاي متعاهد در مورد نرخ‌هايي كه براي سرويس‌هاي مورد توافق اعمال مي‌گردد بين خود توافق خواهند نمود.
پ – نرخ‌هايي كه به ترتيب مندرج در جزء (الف) و (ب) مورد توافق قرار مي‌گيرد لااقل سي (30) روز قبل از تاريخ پيشنهادي اجراء براي تصويب به مقامات هواپيمائي طرف‌هاي متعاهد تسليم خواهد گرديد. اين محدوده زماني به موافقت مقامات مذكور قابل تغيير است.
ت – در صورتي كه شركتهاي هواپيمائي تعيين شده طرف‌هاي متعاهد نتوانند درباره نرخ‌هاي قابل اجراء به توافق برسند يا در صورتي كه يك طرف متعاهد شركت هواپيمائي خود را به منظور انجام سرويس‌هاي مورد توافق تعيين ننموده باشد و يا چنانچه در فاصله پانزده (15) روز اول از دوره سي (30) روزه موضوع جزء (پ) اين ماده، مقامات هواپيمائي يك طرف متعاهد عدم رضايت خود را از هر يك از نرخ‌هاي توافق شده بين شركت‌هاي‌هواپيمائي طرف‌هاي متعاهد طبق بندهاي (الف) و (ب) اين ماده به مقامات هواپيمائي طرف متعاهد ديگر اعلام دارند، مقامات هواپيمائي طرف‌هاي متعاهد اهتمام خواهند نمود در مورد نرخ‌هاي مناسب به توافق برسند. به طور كلي هيچ نرخي قبل از تصويب مقامات هواپيمائي طرف‌هاي متعاهد به مورد اجراء گذارده نخواهد شد. با وجود اين در صورتي كه ظرف مدت پانزده (15) روز ياد شده، هيچ كدام از مقامات هواپيمائي طرف‌هاي متعاهد عدم رضايت خود را نسبت به نرخ‌هاي توافق شده بين شركتهاي هواپيمائي تعيين شده اعلام ندارند، نرخ‌هاي مزبور تصويب شده تلقي خواهد شد.
3– نرخ‌هاي تعيين شده به موجب اين ماده تا زماني كه نرخ‌هاي جديد تعيين نشده باشد، به قوت خود باقي خواهد ماند.
ماده 11 – امنيت هوانوردي :
1– طرف‌هاي متعاهد حقوق و تعهداتي را كه به موجب حقوق بين‌الملل در قبال يكديگر در خصوص حفظ امنيت هواپيمائي كشوري در برابر اعمال مداخله گرايانه غيرقانوني دارند، مورد تأكيد قرار مي‌دهند. طرف‌هاي متعاهد بدون تحديد كليت حقوق و تعهداتي كه به موجب حقوق بين‌الملل به عهده دارند، به ويژه طبق مفاد كنوانسيون راجع به جرائم و برخي اعمال ارتكابي ديگر در هواپيما امضاء شده در توكيو به تاريخ 23/6/1342 هجري شمسي مطابق با 13 سپتامبر 1963 ميلادي، كنوانسيون راجع به جلوگيري از تصرف غيرقانوني هواپيما امضاء شده در لاهه به تاريخ 25/9/1349 هجري شمسي مطابق با 16 دسامبر 1970 ميلادي و كنوانسيون راجع به جلوگيري از اعمال غير قانوني عليه امنيت هواپيمائي كشوري امضاء شده در مونترال به تاريخ 1/7/1350 هجري شمسي مطابق با 23 سپتامبر1971 ميلادي عمل خواهند كرد.
2ـ طرف‌هاي متعاهد حسب تقاضا، كليه مساعدت‌هاي لازم را به يكديگر جهت جلوگيري از تصرف غيرقانوني هواپيماهاي كشوري و ساير اعمال غيرقانوني عليه امنيت اين هواپيماها، مسافرين و خدمه آنها، فرودگاهها و تأسيسات هوانوردي و هر نوع تهديد ديگر عليه امنيت هواپيمائي كشوري‌ارائه خواهند كرد.
3ـ طرف‌هاي متعاهد بايد در روابط دو جانبه خود طبق مقررات امنيت هوانوردي مصوب سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري كه به عنوان ضمائم كنوانسيون هواپيمائي كشوري بين‌المللي شناخته شده‌اند تا حدودي كه مقررات امنيتي مزبور در مورد طرف‌هاي متعاهد قابل اجراء است عمل نمايند.هر يك از طرف‌هاي متعاهد بايد از متصديان هواپيمائي كه محل اصلي كار و يا اقامت دائمي متصديان آنها در سرزمين كشور وي واقع شده و نيز از متصديان فرودگاههاي واقع در سرزمين خود بخواهد كه مطابق مقررات هوانوردي مزبور عمل كنند.
4ـ هر طرف متعاهد مي‌تواند از متصديان هواپيماها بخواهد كه مقررات امنيت هوانوردي مورد اشاره در بند (3) فوق را كه طرف متعاهد ديگر براي ورود به سرزمين كشور خود، خروج از آن يا در مدت توقف در آنجا مقرر كرده است، رعايت كنند. هر طرف متعاهد بايد اطمينان حاصل كند كه در‌سرزمين كشور آن اقدامات كافي براي حفاظت از هواپيماها و بازرسي مسافرين، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثيه مسافر، بار و خواربار هواپيما پيش از سوار شدن مسافران يا بارگيري و به هنگام آن به نحو مؤثر انجام مي‌شود. همچنين هر طرف متعاهد بايد هر درخواستي را كه طرف متعاهد ديگر براي انجام اقدامات امنيتي ويژه معقول جهت مقابله يا تهديد خاص به عمل مي‌آورد، با نظر مساعد مورد توجه قرار دهد.
5ـ هرگاه هواپيماهاي كشور به طور غيرقانوني تصرف شود و يا اعمال غيرقانوني ديگري عليه امنيت اين هواپيماها، مسافرين و خدمه آنها، فرودگاهها يا تأسيسات هوانوردي صورت پذيرد، و يا تهديدي در اين مورد انجام گيرد، طرف‌هاي متعاهد بايد از طريق تسهيل ارتباطات و اتخاذ تدابير مناسب ديگر به منظور ختم سريع و بي خطر و يا خنثي كردن تهديد مزبور به يكديگر ياري رسانند.
ماده 12 – تسليم آمار :
مقامات هواپيمايي هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام شده در سرويس‌هاي مورد توافق توسط شركت هواپيمائي تعيين شده خود به سرزمين كشور طرف متعاهد ديگر يا از آن سرزمين را كه معمولاً توسط شركت هواپيمائي تعيين شده براي مقامات هواپيمائي ملي خود تهيه و به آنها ارائه مي‌گردد، بنابر تقاضا در اختيار مقامات هواپيمائي طرف متعاهد ديگر قرار خواهند داد. ارائه هر گونه اطلاعات اضافي آماري حمل و نقل مورد درخواست مقامات هواپيمائي يك طرف متعاهد از مقامات هواپيمائي طرف متعاهد ديگر منوط به مذاكره و توافق طرف‌هاي متعاهد خواهد بود.
ماده 13 – مشاوره، تغيير و اصلاح :
1– طرف‌هاي متعاهد جهت حسن اجراي اين موافقتنامه از طريق مقامات هواپيمائي خود با يكديگر همكاري لازم معمول خواهند داشت، و به اين منظور مقامات هواپيمائي يك طرف متعاهد مي‌توانند در هر زمان از مقامات هواپيمائي طرف متعاهد ديگر تقاضاي مشاوره كنند.
2– مشاوره مورد تقاضاي مقامات هواپيمائي هر طرف متعاهد ظرف شصت (60) روز از تاريخ دريافت تقاضا آغاز خواهد شد.
3– هر يك از طرف‌هاي متعاهد مي‌تواند در هر زمان كه لازم بداند خواستار تغيير يا اصلاح مفاد اين موافقتنامه شود و در اين صورت طرف‌هاي متعاهد بايد ظرف شصت (60) روز از تاريخ دريافت تقاضاي مذاكره توسط طرف متعاهد ديگر در اين خصوص به مذاكره بپردازند.
4– هر گونه تغيير يا اصلاح اين موافقتنامه با رعايت مفاد ماده (18) اين موافقتنامه، به مورد اجراء نهاده خواهد شد.
5– علي رغم مفاد بند (3) اصلاحات جدول مسير پيوست اين موافقتنامه مي‌تواند، به طور مستقيم بين مقامات هواپيمائي طرف‌هاي متعاهد مورد توافق قرار گيرد. اين اصلاحات با مبادله ياد داشت از طريق ديپلماتيك لازم‌الاجرا خواهد گرديد.
ماده 14 – حل اختلافات :
1– هرگاه در مورد تفسير يا اجراي اين موافقتنامه و پيوست (پيوست‌هاي) آن بين طرف‌هاي متعاهد اختلافي بروز نمايد، طرف‌هاي متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند كرد كه اختلاف را از طريق مذاكره حل و فصل نمايند.
2– هرگاه طرف‌هاي متعاهد نتوانند اختلاف را از طريق مذاكره حل و فصل كنند، مي‌توانند با توافق موضوع را جهت كسب نظر مشورتي به هر شخص يا هيأتي ارجاع كنند.
3– چنانچه طرف‌هاي متعاهد به موجب بندهاي (1) و (2) فوق در مورد حل اختلاف به نتيجه نرسند هر يك از طرف‌هاي متعاهد مي‌تواند با رعايت قوانين و مقررات مربوط خود، ضمن ارسال اطلاعيه‌اي براي طرف متعاهد ديگر موضوع را به يك هيأت داوري سه نفره مركب از دو داور منتخب طرف‌هاي متعاهد و يك سر داور ارجاع نمايد.
در صورت ارجاع امر به داوري، هر يك از طرف‌هاي متعاهد ظرف مدت شصت (60) روز از تاريخ دريافت اطلاعيه ارجاع اختلاف به داوري، نسبت به معرفي يك داور اقدام مي‌كند و داوران منتخب طرف‌هاي متعاهد ظرف مدت شصت (60) روز از تاريخ آخرين انتخاب، سر داور را تعيين خواهند كرد. چنانچه هر يك از طرف‌هاي متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعيين نكند و يا داوران منتخب ظرف مدت مذكور، در مورد انتخاب سر داور به توافق نرسند، هر يك از طرف‌هاي متعاهد مي‌تواند از رئيس شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري بخواهد كه حسب مورد داور طرف ممتنع يا سر داور را تعيين نمايد.
سر داور بايد در هر صورت تابعيت كشوري را دارا باشد كه در زمان انتخاب با طرف‌هاي متعاهد روابط ديپلماتيك دارد.
4– در مواردي كه سر داور بايد توسط رئيس شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري تعيين شود چنانچه رئيس شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري از انجام وظيفه معذور يا تبعه يكي از طرف‌هاي متعاهد باشد، انتصاب توسط معاون رئيس انجام خواهد شد و چنانچه معاون رئيس نيز از انجام وظيفه مذكور معذور يا تبعه يكي از طرف‌هاي متعاهد باشد، اين انتصاب توسط عضو ارشد شورا كه تابعيت هيچ يك از طرف‌هاي متعاهد را‌نداشته باشد، انجام خواهد شد.
5– هيأت داوري با توجه به ساير مواردي كه طرف‌هاي متعاهد توافق نموده‌اند آئين و محل داوري را تعيين خواهد نمود.
6– تصميمات هيأت داوري براي طرف‌هاي متعاهد لازم‌الاتباع است.
7– مخارج داوري، شامل هزينه‌ها و دستمزدهاي داوران به نسبت مساوي توسط طرف‌هاي متعاهد پرداخت خواهد گرديد. هر گونه مخارجي كه توسط شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري در رابطه با نصب سر داور و يا داور طرف ممتنع به شرح مندرج در بند (3) اين ماده به وجود آيد به عنوان بخشي از هزينه‌هاي داوري محسوب خواهد گرديد.
ماده 15 – فسخ :
هر طرف متعاهد مي‌تواند در هر زمان قصد خود را مبني بر فسخ اين موافقتنامه طي اطلاعيه كتبي به طرف متعاهد ديگر اعلام نمايد. اين اطلاعيه همزمان به آگاهي سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري نيز خواهد رسيد و در اين صورت موافقتنامه دوازده (12) ماه پس از اعلام دريافت اطلاعيه فسخ‌توسط طرف متعاهد ديگر فسخ شده تلقي خواهد شد، مگر آن كه اطلاعيه فسخ قبل از انقضاي اين مدت با تراضي طرف‌هاي متعاهد مسترد شود. هرگاه طرف متعاهد ديگر دريافت اطلاعيه فسخ را اعلام نكند، اطلاعيه مزبور چهارده (14) روز پس از وصول آن به سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري‌دريافت شده تلقي خواهد شد.
ماده 16 – مطابقت با كنوانسيون‌ها يا موافقتنامه‌هاي چند جانبه :
چنانچه كنوانسيون يا موافقتنامه چند جانبه حمل و نقل هوائي در مورد هر دو طرف متعاهد لازم‌الاجراء گردد، اين موافقتنامه و پيوست (پيوست‌هاي) آن بايد از طريق مذاكره به شرح مندرج در ماده (13) به نحوي اصلاح شود كه مفاد آن با مقررات كنوانسيون يا موافقتنامه مزبور انطباق يابد.
ماده 17 – ثبت :
اين موافقتنامه و پيوست (پيوست‌هاي) آن و هرگونه اصلاحيه آن نزد سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري به ثبت خواهد رسيد.
ماده 18 – لازم الاجراء شدن :
اين موافقتنامه در خلال سي (30) روز از تاريخ آخرين اطلاعيه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد ديگر از طريق ديپلماتيك مبني بر اين كه اقدامات لازم را طبق قوانين و مقررات خود براي لازم‌الاجراء شدن اين موافقتنامه به عمل آورده، به مورد اجراء گذارده خواهد شد.
با تأييد مفاد اين موافقتنامه، نمايندگان تام‌الاختيار امضاء كننده زير كه از طرف دولت‌هاي متبوع خود مجاز مي‌باشند اين موافقتنامه را در يك مقدمه، هجده ماده و يك پيوست امضاء نمودند.
اين موافقتنامه در تاريخ 16/6/1379 برابر 6/9/2000 ميلادي در دو نسخه اصلي به زبان‌هاي فارسي، بلا روسي و انگليسي كه هر سه متن داراي اعتبار يكسان مي‌باشد، تنظيم گرديد. در صورت اختلاف در متون، متن انگليسي ملاك خواهد بود.
از طرف دولت جمهوري اسلامي ايران
از طرف دولت جمهوري بلا روس
پيوست
1- مسيرهايي كه ممكن است توسط شركت (هاي) هواپيمائي تعيين شده جمهوري اسلامي ايران مورد بهره برداري قرار گيرد :
نقاط مبدأ |
نقاط واسط |
نقاط مقصد |
نقاط ماوراء |
نقاطي در ايران |
بعداً تعيين مي‌گردد |
مينسك |
بعداً تعيين مي‌گردد |
برست |
|||
گومل |
2- مسيرهايي كه ممكن است توسط شركت (هاي) هواپيمائي تعيين شده جمهوري بلا روس مورد بهره برداري قرار گيرد :
نقاط مبدأ |
نقاط واسط |
نقاط مقصد |
نقاط ماوراء |
نقاطي در بلا روس |
بعداً تعيين مي‌گردد |
تهران |
بعداً تعيين مي‌گردد |
شيراز |
|||
اصفهان |
تذكر
1- هر شركت هواپيمائي تعيين شده مي‌تواند نقاط واسط و نقاط ماوراء مشخص شده در پيوست موافقتنامه حاضر را در شرايطي مورد بهره برداري قرار دهد كه حق بهره برداري از آزادي پنجم حمل و نقل بين اين گونه نقاط و سرزمين كشور طرف متعاهد ديگر اعمال نگردد مگر اين كه در اين مورد بين دو طرف متعاهد براساس توصيه‌هاي شركتهاي هواپيمائي تعيين شده توافقي به عمل آمده باشد.
2- از نقاط واسط و نقاط ماوراء در هر يك از مسيرهاي مشخص شده مي‌توان به اختيار شركتهاي هواپيمائي تعيين شده در هر پرواز يا كليه پروازها صرفنظر نمود.
3ـ تعداد پروازها و انواع هواپيماهاي شركتهاي هواپيمائي تعيين شده به شرط تأييد مقامات هواپيمائي دو طرف متعاهد بين شركتهاي هواپيمائي تعيين شده مورد توافق قرار خواهد گرفت.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و هجده ماده و يك پيوست در جلسه علني روز يكشنبه مورخ چهاردهم مرداد ماه يكهزار و سيصد و هشتاد مجلس شوراي اسلامي تصويب و در تاريخ 31/5/1380 به تأييد شوراي نگهبان رسيده است.
رئيس مجلس شوراي اسلامي ـ مهدي كروبي
