قانون موافقتنامه دوجانبه حمل و نقل هوايي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري سودان مصوب 1382,10,23
ماده واحده – موافقتنامه دو جانبه حمل و نقل هوايي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري سودان، مشتمل بر يك مقدمه، هجده ماده و يك پيوست به شرح ضميمه تصويب و اجازه مبادله اسناد آن داده ميشود.
بسم‌الله الرحمن الرحيم
موافقتنامه دوجانبه حمل و نقل هوايي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري سودان
مقدمه
دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري سودان كه عضو كنوانسيون هواپيمايي كشوري بين‌المللي مورخ شانزدهم آذر ماه 1323 هجري شمسي برابر با هفتم دسامبر 1944 ميلادي مي‌باشند و از اين پس طرفهاي متعاهد ناميده مي‌شوند، به منظور تأسيس و بهره‌برداري از سرويسهاي هوايي منظم في‌مابين و ماوراء سرزمينهاي خود به‌شرح زير موافقت كردند:
ماده 1 – تعاريف
از نظر اين موافقتنامه:
الف – اصطلاح «كنوانسيون» به كنوانسيون هواپيمائي كشوري بين‌المللي كه در تاريخ شانزدهم آذر ماه 1323 هجري شمسي برابر با هفتم دسامبر 1944 ميلادي در شيكاگو براي امضاء مفتوح گرديد، اطلاق ميشود و شامل اصلاحات كنوانسيون كه به موجب ماده (94) آن تصويب شده و براي طرفهاي متعاهد لازم‌الاجراء گرديده و نيز ضمايم كنوانسيون و اصلاحات آنها كه به موجب ماده (90) آن به تصويب رسيده و براي طرفهاي متعاهد لازم‌الاجراء شده است، خواهد بود.
ب – اصطلاح «مقامات هواپيمايي» در مورد جمهوري اسلامي ايران به «سازمان هواپيمايي كشوري» و هر شخص يا سازماني كه مجاز به انجام وظايف فعلي آن سازمان باشد اطلاق مي‌گردد و در مورد دولت جمهوري سودان به اداره هواپيمايي كشوري و هر‌شخص يا مقامي كه مجاز به انجام وظايف آن اداره باشد، اطلاق مي‌گردد.
پ – اصطلاح «شركت هواپيمايي تعيين شده» به يك يا چند شركت هواپيمايي اطلاق ميشود كه به موجب مفاد ماده (3) اين موافقتنامه تعيين شوند و اجازه فعاليت بيابند.
ت – اصطلاح «ظرفيت» درمورد يك هواپيما به ميزان بارگيري مؤثر آن هواپيما در‌يك مسير يا قسمتي از مسير و اصطلاح «ظرفيت» درمورد «سرويس توافق شده» به حاصل ضرب ظرفيت هواپيما در چنين سرويسي در دفعات پرواز هواپيماي مزبور طي زمان معين در تمام يا قسمتي از مسير، اطلاق ميشود.
ث – اصطلاح «سرزمين» در هر يك از طرفهاي متعاهد به مناطق خشكي و آبي كه تحت حاكميت آن قرار دارد، اطلاق و شامل فضاي محاذي آنها نيز ميشود.
ج – اصطلاحات «سرويس هوايي»، «سرويس هوايي بين‌المللي»، «شركت‌هواپيمايي» و «توقف به منظورهاي غير حمل و نقل» داراي همان معاني است كه در ماده (96) كنوانسيون براي آنها ذكر شده است.
چ – اصطلاح «نرخ» به قيمتي اطلاق ميشود كه براي حمل مسافر، بار همراه و غير همراه پرداخت گردد و شامل شرايطي كه به موجب آن قيمتهاي مزبور اعمال ميشود از جمله قيمتها و شرايط مقرر براي نمايندگيها و ساير خدمات جنبي به استثناء دستمزدها و شرايط حمل پست، مي‌باشد.
ماده 2 – اعطاي حقوق
1 – هر طرف متعاهد جهت انجام سرويسهاي هوايي بين‌المللي منظم به وسيله شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر حقوق زير را به طرف متعاهد ديگر اعطاء مي‌نمايد:
الف – پرواز بدون فرود از فراز سرزمين طرف متعاهد ديگر،
ب – توقف در سرزمين مذكور به منظورهاي غير حمل و نقل، و
پ – توقف در سرزمين مذكور به منظور سوار و پياده كردن مسافر، بارگيري و تخليه‌بار و پست در حمل و نقل بين‌المللي در نقاط مشخص شده در جدول مسير پيوست اين موافقتنامه.
2 – هيچ يك از مقررات اين موافقتنامه نبايد به نحوي تفسير شود كه به شركت‌هواپيمايي يك طرف متعاهد اين حق را اعطاء كند كه در داخل سرزمين طرف متعاهد ديگر از نقطه‌اي به نقطه ديگر مبادرت به حمل مسافر، بار و پست در قبال مزد يا كرايه نمايد.
3 – در مناطقي كه در آن مخاصمات مسلحانه جريان دارد و يا در اشغال نظامي است و نيز در مناطقي كه تحت تأثير مخاصمات مسلحانه يا اشغال نظامي قرار گرفته انجام سرويسهاي موضوع اين ماده منوط به تصويب مقامهاي صلاحيتدار مربوط خواهد بود.
ماده 3 – تعيين و اجازه
1 – هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلاميه كتبي به طرف متعاهد ديگر يك يا چند شركت هواپيمايي را براي انجام سرويسهاي مورد توافق در مسيرهاي مشخص شده تعيين و هر شركت هواپيمايي تعيين شده را حذف كند يا تغيير دهد.
2 – پس از دريافت اعلاميه مذكور در بند (1) اين ماده مقامات صلاحيتدار طرف متعاهد ديگر بايد با رعايت مفاد بندهاي (3) و (4) اين ماده اجازه مقتضي را بدون تأخير‌به شركت هواپيمايي تعيين شده مزبور اعطاء كنند.
3 – مقامات هواپيمايي يك طرف متعاهد مي‌توانند از شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر بخواهند كه آنان را مجاب سازد كه شرايط مقرر در قوانين و مقرراتي را كه معمولاً به موجب مفاد كنوانسيون توسط آن مقامات در مورد سرويسهاي‌هوايي بين‌المللي اعمال مي‌گردد دارا مي‌باشد.
4 – هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد كه مجاب نشده باشد مالكيت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپيمايي تعيين شده متعلق و در اختيار طرف متعاهد ديگر يا اتباع آن است از اعطاي اجازه بهره‌برداري موضوع بند (2) اين ماده امتناع ورزد و يا هر شرطي را كه براي اعمال حقوق مذكور در ماده (2) اين موافقتنامه توسط آن شركت هواپيمايي تعيين شده لازم بداند وضع نمايد.
5 – شركت هواپيمايي تعيين شده مي‌تواند در هر زمان پس از دريافت اجازه مندرج در بند (2) فوق بهره‌برداري از سرويسهاي مورد توافق را آغاز كند مشروط بر آن كه نرخي مطابق ضوابط ماده (10) اين موافقتنامه در مورد سرويسهاي مزبور وضع شده و مجري باشد.
ماده 4 – تعليق و لغو
1 – هر طرف متعاهد مي‌تواند در موارد مشروح زير مجوز بهره‌برداري را لغو يا استفاده از حقوق مندرج در ماده (2) اين موافقتنامه را در مورد شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر معلق، يا هر شرطي را كه براي استفاده از اين حقوق لازم مي‌داند وضع كند:
الف – چنانچه قانع نشود كه مالكيت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپيمايي مذكور‌متعلق و در اختيار طرف متعاهد ديگر يا اتباع وي مي‌باشد، يا
ب – چنانچه شركت هواپيمايي مذكور قوانين و يا مقررات طرف متعاهدي كه اين حقوق را اعطاء نموده است رعايت نكند، يا
پ – چنانچه شركت هواپيمايي مذكور در انجام عمليات بهره‌برداري از مفاد اين موافقتنامه تخطي كند.
2 – لغو يا تعليق يا وضع شرايط مذكور در بند (1) اين ماده جز درمواردي كه براي جلوگيري از نقض بيشتر قوانين و يا مقررات و يا مفاد اين موافقتنامه فوريت داشته باشد، فقط پس از مشورت با طرف متعاهد ديگر صورت خواهد گرفت.
اين مشورت بين مقامات هواپيمايي پس از دريافت درخواست انجام آن در اسرع وقت شروع خواهد شد.
ماده 5 – شمول قوانين و مقررات
1 – قوانين و مقررات هر طرف متعاهد در مورد ورود يا خروج هواپيماهايي كه به امر هوانوردي بين‌المللي اشتغال دارند و نيز قوانين و مقررات مربوط به بهره‌برداري و‌هوانوردي اين قبيل هواپيماها مادام كه برفراز يا داخل سرزمين آن طرف متعاهد مي‌باشند، در مورد هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر اعمال خواهد شد.
2 – قوانين و مقررات هر طرف متعاهد كه ناظر به ورود، اقامت موقت و خروج مسافرين، خدمه، بار يا پست از سرزمين آن مي‌باشد از قبيل تشريفات ورود و خروج، مهاجرت و همچنين مقررات گمركي و بهداشتي درمورد مسافرين، خدمه، بار يا محمولات پستي هواپيماي شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر مادام كه در سرزمين مذكور باشند اعمال خواهد شد.
3 – هر طرف متعاهد بنا به تقاضاي طرف متعاهد ديگر نسخه‌اي از قوانين و مقررات مذكور در اين ماده را در اختيار آن قرار خواهد داد.
4 – شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد حق دارد دفتر نمايندگي خود را در سرزمين طرف متعاهد ديگر داير نمايد و يا اين كه براي خود يك عامل كل يا عامل فروش كل تعيين كند. نصب عامل كل يا عامل فروش كل براساس قوانين و مقررات طرف متعاهد ديگر صورت خواهد گرفت.
5 – انتقال درآمدهاي حاصله توسط شركتهاي هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد طبق مقررات تسعير ارزهاي خارجي طرف متعاهد ديگر و پس از كسر هزينه‌ها صورت خواهد گرفت. طرفهاي متعاهد بيشترين تلاش خود را براي تسهيل انتقال درآمدهاي حاصله توسط شركت هواپيمايي تعيين شده از سرويسهاي موضوع اين موافقتنامه به عمل خواهند آورد.
ماده 6 – معافيت از حقوق گمركي و سود بازرگاني و ساير عوارض
1 – هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهدي كه سرويسهاي بين‌المللي را انجام مي‌دهد و مواد سوختي، روغن موتور، ساير مواد مصرفي فني، وسايل يدكي، لوازم مورد نياز جاري و خواروبار موجود در هواپيماهاي شركت هواپيمايي يك‌طرف متعاهد كه مجاز به استفاده از مسيرها و سرويسهاي موضوع موافقتنامه مي‌باشند به‌هنگام ورود يا خروج از سرزمين طرف متعاهد ديگر براساس عمل متقابل از پرداخت‌حقوق گمركي، سود بازرگاني، مالياتها و هزينه‌هاي بازرسي و ساير عوارض و هزينه‌هاي مشابه ملي و محلي معاف خواهند بود حتي اگر مواد مذكور زماني مورد استفاده قرار گيرد يا به مصرف برسد كه هواپيماهاي مزبور بر فراز آن سرزمين در پرواز باشند.
2 – سوخت، روغن موتور، ساير مواد مصرفي فني، وسايل يدكي، لوازم مورد نياز جاري و خواروبار كه توسط يك طرف متعاهد يا اتباع آن كه به سرزمين طرف متعاهد ديگر وارد شود و صرفاً به منظور استفاده در هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده آن طرف متعاهد باشد براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمركي و سود بازرگاني و هزينه‌هاي بازرسي و ساير عوارض و هزينه‌هاي ملي و محلي معاف خواهد بود.
3 – سوخت، روغن موتور، ساير مواد مصرفي فني، لوازم يدكي، تجهيزات مورد نياز جاري و خواروبار كه در سرزمين يك طرف متعاهد بار هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر ميشود و در سرويسهاي بين‌المللي مورد استفاده قرار‌مي‌گيرد. براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمركي و سود بازرگاني، مالياتها و‌هزينه‌هاي بازرسي و ساير عوارض و هزينه‌هاي ملي و محلي معاف خواهد بود.
4 – تجهيزات هوانوردي مورد نياز جاري و همچنين مواد و كالاهاي نگاهداري شده در هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد تنها با موافقت مقامات گمركي طرف متعاهد ديگر در آن سرزمين قابل تخليه است. در اين صورت مي‌توان آنها را تا زماني كه طبق مقررات گمركي مجدداً صادر مي‌شوند و يا ترتيب ديگري در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
5 – مسافران، اثاثيه مسافران و باري كه از سرزمين يك طرف متعاهد در ترانزيت مستقيم قرار دارند و از حريمي كه در فرودگاه بدين منظور اختصاص يافته خارج نمي‌شوند، فقط مشمول كنترل ساده‌اي خواهند بود. اثاثيه مسافر و بار تا زماني كه در‌ترانزيت مستقيم است از حقوق گمركي و سود بازرگاني و هرگونه ماليات معاف خواهد‌بود.
6 – اسناد رسمي حاوي آرم رسمي شركت هواپيمايي مانند بر چسب چمدان، بليط هواپيما، بارنامه، كارت اجازه ورود به هواپيما و جدول زمان‌بندي كه به داخل سرزمين هر طرف متعاهد براي استفاده اختصاصي شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر وارد ميشود، از كليه حقوق گمركي و سود بازرگاني و يا مالياتها براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.
ماده 7 – تسهيلات و هزينه‌هاي فرودگاهي
1 – هر يك از طرفهاي متعاهد در سرزمين خود فرودگاه يا فرودگاههايي را جهت استفاده شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر در مسير مشخص شده تعيين خواهد كرد و تسهيلات ارتباطي، هوانوردي، هواشناسي و ساير خدماتي را كه براي بهره‌برداري سرويسهاي مورد توافق لازم است در اختيار شركت هواپيمايي تعيين شده‌طرف متعاهد ديگر قرار خواهد داد.
2 – هر يك از طرفهاي متعاهد مي‌تواند در قبال استفاده هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر از فرودگاهها و ساير تأسيسات آن هزينه‌هاي عادلانه و معقولي دريافت دارد، مشروط بر آن كه ميزان اين هزينه‌ها از آنچه شركتهاي حمل و نقل هوايي آن كه در سرويسهاي مشابه بين‌المللي تردد مي‌كنند، براي استفاده از‌چنين فرودگاه و تأسيساتي مي‌پردازند، تجاوز نكند.
ماده 8 – مقررات ظرفيت و تصويب برنامه‌هاي پرواز
1 – شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار خواهند بود تا بتوانند براي انجام سرويسهاي مورد توافق در مسيرهاي مشخص شده از فرصتهاي متساوي بهره‌مند باشند.
2 – در انجام سرويسهاي مورد توافق، شركتهاي هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد، منافع شركت هواپيمايي طرف ديگر را مورد نظر قرار خواهد داد تا من غير حق در‌سرويسهاي طرف ديگر در تمام يا قسمتي از همان مسيرها اثر نامطلوب ايجاد نشود.
3 – هدف اصلي از برقراري سرويسهاي مورد توافق توسط شركتهاي هواپيمايي‌تعيين شده طرفهاي متعاهد، تأمين ظرفيت كافي با ضريب بار مناسب جهت رفع‌نيازمنديهاي جاري و پيش‌بيني شده معقول براي حمل مسافر و بار و پست بين سرزمين طرف متعاهد تعيين كننده شركت هواپيمايي و سرزمين طرف متعاهد ديگر مي‌باشد.
4 – شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد همچنين مي‌تواند با رعايت اصول مندرج در بندهاي (1)، (2) و (3) اين ماده، ظرفيتي را براي رفع نيازمنديهاي حمل و نقل بين سرزمينهاي كشورهاي ثالث مندرج در جدول مسير پيوست اين موافقتنامه و سرزمين طرف متعاهد ديگر تأمين نمايد.
5 – ظرفيتي كه عرضه ميشود شامل تعداد سرويسها و نوع هواپيماهاي مورد‌استفاده شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد در سرويسهاي مورد توافق مي‌تواند از سوي شركتهاي هواپيمايي تعيين شده پيشنهاد شود. پيشنهاد فوق پس از مذاكره و تبادل نظر بين شركتهاي هواپيمايي تعيين شده با رعايت اصول مندرج در بندهاي(1)، (2) و (3) اين ماده ارائه خواهد شد. ظرفيت مذكور با تصويب مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد تعيين و اجراء خواهد شد.
6 – درصورت عدم توافق بين شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد، مسائل مندرج در بند (5) از طريق توافق بين مقامات هواپيمايي دو طرف متعاهد حل و فصل خواهد گرديد.
7 – شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد، حداكثر سي روز قبل از شروع سرويسها در مسيرهاي مشخص شده، برنامه‌هاي پرواز را براي تصويب مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر تسليم خواهد نمود. درمورد تغييرات بعدي نيز به همين ترتيب عمل خواهد شد. در موارد خاص مي‌توان اين محدوده زماني را با تصويب مقامات نامبرده تغيير داد.
ماده 9 – شناسايي گواهينامه‌ها و پروانه‌ها
گواهينامه‌هاي قابليت پرواز و گواهينامه‌هاي صلاحيت و پروانه‌هايي كه توسط يك طرف متعاهد صادر شده يا اعتبار يافته و هنوز به قوت خود باقي باشد، براي بهره‌برداري از مسيرها و سرويسهاي موضوع اين موافقتنامه، توسط طرف متعاهد ديگر معتبر شناخته خواهد شد، مشروط بر اين كه شرايط صدور يا اعتبار گواهينامه‌ها و پروانه‌هاي مزبور مساوي يا بيش از حداقل استانداردهايي باشد كه به موجب كنوانسيون وضع شده يا خواهد شد. در هر حال هر طرف متعاهد اين حق را براي خود محفوظ مي‌دارد كه در مورد پرواز از فراز سرزمين خود از شناسايي گواهينامه‌هاي صلاحيت و پروانه‌هايي كه براي اتباع آن توسط طرف متعاهد ديگر صادر شده يا معتبر شناخته شده خودداري نمايد.
ماده 10 – نرخهاي حمل و نقل هوايي
1 – نرخهاي مورد اجراء توسط شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد در سرويسهاي مورد توافق در سطح معقولي خواهد بود كه با توجه به كليه عوامل مربوط‌ازجمله هزينه بهره‌برداري و سود معقول و خصوصيات سرويس و نرخهاي شركتهاي هواپيمايي ديگر كه در تمام يا قسمتي از همان مسيرها سرويسهاي منظم انجام مي‌دهند وضع مي‌گردد.
2 – نرخهاي موضوع بند (1) اين ماده براساس قواعد زير تعيين مي‌گردد:
الف – در صورتي كه شركتهاي هواپيمايي تعيين شده دو طرف متعاهد عضو يك اتحاديه بين‌المللي شركتهاي هواپيمايي با مكانيسم تعيين نرخ باشند و يك قطعنامه نرخ، راجع به سرويسهاي مورد توافق از قبل وجود داشته باشد. نرخها براساس اين قطعنامه بين شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد توافق خواهد شد.
ب – درصورتي كه هيچكدام از شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد يا يكي از آنها عضو اتحاديه شركتهاي هواپيمايي نباشند و يا قطعنامه نرخ مندرج در جزء(الف) فوق وجود نداشته باشد شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد در مورد نرخهايي كه براي سرويسهاي مورد توافق اعمال مي‌گردد بين خود توافق خواهند نمود.
پ – نرخهايي كه به ترتيب مندرج در جزء‌هاي (الف) و (ب) مورد توافق قرار‌مي‌گيرد لااقل سي روز قبل از تاريخ پيشنهادي اجراء براي تصويب به مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد تسليم خواهد گرديد. اين محدوده زماني با موافقت مقامات مذكور قابل تغيير است.
ت – در صورتي كه شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد نتوانند درباره نرخهاي قابل اجراء به توافق برسند يا در صورتي كه يك طرف متعاهد شركت هواپيمايي خود را به منظور انجام سرويسهاي مورد توافق تعيين ننموده باشد و يا چنانچه در فاصله پانزده روز اول از دوره سي روزه موضوع جزء (پ) اين ماده، مقامات هواپيمايي يك طرف متعاهد عدم رضايت خود را از هر يك از نرخهاي توافق شده بين شركتهاي هواپيمايي طرفهاي متعاهد طبق بندهاي (الف) و (ب) اين ماده به مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر اعلام دارد، مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد اهتمام خواهند نمود درمورد‌نرخهاي مناسب به توافق برسند. به طور كلي هيچ نرخي قبل از تصويب مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد به مورد اجراء گذارده نخواهد شد، با وجود اين در صورتي كه‌ظرف مدت پانزده روز ياد شده، هيچكدام از مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد عدم رضايت خود را نسبت به نرخهاي توافق شده بين شركتهاي هواپيمايي تعيين شده اعلام ندارند، نرخهاي مزبور تصويب شده تلقي خواهد شد.
3 – نرخهاي تعيين شده به موجب اين ماده تا زماني كه نرخهاي جديد تعيين نشده باشد، به قوت خود باقي خواهد ماند.
ماده 11 – امنيت هوانوردي
1 – طرفهاي متعاهد حقوق و تعهداتي را كه به موجب حقوق بين‌الملل در قبال يكديگر در خصوص حفظ امنيت هواپيمايي كشوري در برابر اعمال مداخله گرايانه غيرقانوني دارند، مورد تأكيد قرار مي‌دهند.
طرفهاي متعاهد بودن تحديد كليت حقوق و تعهداتي كه به موجب حقوق بين‌الملل به عهده دارند، به ويژه طبق مفاد كنوانسيون راجع به جرايم و برخي اعمال ارتكابي ديگر در هواپيما امضاء شده در توكيو به تاريخ 23/6/1342 هجري شمسي مطابق با 14 سپتامبر 1963 ميلادي، كنوانسيون راجع به جلوگيري از تصرف غيرقانوني هواپيما امضاء شده در لاهه به تاريخ 25/9/1349 هجري شمسي مطابق با 16 دسامبر1970 ميلادي و كنوانسيون راجع به جلوگيري از اعمال غيرقانوني عليه امنيت هواپيمايي كشوري امضاء شده در مونترال به تاريخ 1/7/1350 هجري شمسي مطابق با 23 سپتامبر1971 ميلادي عمل خواهند كرد.
2 – طرفهاي متعاهد حسب تقاضا، كليه مساعدتهاي لازم را به يكديگر جهت جلوگيري از تصرف غيرقانوني هواپيماهاي كشوري و ساير اعمال غيرقانوني عليه امنيت اين هواپيماها، مسافرين و خدمه آنها فرودگاهها و تأسيسات هوانوردي و هرنوع تهديد ديگر عليه امنيت هواپيمايي كشوري ارائه خواهند كرد.
3 – طرفهاي متعاهد بايد در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنيت هوانوردي مصوب سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري كه به عنوان ضمائم كنوانسيون هواپيمايي كشوري بين‌المللي شناخته شده‌اند تا حدودي كه مقررات امنيتي مزبور درمورد طرفهاي متعاهد قابل اجراء است عمل نمايند. هر يك از طرفهاي متعاهد بايد از متصديان‌هواپيماهايي كه محل ثبت آن هواپيماها يا محل اصلي كار و يا اقامت دائمي متصديان آنها در سرزمين وي واقع شده و نيز از متصديان فرودگاههاي واقع در سرزمين خود بخواهد كه مطابق مقررات هوانوردي مزبور عمل كنند.
4 – هر طرف متعاهد مي‌تواند از متصديان هواپيماها بخواهد كه مقررات امنيت‌هوانوردي مورد اشاره در بند (3) فوق را كه طرف متعاهد ديگر براي ورود به سرزمين خود، خروج از آن يا در مدت توقف در آنجا مقرر كرده است، رعايت كنند. هر طرف متعاهد بايد اطمينان حاصل كند كه در سرزمين آن اقدامات كافي براي حفاظت از‌هواپيماها و بازرسي مسافرين، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثيه مسافر، بار و خواروبار هواپيما پيش از سوار شدن مسافران يا بارگيري و به هنگام آن به نحو مؤثر انجام ميشود. همچنين هر طرف متعاهد بايد هر درخواستي را كه طرف متعاهد ديگر براي انجام اقدامات امنيتي ويژه معقول جهت مقابله با تهديدي خاص به عمل آورد، با نظر مساعد مورد توجه قرار دهد.
5 – هرگاه هواپيماهاي كشوري به طور غيرقانوني تصرف شود و يا اعمال غيرقانوني ديگري عليه امنيت اين هواپيماها، مسافرين و خدمه آنها، فرودگاهها يا تأسيسات هوانوردي صورت پذيرد و يا تهديدي در اين مورد انجام گيرد، طرفهاي متعاهد بايد از طريق تسهيل ارتباطات و اتخاذ تدابير مناسب ديگر به منظور ختم سريع و بي‌خطر و يا خنثي كردن تهديد مزبور به يكديگر ياري رسانند.
ماده 12 – تسليم آمار
مقامات هواپيمايي هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام شده در سرويسهاي مورد توافق توسط شركت هواپيمايي تعيين شده خود به سرزمين طرف متعاهد ديگر يا از آن سرزمين را كه معمولاً توسط شركت هواپيمايي تعيين شده براي مقامات هواپيمايي ملي خود تهيه و به آنها ارائه مي‌گردد، بنابر تقاضا در اختيار مقامات‌هواپيمايي طرف متعاهد ديگر قرار خواهند داد. ارائه هرگونه اطلاعات اضافي آماري حمل و نقل مورد درخواست مقامات هواپيمايي يك طرف متعاهد از مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر منوط به مذاكره و توافق طرفهاي متعاهد خواهد بود.
ماده 13 – مشاوره، تغيير و اصلاح
1 – طرفهاي متعاهد جهت حسن اجراي اين موافقتنامه از طريق مقامات هواپيمايي خود با يكديگر همكاري لازم معمول خواهند داشت و به اين منظور مقامات هواپيمايي يك طرف متعاهد مي‌توانند در هر زمان از مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر تقاضاي مشاوره كنند.
2 – مشاوره مورد تقاضاي مقامات هواپيمايي هر طرف متعاهد ظرف شصت روز از تاريخ دريافت تقاضا آغاز خواهد شد.
3 – هر يك از طرفهاي متعاهد مي‌تواند در هر زمان كه لازم بداند خواستار تغيير يا اصلاح مفاد اين موافقتنامه شود و در اين صورت طرفهاي متعاهد بايد ظرف شصت روز از تاريخ دريافت تقاضاي مذاكره توسط طرف متعاهد ديگر در اين خصوص به مذاكره بپردازند.
4 – هرگونه تغيير يا اصلاح اين موافقتنامه با رعايت مفاد ماده (18) اين موافقتنامه، به مورد اجراء نهاده خواهد شد.
5 – علي‌رغم مفاد بند (4) اين ماده اصلاحات جدول مسير پيوست اين موافقتنامه مي‌تواند به طور مستقيم بين مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد مورد توافق قرار گيرد. اين اصلاحات با مبادله يادداشت از طريق ديپلماتيك لازم‌الاجراء خواهد گرديد.
ماده 14 – حل اختلافات
1 – هرگاه در مورد تفسير يا اجراي اين موافقتنامه و پيوست (پيوستهاي) آن بين طرفهاي متعاهد اختلافي بروز نمايد، طرفهاي متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند كرد كه اختلاف را از طريق مذاكره حل و فصل نمايند.
2 – هرگاه طرفهاي متعاهد نتوانند اختلاف را ازطريق مذاكره حل و فصل كنند، مي‌توانند با توافق موضوع را جهت كسب نظر مشورتي به هر شخص يا هيأتي ارجاع كنند.
3 – چنانچه طرفهاي متعاهد به موجب بندهاي (1) و (2) فوق درمورد حل اختلاف به نتيجه نرسند هر يك از طرفهاي متعاهد مي‌تواند با رعايت قوانين و مقررات مربوط خود، ضمن ارسال اطلاعيه‌اي براي طرف متعاهد ديگر موضوع را به يك هيأت داوري سه نفره مركب از دو داور منتخب طرفهاي متعاهد و يك سرداور ارجاع نمايد.
در صورت ارجاع امر به داوري، هر يك از طرفهاي متعاهد ظرف مدت شصت روز‌از تاريخ دريافت اطلاعيه ارجاع اختلاف به داوري، نسبت به معرفي يك داور اقدام مي‌كند و داوران منتخب طرفهاي متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاريخ آخرين انتخاب، سرداور را تعيين خواهند كرد. چنانچه هر يك از طرفهاي متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعيين نكند و يا داوران منتخب ظرف مدت مذكور، در مورد انتخاب سرداور به توافق نرسند، هر يك از طرفهاي متعاهد مي‌تواند از رئيس شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري بخواهد كه حسب مورد داور طرف ممتنع يا سرداور را تعيين نمايد.
سرداور بايد در هر صورت تابعيت كشوري را دارا باشد كه در زمان انتخاب با طرفهاي متعاهد روابط ديپلماتيك دارد.
4 – درمواردي كه سرداور بايد توسط رئيس شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري تعيين شود چنانچه رئيس شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري از انجام وظيفه معذور يا تبعه يكي از طرفهاي متعاهد باشد، انتصاب توسط معاون رئيس انجام خواهد شد و چنانچه معاون رئيس نيز از انجام وظيفه مذكور معذور يا تبعه يكي از طرفهاي متعاهد باشد، اين انتصاب توسط عضو ارشد شورا كه تابعيت هيچ يك از طرفهاي متعاهد را نداشته باشد، انجام خواهد شد.
5 – هيأت داوري با توجه به ساير مواردي كه طرفهاي متعاهد توافق نموده‌اند آئين و محل داوري را تعيين خواهد نمود.
6 – تصميمات هيأت داوري براي طرفهاي متعاهد لازم‌الاتباع است.
7 – مخارج داوري، شامل هزينه‌ها و دستمزدهاي داوران به نسبت مساوي توسط طرفهاي متعاهد پرداخت خواهد گرديد. هرگونه مخارجي كه توسط شوراي سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري در رابطه با نصب سرداور و يا داور طرف ممتنع به شرح مندرج در بند (3) اين ماده به وجود آيد به عنوان بخشي از هزينه‌هاي داوري محسوب خواهد گرديد.
ماده 15 – فسخ
هر طرف متعاهد مي‌تواند در هر زمان قصد خود را مبني بر فسخ اين موافقتنامه طي‌اطلاعيه كتبي به طرف متعاهد ديگر اعلام نمايد. اين اطلاعيه همزمان به آگاهي سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري نيز خواهد رسيد و در اين صورت موافقتنامه دوازده ماه پس‌از اعلام دريافت اطلاعيه فسخ توسط طرف متعاهد ديگر فسخ شده تلقي خواهد شد، مگر‌آن كه اطلاعيه فسخ قبل از انقضاي اين مدت با تراضي طرفهاي متعاهد مسترد شود. هرگاه طرف متعاهد ديگر دريافت اطلاعيه فسخ را اعلام نكند، اطلاعيه مزبور چهارده روز پس از‌وصول آن به سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري دريافت شده تلقي خواهد شد.
ماده 16 – مطابقت با موافقتنامه‌ها يا كنوانسيونهاي چندجانبه
چنانچه كنوانسيون يا موافقتنامه چندجانبه حمل و نقل هوايي درمورد هر دوطرف متعاهد لازم‌الاجراء گردد، اين موافقتنامه و پيوست (پيوستهاي) آن بايد از طريق مذاكره به شرح مندرج در ماده (13) اين موافقتنامه به نحوي اصلاح شود كه مفاد آن با مقررات كنوانسيون يا موافقتنامه مزبور انطباق يابد.
ماده 17 – ثبت
اين موافقتنامه و پيوست (پيوستهاي) آن و هرگونه اصلاحيه آن نزد سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري به ثبت خواهد رسيد.
ماده 18 – لازم‌الاجراء شدن
اين موافقتنامه از تاريخ آخرين اطلاعيه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد ديگر مبني بر اين كه اقدامات لازم را طبق قوانين و مقررات خود براي لازم‌الاجراء شدن اين موافقتنامه به‌عمل آورده، به مورد اجراء گذارده خواهد شد.
با تأييد مفاد اين موافقتنامه، نمايندگان تام‌الاختيار امضاء كننده زير كه از طرف دولتهاي متبوع خود مجاز مي‌باشند اين موافقتنامه را در يك مقدمه، هجده ماده و يك پيوست امضاء نمودند.
اين موافقتنامه در تهران در تاريخ 7/5/1382 هجري شمسي برابر با سي‌ام جولاي2003 ميلادي در دو نسخه اصلي به زبانهاي فارسي، عربي و انگليسي كه هر سه متن داراي اعتبار يكسان مي‌باشد، تنظيم گرديد. درصورت اختلاف در متون، متن انگليسي ملاك خواهد بود.
از طرف از طرف
دولت جمهوري اسلامي ايران دولت جمهوري سودان
پيوست
جدول مسير
1 – مسيرهايي كه ممكن است توسط شركت(هاي) هواپيمايي تعيين شده جمهوري اسلامي ايران مورد بهره‌برداري قرار گيرد.
نقاط مبدأ نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماوراء
———————————————————————————————–
هر نقطه‌اي در ايران هرنقطه خارطوم هرنقطه
2 – مسيرهايي كه ممكن است توسط شركت (هاي) هواپيمايي تعيين شده دولت‌جمهوري سودان مورد بهره‌برداري قرار گيرد.
نقاط مبدأ نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماوراء
———————————————————————————————–
هر نقطه‌اي در سودان هرنقطه تهران هرنقطه
تذكر
1 – هر شركت هواپيمايي تعيين شده مي‌تواند نقاط واسط و نقاط ماوراء مشخص شده در پيوست اين موافقتنامه را در شرايطي مورد بهره‌برداري قرار دهد كه حق بهره‌برداري از آزادي پنجم حمل و نقل بين اين گونه نقاط و سرزمين طرف متعاهد ديگر اعمال نگردد مگر اين كه در اين مورد بين دو طرف متعاهد براساس توصيه‌هاي شركتهاي هواپيمايي تعيين شده توافقي به عمل آمده باشد.
2 – از نقاط واسط و نقاط ماوراء در هر يك از مسيرهاي مشخص شده مي‌توان به اختيار شركتهاي هواپيمايي تعيين شده در هر پرواز يا كليه پروازها صرفنظر نمود.
3 – تعداد پروازها و انواع هواپيماهاي شركتهاي هواپيمايي تعيين شده به شرط تأييد مقامات هواپيمايي دو طرف متعاهد بين شركتهاي هواپيمايي تعيين شده مورد توافق قرار خواهد گرفت.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و هجده ماده و يك پيوست در جلسه علني روز سه‌شنبه مورخ بيست و سوم دي ماه يكهزار و‌سيصد و هشتاد و دو مجلس شوراي اسلامي تصويب و نظر شوراي نگهبان در مهلت مقرر‌موضوع اصل نود و چهارم (94) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران واصل نگرديد.
رئيس مجلس شوراي اسلامي – مهدي كروبي