قانون موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت پادشاهی اسپانیا مصوب ۱۳۷۷,۰۲,۲۷
ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت پادشاهی اسپانیا مشتمل بر یک مقدمه، (۲۱) ماده و یک‌ضمیمه به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران
و دولت پادشاهی اسپانیا
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت پادشاهی اسپانیا با تمایل به گسترش و توسعه حمل و نقل هوایی بین دو کشور و ادامه همکاری بین‌المللی دراین زمینه تا سرحد امکان و با تمایل به کارگیری اصول حمل و نقل هوایی و مقررات کنوانسیون مربوط به هواپیمایی کشوری بین‌المللی که در تاریخ۱۶/۹/۱۳۲۳ هجری شمسی مطابق با هفتم دسامبر ۱۹۴۴ در شیکاگو جهت امضا مفتوح گردید، نسبت به موارد زیر موافقت نمودند:
ماده ۱– تعاریف
۱– به جز در مواردی که فحوای عبارت معنی دیگری را ایجاب نماید، ازلحاظ تفسیر و اجرای این موافقتنامه:
الف – اصطلاح «کنوانسیون» به کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی که در تاریخ ۱۶/۹/۱۳۲۳ هجری شمسی مطابق هفتم دسامبر ۱۹۴۴ در‌شیکاگو برای امضا مفتوح گردید، اطلاق می‌شود و همچنین شامل هر اصلاحیه و الحاقیه ای که به موجب مواد (۹۰) و (۹۴) آن کنوانسیون توسط طرفین متعاهد تصویب شده است می‌باشد.
ب – اصطلاح «مقامات هواپیمایی» درمورد جمهوری اسلامی ایران به «سازمان هواپیمایی کشوری» و هر شخص یا مقامی که مجاز به انجام وظایف فعلی یا وظایف مشابه آن سازمان باشد و درمورد اسپانیا به وزارت کار و حمل و نقل عمومی (اداره کل هواپیمایی کشوری) و هرشخص یا مقامی که‌مجاز به انجام وظایف فعلی یا وظایف مشابه آن وزارت باشد، اطلاق می‌شود.
ج – اصطلاح «شرکت هواپیمایی تعیین شده» اطلاق می‌شود به شرکتی که هرکدام ازطرفین متعاهد برای بهره برداری از سرویسهای مورد توافق در‌مسیرهای مشخص شده در پیوست موافقتنامه حاضر مطابق با مقررات ماده ۳ این موافقتنامه، تعیین می‌نمایند.
د – اصطلاح «ظرفیت» درمورد یک هواپیما اطلاق می‌شود به میزان بارگیری موثر آن هواپیما در یک مسیر یا قسمتی از مسیر و اصطلاح «ظرفیت»درمورد «سرویس توافق شده» اطلاق می‌شود به ظرفیت هواپیما درچنین سرویسی ضربدر دفعات پرواز هواپیمای مزبور طی زمان معین و در تمام یا‌قسمتی از مسیر.
ه- اصطلاح «سرزمین» درمورد یک کشور اطلاق می‌شود به مناطق خاکی و آبهای سرزمینی مجاور آن که تحت حاکمیت و سلطه آن کشور است.
و – عبارت «سرو یس هوایی»، «سرویس هوایی بین‌المللی»، «شرکت هواپیمایی» و «توقف به منظورهای غیرحمل ونقل» به ترتیب دارای همان معانی‌است که در ماده (۹۶) کنوانسیون به آنها داده است.
۲– بدیهی است که عناوین مواد موافقتنامه حاضر هیچیک از مقررات آن را به نحوی از انحا محدود ننموده و یا توسعه نمی‌دهد.
ماده ۲– حقوق حمل و نقل
۱– هر یک از طرفین متعاهد حقوق تصریح شده دراین موافقتنامه را جهت انجام سرویسهای هوایی بین‌المللی منظم در مسیرهای پیوست منضم به آن به طرف متعاهد دیگر اعطا می‌نماید.
۲– چنین سرویسها و مسیرهایی از این پس به ترتیب «سرویسهای مورد توافق» و«مسیرهای مشخص شده» نامیده می‌شود. شرکت هواپیمایی تعیین‌شده هر یک از طرفین متعاهد درموقع انجام سرویس مورد توافق در مسیر مشخص شده، از حقوق زیر بهره‌مند خواهد بود:
الف – پرواز بدون فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر.
ب – توقف در سرزمین مذکور به منظورهای غیر حمل ونقل.
ج – توقف در سرزمین مذکور در نقاطی که برای آن مسیر در جدول مسیر پیوست موافقتنامه حاضر مشخص گردیده است به منظور سوار و پیاده‌کردن‌مسافر، بار و پست در حمل ونقل بین‌المللی بصورت جداگانه یا مشترک مطابق با مقررات پیوست این موافقتنامه از.به سرزمین طرف متعاهد دیگر یا‌به.از سرزمین دولت دیگر.
د – هیچیک از مفاد این موافقتنامه به نحوی تلقی نخواهد شد که شرکت هواپیمایی یکی از طرفین متعاهد محق باشد در سرزمین طرف متعاهد دیگر از‌امتیاز حمل و نقل مسافر، بار یا پست به‌مقصد دیگری درسرزمین آن‌طرف درقبال دریافت یاعدم دریافت اجرت برخوردار باشد.
ماده ۳– تعیین و اجازه
۱- هر طرف متعاهد حق دارد یک شرکت هواپیمایی را برای انجام سرویسهای مورد توافق در مسیرهای مشخص شده تعیین و مراتب را کتبا به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید و شرکت هواپیمایی دیگری را به جای شرکت هواپیمایی قبلی تعیین نماید.
۲- پس‌از دریافت اعلامیه تعیین، طرف متعاهد دیگر با رعایت مفاد بندهای (۳) و (۴) ماده حاضر به شرکت هواپیمایی تعیین شده بدون تاخیر اجازه مربوط را اعطا خواهد کرد.
۳- مقامات هواپیمایی یک طرف متعاهد می‌توانند از شرکت هواپیمایی که توسط طرف متعاهد دیگر تعیین شده بخواهند که مقامات مزبور را قانع سازد که واجد شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی است که معمولا و بطور مناسب برای انجام سرویسهای هوایی بین‌المللی طبق مفاد کنوانسیون توسط مقامات مزبور اعمال می‌گردد.
۴- هریک از طرفین متعاهد حق دارد در هرمورد که قانع نشده باشد که مالکیت عمده و کنترل موثر شرکت هواپیمایی مربوط در دست طرف متعاهدی که شرکت مزبور را تعیین نموده یا اتباع آن است از اعطای اجازه بهره برداری موضوع بند (۲) این ماده امتناع ورزد و یا هر شرطی را که برای اعمال حقوق‌مشخص شده در ماده (۲) موافقتنامه حاضر توسط آن شرکت هواپیمایی تعیین شده لازم بداند، وضع نماید.
۵- وقتی که یک شرکت هواپیمایی بدین نحو تعیین شده و اجازه کسب نموده باشد می‌تواند بهره‌برداری از سرویسهای مورد توافق را درهر زمانی آغاز‌کند مشروط براینکه تعرفه تعیین شده بموجب مفاد ماده (۱۳) موافقتنامه حاضر در مورد سرویسهای مزبور مجری باشد.
ماده ۴– لغو و تعلیق
۱– هر طرف متعاهد حق دارد درموارد مشروح ذیل اجازه بهره برداری صادره را لغو یا استفاده از حقوق مشخص شده در ماده (۲) این موافقتنامه را‌درمورد شرکت هواپیمایی که توسط طرف متعاهد دیگر تعیین گردیده معلق نماید یا هر شرطی را که ممکن است برای استفاده از این حقوق لازم باشد‌وضع نماید:
الف – درموردی که قانع نشده باشد مالکیت عمده و کنترل موثر آن شرکت هواپیمایی در دست طرف متعاهدی که شرکت مذکور را تعیین نموده یا اتباع طرف متعاهد مزبور است .
ب – در موردی که شرکت هواپیمایی مذکور قوانین و یا مقررات طرف متعاهدی را که این حقوق را اعطا نموده است رعایت نکند.
ج – درموردی که شرکت هواپیمایی مذکور به هرنحوی از انحا عملیات بهره برداری را طبق مقررات موافقتنامه حاضر انجام ندهد.
۲– جز درمواردی که لغو یا تعلیق یا وضع شرایط مذکور در بند (۱)این ماده بصورت فوری برای جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و یا مقررات لازم باشد،اعمال این حق فقط پس از مشورت با طرف متعاهد دیگر انجام خواهد گرفت.
ماده ۵ – شمول قوانین و مقررات
۱- قوانین و مقررات یک طرف متعاهد که ناظر به ورود یا خروج هواپیمایی که به امر هوانوردی بین‌المللی اشتغال دارد از سرزمین آن یا ناظر به عملیات و هوانوردی چنین هواپیمایی حین پرواز بر فراز یا در داخل سرزمین طرف متعاهد مذکور می‌باشند نسبت به هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر مجری خواهد بود.
۲- قوانین و مقررات یک طرف متعاهد که ناظر به ورود، اقامت موقت و خروج مسافرین و کارکنان و بار یا پست از سرزمین آن است از قبیل تشریفات ورود و خروج و مهاجرت و همچنین مقررات گمرکی و بهداشتی درمورد مسافرین و کارکنان و بار یا پست حمل شده توسط هواپیمای شرکت‌هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر در زمانی که در سرزمین مذکور باشد اعمال خواهد شد.
۳- هر یک از طرفین متعاهد نسخه‌هایی از قوانین و مقررات مربوط مندرج در این ماده را بنابر تقاضا دراختیار طرف متعاهد دیگر خواهد گذاشت.
ماده ۶– معافیت از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر عوارض
۱– هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد که سرویسهای بین‌المللی را مورد بهره برداری قرار می‌دهند و همچنین مواد سوختی و‌روغن موتور و لوازم مورد نیاز جاری و خوار و بار موجود (شامل غذا، آشامیدنی و دخانیات) درهواپیماهای مزبور به هنگام ورود به سرزمین طرف‌متعاهد دیگر از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و مالیاتها معاف خواهند بود مشروط بر اینکه مواد و لوازم‌مذکور تا زمان صدور مجدد آنها در هواپیما باقی بمانند.
۲– موارد زیر نیز از همان عوارض و مالیاتها معاف خواهند بود به‌استثنای عوارضی که به خدمات بعمل آمده تعلق می‌گیرد.
الف – خوار و بار هواپیماها که در سرزمین هر یک از طرفین متعاهد در محدوده تعیین شده توسط مقامات طرف متعاهد مذکور بار هواپیما گردیده و‌برای مصرف در هواپیماهایی است که در سرویس هوایی بین‌المللی طرف متعاهد دیگر فعالیت می‌کنند.
ب – لوازم یدکی وارد شده به سرزمین یک متعاهد به منظور نگهداری یا تعمیر هواپیماهایی که در سرویسهای هوایی بین‌المللی توسط شرکت‌هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ج – سوخت و روغن موتوری که هدف آن تدارک هواپیمایی است که توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر در سرویسهای بین‌المللی‌مورد استفاده قرار می‌گیرد حتی اگر قرار باشد این لوازم در قسمتی از مسیر مشخص شده بر فراز سرزمین طرف متعاهدی مورد استفاده قرار گیرند که در‌آن بار هواپیما شده است.
د – موجودی بلیط هواپیما، بارنامه و مواد چاپی که حاوی آرم شرکت هستند و مواد تبلیغاتی معمولی که توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده بطور‌رایگان توزیع می‌گردد.
موارد اشاره شده در جزوهای(الف، ب، ج، و د) این ماده می‌تواند تحت کنترل و یا نظارت گمرک قرار گیرد.
۳– لوازم جاری هوانوردی و نیز مواد و لوازم نگاهداری شده در هواپیمای شرکت هواپیمایی تعیین شده هر یک از طرفین متعاهد تنها با موافقت مقامات گمرکی طرف متعاهد دیگر در آن سرزمین قابل تخلیه است. در این صورت می‌توان این مواد را تا زمانی که طبق مقررات گمرکی مجددا صادر شود و یا‌ترتیب دیگری درمورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
۴– اثاثیه و باری که در ترانزیت مستقیم است از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر مالیاتهای مشابه معاف خواهد بود.
۵– بجز در مواردی که امنیت ایجاب نماید مسافرینی که از سرزمین یک طرف متعاهد در ترانزیت مستقیم می‌باشند فقط مشمول کنترل ساده ای خواهند‌بود. اثاثیه و باری که در ترانزیت مستقیم است از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر مالیاتهای مشابه وضع شده بر واردات معاف خواهد بود.
ماده ۷– انتقال درآمدهای مازاد
۱- شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد براساس عمل متقابل بدون تبعیض و باتوجه به سایر شرکتهای هواپیمایی که در خطوط بین‌المللی به‌عملیات مشغول هستند، مجازند تا خدمات حمل و نقل هوایی خود را در سرزمین طرف متعاهد دیگر بطور مستقیم و یا توسط نمایندگیها به هر پولی‌مطابق با قوانین مجری در کشور طرف متعاهد دیگر بفروش برسانند.
۲- انتقال درآمدهای مازاد مکتسبه شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد مجاز بوده و براساس مقررات جاری تبدیل ارزهای خارجی درسرزمین هر یک از طرفین متعاهد انجام خواهد شد.
بدین منظور طرفین متعاهد نهایت تلاش خویش را به منظور تسهیل انتقال سریع درآمدهای مازاد، بدون لطمه به هرگونه تعهدات مالی جاری در سرزمین‌هر یک ازطرفین متعاهد، مبذول خواهند داشت.
ماده ۸– سیستم مالیاتی
هریک از طرفین متعاهد، شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر را براساس عمل متقابل از تمامی مالیاتها و عوارض منافع و درآمدهای بدست‌آمده از عملیات سرویسهای هوایی بدون لطمه به اجرای تعهدات رسمی قانونی مقرر توسط هر یک از طرفین متعاهد معاف می‌دارد.
ماده ۹– عوارض تاسیساتی و فرودگاهی
هریک از طرفین متعاهد می‌تواند برای استفاده از فرودگاهها و سایر تاسیسات تحت کنترل خود هزینه‌های عادلانه و مناسبی را وضع نموده و یا اجازه وضع آن را بدهد. درهر حال هریک از طرفین متعاهد موافقت دارد که این هزینه‌ها براساس عمل متقابل از آنچه هواپیماهای ملی آن طرف متعاهد که در‌سرویسهای مشابه بین‌المللی تردد می‌نماید و برای استفاده از این فرودگاهها و تاسیسات می‌پردازد تجاوز نکند.
ماده ۱۰– مقررات ظرفیت
۱- شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد از رفتار عادلانه و متساوی برخوردار خواهند بود تا بتوانند برای انجام سرویسهای مورد توافق در‌مسیرهای مشخص شده از فرصتهای متساوی بهره مند باشند.
۲- در انجام سرویسهای مورد توافق شرکت هواپیمایی تعیین شده هر یک از طرفین متعاهد منافع شرکت هواپیمایی طرف دیگر را منظور نظر خواهد‌داشت تا من غیرحق در سرویسهای طرف دیگر در تمامی یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.
۳- هدف اصلی سرویسهای مورد توافق که توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد انجام می‌شود تأمین ظرفیت کافی با ضریب بار‌مناسب برای رفع نیازمندیهای جاری و معقول پیش‌بینی شده حمل مسافر و بار و پست بصورت جداگانه یا مشترک بین سرزمین طرف متعاهد تعیین‌کننده شرکت هواپیمایی و سرزمین طرف متعاهد دیگر است.
۴- با در نظر گرفتن اصول مندرج در بندهای (۱ و ۲ و ۳) این ماده ، شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد همچنین می‌تواند ظرفیتی را برای‌نیازمندیهای حمل و نقل بین سرزمینهای کشورهای ثالث مندرج در پیوست موافقتنامه حاضر و سرزمین طرف متعاهد دیگر تأمین نماید.
۵- ظرفیت ارایه شده شامل تعداد پروازهایی که توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد در سرویسهای مورد توافق انجام خواهد شد توسط مقامات هواپیمایی با درنظر گرفتن توصیه‌های شرکتهای هواپیمایی تعیین شده مورد موافقت قرار خواهد گرفت.
ماده ۱۱– شناسایی گواهینامه‌ها و پروانه‌ها
گواهینامه‌های قابلیت پرواز و گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی که توسط یک طرف متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی‌باشد توسط طرف متعاهد دیگر برای بهره برداری از مسیرها و سرویسهای موضوع موافقتنامه حاضر معتبر شناخته خواهد شد مشروط بر اینکه شرایط صدور یا اعتبار این گواهینامه و پروانه‌ها مساوی یا بیش از حداقل استانداردهای فعلی یا آتی باشد که بموجب کنوانسیون وضع شده یا خواهد شد. در‌هرحال هر یک از طرفین متعاهد این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که درمورد پرواز از فراز سرزمین خود از شناسایی گواهینامه‌های صلاحیت و‌پروانه‌هایی که جهت اتباع آن، توسط طرف متعاهد دیگر یا هر دولت دیگری صادر شده یا اعتبار یافته خودداری نماید.
ماده ۱۲– امنیت هوانوردی
۱– طرفین متعاهد در راستای حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بین‌الملل تاکید می‌نمایند که تعهد آنان در قبال یکدیگر برای حفظ امنیت‌هواپیمایی کشوری در برابر اعمال مداخله غیرقانونی جزو لاینفکی از این موافقتنامه را تشکیل می‌دهد. طرفین متعاهد بدون تحدید کلیت حقوق و‌تعهدات خود به موجب حقوق بین‌الملل، به ویژه مطابق با مفاد کنوانسیون راجع به جرایم و برخی اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما امضا شده در توکیو به‌تاریخ ۲۳/۶/۱۳۴۲ هجری شمسی مطابق با ۱۴ سپتامبر ۱۹۶۳، کنوانسیون راجع به جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیما امضاشده در لاهه به تاریخ۲۵/۹/۱۳۴۹هجری شمسی مطابق با ۱۶ دسامبر ۱۹۷۰ و کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری امضا شده‌در مونترال به تاریخ۱/۷/۱۳۵۰ هجری شمسی مطابق با ۲۳ سپتامبر ۱۹۷۱ عمل خواهند کرد.
۲– طرفین متعاهد کلیه مساعدتهای لازم را جهت جلوگیری از اعمال تصرف غیرقانونی هواپیمای کشوری و دیگر اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمای مزبور، مسافرین و خدمه آن، فرودگاهها و تاسیسات هوانوردی و هر نوع تهدید دیگر علیه امنیت هواپیمایی کشوری را بنا بر تقاضا درمورد‌یکدیگر بعمل خواهند آورد.
۳– طرفین باید در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی تعیین شده از سوی سازمان بین‌المللی هواپیمای کشوری که بعنوان ضمایم کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی که این مقررات امنیتی درمورد طرفین قابل اجراست عمل نمایند. آنها می‌باید از‌گردانندگان هواپیماهای ثبت شده در کشور خود یا گردانندگان هواپیماهایی که محل اصلی کار و یا اقامت دایم آنها در سرزمینشان می‌باشد و نیز‌گردانندگان فرودگاههای واقع در سرزمین خود بخواهند که طبق مقررات امنیت هوانوردی مزبور عمل نمایند.
۴– هریک از طرفین متعاهد موافقت دارد که می‌توان از این گردانندگان هواپیما درخواست نمود تا مقررات امنیت هوانوردی مورد اشاره در بند (۳) فوق‌را که طرف متعاهد دیگر از لحاظ ورود به سرزمین خود، خروج از آن یا توقف در آنجا مقرر کرده، رعایت کنند هریک ازطرفین متعاهد باید اطمینان‌حاصل کند که در سرزمین او اقدامات کافی برای حفاظت از هواپیماها و وارسی مسافرین، خدمه، لوازم همراه آنها، اثاثیه، بار و خوار وبار هواپیماها قبل‌و در خلال سوار شدن مسافرین یا بارگیری به‌نحو موثر معمول می‌شود. هر یک از طرفین متعاهد همچنین باید با هر درخواست طرف متعاهد دیگر برای‌انجام اقدامات امنیتی ویژه درحد معقول جهت مقابله با یک تهدید خاص برخورد مثبت داشته باشد.
۵– هنگامی که حادثه یا خطر بروز حادثه تصرف غیرقانونی هواپیمای کشوری یا دیگر اعمال غیرقانونی علیه امنیت چنین هواپیمایی، مسافرین و خدمه‌آن، فرودگاهها یا تاسیسات هوانوردی رخ دهد، طرفین متعاهد باید با تسهیل ارتباطات و دیگر اقدامات مناسب بمنظور پایان سریع و امن حادثه مزبور یا‌خطر بروز آن یکدیگر را یاری نمایند.
ماده ۱۳– تعرفه‌های حمل و نقل هوایی
۱– در بندهای زیر اصطلاح «تعرفه» به مبالغ پرداختی برای حمل مسافر و اثاثیه و باربری و شرایطی که به موجب آن مبالغ مزبور اعمال می‌گردد شامل مبالغ و شرایطی برای آژانس و خدمات کمکی دیگر اطلاق می‌گردد ولی شامل اجرت یا شرایط حمل و نقل پستی نمی‌شود.
۲– تعرفه‌های مورد اجرا توسط شرکت هواپیمایی یک طرف متعاهد برای حمل موارد فوق به و یا از سرزمین طرف متعاهد دیگر در سطح معقولی‌خواهد بود که با توجه به کلیه عوامل مربوط از جمله هزینه بهره برداری و سود معقول و تعرفه‌های شرکتهای هواپیمایی دیگر وضع می‌گردد.
۳– تعرفه‌های مندرج در بند (۲) این ماده درصورت امکان توسط شرکتهای هواپیمایی مربوط دوطرف پس از مشورت با شرکتهای هواپیمایی دیگری که‌در تمام یا قسمتی از همان مسیر فعالیت می‌کنند مورد موافقت قرار می‌گیرد درصورت امکان چنین توافقی با استفاده از تشریفات هر اتحادیه بین‌المللی‌شرکتهای هواپیمایی با سیستم تعیین‌کننده نرخ که شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد عضو آن هستند صورت خواهد گرفت.
۴– تعرفه‌هایی که بدین ترتیب مورد توافق قرار می‌گیرد حداقل ۶۰ روز قبل از تاریخ پیشنهادی اجرا برای تصویب به مقامات هواپیمایی طرفین متعاهد‌تسلیم خواهد گردید. درموارد خاص این محدودیت زمانی به شرط موافقت مقامات مذکور قابل کاهش است.
۵– چنین تصویبی بطور صریح می‌تواند بعمل آید. چنانچه هیچکدام از مقامات هواپیمایی عدم تصویب خود را ظرف ۳۰ روز از تاریخ تسلیم اعلام‌ننماید دراین صورت تعرفه‌های مورد نظر طبق بند(۴) این ماده تصویب شده تلقی خواهد شد. اگر تاریخ تسلیم به طوریکه در بند (۴) ذکر شده کاهش‌یابد، مقامات هواپیمایی طرفین متعاهد می‌توانند توافق نمایند که مدت زمانی که در آن عدم تصویب باید اطلاع داده شود، کمتر از ۳۰ روز باشد.
۶– چنانچه تعرفه‌ای مطابق با بند (۳) این ماده مورد توافق قرار نگیرد یا در مدت زمان تعیین شده در بند (۵) ماده حاضر مقامات هواپیمایی یک طرف متعاهد عدم تصویب خود را درمورد هر یک از تعرفه‌های توافق شده طبق مفاد بند (۳) این ماده اعلام دارد مقامات هواپیمایی طرفین متعاهد سعی‌خواهند نمود تعرفه را با توافق دوجانبه تعیین نمایند.
۷– چنانچه مقامات هواپیمایی طرفین متعاهد نتوانند درمورد تعرفه تسلیمی به آنها که طبق بند (۴) این ماده صورت گرفته به توافق برسند یا نتوانند‌درمورد تعیین تعرفه‌ای مطابق با بند (۶) ماده حاضر به توافق برسند در این صورت اختلاف حاصله، مطابق با مفاد حل اختلاف این موافقتنامه حل و‌فصل خواهد شد.
۸– تعرفه‌ای که طبق مفاد این ماده وضع شده است تا زمانی که تعرفه جدیدی وضع نشود به قوت خود باقی خواهد ماند. معهذا هیچ تعرفه‌ای نمی‌تواند به موجب این بند بیش از ۱۲ ماه پس از تاریخی که در غیراینصورت منقضی خواهد شد ادامه یابد.
ماده ۱۴– پرسنل فنی و بازرگانی
۱- شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد مجازند براساس عمل متقابل، در سرزمین طرف متعاهد دیگر نمایندگان و پرسنل فنی بازرگانی و‌عملیاتی خود را که در رابطه با انجام سرویسهای مورد توافق مورد نیاز هستند نگهداری نمایند.
۲- نیاز به پرسنل بنا به نظر شرکت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد می‌تواند یا توسط پرسنل خود شرکت و یا با استفاده از خدمات هر سازمان ،شرکت یا شرکت هواپیمایی دیگری که در سرزمین طرف متعاهد دیگر بکار مشغول بوده و مجاز به انجام چنین خدماتی در سرزمین طرف متعاهد دیگر‌باشد، رفع شود.
۳- نمایندگان و پرسنل مشمول قوانین و مقررات مجری طرف متعاهد دیگر بوده و مطابق با قوانین و مقررات مزبور، هریک از طرفین متعاهد براساس‌عمل متقابل و با حداقل تاخیر، مجوز استخدام لازم و ویزای توریستی یا دیگر مدارک مشابه را به نمایندگان و پرسنل مورد اشاره در بند (۱) این ماده‌اعطا خواهند نمود.
۴- چنانچه شرایط خاصی ورود پرسنل یا حفظ ایشان را براساس ضرورت و بصورت موقت ایجاب نماید، صدور مجوز، ویزا و مدارک لازم طبق‌قوانین و مقررات هر یک از طرفین متعاهد بایستی سریعا صورت گرفته تا تاخیری در ورود چنین پرسنلی به سرزمین دولت مربوط رخ ندهد.
ماده ۱۵– تسلیم آمار
مقامات هواپیمایی هریک از طرفین متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام شده در سرویسهای مورد توافق توسط شرکت هواپیمایی تعیین‌شده خود را به و از سرزمین طرف متعاهد دیگر به قسمی که معمولا توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده تهیه و به مقامات هواپیمایی ملی خود تسلیم‌می‌کند، بنا بر تقاضا دراختیار مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر قرار خواهند داد.
ماده ۱۶– مشاوره و اصلاحات
۱- هر یک از طرفین متعاهد یا مقامات هواپیمایی آن می‌توانند در هرزمان از طرف متعاهد دیگر یا مقامات هواپیمایی آن به منظور تفسیر و یا تغییر‌موافقتنامه حاضر تقاضای مشاوره نمایند.
۲- مشاوره مورد تقاضای یک طرف متعاهد یا مقامات هواپیمایی آن در فاصله شصت (۶۰) روز از تاریخ دریافت تقاضا آغاز خواهد شد.
۳- هر نوع اصلاح موافقتنامه حاضر، پس از آنکه طرفین متعاهد انجام تشریفات قانون اساسی خود درمورد انعقاد و لازم‌الاجرا شدن موافقتنامه‌های بین‌المللی را به یکدیگر اطلاع داده باشند لازم‌الاجرا خواهد شد.
۴- اصلاحات پیوست موافقتنامه حاضر می‌تواند مستقیما بین مقامات هواپیمایی طرفین متعاهد مورد توافق قرار گیرد. این اصلاحات پس از تایید از‌طریق تبادل یادداشت دیپلماتیک لازم‌الاجرا خواهد گردید.
ماده ۱۷– حل اختلافات
۱- هرگاه درمورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه بین طرفین متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفین متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند نمود تا‌اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند.
۲- چنانچه طرفین متعاهد به موجب بند (۱) فوق نتوانند درمورد حل اختلاف به نتیجه برسند، با رعایت قوانین و مقررات مربوط به آنان، اختلاف به‌یک محکمه داوری سه نفره ارجاع خواهد شد که هر یک از طرفین متعاهد یک داور را معین خواهد کرد و دو داور تعیین شده درباره داور سوم توافق‌خواهند نمود هریک از طرفین متعاهد ظرف شصت (۶۰) روز پس از وصول تقاضای ارجاع اختلاف به دیوان داوری، از طریق مجرای دیپلماتیک به تعیین داور خود مبادرت خواهد نمود و داور سوم نیز ظرف شصت (۶۰) روز بعد از آن تعیین خواهد شد. چنانچه هریک از طرفین متعاهد ظرف مدت‌مقرر داور خود را تعیین نکند، بنا به تقاضای هر یک از طرفین متعاهد، رییس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری برحسب مورد داور یا داورها‌را تعیین خواهد نمود مشروط بر اینکه چنانچه رییس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری از اتباع یکی از طرفین متعاهد باشد، از نایب رییس‌ارشد شورا و درصورتی که نامبرده نیز از اتباع یکی از طرفین متعاهد باشد، از عضو مقدم شورا که در چنین وضع تابعیتی نباشد درخواست خواهد شد‌که حسب مورد داور یا داورها را تعیین نماید. درهر حال داور سوم از اتباع یک دولت ثالث خواهد بود و بعنوان رییس دیوان داوری عمل خواهد کرد.
۳- دیوان داوری آیین کار خود را تعیین و درباره نحوه تقسیم مخارج داوری اتخاذ تصمیم خواهد نمود.
۴- طرفین متعاهد تعهد می‌نمایند تصمیمات متخذه در اجرای ماده حاضر را رعایت کنند.
ماده ۱۸– فسخ
هر یک از طرفین متعاهد می‌توانند در هر زمان قصد خود را مبنی بر فسخ این موافقتنامه کتبا به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید. این اعلام همان زمان به‌اطلاع سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری خواهد رسید. در این صورت موافقتنامه دوازده ماه پس از دریافت اعلام فسخ توسط طرف متعاهد دیگر‌فسخ خواهد شد، مگر آنکه اعلام فسخ قبل از انقضای این مدت با تراضی طرفین پس گرفته شود. درصورت عدم اعلام وصول از سوی طرف متعاهد‌دیگر، اعلام فسخ چهارده روز پس از وصول آن به سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری دریافت شده تلقی خواهد شد.
ماده ۱۹– مطابقت با کنوانسیونهای چند جانبه
چنانچه کنوانسیون یا موافقتنامه چند جانبه حمل و نقل هوایی درمورد هر دوطرف متعاهد لازم‌الاجرا گردد، این موافقتنامه به نحوی اصلاح خواهد شد‌تا با مقررات چنین کنوانسیون یا موافقتنامه‌ای تطبیق نماید.
ماده ۲۰– ثبت
این موافقتنامه و کلیه اصلاحات آن نزد سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری به ثبت خواهد رسید.
ماده ۲۱– لازم‌الاجرا شدن
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هریک از طرفین متعاهد به طرف متعاهد دیگر دایر بر اینکه اقدامات لازم را طبق الزامات قانون اساسی خود‌درباره لازم‌الاجرا شدن موافقتنامه حاضر بعمل آورده است، بموقع اجرا گذارده خواهد شد.
بنا به مراتب نمایندگان تام‌الاختیار امضاکننده زیر که از طرف دولتهای متبوع خود مجاز می‌باشند موافقتنامه حاضر را امضا نمودند.
این موافقتنامه در تاریخ ۴/۴/۱۳۷۵ هجری شمسی برابر با ۲۴/۶/۱۹۹۶ میلادی در دو نسخه به زبانهای فارسی، اسپانیایی و انگلیسی که هر دو دارای‌اعتبار یکسان می‌باشند، در تهران تنظیم گردید.
ازطرف‌ازطرف
دولت جمهوری اسلامی ایران‌دولت پادشاهی اسپانیا
پیوست
پیوست موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت پادشاهی اسپانیا
۱- مسیرهای مشخص شده
سرویسهای مورد توافق در مسیرهای مشخص شده مندرج در موافقتنامه حاضر به شرح ذیل تعیین می‌گردد:
الف – مسیر اسپانیایی.
نقاطی در اسپانیا – نقاط واسط – تهران – نقاط ماورا و بالعکس.
ب – مسیر ایرانی
نقاطی در ایران – نقاط واسط – مادرید – نقاط ماورا و بالعکس.
۲- نقاط واسط و ماورا مسیرهای (الف) و (ب) با توافق بین مقامات هواپیمایی دوطرف متعاهد تعیین خواهد شد.
۳- شرکت هواپیمایی تعیین شده هر یک از طرفین متعاهد برای بهره‌برداری از مسیرهای مشخص شده (الف) و (ب) از آزادی‌های سوم و چهارم حقوق‌حمل و نقل بهره مند خواهند بود.
۴- استفاده از آزادی پنجم حقوق حمل و نقل منوط به موافقت مقامات هواپیمایی طرفین متعاهد براساس موافقتنامه بازرگانی منعقده بین شرکتهای‌هواپیمایی تعیین شده خواهد بود.
۵- شرکت هواپیمایی تعیین شده هر یک از طرفین متعاهد می‌تواند نقاط واسط و ماورا را در مسیرهای مربوط خود در کل یا بخشی از سرویس خود‌حذف نمایند، به شرط اینکه نقطه مبدا در سرزمین طرف متعاهدی باشد که چنین شرکتی را تعیین کرده است.
۶- شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد بایستی برای انجام سرویسهای هوایی مورد توافق حداقل سی روز قبل از شروع عملیات مذکور،تعداد پروازها و جدول زمانی را جهت تصویب به مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر تسلیم نمایند.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و بیست و یک ماده و یک ضمیمه در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ بیست و هفتم اردیبهشت ماه یکهزارو سیصدو هفتادو هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۶/۳/۱۳۷۷ به تأیید شورای نگهبان رسیده است .
رئیس مجلس شورای اسلامی – علی اکبر ناطق نوری
