وزیران عضو کار گروه تصویبنامه شماره ۷۲۸۸۴/ت ۳۴۴۵۲ هـ مورخ ۹ /۱۱ /۱۳۸۴ بنا به پیشنهاد شورای عالی کار و به استناد تبصره (۱) ماده (۱۳۶) قانون کار – مصوب ۱۳۶۹ – و با رعایت تصویبنامه یادشده، آیین نامه اجرایی ماده مذکور را به شرح زیر تصویب نمودند:
آیین نامه اجرایی ماده ۱۳۶ قانون کار
ماده ۱
در اجرای ماده (۱۳۶) قانون کار – مصوب ۱۳۶۹ – ، نمایندگان رسمی (اصلی و علی البدل) کارگران در سازمان جهانی کار، شورای عالی تأمین اجتماعی، شورای عالی حفاظت فنی و بهداشت کار و نظایر آن به پیشنهاد تشکل عالی کارگری حائز اکثریت (کانون عالی هماهنگی شوراهای اسلامی کار، کانون عالی انجمنهای صنفی کارگری و مجمع عالی نمایندگان کارگران) یا توسط کمیته ای متشکل از تشکل های عالی موجود دارای اعتبار ذکر شده با رعایت مفاد قانون کار، این آیین نامه و سایر مقررات مربوط انتخاب و معرفی خواهند شد.
تبصره ۱ – انتخاب نمایندگان کارگران در مجامع و شوراهایی که نحوه انتخاب آنان در قانون ذکر گردیده، به روش مقرر در قانون صورت می گیرد.
تبصره ۲ – تشخیص انتخاب نماینده کارگران در مجامع داخلی و بین المللی از طریق هر کدام از روشهای مندرج در ماده (۱) یا اعلام نظر در خصوص تشکل عالی کارگری حائز اکثریت، با وزارت کار و امور اجتماعی می باشد.
تبصره ۳ – کمیته انتخاب نمایندگان کارگران در مجامع داخلی و بین المللی، صرفاً در مواردی تشکیل و فعالیت می نماید که بیش از یک تشکل عالی کارگری دارای اعتبار، وجود داشته باشد. در غیر این صورت انجام وظایف مندرج در این آئین نامه بر عهده تنها تشکل عالی کارگری موجود خواهد بود.
تبصره ۴ – دستورالعمل چگونگی تشکیل، عملکرد، حدود وظایف و اختیارات کمیته یادشده، ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه، توسط وزیر کار و امور اجتماعی تصویب و به تشکل های عالی کارگری و کارفرمایی جهت اجرا، ابلاغ خواهد شد.
ماده ۲
وزارت کار و امور اجتماعی، حداقل سه ماه پیش از پایان دوره نمایندگی در هر یک از شوراهای عالی یا کنفرانسهای (اجلاس) بین المللی و نظایر آن یا سه ماه پیش از برگزاری هر یک از آنها، موضوع را برای انتخاب و معرفی نماینده به تشکل عالی کارگری حائز اکثریت یا کمیته مذکور اطلاع می دهد.
تبصره ۱ – هیئت مدیره تشکل عالی کارگری حائز اکثریت یا کمیته مذکور با اطلاع وزارت کار و امور اجتماعی، حداقل یک ماه پیش از تشکیل یا پایان دوره نمایندگی در هر یک از مجامع مذکور، نمایندگان رسمی (اصلی و علی البدل) مورد نیاز را انتخاب و معرفی می نماید.
تبصره ۲ – چنانچه تشکل یا تشکل های عالی کارگری ایجاد نشده باشد یا فاقد اعتبار یا منحل گردد، وزیر کار و امور اجتماعی می تواند رأساً در مورد انتخاب نمایندگان مذکور اقدام نماید .
ماده ۳
انتخاب شوندگان جهت نمایندگی کارگران در مجامع داخلی و بین المللی باید دارای شرایط زیر باشند:
1 – تابعیت جمهوری اسلامی ایران
2 - التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
3 – عدم وابستگی به احزاب و گروههای سیاسی غیر قانونی
4 – نداشتن محکومیت قطعی کیفری مؤثر
5 – داشتن حسن شهرت
۶ – عدد اعتیاد به مواد مخدر
7 – داشتن حداقل سی سال تمام سن و پنج سال سابقه کار
8 – آشنایی به قوانین کار، تأمین اجتماعی و سایر قوانین و مقرراتی که با مسائل کار و کارگری ارتباط دارد
9 – داشتن حداقل مدرک تحصیلی کاردانی
10 – تسلط به یکی از زبانهای بین المللی برای داوطلبان نمایندگی در کنفرانس (اجلاس) بین المللی کار
11 – عضویت در تشکل کارگری مربوط در سطح کارگاه، حرفه یا صنعت
تبصره – در صورت فوت یا استعفای نمایندگان کارگران یا در صورتی که به هر دلیل شرایط عضویت مندرج در ماده (۳) را از دست بدهند یا رابطه کاری آنها با کارفرمای متبوع قطع شود، سمت نمایندگی در مجامع مورد نظر را از دست خواهند داد و مطابق مقررات مربوط، نمایندگان علی البدل جایگزین آنها خواهد شد.
ماده ۴
نظارت بر امر تطبیق شرایط و انتخاب نمایندگان مذکور بر عهده وزارت کار و امور اجتماعی می باشد.
تبصره ۱ – تشکل عالی کارگری حائز اکثریت یا کمیته مذکور، حداقل یک هفته پیش از انتخاب نمایندگان مورد نظر، برای نظارت بر امور مربوط از نماینده وزارت کار و امور اجتماعی به طور کتبی دعوت می نماید.
تبصره ۲ – مهلت اعتراض به تصمیمات اتخاذ شده، یک هفته بعد از ابلاغ کتبی به اشخاص ذی نفع می باشد.
تبصره ۳ – مرجع رسیدگی به اعتراضات اعم از اینکه موجب ابطال یا تأیید انتخاب نمایندگان یاد شده گردد، وزارت کار و امور اجتماعی است که در جلسه ای با حضور فرد یا افراد معترض و نماینده تشکل عالی کارگری حائز اکثریت یا کمیته یادشده (حسب مورد) و نماینده وزارت مذکور، ظرف یک هفته از تاریخ وصول اعتراض، به موضوع رسیدگی و تصمیم مقتضی اتخاذ می نمایند.
تبصره ۴ – در صورت تأیید مجدد تصمیمات اتخاذ شده و رد اعتراض واصله، معترض یا معترضان می توانند مراتب را از طریق اقامه دعوی در دادگاه صالح پیگیری نمایند.
ماده ۵
نمایندگان منتخب موظف به رعایت مقررات آیین نامه های داخلی مجامع مذکور هستند.
ماده ۶
نمایندگان رسمی کارگران (اصلی و علی البدل) در شورای عالی حفاظت فنی و بهداشت کار، باید از بین کارگران بخش صنعت انتخاب شوند.
ماده ۷
یک نفر از نمایندگان اصلی و یک نفر از نمایندگان علی البدل کارگران در شورای عالی کار باید از بین کارگران بخش کشاورزی انتخاب شوند.
ماده ۸
چنانچه به هر علت تشکل یا تشکلهای عالی کارگری که نمایندگان مورد نظر را به وزارت کار و امور اجتماعی معرفی نموده اند، فاقد اعتبار یا منحل گردد، اعتبار نامه نمایندگان معرفی شده نیز لغو خواهد شد.
ماده ۹
هر یک از کارگران واجد شرایط می تواند حداکثر به نمایندگی دو مرجع از مراجع موضوع ماده (۱) انتخاب شود.
ماده ۱۰
مهلت های مقرر در این آیین نامه بدون احتساب روزهای تعطیل، محاسبه می شود.
ماده ۱۱
این آیین نامه جایگزین آیین نامه اجرایی ماده (۱۳۶) قانون کار – مصوب ۱۳۶۹ – ، موضوع تصویب نامه شماره ۱۴۳۸۴/ت ۲۸۴ هـ مورخ ۱۳۷۱/۶/۲۸ می گردد.
این تصویبنامه در تاریخ ۳ /۸ /۱۳۸۹ به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.
محمدرضا رحیمی معاون اول رییس جمهور