آیین نامه مشاوران و خدمات دهندگان حفاظت فنی و ایمنی
به استناد مواد (۸۵) و (۸۶) قانون کار جمهوری اسلامی ایران، با هدف تعیین نحوه ی پذیرش، نظارت برعملکرد و رسیدگی به تخلفات مشاوران و خدمات دهندگان حفاظت فنی و ایمنی در اجرای ماده ۸۹ قانون کار در جلسه مورخ ۱۳۹۸/۰۷/۲۲ “شورای عالی حفاظت فنی” تدوین و توسط آن شورا پیشنهاد شده است، به شرح زیر تصویب می گردد.
فصل اول: تعاریف
ماده۱
در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح ذیل به کار می روند:
۱.۱. مرکز: منظور مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که در این آیین نامه به اختصار مرکز نامیده می شود.
۱.۲. شورا: منظور شورای عالی حفاظت فنی است که به استناد ماده ۸۶ قانون کار جمهوری اسلامی ایران تشکیل شده است و در این آیین نامه به اختصار شورا نامیده می شود.
۱.۳. مشاوران و خدمات دهندگان حفاظت فنی و ایمنی: شخص حقوقی در قالب شرکت که حسب قانون تشکیل گردیده و برابر ضوابط این آیین نامه تائید صلاحیت می شود و از این پس در این آیین نامه شرکت نامیده میشود.
۱.۴. کارشناس فنی مجاز: شخصی حقیقی است که صلاحیت حرفه ای وی بر اساس ضوابط این آیین نامه تائید و کلیه امور فنی شرکت ها در اجرای این آیین نامه از طریق آن ها انجام می شود.
۱.۵. پروانه صلاحیت: گواهی است که پس از طی مراحل برابر موضوع این آیین نامه برای اشخاص حقوقی که صلاحیت آ ن ها حسب مفاد این آیین نامه احراز شده است، صادر می شود.
۱.۶. زمینه تخصصی: هریک از رشته های کاری موضوع دستورالعمل اجرایی این آیین نامه که مستند به آیین نامه های مصوب شورای عالی حفاظت فنی می باشد.
۱.۷. آزمون ورودی: آزمونی کتبی و عملی است که حسب زمینه تخصصی از متقاضیان کارشناسی فنی مجاز اخذ می گردد.
۱.۸. دوره بازآموزی: دوره آموزشی نظری و عملی است که کارشناسان فنی مجاز در هر زمینه تخصصی باید در طول دوره فعالیت با توجه به اعلام مرکز در آن شرکت نمایند.
۱.۹. دوره توجیهی: دوره آموزشی است که برای آشنایی مدیریت شرکت ها با مسئولیت های فنی و حقوقی و مفاد این آیین نامه می باشد.
۱.۱۰. سامانه: نرم افزاری تحت وب است که برای ثبت نام، اطلاع رسانی، ارجاع کار، تهیه گزارشات، نظارت، مستندسازی، جمع آوری و تنظیم آمار مربوط به امور شرکت استفاده می شود.
۱.۱۱. مشاوران قبلی: اشخاص حقیقی و حقوقی که در ادوار گذشته به عنوان مشاور حفاظت فنی و خدمات ایمنی در هر یک از زمینه های تخصصی پروانه صلاحیت اخذ نموده اند.
۱.۱۲. دستورالعمل اجرایی: مجموعه ضوابط مربوط به زمینه های تخصصی، رتبه بندی شرکت ها، سطح بندی کارشناسان فنی مجاز، شرح خدمات، رشته های تحصیلی و معادل سازی آن ها، تخلفات انضباطی و سایر موارد مرتبط است.
۱.۱۳. ضوابط فنی: ضوابط فنی نحوه ی ارائه خدمات در هر یک از زمینه های تخصصی می باشد که توسط مرکز تدوین و ابلاغ می شود.
۱.۱۴. تخلف انضباطی: هر گونه فعل یا ترک فعل دارنده پروانه صلاحیت مغایر با ضوابط این آیین نامه و دستورالعمل اجرایی و ضوابط فنی مربوطه است.
ماده۲
هدف و دامنه شمول: این آیین نامه به منظور تعیین نحوه ی پذیرش، نظارت برعملکرد و رسیدگی به تخلفات مشاوران و خدمات دهندگان حفاظت فنی و ایمنی در اجرای ماده ۸۹ قانون کار تدوین گردیده و برای کلیه شرکت های مشاوران و خدمات دهندگان حفاظت فنی و ایمنی در کارگاه های مشمول قانون کار لازمالاجرا است.
فصل دوم: مقررات کلی
ماده۳
به منظور ارائه خدمات حفاظت فنی و ایمنی به مرکز اجازه داده می شود تا اشخاص حقوقی واجد شرایط را برای انجام و صدور گواهی آزمایشات مزبور در زمینه های تخصصی احراز صلاحیت نماید.
ماده۴
دستورالعمل اجرایی این آیین نامه در مرکز تدوین و توسط شورای سیاست گذاری تصویب خواهد شد.
ماده۵
کارفرما مکلف است آزمایشات فنی ادواری یا موردی امور حفاظت فنی را از طریق شرکت های موضوع این آیین نامه انجام دهد.
ماده۶
پروانه صلاحیت شرکت ها پس از احراز صلاحیت و طی تشریفات قانونی موضوع این آیین نامه و دستورالعمل اجرایی با امضای رئیس مرکز و معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی صادر و تمدید می گردد.
ماده۷
مراکز مجاز برگزاری آزمون ورودی و همچنین دوره های بازآموزی و توجیهی به همراه عناوین و محتوای آموزشی هر دوره از سوی مرکز اعلام می شود.
تبصره- مرکز بر نحوه ی برگزاری دوره ها و آزمون های مربوطه نظارت مستقیم خواهد داشت.
ماده۸
کارفرمایان متقاضی خدمات موضوع این آیین نامه باید تقاضای رسمی خود را در سامانه ثبت نمایند تا این تقاضا به کلیه شرکت هایی که رتبه و ظرفیت ارائه خدمات مزبور را دارند؛ اطلاع رسانی شود. شماره درخواست مذکور باید برای پیگیری های بعدی در متن قرارداد ذکر شود.
فصل سوم: ارکان و تشکیلات
ماده۹
ارکان و تشکیلات شامل: «شورای سیاست گذاری»، «کمیته تشخیص و تایید صلاحیت»، «کمیته ارزیابی و نظارت بر عملکرد»، «کمیته انضباطی» و «کمیته تجدید نظر انضباطی» است.
ماده۱۰
شورای سیاست گذاری با هدف بررسی و تائید دستورالعمل اجرایی و تعیین زمینه های تخصصی و شرح خدمات آن ها، معادل سازی رشته های دانشگاهی و تعیین زمان فراخوان با اعضای زیر تشکیل می شود:
الف ـ رئیس مرکز به عنوان رئیس شورا.
ب ـ مدیر کل بازرسی کار.
پ ـ یکی از اساتید دانشگاهی عضو شورا با نظر رئیس شورا.
ت ـ نماینده کانون عالی کارفرمایان سراسر کشور.
ث ـ نماینده تشکل عالی کارگران کشور با رعایت ماده ۱۳۶ قانون کار.
تبصره ـ جلسات شورای سیاست گذاری حداقل سالی یک بار و یا با درخواست هر یک از اعضا و پس از تائید رئیس شورا تشکیل می شود.
ماده۱۱
کمیته تشخیص و تایید صلاحیت با هدف بررسی و احراز شرایط عمومی و اختصاصی شرکت ها و کارشناسان فنی مجاز و رتبه بندی و سطح بندی آن ها با اعضای زیر تشکیل می شود:
الف ـ رئیس گروه برنامه ریزی و نظارت بر واحدهای تحقیقاتی (به عنوان رئیس کمیته).
ب ـ یک نفر کارشناس مرکز با معرفی رئیس مرکز.
پ ـ یک نفر بازرس کار از اداره کل بازرسی کار با معرفی مدیرکل مربوطه.
ت ـ نماینده کانون عالی کارفرمایان سراسر کشور.
ث ـ نماینده تشکل عالی کارگران با رعایت ماده ۱۳۶ قانون کار.
تبصره ـ در صورت درخواست متقاضی، مرکز موظف است، در اسرع وقت نسبت به بررسی و رسیدگی به درخواست واصله اقدام نماید.
ماده۱۲
کمیته ارزیابی و نظارت بر عملکرد، با هدف نظارت بر حسن ارائه خدمات توسط شرکت ها و کارشناسان فنی مجاز با اعضای زیر تشکیل می شود:
الف ـ رئیس گروه برنامه ریزی و نظارت بر واحدهای تحقیقاتی (به عنوان رئیس کمیته).
ب ـ یک نفر کارشناس مرکز با معرفی رئیس مرکز.
پ ـ یک نفر بازرس کار از اداره کل بازرسی کار با معرفی مدیر کل مربوطه.
ت ـ نماینده کانون عالی کارفرمایان سراسر کشور.
ث ـ نماینده تشکل عالی کارگران با رعایت ماده ۱۳۶ قانون کار .
ماده۱۳
کمیته انضباطی با هدف رسیدگی به شکایات و تخلفات شرکت ها و کارشناسان فنی مجاز با اعضای زیر تشکیل می شود:
الف ـ معاون مرتبط مرکز (رئیس کمیته).
ب ـ معاون اداره کل بازرسی کار.
پ ـ رئیس گروه برنامه ریزی و نظارت بر واحدهای تحقیقاتی مرکز (دبیر کمیته).
ت ـ نماینده کانون عالی کارفرمایان سراسر کشور.
ث ـ نماینده تشکل عالی کارگران.
ج ـ نماینده دفتر حقوقی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
چ ـ نماینده کانون سراسری انجمن های صنفی شرکت ها مستند به اعتبارنامه و اساسنامه در صورت تشکیل.
تبصره ـ تصمیمات کمیته انضباطی ظرف ۱۵ روز کاری از زمان ابلاغ در کمیته تجدید نظر انضباطی قابل طرح است.
ماده۱۴
کمیته تجدید نظر انضباطی با هدف رسیدگی به اعتراض به تصمیمات کمیته انضباطی با اعضای زیر تشکیل می شود:
الف ـ رئیس مرکز (رئیس کمیته).
ب ـ مدیر کل بازرسی کار.
پ ـ مدیر کل دفتر حقوقی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
ت ـ نماینده کانون عالی کارفرمایان سراسر کشور.
ث ـ نماینده تشکل عالی کارگران.
تبصره ـ مصوبات این کمیته قطعی می باشد.
ماده۱۵
احکام اعضای شورای سیاست گذاری و کمیته های موضوع این آیین نامه حسب معرفی بالاترین مقام واحد ذیربط، توسط معاون روابط کار صادر می گردد.
ماده۱۶
مصوبات شورای سیاست گذاری و کمیته های موضوع این آیین نامه با نظر اکثریت نسبی اعضای حاضر در جلسه و تائید رئیس مرکز نافذ است.
تبصره۱ـ نتایج صادره در هر یک از کمیته ها با امضای رئیس مرکز به ذینفعان ابلاغ می شود.
تبصره۲ـ اعضای «کمیته انضباطی» و «کمیته تجدید نظر انضباطی» نمی توانند یکسان باشند.
تبصره۳ـ نمایندگان کانون عالی کارفرمایان و تشکل عالی کارگران در کمیته های موضوع این ماده باید حداقل دارای مدرک کارشناسی در رشته های فنی و مهندسی باشند.
فصل چهارم: احراز صلاحیت کارشناسان فنی مجاز
ماده۱۷
متقاضی احراز عنوان کارشناس فنی مجاز باید دارای شرایط عمومی زیر باشد:
الف ـ تابعیت ایرانی.
ب ـ توانایی جسمانی متناسب با زمینه تخصصی حسب ماده ۹۰ قانون تامین اجتماعی.
پ ـ دارا بودن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم برای آقایان.
ت ـ عدم سوء پیشینه کیفری حسب گواهی رسمی از مراجع قانونی.
ث ـ عدم وجود هر گونه رابطه استخدامی در دستگاه های موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری حسب اقرار نامه محضری.
ماده۱۸
متقاضی احراز عنوان کارشناس فنی مجاز باید دارای شرایط تخصصی زیر باشد:
الف ـ دارا بودن حداقل دانشنامه کارشناسی متناسب با زمینه تخصصی درخواستی وفق دستورالعمل اجرایی.
ب ـ داشتن حداقل سابقه کار مرتبط پس از فراغت از تحصیل برای مدارک کارشناسی۳ سال، کارشناسی ارشد ۲ سال و دکتری ۱ سال مستند به لیست بیمه.
پ ـ شرکت در آزمون ورودی و قبولی با حداقل نمره ۱۴ از ۲۰.
ت ـ متقاضیان بازنشسته، مستعفی و بازخرید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به شرط دارا بودن حداقل ۱۰ سال سابقه کار در پست بازرس کار یا پست کارشناس بهداشت و حفاظت فنی کار مرکز در ستاد و گروه های استانی و داشتن حداقل ۵۰۰ ساعت آموزش ضمن خدمت تخصصی، حسب رشته تحصیلی، با نظر کمیته تشخیص و تایید صلاحیت بدون شرکت در آزمون ورودی در ۲ زمینه تخصصی احراز صلاحیت میشوند.
تبصره ـ تقاضای ارتقای سطح کارشناس فنی مجاز حسب درخواست متقاضی و ارائه مستندات در کمیته تشخیص و تائید صلاحیت که به این منظور تشکیل می شود، بررسی می گردد.
ماده۱۹
هر کارشناس فنی مجاز حداکثر در ۲ زمینه تخصصی احراز صلاحیت می شود و در هر زمینه تخصصی حق فعالیت در بیش از یک شرکت را ندارد.
ماده۲۰
مشاوران حقیقی و حقوقی قبلی از تاریخ ابلاغ این آیین نامه و دستورالعمل اجرایی آن باید درخواست مکتوب و مدارک لازم برای انطباق وضعیت با شرایط این آیین نامه و دستورالعمل اجرایی آن را به مرکز تسلیم نمایند.
ماده۲۱
کلیه گواهینامه ها و گزارش های فنی و تخصصی شرکت ها باید پس از تائید کارشناس فنی مجاز زمینه تخصصی مجری خدمات، به امضای مدیر عامل شرکت نیز برسد.
تبصره۱ـ کارشناسان فنی مجاز نمی توانند موضوع خدمات را به غیر محول نمایند.
تبصره۲ـ مدیر عامل شرکت بعد از احراز شرایط می تواند به عنوان کارشناس فنی مجاز در همان شرکت فعالیت نماید.
فصل پنجم: احراز صلاحیت شرکت ها
ماده۲۲
متقاضیان احراز صلاحیت به عنوان شرکت ، باید اشخاص حقوقی دارای شرایط و مدارک زیر باشند:
الف ـ ارائه شناسه ملی از ثبت شرکت ها.
ب ـ تصویر برابر با اصل شده اساسنامه شرکت که زمینه یا زمینه های تخصصی درخواستی عیناً در «موضوع» آن درج شده باشد.
پ ـ تصویر آگهی ثبتی در روزنامه رسمی کشور و آخرین تغییرات آن که برابر اصل شده باشد.
ت ـ بکارگیری کارشناس فنی مجاز مستند به یک نسخه از قرارداد استخدام در زمینه تخصصی و متناسب با رتبه درخواستی.
ث ـ فهرست وسایل و تجهیزات بازرسی فنی (مستند به شماره سریال و گواهی کالیبراسیون معتبر) و ملزومات اداری.
ج ـ معرفی اقامتگاه با کاربری تجاری یا اداری مستند به تصویر سند ملکی یا اجاره نامه رسمی برابر با اصل.
چ ـ ارائه بیمه نامه معتبر مسئولیت مدنی.
ح ـ مستندات توان فنی و اجرایی، مستند به سوابق شرکت در زمینه تخصصی درخواستی (وجود پیشینه تأسیس)
خ ـ ارائه اصل گواهی موضوع ماده ۱۸۶ قانون مالیات های مستقیم.
د ـ مفاصا حساب پرداخت حق بیمه وفق ماده ۳۷ قانون تامین اجتماعی.
ذ ـ تصویر آگهی ثبتی در روزنامه رسمی کشور و آخرین تغییرات آن که برابر اصل شده باشد.
ماده۲۳
پروانه صلاحیت برای شرکت های پذیرفته شده با اعتبار دو سال صادر می شود و در صورت تائید کمیته ارزیابی و نظارت برعملکر د و انطباق با شرایط این آیین نامه، اعتبار پروانه آن ها تمدید می شود.
تبصره۱ـ شرکت ها مکلفند سه ماه قبل از انقضای اعتبار پروانه خود نسبت به ارائه درخواست مکتوب همراه با مستندات لازم برای تمدید پروانه به مرکز اقدام نمایند.
تبصره۲ـ مرکز مکلف است حداکثر ظرف مدت یک ماه بعد از دریافت درخواست تمدید شرکت و در صورت دارا بودن شرایط لازم نسبت به تمدید پروانه متقاضیان اقدام و در صورت رد تقاضا یا وجود نواقص مراتب را به صورت کتبی با ذکر دلایل به وی اعلام نماید.
ماده۲۴
کلیه قراردادهای فی مابین شرکت ها با خریداران خدمت باید با رعایت قوانین و مقررات جاری کشور تنظیم و توسط شرکت در سامانه بارگذاری شوند.
ماده۲۵
شرکت ها باید گزارش مراتب تائید یا رد (موارد عدم انطباق) موضوع این آیین نامه را (به همراه مستندات) حداکثر تا ۷ روز کاری بعد از ارائه خدمت در سامانه ثبت نمایند.
تبصره ـ دارندگان پروانه صلاحیت تا زمان ایجاد سامانه مذکور مکلف به ارسال گزارشات به صورت کتبی و به طریق مقتضی به مرکز و اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان محل ارائه خدمت می باشند.
ماده۲۶
کلیه دارندگان پروانه صلاحیت ملزم به رعایت ضوابط فنی، شرکت در دوره های توجیهی، تمدید به موقع پروانه صلاحیت، ارائه منظم گزارشات ماهانه و حض ور کارشناسان فنی مجاز در دوره های بازآموزی مرکز می باشند.
فصل ششم: نظارت و کنترل
ماده۲۷
مرکز موظف است، نسبت به ایجاد سامانه ظرف مدت ۶ ماه اقدام نماید و کلیه امور شرکت ها و کارشناسان فنی مجاز را از آن طریق راهبری نماید.
تبصره ـ سامانه مذکور باید به نحوی طراحی شود که در تمامی استان ها امکان نظارت توسط بازرسان کار میسر گردد.
ماده۲۸
ضوابط فنی موضوع این آیین نامه توسط مرکز تهیه و برای تائید به شورای سیاست گذاری ارائه می گردد.
ماده۲۹
مسئولیت نظارت بر حسن اجرای دستورالعمل های فنی در خصوص موضوع این آیین نامه بر عهده ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان های محل ارائه خدمت است و تخلفات شرکت ها و کارشناسان فنی باید به مرکز برای تکمیل پرونده در کمیته ارزیابی و نظارت بر عملکرد و طرح و تصمیم گیری در کمیته انضباطی گزارش شوند.
ماده۳۰
شکایات و تخلفات شرکت از همه مبادی ذیربط نظیر: کارگر، کارفرما و ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان ها باید برای رسیدگی به مرکز ارسال شوند.
ماده۳۱
هرگاه رسیدگی به موضوع تخلف به تشخیص کمیته های نظارت بر عملکرد، انضباطی و تجدید نظر انضباطی مستلزم استفاده از نظر کارشناسی و یا بازرسی باشد، موضوع حسب مورد از طریق مرکز به ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان ها ارجاع می شود. اداره کل استان باید حداکثر در ۱۰ روزکاری نسبت به ارائه گزارش درخواستی اقدام نماید.
ماده۳۲
شرکت در صورت قطع همکاری هر یک از کارشناسان فنی مجاز و استخدام کارشناسان فنی مجاز جدید، باید حداکثر ظرف ۳ روز کاری با ارسال تصویر نامه موضوع استعفا یا اخراج و تصویر قرارداد جدید، مراتب را به مرکز اعلام نماید. ارائه خدمات توسط شرکت در زمینه تخصصی مذکور منوط به معرفی و جایگزینی کارشناس فنی مجاز با سطح معادل خواهد بود.
ماده۳۳
شرکت ها مکلفند تغییرات مشروح در جدول زیر را به صورت رسمی و مکتوب حداکثر ظرف ۳ روز کاری به مرکز اعلام و مستندات مربوطه را بعد از درج در روزنامه رسمی به مرکز ارائه نمایند.
موضوع تغییر
مستندات پیوست
تغییر اقامتگاه شرکت
سند ملکی/ اجاره نامه رسمی
تغییر در اساسنامه شرکت
تصویر برابر اصل شده اساسنامه
تغییر در هیأت مدیره و مدیر عامل
تصویر برابر با اصل شده روزنامه رسمی
ماده۳۴
خدمات آزمایشگاهی مورد نیاز در زمینه های تخصصی باید از طریق آزمایشگاه های تائید صلاحیت شده سازمان ملی استاندارد انجام شود.
ماده۳۵
میزان تعرفه خدمات شرکت در هر سال با پیشنهاد تشکل قانونی کارفرمایی شرکت ها و با تایید شورای سیاست گذاری با رعایت مقررات جاری و ابلاغ آن توسط مرکز تعیین می شود و کلیه شرکت های مذکور ملزم به رعایت این تعرفه می باشند.
ماده۳۶
شرکت ها و کارشناسان فنی مجاز موظف به رعایت اصول رازداری، عدم تعارض منافع و استقلال در امور بازرسی ها و آزمایشات فنی شخص ثالث به شرح موارد زیر می باشند:
الف ـ رازداری در حفظ اسرار حرفه ای با رعایت ملاحظات ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی.
ب ـ عدم وجود تعارض منافع و استقلال از طرفین ذیربط با رعایت عدم مداخله با عناوین طراح، سازنده، عرضه کننده، نصاب، خریدار، مالک، بهره بردار یا سرویس کار اقلام موضوع این آیین نامه.
تبصره ـ واحدهای بازرسی فنی یا خدمات مهندسی یا سایر عناوین مشابه با وظیفه راهبری، تعمیر و نگهداری و بازرسی های فنی از تجهیزات و ماشین آلات صنعتی مشمول آزمایشات ایمنی ادواری به استناد آیین نامه های مصوب شورا در شرکت ها و مجتمع های بزرگ صنعتی با درخواست شرکت و تائید شورای سیاست گذاری، در صورت اثبات استقلال از شرکت اصلی، حسب مواردی که در دستورالعمل اجرایی این آیین نامه تبیین می شود و داشتن سایر الزامات، می توانند به عنوان شرکت موضوع این آیین نامه احراز صلاحیت شوند.
این آیین نامه در ۶ فصل، ۳۶ ماده و ۱۶ تبصره در جلسه مورخ ۱۳۹۸/۰۷/۲۲ شورای عالی حفاظت فنی تدوین و در تاریخ ۱۳۹۸/۰۹/۱۷ به تصویب وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی رسید.
این آیین نامه جایگزین آیین نامه مشاوران حفاظت فنی و خدمات ایمنی مصوب ۱۳۹۴/۱۱/۰۶ وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی می شود.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ـ محمد شریعتمداری
