آیین نامه اجرایی شیرخوارگاه ها و مهدکودک ها (مصوب ۱۶/۵/۱۳۷۰ هیأت وزیران)
ماده ۱
تعریف مرکز نگهداری کودکان:
مرکز نگهداری کوکان موسسه ای است آموزشی، پرورشی، رفاهی که کودکان بانوان شاغل در کارگاه، کارخانه را درسه بخش شیرخوارگاه (۲ سالگی-۴۵ روز ) مهدکودک (۵ سالگی – ۲ سالگی ) و آمادگی ( از ۵ سال تا قبل از ورود به دبستان ) نگهداری می نماید.
تبصره ۱- پذیرش کودکان کارکنان مرد در صورتیکه برای نگهداری کودکان مرد مشکل وجود داشته باشند با توجه به گنجایش مرکز نگهداری کودکان و با نظر مدیرت کارخانه (کارگاه) و هماهنگی مدیر مرکز بلامانع است.
تبصره ۲- کودکانی واجد شرایط ثبت نام می باشند که از سلامتی کامل ذهنی و جسمی برخوردار باشند. کودک سالم کودکی است که مبتلا به عقب افتادگی ذهنی نباشد. کودکان مبتلا به معلولیت جسمی در صورتی می توانند از مرکز نگهداری کودکان استفاده کنند توان تطبیق و همراهی با برنامه های مرکز نگهداری کودکان را داشته باشند. و تشخیص این امر با پزشک متخصص و مدیر مرکز نگهداری کودکان می باشد.
تبصره ۳- دایر نمودن هر سه بخش مرکز نگهداری کودکان در صورت وجود متقاضی در کارگاه مربوطه با نظر کارشناس وزارت کار و امور اجتماعی است.
تبصره ۴- در کارگاه هایی که از خدمت بانوان کارگر در نوبت دوم استفاده میشود مرکز باید در این نوبت نیز دائر باشد.
تبصره ۵- از تاریخ تصویب این آیین نامه از هر مادر بیش از ۲ فرزند پذیرفته نخواهد شد و هزینه فرزند سوم و بیشتر بعهده مادر می باشد. بدیهی است این تبصره شامل حال مادرانی که قبل از تصویب این آیین نامه فرزندانی در مراکز نگهداری کودکان داشته اند نخواهد شد.
ماده ۲
مراکز نگهداری کودکان حتی الامکان باید در نزدیکترین فاصله با محل کار مادران (زنان شاغل ) ایجاد و ترجیحا” از قسمتی از ساختمان کارگاه مربوطه استفاده شود.
ماده ۳
کارگاههایی که در یک منطقه جغرافیائی قرار دارند بر حسب ضرورت و بر اساس توافق مسئولین کارگاههای مربوطه با هماهنگی و کسب اجازه از اداره کل خدمات امور اجتماعی وزارت کار و امور اجتماعی می توانند به تاسیس مرکز مشترک اقدام نمایند.
تبصره ۱- نحوه میزان مشارکت کارگاهها در ایجاد تجهیز مرکز نگهداری کودکان با توافق طرفین ذینفع و با نظارت اداره کل خدمات اجتماعی خواهد بود.
ماده ۴
وزارت کار و امور اجتماعی باید نسبت به تشکیل شورای مرکزی نظارت بر مراکز نگهداری کودکان با شرکت اعضاء ذیل در وزارت کار و امور اجتماعی اقدام نمایند.
نماینده وزارت کار و امور اجتماعی، نماینده وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و نماینده سازمان بهزیستی کشور.
تبصره ۱- در صورت لزوم ادارات کل کار و امور اجتماعی استانها می توانند نسبت به تشکیل کمیته نظارت بر مراکز نگهداری کودکان اقدام نمایند.
ماده ۵
مسئولیت برنامه ریزی، سیاست گذاری و ارائه خط مشی های آموزشی، فرهنگی و بهداشتی به عهده شورا خواهد بود.
تبصره ۱- کارشناسان سازمان بهزیستی کشور می توانند در مواقع لزوم با هماهنگی وزارت کار و امور اجتماعی و حضور کارشناس وزارت کار و امور اجتماعی در مراکز نگهداری کودکان حضور یابند.
ماده ۶
مسئولیت رسیدگی به تخلفات و شکایات مراکز نگهداری کودکان با شورای نظارت بر مراکز نگهداری کودکان خواهد بود.
ماده ۷
حضور افراد عضو در شورای مرکزی نظارت بر مراکز نگهداری کودکان در کلیه جلسات و برنامه های مربوطه که از طرف وزارت کار و امور اجتماعی تدوین می گردد الزامی است.
ماده ۸
کلیه ضوابط اجرایی و دستورالعمل های مربوط توسط وزارت کار و امور اجتماعی به مدیران کارگاهها ابلاغ می شود.
ماده ۹
کارگاههائی که بررسیهای لازم را در زمینه ایجاد مرکز نگداری کودکان با رعایت مقررات این آیین نامه انجام داده اند ضمن معرفی مدیر واجد شرایط از بین بانوان از وزارت کار و امور اجتماعی مجوز فعالیت دریافت خواهند نمود.
تبصره ۱- شروع فعالیت مراکز نگهداری کودکان کارگاههائی که مورد بازدید کارشناس قرار گرفته اند مستلزم آنست که مدیر معرفی شده از طرف کارگاه متبوع دارای تخصص و توان مدیریت ، تحصیلات و تجربیات لازم باشد و به تائید وزارت کار و امور اجتماعی برسد.
۱-تابعیت جمهوری اسلامی ایران
۲-معتقد به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
۳-نداشتن سوء پیشینه
۴- داشتن حداقل ۲۵ سال سن و ترجیحا” متاهل
۵- دارا بودن سلامت کامل جسم و روان به تائید پزشک معتمد کارگاه مربوطه
۶- دارا بودن لیسانس و بالاتر ترجیحا” در رشته های آموزش و پرورش قبل از دبستان، علوم تربیتی، روان شناسی، مددکاری اجتماعی، مشاوره، مدیریت آموزشی و داشتن یکسال تجربه کار آموزشی در ارتباط با کودک.
۷- دارا بودن لیسانس و بالاتر در سایر رشته ها و ۲ سال تجربه کار آموزشی در ارتباط با کودک.
۸-داشتن فوق دیپلم و ۳ سال تجربه کار آموزشی در ارتباط با کودک.
۹-دارا بودن دیپلم کودکیاری با ۳ سال تجربه کار آموزشی در ارتباط با کودک.
۱۰-دارا بودن دیپلم، در سایر رشته ها و ۵ سال تجربه کار آموزش و تربیتی در ارتباط با کودک.
تبصره ۱- در مناطق محروم کشور دارا بودن نصف سوابق تجربی ذکر شده کافی است.
تبصره ۲- ضوابط مربوط به نیروی انسانی مورد نیاز مراکز نگهداری کودکان و شرح وظایف آنان توسط وزارت کار و امور اجتماعی جهت اجراء به کارگاهها ابلاغ خواهد شد.
تبصره ۳- در کارگاه هایی که اکثریت مادران از اقلیتهای مذهبی می باشند مدیران کارگاهها یا کارخانه موظفند با هماهنگی وزارت کار نسبت به انتخاب مدیر مهدکودک از اقلیت مربوطه اقدام نمایند.
ماده ۱۱
کلیه پرسنل مرکز نگهداری کودکان بایستی مشمول مقررات کار باشند.
ماده ۱۲
مدیر مرکز نگهداری کودکان در حدود وظائف محوله در قبال ضرر و زیان مادی و معنوی و آسیبهای احتمالی وارده به کودکان مسئولیت داشته و بایستی در اینگونه موارد پاسخگو باشد.
تبصره- در صورتیکه در اثر کمبود امکانات حادثه ای به وقوع پیوسته باشد طبق نظر شوراء مدیریت کارگاه (کارفرما) مسئول خواهد بود.
ماده ۱۳
شرکت پرسنل مراکز نگهداری کودکان و مادران کارگر در مراسم و برنامه های آموزشی ( سمینارها، جلسات آموزشی، دوره های آموزشی و کار آموزی) که از طرف وزارت کار و امور اجتماعی برگزار می گردد با موافقت مدیریت کارگاه الزامی است.
ماده ۱۴
کلیه هزینه های مرکز اعم از ثابت و جاری به عهده کارفرما می باشد.
ماده ۱۵
در مواردی که نسبت به آنها در این آیین نامه حکم خاصی قید نگردیده است قوانین جاری کشور جاری خواهد بود.
ماده ۱۶
متخلفین از اجرای این آیین نامه طبق ماده ۱۷۳ قانون کار جمهوری اسلامی ایران تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.
این آئین نامه در ۱۶ ماده و ۱۳ تبصره مربوطه مورد تائید است.